1-3. (a) Chyum Laika teng man lam hte seng nna anhte gara hku hkamsha ging ai kun? Ga shadawn jaw rit. (Sumhpa shawng na sumla hpe yu u.) (b) Ndai sumhpa hta hpa lam hkaja na kun?

DAI NI na aten hta, arai lama ma hpe mari la nna bai jaw kau ai mabyin gaw, mungdan law law hta nga ai. Online kaw nna lama ma hpe mari la ai ni nga yang, grau nna pyi bai jaw mayu ma ai. Shanhte sawn da ai hku n re ai (sh) lama ma shai taw ai majaw rai na re. Dai majaw, dai arai hpe galai ya na matu (sh) gumhpraw bai jaw na matu tsun ma ai.

² Chyum Laika teng man lam hte seng nna gaw, galoi mung dai hku galaw na n re. Teng man lam hpe hkaja nna “mari la” ngut ai hpang, anhte bai “dut kau” ai baw, tawn kau da ai baw galaw mayu na n re. (Ga Shagawp 23:23 hpe hti u; 1 Timohti 2:4) Shawng na sumhpa hta hkaja wa sai hte maren, teng man lam hpe sharin la na matu aten law law jaw ra ai. Gumhpraw law law lu shangun ai bungli ni hpe asum hkam kau ai rai yang rai na re. Kaga ni hte anhte a hku hkau lam galai shai mat nna, anhte a myit mang ai lam hte galaw ai lam mung galai shai mat ra ai rai na re. Yehowa n ra sharawng ai htung lailen ni hte poi lamang ni hta n shang lawm mat sai. Hpa mi raitim, anhte asum hkam kau  ai lam ni hta na, teng man lam hpe chye wa nna lu la ai shaman chyeju gaw grau ai hpe anhte kam ga ai.

³ Manu dan ai kachyi hpe hkan tam ai hpaga la langai hte seng ai ga shadawn hpe Yesu tsun wa ai. Grai manu dan ai kachyi hpe hpaga la mu hkrup ai shaloi, dai hpe mari la na matu shi hta lu malu yawng hpe kalang ta dut kau ai. Dai kachyi gaw, Karai Kasang a Mungdan hte seng ai teng man lam hpe, malai hku nna tsun ai re. Teng man lam hpe tam ai ni a matu, teng man lam gaw kade daram manu dan ai hpe chye hkra Yesu tsun wa ai re. (Mahte 13:45, 46) Karai a Mungdan hte seng ai teng man lam hte Chyum Laika kaw nna manu dan ai kaga teng man lam ni hpe shawng nnan anhte sharin la ai shaloi, hpa hpe raitim, anhte sharawng awng let asum hkam kau mayu ga ai. Dai hpe anhte matut manu shadan ai nga yang, dai hpe galoi mung tawn kau da na n re. Raitim, Karai a amyu masha nkau gaw, teng man lam hpe manu n shadan ai sha, kau da mat ai gaw yawn hpa re. Anhte dai zawn galoi mung galaw mayu na n re. “Teng man ai lam hta hkan hkawm” na matu tsun da ai Chyum Laika hpaji jaw ga hpe hkan sa ra ai. (3 Yawhan 2-4 hpe hti u.) Tsun mayu ai gaw, teng man lam hpe anhte a prat hta shawng tawn nna asak hkrung ra ai. Rai yang, masha langai gaw teng man lam hpe kau da ai (sh) “dut kau” ai baw gara hku byin chye ai kun? Dai zawn galoi mung n byin na matu anhte gara hku galaw na kun? “Teng man ai lam hta hkan hkawm” na matu, gara hku dawdan lu na kun?

4. Yesu aten na masha nkau gaw, hpa majaw teng man lam hta matut nna n hkan sa ai kun?

⁴ Yesu aten hta, masha nkau gaw teng man lam hpe nnan hta gaw hkap la tim, matut nna n hkan sa ai. Ga shadawn, Yesu gaw, masha wunawng wuwa hpe mauhpa lam hku nna lu sha jaw sha ngut ai hpang, masha ni gaw Galile Nawng a maga mi de du hkra matut hkan nang ma ai. Raitim, shanhte myit kahpra mat na lam langai hpe Yesu tsun wa ai: “Masha Kasha a ashan nanhte n sha, shi a asai hpe mung n lu myit yang gaw, nanhte hta asak n rawng lu ai.” Yesu tsun ai ga a lachyum hpe sang lang ya na matu tsun na malai, ndai hku shanhte tsun ma ai: “Ga ndai gaw yak la ai ga rai nga ai, kadai wa madat lu na i?” Dai lam a majaw, “shi a sape ni law law wa nhtang mat wa nna, shi kaw bai n hkan nang ma sai.”​—⁠Yawhan 6:53-66.

