1, 2. (a) Shawlumon gaw gara ahkyak ai lit hpe lu la ai kun? (b) Dawi gaw Shawlumon hte seng nna hpa majaw myit tsang ai kun?

SHAWLUMON gaw grai laklai ai lit langai lu wa ai. Yehowa gaw shi hpe Yerusalem kaw nawku htingnu gawgap ai hta woi awn na matu lata ai. Dai gaw grai ahkyak ai gawgap bungli re. Nawku htingnu gaw “hpung shingkang, arawng sadang dan hkung” nna grai tsawm htap ai majaw amying gumhkawng ai. Teng man ai “Karai Kasang Yehowa nta” re ai majaw grau ahkyak ai.​—⁠1 Hkawhkam Labau 22:1, 5, 9-11.

² Karai Kasang gaw, Shawlumon hpe madi shadaw ya na ngu Hkawhkam Dawi kam ai. Raitim, Shawlumon gaw “asak kaji ai hte myit garai n kung” shi ai. Nawku htingnu gawgap ai lit hpe hkap la na matu shi marai rawng ai kun? (Sh) Asak kaji nna myit n kung ai gaw dai bungli galaw na matu pat shingdang nga ai kun? Awng dang na matu, Shawlumon gaw myit nden shaja nna galaw ra ai.

3. Shawlumon gaw myit nden shaja ai hte seng nna shi kawa kaw na hpa sharin la lu ai kun?

³ Shawlumon gaw shi kawa Dawi kaw nna myit nden shaja ai  lam hpe sharin la ra na re. Dawi gaw asak kaji ai aten hta, shi kawa a sagu ni hpe htim wa ai zai ai dusat ni hpe gasat wa ai. (1 Samuela 17:34, 35) N-gun ja nna hkrit na zawn re ai hpyen la kaba, Goliat hte gasat ai hta mung myit nden shaja ai lam madun wa ai. Karai Kasang karum ya ai majaw, Dawi gaw manen ai nlung hte Goliat hpe awng dang wa ai.​—⁠1 Samuela 17:45, 49, 50.

4. Shawlumon hta myit nden shaja na matu hpa majaw ra ai kun?

⁴ Dawi gaw Shawlumon hpe myit nden shaja na hte nawku htingnu hpe gawgap na matu n-gun jaw ai hta kaja ai wa re ai hpe anhte chye ga ai. (1 Hkawhkam Labau 28:20 hpe hti u.) Shawlumon hta myit nden shaja ai lam n nga yang, shi hkrit nna amu hpe nnan galaw hpang na matu pyi n gwi na re. Dai gaw lit hpe galaw nna hkrat sum ai hta grau sawng na re.

5. Anhte nden ja ai myit hpa majaw ra ai kun?

⁵ Shawlumon zawn anhte mung, Yehowa jaw da ai lit hpe nden marai hte galaw lu na matu shi a karum shingtau lam ra ai. Dai majaw, lai wa sai aten hta nden ja ai myit madun wa ai masha nkau mi a lam hpe hkaja yu ga. Dai hpang, anhte nden ja ai myit hpe gara hku madun na hte anhte a lit hpe gara hku ngut kre hkra galaw na hpe myit yu ga.

6. Yosep a myit nden shaja ai kaw nna nang gara hpe ra sharawng ai kun?

⁶ Yosep gaw Hputihpa a madu jan shi hpe hpye ai amu galaw na matu gunglau ai aten hta myit nden ja ai lam madun wa ai. Shi tsun ai hpe n hkap la yang, asak shoihpa nga na hpe mung Yosep chye da ai. Raitim, asum jaw na malai nden ja ai myit madun nna shi kalang ta nyet kau ai.​—⁠Ningpawt 39:10, 12.

