Htung hking nkau hta, la ni gaw num ni hpe yu kaji ma ai. Bolibiya mungdan kaw na hpung kawan hpunau Han ndai hku tsun ai: “La nkau gaw, num ni hta na la ni grau ai ngu, hkam la da ai shingdu labau hta nga kaba wa ai majaw, dai myit jasat shanhte hta ru jung nga ai.” Htaiwan mungdan kaw na myitsu salang hpunau Shan Zi Yan mung ndai hku tsun ai: “Anhte a ginra hta, num ni hpe hpaga lam hta shang lawm na ahkang n jaw ai. Num langai a hpaji jaw ga hpe, la langai tang shawn hkrup yang pyi, bungli manang ni yu kaji ma ai.” Nkau mi chyawm gaw, nau n dan dawng ai hku nna num ni hpe yu kaji ma ai. Sari jahpoi ai, mani hpa ni tsun ai mai byin ai.

Raitim, nga kaba wa ai htung hking shingkang ka-up ai kaw na lawt lu ai. Num ni hta na la ni grau ai ngu ai myit jasat n nga hkra galaw mai ai. (Ehp 4:22-24) Yehowa hpe kasi la ai hku nna re. Num ni hpe Yehowa gara hku kanawn mazum ai, Yehowa kanawn mazum ai lam kaw na hpunau ni gara hku kasi la mai ai, nauna ni hpe hkungga ai hku kanawn mazum ai hta, myitsu salang ni gara hku kasi madun mai ai lam, ndai sumhpa hta chye lu na re.

Num Ni Hpe Yehowa Gara Hku Kanawn Mazum Ai Kun?

Yehowa gaw, num ni hpe kanawn mazum ai lam hta, kaja htum kasi madun wa ai. Tsawra myit kaba ai Kawa re ai majaw, kashu kasha yawng hpe tsawra ai. (Yhn 3:16) Sadi dung ai nauna ni gaw, Karai a matu manu dan ai kasha ni re. Num ni hpe Yehowa shagrau ai lam ni hpe yu yu u.

Myiman n lata ai sha kanawn mazum ai. La ni hpe mung, num ni hpe mung shi a hkrang sumla hte maren Yehowa hpan da ai. (Nin 1:27) La ni hpe  num ni hta na nyan hpaji, atsam grau nga hkra n hpan da ai. Myiman grau jaw ai lam n nga ai. (2 Hl 19:7) Chyum Laika tengman lam hpe chye na lu ai atsam, Karai a atsam ningja ni hpe kasi la lu ai atsam ni hpe maren sha jaw da ai. Shi hpe kamsham ai num, la ni hpe maren sha manu shadan ai. Mungkan hparadisu kaw htani htana asak hkrung na ni hta, sumsing lamu kaw hkawhkam, hkinjawng ni hku nna magam gun na ni hta, la ni mung, num ni mung lawm ai. (2 Pe 1:1) Num ni hpe Yehowa garan ginhka nna, kanawn mazum ai lam n nga ai gaw dan dawng nga ai.

Madat ya ai. Num ni a hkamsha lam, mayak mahkak ni hpe Yehowa myit lawm ai. Ga shadawn, Rahkela, Hana ni a akyu hpyi ga hpe madat ya ai, mahtai jaw ai. (Nin 30:22; 1 Sa 1:10, 11, 19, 20) Num ni a ga hpe madat ya ai la ni a lam hpe ka shalawm na matu, Chyum Laika ka ai ni hpe lam matsun ai. Ga shadawn, Sara a ga hpe madat na matu, Yehowa tsun ai shaloi Abraham hkan sa ai. (Nin 21:12-14) Abigela a ga hpe hkawhkam Dawi madat ai. Dai zawn wa tsun na matu Abigela hpe Yehowa dat dat ai ngu nna pyi hkamsha ai. (1 Sa 25:32-35) Kawa a atsam ningja ni hpe htep lahti hkan sa ai Yesu mung kanu Mari a ga hpe madat ai. (Yhn 2:3-10) Num ni tsun ai hpe madat ya ai hku nna, Yehowa shagrau ai lam dai labau ni gaw madun nga ai.

