1. Athũkũmi amwe aĩkĩĩku ma Yeova matonya kwĩthĩwa na nzika ĩũlũ wa kyaũ?

 NĨ ŨNDŨ wa kwendeesya ta kĩ kũmanya kana Yeova nĩwendeeawʼa nĩ andũ make me kĩkundi! Mbivilia yaĩtye: “Yeova nũtanĩaa andũ make.” (Sav. 149:4) Ĩndĩ mavinda angĩ, amwe no makwʼe ngoo na mayĩkũlya-ĩ, ‘We Yeova nĩwendeeawʼa ninyie?’ Ve athũkũmi aingĩ aĩkĩĩku ma Yeova mawetetwe Mbivilianĩ, ala mavinda amwe meewʼaa ve vinya kũĩkĩĩa kana Yeova nĩwendeeawʼa nĩmo.—1 Sam. 1:​6-10; Yovu 29:​2, 4; Sav. 51:11.

2. Yeova endeeawʼa naaũ?

² Mbivilia nĩyonanĩtye nesa kana andũ me na naĩ no mamwendeesye Yeova. Tũtonya kwĩka ũu ata? Nĩ kwa kwonanyʼa kana nĩtũmũĩkĩĩe Yesũ Klĩsto na tũivatiswa. (Yoa. 3:16) Tweeka ũu, twĩthĩawa tũyonyʼa ala angĩ kana nĩtwĩlilĩte na nĩtũmwathĩte Ngai kana tũkeekaa kwenda kwake. (Meko 2:38; 3:19) Yeova nũtanaa mũno yĩla twoosa matambya asu nĩ kana twĩthĩwe na ngwatanĩo nzeo nake. Yĩla tweeka kyonthe kĩla tũtonya nĩ kana twĩanĩsye wĩvĩto witũ, Yeova nĩwendeeawʼa nithyĩ na nĩtũtwʼĩkaa anyanyae.—Sav. 25:14.

3. Nĩ kyaũ tũũneenea?

³ Nĩkĩ amwe matonya kwĩwʼa Ngai ta ũtendeeawʼa nĩmo? Yeova onanasya ata kana nĩwendeeawʼa nithyĩ? Na Mũklĩsto atonya kwĩyĩĩkĩĩthya ata kana Ngai nĩwendeeawʼa nĩwe?

 NĨKĨ AMWE MATONYA KWĨWʼA YEOVA TA ŨTENDEEAWʼA NĨMO?

4-5. O na yĩla tũkwĩwʼa tũte ma vata, nĩ kyaũ tũtaĩle kwĩthĩwa na nzika nakyo?

⁴ Kuma twĩ anini, aingĩ maitũ twĩthĩĩtwe tũyĩwʼa tũte ma vata. (Sav. 88:15) Mwana-a-asa wĩtawa Adrián aĩtye: “Mavinda maingĩ, nĩwʼaa nde wa vata. Nĩlilikanaa nĩ mũnini ndimũvoya Yeova mũsyĩ witũ wĩlika Nthĩ Nzaũ, o na kau ndyoonaa ta ngethĩwa kwʼo.” Nake Tony, ũla ũtaaewa nĩ asyai Ngũsĩ, aĩtye: “Vai mũthenya o na ũmwe asyai makwa maambĩa nĩmambendete kana nĩnĩmatanĩthasya. Na kĩu kyatumaa nĩwʼa ta ndesa kũmendeesya.”

⁵ Ethĩwa mavinda amwe nĩtwĩwʼaa tũte ma vata, nĩtwaĩle kũlilikana kana Yeova nĩwe watũkusisye kwake. (Yoa. 6:44) Nĩwonaa nguma sitũ nzeo, ila ithyĩ ene tũtatonya kũsyona, na nĩwĩsĩ ngoo sitũ. (1 Sam. 16:7; 2 Mav. 6:30) Kwoou no tũmũĩkĩĩe yĩla ũkwasya twĩ ma vata.—1 Yoa. 3:​19, 20.

