Anhte A Ningbaw Hkristu Hpe Kamhpa Nga U
“Nanhte a Agyi wa gaw Hkristu ngu ai wa sha rai nga ai.”—MAHTE 23:10.
Mahkawn: 16, 14
1, 2. Mawshe n nga mat ai hpang, gara lit kaba hpe Yawshu lu wa ai kun?
YEHOWA gaw Yawshu hpe ndai hku tsun ai: “Nye a shangun kasa Mawshe si mat sai; dai rai nna rawt u, nang hte nang kaw na ndai masha nlang hte hte, dai Yawdan hka rap mu; lsraela kashu kasha ni hpe ngai jaw ai mung dan de shang wa mu.” (Yawshu 1:1, 2) Mawshe a ningtau amu gun hku nna shaning 40 daram gun hpai wa ai Yawshu a matu, grai kaba ai galai shai lam rai nga ai.
2 Mawshe gaw Israela ni hpe shaning law law woi awn wa ai. Ya gaw, Yawshu woi awn ra sai. Dai majaw, shi hpe ningbaw hku nna masha ni hkap la na kun? ngu nna Yawshu chye mayu ai. (Tara Jahprang 34:8, 10-12) Moi kaw nna ya du hkra, amyu baw sang langai a matu, yak dik htum aten hte shoihpa nga dik htum aten gaw, ningbaw galai ai aten re ngu nna, laika buk langai gaw, Yawshu 1:1, 2 hpe lakap nna tsun da ai.
3, 4. Yehowa gaw shi hpe kamhpa ai majaw, Yawshu hpe gara hku shaman chyeju jaw wa ai kun? Gara ga san hpe anhte san chye ai kun?
3 Yawshu hta myit tsang ai lam ni gaw nga na re. Raitim, Yehowa Yawshu 1:1, 2) Yehowa hpe Yawshu kamhpa ai majaw, shaman chyeju lu wa ai. Yehowa gaw, Yawshu hte Israela ni hpe matsun madun na matu, lamu kasa langai hpe akyu jashawn ai. Dai lamu kasa gaw, Karai Kasang a kasha shingtai re ai Mungga mai byin ai.—Pru Mat 23:20-23; Yawhan 1:1.
hpe shi kamhpa nna, shi a lam matsun ni hpe alawan hkan sa ai. (4 Yawshu ningbaw nnan byin wa ai majaw, galai shai lam ni hpe hkap la lu hkra Israela ni hpe Yehowa karum ya wa ai. Dai ni na aten hta mung galai shai ai lam ni law law byin nga ai. Nkau mi ndai hku myit chye ai: ‘Karai Kasang a uhpung gaw matut nna rawt jat, galai shai nga ai majaw, anhte a ningbaw Yesu hpe matut nna kamhpa ging ai gara lam ni nga ai kun?’ (Mahte 23:10 hpe hti u.) Dai ga san a mahtai hpe lu na matu, lai wa sai aten hta galai shai lam ni nga ai shaloi, Yehowa gaw shi a amyu masha ni hpe gara hku woi awn wa ai hpe hkaja yu ga.
Israela Ni Hpe Ga Sadi Tawn Da Ai Mung De Woi Awn
5. Yerihko mare makau hta gara mabyin hte Yawshu hkrum wa ai kun? (Sumhpa shawng na sumla hpe yu u.)
5 Yawdan hka hpe Israela ni rap ngut nna kade n na yang, mauhpa lam langai hte Yawshu hkrum wa ai. Yerihko mare makau hta, nhtu lang da ai la langai hte Yawshu hkrum ai. Yawshu gaw, “nang gaw anhte hpang maga na rai n ni? gumlau hpyen hpang maga na rai n ni?” ngu nna shi hpe san ai. Karai Kasang a amyu masha ni hpe makawp maga ya na jin jin rai nga ai “Yehowa a hpyen laba up ai” lamu kasa re ngu shi tsun ai shaloi, Yawshu mau mat ai. (Yawshu 5:13-15 hpe hti u.) Yawshu hpe Yehowa ading tawk ga shaga wa ai ngu kaga labau ni hta tsun da ai raitim, moi aten hta Yehowa galaw wa ai hte maren, lamu kasa langai hpe akyu jashawn nna, Yawshu hpe ga shaga wa ai rai na re.—Pru Mat 3:2-4; Yawshu 4:1, 15; 5:2, 9; Kasa 7:38; Galati 3:19.