Lit jaw ai. Ga shadawn, mungkan ting hpe jawm lanu lahku na matu, Ewa hpe Yehowa lit jaw ai. (Nin 1:28) Madu wa Adam hta na Ewa grau grit nem ai ngu n mu mada ai lam, madu wa hpe karum ya lu ai wa ngu myit mada ai lam madun dat ai re. Dai hta n-ga, tara agyi langai, hkawhkam langai hte hpawn, tinang a amyu masha ni hpe kaja ai hpaji jaw ga jaw lu na matu myihtoi num Debora hte Hulda hpe Yehowa lit jaw ai. (Trg 4:4-9; 2 Hk 22:14-20) Dai ni aten hta mung, Shi a magam gun na matu, Hkristan num ni hpe lit jaw da ai. Sadi dung ai nauna ni gaw hkaw tsun masha, ningshawng, sasana ni hku nna magam gun ai. Nawku Htingnu, ginjaw garan rung htingnu ni hpe sumla soi ai, gawgap ai, gram lajang ai hta jawm karum ya ai. Behtela hta, ga gale rung hta, magam gun ai. Shi a myit ra ai lam ngut kre na matu, Yehowa lang nga ai num ni gaw hpung kaba re. (Shk 68:11) Num ni gaw atsam n nga ai, akyu n rawng ai ngu Yehowa n mu ai lam dan dawng nga ai. Nauna ni hpe Yehowa kanawn mazum ai zawn, hpunau ni gara hku kanawn mazum mai ai kun?

Nauna Ni Hpe Yehowa Kanawn Mazum Ai Zawn, Hpunau Ni Gara Hku Kanawn Mazum Mai Ai Kun?

Hpunau ni e, nauna ni hpe Yehowa kanawn mazum ai zawn kanawn mazum nga ai kun? ngu ai hpe chye na matu, tinang a myit jasat, lailen ni hpe dingman ai hku san jep ra ai. Dai hku lu galaw na matu karum shingtau ra ai. Datman (X-ray) kayat ai jak a karum shingtau hte masha langai a salum masa hpe chye lu ai zawn, num ni hte seng nna n kaja ai hkamsha lam nga taw ai kun? ngu ai hpe, manang kaja langai (sh) Chyum Laika a karum shingtau lam hte san jep mai ai. Gara hku nna kun?

Manang kaja ni hpe san yu u. (Gsh 18:17) Kam mai nna tsawra myit nga ai, rap ra ai lam nga ai manang hpe ndai hku san yu u: “Nauna ni hpe ngai gara hku kanawn mazum taw ai kun? Hkungga ai hku tsun shaga ai kun? Ngai galai shai ra ai lam ni nga ai kun?” Nga ai ngu tsun wa yang masin hkum pawt. Sharawng awng let galai shai u.

Chyum Laika hkaja u. Nauna ni hpe atsawm kanawn mazum nga ai kun? ngu ai hpe chye lu ai kaja htum lam gaw, Chyum Laika hte tinang a myit jasat, lailen ni hpe san jep ai re. (Heb 4:12) Chyum Laika hkaja ai shaloi, num ni hpe atsawm kanawn mazum ai, n kanawn mazum ai la ni a lam chye lu ai. Shanhte hte tinang hkum tinang shingdaw yu u. Num ni hte seng nna tinang a ningmu shut nga ai hpe magap na matu, chyum daw langai hpe sha ra ai hku n myit la na matu gaw sadi ra ai. Chyum daw law law hpe sawn dinglik u. Rai yang she, Karai a ningmu hpe chye na na. Ga shadawn, “n-gun kya ai hkum hkrang ngu ai numsha . . . hpe hkungga lara di mu” ngu 1 Petru 3:7 hta tsun da ai. b Num ni gaw la ni hta na, galaw lu ai atsam, myit mang lu ai atsam n nga ai, grit nem ai ngu tsun mayu ai kun? N re. Galati 3:26-29 hta lawm ai Petru  a ga ni hte shingdaw yu u. Sumsing lamu hta Yesu hte rau uphkang na matu, la ni hpe mung, num ni hpe mung Yehowa lata ai ngu tsun da ai. Chyum Laika hkaja na, num ni hpe tinang kanawn mazum ai hte seng nna manang kaja ni a ningmu hpe san yu na nga yang, nauna ni hpe shagrau chye wa na re.

