1. Kwaendie ata yĩla mwanake ũmwe weethukĩĩisye ũla ũvoo waumiw’e ũmbanonĩ mũnene wa mwaka wa 1935?

KWASŨANĨA ngewa ĩno ya mwanake wavatisiwe mwaka wa 1926 e na myaka 18. Asyai make maĩ Amanyĩw’a ma Mbivilia, o tondũ Ngũsĩ sya Yeova syeesĩkĩe ĩvinda yĩu. Masyaĩtwe me aũme atatũ na eĩtu elĩ, na asyai moo nĩmamamanyĩisye kũmũthũkũma Yeova Ngai na kũatĩĩa ngelekany’o ya Yesũ Klĩsto. Myakanĩ ĩsu, Amanyĩw’a onthe ma Mbivilia nĩmaĩsaa mũkate na kũnyw’a mbinyu ĩvindanĩ ya Kyaũya kya Wĩoo kya Mwĩaĩi, na ũu now’o mwanake ũsu weekaa. Ĩndĩ mũthenya ũmwe, wĩkwatyo ũla waĩ naw’o wavĩndũkie vyũ yĩla weethukĩĩisye ũla ũvoo wĩ nguma waĩ na kyongo, “Ĩkomano Ĩnene.” Ũvoo ũsu waumiw’e mwakanĩ wa 1935 nĩ J. F. Rutherford e ũmbanonĩ ũmwe mũnene waĩ Washington, D.C., Amelika. Nĩ ũw’o wĩva mweũ wamanyĩiw’e ũmbanonĩ ũsu?

2. Nĩ ũw’o wĩva wa vata Mwana-a-asa Rutherford wavuanisye ũvoonĩ wake?

² Ũvoonĩ ũsu, Mwana-a-asa Rutherford nĩwaeleisye naaũ me nthĩnĩ wa yĩla “ĩkomano ĩnene” yĩwetetwe ĩandĩkonĩ ya Ũvuany’o 7:9. Amanyĩw’a ma Mbivilia matwĩe mesĩ kana ĩkomano yĩu nĩ ya andũ makathi ĩtunĩ o ta ala angĩ, ĩndĩ maikasumbĩka na Yesũ nũndũ mayaĩ na kĩthito kingĩ. Ĩndĩ Mwana-a-asa Rutherford atũmĩie Maandĩko kũelesya kana ala me ĩkomanonĩ yĩu mayathĩtwe kũthi ĩtunĩ. Kĩvathũkany’o  na ũu, asu nĩ malondu angĩ * ma Klĩsto, ala makauma “ũla thĩnanĩ mũnene” na mayĩkala ĩũlũ wa nthĩ tene na tene. (Ũvu. 7:14) Yesũ athanie ũũ: “Nĩ na malondu angĩ mate ma kĩtũũ kĩĩ, asu o namo ngamaete na makethukĩĩsya wasya wakwa, na makeethĩwa ĩĩthya yĩmwe yĩ na mũĩthi ũmwe.” (Yoa. 10:16) Ala Yesũ weetie “malondu angĩ” nĩ athũkũmi aĩkĩĩku ma Yeova me na wĩkwatyo wa kwĩkala kũũ nthĩ yĩ nzaũ tene na tene. (Mt. 25:31-33, 46) Ekai twone ũndũ ũmanyi ũsu mweũ Amanyĩw’a ma Mbivilia makwatie wavĩndũie wĩkwatyo wa athũkũmi aingĩ ma Yeova, ũmwe woo e ũla mwanake twaweta.—Sav. 97:11; Nth. 4:18.

3-4. Andũ ngili mbingĩ mamanyie kyaũ ĩũlũ wa wĩkwatyo woo ũmbanonĩ mũnene wa mwaka wa 1935, na nĩkĩ?

