Nigeria Nĩkwakĩtwe Nyũmba sya Ũsumbĩ 3,000
Andũ 823 nĩmoombanĩie nthĩnĩ wa Nyũmba ya Maũmbano Manene ya Ngũsĩ sya Yeova mũsyĩnĩ wa Benin Wathanthatũ wa Ĩtukũ 1, Mwei wa 3, 2014 nĩ kana malilikane ũndũ wa mwanya Nigeria. Kuma mwaka wa 1999, ĩla mũvango wa kwaka Nyũmba sya Ũsumbĩ nthĩnĩ wa nthĩ ila syĩ ũkwati mũnini wambĩĩie, Ngũsĩ sya Yeova nĩsyakĩte Nyũmba sya Ũsumbĩ 3,000 nthĩ ĩsu.
Maũndũ amwe maneeneiwe ũmbanonĩ ũsu nĩ ũvoo mũkuvĩ ĩũlũ wa wĩa ũla watethiw’e nĩ kana ikundi nthĩ ya Nigeria syĩthĩwe na kũndũ kwa kũthaithĩa kuma myakanĩ ya 1920. Mbeenĩ, mathaithĩaa nyũmbanĩ sya andũ ene na kũndũ kwa kũkomboa. Nyũmba ya mbee ya kũthaithĩa Nigeria ya kũtũmĩwa nĩ Ngũsĩ sya Yeova syĩ syoka yaakĩtwe vakuvĩ mwaka wa 1935 mũsyĩnĩ wa Ilesa. Katĩkatĩ wa mwaka wa 1938 na 1990, ikundi syongelekile vakuvĩ kũndũ 200, kuma ikundi 14 nginya 2,681, na mbingĩ sya ikundi isu vayaĩ laisi kũkwata vandũ va kũmbanĩa. Nyũmba sya Ũsumbĩ imwe syatũmĩawa nĩ ikundi thanthatũ. Kũndũ kũngĩ, andũ mookaa aingĩ ũkethĩa mayĩanĩa nyũmbanĩ na ũu ũituma angĩ maũngama nza methukĩĩsye maũmbano maũngeme ndĩlĩsyanĩ. Ĩndĩ ikundi mbingĩ syaendeeie kũmbanĩa nyũmbanĩ sya andũ ene na ilasinĩ sya sukulu.
Mwaka wa 1990 ovisi wa ũvonge wa Ngũsĩ sya Yeova nĩwambĩĩie kũnengane loni kana mũkovo nĩ kana ũtetheesye ikundi kwaka Nyũmba sya Ũsumbĩ. Kũvikĩa mwaka wa 1997, Kamitii sya Mwako sya Kĩsio syaĩ itetheesye ikundi 105 kwaka kana kũtũngĩĩa nyũmba syoo sya Ũsumbĩ. Katĩkatĩ wa mwaka wa 1997 nginya 1999 nĩkwaakiwe Nyũmba sya Ũsumbĩ 13. Syathelile kwakwa kwa kĩlungu kya mĩthenya 7 nginya 15.
O na kau nyũmba sya kũmbanĩa nĩsyaendeee kwakwa mĩtũkĩ, Ngũsĩ sya Yeova syaendeee kwongeleka Nigeria ũkethĩa iyĩanĩa kũmbanĩa nyũmbanĩ isu. Mwei wa 4, 1998, ovisi wa ũvonge nĩwoonie ve vata wa kwaka Nyũmba sya Ũsumbĩ 1,114 nthĩ ĩsu.
Aineena e ũmbanonĩ ũsu wa mwanya mũsyĩnĩ wa Benin, Don Trost, ũmwe wa Kamitii ya Ovisi wa Ũvonge, eeie ethukĩĩsya atĩĩ: “Waĩ wĩa mũnene mũno! Tweekũlasya, ‘Tũkaũtethya ata?’” Kwambĩĩa mwaka wa 1999, ĩkũlyo yĩu nĩyasũngĩiwe ĩla ikundi sya andũ thanthatũ nginya nyanya sya kwaka Nyũmba sya Ũsumbĩ syatetheeisye ikundi kũndũ kw’onthe nthĩ ĩsu ya Nigeria. Iyaka myako ĩte na maũndũ maingĩ, ikundi isu nĩsyakĩte ta nyũmba 17 kĩla mwei kwa kĩlungu kya myaka 14 mĩvĩtu.
Mwana-a-asa Trost amina kũkatha ethukĩĩsya nũndũ wa wĩa ũla wĩanĩĩtw’e, awetie kana ve wĩa mwingĩ ũtiele kũtethw’a. Mwaka wa 2013 nĩkwĩthĩĩtwe na wongeleku wa Ngũsĩ sya Yeova nthĩ ya Nigeria ta mbee wa 8,000. Mwana-a-asa Trost aisye ĩngĩ atĩĩ: “Nĩ kana wĩthĩe kwĩ nyũmba syĩanĩtye, nĩtũenda kwaka Nyũmba ingĩ sya Ũsumbĩ 100 kĩla mwaka.” Mwaka wa 2013 nthĩ ya Nigeria kũnaĩ ngũsĩ 351,000 nthĩnĩ wa ikundi mbee wa 5,700.