7. Myit nden shaja ai hpe Rahab gara hku madun wa ai kun? (Ndai sumhpa shawng na sumla hpe yu u.)

⁷ Rahap mung myit nden shaja ai hta kasi kaja ai wa re. Yerihko hta nga ai shi a nta de Israela kin-yu ni sa wa ai shaloi, shi hkrit ai majaw shanhte hpe n karum ai sha nyet kau mai ai. Raitim, Yehowa hpe shi kam ai majaw, myit nden shaja let kin-yu lahkawng hpe makoi da nna shim lum ai hte asak lawt na matu karum ya wa ai. (Yawshu 2:4, 5, 9, 12-16) Yehowa gaw teng man ai Karai Kasang re ai hpe Rahab kam ai. Israela masha ni hpe ndai lamu ga teng sha jaw na hpe shi kam ai. Yerihko hkawhkam, shi a hpyen ma ni hte kaga lam ni a majaw mung shi n hkrit ai. De a malai, myit nden shaja let galaw hkawm sa nna shi hte shi n-ta masha ni hpe hkye la wa ai.​—⁠Yawshu 6:22, 23.

8. Yesu a nden ja ai myit gaw kasa ni a ntsa gara hku akyu nga wa ai kun?

⁸ Yesu a sadi dung ai kasa ni mung, dai zawn nden ja ai myit hpe madun wa ai. Yesu madun wa ai nden ja ai myit hpe mu wa ai. Dai gaw shanhte hpe kasi la na matu karum ya ai. (Mahte 8:28-32; Yawhan 2:13-17; 18:3-5) Saduke ni gaw, Yesu a lam n sharin na matu shakut wa ai shaloi kasa ni gaw dai hpe ninghkap wa ai.​—⁠Kasa 5:17, 18, 27-29.

9. Nden ja ai myit gaw gara kaw na sa ai hpe chye na matu 2 Timohti 1:7 gaw gara hku karum ya ai kun?

⁹ Yosep, Rahab, Yesu hte kasa ni gaw teng man ai hpe galaw na matu dawdan da ai. Shanhte nden ja ai myit nga ai gaw, tinang a atsam hpe kamhpa ai majaw n re ai sha, Yehowa hpe kamhpa ai majaw re. Anhte mung nden ja ai myit madun ra ai aten ni nga wa  yang, tinang hkum tinang n re ai sha, Yehowa hpe kamhpa ra ai. (2 Timohti 1:7 hpe hti u.) Anhte a prat hta nden ja ai myit madun ra ai shara lahkawng hpe hkaja yu ga. Dai gaw kun dinghku hte nawku hpung hta re.

10. Hkristan ramma ni hta nden ja ai myit hpa majaw nga ra ai kun?

¹⁰ Yehowa hpe nawku na matu Hkristan ramma ni hta nden ja ai myit madun ra ai masa law law nga ai. Shanhte gaw, Shawlumon a kasi hpe yu nna hkan sa mai ai. Shi gaw myit nden shaja nna kaja ai hku dawdan wa ai majaw, nawku htingnu hpe ngut kre lu ai. Ramma ni hta grai ahkyak ai dawdan lam ni jahkrat ra wa yang, tinang hkrai mai dawdan tim, kanu kawa ni kaw nna lam matsun la ging ai. (Ga Shagawp 27:11) Shanhte gaw kadai hpe manang galaw na, shangwi shapyaw lam gara hku lata na, akyang lailen kaja hkra gara hku galaw na hte gara aten hta hkalup hkam na zawn re ai hpaji rawng ai dawdan lam ni jahkrat ai hta, myit nden shaja na matu ra ai. Karai Kasang hpe jahpoi asawng wa ai Satan a myit ra ai hku n galaw na matu shanhte hta nden ja ai myit nga ra ai.

11, 12. (a) Nden marai rawng ai hpe Mawshe gara hku madun wa ai kun? (b) Mawshe a kasi hpe ramma ni gara hku hkan sa mai ai kun?