³ Ũndũ wa kwendeesya nĩwaumĩlile ũmbanonĩ ũsu yĩla mumya wa ũvoo wakũlilye ethukĩĩsya atĩĩ: “Onthe ala me na wĩkwatyo wa kwĩkala ĩũlũ wa nthĩ tene na tene, no maũngame?” Ũmbano ũsu waĩ na andũ ta 20,000. Na mwana-a-asa ũmwe waĩ vo aisye kana mbee wa nũsu ya andũ ala maĩ ũmbanonĩ ũsu nĩmaũngamie. Maũngama, Mwana-a-asa Rutherford aisye: “Sisyai! Ĩkomano ĩnene!” Ĩtina wa ũu, andũ onthe nĩmasĩĩlĩile na ũtanu. Ala maũngamie nĩmamanyie kana mayanyuvĩtwe mathi ĩtunĩ. O na nĩmamanyie kana mayeetĩkĩĩw’e mauta kwĩsĩla veva wa Ngai. Mũthenya ũla waatĩĩe wa ũmbano ũsu, andũ 840 nĩmavatisiwe matw’ĩka Ngũsĩ, na aingĩ moo maĩ ma malondu angĩ.

⁴ Ĩtina wa ũvoo ũsu, ũla mwanake twaweta na andũ angĩ ngili mbingĩ nĩmaekie kũya mũkate na kũnyw’a mbinyu ĩvinda ya Kyaũya kya Wĩoo kya Mwĩaĩi. Andũ aingĩ maĩ na woni ũilye ta wa mwana-a-asa ũmwe ũla wawetie ũũ enyivĩtye: “Ũmbano wa kũlilikana kĩkw’ũ kya Yesũ wa mwaka wa 1935 nĩw’o waĩ wa mũthya kũya mũkate na kũnyw’a mbinyu. Na kĩtumi nũndũ nĩnamanyie kana Yeova ndaĩ aatũmĩa veva wake mũtheu kũĩkĩĩthya ngoo yakwa kana nĩ na wĩkwatyo wa kũthi ĩtunĩ. Vandũ va ũu, nĩnamanyie kana nĩ na wĩkwatyo wa kwĩkala ĩũlũ wa nthĩ na kũtetheesya wĩanĩ wa kũmĩtw’ĩkĩthya nzaũ.” (Alo. 8:16, 17; 2 Ako. 1:21, 22) Kuma ĩvinda yĩu, ala ma ĩkomano ĩnene methĩĩtwe mayongeleka na mathũkũmaa me ngwatanĩo na etĩkĩw’a mauta ala matiele.

5. We Yeova onaa ata ala maeka kũya mũkate na kũnyw’a mbinyu ũmbanonĩ wa kũlilikana kĩkw’ũ kya Yesũ?

⁵ We Yeova onaa ata ala maekie kũya mũkate na kũnyw’a mbinyu ũmbanonĩ wa kũlilikana kĩkw’ũ kya Yesũ ĩtina wa mwaka wa 1935? Nao nata ethĩwa Mũklĩsto ũmũnthĩ nũĩsaa mũkate na ainyw’a mbinyu ũmbanonĩ ũsu, ĩndĩ ayĩsa kũmanya kana we ti mwĩtĩkĩw’a mauta? (1 Ako. 11:28) Amwe nĩmethĩĩtwe mayĩka ũu nũndũ mayĩthĩawa maeleetwe wĩkwatyo woo. Ĩndĩ meetĩkĩla nĩmavĩtĩtye, maieka kũya mũkate na kũnyw’a mbinyu ĩvindanĩ yĩu, na maiendeea kũmũthũkũma Yeova me aĩkĩĩku, vate nzika, akamatalaa ta amwe ma malondu angĩ. O na kau yu maiĩsaa mũkate kana makanyw’a mbinyu ũmbanonĩ ũsu, maitĩaa kũvika ũmbanonĩ ũsu nũndũ nĩmatũngaa mũvea vyũ kwondũ wa kĩla Yeova na Yesũ mamekĩte.