5, 6. (a) Dai ni na aten hta, masha nkau gaw teng man law kaw nna hpa majaw tsan mat wa ai kun? (b) Masha langai gaw teng man lam kaw nna gara hku tsan mat wa chye ai kun?

⁵ Dai ni aten na masha nkau mung, teng man lam kaw nna pru mat wa ai gaw yawn hpa re. Hpa majaw kun? Chyum daw langai a chye na ai lam galai shai ai majaw, mying gumhkawng ai hpunau langai a tsun ai ga (sh) galaw ai lam a majaw, shanhte ahtu kataw mat ai rai na re. Nkau gaw, Chyum Laika hte sharin shaga hkrum ai majaw (sh) hpunau nauna langai ngai hte n htuk hkat ai majaw re. Nkau gaw, makam masham htak mat ai ni a sharin achyin lam hpe madat ai majaw (sh) anhte hte seng nna n teng n man ai hku tsun ai ga ni hpe madat ai majaw re. Dai lam ni gaw, Yehowa hte nawku hpung kaw nna tsan gang mat shangun ai masa lam nkau re. (Hebre 3:12-14) Shanhte gaw, kasa Petru zawn, Yesu hpe kamhpa na nga yang, grai kaja na re. Masha wunawng wuwa gaw, Yesu a ga majaw myit kahpra mat ai shaloi, sape ni hpe mung wa mat mayu ai kun? ngu nna Yesu san wa ai. Dai shaloi Petru ndai hku bai htai ai: “Anhte kadai hpang de wa na rai nga a ta? nang gaw htani htana asak hte seng ai mungga lu ndai:”​—⁠Yawhan 6:67-69.

 ⁶ Masha nkau gaw, teng man lam kaw nna gau ngwi ngwi tsan mat wa ai hpe n sadi hkrup ma ai. Dai hku tsan mat wa ai lam gaw, hkali langai hka hkin gau kaw nna angwi ngwi tsan mat wa ai hte bung ai. Anhte galoi mung lam “n yit mat wa” na matu, Chyum Laika hta sadi jaw da ai. (Hebre 2:1) Masha langai gaw, teng man lam kaw nna tsan mat wa hkra, ding sang galaw na n re. Raitim, Yehowa hte shi a hku hkau lam gawng kya mat hkra ahkang jaw kau ai nga yang gaw, hku hkau lam hten za mat chye ai. Anhte dai hku n byin na matu gara hku galaw mai na kun?

7. Teng man lam hpe galoi mung bai n dut kau na matu hpa gaw karum ya na kun?

⁷ Teng man lam hta matut nna hkawm na matu, Yehowa tsun ai lam yawng mayawng hpe hkap la nna madat mara ra ai. Teng man lam gaw anhte a prat hta ahkyak htum rai ra ai. Chyum Laika npawt tara ni hpe, galaw hkawm sa ai lam shagu hta hkan sa ra ai. Hkawhkam Dawi gaw shi a akyu hpyi ga hta, Yehowa hpe ndai hku ga sadi jaw wa ai: “Na a teng man ai hta e, ngai hkawm mayu nga nngai.” (Shakawn 86:11) Teng man lam hta, matut hkawm na matu Dawi dawdan wa ai zawn, anhte mung dawdan ging ai. Dai hku n dawdan da yang, teng man lam a matu anhte asum hkam kau ai lam ni hpe bai myit wa nna, nkau nga yang, bai htingnut mat ai. Gara Chyum Laika teng man lam hpe hkap la na (sh) gara hpe gaw nyet kau na ngu nna anhte n mai lata ai. “Teng man ai lam yawng mayawng” hta hkawm sa ra ai. (Yawhan 16:13) Shawng na sumhpa hta, teng man lam hpe sharin la nna hkan sa na matu, anhte sak jaw wa ra ai lam manga hpe bawngban wa sai. Ndai sumhpa hta gaw, anhte tawn kau da sai lam ni de bai n htang wa ai baw n byin hkra, gara hku galaw mai na hpe chye lu na re.​—⁠Mahte 6:19.