Nauna Ni Hpe Hkungga Ai Lam Myitsu Salang Ni Gara Hku Madun Mai Ai Kun?

Tsawra myit nga ai myitsu salang ni a kasi ningli hpe hkan sa ai hku nna mung, nauna ni hpe hpunau ni hkungga ai hku kanawn mazum chye wa na. Myitsu salang ni gara hku kasi madun nga ai kun? Lam nkau hpe yu yu ga.

Shakawn ya ai. Kasa Pawlu gaw myitsu salang ni hkan sa na matu, grai kaja ai kasi ningli re. Roma nawku hpung de ka ai laika hta, nauna law law hpe shakawn da ai. (Rom 16:12) Pawlu a laika hpe nawku hpung hta hti dan ai aten, dai nauna ni kade daram kabu na hpe shingran yu u. Dai ni aten hta mung, kaja ai atsam ningja nga ai, Yehowa a matu sak jaw nga ai nauna ni hpe myitsu salang ni shakawn ya ai. Hkungga nna manu shadan hkrum ai ngu nauna ni hkamsha ai. Myitsu salang ni a n-gun jaw ga gaw, Yehowa hpe sadi dung let matut nawku lu na matu, nauna ni ra nga ai lam rai chye ai.—Gsh 15:23.

Nauna ni hpe myitsu salang ni gaw, myit majing hte ga baw dat nna shakawn ya ai. Hpa majaw kun? “Grai ram ai ngu hpunau ni shakawn ai shaloi pyaw ai. Raitim, zuphpawng hta ma ni zim rai dung chye hkra sharin da ya ai majaw, zuphpawng lu lung hkra chyum ga sharin ni hpe sa tau ya ai majaw, ngu ai zawn re ai lam ni hpe ga baw dat nna shakawn ya yang, grau pyaw ai” ngu nauna Jet-sika tsun ai. Myitsu salang ni ga baw dat nna shakawn ya ai shaloi, manu shadan ai, nawku hpung hta tinang hpe ra ai ngu nauna ni hkamsha ai.

Madat ya ai. Shagrit shanem ai myitsu salang gaw, tinang kaw sha kaja ai hpaji jaw ga  nga ai n re ai lam yin la ai. Nauna ni kaw hpaji hpyi ai. Nauna ni tsun ai hpe atsawm madat ya ai. Dai hku galaw ai gaw, nauna ni hpe n-gun lu shangun nna, myitsu salang ni hpe mung akyu lu shangun ai. Hpa majaw kun? “Nauna ni kaw ngai hpaji hpyi ai. Shanhte jaw ai hpaji jaw ga a majaw, bungli grau byin ai hpe sadi hkrup ai. Kalang lang, nauna ni gaw hpunau ni hta na magam gun ai shaning grau na ai” ngu Behtela hta magam gun nga ai myitsu salang hpunau Gerado tsun ai. Nawku hpung hta nauna law law ningshawng galaw ai. Dai majaw, hkaw tsun lawk kaw na masha ni a lam shanhte grau chye ai. “Nauna ni hta uhpung kaw ra ai atsam ningja ni, bungli kung kyang ai lam ni nga ai. Shanhte kaw na hpaji la u” ngu myitsu salang hpunau Braiyan tsun ai.

Hpaji rawng ai myitsu salang gaw, nauna ni jaw ai hpaji jaw ga hpe n-gawn nsawn n di ai. Hpa majaw kun? “Masa ting hpe maram yu chye hkra, kaga ni maga kaw na myit ya chye hkra, nauna ni jaw ai hpaji jaw ga, nauna ni a mahkrum madup gaw karum ya ai” ngu myitsu salang hpunau Et-wat tsun ai. (Gsh 1:4, 5) Shanhte a hpaji jaw ga hte maren n galaw byin yang pyi, hpaji jaw ai majaw, chye da ai lam ni hpe tsun dan ya ai majaw chyeju dum mai ai.