6. Yesũ atavisye alaĩka meke ata?

⁶ Nũndũ ũla thĩna mũnene wĩ vakuvĩ vyũ, nĩ ũndũ wa vata tũneenee maũndũ ala angĩ maeleetw’e nĩ ĩandĩko ya Ũvuany’o kĩlungu kya 7 ĩũlũ wa Aklĩsto etĩkĩw’a mauta, na ĩkomano ĩnene ya malondu angĩ. Kĩlungunĩ kĩu, Yesũ atavisye alaĩka maendeee kũkwatĩĩa ila iseve inya sya wanangĩko. O na amatavisye maendeee kũikwatĩĩa iikauutane kũũ nthĩ nginya Aklĩsto onthe etĩkĩw’a mauta mekĩwe ũsiĩlo, na ũu nĩ kwasya, nginya yĩla Yeova ũkatw’a kana nĩ aĩkĩĩku. (Ũvu. 7:1-4) Ĩtina wa ũu, ana-a-asa ma Klĩsto etĩkĩw’a mauta makakwata ĩtuvi ya kũtw’ĩka asumbĩ na athembi vamwe nake ĩtunĩ nũndũ wa ũĩkĩĩku woo. (Ũvu. 20:6) Yeova, Yesũ, na alaĩka makatana mũno yĩla makona etĩkĩw’a mauta asu 144,000 maikwata ĩtuvi yoo ĩtunĩ.

7. O tondũ vonanĩtw’e ĩandĩkonĩ ya Ũvuany’o 7:9, 10, Yoana oonie aaũ woninĩ, na meekaa ata? (Sisya visa ĩthangũnĩ ya mbee vyũ.)

⁷ Ĩtina wa Yoana kũelesya ĩũlũ wa ala asumbĩ na athembi 144,000, nĩwoonie kĩndũ kĩngĩ kĩseo mũno, nakyo nĩ “ĩkomano ĩnene” ya ala makavonoka Alimaketoni. Kĩvathũkany’o na kĩkundi kĩu kya mbee, kĩkundi kĩĩ kya kelĩ nĩ kĩnenange na vaiĩ mũndũ wĩsĩ ũtalo wakyo. (Soma Ũvuany’o 7:9, 10.) Yoana oonie ala me ĩkomanonĩ yĩu “mekĩĩte kanzũ nzaũ,” kwonany’a kana nĩmeesũvĩĩte ‘maikavukw’e’ nĩ nthĩ ĩno ya Satani, na nĩmalũmanĩtye na Ngai na Klĩsto. (Yak. 1:27) O na maneenaa na wasya mũnene mayasya kana matangĩĩtwe nũndũ wa kĩla meekĩtwe nĩ Yeova na Yesũ, ũla nĩwe Kalondu ka Ngai. Ĩvindanĩ o yĩu, oonie makwete mbonge sya makĩndũ, kwonany’a kana nĩmeũtanĩa kũmwĩtĩkĩla Yesũ tawe Mũsumbĩ ũla ũnyuvĩtwe nĩ Yeova.—Sianĩsya na Yoana 12:12, 13.

8. Ĩandĩko ya Ũvuany’o 7:11, 12 yĩtũtavĩtye kyaũ ĩũlũ wa ala me ĩtunĩ?

⁸ Soma Ũvuany’o 7:11, 12. Nĩ kyaũ kyeekĩkie ala me ĩtunĩ moona ĩkomano yĩu ĩnene? Yoana aisye kana onthe ĩtunĩ nĩmatanie mũno yĩla ĩkomano yĩu yaumĩlile na yambĩĩa kũmũtaĩa Ngai. Vate nzika, makatana mũno kwona woni ũsu ũianĩa yĩla ĩkomano yĩu yĩkauma ũla thĩnanĩ mũnene yĩ thayũ.

9. Kwosana na Ũvuany’o 7:13-15, ala me ĩkomanonĩ ĩnene maendeee kwĩka ata?

⁹ Soma Ũvuany’o 7:13-15. Yoana aandĩkie kana ala me ĩkomanonĩ ĩnene “mathambĩtye kanzũ syoo na makaitw’ĩkĩthya nzaũ na nthakame ya kala Kalondu.” Ũu wonanasya kana me na wasya mũtheu wa ngoo na nĩ alũngalu methonĩ ma Yeova. (Isa. 1:18) Nĩ Aklĩsto meyumĩtye mamũthũkũme Yeova na makavatiswa, nĩmaĩkĩĩe vyũ nthembo ya Yesũ, na me na ngwatanĩo nzeo na Yeova. (Yoa. 3:36; 1 Vet. 3:21) Kĩu nĩkyo kĩtumĩte metĩkĩlw’a kũũngama mbee wa kĩvĩla kya ũsumbĩ kya Ngai nĩ kana mamũthũkũme “ũthũkũmi mũtheu mũthenya na ũtukũ” kũũ nthĩ, me nza wa ĩkalũ yake ya kĩ-veva. Nĩmo matethasya wĩa ũla mwingĩ wa kũtavany’a ĩũlũ wa Ũsumbĩ na kũtw’ĩkĩthya andũ amanyĩw’a, nũndũ kĩla mavĩtasya mbee nĩ Ũsumbĩ wa Ngai.—Mt. 6:33; 24:14; 28:19, 20.