6-8. (a) Lamu kasa a lam matsun nkau gaw, hpa majaw laklai nga a ta? (b) Lam matsun ni gaw hpaji rawng nna, aten dep lu la ai hpe gara hku chye lu a ta? (Lawu matsing hpe yu u.)
6 Yerihko mare hpe awng dang na matu hpa galaw ra na lam, Yawshu hpe dai lamu kasa tsun dan ai. Lam matsun nkau gaw, laklai nga ai zawn re. Ga shadawn, hpyen la yawng matu gadoi hkam la na matu, Yawshu hpe lamu kasa tsun ai. Dai hku galaw yang, nhtoi loi mi daram hpyen la ni hpyen gasat lu na n re. Dai aten gaw, matu gadoi na matu kaja htum aten re ai kun?—Ningpawt 34:24, 25; Yawshu 5:2, 8.
7 ‘Hpyen ni anhte hpe gasat wa yang, anhte a nta masha ni hpe gara hku makawp maga ya lu na kun?’ ngu nna hpyen la ni myit chye ai. Raitim, n myit mada da ai lam byin wa ai. Yerihko mare masha ni gaw, Israela ni hpe sa gasat na malai, hkrit tsang mat ma ai. Chyum Laika hta ndai hku tsun da ai: “Ya Yerihko mare gaw Israela kashu kasha ni a majaw chyip chyip la da nga ai rai nna, pru pru shang shang kadai n nga ma sai.” (Yawshu 6:1) Dai shiga a majaw, Karai Kasang a lam matsun hpe Israela ni grau kamhpa wa ma ai.
8 Yerihko mare hpe Israela ni n gasat ra ai lam, Yawshu hpe lamu kasa tsun ai. De a malai, lani mi hta kalang, kru ya tup mare hpe kawan shangun ai. Sanit ya nhtoi hta gaw, sanit lang kawan shangun ai. Dai hku galaw ai gaw, ‘aten hte n-gun majoi shama ai lam re’ ngu nna hpyen la ni myit yang myit na re. Raitim, myi hte n mu lu ai shanhte a ningbaw gaw, shi galaw nga ai lam hpe shi atsawm chye ai. Lam matsun hpe hkan sa ai gaw, Israela ni a makam masham hpe grau shangang ya nna, Yerihko hpyen la ni hpe mung shanhte n Yawshu 6:2-5; Hebre 11:30. *
gasat ra sai.—9. Karai Kasang a uhpung kaw nna sa ai lam matsun yawng hpe hpa majaw hkan sa ra ai kun? Ga shadawn jaw u.
9 Ndai mabyin kaw nna anhte hpa sharin la lu ai kun? Kalang lang, Yehowa a uhpung gaw lam nnan ni galaw ai shaloi, dai hpe anhte ayan na gaw chye na na n re. Ga shadawn, tinang hkrai hkaja lamang a matu, hkaw tsun bungli a matu (sh) zuphpawng a matu electronic jak rai ni hpe akyu jashawn ai gaw kaja ai ngu nna, anhte myit yang she myit wa na. Raitim, mai byin ai daram dai ni hpe akyu jashawn ai shaloi, lu la ai akyu ni hpe anhte mu taw sai. Dai zawn galai shai ai lam ni a majaw, kaja ai akyu ni nga wa ai hpe anhte mu ai shaloi, anhte a makam masham ngang kang wa nna, hpunau nauna ni hte mung grau nna zinlum wa ai.
