Nũndũ andũ ngili mbingĩ nĩmavatisawa kĩla mwaka, nĩvendekaa myako mingangĩ ya kũmũthaithĩa Yeova. Nĩ kana kĩu kĩanĩwʼe, Mĩvĩa ya Kũvangĩthya na Kwaka Myako ya Ũsumbĩ ĩũlũ wa nthĩ nĩyavangie kwaka kana kũtũngĩĩa myako mbee wa 2,700 ya kũthaithĩa mwakanĩ wa ũthũkũmi wa 2020. a

 Ĩndĩ ũwau wa COVID-19 nĩwatũmie maũndũ matathi ũndũ mavangĩtwe. Nĩ kana Kamitii ya Wĩa wa Kũtumbĩthya ya Nzama Ĩla Ĩtongoesye ĩsũvĩe ana-a-asa na eĩtu-a-asa maitũ na ĩiatĩĩa mĩao ya silikalĩ, nĩyaũngamisye kwa kavinda myako mingĩ ĩla yaendeee ĩũlũ wa nthĩ. O na ũu wĩ o vo, mwakanĩ wa ũthũkũmi wa 2020, nyũmba sya kũthaithĩa mbee wa 1,700 nĩsyaakiwe na syatũngĩĩwa ũwau ũsu ũtanambĩĩa. Kwongela ũu, ovisi sya ũvonge mbee wa 100 nĩsyaminiwe. Kwasũanĩa ũndũ myako ĩlĩ ĩla yaminiwe ĩtethetye ana-a-asa maitũ.

 Ovisi wa ũvonge wa Cameroon. Ovisi wa tene, ũla waĩ Douala, waĩ mũnini mũno na kwoou nĩwendaa wĩa mwingĩ nĩ kana waĩlangwʼe. Kamitii ya Wĩa wa Kũtumbĩthya nĩyendaa ovisi ũsu ũseũvwʼe, ĩndĩ kwĩka ũu kwesaa ũkua mbesa mbingĩ kwĩ lato wa ovisi ũsu. O na ĩngĩ, nĩmatatie kũsisya kana nĩvatonyeka makaka nyũmba ĩngĩ vandũ vangĩ kana makathooa nyũmba ngũũ na kũmĩseũvya. Ĩndĩ nĩvaemelile.

 Ĩvindanĩ o yĩu, ana-a-asa nĩmamanyie kana silikalĩ nĩyavangĩte kwaka lelũ ngalĩko ya ĩũlũ ya Douala, ũtee wa nyũmba ĩmwe ya kwĩkĩa maũmbano manene. Lelũ ũsu wesaa kũtuma vethĩwa ve laisi kũvika nyũmbanĩ ĩsu na kũete syĩndũ vo. Moalyũku asu mesaa kũtetheesya mũno ovisi ũsu. Na nũndũ wa ũu, Nzama Ĩla Ĩtongoesye nĩyeetĩkĩlilye ovisi mweũ wakwe kĩsionĩ kĩmwe kya kĩwanza kya kwĩkĩa maũmbano manene.

 Ngũsĩ nĩsyathũkũmie vamwe na ala manengetwe kandalasi ĩsu, na kĩu nĩkyatetheeisye kũsũvĩa ĩvinda na mbesa. Eka ũu, wĩa ũsu wakuie mbesa nini kwĩ ila syavangĩĩwe, nũndũ masũvĩie mbee wa ndola milioni ilĩ sya Amelika! Ana-a-asa ma Mbetheli nĩmavotie kũthamĩĩa mwakonĩ ũsu mweũ kavinda kakuvĩ ũwau wa COVID-19 ũtanambĩĩa.

 Ana-a-asa ma Mbetheli ya Cameroon nĩmatethekete mũno nũndũ wa kwĩthĩwa na vandũ vaseo va kũthũkũmĩa na kwĩkala ovisinĩ ũsu mweũ, na monaa mwako ũsu ne mũthĩnzĩo Yeova ũmanengete. Mwana-a-asa ũmwe na mũka maĩtye, “Twĩenda kwĩkĩa kĩthito mũno wĩanĩ witũ nĩ kana twonanyʼe kana nĩtwonaa mũthĩnzĩo ũũ wĩ wa mwanya.”