10. Nĩ ũndũ wĩva ala me ĩkomanonĩ ĩnene mate na nzika naw’o, na nĩ watho wĩva makona ũianĩa?

¹⁰ Ĩkomano ĩnene ya ala makauma ũla thĩnanĩ mũnene mai na nzika kana Ngai akaendeea kũmasũvĩa, nũndũ “Ũla wĩkalĩte kĩvĩlanĩ kya ũsumbĩ akatambũũkya ĩeema yake ĩũlũ woo.” Watho ũũ malondu angĩ methĩĩtwe maweteele ũkeanĩa: “[Ngai] akavangũla methoi onthe methonĩ moo, na kĩkw’ũ kĩikethĩwa vo ĩngĩ, o na kũikethĩwa ĩngĩ kĩmeto kana kĩĩo kana woo.”—Ũvu. 21:3, 4.

11-12. (a) O tondũ vonanĩtw’e ĩandĩkonĩ ya Ũvuany’o 7:16, 17, nĩ moathimo meva ala me ĩkomanonĩ ĩnene makakwata? (b) Nĩ ũndũ wĩva malondu angĩ mekaa ũmbanonĩ wa kũlilikana kĩkw’ũ kya Yesũ, na nĩkĩ?

 ¹¹ Soma Ũvuany’o 7:16, 17. Ĩvindanĩ yĩĩ, andũ amwe ma Yeova nĩmathĩnaw’a nĩ nzaa nũndũ mayingwa mbesa sya kũũa lĩu, kana nũndũ wa mathĩna ala maetawe nĩ ithokoo na kaũ. Namo angĩ nĩmovetwe nũndũ wa mũĩkĩĩo woo. Ĩndĩ, ala me ĩkomanonĩ ĩnene nĩmatanaa mũno nũndũ nĩmesĩ kana yĩla makavonoka wanangĩko wa nthĩ ĩno nthũku, makeethĩawa na lĩu mwingĩ wa kĩ-mwĩĩ na wa kĩ-veva. Yĩla nthĩ ĩno nthũku ya Satani ĩkethĩwa ĩyanangwa, makasũvĩwa maikaũmĩw’e nĩ “ũvyũvu” wa ũthatu wa Yeova, ũla ũkatulũĩla mbaĩ. Ĩtina wa ũla thĩna mũnene, Yesũ akatongoesya asu makavonoka ‘kĩw’ũnĩ kya thayũ,’ na ũu nĩ kwasya, akamatetheesya kũkwata thayũ wa tene na tene. Kwasũanĩa ũndũ ũũ: Ala me ĩkomanonĩ ĩnene me na wĩkwatyo wa mwanya. Katĩ wa andũ mbilioni mbingĩ ala maaĩthĩwa thayũ, nĩvatonyeka mo makalea kũkw’a nongi!—Yoa. 11:26.

¹² Malondu angĩ me na wĩkwatyo mũseo vyũ, na nĩmamũtũngĩaa Yeova na Yesũ mũvea nũndũ waw’o! O na kau mo mainyuvĩtwe mathi ĩtunĩ, ũu ti kwonany’a kana mo ti ma vata, kana Yeova ndamendete ũndũ wendete etĩkĩw’a mauta. Etĩkĩw’a mauta na malondu angĩ no mamũtaĩe Ngai na Klĩsto. Ũndũ ũmwe mekaa monany’e nĩmeũmataĩa nĩ kwĩthĩwa vo ĩvinda ya Kyaũya kya Wĩoo kya Mwĩaĩi.

13-14. Nĩkĩ kĩla ũmwe waĩle kũthi ũmbanonĩ wa kũlilikana kĩkw’ũ kya Klĩsto?

