1, 2. Nĩ ũndũ wĩva Vetelo weemanyĩisye ĩtina wa kũtea makũyũ ũtukũ mũima?

ŨTUKŨ ũmwe atũmwa mũonza katĩ wa ala 12 ma Yesũ nĩmaendie kũtea makũyũ Ũkanganĩ wa Kalilii. Ĩndĩ o na kau matindĩie ũu ũtukũ w’onthe, kũikya mayaĩ manesa kũkwatya kĩndũ. Kwakya kũu, Yesũ, ũla waĩ anathayũũkw’a, nĩwaendie ũtee wa ũkanga na aũngama vo amasyaĩĩsye. Nĩvo ĩndĩ wameie: “Ĩkyai kĩtei ngalĩ ya kw’oko [kwa] aũme kwa ngalawa, na nĩmũkwona. Na ĩndĩ mekya, na yu maemwa nĩ ũkusya nũndũ wa makũyũ kwingĩva.”—Yoa. 21:1-6.

² Yesũ amina kũmanenga kĩndũ metw’e ĩta avĩndũkĩie Simoni Vetelo amũkũlya: “Simoni, mwana wa Yona, nũmbendete mbee wa aa?” We Yesũ awetaa kyaũ? Vetelo nĩwendete mũno wĩa wa kũtea makũyũ. Kwoou veoneka Yesũ akũlasya Vetelo kĩla wendete mũno vyũ. We endete mũno makũyũ na wĩa wa kũtea makũyũ, kana endete Yesũ na maũndũ ala wamanyĩasya? Vetelo amũsũngĩie amwĩa atĩĩ: “Ĩĩ, Mwĩaĩi; we nĩwĩsĩ kana nĩngwendete.” (Yoa. 21:15) Kuma vau na kũendeea, Vetelo nĩwoonanisye kana ndeto syake syaĩ sya w’o. Nĩwoonanisye kana nĩwamwendete Klĩsto kwa kũtũnga kĩlĩko kyake kyonthe wĩanĩ wa kũtavany’a, na  kwa nzĩa ĩsu atw’ĩka kĩtuĩ kĩkundinĩ kya Kĩklĩsto kya ĩvinda ya atũmwa.

3. Aklĩsto maĩle kwĩsũvĩana na kyaũ?

³ Ndeto ila Yesũ watavisye Vetelo syĩtũmanyĩsya kyaũ? Syĩtũmanyĩsya kana nĩtwaĩle kwĩthĩwa twĩ metho tũikaeke kũmwenda Klĩsto na tũikaleele maũndũnĩ ma Ũsumbĩ. Yesũ nĩweesĩ nesa thĩna ũla ũtonya kũkwata mũndũ atindĩa kwĩmakĩa nũndũ wa mathĩna ma nthĩ ĩno. Nthĩnĩ wa ngelekany’o ĩla wanenganie ya mũvandi, awetie kana andũ amwe makeetĩkĩla ĩla “ndeto ya ũsumbĩ” na mayamba o kwĩka maendeeo, ĩndĩ “kwĩmakĩa kwa nthĩ, na ũkengani wa ũthwii” ũisyoka “ũinyita ĩla ndeto.” (Mt. 13:19-22; Mko. 4:19) Tũkaema kwĩthwa twĩ metho, nĩkwĩsa kwĩthĩa tũithĩnĩkĩa mũno mavata maitũ ma kĩla mũthenya nginya tũkambĩĩa kũleela maũndũnĩ ma kĩ-veva. Nĩkyo kĩtumi Yesũ weeie amanyĩw’a make atĩĩ: “Ĩsũvĩei, ngoo syenyu itikese kũemewa nĩ kũya mũno, na ũthengi, na mawĩmakĩo ma thayũ ũũ.”—Luka 21:34.

4. Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũmanye ethĩwa kwa w’o nĩtũmwendete Klĩsto? (Sisya visa ĩthangũnĩ ya 22.)

