1. Yehowa hpe nawku na matu gara aten gaw yak shangun ai kun?

YEHOWA hpe nawku na matu grau yak shangun ai aten gaw gara aten kun? Manghkang ni hkrum ai aten kun? Simsa nga ai aten kun? Manghkang ni hkrum ai aten hta gaw Yehowa hpe kamhpa na matu loi ai. Raitim, simsa nga ai aten hta gaw gara hku kun? Karai Kasang hpe nawku ai kaw nna myit bra mat shangun chye ai kun? Dai hku byin chye ai ngu Israela ni hpe Yehowa sadi jaw wa ai.​—Trj 6:10-12.

2. Hkawhkam Asa gaw gara kasi ningli hpe madun wa ai kun?

² Hkawhkam Asa gaw myit masin mahkra hte Yehowa hpe kamhpa ai lam hpaji rawng let madun wa ai. Yakhkak ai aten hta sha n-ga, simsa ai aten hta mung Yehowa hpe nawku wa ai. “Asa a myit masin chyawm gaw, . . . Yehowa a man e hkum tsup nga lu ai.” (1 Hk 15:14) Yuda mung kaw na shut shai ai nawku htung ni hpe yeng seng kau ai hku nna, myit masin mahkra hte Yehowa hpe nawku ai lam madun wa ai. “Shi gaw tsasam amyu ni a hkungri ni hte tsaw ai kawng ni a hkungri ni hpe yeng kau wu ai rai nna, sumla shadaw ni hpe agrawp kau ai hte Asherim sumla ni hpe kran kau” ai ngu Chyum Laika hta tsun da ai. (2 Hl 14:2, 4) Kawoi dwi Mahka hpe pyi hkawhkam jan aya kaw nna jahkrat kau ai. Hpa majaw kun? Gawngngu sumla ni hpe nawku na matu n-gun jaw ai majaw re.​—1 Hk 15:11-13.

3. Ndai sumhpa hta hpa lam hpe bawngban mat na kun?

 ³ Asa gaw shut shai ai nawku htung ni hpe yeng seng kau ai hta n-ga galaw wa ai. Yuda masha ni Yehowa hpe bai nawku wa hkra mung karum ya wa ai. Dai simsa ai * aten hta Asa hte Israela masha ni hpe Yehowa shaman chyeju jaw wa ai. Asa uphkang ai 10 ning laman hta, “mungdan ting” ngwi pyaw wa ai. (2 Hl 13:23; 14:3, 5) Ndai sumhpa hta, Asa gaw simsa ai aten hpe gara hku jailang wa ai lam hkaja mat na re. Tsa ban langai na Hkristan ni mung, simsa ai aten hpe gara hku jailang wa ai hpe hkaja mat na re. Wanglu wanglang nawku ai mungdan hta nang nga yang, dai aten hpe hpaji rawng let gara hku akyu jashawn lu na kun? ngu ai ga san a mahtai hpe mung chye lu na re.

4. 2 Hkawhkam Labau 14:1, 5, 6 hku nga yang Asa gaw simsa ai aten hpe gara hku akyu jashawn wa ai kun?

⁴ 2 Hkawhkam Labau 14:1, 5, 6 hpe hti u. Yehowa gaw “[shanhte] hpe shara shagu hta ban sa shangun mi ai” ngu nna masha ni hpe Asa tsun ai. Asa gaw simsa ai aten hpe hkring sa la na aten ngu nna n myit wa ai. Mare ni, bunghku ni, langchyi ni hte mare chyinghka ni hpe gawgap wa ai. “Mungdan ting hpe anhte up nga” lu sai ngu Yuda masha ni hpe shi tsun wa ai. Hpa lachyum kun? Yehowa jaw da ai mungdan hta wanglu wanglang hkawm sa lu nna, ninghkap ai lam n nga ai sha gawgap lu ai ngu ai lachyum re. Dai aten hpe akyu rawng ai hku jailang na matu masha ni hpe shi n-gun jaw wa ai.