¹³ Myakanĩ ya mĩtũkĩ, mũndũ ũmwe ũu katĩ wa andũ 1,000 ala mathi ũmbanonĩ wa kũlilikana kĩkw’ũ kya Yesũ nũĩsaa mũkate na ainyw’a mbinyu ũmbanonĩ ũsu. Ikundi mbingĩ iyĩthĩawa na mũndũ ũĩsaa mũkate kana kũnyw’a mbinyu ũmbanonĩ ũsu. Kwoou, andũ aingĩ ala maendaa ũmbanonĩ ũsu methĩawa na wĩkwatyo wa kwĩkala ĩũlũ wa nthĩ. Ĩndĩ nĩkĩ mo matatĩĩaa Kyaũya kya Wĩoo kya Mwĩaĩi? Maendaa nũndũ wa o kĩla kĩtumaa mũndũ athi alũsinĩ ya mũnyanyae. Mũndũ aendaa alũsinĩ ya mũnyanyae nũndũ nũkwenda kũmwony’a nũmwendete, na nũkũkwata mbau mũtwaano wake. O ta ũu, malondu angĩ maendaa ũmbanonĩ  ũsu nũndũ methĩawa mayenda kwonany’a kana nĩmendete Klĩsto na etĩkĩw’a mauta, na nĩmamakwete mbau. O na ĩngĩ, maendaa nĩ kana monany’e nĩmeũtũnga mũvea nũndũ wa nthembo yake, ĩla ĩtumaa methĩwa na mwanya wa kwĩkala tene na tene ĩũlũ wa nthĩ.

¹⁴ Ũndũ ũngĩ wa vata ũtumaa mathi ũmbanonĩ ũsu nĩ kũatĩĩa mwĩao wa Yesũ. Yĩla Yesũ wambĩĩisye kyaũya kĩu kya mwanya e na atũmwa make aĩkĩĩku, ameie atĩĩ: “Ĩkaai ũu kwondũ wa kũndilikana.” (1 Ako. 11:23-26) Kwoou malondu angĩ meendeea kũthi ũmbanonĩ ũsu nginya yĩla kũtakethĩwa etĩkĩw’a mauta matiele ĩũlũ wa nthĩ. Na eka ũu, nĩmathokasya angĩ methĩwe vo ũmbanonĩ ũsu vamwe namo.

15. Kĩla ũmwe witũ atonya ata kũmũtaĩa Ngai na Klĩsto ũmbanonĩ wa kũlilikana kĩkw’ũ kya Yesũ?

¹⁵ Yĩla twathi ũmbanonĩ wa kũlilikana kĩkw’ũ kya Yesũ, twĩthĩawa na mwanya wa kũmũtaĩa Ngai na Klĩsto kwa kwina mbathi na kũvoya. Ũvoo ũla ũkaumw’a ũmbanonĩ ũsu mwaka ũũ wĩ na kyongo, “Tũnga Mũvea Kwondũ wa Kĩla Ngai na Klĩsto Makwĩkĩte!” Ũkatũtetheesya kũmũtũngĩa Yeova na Klĩsto mũvea mũnango. Yĩla mũkate na mbinyu ikethĩwa iivĩtĩlw’a mbee witũ, tũkalilikanw’a kĩla kyonanaw’a nĩ syĩndũ isu, nakyo nĩ mwĩĩ na nthakame ya Yesũ. O na ũmbano ũsu ũkatũlilikany’a kana Yeova eetĩkĩlilye Mwana wake akw’e kwondũ witũ nĩ kana tũkwate thayũ. (Mt. 20:28) Kĩla mũndũ wendete Ĩthe witũ wa ĩtunĩ na Mwana wake, akeethĩwa vo ũmbanonĩ ũsu.

16. Etĩkĩw’a mauta na malondu angĩ mavw’anene maũndũnĩ meva?

¹⁶ Kĩla kĩtumaa etĩkĩw’a mauta na malondu angĩ methĩwa me kĩvathũkany’o ti ũndũ Ngai ũmonaa. Onthe nĩ ma vata methonĩ make. Na kĩtumi nũndũ onthe amathooie na thooa ũmwe, naw’o nĩ thayũ wa Mwana wake mwendwa. Ĩndĩ kĩla kĩtumaa methĩwa me kĩvathũkany’o nĩ wĩkwatyo ũla me naw’o. Onthe no nginya mekale me aĩkĩĩku kwa Ngai na Klĩsto. (Sav. 31:23) Na ndũkolwe kana veva wa Ngai ũtetheeasya malondu angĩ o ũndũ ũtetheeasya etĩkĩw’a mauta. Ũu wĩonany’a kana Yeova anengae kĩla ũmwe veva mũtheu kwĩanana na vata ũla wĩ naw’o.

