“Karai Kasang Matut Da Nu Ai Hpe” Hkungga Nga U
“Karai Kasang matut da nu ai hpe, masha gaw n jahka kau u ga.”—MARKU 10:9.
1, 2. Hebre 13:4 gaw hpa galaw na matu anhte hpe shadut ya ai kun?
ANHTE yawng gaw Yehowa hpe hkungga ga ai. Anhte a hkungga ai lam hpe shi lu ging nna, anhte hpe mung shi bai hkungga na ngu ga sadi jaw da ai. (1 Samuela 2:30; Ga Shagawp 3:9; Shingran 4:11) Ahkang aya nga ai masha ni hpe mung hkungga na matu, Yehowa tsun da ai. (Roma 12:10; 13:7) Raitim, laksan hkungga ai lam madun ra na shara langai nga ai. Dai gaw dinghku hta re.
2 Kasa Pawlu ndai hku ka wa ai: “Hkungran ai lam gaw, yawng mayawng a man e arawng lu u ga; hkungran ai yupra mung, san seng nga u ga.” (Hebre 13:4) Pawlu gaw, dinghku hte seng nna ntsa lam hku sha tsun nga ai n re. Hkristan ni gaw, dinghku hpe hkungga ra nna, manu dan ai hku mu mada ra ai. Nang gaw dinghku de da ai wa rai yang, na a dinghku hpe dai hku mu mada ai kun?
3. Dinghku hte seng nna gara ahkyak ai hpaji jaw ga hpe Yesu tsun wa ai kun? (Sumhpa shawng na sumla hpe yu u.)
3 Dinghku hpe manu dan ai hku nang mu mada ai nga yang, kaja ai kasi ningli madun nga ai re. Madu Yesu gaw, dinghku lamang hpe hkungga ai lam madun wa ai. Dinghku hka ai hte seng Marku 10:2-12 hpe hti u; Ningpawt 2:24.
nna, Hparishe ni Yesu hpe ga san san ai shaloi, shawng nnan na dinghku lamang hte seng nna Yehowa a ga hpe tsun dan wa ai. Yesu ndai hku tsun ai: “Lasha gaw kanu kawa hpe kau da nna, shan lahkawng gaw hkum shan langai sha tai lu na ma ra ai.” Ndai hku matut tsun ai: “Karai Kasang matut da nu ai hpe, masha gaw n jahka kau u ga.”—4. Dinghku hte seng nna Yehowa a yaw shada lam gaw hpa rai a ta?
4 Dinghku lamang hpe Yehowa nnan hpang ya wa nna, prat tup agrin nga na matu yaw shada da ai hpe Yesu mung myit hkrum ai. Adam yan Ewa hpe dinghku de ya ai shaloi, jahka kau mai ai ngu Yehowa n tsun wa ai. De a malai, “shan lahkawng” htani htana ginrun nga na matu yaw shada da ai.
Dinghku Prat Hpe Galai Shai Shangun Ai Lam
5. Si hkrung si htan gaw dinghku hta hpa lam byin shangun ai kun?
5 Adam mara galaw ngut ai hpang gaw, galai shai ai lam ni law law nga wa ai. Masha gaw si ra mat sai. Dai majaw, dinghku hta hkra machyi ai lam ni nga wa ai. Si ai gaw, dinghku lamang a jahtum rai nna, ngam nga ai ningrum ningtau gaw dinghku bai mai de ai ngu, Hkristan ni hpe kasa Pawlu sang lang dan wa ai.—Roma 7:1-3.