Tsa Ban Langai Na Hkristan Ni Hpe Hkristu Gara Hku Woi Awn
10. Matu gadoi ai hte seng nna uphkang hpung hta ahkyak ai zuphpawng galaw na matu lajang wa ai gaw kadai rai na kun?
10 Matu gadoi n hkam la ai maigan masha Korneli Hkristan byin wa nna 13 ning na ai hpang, matu gadoi ai lam gaw, galaw ra na lam re ngu nna Hkristan nkau mi tsun nga ma ai. (Kasa 15:1, 2) Antioki mare hta, hpunau ni gaw dai lam hte seng nna dang rang hkat nga ma ai. Dai majaw, Yerusalem hta nga ai uphkang hpung de dai lam san yu na matu, Pawlu hpe salang ni shangun dat ai. Dai hpe hpang kaw nna kadai matsun ya nga a ta? Pawlu ndai hku tsun dan ai: “Shingran ga hte maren ngai lung wa nngai.” Dai manghkang hpe uphkang hpung hku nna hparan na matu lam matsun jaw ai gaw, Hkristu re ai lam dan leng nga ai.—Galati 2:1-3.
11. (a) Matu gadoi ai hte seng nna, Hkristan nkau mi hpa hpe matut hkam la da ma ai kun? (b) Yerusalem kaw nna salang ni a lam matsun hpe Pawlu gara hku shagrit shanem let madi shadaw ya wa ai kun?
Kasa 15:19, 20) Shaning ni law law na mat tim, Yuda Hkristan law law gaw, shanhte a kasha ni hpe matu gadoi ya ai lam naw nga nga ai. Pawlu gaw Mawshe a Tara hpe n hkungga ai ngu masha ni tsun nga ai shiga hpe, Yerusalem na salang ni na ai. Dai majaw, Mawshe a Tara hpe hkungga ai lam madun ai lama ma galaw na matu, Pawlu hpe salang ni hpyi shawn ma ai. * (Kasa 21:20-26) Htung tara hku nna hkum hpe jasan jaseng galaw lu hkra, la mali shaga nna nawku htingnu de sa na matu, Pawlu hpe shanhte hpyi shawn ai. Rai yang she, Pawlu mung Mawshe a tara hpe hkungga ai lam masha ni mu lu na re. Pawlu ndai hku mai tsun ai: ‘Ndai gaw lachyum nan n nga ai. Hpa majaw ngai hpe ndai hku galaw shangun ai kun? Dai gaw, matu gadoi ai hte seng nna n chye na shi ai Yuda Hkristan ni kaw sha manghkang nga ai.’ Raitim, Hkristan yawng kahkyin gumdin nga na matu, salang ni ra sharawng ai hpe Pawlu chye na ai. Dai majaw, dai lam matsun hpe shi hkan sa ai. Mawshe a Tara gaw, Yesu si hkam ya ngut ai hpang htum mat sai raitim, hpa majaw Yesu gaw, matu gadoi ai hte seng ai manghkang hpe dai daram na hkra matut nga shangun da ai kun? ngu nna anhte myit chye ai.—Kolose 2:13, 14.
11 Yuda n re ai Hkristan ni gaw, matu gadoi n hkam ra ai ngu dawdan na matu, uphkang hpung hpe Hkristu lam matsun jaw wa ai. (12. Matu gadoi ai hte seng ai manghkang hpe hparan na matu, Yesu hpa majaw aten jaw wa ai mai byin ai kun?
12 Chye na ai lam nnan ni hte seng nna, hkap la lu na matu aten ra chye ai. Mawshe a Tara npu hta n nga sai ngu ai lam hpe hkap la na matu, Yuda Hkristan nkau mi aten tsawmra la ra ai. (Yawhan 16:12) Matu gadoi ai lam hpe, Karai Kasang hte shanhte a lapran, laksan hku hkau lam a kumla hku nna hkam la wa ai. (Ningpawt 17:9-12) Yuda masha ni a lapran hta shanhte laklai mat sai majaw, zingri hkrum na hpe hkrit ai ni mung nga ai. (Galati 6:12) Raitim, aten na wa ai hpang, Pawlu hku nna lam matsun laika hpe Yesu jaw wa ai.—Roma 2:28, 29; Galati 3:23-25.