⁴ O tondũ Vetelo weekie amina kũneena na Yesũ, o naitũ no twonany’e nĩtũmwendete Klĩsto mũno kwa kũtongosya mbee wĩa ũla ũtũnengete. Tũtonya kwĩka ata nĩ kana tũikasyoke ĩtina? Mavinda kwa mavinda nĩtwaĩle kwĩkũlya makũlyo aa: ‘Kyo nĩ kyaũ nendete mũno? Nyie nĩtanaa mũno ĩla ngwĩka maũndũ ala makwa mwene kana nĩ ĩla ngũmũthũkũma Yeova?’ Nĩ kana twĩthĩwe tũtonya kũsũngĩa makũlyo asu, ekai tũneenee maũndũ atatũ matonya kũtuma tũeka kũmwenda Klĩsto na tũileela maũndũnĩ ma kĩ-veva. Maũndũ asu nĩ wĩa, kwĩtanĩthya, na kũmantha malĩ.

5. Maandĩko manengete ene mĩsyĩ kĩanda kĩva?

⁵ Vetelo ndateaa makũyũ aĩ no kwĩthĩwa kau no kaũndũ wendete kwĩka. Amanthĩaa mũsyĩ wake na wĩa ũsu. Ene mĩsyĩ ũmũnthĩ nĩmesĩ kana Maandĩko nĩmamanengete kĩanda kya kũmanthĩa mĩsyĩ yoo. (1 Tim. 5:8) No nginya mathũkũme na kĩthito nĩ kana meanĩsye kĩanda kĩu. Ĩndĩ o na vailyĩ ũu, mĩthenyanĩ ĩno ya mũminũkĩlyo wĩa wĩsĩte kũtw’ĩkĩa andũ mũio.

6. Nĩ maũndũ meva mathĩnasya athũkũmi aingĩ matukũ aa?

⁶ Ũmũnthĩ mawĩa me mũo, na ala meũmantha wĩa nĩ aingĩ. Kĩu kĩtumaa amwe malasimĩka kũthũkũma masaa maingĩ o na kau mavinda amwe maĩvawa naĩ. Eka kĩu, ũmũnthĩ kambunĩ mbingĩ syendaa kũseũvya syĩndũ mbingĩ mũno na kĩu kĩtumaa athũkũmi mathũkũmĩthw’a mũno. Ũndũ ũsu ũmanoasya mũno, na ũkamaitavĩa kĩlĩkonĩ na ngoonĩ. Athũkũmi ala mekwĩw’a matathũkũma kĩthemba kĩu methĩawa matonya kũvutwa.

7, 8. (a) Nũũ ũla twaĩle kũlũmany’a nake mbee? (b) Mwana-a-asa ũmwe wa Thailand eemanyĩisye ũndũ wĩva wa vata ĩũlũ wa wĩa wake?

⁷ Ũla twaĩle kũlũmany’a nake mbee ta twĩ Aklĩsto nĩ Yeova Ngai, ĩndĩ ti ũla ũtũandĩkĩte. (Luka 10:27) Wĩa ũla tũthũkũmaa wĩthĩawa no kĩndũ kya kũtũkwatĩĩa. Wĩa ũsu nĩw’o ũtũtetheeasya tũkeanĩsya mavata maitũ vamwe na wĩa witũ wa kũtavany’a. Ĩndĩ tũkethĩwa tũte metho, wĩa ũsu no ũvĩngĩĩse ũthaithi witũ. Kwa ngelekany’o, mwana-a-asa ũmwe wa nthĩ ya Thailand aisye atĩĩ: “Nĩnendete mũno wĩa ũla nathũkũmaa wa kũseũvya kombiũta, ĩndĩ naũthũkũmaa masaa maingĩ. Na nũndũ wa ũu wambinyĩĩaa ũkethĩa o na ti ta nĩ na mwanya wa kwĩanĩsya maũndũ ma ũthaithi. Ĩtina nesie kwĩthĩa kana nenda nie maũndũ ma Ũsumbĩ mbee, no nginya nĩmanthe wĩa ũngĩ.” Mwana-a-asa ũsu eekie ata?