Karai a ningmu hta dinghku gaw grai manu dan ai hpe Mawshe a Tara gaw sharin ya
6. Dinghku hpe Karai Kasang gara hku mu mada ai hte seng nna Mawshe a Tara kaw nna hpa chye lu ai kun?
6 Israela ni hpe Karai Kasang jaw ai Tara hta, dinghku hte seng nna ahkri ahkrai lam matsun ni lawm ai. Israela la langai gaw, num langai hta n-ga la mai ai. Dai htung gaw, shanhte hpe Karai Kasang Tara n jaw shi ai aten kaw nna nga wa ai. Raitim, Karai Kasang a Tara gaw, num hte ma ni n tara ai hku kanawn mazum hkrum ai kaw nna, makawp maga ya ai. Ga shadawn, Israela la langai gaw, mayam langai hpe la nna, hpang e kaga num bai la ai nga yang, num kaba hpe moi na zawn sha yu lanu lahku nna, makawp maga ra na lit nga ai. Dai hku galaw na matu, Karai a Tara gaw hpyi shawn da ai. (Pru Mat 21:9, 10) Dai ni aten hta gaw, Mawshe a Tara hpe anhte n hkan sa ra sai. Raitim, Karai Kasang gaw dinghku hpe grai manu dan ai hku mu mada ai lam, dai Tara kaw nna chye lu ai. Dai gaw, dinghku hpe hkungga na matu anhte hpe karum ya ai.
7, 8. (a) Dinghku jahka ai hte seng nna Tara Jahprang 24:1 hta hpa tsun da ai kun? (b) Dinghku jahka ai hte seng nna Yehowa gara hku mu mada ai kun?
7 Dinghku hka ai hte seng nna, Mawshe a Tara gaw hpa tsun ai kun? Madu jan hte madu wa hka bra na matu Yehowa n yaw shada ai. Raitim, Israela la langai gaw shi a madu jan hta, “mara shagun shara lama ma rawng nna, myit n htuk lu yang gaw” jahka mai ai ngu Mawshe a Tara gaw ahkang jaw da ai. (Tara Jahprang 24:1 hpe hti u.) Gara lam hpe “mara shagun shara lama ma” re ngu sawn la mai ai lam, dai Tara hta n tsun da ai. Raitim, kaji kajaw lam ni n re ai sha, grai kaya hpa lam (sh) grai sawng ai lam langai ngai rai na re. (Tara Jahprang 23:14) Yawn hpa gaw, Yesu aten du wa ai shaloi, Yuda masha law law gaw, “hpa mara hpe mung hkan nna” shanhte a madu jan ni hpe jahka kau ma ai. (Mahte 19:3) Dai zawn re ai myit jasat anhte hta n nga mayu ga ai.
8 Myihtoi Malahki aten hta, la ni gaw num kaba ni hpe jahka kau nna, Yehowa hpe n nawku ai numsha ni hpe bai hkungran la ai gaw yu maya sha rai nga ai. Raitim, dinghku jahka ai hte seng nna Yehowa gaw shi a ningmu hpe ndai hku tsun da ai: “Num jahka kau ai lam hpe, ngai n dawng nngai.” (Malahki 2:14-16) Lasha gaw, “shi a madu jan hte manoi nga na rai nna, shan lahkawng gaw hkum shan langai sha tai lu na ma ra ai” ngu Yehowa tsun wa ai dinghku hte seng ai ningmu gaw, galai shai ai lam n nga ai. (Ningpawt 2:24) Yesu mung shi Kawa a ningmu hpe myit hkrum ai lam ndai hku tsun wa ai: “Karai Kasang matut da nu ai hpe, masha gaw n jahka kau u ga.”—Mahte 19:6.
Jahka Mai Ai Lam Langai Sha Nga
9. Marku 10:11, 12 hta lawm ai Yesu a ga lachyum gaw hpa rai kun?
9 ‘Hkristan ni gaw, dinghku hpe jahka kau nna dinghku bai de lu na lam nga ai kun? ngu nna nkau mi san chye ai. Yesu tsun wa ai ga hpe sadi yu u: “Tinang a madu jan hpe shabawn kau nhtawm, num kaga hpe hkungran ai wa kadai mung, shi a madu jan hpe shut ai wa tai nga ai: numsha mung shi a madu wa hpe shabawn kau nna, la kaga hpe hkungran a yang gaw, la shaw ai amu galaw ai rai nga ai.” (Marku 10:11, 12; Luka 16:18) Yesu gaw dinghku hpe hkungga ai lam dai ga kaw nna chye lu ai. Kaga ni hpe mung dai hte maren shi galaw shangun mayu ai. La langai gaw, sadi dung ai ningrum ningtau hpe jahka kau nna kaga num bai la na nga yang, num shaw ai amu galaw ai rai nga ai. Sadi dung ai madu wa hpe jahka na nga yang mung, dai hte maren sha re. Jahka kau ai gaw dinghku a jahtum n re. Karai a ningmu hta gaw, “hkum shan langai” hku nna sha matut mu mada ai. La langai gaw, mara n nga ai madu jan hpe jahka kau na nga yang, madu jan hta la shaw ai amu galaw hkrup na shoihpa nga chye ai ngu nna mung Yesu tsun wa ai. Gara hku nna byin chye ai kun? Jahka kau hkrum ai madu jan gaw, ja gumhpraw mayak mahkak a majaw dinghku bai de na ngu hkamsha wa chye ai. Dai zawn dinghku bai de ai gaw, la shaw ai amu hte bung mat na re.
