Mũthenya ũmwe mũndũ mũka wĩtawa Haykanush, ũla nĩ mũtavany’a ũte mũvatise wĩkalaa Armenia, nĩwoosie nthĩ kavuku ka passport vakuvĩ na kwoo. Kavukunĩ kau avethĩie kaati sya vengi (debit cards) na kĩmanza kya mbesa. Haykanush nĩwatavisye mũũme, ũla o nake nĩ mũtavany’a ũte mũvatise.

Haykanush na mũũme maĩ na thĩna mũnene wa mbesa, ĩndĩ masyaisye kala kavukunĩ ka passport vala mwene wĩkalaa na mavanga kũmũtũngĩa. Mũndũ ũla waaĩtye syĩndũ isu vamwe na mũsyĩ wake matelemile mũno. Nĩvo ĩndĩ Haykanush na mũũme mamaeleisye kana kĩla kĩmatetheetye mekale me aĩkĩĩku nĩ kĩla memanyĩĩtye Mbivilianĩ. Meew’aa maĩle kwĩkala me aĩkĩĩku, na kwoou nĩmatũmĩie mwanya ũsu kũtavya mũsyĩ ũsu ĩũlũ wa Ngũsĩ sya Yeova na mamatiĩa mavuku.

Andũ asu nĩmendie kũnenga Haykanush mbesa sya kũmũtũngĩa mũvea ĩndĩ ailea. Mũthenya ũla waatĩĩe, kĩveti kya mũndũ ũsu waaĩtye mbesa nĩkyaendie kwona Haykanush na mũũme mũsyĩ kwoo, na ĩndĩ nĩ kana kĩmony’e kana nĩmatũngie mũvea, kyathing’ĩĩisye Haykanush etĩkĩle mbete yĩ na kavila ka diamond.

Andũ aingĩ nĩũseng’a o tondũ asu matũngĩiwe mbesa maseng’ie moona andũ aĩkĩĩku ta Haykanush na mũũme. Ĩndĩ we Yeova no aseng’w’e nĩ ũu? We atonya kwĩthĩwa na woni mwaũ ĩũlũ wa ũĩkĩĩku ta ũsu woo? Ve ũseo moonie nũndũ wa kwĩthĩwa me aĩkĩĩku?

Makũlyo asu mai vinya kũsũngĩa. Na kĩtumi nĩ kana athũkũmi ma Ngai maĩkĩĩaa kana Yeova onaa wĩ ũndũ wa vata mũno kwĩthĩwa na nguma ta syake kwĩ kwĩthĩwa na tũvila twa thooa mũnene ta diamond, thaavu, kana malĩ sya mũthemba ũngĩ. Vate nzika, woni wa Yeova ĩũlũ wa kĩla kya vata kana kĩte kya vata wĩ kĩvathũkany’o na woni wa andũ aingĩ. (Isa. 55:8, 9) Namo athũkũmi ma Yeova mesa kwĩthĩa nĩmatatĩte mũno ũndũ matonya methĩwe na nguma ta syake nĩmamanyaa kana meanĩsya ũndũ mũnene mũno.

No tũelewe ũndũ ũsu nesa twasisya kĩla Mbivilia ĩwetete ĩũlũ wa ũmanyi na ũĩ. Ĩandĩko ya Nthimo 3:13-15 yaĩtye: “Mũndũ nĩ mũtanu ũla wonaa ũĩ, na mũndũ ũla ũkwataa ũmanyi. Nũndũ kwĩthĩwa naw’o kwĩ kavaa kwĩ kwĩthĩwa na vetha, na ũtandĩthyo waw’o kwĩ thaavu ũla mũseo. Wĩ na vata mũno kwĩ tũvila twa maliani: na vati kĩmwe kya syĩndũ ila ũtonya kwenda kĩtonya kũvw’ananw’a naw’o.” Vate nzika, Yeova onaa nguma ta isu syĩ sya vata mũno kwĩ malĩ o na yĩva.

Nao nata ũĩkĩĩku?

Yeova nĩ mũĩkĩĩku na “ndatonya kũneena ũvũngũ.” (Tito 1:2) Na nĩwamũveveee mũtũmwa Vaulo aandĩkĩa Aklĩsto Aevelania ĩvindanĩ ya atũmwa atĩĩ: “Tũvoyeei: nũndũ nĩtwĩtĩkĩlĩte ki kana twĩ na wasya mũseo wa ngoo, tũkyenda kwĩkalaa na mĩendele mĩseo [kana, twĩ aĩkĩĩku] maũndũnĩ onthe.”—Aevl. 13:18.

