Makũlyo Kuma kwa Asomi Maitũ
Ethĩwa Mũklĩsto nĩwathasya mũtwaano na kĩveti kyake vate mũsingi wa Maandĩko na aitwaa kĩngĩ, kĩkundi kyaĩle kwona ata mũtwaano ũla mũkũũ na ũsu mweũ?
Kĩkundi kyaĩle kwona mũtwaano ũla mũkũũ ta ũnathelile yĩla mũndũũme ũnatwaanie ĩngĩ, na kĩyona mũtwaano ũsu mweũ ta waĩlĩte. Nĩ kana tũelewe kĩla kĩũtuma twasya ũu, ekai tũneenee kĩla Yesũ waisye ĩũlũ wa kũthasya mũtwaano na kũtwaana ĩngĩ.
Mũsingi wa Maandĩko wa kũthasya mũtwaano no ũmwe, na Yesũ nĩwaũwetie nthĩnĩ wa Mathayo 19:9. Aisye: “Mũndũ o na wĩva ũla ũthaasya mũtwaano na kĩveti kyake, ate o kwondũ wa ũlaalai, na aitwaa kĩngĩ ekaa ũlaalai.” Ndeto sya Yesũ syĩtũmanyĩsya kana (1) mũsingi wa Maandĩko wa kũthasya mũtwaano no ũlaalai wĩ wʼoka, na (2) mũndũũme ũla wathasya mũtwaano na kĩveti kyake vate mũsingi wa Maandĩko na aitwaa kĩngĩ, ethĩawa eeka ũlaalai. a
Syo ndeto sya Yesũ syĩonanyʼa kana mũndũũme eeka ũlaalai na aithasya mũtwaano na kĩveti kyake, ethĩawa e mũthasye nĩ Maandĩko kũtwaana ĩngĩ? Ti lasima. Yĩla mũndũũme weeka ũlaalai, mũka ethĩawa atonya kũtwʼa ethĩwa nũkũmũekea kana ndemũekea, nũndũ we nde na mavĩtyo. Aema kũmũekea na maithasya mũtwaano, elĩ methĩawa me na ũthasyo wa kũtwaana na andũ angĩ mathangũ ma kũthasya mũtwaano woo mauma.
Kĩvathũkanyʼo na ũu, kĩveti no kĩthĩwe kĩyenda kũendeea na mũtwaano ũsu, na nũndũ wa ũu, kĩitavya mũũme kana nĩkĩtwʼĩte kũmũekea. Ĩndĩ vatonya kũthi ata mũndũũme ũsu alea ũekeo wa mũka, na aitwʼa kũthasya mũtwaano ũsu? Nũndũ mũka nũtwʼĩte kũmũekea na kũendeea na mũtwaano ũsu, no twasye kana ti mũthasye nĩ Maandĩko kũtwaana ĩngĩ. Atwaana ethĩawa eeka ũlaalai ĩngĩ nũndũ Maandĩko maimũthaĩtye kwĩka ũu, na kwoou ethĩwa ndeĩ mũtenge, no nginya atumĩa ma kĩkundi maseũvye kamitii ya sila ĩngĩ.—1 Ako. 5:1, 2; 6:9, 10.
Yĩla mũndũũme watwaana ĩngĩ o na kau Maandĩko maimũthaĩtye kwĩka ũu, kĩkundi kyaĩle kwona ata mũtwaano ũla mũkũũ na ũsu mweũ? Kwosana na Maandĩko, wʼo mũtwaano ũla mũkũũ wĩ o vo? Kyo kĩveti kĩ o na mwanya wa kũtwʼa kũekea kana kũlea kũekea ũla ũnakĩtwaĩte? Kĩkundi nĩkyaĩle kwona mũtwaano ũsu mweũ ta ũlaalai?
Navu tene, kĩkundi kĩnoonaa mũtwaano ũsu mweũ ta ũlaalai ethĩwa mũndũ mũka ũla ũnatwaĩtwe e o thayũ, ndanatwawa ĩngĩ, na nde na ĩvĩtyo ya ũlaalai. Ĩndĩ vai vandũ Yesũ waaweta ũla ũvĩtĩwʼe yĩla waneeneaa kũthasya mũtwaano na kũtwaana ĩngĩ. Vandũ va ũu, aeleisye kana mũndũũme ũla ũthaasya mũtwaano wake ate na mũsingi wa Maandĩko na aitwaa kĩveti kĩngĩ, ethĩawa eeka ũlaalai. Kwoou kũthasya mũtwaano na kũtwaana ĩngĩ kwĩthĩawa kwamina mũtwaano ũsu mũkũũ, nũndũ Yesũ aisye kwĩka ũu no ũndũ ũmwe na kũlaalaa.
