KĨLUNGU KYA KWĨMANYĨSYA 19
Tũtonya Ata Kũlũlũmĩĩlya Mũĩkĩĩo Witũ Wathonĩ wa Yeova wa Nthĩ Nzaũ?
“Kyonthe kĩla [Yeova] wathana nĩwĩanĩasya.”—MOT. 23:19, The Holy Bible in Current Kikamba Language.
WATHI 142 Kũlũmya Wĩkwatyo Witũ
KWA ŨKUVĨ a
1-2. Twaĩle kwĩka ata tweteele nthĩ nzaũ?
NĨTŨTŨNGAA mũvea mũno nũndũ wa watho wa Yeova wa kũvetanga nthĩ ĩno nthũku na ayĩete nthĩ nzaũ yusĩe ũlũngalu. (2 Vet. 3:13) O na kau tũyĩsĩ Yeova akaete nthĩ nzaũ ĩndĩĩ, maũndũ ala maendeee meonanyʼa kana tũimyeteela ĩvinda yĩasa.—Mt. 24:32-34, 36; Meko 1:7.
2 O na ethĩwa twĩthĩĩtwe ũwʼonĩ kwa ĩvinda yĩasavĩte ata, yu tũĩ, ithyonthe nĩtwaĩlĩte kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo witũ nthĩnĩ wa watho ũsu. Nĩkĩ? Nũndũ o na ethĩwa twĩ na mũĩkĩĩo ũlũmĩte ata, no wonze. O na eka ũu, mũtũmwa Vaulo aisye kũkosa mũĩkĩĩo nĩ “naĩ ĩla ĩtũvĩngĩsaa na mĩtũkĩ.” (Aevl. 12:1) Nĩ kana tũsũvĩe mũĩkĩĩo witũ ndũkonze, kĩla ĩvinda nĩtwaĩlĩte kũsũanĩaa maũndũ ala maĩkĩĩthasya kana nthĩ nzaũ nĩkilye kũvika.—Aevl. 11:1.
3. Twĩneenea kyaũ ĩsomonĩ yĩĩ?
3 Ĩsomonĩ yĩĩ, nĩtũũneenea maũndũ atatũ tũtonya kwĩka tũkalũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo witũ wathonĩ wa Yeova wa nthĩ nzaũ: (1) kũvindĩĩasya nthembo ya wovosyo, (2) kũsũanĩaa vinya wa Yeova, na (3) kwĩkaa maũndũ ma kĩ-veva. O na nĩtũũsyoka twone ũndũ ũtũmani ũla Yeova wamũnengie Avakuki ũtonya kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo witũ ũmũnthĩ. Ĩndĩ mbee, ekai twone maũndũ amwe tũtonya kwĩthĩwa tũikomana namo ũmũnthĩ mekwenda twĩthĩwe na mũĩkĩĩo mũlũmu wathonĩ wa nthĩ nzaũ ĩla yũkĩte.
MAŨNDŨ MENDAA TWĨTHĨWE NA MŨĨKĨĨO MŨLŨMU
4. Nĩ motwi meva mendaa twĩthĩwe na mũĩkĩĩo mũlũmu?
4 Kĩla mũthenya, nĩtwĩkaa motwi mekwenda twĩthĩwe na mũĩkĩĩo mũlũmu. Kwa ngelekanyʼo, nĩtwĩkaa motwi ĩũlũ wa atindanyʼa, maũndũ ma kwĩtanĩthya, kĩsomo, mũtwaano, syana, na wĩa wa kĩ-mwĩĩ. Kwoou nũseo tũkekũlya-ĩ: ‘Mo motwi makwa nĩmekwonanyʼa nĩnĩĩkĩĩe kana maũndũ ala me ĩũlũ wa nthĩ ũmũnthĩ no ma kavinda, na o mĩtũkĩ Ngai nũkũete nthĩ nzaũ? Kana nĩnyũva kwĩka maũndũ ta andũ ala mataĩkĩĩaa kana no mekale tene na tene?’ (Mt. 6:19, 20; Luka 12:16-21) Ethĩwa tũkeyĩĩkĩĩthasya kana nthĩ nzaũ yĩ vakuvĩ, tũkeekaa motwi ala maseo vyũ.
5-6. Nĩkĩ twaĩlĩte kwĩthĩwa na mũĩkĩĩo mũlũmu ĩvindanĩ yĩĩ ya mathĩna? Nengane ngelekanyʼo.