⁸ Aĩtye atĩĩ: “Ĩtina wa kũsũanĩa ũndũ ũsu na kwia mbesa kwa mwaka mũima, noonie  kĩla kĩtonya kũndethya no kũthoosya ice cream. Mwambĩĩonĩ nakwataa tũvesa tũnini na kĩu kyatumie nĩkw’a ngoo. Nakomana na ala twathũkũmaa ĩmwe manthekaa maingũlya kana nonie wĩa wa kũtembesya ice cream new’o mũseo kwĩ kũthũkũmĩa vandũ vekĩĩtwe masinĩ sya kũlikya nzeve ngĩseũvya kombiũta. Namũvoyie Yeova ngĩmũkũlya andetheesye nũmĩĩsye na ngĩanĩsya kĩeleelo kyakwa kya kũmantha mwanya mwingangĩ wa kũmũthaitha. O na vatavĩtĩte ĩvinda, maũndũ makwa nĩmaseũvangie. Nĩnambĩĩie kũmanya ala ngũthooesya ice cream meenda ĩilyĩ ata, na nĩnaendeeie kũmanya nesanga ũndũ ndonya kũmĩseũvya. Ĩtina wa ĩvinda ĩnini, kĩla mũthenya natesaa ice cream yonthe ĩla nĩseũvisye. Ũndũ wa ũsengy’a nĩ kana nambĩĩe kũkwata mbesa mbingĩ o na kwĩ ila nakwataa ndiseũvya kombiũta. Nĩw’aa nĩ mũtanu mũnango nũndũ wĩa ũla nthũkũmaa yu ndũnthĩnasya kĩlĩko ta ũla naĩ naw’o mbeenĩ. Na ũndũ ũla wa vata vyũ nĩ kana yu nĩw’aa ngwatanĩo yakwa na Yeova yalũlũmĩĩile.”—Soma Mathayo 5:3, 6.

9. Tũtonya kwĩka ata nĩ kana wĩa ndũkatũsumbĩke?

⁹ Yeova nĩwendete mũndũ wĩ kĩthito, na kĩthito nĩkĩtũeteae mosyao maseo. (Nth. 12:14) Ĩndĩ o na vailyĩ ũu, ngelekany’o ya mwana-a-asa ũla twaweta nĩyatũtetheesya kũmanya kana nĩtwaĩle kwĩthĩwa twĩ metho tũikasumbĩkwe nĩ wĩa ũla tũthũkũmaa. Yesũ awetie ndeto ii: “Ambai ũmantha ũsumbĩ wake, na ũlũngalu wake; na isu syonthe [mavata ala ma lasima] nĩmũkongeleelwa.” (Mt. 6:33) Nĩ kenda tũmanye kana wĩa ũla tũthũkũmaa nĩwĩthĩwa wosete mwanya wa maũndũ ma ũthaithi, no twĩkũlye atĩĩ: ‘Nĩnĩthĩwa nĩtanĩaa mũno wĩa ũla nthũkũmaa ĩndĩ ũyĩthĩa nĩĩw’a maũndũ ma kĩ-veva me ũtulu kana mate ma vata mũno?’ Kũvindĩĩsya ũndũ twĩw’aa ĩla twĩ wĩanĩ na ũndũ twĩw’aa ĩla tũkwĩka maũndũ ma kĩ-veva, no kũtũtetheesye tũkamanya nĩ kyaũ twendete mũno.

10. Yesũ amanyĩisye ũndũ wĩva wa vata?

¹⁰ Yesũ nĩwoonanisye nesa kĩla kya vata vyũ katĩ wa maũndũ ma kĩ-mwĩĩ na ma kĩ-veva. Oonanisye ũu ĩvinda wathokeie Meli na mwĩĩtu-a-inyia, Matha. Avika, Matha akwatanie mũno aiseũvya kĩndũ maye, ĩndĩ Meli anyuvie kwĩkala nthĩ maaũnĩ ma Yesũ amwĩthukĩĩsye. Ĩla Matha wambĩĩe kũteta nũndũ Meli ndeũmũtetheesya wĩa, Yesũ amwĩie atĩĩ: “Meli nũnyuvie kĩlungu kĩseo, kĩla ũtakavenwa.” (Luka 10:38-42) Yesũ amanyĩisye Matha ũndũ wa vata mũno. Kwoou nĩ kana tũikavĩngĩĩswe nĩ maũndũ ma kĩ-mwĩĩ na nĩ kana tũendeee kwonany’a nĩtũmwendete Klĩsto, no nginya tũnyuvae “kĩlungu kĩseo.” Ũu nĩ kwasya kana kĩla ĩvinda maũndũ ma kĩ-veva nĩmo maĩle kwĩthĩwa me ma vata vyũ thayũnĩ witũ.