“Mũndũ o na wĩva ũla ũthaasya mũtwaano na kĩveti kyake, ate o kwondũ wa ũlaalai, na aitwaa kĩngĩ ekaa ũlaalai.”—Mt. 19:9
O tondũ twoona vau ĩũlũ, mũndũũme ũsu ambie kwĩka ũlaalai, na kĩu kyatuma mũtwaano ũthawʼa. Nao nata ethĩwa mũndũũme ũsu athaisye mũtwaano o na atekĩte ũlaalai na ĩndĩ atwaana ĩngĩ? Kana nata ethĩwa mũndũũme nĩwathasya mũtwaano atekĩte ũlaalai, ĩndĩ aiwĩka ĩtina wa kũũthasya na aitwaana ĩngĩ o na kau mũka nĩwĩyũmbanĩtye kũmũekea? Yu maũndũnĩ asu elĩ no twasye mũtwaano ũsu wa tene nĩwathela nũndũ nĩwũthaĩtye na akatwaana ĩngĩ, na kĩu kĩtalwa ta ũlaalai. Kwoou kwosana na mĩao, mũtwaano ũsu mweũ nĩwaĩlĩte. Ĩkaseti ya Mũsyaĩĩsya (Kĩsũngũ) ya 15/11/1979, ĩthangũ ya 32, yaĩtye ũũ: “Yu mũndũũme ũsu e mũtwaanonĩ mweũ na kwoou ndesa kũvanga nĩwaũkola na akasyokea kĩveti kya mbee, nĩkwĩthĩwa mũtwaano wa mbee nĩwathelile yĩla waũthaisye, eeka ũlaalai, na atwaana ĩngĩ.”
Ũmanyi ũũ mweũ ndũkwonanyʼa atĩ tũikwona mũtwaano ta mũtheu, kana tũikwona ũlaalai ta naĩ ngito mũno. Ethĩwa mũndũũme nĩwathasya mũtwaano na kĩveti kyake vate mũsingi wa Maandĩko na aitwaa kĩngĩ atathaĩtwʼe nĩ Maandĩko kwĩka ũu, kamitii ya sila nĩyaĩle kũseũvwʼa nũndũ nĩwĩkĩte ũlaalai. (Ethĩwa mũndũ mũka ũla ũtwaiwe nĩ Mũklĩsto, nĩwaĩle kwĩkalwʼa nthĩ nĩ kamitii ya sila nũndũ o nake nĩwĩkĩte ũlaalai.) O na kau mũtwaano ũsu mweũ ndwaĩle kwonwa ta ũlaalai, mũndũũme ũsu ndaĩlĩte kũkwata ianda sya mwanya kĩkundinĩ kwa myaka mingĩ nginya ala angĩ maeke kũthatwʼa nĩ ũndũ ũla weekie kana maeke kũmũvũthya nũndũ wa mavĩtyo make. O na ĩngĩ, atanamba kũnengwa ianda kĩkundinĩ, atumĩa nĩmaĩle kwamba kũsũanĩa ũndũ kĩveti kĩla ũtonya kwĩthĩwa akĩkie ũseleke kĩendeee vamwe na syana ila ũtonya kwĩthĩwa atiie.—Mal. 2:14-16.
Nũndũ kũthasya mũtwaano vate kĩtumi kya Maandĩko na kũtwaana ĩngĩ kũetae mathĩna manene, Aklĩsto monanasya me na ũĩ kwa kwona mũtwaano wĩ mũtheu o tondũ Yeova ũwonaa.—Mũta. 5:4, 5; Aevl. 13:4.
a Kĩlungunĩ kĩĩ twĩweta kana mũndũũme nĩwe wĩkĩte ũlaalai na kĩveti nĩkyo kĩte na mavĩtyo. Ĩndĩ o tondũ Yesũ woonanisye nthĩnĩ wa Maliko 10:11, 12, ũtao ũsu ndũkonetye aũme me oka.
b Ũũ nĩ ũmanyi mweũ ũũvĩndũa kĩla twĩthĩĩtwe tũielewa kana mũtwaano ũsu mweũ waĩle kũtalwa ta ũlaalai nginya yĩla kĩveti kĩla kĩngĩ kĩkakwʼa, kĩkatwawa ĩngĩ, kana kĩkakwatĩkana na ĩvĩtyo ya ũlaalai.