8. Aten hpe hpaji rawng ai hku n lang yang, Hkristan langai hpe teng man lam kaw nna gara hku tsan mat shangun chye ai kun? Ga shadawn langai tsun dan u.

⁸ Ahkying aten. Teng man lam kaw nna gau ngwi ngwi n tsan mat na matu, ahkying aten hpe hpaji rawng ai hku akyu jashawn ra ai. Anhte n sadi ai nga yang, ban sa lam, myit lawm ai lam, Internet yu ai hte TV lamang yu ai hta, aten hpe ladu lai hkra, lang hkrup mat chye ai. Dai lam ni hpe galaw ai gaw n shut tim, hkaw tsun magam hte hkaja lamang a matu aten hpe hkra machyi wa chye ai. Nauna Ema gaw dai zawn byin wa ai. * Gumra jawn ai hpe ma prat kaw nna shi grai sharawng ai. Galoi aten raitim jawn lu ai. Raitim, shi sharawng ai lam a matu jaw kau ai aten nau law ai ngu hkamsha nna, galai shai na matu dawdan wa ai. Gumra shingjawng poi hta shang lawm ga ai nauna Kori We a mahkrum madup kaw nna mung, shi sharin la wa ai. * Nauna Ema gaw, ya nga yang Yehowa a magam gun ai lam hta, aten grau jaw nga sai. Yehowa hpe nawku ai nta masha ni, manaw manang ni hte mung, grau nna kanawn mazum nga sai. Shi a aten hpe hpaji rawng ai hku akyu jashawn ai majaw,  Karai Kasang hte grau nna hku hkau wa ai ngu hkamsha nna ngwi pyaw nga sai.

9. Arung arai gaw anhte a matu grau nna ahkyak ai lam byin wa chye ai kun?

⁹ Arung arai ni. Teng man lam hta matut hkawm mayu yang, arung arai ni hpe madung tawn ai baw n mai galaw ai. Teng man lam hpe sharin la ai shaloi, Yehowa hpe nawku dawjau ai gaw, arung arai hta grau nna ahkyak ai hpe anhte chye wa ai. Teng man lam a matu arung arai ni hpe asum hkam kau ra tim, pyaw ga ai. Raitim aten ni na wa ai hte maren, kaga ni gaw hpang jahtum pru ai electronic jak rai ni (sh) akyu rawng ai kaga arung arai ni hpe gumhpraw jaw nna mari lu ai hpe sadi hkrup wa ai. Dai shaloi, anhte asum hkam kau da ai lam ni hpe bai myit dum wa chye ai. Anhte lu da ai hte myit n dik wa yang, Yehowa hpe nawku dawjau ai hta na, arung arai ni hpe grau myit maju jung wa chye ai. Dema a mabyin gaw anhte hpe sadi jaw nga ai. Dema gaw, “ndai mungkan ga hpe tsawra ai” majaw, kasa Pawlu hte arau magam gun na lit hpe kau da wa ai. (2 Timohti 4:10) Karai a magam hpe tsawra na malai, arung arai ni hpe grau tsawra mat ai majaw rai na re. Shing nrai, Pawlu hte arau magam gun na matu, matut nna n kam sak jaw mat ai majaw mung rai na re. Anhte hpa sharin la lu ai kun? Lai wa sai aten hta, arung arai ni hpe anhte grai tsawra wa na re. Anhte n sadi ai nga yang, arung arai hpe tsawra ai myit gaw bai kaba wa nna, teng man lam hpe tsawra ai myit pyi mat mat chye ai.

10. Gara shingkang ka-up ai lam hpe anhte ninghkap ra na kun?

¹⁰ Kaga ni hte hku hkau lam. Teng man lam hta matut hkawm na matu, Yehowa hpe n nawku ai ni a shingkang ka-up ai lam hpe nyet kau ra ai. Teng man lam hpe hkaja la ai shaloi, Sakse Hkam n re ai manang ni, nta masha ni hte anhte a hku hkau lam gaw, galai shai wa na re. Nkau gaw anhte a makam masham nnan hpe hkungga na raitim, nkau gaw anhte hpe ninghkap na re. (1 Petru 4:4) Anhte gaw, nta masha ni hte htuk hkra shakut nna shanhte hpe tsawra ai lam madun ga ai. Raitim, nta masha ni myit pyaw na matu, Yehowa a tsang madang ni hpe gaw nyet kau na n re. Anhte a kanawn manang majing ni mung, Yehowa hpe tsawra ai ni sha rai ra ai hpe, 1 Korinhtu 15:33 kaw nna anhte sharin la lu ai.