Nawku Hpung Hpe Hkristu Matut Nna Woi Awn Nga
13. Dai ni aten hta Hkristu woi awn nga ai hpe madi shadaw na matu, anhte hpe hpa gaw karum ya na kun?
13 Hkristu gaw dai ni aten hta mung, nawku hpung hpe matut nna woi awn nga ai ningbaw re. Dai majaw, uhpung a galai shai ai lam langai ngai hpe nang n chye na yang, Karai a masha ni hpe lai wa sai aten hta Hkristu gara hku woi awn wa ai hpe myit yu u. Yawshu aten hta raitim, kasa ni na aten hta raitim, Karai a masha ni hpe makawp maga na matu, makam masham shangang ya na matu hte zinlum nga na matu, Hkristu gaw hpaji rawng ai lam matsun ni ayan na jaw wa ai.—Hebre 13:8.
Sadi dung ai mayam kaw nna sa ai lam matsun ni gaw, Yesu anhte hpe lanu lahku ai lam sakse madun
14-16. “Sadi ai hte myit su ai mayam” kaw nna jaw ai lam matsun ni gaw, Hkristu gaw anhte hpe makam masham ngang kang shangun mayu ai lam gara hku madun nga ai kun?
14 Dai ni na aten hta, “sadi ai hte myit su ai Mahte 24:45) Dai zawn lam matsun ni gaw, anhte hpe Hkristu lanu lahku ai hpe sakse madun nga ai. Kasha mali nga ai Mak ndai hku tsun ai: “Satan gaw kun dinghku ni hpe gasat nna, nawku hpung gawng kya mat hkra galaw nga ai. Bat shagu dinghku nawku galaw na matu n-gun jaw nga ai majaw, ‘dinghku ningbaw ni e, na a dinghku hpe makawp maga ya u’ ngu ai lam matsun gaw dan leng nga ai.”
mayam” gaw, lam matsun ni hpe anhte ra ai aten hta, aten dep jaw nga ai. (15 Hkristu anhte hpe gara hku woi awn nga ai hpe anhte mu ai shaloi, anhte a makam masham ngang kang hkra, shi karum ya mayu ai hpe chye na wa na re. Ga shadawn, myitsu salang Pet Htrik ndai hku tsun ai: “Kru ya, laban ni hta hkaw tsun bungli a matu magam hpung kaji ni hku nna hkrum zup hpang ai shaloi, nkau gaw myit kaji ma ai.” Raitim, ndai zawn galai shai ai lam gaw, nawku hpung hta nga ai langai hpra hpe Yesu lanu lahku ai lam madun nga ai. Ga shadawn, kaya chye ai ni (sh) hkaw tsun bungli nau n sa ai ni gaw, manu shadan hkrum ai ni, akyu rawng ai ni ngu hkamsha wa ai. Dai lam gaw, shanhte a makam masham hpe ngang kang shangun ai.
16 Dai ni aten hta, ahkyak dik htum magam bungli re ai hkaw tsun bungli hpe anhte matut myit maju jung lu hkra, Hkristu karum ya nga ai. (Marku 13:10 hpe hti u.) Myitsu salang byin ai nau n na shi ai Andre gaw, Yehowa a uhpung kaw nna jaw ai lam matsun nnan ni yawng hpe hkan sa na matu shakut ai. Shi ndai hku tsun ai: “Ginjaw garan rung kaw masha shayawm ai lam gaw, anhte a n-gun atsam ni hpe hkaw tsun bungli a matu akyu jashawn ra nna, hkaw tsun bungli gaw hkyak hkyak galaw ra na lam re ai hpe myit dum shangun ai.”
Hkristu A Lam Matsun Hpe Anhte Gara Hku Madi Shadaw Na Kun?
17, 18. Galai shai ai lam ni hpe hkan sa ai majaw, lu la wa ai akyu ni hpe hpa majaw myit maju jung ging ai kun?
