1. Kwosana na ĩandĩko ya 3 Yoana 3, 4, nĩ kyaũ kĩtumaa tũtana?

WE WĨONA mũtũmwa Yoana ta watanie ata yĩla weewie kana ala watetheesye kũmanya ũw’o nĩmaendeee kũmũthũkũma Yeova me aĩkĩĩku? Aklĩsto asu aĩkĩĩku nĩmakomanĩte na mathĩna maingĩ, na Yoana nĩwendaa kũmatetheesya malũlũmĩĩlye mũĩkĩĩo woo nũndũ we amatalaa ta syana syake sya kĩ-veva. O ta ũu, nĩtũtanaa yĩla syana sitũ, syĩthĩwe nĩ sya kĩ-veva kana nĩ ila sitũ ene, syeeyumya imũthũkũme Yeova na syaendeea kũlũmany’a nake.—Soma 3 Yoana 3, 4.

2. Nĩkĩ Yoana waandĩkie ila valũa itatũ?

² Yoana nũtonya kwĩthĩwa aĩ Eveso kana vakuvĩ na vau mwaka wa 98 ĩtina wa Klĩsto. Nũtonya kwĩthĩwa athamĩĩie vau ĩtina wa kũthaw’a kĩthamanĩ kya Vatimo. Ĩvindanĩ yĩu, nĩw’o watongoew’e nĩ veva mũtheu wa Yeova aandĩka valũa itatũ. Aiandĩkie nĩ kana itetheesye Aklĩsto ala aĩkĩĩku maendeee kũmũĩkĩĩa Yesũ na maiendeea kũendaa nthĩnĩ wa ũla w’o.

3. Twĩenda kũkwata ũsũngĩo wa makũlyo meva?

³ Ĩvindanĩ yĩu, Yoana nĩwe mũtũmwa ũla watialĩte e weka. Na nĩwathĩnĩkaa mũno asũanĩa ũndũ amanyĩsya ma ũvũngũ maendeee kwasya ikundi. * (1 Yoa. 2:18, 19, 26) Akaĩi asu ma mũĩkĩĩo mavangaa nĩmamwĩsĩ Yeova, ĩndĩ mayaatĩĩaa mĩao yake. Kwoou ekai tũneenee ũtao ũla Yoana waveveeiwe kũandĩka. Twĩenda kũkwata ũsũngĩo wa makũlyo aa atatũ: Tũendaa nthĩnĩ wa ũla w’o ata? Nĩ maũndũ meva matonya kũtũsiĩĩa kũendaa nthĩnĩ wa ũla w’o? Na tũtonya kũtethany’a  ata nĩ kana ithyonthe twĩkale nthĩnĩ wa ũla w’o?

4. Kwosana na 1 Yoana 2:3-6 na 2 Yoana 4, 6, tũendaa nthĩnĩ wa ũla w’o ata?

⁴ Nĩ kana tũthi nthĩnĩ wa ũla w’o, nĩtwaĩle kũmanya ũw’o ũla wĩ nthĩnĩ wa Ndeto ya Ngai, Mbivilia. O na ĩngĩ, no nginya ‘tũatĩĩe mĩao’ ya Yeova. (Soma 1 Yoana 2:3-6; 2 Yoana 4, 6.) Yesũ nĩwe ngelekany’o ĩla nzeo vyũ ya mũndũ wamwĩwie Yeova. Kwoou nzĩa ĩmwe ya vata ya kũmwĩw’a Yeova nĩ kũatĩĩa nyaaĩ sya Yesũ nesa ũndũ vatonyeka.—Yoa. 8:29; 1 Vet. 2:21.