11. N kaja ai myit mang lam hte galaw ai lam ni hpe anhte gara hku koi lu na kun?

¹¹ N san seng ai myit mang lam ni hte galaw ai lam ni. Teng man lam hta matut hkawm na matu, Yehowa a ningmu hku yu yang, anhte gaw chyoi pra nna san seng ra na re. (Esaia 35:8; 1 Petru 1:14-16 hpe hti u.) Teng man lam hpe anhte sharin la ai shaloi, Chyum Laika tsang madang ni hpe anhte a prat hta hkan sa na matu, galai shai ai lam ni hpe galaw wa na re. Nkau nga yang, kaba la ai galai shai lam ni hpe galaw wa na re. Raitim, san seng ai aprat hpe akyang hten za ai aprat hte galoi mung bai n galai kau na matu, matut nna sadi ra ai. Akyang hten za shangun na zawn re ai masa lam ni hpe ninghkap lu hkra, hpa gaw anhte hpe karum ya na kun? Anhte chyoi pra nga na matu, Yehowa jaw da ai lam hpe myit yu u. Shi a Kasha Yesu Hkristu a manu dan dik ai asak hpe jaw da ai. (1 Petru 1:18, 19) Yehowa a ningmu hta anhte matut nna san seng nga na matu, Yesu jaw wa ai gawng malai hkungga gaw kade daram manu dan ai hpe ayan na myit dum ra ai.

12, 13. (a) Poi lamang ni hpe Yehowa mu mada ai zawn hpa majaw mu mada ra ai kun? (b) Matut nna hpa lam hkaja mat na kun?

¹² Karai Kasang n ra sharawng ai htung lailen ni hte poi ni. Nta masha ni, bungli  manang ni hte jawng manang ni gaw, shanhte galaw ai poi lamang ni hta shang lawm na matu anhte hpe saw shaga na re. Dai zawn Yehowa n ra sharawng ai htung lailen ni hte poi ni hpe n shang lawm ai sha, koi lu na matu hpa gaw anhte hpe karum ya na kun? Dai zawn poi lamang ni hpe Yehowa hpa majaw n hkap la ai hpe asan sha chye da ra ai. Shut shai ai poi lamang ni gara hku hpang wa ai hte seng nna, uhpung shapraw ai laili laika ni hta tam sawk sagawn mai ai. Dai poi lamang ni hpe hpa majaw n galaw ai hte seng nna, Chyum Laika tsun da ai hte maren hkan sa na nga yang, “Madu a sharawng awng ai lam” hte maren anhte asak hkrung nga ai ngu hkamsha lu na re. (Ehpesu 5:9) Yehowa hte Chyum Laika hpe kamhpa na nga yang, masha ni gara hku mi shadu tim, hkrit shara n nga ai.​—⁠Ga Shagawp 29:25.

¹³ Teng man lam hta prat tup hkawm sa nga na matu anhte myit mada ga ai. Dai myit mada lam grau nna ngang kang wa hkra, hpa gaw karum ya na kun? Anhte galaw mai ai lam masum hpe hkaja yu ga.

14. (a) Teng man lam hpe galoi mung n kau da na matu, gara lam gaw karum ya na kun? (b) Hpaji byeng-ya, sharin shaga ai lam hte chye chyang ai lam ni hpe anhte hpa majaw ra ai kun?