10. Gara lam a majaw sha, dinghku hka nna dinghku bai mai de ai kun?
10 Jahka mai ai lam langai sha nga ai ngu nna Yesu ndai hku sharin ya ai: “Nanhte hpe ngai tsun ma de ga, Hpye ai lam hta kaga, tinang a madu jan hpe shabawn kau nhtawm, num kaga hpe hkungran la ai wa kadai mung, num shaw ai wa tai nga ai.” (Mahte 19:9) Bum ntsa na mungga hta mung dai hte maren Yesu tsun wa ai. (Mahte 5:31, 32) Dai mabyin lahkawng hta Yesu gaw, “hpye ai” amu hpe tsun nga ai re. Dai hpye ai amu hta, num shaw la shaw galaw ai, shawa num galaw ai, n hkungran ai sha hkum shan kanawn ai, num shada la shada nga sha ai, du sat hte hkum shan kanawn ai lam ni lawm ai. Dai majaw, madu wa gaw hpye ai amu galaw ai nga yang, shi hpe hka na, n hka na hpe madu jan dawdan mai ai. Dai hku jahka kau na nga yang, shan hpe dinghku langai hku nna Karai Kasang n mu mada sai.
11. Ningrum ningtau wa hpye ai amu galaw yang pyi, hpa majaw n jahka kau na matu Hkristan langai dawdan chye ai kun?
11 Ningrum ningtau wa hpye ai amu galaw yang, shi hpe jahka nan jahka kau ra na ngu Yesu n tsun wa ai hpe sadi u. Ga shadawn, madu wa hpye ai amu galaw tim, shi hte matut nna arau nga na matu madu jan dawdan ai ngu saga. Hpa majaw kun? Shi a madu wa hpe matut tsawra nna, mara raw kau ya lu ai majaw re. Shan a dinghku hpe grau kaja wa hkra galaw mayu ai majaw mung re. Bai nna, dinghku hpe shi hka kau nna, dinghku nnan mung bai n de ai nga yang, mayak mahkak nkau nga chye ai. Ga shadawn, arung arai ra kadawn ai lam hpe kadai madi shadaw ya na kun? Hkum shan myit hte seng nna gaw gara hku kun? Garen gari hkamsha na kun? Dinghku hka kau ai lam gaw, ma ni a ntsa gara hku hkra machyi na kun? Teng man ai tara hta ma ni galu kaba wa hkra bau maka na matu yak na kun? (1 Korinhtu 7:14) Dai majaw, mara n nga ai ningrum ningtau gaw dinghku hka na matu dawdan ai nga yang, shi mung mayak mahkak ni hkrum na re.
12, 13. (a) Hosea a dinghku hta hpa byin wa ai kun? (b) Gome hpe Hosea hpa majaw bai woi wa ai kun? Dai kaw nna anhte ni hpa sharin la lu ai kun?
12 Myihtoi Hosea a mabyin kaw nna, dinghku hte seng ai Karai a ningmu hpe chye na lu ai. Karai Kasang gaw Gome ngu ai “shawa num” hpe hkungran na matu, Hosea hpe tsun ai. Gome hta “shi shaprat ai liknga ma ni” mung nga ai. Hosea hte Gome gaw, kasha langai lu wa ai. (Hosea 1:2, 3) Gome gaw shayi sha langai hte shadang sha langai bai lu wa ai. Kaga la hte lu ai ma ni rai na re. Gome gaw kalang hta n-ga hpye ai amu galaw tim, shi hte matut nga na matu Hosea dawdan ai. Hpang hta Gome gaw Hosea hpe kau da nna, mayam byin mat ai. Raitim, Hosea gaw shi hpe sa mari la nna bai woi wa ai. (Hosea 3:1, 2) Israela ni gaw sadi n dung nna, kaga hpara ni hpe nawku ai raitim, Yehowa gaw, chyahkring hkring mara raw ya ai lam, Hosea a mabyin hku nna madun dan ai. Hosea a dinghku kaw nna anhte hpa sharin la lu ai kun?