5. Asa gaw hpyen n-gun kaba hkra hpa majaw galaw wa ai kun?

⁵ Asa gaw simsa ai aten hta hpyen n-gun kaba hkra mung galaw wa ai. (2 Hl 14:7) Dai gaw Yehowa hpe n kam ai ngu ai lachyum  kun? N re. Htawm hpang hta byin wa na mayak mahkak ni a matu, hkyen lajang ya ra ai lit shi hta nga ai hpe chye ai majaw re. Simsa ai aten gaw prat tup nga mat na n re ai hpe shi chye ai. Teng sha mung byin wa ai.

6. Tsa ban langai na Hkristan ni gaw simsa ai aten hpe gara hku akyu jashawn wa ai kun?

⁶ Tsa ban langai na Hkristan ni gaw, zingri zingrat ai lam chyahkring hkring hkrum ai aten ni nga tim, simsa ai aten mung nga wa ai. Dai aten hpe sape ni gara hku akyu jashawn wa ai kun? Shanhte gaw myit rawt let kabu gara shiga hkaw tsun wa nna, Yehowa a magam hta myit maju jung wa ai. Dai majaw, kamsham ai ni law wa ai. Simsa ai aten laman, myit rawt let hkaw tsun wa ai majaw, Yehowa shaman chyeju jaw wa ai.​—Kas 9:26-31.

7-8. Pawlu hte kaga ni gaw ahkaw ahkang lu ai hte hpa galaw wa ai kun? Sanglang dan u.

⁷ Tsa ban langai na Hkristan ni gaw dang lu ai daram aten shagu hkaw tsun wa ai. Ga shadawn, kasa Pawlu gaw Ehpesu hta masha law law hpe hkaw tsun lu na hpe chye ai majaw, dai mare hta naw nga nna hkaw tsun wa ai.​—1 Ko 16:8, 9.

⁸ Yerusalem hta nga ai kasa ni hte salang ni gaw, matu gadoi ai hte seng ai lam hpe dawdan ngut ai aten A.D. 49 hta mung, Pawlu hte kaga Hkristan ni gaw masha law law hpe hkaw tsun lu wa ai. (Kas 15:23-29) Dai dawdan lam hte seng nna, nawku hpung ni de shana ngut ai hpang, sape ni gaw madu a mungga hpe shakut shaja let hkaw tsun wa ai. (Kas 15:30-35) Hpa akyu lu wa ai kun? “Hpung masha ni mung dai makam masham lam hta ngang wa nna, lani hte lani law htam wa ma ai” ngu Chyum Laika hta tsun da ai.​—Kas 16:4, 5.

9. Dai ni aten hta mungdan law law a masa gaw gara hku kun? Tinang hkum tinang gara ga san san mai ai kun?

⁹ Dai ni aten mungdan law law hta, ninghkap ai lam n nga ai sha wanglu wanglang hkaw tsun lu ai. Dai mungdan hta nang nga ai kun? Rai yang, ‘Dai aten hpe ngai gara hku akyu jashawn nga ai kun?’ ngu nna tinang hkum tinang san yu u. Ndai hpang jahtum nhtoi ni laman, Yehowa a uhpung gaw mungkan ting hta hkaw tsun ai hte sharin achyin ya ai kemping ni hpe moi na hta grau galaw nga ai. (Mrk 13:10) Dai bungli hta anhte galaw lu ai lam law law nga ai.

10. 2 Timohti 4:2 gaw hpa galaw na matu anhte hpe n-gun jaw da ai kun?

¹⁰ Simsa ai aten hpe nang gara hku akyu jashawn na kun? (2 Timohti 4:2 hpe hti u.) Nang (sh) na a nta masha langai gaw hkaw tsun bungli hta grau nna shang lawm na matu (sh) ningshawng langai hku nna magam gun lu na matu myit yu mai na kun? Ya aten gaw lusu na matu, arung arai law law lu na matu shakut nga na aten n re. Dai ni gaw ru tsang kaba hta anhte hpe hkye la lu na n re.​—Gsh 11:4; Mat 6:31-33; 1 Yh 2:15-17.

11. Masha law law hpe kabu gara shiga hkaw tsun lu na matu nkau mi hpa galaw ai kun?

¹¹ Hkaw tsun ai hte sharin achyin ya ai hta akyu jashawn na matu, hkaw tsun masha law law gaw amyu ga nnan hpe sharin la ma ai. Karai a uhpung gaw, laili laika ni hpe amyu ga law law hte shapraw ya ai hku nna, shanhte hpe madi shadaw ya nga ai. Ga shadawn, 2010 hta anhte a laili laika ni hpe amyu ga 500 daram hte sha lu mai ai. Dai ni  aten hta gaw amyu ga 1,000 jan hte lu mai sai.