5. Nĩ maũndũ meva twaĩle kwĩkala tũte na nzika namo?

⁵ Nĩ kana tũendeee kũendaa nthĩnĩ wa ũla w’o, no nginya twĩkale tũte na nzika kana ĩvinda yonthe Yeova aneenaa w’o, na kwoou kĩla ũtũtavĩtye Ndetonĩ yake, Mbivilia, nĩ kya w’o. Na no nginya twĩthĩwe na mũĩkĩĩo kana Yesũ nĩwe Masia ũla wathanĩtwe. Aingĩ ũmũnthĩ mayĩtĩkĩlaa kana Yesũ nĩwe Mũsumbĩ wa Ũsumbĩ wa Ngai. Yoana aisye kana ĩvindanĩ yĩu kwaĩ na “akengani aingĩ” maĩ matonya kũtava ala mataĩkĩĩe vyũ ũw’o ĩũlũ wa Yeova na Yesũ. (2 Yoa. 7-11) Aandĩkie ũũ: “Ũla mũkengani nũũ ate o ũla ũkaĩaa kana Yesũ nĩwe Klĩsto?” (1 Yoa. 2:22) Kwĩmanyĩsya Ndeto ya Ngai kwĩ kw’oka nokw’o kũtonya kũtũtetheesya tũikaw’e. Tweeka ũu, now’o tũtonya kũmũmanya Yeova na Yesũ. (Yoa. 17:3) Na twamamanya, now’o tũtonya kwĩkala tũte na nzika kana twĩ na ũla w’o.

6. Aklĩsto ma mũika makomanaa na kĩsiĩĩi kĩva?

⁶ No nginya Aklĩsto onthe mesũvĩe maikaw’e nĩ momanyĩsyo ma andũ. (1 Yoa. 2:26) Aklĩsto ma mũika nĩmo mũno mũno maĩle kwĩsũvĩana na mũisyo ũsu. Mwĩĩtu-a-asa wa France wĩ na myaka 25 wĩtawa Alexia * easya: “Yĩla naĩ mũninangi, ve momanyĩsyo ma nthĩ matumie nĩkwatwa nĩ nzika, ta ũla ũmanyĩsyo wa kana syũmbe syeekie kwĩyumĩlya. Mavinda amwe neew’aa momanyĩsyo asu me maseo. Ĩndĩ noonaa nũthũku kwĩtĩkĩlana na kĩla kĩũmanyĩw’a sukulu ndeũmũnenga Yeova mwanya wa kwĩtetea.” Alexia nĩwoosie mwanya eemanyĩsya ĩvuku yĩtawa Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation? Ĩtina wa syumwa nini, nzika syake nĩsyathelile. Alexia easya: “Nĩneeyĩĩkĩĩthisye kana kĩla kĩ Mbivilianĩ nĩ kya w’o. Na nĩnamanyie kana naatĩĩa myolooto yayo, ngekalaa nĩ mũtanu na nĩ na mũuo.”

7. Nĩ ũndũ wĩva twaĩlĩte kwĩsũvĩa tũikeke, na nĩkĩ?

⁷ Momanyĩsyo ma andũ no matume mũndũ  ambĩĩa kwĩka maũndũ mathũku evithĩte. Ĩndĩ no nginya Aklĩsto onthe, methĩwe nĩ anini kana nĩ akũũ, mesũvĩe maikeke maũndũ mathũku mevithĩte. Yoana awetie kana tũyĩsa kũtw’ĩka tũendaa nthĩnĩ wa ũla w’o, na ũyĩthĩa ĩvindanĩ o yĩu twĩ na mwĩkalĩle mũthũku. (1 Yoa. 1:6) Ethĩwa nĩtũkwenda Ngai atwĩtĩkĩle kuma yu na kũendeea, no nginya maũndũ onthe ala tũkwĩka tũkamekaa ta tũmulĩkĩtwe. No twasye vai naĩ ya kĩmbithĩnĩ nũndũ Yeova ethĩawa ene kyonthe kĩla tũkwĩka.—Aevl. 4:13.

8. Nĩ ũndũ wĩva twaĩle kũleana naw’o vyũ?

⁸ No nginya tũleane vyũ na woni wa nthĩ ĩũlũ wa naĩ. Mũtũmwa Yoana aandĩkie: “Ethĩwa twĩasya, ‘Tũi na naĩ,’ nĩtũkwĩkenga, na ũla w’o ndwĩ nthĩnĩ witũ.” (1 Yoa. 1:8) Ĩvindanĩ ya Yoana, akaĩi ma mũĩkĩĩo mavangaa kana mũndũ no aendeee kwĩthĩwa e mũnyanyae wa Ngai o na eeka naĩ na ngũlũ. Ũmũnthĩ tũthyũlũlũkĩtwe nĩ andũ me na woni ta ũsu. Aingĩ maasya nĩmamũĩkĩĩe Ngai, ĩndĩ mayĩtĩkĩlanaa na woni wake ĩũlũ wa naĩ, na mũno mũno maiatĩĩaa kĩla ũwetete ĩũlũ wa kũmanyana kĩ-mwĩĩ. Maasya ti ũthũku mũndũ kwĩthĩwa na mwĩkalĩle ũla Yeova ũleanĩte naw’o wa kũmanyana kĩ-mwĩĩ, ethĩwa we mwene nũkwenda kwĩthĩwa naw’o.