6. Mũtũmwa Vaulo eewʼaa ata asũanĩa naĩ ila weekĩte mbeenĩ?

⁶ Amwe maitũ tũtanemanyĩsya ũwʼo, nĩtweekaa maũndũ matonya kũtuma twĩyĩandũa. (1 Vet. 4:3) O na ala mamũthũkũmaa Yeova me aĩkĩĩku nĩmangʼangʼanaa na mawonzu. Nata naku? Nĩwĩwʼaa ũiandũĩka ũyona Yeova ta ũtaakũekea? Ethĩwa ũu nĩwʼo vailye, no wĩkĩwe vinya nĩ kũmanya kana athũkũmi angĩ ma Yeova aĩkĩĩku nĩmethĩĩtwe mayĩwʼa oou. Kwa ngelekanyʼo, mũtũmwa Vaulo asũanĩa ĩũlũ wa mawonzu make, nĩweewʼaa e mũndũ mũthĩni. (Alo. 7:24) Nĩ wʼo kana nĩweelilĩte na akavatiswa. Ĩndĩ o na vailye ũu, eeyonaa e “mũnini katĩ wa atũmwa” na e mwĩki wa naĩ ũla “wa mbee vyũ.”—1 Ako. 15:9; 1 Tim. 1:15.

7. Nĩ kyaũ twaĩlĩte kũlilikanaa yĩla twasũanĩa naĩ ila tweekie tene?

⁷ Ĩthe witũ wa ĩtunĩ atwathĩte kũtũekea tweelila. (Sav. 86:5) Kwoou ethĩwa kwa wʼo nĩtwĩlilĩte, no tũĩkĩĩe kana kĩla ũtũtavĩtye nĩ kya wʼo na kana nũtũekeete.—Ako. 2:13.

8-9. Tũtonya kwĩka ata ethĩwa twĩĩwʼa ta tũtesa kũmwendeesya Yeova?

⁸ Ithyonthe nĩtwendaa kwĩka kyonthe kĩla tũtonya nĩ kana tũmũthũkũme Yeova. O na vailye ũu, amwe mewʼaa matesa kũmwendeesya. Mwĩĩtu-a-asa wĩtawa Amanda aĩtye: “Mavinda maingĩ nĩsũanĩaa kũmũnenga Yeova kĩla kĩseo kwonanasya kana mavinda onthe no nginya nĩke maũndũ maingangĩ kwĩ ala nĩkaa. Kwoou kaingĩ ndataa kwĩka maũndũ maingĩ ndatonya. Na yĩla naema kũmeanĩsya, nĩwʼaa natũlĩka ngoo na ndyona Yeova o nake ta weewʼa oou.”

⁹ Tũtonya kwĩka ata ethĩwa twĩĩwʼa ta tũtesa kũmwendeesya Yeova? Lilikana kana Yeova ndaũmaa vamwe ta mbili. Ndendaa twĩke maũndũ tũtatonya. Nũtanĩthawʼa nĩ kyonthe kĩla twĩkaa kwondũ wake o ethĩwa tweeka ũu na ngoo yonthe. O na ĩngĩ, vindĩĩsya ĩũlũ wa ala mawetetwe Mbivilianĩ mamũthũkũmie Yeova na ngoo yonthe. Kwasũanĩa ĩũlũ wa Vaulo. Nĩwathũkũmie na kĩthito myaka mingĩ. Kwa ngelekanyʼo, nĩwaendie syalo ndaasa mũno na ambĩĩsya ikundi mbingĩ. Ĩndĩ yĩla maũndũ mavĩndũkie thayũnĩ wake na weethĩa yu ndatonya kũtavanyʼa ũndũ watavanasya mbeenĩ, kyo kĩu nĩkyatumie Yeova aeka kwendeewʼa nĩwe? Aiee. Nĩwaendeeie kwĩka kyonthe kĩla ũtonya, na Yeova nĩwamũathimie. (Meko 28:​30, 31) O ta ũu, kĩla tũtonya kũmũnenga Yeova mavinda kwa mavinda no kĩvĩndũke. Ĩndĩ kĩla kya vata kwake nĩ kĩla kĩtumaa tũmũthũkũma. Ekai yu twone maũndũ amwe Yeova wĩkaa akonanyʼa kana nĩwendeeawʼa nithyĩ.

 YEOVA ONANASYA ATA KANA NĨWENDEEAWʼA NITHYĨ?