13 Tinang a ningrum ningtau gaw hpye ai amu galaw ai nga yang, shi hpe hka na, n hka na dawdan ra na re. Yesu tsun ai hku nga yang, shi hpe jahka kau nna tinang gaw dinghku nnan bai mai de lu na re. Raitim, shut hpyit ai ningrum ningtau wa hpe mara raw ya mayu yang mung n shut ai. Hosea mung, Gome hpe bai woi wa ai. Dai hpang, Hosea gaw Gome hpe, kaga la ni hte hpye ai amu n mai galaw sai ngu tsun ai. Shi mung Gome hte aten loi mi “rau n yup ai.” (Hosea , NW) Dai hpang, Hosea mung Gome hte arau bai nga wa na re. Karai Kasang gaw, Israela ni hpe shi hpang de bai wa nna, kaja ai hku hkau lam bai nga mayu yang, sharawng awng let hkap la mayu ai hpe ndai mabyin gaw madun dan nga ai. ( 3:3Hosea 1:11; 3:3-5) Dai ni aten hta, dinghku hte seng nna anhte hpe ndai mabyin gaw hpa sharin ya nga ai kun? Mara n nga ai ningrum ningtau gaw, shut hpyit ai ningrum ningtau hte arau bai yup sai nga yang, shut hpyit ai wa hpe mara raw kau ya sai ngu ai lachyum re. (1 Korinhtu 7:3, 5) Rai yang, dai hpang gaw dinghku n mai hka sai. Madu jan hte madu wa gaw, dinghku hpe Karai mu madu ai hku mu chye hkra, arau shada da shakut shaja nna karum ya ra na re.
Mayak Mahkak Ni Nga Tim Dinghku Hpe Matut Nna Hkungga U
14. 1 Korinhtu 7:10, 11 hku nga yang, dinghku hta hpa lam byin chye ai kun?
14 Hkristan yawng gaw, Yehowa hte Yesu zawn dinghku hpe hkungga ra na re. Raitim, kalang lang rai yang, n hkum tsup ai majaw hkungga ai lam n nga mat chye ai. (Roma 7:18-23) Tsaban langai na Hkristan ni hta dinghku manghkang nga wa ai gaw mauhpa n re. “Madu jan gaw madu wa hte n garan nga u ga” ngu nna Pawlu tsun wa ai. Raitim, garan nga mai ai masa lam nkau gaw nga ai.—1 Korinhtu 7:10, 11 hpe hti u. *
15, 16. (a) Dinghku hta manghkang nga wa yang yan la ni hku nna hpa galaw ging ai kun? Hpa majaw kun? (b) Yehowa hpe n nawku ai ningrum ningtau hte seng nna gaw gara hku galaw mai na kun?
15 Garan nga mai ai masa lam hte seng nna, Pawlu n tsun wa ai. Raitim, dai Chyum daw hta, madu wa gaw hpye ai amu galaw ai majaw, madu jan gaw jahka kau mai nna dinghku bai mai de ai masa hpe tsun ai n re. Tsun mayu ai gaw, madu wa hte garan nga mayu ai madu jan gaw, “num bai n wa u ga, shing n rai, myi na la wa hte bai hkau chyap u ga” ngu nna Pawlu ka wa ai. Dai majaw, shan yan hpe dinghku langai hku nna Karai Kasang naw mu mada ai. Hpye ai amu n re ai sha, dinghku hta kaga mayak mahkak ni, manghkang ni nga ai nga yang, yan la ni hku nna manghkang ni hpe hparan ging ai. Myitsu salang ni hpe karum hpyi ging ai. Myitsu salang ni gaw myi man n lata ai sha, Chyum Laika kaw nna tatut re ai hpaji jaw ga ni hpe tsun dan na re.
