1, 2. (a) Yehowa galaw ai lam hte ahkang aya nga ai shinggyim masha ni a galaw ai lam gaw kade daram shai ai kun? (b) Ndai sumhpa hta anhte hpa lam ni hkaja na kun?

AHKANG aya nga ai masha ni gaw, kaga ni hpe adip arip galaw nga ma ai. (Mahte 20:25; Hpaji 8:9) Yehowa gaw dai zawn galoi mung n galaw ai. Shi gaw chyahtum chyalai n-gun rawng nna, ninggawn tawa hta hpung atsam kaba htum ai wa raitim, n hkum tsup ai shinggyim masha ni hpe myit tau ya ai lam madun ai. Anhte a hkamsha lam hte ra kadawn lam hpe chye nna karum ya ai. Anhte gaw n hkum tsup ai ni rai nna, shadawn sharam sha galaw lu ai hpe mung shi chye ai majaw, anhte galaw lu ai hta jan nna galaw na matu n hpyi shawn da ai.​—⁠Shakawn 103:13, 14.

² Yehowa gaw shi a mayam ni hpe kade daram myit tau ya ai hpe Chyum Laika kaw nna, anhte chye lu ai. Ga shadawn masum hpe hkaja yu ga. Langai hku nna, Hkinjawng Agyi Eli hpe tara jeyang na shiga tsun na matu, ramma Samuela hpe Yehowa gara hku karum ya wa ai lam hkaja yu ga. Lahkawng hku nna, Mawshe gaw, Egutu mung kaw nna Israela ni hpe woi awn na  matu atsam n nga ai ngu hkamsha ai shaloi, Yehowa kade daram myit galu ai hpe hkaja yu ga. Masum hku nna, Israela ni Egutu mung kaw nna pru wa ai shaloi, Yehowa kade daram myit tau ya wa ai lam hpe hkaja yu ga. Dai lam ni kaw nna Yehowa hte seng ai lam hpa sharin la lu na kun? Shi hpe gara hku kasi la lu na kun?

3. Lana mi hta, ramma Samuela n myit mada da ai hpa lam byin wa ai kun? Anhte hpa ga san hpe chye mayu na kun? (Sumhpa shawng na sumla hpe yu u.)

³ Samuela gaw asak grai naw kaji ai kaw nna, nawku sum hta magam gun nga sai. (1 Samuela 3:1) Lana mi hta, shi yup nga ai shaloi, n myit mada ai lam langai byin wa ai. * (1 Samuela 3:2-10 hpe hti u.) Shi a amying hpe marai langai ngai shaga ai nsen hpe shi na dat ai. Asak kaba sai Hkinjawng Agyi Eli shaga ai ngu shi shadu ai. Dai majaw Eli hpang de alawan sa nna ndai hku tsun ai: “Nang shaga ai majaw, wa ring ngai.” Eli gaw shi hpe ndai hku tsun ai: ‘Ngai n shaga ai.’ Dai zawn lahkawng lang bai byin ai. Samuela hpe Karai Kasang shaga ai lam Eli chye dat ai. Dai majaw, Eli gaw, hpang kalang dai hku hkrum yang gara hku tsun ra na hpe matsun dat ai. Samuela mung hkan sa ai. Yehowa gaw Samuela hpe shi shaga ai lam hpa majaw kalang ta n tsun dan ai kun? Chyum Laika hta gaw n tsun da ai. Samuela a hkamsha lam hpe myit tau ya ai majaw rai na re.

4, 5. (a) Karai Kasang gaw Eli hpe shiga langai tsun na matu Samuela hpe shangun ai shaloi Samuela hpa galaw wa ai kun? (b) Dai labau kaw nna Yehowa a lam hpa chye lu ai kun?

⁴ 1 Samuela 3:11-18 hpe hti u. Yehowa a tara hta, ma ni gaw asak kaba ai ni hpe hkungga ra ai ngu nna tsun da ai. Laksan hku nna gaw, ahkang aya nga ai ni hpe re. (Pru Mat 22:28; Jaw Jau 19:32) Dai majaw, ramma Samuela a matu, jahpawt jau jau Eli hpang de sa nna, Karai Kasang a tara jeyang na shiga hpe nden marai rawng let sa tsun na matu loi na n re. Chyum Laika hta, “dai shingran Eli hpe tsun dan na, Samuela n wam wu ai” ngu nna tsun da ai. Raitim, Karai Kasang gaw, Samuela hpe shi shaga ai lam Eli chye hkra galaw wa ai. Dai majaw, Karai Kasang tsun ai lam yawng mayawng hpe bai tsun dan na matu, Samuela hpe Eli tsun ai. Samuela mung Eli a ga hpe madat nna “atsai awai tsun dan wu ai.”