¹¹ Ramma ni galaw ra na dawdan lam langai gaw, shanhte a prat hta gara bandung hpe jahkrat na ngu ai re. Mungdan nkau hta, ramma ni gaw madang tsaw ai hpaji hte gumhpraw law law lu ai bungli lu na matu sha, myit maju jung na matu shadut hkrum nga ai. Kaga mungdan ni hta gaw, hpaga lam n kaja ai majaw, ramma ni gaw shanhte a dinghku hpe karum na matu bungli galaw ra ai ngu hkam sha ai. Nang gaw dai zawn masa hte hkrum nga yang, Mawshe a kasi hpe myit yu u. Shi gaw Hpara-u a shayi sha a kasha hku nna bau la hkrum ai majaw, grai lusu nna, arawng kaba na matu bandung ni jahkrat mai ai. Shi gaw Egutu kun dinghku, sara ni hte hpaji jaw salang ni kaw nna kade daram shadut hkrum na hpe shingran yu u. Raitim, Mawshe gaw myit nden ja ai hte Yehowa a masha ni hte rau nga na matu lata wa ai. Shi gaw Egutu mung hte dai hta nga ai sut rai ni hpe tawn da ngut ai hpang, Yehowa hpe tsep kawp kamhpa wa ai. (Hebre 11:24-26) Shi gaw Yehowa kaw nna shaman chyeju law law lu la nna, htawm hpang hta mung dai hta grau naw lu la na re.

¹² Tinang a prat hpe Yehowa a magam hta myit nden shaja let bandung tawn nna, Mungdan magam hpe shawng tawn ai ramma ni hpe Yehowa shaman chyeju jaw na re. Shanhte a kun dingkun ra kadawn ai lam hpe shi madi shadaw ya na re. Tsa ban langai hta ramma Timohti gaw, shi a prat hta Karai a magam gun na matu myit maju jung wa ai zawn, nang mung mai galaw ai. *​—⁠Hpilipi 2:19-22 hpe hti u.

13. Ramma nauna langai gaw shi a bandung de du na matu nden marai gara hku nga wa ai kun?

¹³ U.S.A. Alabama hta nga ai nauna gaw, Karai a magam hta bandung tawn na matu nden marai ra nga ai. Shi ndai hku ka wa ai: “Ngai gaw kaji ai kaw nna kaya chye ai. Nawku hpung kaw na masha ni hte pyi n shaga gwi ai majaw, masha tsasam ni a nta de sa na matu grau n gwi ai.” Shi kanu kawa hte hpunau nauna ni karum ya ai majaw, aten galu ningshawng byin na matu bandung jahkrat lu wa ai. Shi ndai hku tsun ai: “Satan mungkan gaw madang tsaw hpaji sharin na, gumhpraw hte arung arai law law lu na matu  galaw ai gaw kaja ai bandung re ngu n-gun jaw ma ai.” Raitim, masha law malawng gaw, dai zawn bandung ni de n du lu nna myit tsang ai hte myit ru ai sha lu wa ai hpe shi chye wa ai. Shi ndai hku kahtap tsun ai: “Yehowa a magam gun ai gaw ngai hpe grai ngwi pyaw shangun nna awng dang lam mung lu shangun ai.”

14. Hkristan kanu kawa ni gaw gara aten hta nden marai nga ra ai kun?

¹⁴ Hkristan kanu kawa ni mung nden ja ai myit nga ra ai. Ga shadawn, nanhte a bungli madu ni gaw dinghku nawku, hkaw tsun magam, nawku zuphpawng nga ai shani hta, nang hpe aten shajan amu galaw ya na matu, ayan hpyi shawn wa chye ai. N mai ai lam hpe nang lu tsun na matu, nden marai nga ra nna na a ma ni a matu kasi kaja madun ra ai. Nawku hpung kaw na kanu kawa nkau gaw shanhte a ma ni hpe galaw na ahkang jaw ai lam nkau nga ai. Raitim, nang gaw na a ma ni hpe n galaw shangun mayu ai. Shanhte a ma ni hte arau hpa majaw n shang lawm shangun ai kun ngu nna san wa chye ai. Dai shaloi, nang gaw nden marai hte shanhte hpe hkungga ai hku atsawm sang lang dan ra ai.