Shaman ya ai. Hpaji rawng ai myitsu salang gaw, nauna ni hpe shaman ya na matu ahkaw ahkang tam ai. Ga shadawn, hkalup hkam da ai hpunau n nga ai aten, magam hkrum zup hpawng hpe woi awn chye hkra sharin ya ai. Uhpung a gawgap ai, gram lajang ai lamang ni hta karum ya lu hkra, hkingrai ni, jak rai ni hpe gara hku lang ra na lam sharin ya ai. Behtela hta nga yang, gram lajang ai, gat mari ai, jahpan jum ai, computer hte seng ai zawn re ai lit amyu myu hpe galaw chye hkra, nauna ni hpe hpa-awn hpunau ni sharin da ya ai. Dai gaw, nauna ni hta galaw lu ai atsam nga ai, kam mai ai lam nga ai hpe madun ai re.

Nauna ni hpe myitsu salang ni shaman da ya ai majaw kaga ni akyu lu ai. Ga shadawn, gawgap bungli hte seng nna shaman da hkrum ai nauna nkau gaw, shingra tara tsin-yam hkrum ai ni a nta hpe bai gap ya ai. Shawa hpawng man sakse hkam ai hte seng nna shaman da hkrum ai nauna ni gaw, nauna law law hpe bai shaman ya ai. Shaman ya ai myitsu salang ni hte seng nna, nauna ni gara hku hkamsha ai kun? “Nawku Htingnu gawgap ai lamang langai hta galaw ai shaloi, ngai hpe hpa-awn hpunau langai aten la nna shaman ya ai. Ngai galaw ai ni hpe sadi hkrup nna, shakawn ya ai. Ngai hpe manu shadan ai, kam ai lam madun ai ngu hkamsha ai. Hpunau hte rau galaw lu ai majaw grai pyaw ai” ngu nauna Janihpa tsun ai.

Nauna Ni Hpe Kanau Kana Zawn Kanawn Mazum Ai A Akyu

Sadi dung ai nauna ni hpe Yehowa tsawra ai zawn anhte mung tsawra ai. Kanau kana zawn sawn la ai. (1 Tm 5:1, 2) Shanhte hte rau magam gun lu ai majaw arawng la ai. Anhte tsawra ai lam, lanu lahku ai lam shanhte hkamsha yang anhte kabu ai. “Uhpung hta lawm lu na ahkang jaw ai majaw, Yehowa hpe grai chyeju dum ai. Ngai hpe n-gun jaw ya ai hpunau ni uhpung hta hpring tup re” ngu nauna Bannisa tsun ai. “Yehowa mung, uhpung mung, num ni hpe manu shadan ai, num ni a hkamsha lam hpe ahkyak shatai ai ngu ai hpe chye lu ai majaw chyeju dum ai. Makam masham grau ngang wa ai, uhpung hta shang lawm lu ai ahkang hpe grau manu shadan wa ai” ngu Htaiwan mungdan kaw na nauna tsun ai.

Num ni hpe tinang manu shadan nna kanawn mazum ai zawn, sadi dung ai hpunau ni kanawn mazum ai hpe mu ai majaw Yehowa grai kabu na re. (Gsh 27:11) “Mungkan hta gaw num ni hpe kachyi mi pyi n hkungga ai. Dai majaw, Nawku Htingnu de num ni sa wa ai shaloi, mungkan hta n lu ai hkamsha lam hpe lu la shangun mayu ai” ngu Skotlan mungdan kaw na myitsu salang hpunau Benjamin tsun ai. Nauna ni lu ging ai hkungga lam madun ai, tsawra myit hte kanawn mazum ai hku nna Yehowa hpe dang lu ai made kasi la ga.—Rom 12:10.