11. Maandĩko maĩtye ata ĩũlũ wa kũthyũmũa?

¹¹ Nĩtwendaa kwosa nzeve na tũithyũmũa ĩtina wa kũthũkũma wĩa mũito. O na Ndeto ya Ngai yaĩtye atĩĩ: “Kũti ũndũ ũseo kwa mũndũ kũvĩtũka kũya na kũnyw’a, na kũtuma thayũ wake kũtanĩa ũseo wĩanĩ wake.” (Mũta. 2:24) O nake Yesũ nĩwoonaa mavinda angĩ ve vata wa kũthyũmũa. Ĩvinda yĩmwe ĩtina wa kũthiũũka mũno aitavany’a e na amanyĩw’a make ameie atĩĩ: “Ũkai inyw’ĩ mwĩ inyw’oka vandũ vate andũ, mũthũmũe vanini.”—Mko. 6:31, 32.

12. Nĩkĩ twaĩle kwĩthĩwa twĩ metho maũndũnĩ ma kwĩtanĩthya? Nengane ngelekany’o.

¹² Kwosa ĩvinda ũthyũmũe na ũyĩtanĩthya nĩ ũndũ wa vata thayũnĩ. Ĩndĩ tũkavũa ngũĩ, kwĩtanĩthya no kũtw’ĩke takw’o ũndũ ũla wa vata thayũnĩ witũ. Ĩvindanĩ ya atũmwa aingĩ maasya, “Tũye na tũinyw’a, nĩkwĩthĩwa ũnĩ tũkakw’a.” (1 Ako. 15:32) O na ũmũnthĩ aingĩ  methĩawa na yĩsilya ta yĩu. Kwa ngelekany’o, myaka yĩ navu ĩtinanga ve mwanake ũmwe nthĩ ya Europe wambĩĩe kũthi maũmbanonĩ ma Kĩklĩsto, ĩndĩ nĩwendete mũno maũndũ ma kwĩtanĩthya. Wendi ũsu wamũsumbĩkie nginya atila kĩtindo kyake na andũ ma Yeova. Ĩndĩ ekalile esa kwĩthĩa kũtũnga kĩlĩko kyonthe maũndũnĩ ma kwĩtanĩthya kwatumĩte akw’a ngoo na akeyongeleela mathĩna. Nũndũ wa ũu nĩwambĩĩe ĩngĩ kwĩmanyĩsya Mbivilia na mũthya atw’ĩka mũtavany’a wa ũvoo mũseo. Aisye ũũ amina kũvatiswa: “Ũndũ ũla ũtumaa nĩlila no ĩvinda yĩla naanangie ndikaaĩsa kũmanya kana kũmũthũkũma Yeova nĩkw’o kũtũeteae ũtanu kwĩ kũtindĩa kwĩtanĩthya na maũndũ ma nthĩ ĩno.”

13. (a) Tũmĩa ngelekany’o ũelesye nĩkĩ twaĩle kwĩthĩwa twĩ metho ĩũlũ wa ĩvinda yĩla tũtũmĩaa maũndũnĩ ma kwĩtanĩthya. (b) Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũtũmĩe ĩvinda yĩla yaĩle maũndũnĩ ma kwĩtanĩthya?