5 O na ĩngĩ, nĩtũkwatawa nĩ matatwa mekwenda twĩthĩwe na mũĩkĩĩo mũlũmu. No tũthĩnwʼe, tũkakwatwa nĩ mowau mathũku, kana maũndũ angĩ matonya kũtũma tũkwʼa ngoo. Mwambĩĩonĩ, no tũvote kũmĩanĩsya na matatwa ala matũkwatĩte. Ĩndĩ mathĩna ta asu maendeeaa kwa ĩvinda yĩasa, na nũndũ wa ũu, nĩtwaĩlĩte kwĩthĩwa na mũĩkĩĩo mũlũmu nĩ kana tũendeee kũmĩĩsya na tũyĩendeea kũmũthũkũma Yeova twĩ atanu.—Alo. 12:12;1 Vet. 1:6, 7.
6 Yĩla tũendeee kũkitana na ĩtatwa ĩna, no twĩwʼe nthĩ nzaũ ĩla Yeova ũtwathĩte ta ĩtakoka. Ĩndĩ ũu nĩ kwonanyʼa kana mũĩkĩĩo witũ nĩ mwonzu? Aiee. Kwasũanĩa ngelekanyʼo ĩno. Yĩla kwĩ na mbevo mbingĩ vyũ, no twĩwʼe ĩvinda ya syũa ta yĩtakoka. Ĩndĩ syũa nĩyĩsaa kũka. O ta ũũ, yĩla tũtũlĩkĩte ngoo vyũ, no twĩwʼe nthĩ nzaũ ta ĩtakesa kũka. Ĩndĩ ethĩwa mũĩkĩĩo witũ nĩ mũlũmu, nĩtwĩsĩ kana mawatho ma Ngai makeanĩa. (Sav. 94:3, 14, 15; Aevl. 6:17-19) Nũndũ wa ũu, no tũendeee kũvĩtya mbee ũthaithi wa Yeova thayũnĩ witũ.
7. Nĩ mosũanĩo ta meva twaĩlĩte kwĩvathana namo?
7 O na ĩngĩ, nĩtwendekaa twĩthĩwe na mũĩkĩĩo mũlũmu yĩla tũũtethya wĩa wa kũtavanyʼa. Andũ aingĩ ala tũtavasya ‘ũvoo mũseo’ ĩũlũ wa nthĩ nzaũ ĩla ĩkoka monaa ne ũndũ ũtatonyeka. (Mt. 24:14; Esek. 33:32) Nĩtwaĩlĩte kwĩthĩwa twĩ metho tũikethĩwe na nzika o tamo. Ĩndĩ nĩ kana twĩsũvĩane na kĩu, nĩtwaĩlĩte kũendeea kũlũlũmĩlya mũĩkĩĩo witũ. Ekai twone maũndũ atatũ matonya kũtũtetheesya.
VINDĨĨASYA NTHEMBO YA WOVOSYO
8-9. Kũvindĩĩasya nthembo ya wovosyo kũtonya kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo witũ ata?
8 Ũndũ ũmwe ũtonya kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo witũ nĩ kũvindĩĩasya ĩũlũ wa nthembo ya wovosyo. Nthembo ĩsu ĩtũĩkĩĩthasya kana mawatho ma Ngai makeanĩa. Yĩla twavindĩĩsya nesa nĩkĩ nthembo ya wovosyo yaumiwʼe na ngalama ĩla Yeova walikile, kĩu kĩtumaa tũĩkĩĩa vyũ kana watho wa Ngai wa kwĩkala tene na tene nthĩnĩ wa nthĩ nzaũ ũkeanĩa. Nĩkĩ tũkwasya ũu?
9 Nĩ kyaũ kyeekĩkie nĩ kana nthembo ya wovosyo yumwʼe? Yeova atũmie Mwana wake e ũmwe, ũla waĩ mũtindanyʼa wake, oke ĩũlũ wa nthĩ nĩ kana asyawe e mũndũ ũte na naĩ. Yĩla Yesũ waĩ ĩũlũ wa nthĩ, nĩwoomĩĩisye mathĩna ma mĩthemba yonthe. Na ĩndĩ nĩwathĩniwʼe na akwʼa kĩkwʼũ kĩ woo mũno. Mwa Yeova aĩvie ndĩvi nene mũno! Ngai witũ nũtwendete, na kwoou ndaĩ aeka Mwana wake athĩne na aikwʼa aĩ nĩ kana twĩthĩwe na thayũ mũseo kwa kavinda o kakuvĩ tu. (Yoa. 3:16;1 Vet. 1:18, 19) Nũndũ Yeova nĩwaĩvie ndĩvi ĩnenevete ũu, akaĩkĩĩthya nĩtwakwata thayũ wa tene na tene nthĩnĩ wa nthĩ nzaũ.