10. Nĩ kwa nzĩa yĩva tũtonya kũmwĩwʼa Yeova aitũĩkĩĩthya kana nĩwendeeawʼa nithyĩ? (Yoana 16:27)

¹⁰ Nũtũnengete Mbivilia. Yeova nũmanthaa nzĩa sya kwonyʼa andũ make kana nũmendete na nĩwendeeawʼa nĩmo. Maandĩko nĩmawetete mavinda elĩ wamũtavisye Yesũ kana nĩwe Mwana wake mwendwa, ũla wendeeawʼa nĩwe. (Mt. 3:17; 17:5) We no wende kwĩwʼa Yeova aikũĩkĩĩthya kana nĩwendeeawʼa nue? Yeova ndaneenaa naitũ ĩmwe kwa ĩmwe, ĩndĩ atũmĩaa Ndeto yake, Mbivilia. Yĩla twasoma ndeto sya kwendeesya ila Yesũ watavisye amanyĩwʼa make, twĩwʼaa Yeova tawe ũkũtũtavya ndeto isu. (Soma Yoana 16:27.) Yesũ nũatĩĩaa ngelekanyʼo ya Ĩthe wake nesa vyũ. Kwoou yĩla twasoma kana Yesũ nĩwendeeiwʼe nĩ atũmwa make o na kau maĩ na naĩ, no tũkũne visa kĩlĩkonĩ Yeova aitũtavya ndeto isu.—Yoa. 15:​9, 15.

11. Nĩkĩ tũtonya kwasya kana kũkwatwa nĩ mathĩna kũyonanasya kana Yeova nũekete kwendeewʼa nithyĩ? (Yakovo 1:12)

¹¹ Nũtũnengae kĩla twĩ na vata nakyo. Yeova e na mea ma kũtũtetheesya. Kwa ngelekanyʼo, nĩwĩanĩasya mavata maitũ ma kĩ-mwĩĩ. Ĩndĩ mavinda angĩ, nũekaa maũndũ mathũku matũkwate, o tondũ waekie Yovu akwatwe nĩ maũndũ mathũku. (Yovu 1:​8-11) Yĩla twakwatwa nĩ mathĩna, kĩu kĩyonanasya kana Ngai nũekete kwendeewʼa nithyĩ. Vandũ va ũu, kĩtũnengae myanya ya kũĩkĩĩthya ũndũ tũmwendete Ngai witũ mũno wĩana na ũndũ tũmũĩkĩĩe. (Soma Yakovo 1:12.) Na yĩla twĩ mathĩnanĩ asu, tũkoonaa ũndũ ũtwendete mũno wĩana na ũndũ ũtũtetheeasya kũmĩĩsya.

12. Ngewa ya Dmitrii yĩũmanyĩsya kyaũ?

¹² Kwavindĩĩsya ngelekanyʼo ya mwana-a-asa wĩkalaa Asia wĩtawa Dmitrii. Wĩa ũla wathũkũmaa nĩwathelile na nĩwaminie myei mingĩ ũtakwata ũngĩ. Kwoou nĩwatwie kwonanyʼa kana nũmũĩkĩĩe Yeova kwa kwongelanga kĩthito ũtavanyʼanĩ. Nĩvavĩtie myei mingĩ ũtesa kũkwata wĩa ũngĩ. Na ĩndĩ nĩwawaie weethĩa o na ndokĩla kĩtandanĩ. Nĩwambĩĩie kwĩthĩwa na nzika ethĩwa aĩ mũũme mũseo na mũsyai mũseo, na ambĩĩa kwĩkũlya ethĩwa Yeova nĩwaekete kwendeewʼa nĩwe. Na ĩndĩ ũtukũ ũmwe, kelĩtu kake nĩkatumbĩthisye ĩthangũ yaĩ na ndeto ii syĩ ĩandĩkonĩ ya Isaia 30:15: “Ũuunĩ na wĩkwatyonĩ kũkeethĩwa [vinya]  wenyu.” Kayĩetie vau ũtee wake na kamwĩa, “Tata, yĩla weewʼa watũlĩka ngoo lilikanaa mũsoa ũũ.” Dmitrii nĩwamanyie kana Yeova nĩwamatetheeasya nũndũ e na mũsyĩ wake maĩ na lĩu, ngũa, na vandũ va kwĩkala. Aendeee kwasya, “Kĩla naĩle kwĩka nĩ kwĩkala nĩuĩtye na ndiendeea kũmũĩkĩĩa Ngai.” Ethĩwa nũkomanĩte na thĩna ta ũsu, no ũĩkĩĩe kana Yeova nũkũsũvĩaa na nũkũũtetheesya ũendeee kũmĩĩsya.

