1, 2. Shinggyim masha ni hkra machyi na matu Satan akyu jashawn wa ai lam gaw hpa rai kun?

MAWDAW, wan pu, phone hte hka ge sutdek zawn re ai prat dep arai ni gaw, prat hpe nga manu hkra karum ya ai. Kaga arai ni re ai si nat, bawm, anu-myu bawm ni gaw prat hpe shoihpa nga shangun ai. Raitim, shinggyim masha yawng hpe grai hkra machyi shangun ai lam langai nga ai. Hpa rai na kun? Masu ga re. Masu ga ngu ai gaw, marai langai ngai hpe hkalem na matu n teng n man ai hku tsun ai ga re. Shawng nnan masu ai wa gaw kadai rai kun? Nat Satan re. Yesu Hkristu gaw shi hpe “masu magaw ai a kawa” ngu nna tsun ai. (Yawhan 8:44 hpe hti u.) Gara aten hta masu ga hpe shawng nnan tsun wa ai kun?

² Lai wa sai shaning hkying hku na sai aten hta re. Edin sun kaw shi masu wa ai. Adam yan Ewa gaw, Yehowa hpan da ya ai Hparadisu hta grai ngwi pyaw let nga nga ai. Karai Kasang gaw, “kaja ai hte n kaja ai hpe chye ginhka shangun ai hpun” a namsi hpe sha yang, si na ngu nna shan hpe hkang da ai. Dai hpe Satan chye tim, lapu hpe akyu jashawn nna Ewa hpe ndai hku hkalem ai: “Nan gaja wa n si na myit dai.” Dai gaw shawng nnan na masu ga re. Satan ndai hku mung tsun ai: “Dai hta na sha ai nhtoi hta e  nan a myi hpaw nna, kaja ai hte n kaja ai hpe chye ginhka na ra ai majaw, Karai Kasang hte maren nan tai na ma rin dai gaw, Karai Kasang chye nga ai.”​—⁠Ningpawt 2:15-17; 3:1-5.

3. Satan a masu ga gaw, hpa majaw dingsang hkra machyi shangun ai lam rai kun? Dai masu ga a majaw hpa byin wa ai kun?

³ Satan gaw, dingsang hkra machyi hkra masu ai. Hpa majaw nga yang, Ewa gaw shi tsun ai hpe kam nna, namsi sha na nga yang, si ra na hpe Satan chye ai. Dai lam teng sha byin wa ai. Adam yan Ewa gaw Yehowa a ga n madat ai majaw, hpang jahtum hta si ra mat ai. (Ningpawt 3:6; 5:5) Dai sha n-ga, Adam galaw ai mara a majaw, “masha nlang kaw e si hkrung si htan du bang wa sai.” “Adam a tawt lai ai lam hte maren yubak n galaw ai ni a ntsa e pyi, . . . si hkrung si htan up hkang nga sai.” (Roma 5:12, 14) Dai majaw, anhte yawng gaw n hkum tsup mat nna, Karai a yaw shada lam re ai htani htana asak mung sum mat ai. “Anhte a aprat a nhtoi ni sanit shi ning rai nga ai; Kalang lang, n-gun ja ai a majaw matsat shi ning du rai ti mung, . . . yawn hkyen ai hkrai rai nga ai.” (Shakawn 90:10) Dai lam yawng gaw, Satan masu ai majaw re.

4. (a) Gara ga san a mahtai hpe anhte chye lu na kun? (b) Shakawn 15:1, 2 hta tsun da ai hte maren, kadai gaw Yehowa hte hku hkau lu na kun?

⁴ Satan hte seng nna Yesu ndai hku tsun ai: “Shi hta teng man ai lam n rawng lu ai majaw, teng man ai lam hta n nga lu ai.” Satan gaw n galai shai ai. Shi gaw masu ga hte “mungkan ga ting hpe hkalem” nga ding yang re. (Shingran 12:9) Satan masu ai hpe anhte n ra sharawng ga ai. Dai majaw, ga san masum a mahtai hpe anhte chye ra ai. Dai ni na aten hta Satan gara hku masu nga ai kun? Masha ni hpa majaw masu ai kun? Adam yan Ewa zawn, Yehowa hte hku hkau lam sum mat ai baw n byin na matu, aten shagu teng man ai ga hpe gara hku tsun mai na kun?​—⁠Shakawn 15:1, 2 hpe hti u.