16 Raitim, Hkristan langai gaw, Yehowa hpe n nawku ai wa hte hkungran da yang gaw gara hku kun? Shanhte a dinghku hta manghkang nga wa yang, garan nga mai na kun? Tsun wa sai hte maren, hpye ai amu galaw yang she, jahka kau mai ai ngu nna Chyum Laika hta tsun da ai. Raitim, hpa a majaw garan nga mai ai hte seng nna gaw, 1 Korinhtu 7:12, 13) Dai ni aten hta mung dai hte maren sha re.
Chyum Laika hta n tsun da ai. Pawlu ndai hku tsun ai: “Numsha mung n kam n sham ai madu wa lu dam ti mung, shi hte rau nga nga mayu a yang gaw, dai la wa hpe n jahka kau u ga.” (17, 18. Dinghku hta manghkang kaba nga tim Hkristan nkau gaw hpa majaw matut arau nga ai kun?
17 Raitim, “n kam n sham ai madu wa” gaw, madu jan hte arau n “nga mayu” ai ngu madun ai masa lam nkau nga chye ai. Ga shadawn, hkum hkrang hpe laja lana zingri ai, hkam kaja lam hte asak hpe pyi shoihpa jaw ai masa ni re. Ngut nna, madu jan hte dinghku hpe arung arai madi shadaw lam n nga ai (sh) Karai Kasang hpe n nawku lu hkra pat shingdang ai masa lam ni re. Madu wa gaw, matut nna arau n nga mayu sai ngu tsun ai nga yang, Hkristan madu jan gaw, garan nga na hte seng nna tinang nan dawdan ra na re. Raitim, Hkristan nkau gaw, matut nna arau nga na matu dawdan ma ai. Hkam sharang let, dinghku ngang kang wa hkra shakut shaja ma ai. Dai hku hpa majaw shanhte dawdan ai kun?
18 Dai zawn masa ni hta, yan la ni gaw garan nga tim, hkungran da ai dinghku matut rai nna, tsun wa sai hte maren mayak mahkak ni mung nga na re. Yan la ni hku nna hpa majaw arau nga ging ai hte seng nna Pawlu ndai hku mung tsun wa ai: “N kam n sham ai madu wa gaw, madu jan a jaw e shachyoi shapra ai hkrum nga ai; n kam n sham ai madu jan mung, dai hpu nau wa a jaw e shachyoi shapra ai hkrum nga ai: dai n rai yang gaw, nanhte a kashu kasha ni n san n seng na ma ai; ya chyawm gaw shanhte chyoi pra nga ma ai.” (1 Korinhtu 7:14) Hkristan law law gaw, dinghku manghkang ni nga tim, Yehowa hpe n nawku ai ningrum ningtau ni hte matut nga na matu dawdan ma ai. Dai zawn sak jaw ai lam ni a majaw, shanhte a ningrum ningtau ni gaw, Yehowa Sakse langai byin wa ai shaloi, shanhte grai kabu ma ai.—1 Korinhtu 7:16 hpe hti u; 1 Petru 3:1, 2.
19. Hkristan nawku hpung hta awng dang ai dinghku ni hpa majaw grai law hkra nga ai kun?
19 Dinghku jahka ai hte seng nna Yesu hpaji jaw da ai. Garan nga ai hte seng nna gaw Pawlu hpaji jaw da ai. Karai a mayam ni dinghku hpe hkungga na matu shan yan ra sharawng ma ai. Dai ni aten, mungkan ting na Hkristan nawku hpung ni hta, awng dang ai dinghku grai law hkra nga nga ai. Na a nawku hpung hta pyi, sadi dung ai madu wa gaw, madu jan hpe tsawra nna, tsawra hkrum ai madu jan mung, madu wa hpe hkungga nga ai hpe mu lu na re. Dinghku hpe hkungga mai ai lam shanhte madun nga ai re. “Dai lam majaw lasha gaw shi a kanu kawa hpe kau da nhtawm, shi a madu jan hte kanawn manoi nga na rai nna, shan lahkawng gaw hkum shan langai sha tai lu na ma ra ai” ngu ai Chyum Mungga teng ai hpe wan hku law ai yan la ni madun nga ai majaw, anhte kabu ga ai.—Ehpesu 5:31, 33.
^ စာပိုဒ်၊ 14 Jinghpaw Chyum Laika hta “hka” ai ngu nna ga gale da ai Greek ga si gaw “garan nga ai” “pru mat wa ai” ngu nna lachyum nga ai.