Mwĩĩtu ũmwe wa mũika wĩtawa Elaine aĩtye: “Yĩla noonie syana ila twasomaa ĩmwe syĩ na anyanya maana maingĩ Indanetinĩ, naisye, ‘Mwa ko te mesĩkĩe mũno!’ Kũneena ũla wʼo, nĩnamewʼĩie kĩwĩu o vanini.”

 We waaĩsa kwĩwʼa ũu? Ethĩwa waaĩwʼa ũu, kĩlungu kĩĩ nĩkĩtonya kũũtetheesya, wĩsũvĩane na mathĩna ala maumanaa na kwenda wĩthĩwe wĩsĩkĩe mũno isesenĩ sya kũea ngewa.

•  Ve mĩisyo yĩva?

•  Kwĩthĩwa na nguma ite sya wʼo

•  Kwĩthĩwa na aatĩĩi isesenĩ sya kũea ngewa nĩ kwa vata mũno wĩana ata?

•  Ndũkawete maũndũ matonya kwonanyʼa wĩ wĩnyivyo, ĩndĩ ũyĩthĩa masiwʼa nesa meonanyʼa wĩ mĩtũlyo

 Nthĩnĩ wa Nthimo 22:1, Mbivilia yaasya kana “nĩ kavaa kũnyuva syĩtwa ĩseo kwĩ mothwii manene.” Kwoou, VAI ŨTHŨKU kwĩthwa ndwenda wĩthĩwe wĩsĩkĩe nesa—o na kwenda angĩ methĩwe makwendete.

 Ĩndĩ mavinda amwe wendi wa kwĩtĩkĩlwa nĩ andũ angĩ, ũalyũkaa ũkatwʼĩka wendi wa kũmantha nguma. No vethĩwe mũisyo? Onya, ũla wĩ myaka 16, no asye wĩ vo:

 “Nĩnonete andũ mayĩka maũndũ matasũanĩĩte nesa—ta kũthanũka kuma ngolovanĩ ya kelĩ sukulu kwitũ aĩ nĩ kana makwate nguma.”

 Andũ amwe nĩmalekotiaa vitio syoo mayĩka maũndũ ma ũtumanu na maisyĩkĩa isesenĩ sya kũea ngewa, nĩ kana moneke nĩ amũika ala angĩ. Kwa ngelekanyʼo, ve amũika meekĩie vitio ila syoonanasya maiya tũlungu twa savunĩ, tũla twĩthĩawa na sumu, ũndũ ũla ũtaĩlĩte kwĩkwa nĩ mũndũ o na wĩva!

 Mbivilia yaĩtye: “Mũikeke ũndũ o na wĩva nũndũ wa . . . ngathĩĩo.”—Avilivi 2:3.

 Sũanĩa ũndũ ũũ:

•   Kũmanyĩka mũno isesenĩ sya kũea ngewa nĩ kwa vata mũno wĩana ata kwaku?

•   We no ũlikye ũima kana thayũ waku mũisyonĩ nĩ kana wendwe kana wĩtĩkĩlwe nĩ andũ angĩ ma mũika?

 Ti mavinda onthe andũ melikasya mũisyonĩ nĩ kana methĩwe mesĩkĩe mũno. Erica, ũla wĩ myaka 22, nũeleetye ũndũ andũ amwe matũmĩaa nzĩa ĩngĩ:

 “Andũ mekĩaa isesenĩ visa mbingĩ sya maũndũ ma kwendeesya ala mekĩkĩte thayũnĩ woo, na maituma moneka ta me anyanya matatalĩka ma vakuvĩ ala kĩla ĩvinda matindanasya. Kĩu kĩtumaa methĩwa na nguma ite sya wʼo.”

 Cara, ũla wĩ myaka 15, aĩtye kana andũ amwe nĩmatũmĩaa ũkengani nĩ kana moneke ũu:

 “Nĩnonete andũ mekĩĩte visa sya ũvũngũ ikwonanyʼa ta maneetanĩthasya mbokanĩ, ĩndĩ ũyĩthĩa manaĩ o mũsyĩ.”

 Matthew, ũla wĩ myaka 22, nĩwĩtĩkĩlĩte kana nĩweekie ũndũ ta ũsu:

 “Neekĩie visa na noonanyʼa kana namĩkũnĩiwe Kĩĩmanĩ kya Everest, o na kau ndyaakinya Asia o na ĩndĩĩ!”

 Mbivilia yaĩtye: “Twĩenda kwĩthĩwa twĩ aĩkĩĩku maũndũnĩ onthe.”—Aevelania 13:18.

 Sũanĩa ũndũ ũũ:

•   Ethĩwa nũtũmĩaa isese sya kũea ngewa, nũnyuvaa kũtũmĩa ũkengani nĩ kana ũmanyĩke mũnango?

•    Visa ila wĩkĩaa na maũndũ ala ũandĩkaa monanasya kwa wʼo ũndũ ũilye na myolooto ĩla ũatĩĩaa?

 Andũ aingĩ maĩkĩĩaa kana kwĩthĩwa wĩsĩkĩe mũno isesenĩ sya kũea ngewa kumanaa na kwĩthĩwa na aatĩĩi aingĩ na syĩndũ ila wĩkĩaa iyendeesya andũ aingĩ. Matthew, ũla ũwetiwe mbeenĩ, nĩwĩtĩkĩlĩte kana ũu nĩwʼo weewʼaa:

 “Naĩ nĩkũlya andũ, ‘Wĩ na aatĩĩi meana?’ kana ‘Andũ ala aingĩ vyũ maaendeewʼa nĩ syĩndũ ila wĩkĩaa nĩ meana?’ Nĩ kana ngwate aatĩĩi aingĩ, naatĩĩaa andũ ndesĩ, ndyĩkwatya kana o namo nĩmeũmbatĩĩa. Nĩnambĩĩie kwĩwʼa kana yaĩ no nginya nĩthĩwe nĩsĩkĩe mũno, na isese sya kũea ngewa nĩsyongeleeile wendi ũsu.”

 Maria, ũla wĩ myaka 25, aĩtye kana andũ amwe masiasya ũtalo wa aatĩĩi moo na wa ala mendeeawʼa nĩ syĩndũ ila meekĩa nĩ kana mathime ũndũ ne ma vata:

 “Yĩla mwĩĩtu weekĩa visa wake na waema kwendwa nĩ andũ aingĩ, atusaa kana we ti mwanake. Vate nzika, ũsu ti ũtwi waĩlĩte, ĩndĩ andũ aingĩ no meke o take ũndũnĩ ũsu. Kwa nzĩa na, mo ene methĩawa mayĩthĩnyʼa isesenĩ sya kũea ngewa.”

 Mbivilia yaĩtye: “Tũikethĩwe tũyĩkathĩĩa, kũtuma vethĩwa na masindano katĩ waitũ, na kwĩwʼanĩa kĩwĩu.”—Akalatia 5:26.

 Sũanĩa ũndũ ũũ:

•   Ethĩwa nũtũmĩaa isese sya kũea ngewa, nĩwĩwʼaa iituma wĩyĩelekanyʼa na angĩ?

•    Nĩwonaa ũtalo wa aatĩĩi isesenĩ isu wĩ wa vata kwĩ kwĩthĩwa na ũnyanya wa wʼo na andũ ala maũthĩnĩkĩaa?