Yesũ Klĩsto nĩwatũtiĩe ngelekany’o nzeo ya kwĩkalaa twĩ aĩkĩĩku. Kwa ngelekany’o, lilikana ĩla Mũthembi Mũnene Kaiava waisye: “Nĩngũkwĩavĩthya kwa Ngai ũla wĩ thayũ, ũtũtavye kana nue Klĩsto, Mwana wa Ngai.” Nũndũ Yesũ aĩ mũĩkĩĩku, nĩweetavanisye ũtheinĩ asya kana nĩwe Masia, o na kau nĩweesĩ kũneena ũw’o ĩũlũ wa ũndũ ũsu kwesaa kũnenga Nzama ya Ayuti mwanya wa kũmũsilĩla ta mũumi wa Ngai, na ĩimũtw’ĩĩa kũawa.—Mt. 26:63-67.

Nao nata ithyĩ? No twĩkale twĩ aĩkĩĩku o na mavinda ala wĩthĩaa tũkaema kũweta kateto o kamwe kana tũkakota ndeto sitũ o vanini no tũthue?

Vate nzika, ti laisi kwĩkala twĩ aĩkĩĩku nũndũ mĩthenyanĩ ĩĩ ya mũminũkĩlyo andũ methĩĩtwe “makĩyenda ene, makyenda mbesa.” (2 Tim. 3:2) Kũthelelwa kana kwona ta tũtonya kũvutwa wĩanĩ nĩkũtonya kũtuma twĩthĩwa tũte aĩkĩĩku. Andũ amwe monaa ti ũthũku kũya (kũng’ea), kũtũmĩa mawũĩ, kana kwĩka maũndũ angĩ mate ma ũĩkĩĩku. Andũ aingĩ mesĩte kũkwatwa nĩ mesilya asu nginya ũkethĩa meona maũndũ ta asu maikonetye ũĩkĩĩku o na vanini, vata nĩ mũndũ akwate kĩla ũkwenda. O na Aklĩsto amwe nĩmekĩte motwi makananga ngwatanĩo yoo na kĩkundi nũndũ wa kwenda ‘kũunwa nĩ syĩndũ itamaĩle.’—1 Tim. 3:8; Tito 1:7.

Ĩndĩ Aklĩsto ala aingĩ nĩmaatĩĩaa ngelekany’o ya Yesũ. Nĩmesĩ kana nguma sya Kĩklĩsto nĩ sya vata kwĩ ũthwii o na wĩva kana moseo angĩ o na meva. Nũndũ wa kĩtumi kyu, Aklĩsto amũika mayũyaa mũtiani nĩ kana mavĩte. (Nth. 20:23) Vate nzika, ti mavinda onthe mũndũ eethĩwa e mũĩkĩĩku ũnengawe mũthĩnzĩo tondũ Haykanush wanengiwe. Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, kwĩthĩwa twĩ aĩkĩĩku methonĩ ma Ngai nĩkũtumaa twĩkala na wasya mũtheu wa ngoo, naw’o nĩ wa vata mũno.

Ngelekany’o ya Gagik nĩkũtũtetheesya kũelewa kĩndũ kĩu nesa. Aĩtye atĩĩ: “Ndanamba kũtw’ĩka Mũklĩsto nathũkũmaa kambunĩnĩ nene. Mwene kambunĩ ĩsu atũmĩaa mawũĩ akaumya livoti ya ũvũngũ ĩũlũ wa ũtandĩthyo wake nĩ kana aĩve koti mũnini. Nũndũ ninyie naũngamĩe wĩa kambunĩnĩ ĩsu, nendekaa nĩw’ane na ũla waumaa ovisinĩ wa kwosany’a koti kwa kũmũonga nĩ kana avithe ũlũsani ũla waendeee vau kambunĩnĩ. Nũndũ wa ũu neesĩkĩe ta mũndũ ũte mũĩkĩĩku. Ĩndĩ ĩla nemanyĩisye ũw’o, nĩnakolile kwĩka maũndũ asu o na kau naĩvĩtwe nesa. Nĩnatwie kũvingũa kambunĩ yakwa. Na kuma mũthenya ũ wa mbee, nĩnamĩandĩkĩthisye na nambĩĩa kũĩvaa koti wakwa w’onthe.”—2 Ako. 8:21.

