KĨMAKO no kĩthĩwe ta mũio mũito ngoonĩ sitũ. (Nth. 12:25) We waanyamaa nũndũ wa kwĩmakĩa mũno thayũnĩ waku? Waaĩmakĩa nginya ũkavika vandũ ũkewʼa ta wĩyĩtũka? Ethĩwa waaĩwʼa ũu, manya ndwĩ weka. Aingĩ maitũ nĩmakomanĩte na maũndũ matumĩte matiwa me anou vyũ, memakĩĩte mũno, kana makwʼĩte ngoo. Kwa ngelekanyʼo, amwe nĩmethĩĩtwe maisũvĩa mũndũ wa mũsyĩ mũwau, nĩmakwʼĩĩwe nĩ mwendwa woo, kana makakwatwa nĩ mĩisyo, ta ithingitho sya nthĩ. Kwoou nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũusye yĩla twambĩĩa kwĩmakĩa? a

Kũsũanĩa ngelekanyʼo ya Mũsumbĩ Ndaviti no kũtũmanyĩsye maũndũ maingĩ matonya kũtũtetheesya tũusye yĩla twambĩĩa kwĩmakĩa. Ndaviti nĩwakwatiwe nĩ maũndũ maingĩ momũ, o na ve mavinda thayũ wake weethĩawa mũisyonĩ. (1 Sam. 17:34, 35; 18:10, 11) Nĩ kyaũ kyamũtetheeisye? Na tũtonya kũatĩĩa ngelekanyʼo yake ata?

Ve mavinda Ndaviti wakwatawa nĩ mathĩna maingĩ savalĩ ũmwe. Kwalilikana yĩla ĩvinda wakĩĩe kũndũ kũngĩ nĩ kana ndakoawe nĩ Mũsumbĩ Saulo. E kũu, we na aũme make nĩmaendie kaũnĩ, na yĩla masyokethisye matelemile mũno meethĩa amaitha nĩmokie mooya syĩndũ syoo, mavĩvya mawĩkalo moo, na matava mĩsyĩ yoo. Ndaviti eekie ata oona ũu? Mbivilia yaĩtye: “Nĩvo ĩndĩ Ndaviti na andũ ala maĩ nake mookĩlilye wasya woo na kũĩa, kũvika matyaĩ na ũtonyi ũngĩ wa kũĩa.” Kũthũkya ũvoo, aũme make nĩmambĩĩe kũneena “ũndũ wa kũmũkima na mavia.” (1 Sam. 30:1-6) Yu Ndaviti aĩ na mathĩna atatũ manene. Mbee, mũsyĩ wake waĩ mũisyonĩ, kelĩ, nĩwakĩaa kũawa nĩ aũme make, na katatũ, Mũsumbĩ Saulo no wamũmanthaa. We wĩona Ndaviti ta waĩ na kĩũũyũ kĩana ata?

Ĩndĩ we eekie ata? Vau kwa vau “[eeyĩkĩie] vinya nthĩnĩ wa Yeova Ngai wake.” Ata? Ndaviti nĩwakothaa kũmũvoya Yeova amũtetheesye, na nĩwavindĩĩasya ũndũ wamũtetheetye ĩvinda ĩvĩtu. (1 Sam. 17:37; Sav. 18:2, 6) Na kwoou nĩwoonie ve vata wa kũmanya kĩla Yeova ũkwenda eke, na amũkũlya kĩla waĩle kwĩka. Yĩla wamanyie kwenda kwa Yeova, oosie ĩtambya na mĩtũkĩ. Nũndũ wa ũu, Yeova nĩwamũathimie vamwe na aũme make, na mavota kũtũnga mĩsyĩ yoo na syĩndũ syoo. (1 Sam. 30:7-9, 18, 19) We nĩwoona maũndũ atatũ ala Ndaviti weekie? Amũvoyie Yeova amũtetheesye, avindĩĩsya ũndũ wamũtetheetye ĩvinda ĩvĩtu, na oosa ĩtambya ya kũatĩĩa ũtao wa Yeova. Tũtonya kũatĩĩa ngelekanyʼo yake ata? Kwa kwĩka maũndũ aa atatũ.