15. Shakawn 37:25 hte Hebre 13:5 gaw kanu kawa ni hpe gara hku karum ya ai kun?

¹⁵ Anhte a ma ni Karai a magam hpe bandung tawn na matu hte bandung du hkra karum ya na matu, nden marai rawng ra ai. Ga shadawn, kanu kawa nkau mi gaw shanhte a ma ni hpe ningshawng magam gun na matu, grau ra ai shara hte Behtela hta magam gun na matu, Nawku Htingnu hte Zuphpawng Htingnu Kaba gawgap ai hta karum na matu n-gun jaw na hpe htingnut chye ai. Shanhte asak kaba yang, ma ni shanhte hpe bai n yu  na hpe tsang ai majaw mai byin ai. Raitim, hpaji rawng ai kanu kawa ni gaw nden marai madun nna, Yehowa gaw shi a ga sadi hte maren galaw ya na hpe kam ma ai. (Shakawn 37:25 hte Hebre 13:5 hpe hti u.) Yehowa hpe kam hpa nna, nden marai madun ai kanu kawa ni a kasha ni mung dai zawn myit jasat nga wa ai.​—⁠1 Samuela 1:27, 28; 2 Timohti 3:14, 15.

16. Kanu kawa nkau mi gaw Karai magam hta shanhte a ma ni bandung jahkrat lu hkra gara hku karum ya ai kun? Dai gaw shanhte a ma ni a ntsa gara hku akyu nga ai kun?

¹⁶ U.S.A hta nga ai yan la langai gaw ma ni hpe Yehowa a magam hta myit maju jung na matu karum ya wa ai. Madu wa ndai hku tsun ai: “An a kasha ni hpe ma chyangai aten kaw nna, ningshawng magam hte hpung magam gun ai lam kaw nna kabu hpa lam ni hpe tsun dan ai. Ya aten hta shanhte dai bandung de du taw nga sai.” Shanhte dai zawn bandung tawn nna hkan sa ai majaw, Satan mungkan a gunglau ai lam ni hpe ninghkap lu nna, Yehowa a magam hta myit maju jung na matu karum ya ai. Ma lahkawng lu ai hpunau langai ndai hku tsun ai: “Kanu kawa law law gaw ginsup ai lam, bansa ai lam hte hpaji sharin ai lam zawn re ni hta, tinang a ma ni hpe bandung du hkra n-gun atsam mahkra hte karum ya ai. Rai yang, Yehowa a man hta kaja ai hku tinang a kasha ni tsap lu na matu, grau nna pyi n-gun atsam dat ra na n re i? Dai zawn wenyi bandung ni hpe kasha ni du ai hpe mu nna myit dik nga ai hta n-ga shanhte hte arau mung magam gun lu na re.” Karai a magam hpe bandung tawn nna hkan sa lu hkra, kasha ni hpe karum ya ai kanu kawa ni hpe Karai Kasang ra sharawng na hpe kam mai ai.

17. Hkristan nawku hpung hta nden marai madun ai hpe ga shadawn jaw u.

¹⁷ Nawku hpung hta mung nden ja ai myit anhte madun ra ai. Ga shadawn, mara kaba galaw ai hpe hparan ai aten (sh) asak shoihpa hkrum nga ai ni tsi tsi ai hte seng nna, karum ra ai aten hta myitsu salang ni gaw nden marai rawng ra ai. Htawng rawng nga ai myit lawm ai ni hte myitsu salang nkau gaw, Chyum ga hkaja nna zuphpawng lamang ni galaw ya ai. Dinghku n de shi ai nauna ni gaw gara hku kun? Shanhte hta Yehowa hpe nawku daw jau na matu hte nden marai madun na matu ahkaw ahkang law law nga ai. Shanhte gaw ningshawng galaw lu ai, grau ra ai shara de htawt mai ai. Buga gawgap bungli lamang ni hta shang lawm lu nna Kabu Gara Shiga Hkaw Tsun Ai Ni A Matu Magam Jawng lung na matu tang shawn mai ai. Nkau mi gaw Gilead Jawng lung na matu pyi saw shaga hkrum ma ai.