9. Amũika matethekaa ata malũmany’a na kĩla Mbivilia ĩmanyĩĩtye?

⁹ Ethĩwa Aklĩsto amũika nĩmeũthing’ĩĩw’a nĩ ala masomaa ĩmwe kana mathũkũmaa ĩmwe methĩwe na mwĩkalĩle mũthũku, no maemwe nĩ kwĩthĩwa na woni ũla waĩle ĩũlũ wa kũmanyana kĩ-mwĩĩ. Ũsu nĩ thĩna mwana-a-asa wĩtawa Aleksandar wakomanie naw’o. Easya: “Ve eĩtu amwe sukulu matataa kũnthing’ĩĩsya nĩkome namo. Na maasya nũndũ ndi na mwĩĩtu twĩ ndũũ, nĩkomaa na aũme.” Ethĩwa nũkomanĩte na ĩtatwa ta yĩu, lilikana kana walũmany’a na kĩla Mbivilia ĩmanyĩĩtye, kĩu kĩkaũtetheesya wĩkale wĩnengete ndaĩa,  kĩkaũsũvĩa ndũkeyĩetee mathĩna ma mwĩĩ, ndũkatũlĩke ngoo, na ndũkanange ngwatanĩo yaku na Yeova. Na kĩla ĩvinda weekĩa kĩthito wasinda ĩtatwa, ũkakwataa vinya wa kũendeea kwĩka kĩla kyaĩle. O na ĩngĩ, lilikana kana Satani nĩwe waumanie na woni mũthũku ũla wĩthĩawa na andũ ma nthĩ ĩũlũ wa kũmanyana kĩ-mwĩĩ. Kwoou yĩla walea kwaw’a nĩ woni wa nthĩ, wĩthĩawa ‘wamũsinda ũla mũthũku.’—1 Yoa. 2:14.

10. Ĩandĩko ya 1 Yoana 1:9 yĩtũtetheeasya ata kũmũthũkũma Yeova na wasya mũtheu wa ngoo?

¹⁰ Nĩtwĩsĩ kana Yeova nĩwe waĩlĩte kũtũtavya kĩla kĩseo na kĩla kĩthũku. Na tũtataa ũndũ tũtonya tũikeke naĩ. Ĩndĩ yĩla twesa kwĩka naĩ, nĩtũmũvoyaa Yeova nĩ kana tũmumbũlĩle naĩ ĩsu. (Soma 1 Yoana 1:9.) Na twesa kwĩka naĩ ngito, nĩtũmanthaa atumĩa matũtetheesye nũndũ nĩmo Yeova ũnyuvĩte matũsũvĩe. (Yak. 5:14-16) Ĩndĩ tũyaĩlĩte kũandũĩka mũno nũndũ wa mavĩtyo tweekie tene. Nĩkĩ? Nũndũ Ĩthe witũ wĩ wendo nĩwatũnengie nthembo ya wovosyo ya Mwana wake nĩ kana tũkwatae ũekeo wa naĩ sitũ. Nũndũ wa ũu, yĩla Yeova wasya kana nũkũekea ũla weelila, ndethĩawa aikengana. Kwoou vai kĩndũ kyaĩlĩte kũtuma tũmũthũkũma Yeova tũte na wasya mũtheu wa ngoo.—1 Yoa. 2:1, 2, 12; 3:19, 20.