13. Yeova atũmĩaa aaũ kũtũĩkĩĩthya kana nĩwendeeawʼa nithyĩ, na atonya kwĩka ũu ata?

¹³ Nũtũnengete ana-a-asa na eĩtu-a-asa. Yeova nũtũmĩaa ana-a-asa na eĩtu-a-asa kũtũĩkĩĩthya kana nĩwendeeawʼa nithyĩ. Kwa ngelekanyʼo, no athangaasye andũ angĩ makatũtavya ndeto sya kũtwĩkĩa vinya ĩvindanĩ yĩla yaĩlĩte. Mwĩĩtu-a-asa ũmwe wĩkalaa Asia nĩweeyoneie ũndũ ta ũsu ĩvinda waĩ na mawĩmakĩo maingĩ. Wĩa ũla wathũkũmaa nĩwathelile na awaa mũno. Na ĩndĩ mũũme nĩweekie naĩ ngito na weethĩa ndaendeea kwĩthĩwa e mũtumĩa. Aĩtye: “Ndyaeleawa nĩkĩ maũndũ asu maendeee kwĩkĩka. Nambĩĩie kũsũanĩa kana ve ũndũ mũthũku neekĩte ũla watumĩte Yeova atendeewʼa ninyie.” Mwĩĩtu-a-asa ũsu nĩwamwĩsũvie Yeova amũĩkĩĩthye kana nĩwendeeawʼa nĩwe. Yeova amũĩkĩĩthisye ũu ata? Aĩtye, “Atumĩa ma kĩkundi nĩmaneenie nakwa na mambĩkĩĩthya kana Yeova ndaekete kũmbenda.” Ĩtina wa ĩvinda, nĩwamũkũlilye Yeova ĩngĩ amũtetheesye. Aĩtye: “O mũthenya ũsu, nĩnakwatie valũa kuma kwa ana-a-asa na eĩtu-a-asa amwe kĩkundinĩ. O nĩendeee kũsoma maũndũ ma kũkiakisya ala mambandĩkĩĩte, nĩneewie Yeova ta wasũngĩa mboya yakwa.” Kwa wʼo, mavinda maingĩ Yeova nĩwonanasya kana nĩwendeeawʼa nithyĩ kwĩsĩla ndeto sya kwĩkĩa vinya sya ala angĩ.—Sav. 10:17.

14. Nĩ kwa nzĩa ĩngĩ yĩva Yeova wonanasya kana nĩwendeeawʼa nithyĩ?

 ¹⁴ O na ĩngĩ, Yeova nĩwonanasya nĩwendeeawʼa nithyĩ kwa kũtũmĩa athaithi ala angĩ kũtũnenga ũtao. Kwa ngelekanyʼo, ĩvindanĩ ya atũmwa, Yeova nĩwatũmĩie mũtũmwa Vaulo kũandĩkĩa athaithi ala angĩ valũa 14. Valũa isu syaĩ na ũtao wa ĩmwe kwa ĩmwe, ĩndĩ wanenganĩtwe kwa nzĩa ĩkwonanyʼa kana nĩwamendete. Nĩkĩ Yeova waveveee Vaulo aandĩke ũtao ta ũsu? Yeova nĩ Ĩthe mũseo na nũkanasya syana syake ‘ila ũtanaa kwondũ wasyo,’ kana kwa ndeto ingĩ, ila wendeeawʼa nĩsyo. (Nth. 3:​11, 12) Kwoou yĩla twanengwa ũtao umĩte Mbivilianĩ, twaĩlĩte kũwona ta ũĩkĩĩthyo wa kana Ngai nĩwendeeawʼa nithyĩ na ndatũthatĩe. (Aevl. 12:6) Nĩ maũndũ angĩ meva monanasya kana Yeova nĩwendeeawʼa nithyĩ?

MAŨNDŨ ANGĨ MONANASYA KANA YEOVA NĨWENDEEAWʼA NITHYĨ

15. Yeova anengae veva mũtheu aaũ, na kĩu kĩtonya kũtũĩkĩĩthya kyaũ?

¹⁵ Yeova nũmanengae veva mũtheu ala wendeeawʼa nĩmo. (Mt. 12:18) No twĩkũlye-ĩ, ‘Nyie nĩnonanasya nguma imwe sya ũsyao wa veva mũtheu thayũnĩ wakwa? Nĩnĩthĩĩtwe ndyũmĩĩsya andũ ala angĩ mũnango kwĩ ũndũ namomĩĩasya ndanamba kũmũmanya Yeova?’ Ũwʼo nĩ kana o ũndũ waendeea kwaĩlangya nguma isu nzeo sya ũsyao wa veva, nowʼo ũkaendeeaa kwĩthĩwa na mũĩkĩĩo kana Yeova nĩwendeeawʼa nue.—Sisya ĩsandũkũ “ Ũsyao wa Veva Nĩ . . . ”