⁵ Ndai shiga gaw n myit mada da ai shiga n re. Hpa majaw nga yang, “Karai Kasang a masha langai” gaw dai shiga hte seng nna Eli hpe tsun da ngut chyalu re. (1 Samuela 2:27-36) Yehowa gaw kade daram myit tau ya nna hpaji rawng ai lam dai labau gaw madun dan nga ai.

6. Ramma Samuela hpe Yehowa karum ya wa ai lam kaw nna hpa sharin la lu ai kun?

⁶ Nang gaw ramma langai rai kun? Rai yang, na a manghkang ni hte hkamsha lam ni hpe Yehowa chye na ya ai lam, ramma Samuela a mabyin kaw nna chye lu ai. Nang gaw, kaya chye ai wa rai nna, nang hte asak bung ai ni (sh) asak kaba ai ni hpe hkaw tsun na matu yak nga ai mung rai na re. Yehowa gaw nang hpe karum ya mayu ai. Dai majaw, nang gara hku hkamsha nga ai lam shi hpe tsun dan nna karum hpyi u. (Shakawn 62:8) Samuela zawn asak kaji ai ni hte seng nna  Chyum Laika hta tsun da ai lam ni hpe atsawm myit yu u. Nang hkrum nga ai manghkang ni hpe tawt lai wa ai ramma ni (sh) asak kaba ai hpunau nauna ni hte ga shaga yu u. Shanhte n myit mada da ai lam ni hku nna Yehowa karum ya wa ai lam ni tsun dan na re.

7, 8. Mawshe a hkamsha lam hpe Yehowa chye na ya ai lam gara hku madun wa ai kun?

⁷ Mawshe asak 80 hta, Yehowa gaw grai yak ai lit langai jaw ai. Egutu mung kaw nna Israela ni hpe hkye la na lit re. (Pru Mat 3:10) Mawshe gaw, Midian hta 40 ning tup sagu sha rem wa ai majaw, dai lit gaw shi a matu yak na re. Mawshe ndai hku tsun ai: “Israela a kashu kasha ni hpe Egutu mung na shaw la lu na mung, ngai hpa hkaw ai wa rai nga a ta?” Yehowa ndai hku ga sadi jaw ai: “Ngai nang hte rau teng teng nga na ring ngai.” (Pru Mat 3:11, 12) Israela ningbaw ni gaw, “na a ga madat na” ngu nna mung Yehowa ga sadi jaw ai. Mawshe ndai hku bai tsun ai: “Ngai hpe mung n kam, nye ga mung n madat na ma ai.” (Pru Mat 3:18; 4:1) Yehowa shut taw sai ngu, Mawshe tsun nga ai re. Raitim, Yehowa gaw Mawshe hpe myit galu ya ai. Mauhpa amu ni galaw lu ai atsam pyi jaw wa ai. Dai zawn mauhpa atsam madun lu ai shinggyim masha ni hta Mawshe gaw shawng nnan re ai lam Chyum Laika kaw nna chye lu ai.​—⁠Pru Mat 4:2-9, 21.

⁸ Mawshe gaw kaga lam langai naw karum hpyi ai. Shi gaw, ga atsawm n chye shaga ai wa re nga nna tsun ai. Dai majaw, Karai Kasang shi hpe ndai hku tsun ai: “Na n-gup hta ngai nga nna, nang kaning ngu tsun na gaw, ngai sharin ya na de ai.” Mawshe kam mat sai kun? N kam shi ai. Kaga marai langai hpe lit jaw na matu Karai Kasang hpe shi tsun ai. Dai shaloi, Yehowa masin pawt wa ai. Raitim, Yehowa gaw, Mawshe a hkamsha lam hpe matut chye na ya nna, Mawshe a malai ga shaga ya na matu Arun hpe shangun dat ai.​—⁠Pru Mat 4:10-16.

9. Yehowa a myit galu ai lam hte tsawra myit gaw kaja ai ningbaw byin wa na matu Mawshe hpe gara hku karum ya wa ai kun?

⁹ Ndai mabyin kaw nna Yehowa a lam hpa  sharin la lu ai kun? Yehowa gaw, chyahtum chyalai n-gun rawng ai majaw, Mawshe hpe jahkrit shama nna shi a ga madat wa hkra galaw mai ai. Raitim, Yehowa gaw myit galu nna tsawra myit madun wa ai. Shagrit shanem nna npu taw ai shi a mayam hte arau rai na ngu nna ga sadi jaw wa ai. Dai zawn galaw ai lam gaw akyu nga ai kun? Nga ai. Mawshe gaw, Karai Kasang a masha ni hpe woi awn lu ai ningbaw byin wa ai. Yehowa madun wa ai myit sumnung nna myit tau ya ai lam, kaga ni hpe shi bai madun lu na matu shakut wa ai.​—⁠Bu Hkawm 12:3.