¹³ Kĩeleelo kya kwĩtanĩthya nĩ kũthyũmũsya mwĩĩ na kĩlĩko na tũyosa vinya wa kũendeea. Nĩ kana twĩanĩsye kĩeleelo kĩu twaĩle kwĩtanĩthya masaa meana? Kwasũanĩa ngelekany’o ĩno: Aingĩ maitũ nĩtwendete kũya keki na ngelemende mavinda kwa mavinda. Ĩndĩ nĩtwĩsĩ kana tũkatw’ĩka tũkatindĩaa kũya syĩndũ isu syĩ syoka tũilea kũwaa. Nĩkyo kĩtumi mavinda ala maingĩ tũĩsaa malĩu matonya kwaka mĩĩ yitũ. O ta ũu, tũkatũmĩa ĩvinda yingĩ tũthyũmũĩte na tũyĩtanĩthya no twonze kĩ-veva. Nĩ kenda ũu ndũkese kwĩthĩwa, tũtũmĩaa ĩvinda yĩla yingĩ maũndũnĩ ma Ũsumbĩ. Tũtonya kũmanya ata kana ĩvinda yĩla tũtũmĩaa tũyĩtanĩthya nĩyaĩlĩte? Wĩona ata kyumwanĩ kĩmwe ũkaandĩka vandũ masaa ala watũmĩa ũyĩka maũndũ ma kĩ-veva, ta kũthi maũmbanonĩ, ũtavany’a, kana kwĩmanyĩsya wĩ weka kana wĩ na mũsyĩ wenyu? Wamina kwĩka ũu no ũsianĩsye masaa asu na ala ũtũmĩie o kyumwanĩ kĩu ũyĩka maũndũ ma kwĩtanĩthya ta kũthi mathaũnĩ, kũsisya televiseni, kũthaũka mathaũ ma vitio, kana o ũyĩka tũmaũndũ tũngĩ wendete kwĩtanĩthya natw’o. Wasianĩsya, nĩ maũndũ meva mosete ĩvinda yingĩ? Nũkwona ta waĩlĩte kũolanga “keki na ngelemende” ila ũĩsaa, kana kwa ndeto ingĩ, ĩvinda yĩla ũtũmĩaa maũndũnĩ ma kwĩtanĩthya?—Soma Aeveso 5:15, 16.

14. Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũnyuve maũndũ ala maĩle ma kwĩtanĩthya?

¹⁴ Kĩla mũndũ na kĩla mwene mũsyĩ nĩwaĩle kũtw’a nĩ maũndũ meva ũkũnyuva ma kwĩtanĩthya, ĩndĩ maũndũ asu mayaĩle kũtũla myolooto ya Yeova ĩla yĩ Mbivilianĩ. * Maũndũ maseo ma kwĩtanĩthya nĩ “mũthĩnzĩo wa Ngaĩ.” (Mũta. 3:12, 13) Ĩndĩ nĩtwĩsĩ kana maũndũ ala mũndũ ũmwe ũtonya kwenda kwĩtanĩthya namo ti nginya mũndũ ũla ũngĩ akamatanĩa. (Aka. 6:4, 5) Kwoou o na ethĩwa twĩĩtanĩthya na maũndũ meva, twaĩle kwĩthĩwa twĩ metho mũno ĩũlũ wa ĩvinda yĩla tũũtũmĩa maũndũnĩ asu. Yesũ aisye atĩĩ: “Vala ve ũthwii waku, nĩvo vethĩawa ngoo yaku nayo.” (Mt. 6:21) Kwondũ wa ũu, ethĩwa nĩtũmwendete Yesũ na ngoo yitũ yonthe, mosũanĩo maitũ, meko maitũ, na ndeto sitũ ikoonanasya kana kĩla twonaa kĩ kya vata vyũ nĩ maũndũ ma Ũsumbĩ ĩndĩ ti maũndũ ala maitũ ene.—Avi. 1:9, 10.

15, 16. (a) Nĩ kwa nzĩa yĩva ũmanthi wa malĩ ũtonya kũlikya Mũklĩsto mũisyonĩ? (b) Yesũ aumisye ũtao wĩva mũseo ĩũlũ wa syĩndũ sya kĩ-mwĩĩ?

¹⁵ Andũ aingĩ ũmũnthĩ masembanasya na ngũa ila syumie, simũ, kombiũta, na syĩndũ ingĩ sya mũthemba ũsu. Kwoou ve vata wa kĩla Mũklĩsto akekalaa ayĩthiana amanye nĩ maũndũ meva wonaa me ma vata. No  wĩkũlye atĩĩ: ‘Nyie nonaa syĩndũ sya kĩ-mwĩĩ syĩ sya vata nginya ũkethĩa nĩtũmĩa ĩvinda yingĩ ngĩsũanĩa na kũmanthana na ngalĩ kana syĩndũ ingĩ sya mĩtũkĩ kwĩ yĩla nĩtũmĩaa ngĩyũmbanĩsya maũmbano? Nĩnĩthĩwa nĩtũmĩaa ĩvinda yingĩ maũndũnĩ a makwa nginya ngaĩwa nĩ mwanya wĩanĩtye wa kũvoya na kũsoma Mbivilia?’ Ethĩwa nĩtũkwona twambĩĩe kwenda mũno syĩndũ sya kĩ-mwĩĩ kwĩ ũndũ tũmwendete Klĩsto, nĩtwaĩle kwosa ũtao ũũ: “Ĩsũvĩei wendi w’onthe.” (Luka 12:15) Nĩkĩ we Yesũ wanenganie ũtao ũsu ũte wa ngũĩ?