5. Dai ni na aten hta masha ni hpe Satan gara hku masu nga ai kun?

⁵ Satan a masu ga hpe anhte koi lu ai. Kasa Pawlu ndai hku tsun ai: “Satan a myit mang ai hku chyawm gaw anhte n chye ya gaw ai n rai.” (2 Korinhtu 2:11) Satan gaw, shut shai ai nawku htung, shinggyim asuya ni hte lawhpa ai hpaga lam ni hte hpawn, mungkan ting hpe hkang nga ai lam anhte chye ga ai. (1 Yawhan 5:19) Dai majaw, Satan hte nhkru ai nat ni gaw, “masu magaw ga” hte shinggyim masha ni hpe shingkang ka-up nga ai hpe anhte n mau ga ai. (1 Timohti 4:1, 2) Ga shadawn, hpaga bungli galaw ai masha nkau gaw, shanhte a arung arai lu dut na matu, ndau shabra ai lam hku nna masu hkalem nga ai. Dai zawn galaw ai gaw, shanhte gumhpraw lu na matu sha rai nna masha ni hpe hkra machyi shangun ai.

6, 7. (a) Nawku htung ningbaw ni masu ga tsun ai shaloi, laksan hku nna hpa majaw hkra machyi nga ai kun? (b) Nawku htung ningbaw ni a gara masu ga hpe nang na ga ai kun?

⁶ Nawku htung ningbaw ni masu ga tsun ai shaloi, laksan hku nna hkra machyi ai lam ni byin nga ai. Hpa majaw kun? Shut ai hku shanhte sharin achyin ya ai hpe marai langai ngai kam mat nna, Karai Kasang n ju n dawng ai hpe galaw hkrup yang, dai wa gaw htani htana asak myit mada lam sum mat na re. (Hosea 4:9) Yesu a aten hta mung, nawku htung ningbaw ni gaw, masha ni hpe masu nga ai lam Yesu chye ai. Shi gaw shanhte hpe nden marai rawng let ndai hku tsun ai: “Hpyi hpun ai laika ka ai sara ni hte Hparishe ni e, nanhte dingnye lu myit dai: sape langai mi shatai la na, nga nna nanhte gaw namukdara hte hkarang lam grup grup kahkrang hkawm myit dai rai ti mung, shi hpe shatai la ngut yang, . . . ngarai mung na kasha tai shangun mu ai.” Ngarai mung ngu ai gaw, htani htana  hten za mat ai lam re. (Mahte 23:15) Dai shut shai ai nawku htung ningbaw ni gaw, shanhte a kawa “masha sat ai wa” re ai Nat Satan hte bung ai ngu Yesu tsun ai.​—⁠Yawhan 8:44.

⁷ Dai ni na aten hta mung, nawku htung ningbaw ni grai law hkra nga ai. Shanhte hpe hpung-up sara, hpunggyi (sh) kaga amying ni hte shaga ma ai. Hparishe ni zawn, shanhte mung Karai a Mungga kaw nna teng man ai lam hpe n sharin ya ma ai. De a malai, “Karai Kasang a teng man ai lam hpe masu matsa ai hte shanhte galai kau mu ai.” (Roma 1:18, 25) Shanhte masu ai lam nkau gaw, “kalang hkye hkrang la hkrum yang, htani htana hkye hkrang la hkrum sai.” Shinggyim masha ni hta n si lu ai wenyi nga nna, si mat ai ni gaw shinggyim hkum bai dagraw lu ai. Num shada, la shada nga sha ai, hkungran ai hpe Karai Kasang hkap la ai ngu ai lam ni re.