11. Twaĩle kwĩka ata nĩ kana ilĩko sitũ iikaw’e nĩ momanyĩsyo ala matonya kwananga mũĩkĩĩo witũ?

¹¹ No nginya tũleane vyũ na momanyĩsyo ma akaĩi ma mũĩkĩĩo. Kuma yĩla kĩkundi kya Kĩklĩsto kyambĩĩiw’e, Ndevili ethĩĩtwe aitũmĩa akengani aingĩ kũvanda nzika ilĩkonĩ sya athũkũmi aĩkĩĩku ma Ngai. Nũndũ wa ũu, nĩtwaĩle kwĩmanyĩsya kũvathũkany’a ũvoo wa w’o na ũvoo wa ũvũngũ. * Amaitha maitũ no matũmĩe Indaneti kana isese sya kũea ngewa nĩ kana matume tũeka  kũmũĩkĩĩa Yeova na tũeka kwenda ana-a-asa maitũ. Mavinda onthe lilikanaa nũũ ũtumaa andũ manyaĩĩkya maũvoo ma ũvũngũ, na ndũkaatate kũmethukĩĩsya!—1 Yoa. 4:1, 6; Ũvu. 12:9.

12. Nĩkĩ twaĩle kwĩkĩa kĩthito tũĩkĩĩe mũno ũw’o ũla twĩmanyĩĩtye?

¹² Nĩ kana Satani ndakatũkĩlye vinya, nĩtwaĩle kwĩkĩa kĩthito tũmũĩkĩĩe Yesũ mũnango, na tũiĩkĩĩa mũvango ũla Ngai wĩkĩte atũmĩĩte Yesũ nĩ kana eanĩsye kĩeleelo kyake. O na nĩtwaĩlĩte kũĩkĩĩa ũla Yeova ũtũmĩaa ũmũnthĩ kũtongoesya ũseũvyo wake. (Mt. 24:45-47) Tũlũlũmĩĩlasya mũĩkĩĩo witũ kwa kwĩmanyĩsya Ndeto ya Ngai kĩla mũthenya. Tweeka ũu, now’o mũĩkĩĩo witũ ũtonya kwĩkala ta mũtĩ wĩ na mĩi ĩlikĩte nthĩ vyũ. Vaulo aneeneie ũndũ ũilye ũsu yĩla waandĩkĩie kĩkundi kya Kolosai. Aandĩkie: “O ũndũ mwamwĩtĩkĩlile Mwĩaĩi, Klĩsto Yesũ, endeeai kwĩkala mwĩ ngwatanĩo vamwe nake, mwĩ na mĩi mĩlũmu na mũkakwa nthĩnĩ wake, na kũlũlũmĩĩlw’a mũĩkĩĩonĩ.” (Ako. 2:6, 7) Twalũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo witũ, vai kĩndũ o na kĩmwe Satani kana aatĩĩi make matonya kwĩka kĩkatuma tũeka kũendaa nthĩnĩ wa ũla w’o.—2 Yoa. 8, 9.

13. Twaĩle kwĩkala twĩsĩ ata, na nĩkĩ?

¹³ Twaĩle kwĩkala twĩsĩ kana nthĩ ndĩlea kũtũmena. (1 Yoa. 3:13) Yoana atũlilikanĩtye kana “nthĩ yonthe yĩ ungu wa vinya wa ũla mũthũku.” (1 Yoa. 5:19) O ũndũ mũthya ũthengeee, now’o ũthatu wa Satani ũendeee kwongeleka. (Ũvu. 12:12) Na kwoou nũtũkitaa atũmĩĩte nzĩa syĩvithanĩtye, ta ũlaalai kana ũvũngũ wa akaĩi ma mũĩkĩĩo. O na nũtũmĩaa nzĩa itevithanĩtye, ta kũtũnyamasya. Satani nĩwĩsĩ kana e na kavinda kakuvĩ ka kũtata kũũngamya wĩa witũ wa kũtavany’a kana kwonzya mũĩkĩĩo witũ. Kwoou ti ũsengy’o kwona wĩa witũ ũyĩkĩwa isiĩĩi nthĩ imwe kana ũikũnwa maluvuku. Ĩndĩ ana-a-asa na eĩtu-a-asa maitũ ala me nthĩ isu nĩmaendeee kũmĩĩsya. Nĩmonanĩtye nesa kana o na ũla mũthũku atũkita ata, no twĩkale twĩ aĩkĩĩku!