¹⁶ Yesũ aisye atĩĩ: “Kũi mũndũ ũtonya kũthũkũma mavwana elĩ.” Na ongela kwasya: “Mũitonya kũthũkũma Ngai o na ũthwii.” Ũu nĩw’o nũndũ kĩla ũmwe wa “mavwana” asu elĩ endaa athũkũmwe na ngoo yonthe. Yesũ aisye ethĩwa mũndũ akamathũkũmaa mavwana asu me elĩ, “akamũmena ũmwe, na akamwenda ũla ũngĩ” kana “akalũman’ya na ũmwe, na akamũvũthya ũla ũngĩ.” (Mt. 6:24) Nũndũ twĩ ene naĩ, no nginya tũendeee kũkita ‘mĩmeo ya mwĩĩ,’ ĩla nĩ vamwe na wendi wa malĩ.—Aev. 2:3.

17. (a) Nĩkĩ ala mendete kwĩanĩsya mĩmeo ya mwĩĩ matamanyaa vala maĩle kũvangĩla maũndũ ma kĩ-mwĩĩ thayũnĩ woo? (b) Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũikethĩwe na wendi wa malĩ?

¹⁷ Andũ ala mendete kwĩanĩsya mĩmeo ya mwĩĩ maimanyaa maĩlĩte kũvangĩla maũndũ ma kĩ-mwĩĩ va thayũnĩ woo. Nĩkĩ matamanyaa? Nũndũ ilĩko syoo iimanyaa maũndũ ala Ngai wonaa me ma vata. (Soma 1 Akolintho 2:14.) Nũndũ ilĩko syoo iikũsũanĩa nesa, methĩawa matatonya kũvathũkany’a ũla waĩle na ũla ũtaĩle. (Aevl. 5:11-14) Kĩu kĩtumaa methĩwa na wendi mwingĩ wa syĩndũ sya kĩ-mwĩĩ ũtesa kwĩanĩw’a. (Mũta. 5:10) Ĩndĩ ũseo nĩ kana ve ndawa ya kũmina wendi ũsu. Ndawa ĩsu nĩ kũsoma Ndeto ya Ngai, Mbivilia, kĩla mũthenya. (1 Vet. 2:2) O tondũ kũvindĩĩsya ndeto sya Ngai kwalũlũmĩĩilye Yesũ asinda ĩtatwa, o naitũ twatũmĩa myolooto ĩla yĩ Mbivilianĩ ĩkatũtetheesya tũsinde ĩtatwa yĩu ya kũsembany’a na malĩ. (Mt. 4:8-10) Tweeka ũu tũkeethĩawa tũyony’a Yesũ kana nĩwe twendete kwĩ malĩ ĩla tũtonya kũkwata.

18. We ũtw’ĩte kwĩka ata?

¹⁸ Ĩla Yesũ wamũkũlilye Vetelo: “Nũmbendete mbee wa aa?” amũlilikanasya kana kũmũthũkũma Yeova nĩkw’o kwaĩle kwĩthĩwa ũndũ ũla wa vata vyũ thayũnĩ wake. Vetelo, ũla ũalyũlo wa ĩsyĩtwa yake nĩ “Kĩlungu kya Ĩvia,” nĩwoonanisye vyũ thayũnĩ wake kana ĩsyĩtwa yĩu nĩyĩmwaĩle nũndũ aendeeie kwĩthĩwa e mũlũmu mavinda onthe o ta ĩvia. (Meko 4:5-20) O naitũ ũmũnthĩ nĩtũtw’ĩte vyũ kũendeea kũmwenda Klĩsto, tũte kũeka wĩa, maũndũ ma kwĩtanĩthya, na ũmanthi wa malĩ wose mwanya wa maũndũ ma kĩ-veva. Kwondũ wa ũu, ekai motwi ala tũkwĩka thayũnĩ monany’e nesa vyũ kana twĩ na woni o ta ũla wa Vetelo, ũla weeie Yesũ atĩĩ: “Mwĩaĩi; we nĩwĩsĩ kana nĩngwendete.”