 Ovisi wa Ũalyũli wa Tojolabal, Mexico. Kwa myaka mingĩ, kĩkundi kya aalyũli kya Tojolabal kyathũkũmĩaa ovisinĩ wa ũvonge wa Central America, ũla wĩ vakuvĩ na taoni nene ya Mexico. Ĩndĩ kĩthyomo kĩu kĩneenawa mũno isionĩ sya Altamirano na Las Margaritas, ila syĩ ũasa kwa kĩlomita 1,000 ũu (maili 620) kuma vau. Nũndũ wa ũu, waĩ ũndũ wĩ vinya kwa aalyũli ma kĩthyomo kya Tojolabal kũmanya ũndũ kĩthyomo kyoo kyaalyũkĩte. Na ndwaĩ ũndũ wĩ laisi kũkwata ana-a-asa na eĩtu-a-asa me na ũtũĩka vakuvĩ, ala maĩ matonya kũtetheesya kũalyũla na kũlekoti mawasya kĩthyomonĩ kĩu.

 Nũndũ wa ũu, Kamitii ya Ũandĩki ya Nzama Ĩla Ĩtongoesye nĩyendaa kũthamĩĩsya kĩkundi kĩu kya aalyũli kĩsionĩ kĩneenawa kĩthyomo kya Tojolabal. Nĩ kana meanĩsye ũndũ ũsu, ovisi wa ũvonge nĩwaamũie kũthooa nyũmba na kũmĩseũvya. Kwĩka ũu kwakuie mbesa nini kwĩ kwaka kana kũkomboa ovisi.

 Mwana-a-asa ũmwe ũalyũlaa nũeleetye ũndũ ũtethekete. Aisye: “Kwa ĩvinda ya myaka ĩkũmi ĩla nĩthũkũmĩte wĩa wa ũalyũli ovisinĩ wa ũvonge, ndyaakomana na andũ o na amwe meũneena kĩthyomo kyakwa. Yu ovisi witũ wĩ vandũ andũ maneenaa kĩthyomo kya Tojolabal. Nĩngomanaa na andũ maneenaa Tojolabal kĩla mũthenya. Kĩu nĩkĩndetheesye ngamanya ndeto mbingĩ nzaũ na ngaĩlangya wĩa wakwa.

 Mwakanĩ wa ũthũkũmi wa 2021, mĩvango nĩyĩkĩtwe nĩ kana nyũmba 75 sya ũalyũli na sya sukulu sya ũsumbĩ syakwe, ethĩwa vatonyeka. Wĩa nũkũendeea movisinĩ nyanya ma ũvonge, o vamwe na mũvango mweũ wa ovisi ũla mũnene Ramapo, New York. Eka ũu, nĩtũvangĩte kũthamya ovisi sya ũvonge sya Argentina na Italy. O na ĩngĩ, ve na vata wa Nyũmba nzaũ sya Ũsumbĩ mbee wa 1,000, nakwʼo kũndũ kwa kũmbanĩa mbee wa 6,000 ti kũseo mũno na kwoou nĩkũkwenda kũvĩndũũwa, na Nyũmba ingĩ sya Ũsumbĩ 4,000 nĩsyaĩlĩte kũtũngĩĩwa.

 Wʼo wĩa wa kwaka na kũtũngĩĩa ũũngamĩawa ata? Mwana-a-asa Lázaro González, ũla wĩthĩawa Kamitiinĩ ya Ovisi wa Ũvonge wa Central America, nĩwasũngĩie ĩkũlyo yĩu aineenea wĩa ũla waendeee Ovisinĩ wa Ũalyũli wa Tojolabal. Aisye: “Ovisinĩ witũ wa ũvonge, tũyĩthĩawa na ũkwati mũnene. Kwoou tũtatetheewʼe nĩ ngwatanĩo ya ana-a-asa nthĩ yonthe, tũyaĩ tũtonya kwaka movisi ma ũalyũli kwondũ wa athaithi maitũ ala manenaa ithyomo sya kũũ. Mĩvothi ĩla yumawʼa nĩ ana-a-asa ĩũlũ wa nthĩ nĩtumĩte tũvota kũete aalyũli vakuvĩ na kũla ithyomo syoo ineenawa. Nĩtũũtũngĩa mũvea ana-a-asa na eĩtu-a-asa maitũ ĩũlũ wa nthĩ nũndũ wa ũlau woo.” Nĩ wʼo kana mĩvango ĩsu ya myako yaakiwe nũndũ wa mĩvothi ĩla mumasya kwondũ wa wĩa wa nthĩ yonthe. Mĩvothi mingĩ yumawʼa kwĩsĩla donate.pr418.com.