18. Asak kaba ai nauna ni gaw nden marai hpe gara hku madun mai ai kun?

¹⁸ Asak kaba ai nauna ni hpe anhte tsawra nna nawku hpung hta shanhte nga ai majaw, anhte chyeju dum ai. Nkau mi gaw, Karai a magam hta moi na zawn n lu galaw sai raitim, myit nden shaja ai lam madun lu nna magam naw lu gun ai. (Titu 2:3-5 hpe hti u.) Ga shadawn, myitsu salang ni gaw sari rawng ai hku mawn sawmli na matu ra nga ai nauna hpe, tsun shaga shangun ai aten ni hta asak kaba ai nauna ni gaw nden marai rawng ra ai. Shi gaw dai nauna bu hpun ai hte seng nna, daru sharin ai hku n re ai sha, shi a majaw kaga ni gara hku hkra machyi na hpe chye myit hkra tsawra myit hte tsun dan na re. (1 Timohti 2:9, 10) Asak kaba ai nauna ni dai zawn tsawra myit madun yang, nawku hpung hpe grau ngang kang shangun ai.

19. (a) Hkalup hkam da ai hpunau ni gara hku nden marai nga ra ai kun? (b) Hpunau ni nden marai nga wa hkra Hpilipi 2:13 hte 4:13 gaw gara hku karum ya lu ai kun?

¹⁹ Hkalup hkam da ai hpunau ni mung nden  ja ai myit rawng ra ai. Shanhte gaw magam tau hte myitsu salang ni hku nna sharawng awng let galaw na nga yang, nawku hpung gaw grai akyu nga wa ai. (1 Timohti 3:1) Raitim, nkau mi gaw dai hku galaw na matu htingnut taw nga ai. Lai wa sai aten hta mara kaba ni galaw da ai hpunau nkau gaw, magam tau (sh) myitsu salang hku nna galaw na matu n gingdan ai nga nna hkam la chye ai. Hpunau nkau gaw shi hta atsam n nga ai nga nna hkam sha chye ai. Nang dai zawn hkam sha nga yang, Yehowa gaw nang hpe nden marai nga hkra galaw ya lu ai. (Hpilipi 2:13; 4:13 hpe hti u.) Mawshe a kasi hpe dum u. Shi hpe Yehowa jaw ai lit hpe n lu galaw ai nga nna shi hkam sha wa ai. (Pru Mat 3:11) Raitim, Yehowa gaw shi hpe karum ya ai majaw, nden marai nga wa nna, galaw ra ai ni yawng hpe galaw lu wa ai. Hkalup hkam da ai hpunau ni dai zawn nden marai hpe gara hku lu mai na kun? Yehowa karum ya na matu akyu hpyi nna Chyum Laika hpe shani shagu hti ra ai. Chyum Laika kaw nna nden marai madun wa ai ni a kasi hpe myit sawn sumru mai ai. Shi hpe myitsu salang ni shaman shakyang ya na matu hte nawku hpung hta ra nga ai gara lam hpe mung karum ya mayu ai ngu shagrit shanem let hpyi shawn mai ai. Hkalup hkam da ai hpunau ni yawng hpe nden marai hte hpung a magam hpe shakut nna galaw na matu anhte n-gun jaw mayu ai.

20, 21. (a) Shawlumon hpe Dawi hpa n-gun jaw wa ai kun? (b) Hpa hpe kam mai ai kun?

²⁰ Nawku htingnu hpe ngut kre hkra gawgap lu na matu Yehowa karum ya na ngu Shawlumon hpe Hkawhkam Dawi n-gun jaw wa ai. (1 Hkawhkam Labau 28:20) Shawlumon gaw dai ga ni hpe atsawm myit sawn sumru wa ai majaw, asak kaji ai hte mahkrum madup n nga ai lam gaw, dai gawgap bungli n galaw lu hkra n pat shingdang lu wa ai. De a malai, Yehowa a karum ai lam hte, nden marai rawng let galaw ai majaw, hkik hkam ai nawku htingnu hpe sanit ning chyen hte ngut kre hkra galaw lu wa ai.

²¹ Yehowa gaw Shawlumon hpe karum ya wa ai zawn, anhte hpe mung nden marai rawng wa hkra, kun dinghku hte nawku hpung hta galaw ra ai bungli ni hpe awng dang hkra karum ya lu ai. (Esaia 41:10, 13) Yehowa hpe nawku daw jau na matu, nden marai madun yang, shi gaw anhte hpe ya aten hta mung, htawm hpang hta mung shaman chyeju jaw na gaw teng sha re. Dai majaw, “myit nden shaja u; . . . amu hpe galaw u.”