14. Nĩ ũndũ ũmwe wĩva tũtonya kwĩka tũkatetheesya ana-a-asa na eĩtu-a-asa kwĩkala ũw’onĩ?

¹⁴ Nĩ kana tũtetheesye ana-a-asa na eĩtu-a-asa maitũ maendeee kwĩkala ũw’onĩ, no nginya tũmew’ĩae ĩnee. (1 Yoa. 3:10, 11, 16-18) Twaĩlĩte kwendana ĩvinda yonthe, kwĩ kũseo na kwĩ kũthũku. Kwa ngelekany’o, nĩwĩsĩ Mũklĩsto wĩla kũkw’ĩĩwa na nũkwenda kũkiakiw’a kana nũkwenda ũtethyo mũna? Kana nũnakwatie livoti ya ana-a-asa na eĩtu-a-asa manakwatie wasyo nũndũ wa mĩisyo ta ithingitho sya nthĩ, na nĩmekwenda kũtetheew’a kũtũngĩĩa Nyũmba sya Ũsumbĩ kana nyũmba syoo ene? Kĩla kĩtetheeasya ana-a-asa na eĩtu-a-asa maitũ kũmanya kana nĩtũmendete mũno na nĩtũmew’ĩaa ĩnee, ti ndeto sitũ syĩ syoka, ĩndĩ mũno mũno nĩ meko maitũ.

15. O tondũ ĩandĩko ya 1 Yoana 4:7, 8 yĩwetete, twaĩle kwĩka ata?

¹⁵ Yĩla twendana, twĩthĩawa tũyĩatĩĩa ngelekany’o ya Ĩthe witũ wa ĩtunĩ nũndũ we nũtwendete. (Soma 1 Yoana 4:7, 8.) Ũndũ ũmwe mũnene wonanasya nĩtwendene nĩ kũekeanĩa. Kwa ngelekany’o, mũndũ nũtonya kũtũũmĩsya ĩndĩ aitwĩtya ũekeo. Twonanasya nĩtũmwendete yĩla twamũekea na twoolwa nũu. (Ako. 3:13) Kwasũanĩa mwana-a-asa wĩtawa Aldo. Ĩvinda yĩmwe eewie mwana-a-asa mũna wamũnengete ndaĩa aineenea mbaĩ yake naĩ. Aldo easya, “Namũvoyie Yeova ĩngĩ na ĩngĩ andetheesye ndikakue mwana-a-asa  ũsu naĩ.” Ĩndĩ ve ũndũ ũngĩ Aldo weekie. Nĩwakũlilye mwana-a-asa ũsu matavany’e ĩmwe. Me ũtavany’a, Aldo nĩwamũtavisye ũndũ waũmĩiw’e nĩ ndeto syake. Easya: “Yĩla mwana-a-asa ũsu wamanyie ũndũ ndeto syake syambũmĩisye, ambĩtisye ũekeo. Neethukĩĩsya ũndũ weetisye ũekeo, namanyie nũkwĩlila mũno nũndũ wa ndeto syake. Twatianie nesa, na twoolwa nĩ thĩna ũsu.”

16-17. Nĩ ũtwi wĩva twaĩle kwĩka?

¹⁶ Mũtũmwa Yoana nĩwendete ana-a-asa make mũno, na nĩwendaa maendeee nesa kĩ-veva. Kĩu tũkyonaa nesa twasoma ũtao ũla wamanengie valũanĩ syake itatũ. Nũseo ta kĩ kũmanya kana aũme na aka mailye take nĩmetĩkĩw’e mauta mesumbĩka na Klĩsto!—1 Yoa. 2:27.

¹⁷ Ekai tũatĩĩe na ngoo yonthe ũtao ũla twaneenea. Na nĩtũtw’ei kũendeea kũendaa nthĩnĩ wa ũla w’o, na ũu nĩ kwasya, tũmwĩw’ae Yeova maũndũnĩ onthe. Ĩmanyĩsye Ndeto yake na ũimĩĩkĩĩa. Ĩkĩa kĩthito ũmũĩkĩĩe Yesũ vyũ. Ndũkethukĩĩsye momanyĩsyo ma andũ na ma akaĩi ma mũĩkĩĩo. Ndũkeke maũndũ mathũku wĩvithĩte, na ndũketĩkĩle kũsesengwa wĩke naĩ. Ĩvinda yonthe atĩĩaa mĩao mĩlũngalu ya Yeova. Na nĩtũtetheesyei ana-a-asa mekale melũmĩtye kwa kũekea ala matũvĩtĩsya na kwa kũtetheesya ala me na thĩna. Tweeka ũu, o na twakwatwa nĩ kyaũ, tũkaendeea kũendaa nthĩnĩ wa ũla w’o.