8. Mung masa ningbaw ni gaw kade n na yang, gara masu ga hpe tsun na kun? Dai lam hpe anhte gara hku htang ging ai kun?

⁸ Mung masa galaw ai ni mung, shinggyim masha ni hpe hkra machyi hkra masu ga hpe akyu jashawn nga ai. Shanhte tsun na sawng dik htum ai masu ga gaw, “ngwi pyaw ai hte asan apan” byin hkra galaw lu sai ngu nna kade n na yang tsun na ga re. Raitim, “shanhte a ntsa e hten byak wa ai gaw akajawng sha du na ra ai.” Dai majaw, masa lam ni grai kaja nga sai ngu nna, mung masa ningbaw ni tsun na hpe anhte n mai kam ai. ‘Shana na lagu lagut shang ai zawn, dai [Yehowa] a shani mung du na ra ai hpe, anhte nan azin ayang chye nga myit dai.’ Dai lam gaw teng man lam re.​—⁠1 Htesaloni 5:1-4.

9, 10. (a) Masha ni hpa majaw masu ai kun? Gara hku hkra machyi chye ai kun? (b) Yehowa hte seng nna hpa hpe dum ra ai kun?

⁹ Dai ni na aten hta, ahkang aya nga ai ni sha masu ga tsun ai n re. Magazine langai (National Geographic) na “Anhte Hpa Majaw Masu Ai” ngu ai sumhpa hta, “masu ai ga gaw, masha ni a myit hta jung nga ai akyang re” nga nna tsun da ai. Masu ga tsun ai gaw hpa n ra ai ngu nna masha ni myit ma ai. Masha ni gaw tinang hkum tinang maga na matu, masu chye ma ai ngu tsun da ai. Shanhte tawt lai wa ai ru hka amu (sh) galaw shut ai mara ni hpe ip da na matu masu ai rai na re. Gumhpraw lu na matu hte akyu lu na matu mung masu ma ai. Masha nkau gaw, “tsasam masha ni, bungli arau galaw ai ni, manang ni hte tsawra ai marai langai ngai hpe” masu ai gaw hpa n ra ai ngu nna hkam la ma ai lam hpe mung, dai sumhpa hta tsun da ai.

¹⁰ Dai zawn masu ai gaw gara hku hkra machyi ai kun? Masha ni gaw shada da n kam mat nna, hku hkau lam mung hten za mat ai. Ga shadawn, madu jan gaw, la shaw ai amu galaw nna dai hpe ip da na matu masu ga tsun ai hpe madu wa chye mat yang, kade daram hkra machyi mat na hpe myit yu u. Shing nrai, madu wa gaw, madu jan hte ma ni hpe grai mazut ai hku kanawn mazum nga tim, kaga ni a man hta gaw, grai tsawra nna lanu lahku chye ai zawn madun dan ai ngu saga. Dai zawn masu ai ni gaw, kaga masha ni hpe masu mai tim, Yehowa hpe gaw n mai masu ai. Chyum Laika hta ndai hku tsun da ai: “Yawng mayawng gaw shi myi a man e dan leng nga ai hte asan brang lang rai nga ai.”​—⁠Hebre 4:13.

11. Anani hte Sahpira a mabyin gaw anhte hpe hpa sharin ya ai kun? (Sumhpa shawng na sumla hpe yu u.)

 ¹¹ Chyum Laika hta, Karai Kasang hpe masu na matu Satan shingkang ka-up wa ai Hkristan yan la a mabyin hpe tsun da ai. Anani hte Sahpira gaw, kasa ni hpe masu na matu shakut ma ai. Shan yan a lamu ga hpe dut nna gumhpraw nkau hpe sha kasa ni hpe jaw ai. Shan gaw nawku hpung hta nga ai masha ni yu kaba na hpe ra sharawng ai majaw, gumhpraw yawng hpe jaw ai ngu nna kasa ni hpe tsun ai. Raitim, Yehowa gaw shan yan masu ai hpe chye ai majaw, ari jaw wa ai.​—⁠Kasa 5:1-10.