10. Anhte gaw Yehowa zawn kaga ni hpe myit tau ya ai shaloi, hpa akyu ni lu wa na kun?

¹⁰ Anhte hpa sharin la lu ai kun? Nang gaw dinghku la, kawa langai (sh) myitsu salang langai rai yang, kaga ni a ntsa ahkang aya nkau nga na re. Dai majaw, na a ningrum ningtau jan, ma ni hte nawku hpung kaw nga ai hpunau nauna ni hpe myit tau ya ai lam, myit galu ai lam hte tsawra myit madun ai lam hku nna, Yehowa hpe kasi la na matu grai ahkyak ai. (Kolose 3:19-21; 1 Petru 5:1-3) Yehowa Karai Kasang hte Yesu Hkristu hpe nang kasi la na nga yang, kaga ni nang hpang de sit sa nna ga shaga na matu htingnut sana n re. Rai yang, shanhte hpe nang n-gun jaw lu na re. (Mahte 11:28, 29) Nang mung shanhte hpe kasi kaja madun lu na re.​—⁠Hebre 13:7.

11, 12. Israela ni hpe Egutu mung kaw nna Yehowa hkye la ai shaloi shim lum ai ngu hkamsha lu hkra Yehowa hpa galaw wa ai kun?

¹¹ Israela masha wan masum jan gaw, B.C. 1513 hta Egutu mung kaw nna pru wa ma ai. Dai hta, ma ni, asak kaba ai ni hte machyi makaw ai ni, n kung n kang ai ni lawm na re. Dai zawn grai law ai masha ni hpe woi awn na matu chye na ya nna lanu lahku chye ai ningbaw ra na re. Dai majaw, Yehowa gaw Mawshe hpe akyu jashawn nna hkye la ai. Akyu hku nna Israela ni gaw, shanhte nga kaba wa ai shara kaw nna pru wa ai hpang, shim lum ai ngu hkamsha wa ma ai.​—⁠Shakawn 78:52, 53.

¹² Yehowa gaw shi a masha ni hpe shim lum ai ngu hkamsha hkra gara hku galaw wa ai kun? Israela ni hpe Egutu mung kaw nna hkye la ai shaloi, “hpyen dap” zawn hpawng de ya wa ai. (Pru Mat 13:18, NW) Dai zawn hpawng de ya ai majaw, mabyin masa ni hpe Karai Kasang hkang nga ai hpe shanhte asan sha mu lu wa ai. Yehowa gaw, Israela ni hpe ‘shani e sumwi hte, Shana tup wan nhtoi hte woi wa ai.’ Dai hpe yu nna Yehowa gaw, shanhte hte arau nga ai, lam matsun ya nga ai, makawp maga ya nga ai hpe shanhte kam ma ai. (Shakawn 78:14) Kade n na yang hkrum ra na lam a majaw, dai zawn kam ai myit shanhte hta nga ra ai.

13, 14. (a) Yehowa gaw Israela ni hpe Nawng Hkyeng Hka hta gara hku lanu lahku ya ai kun? (b) Yehowa gaw, Egutu masha ni hta grau nna atsam kaba ai lam gara hku madun wa ai kun?

 ¹³ Pru Mat 14:19-22 hpe hti u. Nang mung, Israela ni hte arau rai nga ai ngu shingran yu u. Lawt na lam n nga sai. Na a hpang hta gaw Egutu hpyen dap, shawng hta gaw Nawng Hkyeng Hka rai nga ai. Raitim, Karai Kasang gaw mauhpa lam galaw wa ai. Na a shawng na sumwi shadaw gaw htawt mat nna nang hte Egutu hpyen dap a lapran de du mat wa ai. Dai majaw, Egutu hpyen dap hta sin mak mat nna, na a maga hta gaw mau na zawn htoi nga ai. Mawshe gaw shi a lata hpe Nawng Hkyeng Hka ntsa ladawn dat ai. Dai shaloi, sinpraw maga na nbung laja lana bung wa nna, nawng gaw ga garan mat ai hpang dam lada ai lam langai pru wa ai hpe nang mu ai. Dai majaw, nang hte na a nta masha ni, na a dusat du myeng ni gaw, hkarang ntsa hta Israela masha ni hte arau kahkyin gumdin let hkawm sa lu wa ai. Dai lam hta, hkum pup mung n nga ai. Kashawt mung n kashawt ai hpe mu ai shaloi nang grai mau na re. Lam gaw hkraw hkun ai hte ja ai majaw aloi sha hkawm sa lu ai. Akyu hku nna, hkawm sa hkawm wa yak ai ni a matu pyi, shim lum let Nawng Hkyeng Hka a wora hkran de du mat ai.

