“Manyĩsya kana nzĩa ĩla kaĩle kũendaa nayo, o na akũa ndakamĩtia.”—Nthimo 22:6, The Bible in Kikamba, 1974.

 “Manyĩsya kana nzĩa ĩla kaĩle kũatĩĩaa, o na kakũa kaikamĩtia.”—Nthimo 22:6, English Standard Version.

 Asyai ala mamanyĩasya syana syoo kũmwenda Ngai na kũatĩĩa mĩao yake, no mekwatye kana maũndũ asu makaendeeaa kũitethya thayũnĩ wasyo wʼonthe.

 “Manyĩsya kana nzĩa ĩla kaĩle kũendaa nayo.” Ndeto ii no ialyũlwe ĩngĩ ta “elekelya kana nzĩanĩ ĩla yaĩlĩte.” Mĩsoa mingĩ ĩvukunĩ ya Nthimo, nĩthuthĩtye asyai ĩngĩ na ĩngĩ mamanyĩasye syana syoo ĩũlũ wa kĩla kyaĩlĩte na kĩla kĩtaĩlĩte kuma syĩ nini. (Nthimo 19:18; 22:15; 29:15) Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, asyai ala me wendo nĩmethĩawa mesĩ kana, o ta andũ aima, syana syoo syĩ na ũthasyo wa kwĩnyuvĩa. Kwoou vandũ va kũitavya kĩla syaĩle kwĩka, nĩmasũanĩaa vamwe nasyo, na mayĩitetheesya iane na iitwʼĩka andũ aima ma kwĩkwatwʼa ala matonya kwĩyĩkĩa motwi maseo.—Kũtũngĩlĩlwa Kwa Mĩao 6:6, 7; Akolosai 3:21.

 Asomi amwe ma Mbivilia maasya kana ndeto isu syonanasya “manyĩsya kana kwosana na ũndũ kailye,” kana kwosana na mĩtuo yako. Ũu no woneke wosanĩte na kĩlĩko, ĩndĩ ndeto sya Kĩevelania ila ialyũlĩtwe “nzĩa ĩla kaĩle kũendaa nayo” nĩvatonyeka ikethĩwa syonanasya mwĩkalĩle ũla mũseo na mũlũngalu. Ĩvuku ya Nthimo nĩyonanĩtye nzĩa ilĩ ila mũndũ ũtonya kũendelaa. Yonanĩtye kana mũndũ no aendelae “mũendelenĩ wa andũ aseo,” “nzĩanĩ ya ũĩ,” na “nzĩanĩ ĩla yaĩlĩte.” (Nthimo 2:20; 4:11; 23:19, NWT) O na ĩngĩ nĩyĩwetete kana mũndũ nũtonya kũendelaa “nzĩanĩ ya ala athũku,” “[nzĩanĩ] ya ndia,” na “mũendelenĩ ũte mũseo.” (Nthimo 4:14; 12:15; 16:29) Kwoou nzĩa ĩla kana “kaĩle kũendaa nayo” yonanasya “nzĩa ĩla yaĩlĩte,” nayo nĩ nzĩa ya thayũ ĩla ĩmanyĩawʼa Ndetonĩ ya Ngai, Mbivilia.—Savuli 119:105.

 “O na akũa ndakamĩtia.” Yĩla asyai mamanyĩsya kana koo myolooto ya Ngai ya mwĩkalĩle, mũno mũno, nĩvatonyeka kakamĩatĩĩaa thayũnĩ wako wʼonthe. Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, ũu ti kwonanyʼa kana mwana ũla wamanyĩwʼa nesa ndakaaĩsa ‘kũtia’ nzĩa ĩla yaĩlĩte kana aeke kũatĩĩa mĩao ya Ngai. Kwa ngelekanyʼo, ethĩwa mũndũ atindanasya na andũ ala mekaa maũndũ mathũku, nũtonya kũtia “nzĩa sya ũlũngalu” na ayĩka kĩla kĩtaĩlĩte. (Nthimo 2:12-16;1 Akolintho 15:33) O na vailye ũu, yĩla asyai mamanyĩsya syana syoo iatĩĩae myolooto ya Ngai, methĩawa mayĩinenga mwanya ũla mũseo vyũ wa kũendeea nesa thayũnĩ.—Nthimo 2:1, 11.

 Kĩlungu kĩĩ kya 22 kĩ na nthimo nguvĩ itonya kũtũtetheesya kũatĩĩa ũĩ wa Ngai maũndũnĩ me kĩvathũkanyʼo thayũnĩ witũ. Nthimo isu ikindĩlĩĩle vata wa kwĩseũvĩsya ĩsyĩtwa ĩseo vamwe na Yeova, a na mũndũ no eke ũu kwa kwĩthĩwa na nguma ta wĩnyivyo, ũlau, na kĩthito. (Nthimo 22:1, 4, 9, 29) Kĩvathũkanyʼo na ũu, ve mĩsoa ĩngĩ yonanĩtye kana ala mavũthĩĩasya myolooto ya Ngai na mathĩnasya ala ngya, makakwatwa nĩ maũndũ mathũku.—Nthimo 22:8, 16, 22-27.

 O na kau mĩsoa mingĩ nthĩnĩ wa Nthimo 22 ĩiwetete ĩũlũ wa kũmanyĩsya syana, nĩyonanĩtye nzĩa ya thayũ ĩla ĩtumaa mũndũ etĩkĩlwʼa nĩ Ngai na akwata ũtanu wa wʼo. (Nthimo 22:17-19) Yĩla asyai mamanyĩsya syana syoo kwosana na nzĩa ĩsu ya thayũ, monanasya kana mesyendea ũseo.—Aeveso 6:1-3.

 Ĩloele vitio ĩĩ nguvĩ wone maelesyo makuvĩ ma ĩvuku ya Nthimo.