16. Yeova atũmĩaa aaũ kũtavanyʼa ũvoo mũseo, na kĩu kĩtuma wĩwʼa ata? (1 Athesalonika 2:4)

¹⁶ Yeova nũnengae ala wendeeawʼa nĩmo kĩanda kya kũtavanyʼa ũvoo mũseo. (Soma 1 Athesalonika 2:4.) Kwoona ũndũ mwĩĩtu-a-asa wĩtawa Jocelyn watethekie nũndũ wa kũtavya angĩ ũvoo mũseo. Mũthenya ũmwe aamũkie akwʼĩte ngoo mũno. Aĩtye: “Neewʼaa nde na vinya na nĩ vathei. Ĩndĩ nĩnoosete ũvainia na ũsu waĩ mũthenya wakwa wa ũtavanyʼa. Kwoou nĩnavoyie na nathi ũtavanyʼa.” Kwakya kũu, nĩwakomanie na mũndũ mũka mũuu wĩtawa Mary, na eetĩkĩla memanyĩsye Mbivilia. Myei mĩvũthũ ĩtina wa ũu, Mary nĩwaisye kana eethĩĩtwe aimũvoya Ngai amũtetheesye yĩla Jocelyn wakũnangie mũomo wake. Jocelyn avindĩĩsya ũndũ ũsu aĩtye, “Neewie Yeova ta wambĩaa, ‘Nĩnendeeawʼa  nue.’” Nĩwʼo kana ti kĩla mũndũ ũkendeeawʼa nĩ ũvoo ũla tũtavanasya. Ĩndĩ no twĩthĩwe na mũĩkĩĩo kana Yeova nũtanaa yĩla twatata ũndũ tũtonya tũtavye angĩ ũvoo mũseo.

17. Maũndũ ala Vicky ũwetete ĩũlũ wa wovosyo meũmanyĩsya kyaũ? (Savuli 5:12)

¹⁷ No ala Yeova wendeeawʼa nĩmo matethekaa nĩ nthembo ya wovosyo. (1 Tim. 2:​5, 6) Ĩndĩ nata ethĩwa wĩĩwʼa Yeova ta ũtendeeawʼa nue, o na kau nũĩkĩĩe nthembo ya wovosyo na wĩ avatise? Lilikana kana ndwĩsa kũĩkĩĩa ũndũ ũkwĩwʼa mavinda onthe, ĩndĩ no ũmũĩkĩĩe Yeova. Onaa ala maĩkĩĩaa nthembo ya wovosyo me alũngalu methonĩ make na nũmathĩte kũmaathima. (Soma Savuli 5:12; Alo. 3:26) Kũvindĩĩsya nthembo ya wovosyo nĩkwatetheeisye mwĩĩtu-a-asa ũmwe wĩtawa Vicky. Mũthenya ũmwe ĩtina wa kũvindĩĩsya mũno ĩũlũ wa nthembo ya wovosyo, eetavisye: “Yeova nĩwĩthĩĩtwe ambũmĩĩsye kwa ĩvinda ĩasa. . . . Ĩndĩ nĩ ta namwĩaa: ‘Wendo waku ndwĩsa kũvika vala nĩĩ. Nthembo ya Mwana waku ndĩsa kũvwʼĩka naĩ syakwa.’” Kũvindĩĩsya ĩũlũ wa mũthĩnzĩo ũsu wa nthembo ya wovosyo, nĩkwatumie ambĩĩa kwĩwʼa Yeova amwendete. O naitũ twavindĩĩsya ĩũlũ wa nthembo ya wovosyo, tũkamanyaa kana Yeova nũtwendete na nĩwendeeawʼa nithyĩ.

18. Tũtonya kwĩyĩĩkĩĩthya kyaũ twaendeea kũmwenda Ĩthe witũ wa ĩtunĩ?

¹⁸ O na kau no tũtate vyũ kũatĩĩa maũndũ asu tweemanyĩsya, mavinda amwe no twĩwʼe tũtũlĩkĩte ngoo na tũkambĩĩa kwĩkũlya ethĩwa Yeova nĩwendeeawʼa nithyĩ. Wesa kwĩwʼa ũu, lilikana kana nĩwendeeawʼa nĩ “ala mamwendete.” (Yak. 1:12) Kwoou endeea kũmũthengeea Yeova na ũisisya wone maũndũ onthe ala mekwonanyʼa kana nĩwendeeawʼa nue. Na mavinda onthe ĩkalaa ũlilikene kana Yeova “nde vaasa na kĩla ũmwe witũ.”—Meko 17:27.