1. Voya. Kĩla ĩvinda twambĩĩa kwĩmakĩa, no tũmũvoye Yeova atũtetheesye na aitũnenga ũĩ. Yĩla twamũvoya na kĩthingʼĩĩsyo na twamũtulũĩla ngoo sitũ, twĩwʼaa twathũmũa. Na ethĩwa vala tũĩ tũitonya kũmũvoya kwa ĩvinda yĩasa, no tumye o mboya nguvĩ ngoonĩ. Kĩla ĩvinda twamũkũlya Yeova atũtetheesye, twĩthĩawa twoonanyʼa kana twĩ na mũĩkĩĩo ta ũũ Ndaviti waĩ nawʼo: “Yeova nĩ ĩvia yakwa, na ngome yakwa, na mũvonokya wakwa; Ngai wakwa, ĩvia yakwa, ũla ngeevitha nthĩnĩ wake.” (Sav. 18:2) Yo mboya nĩtethasya? Mwĩĩtu-a-asa vainia wĩtawa Kahlia easya: “Yĩla navoya nĩwʼaa nakwata mũuo. Kũvoya kũtumaa  nĩlũnga mosũanĩo makwa mosane na ma Yeova, na kũituma nĩmwĩkwatya mũnango.” Vate nzika, mboya nĩ mũthĩnzĩo mũseo mũno Yeova ũtũnengete nĩ kana ũtũtetheesye kũusya yĩla twambĩĩa kwĩmakĩa.

2. Vindĩĩsya. We wasisya ĩtina no ũlilikane matatwa ũtaĩ wĩsa kũsinda ta keka Yeova ndaakũtetheesya? Yĩla twavindĩĩsya ũndũ Yeova wĩthĩĩtwe aitũtetheesya na ũndũ watetheeisye athũkũmi make ma tene, nĩtũkwataa ũkũmbaũ na tũkamwĩkwatya mũnango. (Sav. 18:17-19) Mũtumĩa wĩtawa Joshua aĩtye: “Nĩ na vandũ nĩandĩkĩte mboya ila nonete Yeova ainzũngĩa. Kĩu nĩkĩndilikanasya mavinda ala namũvoyie andetheesye ũndũnĩ mũna na anenga ũtethyo o ũla nendaa.” Kwa wʼo, yĩla twavindĩĩsya ũndũ Yeova wĩthĩĩtwe aitũtetheesya, nĩtũkwataa vinya mwingangĩ wa kũsinda mawĩmakĩo.

3. Osa ĩtambya. Tũtanamba kũtwʼa ũndũ tũũthĩnĩkĩa thĩna mũna, no twĩke ũkunĩkĩli Ndetonĩ ya Ngai nũndũ nĩyo ĩtonya kũtũtongoesya nesa vyũ. (Sav. 19:7, 11) Aingĩ nĩmethĩĩte kana meeka ũkunĩkĩli ĩũlũ wa mũsoa mũna, nĩmamanyaa nesanga ũndũ mũsoa ũsu ũtonya kũmatethya. Mũtumĩa wĩtawa Jarrod aĩtye ũũ: “Yĩla neeka ũkunĩkĩli ĩũlũ wa mũsoa mũna, nĩnĩmanyaa maũndũ maingĩ na nĩnĩeleawa nesa kĩla Yeova ũkũndavya. Kĩu kĩtumaa mũsoa ũsu ũlika vyũ ngoonĩ, na nũndũ wa ũu, ndyenda kũatĩĩa ũtao wake.” Kũmantha ũtao wa Yeova Maandĩkonĩ na kũũatĩĩa nĩkũtũtetheeasya mũno tũkausya yĩla twambĩĩa kwĩmakĩa.

Ndaviti nĩweesĩ nesa kana ndesa kũusya atatetheewʼe nĩ Yeova. Atanie mũno nũndũ wa ũtethyo ũla Yeova wamũnengete nginya asya: “Kwondũ wa Ngai wakwa nĩngũthaanyũka ũvai. We nĩ Ngai ũla ũmbotoaa vinya.” (Sav. 18:29, 32) Mavinda amwe no twĩwʼe matatwa maitũ me momũ mũno ta ũkũta tũtatonya kũthaanyũka. Ĩndĩ kwa vinya wa Yeova, no tũsinde matatwa o na meva tũkwona mailye ũkũta! Nĩ wʼo ki, twamũvoya Yeova atũtetheesye, twavindĩĩsya maũndũ onthe ala ũtwĩkĩte, na twoosa ĩtambya tũatĩĩe ũtao wake, no twĩkale tũte na nzika kana nũkũtũnenga vinya na ũĩ ũla ũtonya kũtũtetheesya tũusye yĩla twambĩĩa kwĩmakĩa!