“Nũndũ vaiĩ ũndũ Ngai ũneenete ũtatonya kwĩanĩsya.”—Luka 1:37, Ũalyũlo wa Nthĩ Nzaũ wa Maandĩko ma Kĩkiliki ma Kĩklĩsto.

 “Nũndũ kwa Ngai vaiĩ ũndũ ũtatonyeka.”—Luka 1:37, King James Version.

 Ngai Mwene Vinya Wʼonthe no eke maũndũ mekwoneka matatonyeka methonĩ ma andũ. Vaiĩ kĩndũ kĩtonya kũmũsiĩĩa kwĩanĩsya kĩla ũneenete kana wathanĩte.

 Kwosana na kĩthyomo kya tene, ndeto “ũneeneete” no yonanyʼe “ndeto” kana “ũndũ ũwetetwe” iineenea Ngai. O na ĩngĩ no yonanyʼe kĩla Yeova a Ngai ũneenete na akeanĩsya. Nũndũ mavinda onthe ndeto sya Ngai ileaa kwĩanĩa, Luka 1:37 no yĩelewʼe ta: “Mawatho ma Ngai maileaa kwĩanĩa” kana “Kwa Ngai vaiĩ ũndũ ũtatonyeka.” Ndeto isu syumĩte ndetonĩ sya Kĩkiliki kya tene nĩsyumĩlĩtye ũwʼo ũũ wa mũsingi: Vaiĩ kĩndũ Ngai ũneenete kana wathanĩte kĩtaleaa kwĩanĩa, nũndũ vaiĩ kĩndũ kĩtatonyeka kwake.—Isaia 55:10, 11.

 Ndeto o ta isu ila ieleetye mawatho ma Yeova nitũmĩkĩte Mbivilianĩ mavinda maingĩ. Kwa ngelekanyʼo, Yeova atũmĩĩte mũlaĩka nĩwathanie kana Sala, mũka wa Avalaamu, ũla ũtaĩ na kana aĩ aitave e mũkũũ. Ngai ongelile kwasya atĩĩ: “Kwĩ ũndũ ũtatonyeka kwa Yeova?” (Mwambĩlĩlyo 18:13, 14) Ĩtina wa Yovu kũsũanĩa ĩũlũ wa wũmbi wa Ngai aisye atĩĩ: “Ũla ũkwenda kwĩka ndũsiĩĩka.” (Yovu 42:2) O na ĩngĩ, yĩla aatĩĩi ma Yesũ meethĩiwe na nzika kana no matonye kũlũmanyʼa na myolooto ya Ngai nĩ kana matangĩĩwe, Yesũ amalilikanilye atĩĩ: “Kwa Ngai maũndũ onthe nĩmatonyeka.”—Mathayo 19:25, 26. b

 Mũlaĩka wĩtawa Kavilieli nĩwe waneenie ndeto ila syĩ nthĩnĩ wa Luka 1:37 aitavya mwĩĩtu Mũyuti weetawa Meli, ũla ũteesĩ mũndũũme. Kavilieli aĩ anamina kũmũtavya kana akasyaa “Mwana wa Ũla wĩ Ĩũlũ wa Onthe” na ‘aimwĩta Yesũ.’ Nĩwe waĩ atwʼĩke Mũsumbĩ wa Ũsumbĩ wa Ngai, ũla ũkasumbĩka tene na tene.—Luka 1:26-33; Ũvuanyʼo 11:15.

 Meli akũlilye ũndũ ta ũsu ũtonyeka ata nũndũ ndaĩ mũtwae na ‘ndaamanyanĩte kĩ-mwĩĩ na mũndũũme.’ (Luka 1:34, 35) Kavilieli amũsũngĩie amwĩa kana Ngai aĩ atũmĩe veva wake mũtheu kana vinya wake wa kwĩka maũndũ. Ĩvindanĩ yĩu, Yesũ aĩ mwana wa Ngai wa kĩ-veva ĩtunĩ. Kwoou, Ngai atũmĩie veva wake mũtheu kũthamya thayũ wa Mwana wake kuma ĩtunĩ nginya ĩvunĩ ya Meli. (Yoana 1:14; Avilivi 2:5-7) Kwoou Meli aitavie kwa nzĩa ya kyama. Nĩ kana mũlaĩka alũlũmĩĩlye mũĩkĩĩo wa Meli nthĩnĩ wa vinya wa Ngai, nĩwamũtavisye ĩũlũ wa Elisavethi ũla waĩ mũndũ wake wa mũsyĩ na waitavĩte kavĩsĩ “e o mũkũũ.” Elisavethi na mũũme wake Nzekalia mayaĩ na kana nũndũ Elisavethi aĩ ngũngũ. (Luka 1:36) Mwana woo nĩwe watwĩkie Yoana Mũvatisi, ũla Yeova waathanĩte ũthũkũmi wake.—Luka 1:10-16; 3:1-6.

 Kwoou nĩvatonyeka mũlaĩka Kavilieli akethĩwa awetie ndeto ila syĩ Luka 1:37 asũanĩĩte Meli na Elisavethi. Ndeto isu syĩ ĩandĩkonĩ yĩu nĩsyĩĩkĩĩthasya athaithi ma Yeova ũmũnthĩ kana ndakalea kwĩanĩsya mawatho make. Ũu nĩ vamwe na watho wake wa kũvetanga silikalĩ sya andũ na ayĩũngamya ũsumbĩki mũlũngalu wa Mwana wake, Yesũ Klĩsto, ũla nĩwe Mũsumbĩ wa Ũsumbĩ wa Ngai wa ĩtunĩ.—Ndanieli 2:44; 7:13, 14.

 Ĩloele vitio ĩĩ nguvĩ wone maelesyo makuvĩ ma ĩvuku ya Luka.