12. Masha ni gaw tinang a amyu ga hte mungdan shiga hpe na la lu yang gara hku akyu lu la ma ai kun? Ga shadawn tsun dan u.

¹² Masha ni gaw tinang a amyu ga hte Chyum Laika tengman lam hpe na la lu ai shaloi gara hku hkamsha ma ai kun? U.S.A, Tenisi, Manhpi hta galaw ai ginwang zuphpawng kaw nna akyu lu la wa ai nauna langai a mahkrum madup hpe yu yu ga. Dai zuphpawng hpe Rawanda, Kungo (Kinshasa) hte Yuganda hta madung shaga ai amyu ga Kin-nya-ra-wan-da ga hte galaw wa ai. “Zuphpawng ngut ai hpang, Kin-nya-ra-wan-da ga shaga ai nauna langai ndai hku tsun ai: Lai wa sai 17 ning kaw nna Amerikan de htawt wa ai. Raitim, wenyi lamang ni kaw nna ndai kalang sha hpring tup chye na lu ai.” Shi a amyu ga hte na la lu ai majaw, myit hkra mat ai. Byin mai na nga yang, hkaw tsun lawk na masha nkau mi hpe karum ya lu na matu, kaga amyu ga hpe nang sharin la lu na kun? Na a hkaw tsun lawk hta, nkau mi gaw kaga amyu ga shaga ai hpe grau manu ai nga yang, dai ga hpe sharin la ai gaw grau akyu nga na kun? Nang shakut ai hte maren akyu lu la na re.

13. Rasha hta nga ai hpunau ni gaw simsa ai aten hpe gara hku akyu jashawn wa ai kun?

¹³ Hpunau nauna yawng gaw, wanglu wanglang hkaw tsun lu ai shara hta nga nga ai n re. Mungdan nkau mi hta, hkaw tsun bungli hpe hkum pat da ai majaw, wanglu wanglang n lu hkaw tsun ai. Ga shadawn, Rasha mungdan kaw na hpunau nauna ni a lam hpe myit yu ga. Shaning law law zingri zingrat hkrum wa tim, 1991, March shata hta gaw wanglu wanglang nawku na matu asuya ni ahkang bai jaw dat ai. Dai shaloi, Rasha hta hkaw tsun masha gaw 16,000 daram sha nga ai. 20 ning na ai hpang 160,000 jan nga wa ai. Dai aten hpe hpunau ni gaw hpaji rawng ai hku akyu jashawn wa ai. Dai simsa ai aten gaw na  na n hkam wa ai. Masa ni galai shai mat tim, shanhte a myit rawt ai lam gaw n yawm mat ai. Galaw lu ai lam yawng hpe akyu jashawn nna, Yehowa hpe matut magam gun wa ai.

14-15. Yehowa gaw Asa hpe gara hku karum ya wa ai kun?

¹⁴ Hkawhkam Asa aten hta simsa ai aten gaw angwi ngwi hte htum mat ai. Hpyen la wan mi jan lawm ai Itiyopiya hpyen hpung gaw wa gasat ai. Dai hpyen hpung a hpyen du kaba Zera gaw, Yuda masha ni hpe gasat lu na ngu kam ai. Raitim, Asa gaw Yehowa hpe sha kamhpa ai. Shi ndai hku akyu hpyi ai: “Anhte a Karai Kasang Yehowa e, karum Ia mi; anhte gaw nang hta manoi nna, na mying ningsang hta hpa let, ndai hpyen luksuk ni hpe gasat na sa wa ga ai.”​—2 Hl 14:10.

¹⁵ Itiyopiya hpyen la ni gaw, Asa a hpyen la ni hta htam 2 law ai. Yehowa gaw Shi a n-gun atsam hte Shi a mayam ni hpe hkye la na lam Asa kam wa ai. Yehowa karum ya ai majaw, Itiyopiya hpyen dap hpe gasat lu wa ai.​—2 Hl 14:7-12.