SŨANĨAA VINYA WA YEOVA
10. Kwosana na Aeveso 3:20, Yeova e na ũtonyi wa kwĩka ata?
10 Ũndũ wa kelĩ ũtonya kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo witũ nĩ kũsũanĩaa vinya wa Yeova. E na vinya wa kwĩanĩsya kyonthe kĩla wathanĩte. Nĩ wʼo kana andũ aingĩ mewʼaa kwĩkala nthĩnĩ wa nthĩ nzaũ tene na tene ne ũndũ ũtatonyeka. Ĩndĩ kaingĩ Yeova athanaa maũndũ andũ matesa kwĩanĩsya. Na ũu nĩ wʼo nũndũ nĩwe Ngai Mwene Vinya Wʼonthe. (Yovu 42:2; Mko. 10:27) Kwoou tũisengʼaa yĩla watwatha maũndũ ma kũsengyʼa!—Soma Aeveso 3:20.
11. Nengane ngelekanyʼo ĩmwe ĩkwonanyʼa watho wa Ngai woonekaa ta ũtakeanĩa. (Sisya ĩsandũkũ, “ Mawatho Amwe Monekaa ta Matakeanĩa, Ĩndĩ Mesa Kwĩanĩa.”)
11 Kwoona maũndũ amwe Yeova wathie andũ make ĩvinda ya tene, ala moonekaa matatonyeka. Aĩkĩĩthisye Avalaamu na Sala kana makakwata mwana o na kau maĩ akũũ. (Mwa. 17:15-17) O na nĩweeie Avalaamu kana akanenga nzyawa syake nthĩ ya Kanaani. Kwa myaka mingĩ, Aisilaeli, ala maĩ nzyawa sya Avalaamu, maĩ ngombo nthĩ ya Misili, na kwoou no nginya methĩwe moonaa watho ũsu ta ũtakeanĩa. Ĩndĩ nĩwesie kwĩanĩa. Ĩtina, Yeova nĩwathanie kana Elisavethi akakwata mwana o na kau aĩ mũkũũ. O na ĩngĩ, nĩwatavisye mwĩĩtu ũteesĩ mũndũũme weetawa Meli kana nũkũsyaa Mwana wake. Kĩu kyeekĩka, kyesaa kwĩanĩsya wathani Yeova wathanĩte myaka ngili mbingĩ mũũndanĩ wa Eteni. Ũsu nĩ wathani ũngĩ weanĩie!—Mwa. 3:15.
12. Ĩandĩko ya Yosua 23:14 na ya Isaia 55:10, 11 yĩtũĩkĩĩthĩtye kyaũ ĩũlũ wa vinya wa Yeova?
12 Nĩtũlũlũmĩĩlasya mũĩkĩĩo witũ nthĩ wa vinya wa Yeova wa kũete nthĩ nzaũ, yĩla twavindĩĩsya ũndũ wĩthĩĩtwe aianĩsya mawatho make. (Soma Yosua 23:14; Isaia 55:10, 11.) Kĩu kĩtũmbanasya twĩthĩwe tũtonya kũtetheesya angĩ maelewe kana watho wa nthĩ nzaũ ti ndoto kana ũndũ ũtesa kwĩanĩa. Yeova mwene aisye ũũ ĩũlũ wa matũ meũ na nthĩ nzaũ: “Ndeto ii nĩ sya kũĩkĩĩka na nĩ sya wʼo.”—Ũvu. 21:1, 5.
IKAA MAŨNDŨ MA KĨ-VEVA
MAŨMBANO MA KĨKUNDI
Maũndũ aa matonya ata kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo waku? (Sisya kalungu ka 13)
13. Maũmbano ma kĩkundi matonya kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo witũ ata? Elesya.
13 Ũndũ wa katatũ ũla ũtonya kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo witũ nĩ kũtũmĩaa ĩvinda tũyĩka maũndũ ma kĩ-veva. Kwa ngelekanyʼo, kwasũanĩa ũndũ maũmbano ma kĩkundi matũtethasya. Anna, ũla wĩthĩĩtwe na ianda syĩ kĩvathũkanyʼo ũthũkũminĩ wa ĩvinda yonthe kwa myaka mingĩ, aĩtye: “Maũmbano nĩmandetheeasya ngaendeea kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo wakwa. O na ethĩwa mwana-a-asa ũla ũkumya ũvoo ti mũmanyĩsya mũseo kana ndanaweta ũndũ mũeni, mavinda maingĩ nĩnĩwʼaa o ũndũ ũtonya kũndetheesya kũelewa ũwʼo mũna wa Mbivilia nesa, na kĩu kĩilũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo wakwa.” b Vai nzika kana nĩtũlũlũmĩĩlasya mũĩkĩĩo witũ yĩla tweethukĩĩsya maelesyo ma ana-a-asa na eĩtu-a-asa twĩ maũmbanonĩ.—Alo. 1:11, 12; 10:17.