17 Uphkang nga sai Hkawhkam Yesu Hkristu jaw ai lam matsun ni hpe hkan sa ai gaw,
ya aten hte htawm hpang na matu karum ya ai. Galai shai ai lam ni hpe nang hkan sa ai majaw, lu la wa ai akyu ni hpe myit maju jung u. Zuphpawng ni hte hkaw tsun magam hta galai shai wa ai lam ni gaw, na a dinghku hpe gara hku karum ya wa ai lam, dinghku nawku hta bawng ban u.18 Yehowa a uhpung kaw nna jaw ai lam matsun ni hpe hkan sa ai gaw, kaja ai akyu ni hpe sha shabyin ya ai hpe anhte dum na nga yang, dai lam matsun ni hpe hkan sa na matu grau loi wa nna, grau mung pyaw wa na re. Ga shadawn, laika buk ni hpe moi na daram dip shapraw ai lam n galaw sai majaw, gumhpraw law law n jailang ra sai. Ladat hpaji nnan ni hpe anhte akyu jashawn ai majaw mung, masha law law hpang de kabu gara shiga du lu sai. Electronic laili laika ni hte video ni hpe anhte akyu jashawn lu na kun? Uhpung a ja gumhpraw hte arung arai ni hpe hpaji rawng ai hku jailang shangun mayu ai Hkristu hpe, ndai lam hku nna mung anhte madi shadaw ya lu ai.
19. Hkristu a lam matsun hpe anhte hpa majaw hkan sa ging ai kun?
19 Hkristu a lam matsun hpe anhte madi shadaw ya ai shaloi, anhte a hpunau nauna ni makam masham grau ngang kang hkra, grau zinlum hkra karum ya nga ai re. Mungkan ting na Behtela nta masha shayawm ai hte seng nna Andre ndai hku tsun ai: “Dai zawn galai shai ai lam hpe hkan sa ai Behtela nta masha ni a kaja ai myit jasat hpe yu nna, Yesu woi awn ai lam hpe grau kamhpa wa ai. Dai hpunau nauna ni hpe mung hkungga wa ai. Shanhte lu la ai gara lit raitim, ngwi pyaw ai lam tam nna, Yehowa a leng sa ai hku dep hkra hkan nang ma ai.”
Kam Sham Let Anhte A Ningbaw Hpe Kamhpa U
20, 21. (a) Anhte a ningbaw Hkristu hpe hpa majaw kam mai a ta? (b) Hpang na sumhpa hta gara ga san hpe hkaja na kun?
20 Kade nna yang, anhte a ningbaw Yesu Hkristu gaw, “mauhpa amu ni galaw” nna, “tsep kawp awng dang” mat na re. (Shingran 6:2, NW; Shakawn 45:4, NW) Ya aten kaw nna pyi, mungkan nnan hta anhte asak hkrung na matu lajang ya nga ai. Dai kaw, anhte galaw ra na bungli ni re ai hkrung rawt wa ai ni hpe sharin achyin ya na matu hte mungkan hpe hparadisu byin hkra galaw na amu ni hpe mung shi lajang ya nga ai.
21 Anhte a ningbaw hte Hkawhkam re ai Hkristu hpe kamhpa na nga yang, hpa mi byin wa tim, mungkan nnan de anhte hpe shi woi awn mat wa na re. (Shakawn 46:1-3 hpe hti u.) Dai ni na aten hta, galai shai ai lam ni hte anhte hkrum yang, yak chye ai. Laksan hku nna n myit mada da ai hku anhte hpe hkra machyi wa yang, grau yak chye ai. Dai zawn hkrum wa ai shaloi, Yehowa hpe matut kamsham nna, myit hta simsa lam matut nga hkra, gara hku galaw lu na kun? Dai lam hpe hpang na sumhpa hta hkaja lu na re.
^ စာပိုဒ်၊ 8 Yerihko mare chyahten hpe hpaji du ni tam sawk sagawn ai shaloi, dan la ngut chyalu, mam law law hpe mu ma ai. Dai lam gaw, Chyum Laika hta tsun da ai lam hpe mung madi shadaw ya nga ai. Israela ni Yerihko hpe wang tawn da ai aten gaw, aten kadun laman sha rai nna, Israela ni hpe mung, Yerihko mare na mam ni hpe la na matu ahkang n jaw da ai. Dai aten gaw, mam dan ten rai nna, dai mung hpe Israela ni zing la na matu kaja htum aten mung re. Hpa majaw nga yang, hkauna pa hta shahpa grai law hkra nga ai majaw re.—Yawshu 5:10-12.
^ စာပိုဒ်၊ 11 Sin Langchyi (BU), March 15, 2003, laika man 24 hta na, “Chyam Dinglik Ai Lam Langai Hpe Pawlu Shagrit Shanem Let Bai Htang” ngu ai lawk hpe yu u.