12. Dingsang hkra machyi hkra masu nna myit malai n lu ai ni gaw hpa byin mat na kun? Hpa majaw kun?

¹² Masu ga tsun ai masha ni hte seng nna Yehowa gara hku hkamsha ai kun? Masha ni hpe dingsang hkra machyi hkra masu nna, myit malai n lu ai ni gaw, “wan hte kan grung ai nawng” hta Satan zawn jahten hkrum na re. Shanhte hpe htani htana jahten kau na re. (Shingran 20:10; 21:8; Shakawn 5:6) Hpa majaw kun? Masu ai ni hpe “matsat shabat akyang lailen galaw nga ai ni” zawn sha, Yehowa mu mada ai majaw re.​—⁠Shingran 22:15, NW, lawu matsing.

13. Yehowa hte seng nna anhte hpa chye lu ai kun? Dai lam gaw, hpa galaw na matu anhte hpe shadut ya ai kun?

¹³ Yehowa gaw, “galoi mung n masu” nna masu chye ai shinggyim masha zawn n re ai hpe anhte chye ga ai. (Bu Hkawm 23:19; Hebre 6:18) “Yehowa n dawng nga ai lam . . . masu ga tsun ai shinglet” rai nga ai. (Ga Shagawp 6:16, 17) Anhte shi hpe myit pyaw shangun mayu yang, teng man ai ga tsun ra ai. Dai majaw, “shada da masu magaw ga” n tsun ga ai.​—⁠Kolose 3:9.

14. (a) Shut shai ai nawku htung na masha ni hte jet ai Hkristan ni lapran hpa shai ai kun? (b) Luke 6:45 hta lawm ai tara hpe sang lang dan u.

¹⁴ Shut shai ai nawku htung a masha ni hte jet ai Hkristan ni a shai ai lam gaw hpa rai  kun? Anhte gaw, “teng man ai ga” tsun ga ai. (Zehkaria 8:16, 17 hpe hti u.) Pawlu ndai hku tsun ai: “Karai a magam gun ai ni re ai lam anhte gaw lam amyu myu hte madun dan ai, . . . teng man ai ga hpe tsun ai.” (2 Korinhtu 6:4, 7, NW) Masha ni gaw, “kraw hta hpring chyat nga ai kaw na” tsun ai ngu nna Yesu tsun wa ai. (Luka 6:45) De a lachyum gaw, myit ding man ai masha gaw, teng man ai ga tsun ai hpe ngu ai re. Shi gaw masha tsasam ni, bungli arau galaw ai ni, manang ni hte tsawra ai ni hpe teng man ai ga tsun na re. Anhte gaw lam shagu hta, ding man na matu shakut nga ai hpe madun lu ai lam nkau hpe hkaja yu ga.

15. (a) Prat lahkawng hte asak hkrung ai gaw hpa majaw n kaja ai kun? (b) Ramma shada a shadut ai lam hpe ninghkap na matu hpa gaw karum ya na kun? (Lawu matsing hpe yu u.)

¹⁵ Nang gaw ramma langai rai yang, manang ni a hku hkau lam hpe nang ra sharawng na re. Dai majaw, ramma nkau gaw, prat lahkawng hte asak hkrung nga ma ai. Shanhte gaw, dum nta hte nawku hpung hta akyang lailen san seng ai zawn madun ma ai. Raitim, shawa matut mahkai ai media lang ai shaloi (sh) Yehowa hpe n nawku ai ni hte arau re ai shaloi gaw amyu mi rai mat ai. Shanhte gaw, nse nsa ga ni tsun ai, sari n rawng ai hku bu hpun ai, n htap htuk ai yungwi ni madat ai, lu lai ai, nanghpam tsi lu sha ai, mayun mayoi sumtsaw shada hkrum hkat ai (sh) kaga n kaja ai lam ni galaw nga ma ai. Shanhte gaw, kanu kawa ni, hpunau nauna ni hte Yehowa hpe masu nga ai re. (Shakawn 26:4, 5) Raitim, anhte gaw Yehowa hpe nawku masu nna shi n ju n dawng ai lam ni galaw nga ai hpe Yehowa chye ai. (Marku 7:6) “Yubak galaw ai ni hpe hkum manawn et; Yehowa hpe shani ting hkrit kamyin nga u” nga nna ga shagawp laika hta tsun da ai hpe galaw yang grau kaja na re.​—⁠Ga Shagawp 23:17. *