ŨTAVANYʼA
Maũndũ aa matonya ata kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo waku? (Sisya kalungu ka 14)
14. Ũtavanyʼa ũlũlũmĩĩlasya ata mũĩkĩĩo witũ?
14 O na ĩngĩ, nĩtũlũlũmĩĩlasya mũĩkĩĩo witũ yĩla twathi ũtavanyʼa. (Aevl. 10:23) Barbara, ũla wĩthĩĩtwe aimũthũkũma Yeova kwa ĩvinda ya myaka mbee wa 70, aĩtye: “Nĩthĩĩte kana kũtavanyʼa nĩkũlũlũmĩĩlasya mũĩkĩĩo wakwa. O ũndũ naendeea kũneena na angĩ ĩũlũ wa mawatho ma Yeova ma kũsengyʼa, nowʼo mũĩkĩĩo wakwa ũlũlũmĩĩlaa.”
KWĨMANYĨSYA MWENE
Maũndũ aa matonya ata kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo waku? (Sisya kalungu ka 15)
15. Kwĩmanyĩsya ene kũlũlũmĩĩlasya mũĩkĩĩo witũ ata? (O na ĩngĩ, sisya visa.)
15 Ũndũ ũngĩ ũlũlũmĩĩlasya mũĩkĩĩo witũ nĩ kwĩmanyĩsya ene. Susan nĩwĩthĩĩte kana nũtethekaa yĩla wavangĩĩa ĩvinda yĩla ũkwĩmanyĩsya. Aĩtye: “Wakyumwa nĩyũmbanĩasya ĩsomo ya Mũsyaĩĩsya ya kyumwa kĩla kĩatĩĩe. Wakwambĩlĩlya na Wakelĩ nĩyũmbanĩasya maũmbano ma katĩkatĩ wa kyumwa. Na ĩndĩ mĩthenya ĩla ĩngĩ yatiala nĩnĩsomaa maũndũ ala nĩvangĩĩe.” Na nũndũ Susan nũendee kũlũmanyʼa na mũvango wake wa kwĩmanyĩsya, kĩu nĩkĩendeee kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo wake. Nake Irene, ũla ũthũkũmĩte ovisinĩ witũ ũla mũnene kwa myaka mingĩ, nĩwĩthĩĩte kana kwĩmanyĩsya wathani wa Mbivilia nĩkũlũlũmĩĩlasya mũĩkĩĩo wake. Aĩtye: “Nĩnendeeawʼa nĩ kwona ũndũ mawathani ma Yeova meanĩaa nginya o na tũmaũndũ tũla tũnini tũmakonetye.” c
“NDŨTĨA KŨKA”
16. Nĩkĩ tũkwasya kana ndeto ila Yeova watavisye Avakuki no itũtethye ũmũnthĩ? (Aevelania 10:36, 37)
16 Athũkũmi amwe ma Yeova methĩĩtwe meteele mũthya wa nthĩ ĩno nthũku kwa ĩvinda yĩasa. Andũ amwe no masũanĩe kana mũthya nĩwĩkalĩte mũno. Ĩndĩ Yeova nĩwĩsĩ ũndũ athũkũmi make mewʼaa, na nĩkyo kĩtumi waĩkĩĩthisye mwathani Avakuki atĩĩ: “Woni no wa ĩvinda yĩla yatwiwe, na wĩkalaatĩle kwelekela mũminũkĩlyo, na ndwĩĩthĩwa ũvũngũ: o na wekala, wĩweteela; nĩkwĩthĩwa ndũtĩa kũka, ndũkekala [kana, ndũkaselewa].” (Ava. 2:3) We Ngai endaa ũndũ ũsu ũtethye Avakuki e weka? Kana ndeto isu no itũtethye ũmũnthĩ? Mũtũmwa Vaulo nĩwaveveeiwe kũandĩkĩa Aklĩsto ala meteele nthĩ nzaũ na mea maingĩ ndeto isu. (Soma Aevelania 10:36, 37.) Kwoou no twĩkale tũte na nzika kana o na ethĩwa twĩona watho wa Yeova wa kũtũtangĩĩa wĩkalĩte mũno wĩana ata, vate ndĩi “ndũkatĩa kũka, ndũkekala,” kana, ndũkaselewa.