¹⁴ Langai, Chyum Laika hpe matut hkaja nna, chye wa ai lam ni hpe sung sung myit ra ai. Dai zawn galaw na matu, ahkying aten hpe masat da ra ai. Grau nna hkaja magang, teng man lam hpe grau nna tsawra wa nna, galoi mung kau da sana n re. Ga Shagawp 23:23 hta, “teng man ai hpe mari la” na matu hte “hpaji byeng-ya, sharin achyin ai hte chye chyang ai hpe mung, mari la u” ngu nna tsun da ai. Chyum Laika teng man lam hpe, chye ai daram hte sha n mai ai. Anhte a prat hkrun lam hta tatut hkan sa ra ai. Chye chyang ai lam hpe lu la ai shaloi, Yehowa tsun ai lam ni hte maren hkan sa chye wa na re. Hpaji byeng-ya gaw, anhte chye ai hte maren galaw lu hkra shadut ya na re. Kalang lang, anhte galai shai ra na lam ni hpe chye wa hkra madun ai hku nna, teng man lam gaw sharin shaga ya ai. Gumhpraw hta na grau manu dan ai Chyum Laika kaw na sharin shaga ai lam ni hpe, anhte alawan hkan sa ra ai.​—⁠Ga Shagawp 8:10.

15. Shingkyit zawn teng man lam gaw anhte hpe gara hku makawp maga ya ai kun?

¹⁵ Lahkawng, teng man lam hpe shani shagu tatut hkan sa na matu dawdan da u. Teng man lam hpe, hpyen la langai a shingkyit hte Chyum Laika hta shingdaw da ai. (Ehpesu 6:14) Chyum Laika prat hta, hpyen la langai gaw shingkyit hpe ngang ngang kyit da na nga yang, majan pa hta shi hpe madi shadaw ya nna makawp maga ya na re. Ngang ngang n kyit da yang, makawp maga lam hte madi shadaw lam lu sana n re. Shingkyit zawn, teng man lam gaw anhte hpe gara hku makawp maga ya ai kun?  Chyum Laika teng man lam ni hpe aten shagu htep lahti hkan sa na nga yang, n kaja ai myit mang lam ni kaw nna anhte hpe makawp maga ya ai. Kaja ai dawdan lam ni jahkrat lu na matu mung karum ya ai. Anhte hta manghkang lama ma nga yang (sh) shut ai lama ma galaw na matu gunglau hkrum yang, Chyum Laika teng man lam gaw, jaw ai hpe dawdan lu na matu karum ya na re. Hpyen la langai gaw, shingkyit n lawm ai sha majan pa de n sa ai zawn, anhte mung teng man ai tara hpe galoi mung kau da na n re. Shani shagu na sak hkrung lam hta, Chyum Laika teng man lam hpe hkan sa ra ai. Hpyen la langai, majan pa de sa ai shaloi, nhtu hpe mung gun sa ra ai. Dai hte bung ai lam hpe hkaja yu ga.

16. Kaga ni hpe teng man lam sharin ya ai gaw, tinang nan teng man lam hta matut hkawm sa na matu gara hku karum ya ai kun?

¹⁶ Masum, kaga ni hpe dang lu ai daram Chyum Laika teng man lam sharin ya u. Chyum Laika hpe nhtu hte shingdaw da ai. Hpyen la langai gaw, nhtu hpe jum da ai zawn, anhte mung Karai a Mungga hpe ngang ngang jum da ra ai. (Ehpesu 6:17) Anhte gaw “teng man ai mung ga hpe ding ding chye hpajang” ai sara ni byin mai ai. (2 Timohti 2:15) Kaga ni hpe sharin ya na matu, Chyum Laika hpe anhte akyu jashawn na nga yang, teng man ai lam hpe grau chye wa nna, grau tsawra wa na re. Teng man ai lam hta matut hkawm sa na matu grau nna myit dawdan da lu na re.

17. Teng man lam gaw hpa majaw na a matu manu dan ai kun?

¹⁷ Teng man lam gaw, Yehowa jaw ai manu dan kumhpa langai re. Teng man lam gaw, sumsing lamu na anhte a Kawa hte hku hkau lam grau nna kaja wa hkra karum ya ai. Anhte madu lu ai manu dan dik htum arai mung re. Yehowa gaw, anhte hpe law law sharin ya ngut sai. Raitim, dai lam gaw nnan hpang ai sha naw re. Anhte hpe htani htana sharin ya na ngu nna Yehowa ga sadi jaw da ai. Dai majaw, manu dan ai teng man lam gaw, manu dan ai kachyi hte bung ai. Matut nna, “teng man ai hpe mari la u, hkum dut kau et.” Rai yang, Dawi zawn “na a teng man ai hta e, ngai hkawm” nga na ngu nna Yehowa hpe jaw da ai ga sadi grin nga lu na re.​—⁠Shakawn 86:11.