17. Etĩkĩw’a mauta ala matiele methĩawa na mea ma kwĩka ata?

¹⁷ Aklĩsto etĩkĩw’a mauta maisyaawa me na wĩkwatyo wa kũthi ĩtunĩ. No nginya Ngai amanenge wĩkwatyo ũsu. Amanenga wĩkwatyo ũsu, nĩmaũsũanĩaa, makavoya ĩũlũ waw’o, na nĩmethĩawa na mea ma kũkwata ĩtuvi yoo ĩtunĩ. Ĩndĩ mayĩthĩawa mesĩ ũndũ mĩĩ yoo ya veva ĩkethĩwa ĩilye. (Avi. 3:20, 21;  1 Yoa. 3:2) O na vailye ũu, nĩmethĩawa na mea ma kũkomana na Yeova, Yesũ, alaĩka, na etĩkĩw’a mauta ala angĩ. Na nĩmethĩawa meteele mũno kũthi makekalany’e namo Ũsumbĩnĩ wa ĩtu.

18. Malondu angĩ methĩawa na mea ma kwĩka ata?

¹⁸ Malondu angĩ methĩawa na wĩkwatyo ũla kĩla mũndũ ũsyaawa naw’o, naw’o nĩ kwĩkala ĩũlũ wa nthĩ tene na tene. (Mũta. 3:11) Methĩawa na mea ma kwona mũthenya ũla makatetheesya kũtw’ĩkĩthya nthĩ yonthe nzaũ. Methĩawa meteele kwona mũthenya ũla makaka nyũmba syoo, mavande mĩũnda yoo, na maiea syana onthe me na ũima wa mwĩĩ. (Isa. 65:21-23) O na nĩmethĩawa na mea ma kũtembea kũndũ kwĩ kĩvathũkany’o, ta iĩmanĩ, ithekanĩ, na ũkanganĩ, na kwĩmanyĩsya ĩũlũ wa syĩndũ mbingĩ ila Yeova wũmbĩte. Ĩndĩ kĩla kĩmatanĩthasya vyũ nĩ kũmanya kana ngwatanĩo yoo na Yeova ĩkaendeea kũlũlũmĩĩla.

19. Ũmbano wa kũlilikana kĩkw’ũ kya Yesũ ũnengae kĩla ũmwe witũ mwanya wa kwĩka ata, na ũkeekwa ĩndĩĩ mwaka ũũ?

¹⁹ Yeova nũnengete kĩla ũmwe wa athũkũmi make wĩkwatyo mũseo mũno. (Yel. 29:11) Ũmbano wa kũlilikana kĩkw’ũ kya Klĩsto nũnengae kĩla ũmwe witũ mwanya mũseo wa kũmũtaĩa Ngai na Klĩsto nũndũ wa kĩla matwĩkĩte nĩ kana tũtanĩe thayũ tene na tene. Ũmbano ũsu nĩw’o wa mwanya vyũ Aklĩsto ma w’o methĩawa naw’o kĩla mwaka. Ũkeekwa Wathanthatũ, Matukũ 27, Mwei wa 3, 2021, ĩtina wa syũa kũthũa. Mwaka ũũ aingĩ makathi ũmbanonĩ ũsu wa mwanya me na ũthasyo. Angĩ makathi maivĩngwa. Namo angĩ makeekĩa ũmbano ũsu yela. Na nũndũ Yeova, Yesũ, alaĩka, na etĩkĩw’a mauta ala maminĩte kũthayũũkw’a makeethĩwa masyaĩĩsye, ekai ithyonthe twĩtanĩa ũmbano ũsu vyũ, twĩthĩwe tũkoombana twĩ kĩkundi, twĩ kakundi, kana twĩ mũndũ ũmwe ũmwe!