17. Mwĩĩtu-a-asa ũmwe aatĩĩie ata ũtao ũla Yeova wanengie Avakuki?
17 Athũkũmi aingĩ ma Yeova nĩmaatĩĩte ũtao ũsu wa ‘kweteela’ kwa myaka mingĩ. Kwa ngelekanyʼo, Louise ambĩĩie kũmũthũkũma Yeova mwaka wa 1939. Aĩtye: “Ĩvinda yĩu, nasũanĩaa Alimaketoni ĩkooka ndaminĩte sekondalĩ. Ĩndĩ ũu ndwaaĩkĩka. Kwa myaka mingĩ, nĩthĩĩtwe ndisoma ngewa syĩ Mbivilianĩ sya andũ meeteelile Yeova eanĩsye maũndũ ala wamathĩte, ta Noa, Avalaamu, Yosevu, na angĩ. Kĩu nĩkĩndetheesye kweteela Yeova eanĩsye mawatho make. Kũendeea kũĩkĩĩa kana mawatho ma Yeova makeanĩa nĩkũndetheesye nyie na angĩ kwĩthĩwa na mũĩkĩĩo kana nthĩ nzaũ yĩ vakuvĩ.” Athaithi angĩ aingĩ ma Yeova mamũthũkũmĩte kwa ĩvinda yĩasa nĩmetĩkĩlanĩte na ndeto isu!
18. Kwĩloela wũmbi kũtonya kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo witũ ata nthĩnĩ wa nthĩ nzaũ ĩla yũkĩte?
18 Nĩ wʼo kana nthĩ nzaũ ndĩnamba kũvika. Ĩndĩ kwasũanĩa syĩndũ ila syĩ vo ta ndata, mĩtĩ, nyamũ, na andũ ala angĩ. Vai mũndũ wĩthĩwa na nzika kana syonthe syĩ kwʼo, o na kau ve ĩvinda itaĩ kwʼo. Ĩndĩ syĩ kwʼo nũndũ Yeova nĩwe wasyũmbie. (Mwa. 1:1, 26, 27) Ngai witũ e na mũvango wa kũete nthĩ nzaũ. Na akawĩanĩsya. Nthĩnĩ wa nthĩ ĩsu nzaũ, andũ makatanĩa kwĩkala tene na tene me na ũima wa mwĩĩ. Kwoou no twĩkale tũte na nzika kana nthĩ nzaũ ĩkooka ĩvinda yĩla Ngai ũtwʼĩte yavika.—Isa. 65:17; Ũvu. 21:3, 4.
19. Ũtonya kwĩka ata ũlũlũmĩĩlye mũĩkĩĩo waku?
19 Yu tũĩ, ĩka kyonthe kĩla ũtonya ũlũlũmĩĩlye mũĩkĩĩo waku. Kĩla ĩvinda, tũngaa mũvea nũndũ wa nthembo ya wovosyo. O na ĩngĩ, sũanĩaa vinya wa Yeova. Eka ũu, ĩkaa maũndũ ma kĩ-veva. Weeka ũu, ũkeethĩwa katĩ wa “ala makwataa mawatho nũndũ wa mũĩkĩĩo na wũmĩĩsyo.”—Aevl. 6:11, 12; Alo. 5:5.
WATHI 139 Sũanĩa Maũndũ Onthe me Meũ
a Andũ aingĩ ũmũnthĩ mayĩĩkĩĩaa watho ũla wĩ Mbivilianĩ wa nthĩ nzaũ. Masũanĩaa no ndoto, wano, kana ũndũ ũtesa kwĩkĩka. Ĩndĩ tũi na nzika kana mawatho onthe ma Yeova makeanĩa. O na vailye ũu, nĩ kana twĩthĩwe na mũĩkĩĩo mũlũmu, no nginya tũendeee kũũlũlũmĩĩlya. Tũtonya kwĩka ũu ata? Ĩsomo yĩĩ nĩyĩkũelesya.
b Masyĩtwa amwe nĩ mavĩndũe.
c Ilungu mbingĩ ineneete wathani wa Mbivilia no ikwatĩkane nthĩnĩ wa Fahirisi, ungu wa kyongo “Unabii”. Kwa ngelekanyʼo, sisya kĩlungu “Yale Anayotabiri Yehova Yanatimia,” ĩkasetinĩ ya Mũsyaĩĩsya ya 01/01/2008.