Gagik aeleetye: “Mbesa ila nakwataa syatheeie weethĩa nĩkwata nusu yasyo, na kwoou kũĩthya mũsyĩ wakwa kwaĩ kalĩso. Ĩndĩ yu nĩnĩw’aa nĩ mũtanu mũnango. Nĩ na wasya mũseo wa ngoo methonĩ ma Yeova. Yu nĩthĩĩtwe nĩ ngelekany’o kwa imwana syakwa ilĩ, na nĩnĩnengetwe ianda kĩkundinĩ. Namo andũ ala mokaa kũsisya kana koti nũĩvĩtwe nesa na angĩ ala nĩthũkũmanaa namo mambĩsĩ ta mũndũ mũĩkĩĩku.”

Yeova nĩwendete ala manakavasya ũmanyĩsyo wake kwa kwĩthĩwa na nguma nzeo ta syake, kwa ngelekany’o, ũĩkĩĩku. (Tito 2:10) Amũveveee Mũsumbĩ Ndaviti atũandĩkĩe ũndũ ũũ ũtwĩkĩe vinya: “Naĩ mũnini, na yu nĩ mũkũu; ĩndĩ ndyaaona mũlũngalu atiĩtwe, kana ũsyao wake ũkĩvoya lĩu.”—Sav. 37:25.

Ũla mũndũ mũka waĩ mũĩkĩĩku weetawa Luthi nĩweeyoneie ũndũ ũsu. Ekalile alũmanĩtye na Naomi, inyia wa mũũme, na ndaamũtia o na ĩla waĩ mũkũũ. Luthi nĩwesie kũthamĩĩa nthĩ ya Isilaeli nĩ kana akamũthaithae ũla Ngai wa w’o. (Lu. 1:16, 17) E kũu nthĩ ya Isilaeli ekalile e mũĩkĩĩku, na aĩ mũthũkũmi wĩ kĩthito kya kũkolany’a matialyo mĩũndanĩ o tondũ Mĩao yaĩtye. O tondũ Ndaviti mwene wesie kwĩyonea, Yeova ndaaeka Luthi na Naomi mathĩne. (Lu. 2:2-18) Ĩndĩ ve ũndũ ũngĩ mũnene Yeova weekie Luthi eka o kũmũmanthĩa syĩndũ ila waĩ na vata nasyo. Amũnyuvie atw’ĩka ũsũe wa Mũsumbĩ Ndaviti na wa Masia ũla wathanĩtwe!—Lu. 4:13-17; Mt. 1:5, 16.

Ve mavinda athũkũmi amwe ma Yeova mesaa kwĩthĩa kana kwĩanĩsya mavata moo onthe nĩ vinya mũno. Ĩndĩ vandũ va kũmina thĩna woo na nzĩa laisi ite sya ũĩkĩĩku, nĩmatataa  mũno methĩwe me athingu na me na kĩthito. Ĩla meeka ũu monanasya kana nĩmonaa wĩ ũndũ wa vata mũno kwĩthĩwa na ila nguma nzeo vyũ sya Ngai, ta ũĩkĩĩku. Monaa kĩu kĩ kya vata kũte kũkwata malĩ o na yĩva.—Nth. 12:24; Aev. 4:28.

Aklĩsto ĩũlũ wa nthĩ nĩmonanĩtye kana me na mũĩkĩĩo ta ũla wa Luthi, wa kana Yeova e ũtonyi wa kũmatethya. Nĩmaĩkĩĩe vyũ Ngai ũla waandĩkĩthisye watho ũũ Ndetonĩ yake: “Ndikakũnyivĩa o na ata, na ndikakũtia o na ĩndĩĩ.” (Aevl. 13:5) Yeova nĩwonanĩtye ĩngĩ na ĩngĩ kana nũtonya kũtetheesya ala me na mathĩna ethĩwa nĩ aĩkĩĩku mavinda onthe, na nĩwonanĩtye kana ndaleaa kwĩka ũu. Ndaaĩsa kũema kwĩanĩsya watho wake wa kũtũnenga syĩndũ ila twĩ na vata nasyo thayũnĩ.—Mt. 6:33.

Nĩ w’o kana andũ nĩmonaa tũvila twa thooa mũnene ta diamond na syĩndũ ingĩ ta isu syĩ sya vata mũno. Ĩndĩ nĩtwĩkalei twĩsĩ kana Ĩthe witũ wa ĩtunĩ nĩwonaa ũĩkĩĩku na nguma ingĩ ta ĩsu syĩ vata mũno vyũ kũte kavila o na keva ka thooa mũnene!