16. Aten hpring magam gun na matu tang shawn laika ka ai shaloi, ga san ni hpe gara hku htai ging ai kun?

¹⁶ Aten galu ningshawng, Behtela (sh) kaga shara ni hta laksan aten hpring magam gun mayu yang, tang shawn laika nang ka ra na re. Na a hkam kaja lam, nang lata ai shangwi shapyaw ai lam hte na a akyang lailen ni hte seng ai lam ni hpe ka ra ai shaloi, teng man ai hku ka na matu grai ahkyak ai. (Hebre 13:18) Nang gaw, Yehowa n ju n dawng ai lam lama ma hpe galaw da ai kun? Shing nrai, na a myit nsam hpe shanut shanat byin shangun ai lam lama ma nga tim, dai lam hte seng nna myitsu salang ni hte n tsun shaga ai lam nga ai kun? Myit nsam san seng ai hte Yehowa a magam gun hpai lu na matu shanhte hpe karum hpyi u.​—⁠Roma 9:1, 2; Galati 6:1.

17. Anhte a hpunau nauna ni hte seng nna ahkang aya nga ai ni ga san san ai shaloi, anhte hpa galaw ging ai kun?

¹⁷ Anhte a magam hpe hkum pat da ai shara hta nang nga nna, ahkaw ahkang nga ai ni gaw, hpunau nauna ni hte seng nna nang hpe ga san san yang, gara hku galaw na kun? Hpunau nauna ni hte seng nna nang chye da  ai lam yawng hpe tsun dan na kun? Roma uphkang du ni gaw, Yesu hpe ga san san ai shaloi, Yesu gara hku bai htang ai kun? Yesu gaw “atsin sha nga ai aten hte, ga tsun na aten mung rai nga ai” ngu ai Chyum Laika npawt tara hpe hkan sa nna, yawng mayawng hpe n tsun wa ai. (Hpaji 3:1, 7; Mahte 27:11-14) Anhte mung dai zawn masa hte hkrum yang, hpunau nauna ni shoihpa n hkrum hkra, grai sadi ra ai.​—⁠Ga Shagawp 10:19; 11:12.

18. Myitsu salang ni gaw, hpunau nauna ni hte seng nna anhte hpe ga san san ai shaloi, anhte a lit gaw hpa rai kun?

¹⁸ Nawku hpung hta nga ai marai langai gaw, mara galaw da ai hpe nang chye da ai nga yang gaw gara hku kun? Akyang lailen hte seng nna, nawku hpung hta san seng nga hkra galaw na matu, myitsu salang ni hta lit nga ai majaw, nang chye da ai lam hte seng nna nang hpe san na re. Laksan hku nna, dai wa gaw nang grai hkau ai manang (sh) jinghku rai yang, nang hpa galaw na kun? “Teng man ai ga tsun ai wa gaw, ding hpring ai” ngu Chyum Laika hta tsun da ai. (Ga Shagawp 12:17; 21:28) Dai majaw, nang chye da ai lam yawng hte seng nna, myitsu salang ni hpe tsun dan na matu nang hta lit nga ai. Myitsu salang ni gaw masa lam yawng hpe chye yang she, dai hpunau (sh) nauna hpe Yehowa hte hku hkau lam bai kaja wa hkra, kaja htum lam hku nna karum ya lu na re.​—⁠Yaku 5:14, 15.

19. Hpang na sumhpa hta anhte gara lam hkaja lu na kun?

¹⁹ Dawi gaw Yehowa kaw ndai hku akyu hpyi ai: “Myit madung hte teng man ai ga tsun ai hpe Nang ra sharawng ai.” (Shakawn 51:6, NW) Anhte a myit mang ai lam gaw grai ahkyak ai hpe Dawi chye ai. Jet ai Hkristan ni gaw, aten shagu “langai hte langai tinang a htingbu wa hte, teng man ai ga tsun” ga ai. Shut shai ai nawku htung kaw nna masha ni hte anhte a lapran shai ai lam hpe madun na matu, Chyum Laika kaw nna teng man ai lam kaga ni hpe sharin ya ga ai. Hkaw tsun magam hta, dai lam hpe anhte gara hku galaw mai na lam hpang na sumhpa hta hkaja lu na re.