¹⁴ Pru Mat 14:23, 26-30 hpe hti u. Dai lam ni yawng hpe Hpara-u mu tim, matut nna baw ja nga ai. Nang hte Israela ni hpang matut nna hkan nang ai. Dai hpang, Mawshe gaw shi a lata hpe nawng ntsa bai ladawn dat ai shaloi, hka gaw shawoi na zawn bai byin mat ai. Dai hka hta, Hpara-u hte shi a hpyen dap ni yawng lawm mat ai. Asak hkrung lawt lu ai kadai mung n nga ai.​—⁠Pru Mat 15:8-10.

15. Ndai mabyin gaw Yehowa hte seng nna hpa sharin ya ai kun?

 ¹⁵ Ndai mabyin kaw nna Yehowa hte seng ai kaga lam ni naw sharin la lu ai. Yehowa gaw kashuk kashak n re ai majaw, dai atsam ningja gaw anhte hpe shim lum ai ngu hkamsha shangun ai. (1 Korinhtu 14:33) Tsawra myit hte lanu lahku ai sagu rem wa zawn, Yehowa mung shi a masha ni hpe tatut re ai lam ni hte lanu lahku ai. Shi gaw hpyen ni a shoihpa kaw nna makawp maga ya nna shimlum hkra bau sin ya ai. Dai lam ni gaw, ndai jahtum nhtoi ni hta anhte hpe teng sha shalan shabran lam lu na matu karum ya ai.​—⁠Ga Shagawp 1:33.

16. Israela ni hpe Yehowa hkye la wa ai lam hpe bai myit yu ai kaw nna hpa akyu lu la na kun?

¹⁶ Dai ni aten hta mung, Yehowa gaw shi a masha ni hpe uhpung hku nna lanu lahku ya nga ai. Shi hte kaja ai hku hkau lam nga na matu karum ya nna, hpyen ni a shoihpa kaw nna makawp maga ya ai. Kade n na yang du wa na ru tsang kaba laman hta mung, matut nna shi makawp maga ya na re. (Shingran 7:9, 10) Asak kaji, kaba, hkam kaja lam nga ai, n nga ai, gara hku mi raitim, Karai Kasang a masha ni gaw, ru tsang kaba laman hta hkrit tsang nga na n re. * De a malai, shanhte gaw, Yesu a ndai ga hpe myit dum na re: “Baw sharawt mada yu mu: kaning rai nme law, nanhte a hkrang shaw la ai lam du na ni wa ra ai.” (Luka 21:28) Hpara-u hta na atsam grau kaba ai mungdan shagu hte hpawng de da ai uhpung re ai Goga sa gasat ai shaloi, Yehowa gaw shi a masha ni hpe makawp maga ya na hpe shanhte teng sha kam ai. (Ezekela 38:2, 14-16) Hpa majaw kun? Yehowa gaw galoi mung n galai shai ai hpe shanhte chye ai majaw re. Shi a masha ni hpe tsawra nna myit tau ya ai hkye la madu re ai hpe sakse bai madun na re.​—⁠Esaia 26:3, 20.

17. (a) Yehowa gaw shi a amyu masha ni hpe lanu lahku ya ai lam hkaja ai shaloi, hpa akyu ni lu la na kun? (b) Hpang na sumhpa hta anhte hpa lam hkaja na kun?

¹⁷ Ndai sumhpa hta, Yehowa gaw shi a amyu masha ni hpe lanu lahku ai shaloi, lam matsun jaw ai shaloi, hkye la ai shaloi tsawra myit hte myit tau ya ai lam madun ai hpe anhte chye wa sai. Dai lam ni hpe nang myit sawn sumru ai shaloi, nang n sadi hkrup ai ahkri ahkrai lam ni hpe hkaja ai hku nna, Yehowa hte seng ai lam nnan ni hpe sharin la u. Yehowa a atsam ningja ni hpe grau sharin la magang, shi hpe nang grau tsawra wa magang re. Na a makam masham mung grau nna ngang kang wa na re. Hpang na sumhpa hta gaw, anhte a dinghku, nawku hpung hte hkaw tsun lawk hta kaga ni hpe myit tau ya ai lam madun nna, Yehowa hpe gara hku kasi la lu na lam hkaja mat na re.