16. Simsa ai aten gaw na na n hkam na hpe gara hku chye lu ai kun?

¹⁶ Htawm hpang hta anhte langai hpra hku nna hpa byin wa na hpe atsawm n chye tim, Karai a masha ni a simsa ai aten gaw chyahkring sha rai wa na hpe gaw anhte chye ai. Ndai hpang jahtum na nhtoi ni hta, shi a sape ni gaw amyu baw shagu a nju ndawng ai hpe hkrum na ngu Yesu tau hkrau tsun wa ai. (Mat 24:9) Dai hte maren, kasa Pawlu mung “Hkristu Yesu hta tara hkungga ai lam hkan nang mayu ai ni nlang hte gaw, zingri zingrat ai hkrum lu na mara ai” ngu nna tsun wa ai. (2 Tm 3:12) Satan gaw “n-yun bu” nga ai majaw, dai kaw nna anhte lawt lu na n re.​—Shr 12:12.

17. Anhte a makam masham gaw gara lam ni hku nna chyam dinglik hkrum wa chye ai kun?

¹⁷ Kade n na yang, anhte a makam masham chyam dinglik hkrum wa na re. “Mungkan ga nnan lat kaw nna ya du hkra n byin yu ai . . . ru tsang kaba gaw, dai shaloi e byin pru na ra ai.” (Mat 24:21) Dai aten hta, nta masha ni a ninghkap ai lam hkrum chye nna, anhte a bungli mung hkum pat hkrum chye ai.  (Mat 10:35, 36) Anhte langai hpra gaw karum shingtau lam hte makawp maga lam lu na matu, Asa zawn Yehowa hpe kamhpa lu na kun?

18. Hebre 10:38, 39 hku nga yang n simsa ai aten a matu gara hku hkyen lajang da mai ai kun?

¹⁸ Yehowa gaw anhte a makam masham ngang kang lu na matu, ya kaw nna hkyen lajang ya nga ai. Makam masham matut ngang kang hkra, aten dep wenyi malu masha ni hpe “sadi ai hte myit su ai mayam” kaw nna jaw nga ai. (Mat 24:45) Raitim, anhte maga hku nna gaw Yehowa hpe kamhpa ai lam ngang kang hkra galaw ra ai.​—Hebre 10:38, 39 hpe hti u.

19-20. 1 Hkawhkam Labau 28:9 hpe hti ngut ai hpang tinang hkum tinang gara ga san ni hpe san ging ai kun? Hpa majaw kun?

¹⁹ Hkawhkam Asa zawn, “Yehowa hpe hkan tam” ra ai. (2 Hl 14:3; 15:1, 2) Yehowa a lam sharin la nna hkalup hkam ai gaw shi hpe hkan tam nga ai re. Yehowa hpe tsawra ai myit ngang kang hkra galaw lu ai lam yawng hpe anhte galaw ai. Tinang hkum tinang ndai hku san mai ai: ‘Ngai gaw nawku zuphpawng ni hpe ayan lung nga ai kun?’ Zuphpawng lung ai shaloi, wenyi n-gun hte hpunau nauna ni kaw nna n-gun jaw ai lam lu la ai. (Mat 11:28) Ndai hku mung san mai ai: ‘Tinang hkrai hkaja ai lamang galaw nga ai kun?’ Nang gaw nta masha ni hte arau nga ai rai yang, dinghku nawku hpe bat shagu galaw nga ai kun? Shing nrai, nang hkrai sha raitim, dinghku nawku galaw na matu aten masat da ai kun? Hkaw tsun ai hte sape shatai ai bungli hta kaja htum galaw nga ai kun?

²⁰ Dai ga san ni hpe hpa majaw san ging ai kun? Anhte a myit mang ai lam ni hte myit masin hpe Yehowa san jep nga ai ngu Chyum Laika hta tsun da ai majaw, dai hte maren galaw ging ai. (1 Hkawhkam Labau 28:9 hpe hti u.) Anhte a bandung, myit jasat hte myit mang ai lam ni hpe galai shai ra ai nga yang, Yehowa kaw karum hpyi u. Htawm hpang hta hkrum wa na chyam dinglik ai lam ni a matu, tinang hkum tinang hkyen lajang ra na gaw ya aten hta re. Simsa ai aten hpe hpaji rawng ai hku akyu jashawn lu u ga.