Laika Hti Ai Ni Hpang De Na Ga San
Nam maling hta manna muk hte u preng ni sha n-ga Israela ni sha na matu hpa nga ai kun?
Israela ni gaw, nam maling hta shaning 40 ning tup, manna muk hpe madung hku nna sha wa ai. (Pru 16:35) U preng ni sha lu hkra, Yehowa lahkawng lang galaw ya ai. (Pru 16:12, 13; Bhk 11:31) Raitim, kaga sha hpa ni mung nga ai.
Ga shadawn, “but na shara” de Yehowa kalang lang sa ya ai. Dai hta, lu na hka hte shingra tara kaw na lu ai sha hpa ni nga ai. (Bhk 10:33) Elim shara hta nga yang, “hka deng shi lahkawng hte namhtan hpun sanit shi tu ai.” (Pru 15:27) Namhtan hpun gaw, “shara law law hta tu nna, nam maling hta nga ai madung sha hpa hpun langai re. Namhtan hpun kaw na sha hpa hte sau lu ai. Masha wan hku shingbyi lu ai” ngu laika buk langai (Plants of the Bible) hta tsun da ai.
Ngut nna, dai ni aten Hpa-ran ngu chye da ai shara hta hkring sa wa na re. Dai shara gaw, Hpa-ran zaibru jang hka hpawk kaw na shara langai rai nna dam lada ai. a Dai zaibru jang hka hpawk (sh) kadit gaw “deng 81 [130 km] galu nna, Sina shara hta galu htum, tsawm htum, mying kaba htum shara re. Zaibru jang hka hpawk hte panglai hkrum ai shara kaw na, deng 28 [45 km] daram tsan ai shara hta namhtan hpun ni grai tu ai Hpa-ran Oesit (Oasis) nga ai. b Deng 3 [4.8 km] galu nna, panglai hka man lahta pe 2,000 [610 m] daram hta nga ai. Grai tsawm ai majaw, Sina shara a Edin sun ngu nna pyi tsun ma ai. Hkying hku law ai namhtan hpun ni a majaw grai tsawm nna, dai shara de moi aten kaw nna bu hkawm ai ni sa ma ai” ngu laika buk langai (Discovering the World of the Bible) hta tsun da ai.
Egutu mung kaw na pru wa ai shaloi hta, muk shadung hte muk shadung kayau ai di ni hpe Israela ni la wa ma ai. Na na hkam na n rai tim, nai mam hte sau ni mung la wa na re. “Sagu bainam, yam nga hpung law law” mung lawm wa ai. (Pru 12:34-39) Nam maling hta grai yakhkak ai majaw, si mat ai dusat ni mung nga ai zawn, Israela ni sha kau ai dusat ni mung nga ai. Nkau hpe gaw hkungga nawng ai shara hta lang kau chye ai. Shut shai ai hpara ni hpe, hkungga nawng kau ai hta pyi lawm mat na re. c (Kas 7:39-43) Raitim, Israela ni gumlau ai shaloi, “nanhte a kashu kasha ni gaw, ndai nam e mali shi ning tup sagu rem ni byin na ra ai” ngu Yehowa tsun ai hpe yu yang, Israela ni hta sagu bainam hpung ni naw nga ai. (Bhk 14:33, NWT) Dai majaw, nga chyu lu lu na, kalang marang shan sha lu na. Masha wan 3 daram shaning 40 sha na matu gaw law na n re. d
Dusat ni a matu lusha hpe gara kaw na lu ai kun? e Dai prat hta marang law ai majaw, nam maling hta hpun law law nga chye ai. Lai wa sai shaning 3,500 hta, “ya aten hta na Arebya shara hta hka grau law ai. Zaibru jang hka hpawk ni, grai sung ai kadit ni grai law hkra nga ai hpe yu yang, moi de dai shara hta hka nu ni nga wa ai lam chye lu ai” ngu, Chyum Laika Hpe Dinghkren Mu, Volume 1 hta tsun da ai. Hpa mi raitim, nam maling ngu ai gaw, hkraw hkraw kat kat rai nna hkrit na zawn re ai shara re. (Trj 8:14-16) Yehowa she mauhpa lam hte hka n shapraw ya yang, Israela ni mung, dusat ni mung si mat na re.—Pru 15:22-25; 17:1-6; Bhk 20:2, 11.
“Shinggyim masha gaw muk hte sha hkrung nga lu ai n rai, Karai Kasang a n-gup na pru mapru hte hkrung nga lu ai gaw nang chye lu hkra” manna muk hpe Yehowa jaw sha ai re ngu Israela ni hpe Mawshe tsun ai.—Trj 8:3.
a 1992, May 1 Sin Langchyi (Myen), lm. 24-25 hta yu u.
b Oesit (Oasis) ngu ai gaw, zaibru jang kaw na tsit lali ai shara re.
c Nam maling kaw Yehowa hpang dusat ni hpe lahkawng lang hkungga nawng ai lam Chyum Laika hta tsun da ai. Langai gaw, hkinjawng aya ap ai aten hta, lahkawng gaw, Shalai Wa Ai Poi hta re. Dai lahkawng lang yan hta, Egutu mung kaw na pru wa ai hpang, lahkawng ning ngu na shaning, B.C. 1512 hta hkungga nawng ai re.—Jaw 8:14–9:24; Bhk 9:1-5.
d Nam maling hta kawan hkawm ai shaning 40 htum wa mahka hta, dusat hkying hku hpe lanep rai ni hku nna Israela ni zing la ai. (Bhk 31:32-34) Raitim, Ga Sadi Tawn Da Ai Mung de shang ai aten du hkra, manna muk hpe matut sha ra ai.—Ysh 5:10-12.
e Dusat ni gaw manna muk n sha ai. Marai langai mi sha law ai daram sha, hta na matu Yehowa tsun nna, dusat ni a matu n tsun shalawm ai majaw re.—Pru 16:15, 16.