Nĩkĩ Ngũsĩ sya Yeova Itatanĩaa Mũthenya wa Kũsyawa?
Ngũsĩ sya Yeova iitanĩaa mũthenya wa kũsyawa nũndũ tũĩkĩĩaa kana kũtanĩa mũthenya ta ũsu kũimwendeeasya Ngai. O na kau Mbivilia ndĩvatanĩte ũtheinĩ kũtanĩa mũthenya wa kũsyawa, nĩtũtetheeasya kũsũanĩa maũndũ mana ma vata ĩũlũ wa mũthenya ũsu na tũielewa woni wa Ngai ĩũlũ wamo. Ekai tũneenee maũndũ ana makonetye mũthenya ũsu na myolooto ĩla Mbivilia ĩnenganĩte.
Kũtanĩa mũthenya wa kũsyawa kwaumanie na andũ matamũthaithaa Ngai. Kwosana na ĩvuku Funk & Wagnalls Standard Dictionary of Folklore, Mythology, and Legend, andũ mambĩĩisye kũtanĩa mũthenya wa kũsyawa nũndũ maĩkĩĩaa kana mũthenyanĩ ũsu “maveva mavuku nĩmethĩawa matonya kũvithũkĩa ũla wasyaiwe mũthenya ũsu,” na nĩmaĩkĩĩaa kana “ethĩwa anyanya make me vakuvĩ na nĩmamwendea ũseo ũu no ũmũsũvĩane na maveva asu.” Ĩvuku The Lore of Birthdays yaĩtye kana ĩvindanĩ ya tene, andũ nĩmaiaa lekoti sya mĩthenya ya kũsyawa nĩ kana “imatetheesye kũmanya ũndũ maũndũ ma mũndũ makethĩwa mailye ĩvinda yũkĩte” na meekaa ũu matũmĩĩte “maũndũ ma kũsoma ndata.” Ĩvuku yĩu yĩendeee na kwasya kana “andũ maĩkĩĩaa kendoo ila ikwatawʼa mũthenya wa kũsyawa nĩsyĩthĩawa na vinya mũna ũtonya kũtuma maũndũ ma mũndũ methĩwa me maseo.”
Ĩndĩ Mbivilia nĩtũkanĩtye twĩvathane na ũe, kũaũsya, kũneenanyʼa na maveva, kana maũndũ angĩ ta asu. (Kũtũngĩlĩlwa Kwa Mĩao 18:14; Akalatia 5:19-21) Ũndũ ũmwe watumie Yeova ananga Mbaviloni ya tene nĩ kana ekali mayo nĩmasomaa ndata na kwĩka ũu nĩ nzĩa ĩmwe ya kũaũsya. (Isaia 47:11-15) Ngũsĩ sya Yeova iitindaa iatĩanĩe na wumo wa kĩla kĩthĩo, ĩndĩ vala Maandĩko maweta myolooto yĩ ũtheinĩ ta ĩsu, nĩsyosaa ũndũ ũsu kwa ũito.
Aklĩsto ma mbee mayatanĩaa mĩthenya ya kũsyawa. Ĩvuku The World Book Encyclopedia, yaĩtye kana “moonaa kũtanĩa mũthenya wa kũsyawa wa mũndũ o na wĩva ne kĩthĩo kya andũ matamwĩsĩ Ngai.” Mbivilia yonanĩtye kana atũmwa na andũ angĩ ala mamanyĩiwʼe nĩ Yesũ ĩmwe kwa ĩmwe nĩmatiie ngelekanyʼo yaĩlĩte kũatĩĩwa nĩ Aklĩsto onthe.—2 Athesalonika 3:6.
Mũthenya ũla Aklĩsto maĩlĩte kũtanĩaa ndũkonanĩtye na kũsyawa, ĩndĩ ũkonanĩtye na kĩkwʼũ kya Yesũ. (Luka 22:17-20) Na ũsu ti ũndũ wa ũsengyʼa, nũndũ Mbivilia yaĩtye kana “mũthenya wa kũkwʼa wĩ kavaa kwĩ mũthenya wa kũsyawa kwa mũndũ.” (Mũtavanʼya 7:1) Yesũ ayĩsa kũtwʼĩka nũkwʼa, nĩweeseũvĩĩtye ĩsyĩtwa ĩseo na Ngai na ũu watuma mũthenya wa kũkwʼa kwake wĩthĩwa wĩ wa vata mũno kwĩ mũthenya wa kũsyawa kwake.—Aevelania 1:4.
Mbivilia ndĩwetete mũthũkũmi o na ũmwe wa Ngai waatanĩa mũthenya wa kũsyawa. Ũu ti kwonanyʼa kana ũndũ ũsu nĩwoolile kũandĩkwa, nũndũ Mbivilia nĩwetete andũ elĩ matamũthaithaa Ngai ala matanĩie mĩthenya yoo ya kũsyawa. Ĩndĩ ĩvindanĩ ya kũtanĩa mĩthenya ĩsu ve maũndũ mathũku meekĩkie.—Mwambĩlĩlyo 40:20-22; Maliko 6:21-29.
Syo syana sya Ngũsĩ nĩsyĩwʼaa ta ve kĩndũ ikosete ethĩwa iinatanĩa mũthenya wa kũsyawa?
O tondũ asyai onthe aseo mekaa, Ngũsĩ nĩsyonasya syana syoo wendo ĩvinda yonthe, kwa kũinenga mĩthĩnzĩo na kwĩthĩwa na mavinda ma kwĩtanĩthya. Nĩmatataa kũatĩĩa ngelekanyʼo nzeo ya Ngai, ũla ĩvinda yonthe ũnengae syana syake syĩndũ nzeo. (Mathayo 7:11) Syana sya Ngũsĩ iyĩwʼaa ve kĩndũ ikosete, o tondũ maelesyo aa maatĩĩe monanĩtye:
“Wĩthĩawa wĩ ũndũ wa kũtanĩthya mũno yĩla wanengwa mũthĩnzĩo ũtataĩĩe.”—Tammy, myaka 12.
“O na kau asyai makwa mainengae mĩthĩnzĩo yĩla mũthenya wakwa wa kũsyawa wavika, nĩmanthooeaa mĩthĩnzĩo mavinda ala angĩ. Nendaa mainenga mĩthĩnzĩo mavinda ta asu nũndũ nĩthĩawa ndataĩĩe.”—Gregory, myaka 11.
“Wĩona kũkomana o ndatĩka ĩkũmi, kũya keki o nini, na kwina wathi ta kũtonya kũtuma mũndũ atana? Ũka mũsyĩ kwitũ wone ũndũ andũ maĩle kwĩtanĩthya!”—Eric, myaka 6.