1. Yeova ekĩte maũndũ meva kwondũ waku?

WE WATW’ĨKIE ũmwe wa Ngũsĩ sya Yeova ata? Mbee, wambie kũtavw’a “ũvoo mũseo.” Nũtonya kwĩthĩwa wataviw’e ũvoo ũsu nĩ asyai maku, mũndũ mwathũkũmaa ĩmwe kana mwasomaa ĩmwe, kana nĩ Ngũsĩ syatavanasya nyũmba kwa nyũmba. (Mko. 13:10) Ĩtina wa ũu, ve mũndũ watũmĩie ĩvinda yake yingĩ na vinya wake aiũmanyĩsya Mbivilia. Ũendeee kwĩmanyĩsya, nĩwambĩĩie kũmwenda Yeova, na wamanya kana o nake nũkwendete. Yeova nĩwaũkusisye ũw’onĩ watw’ĩka mũmanyĩw’a wa Yesũ Klĩsto, na nũndũ wa ũu, yu wĩ na wĩkwatyo wa kwĩkala thayũ tene na tene. (Yoa. 6:44) Mwa ndũlea kwĩthĩwa ũmũtũngĩaa Yeova mũvea mũno nũndũ nĩwatumie mũndũ ethĩwa na wendi wa kũũmanyĩsya ũla w’o na akwĩtĩkĩlya ũtw’ĩke ũmwe wa athũkũmi make!

2. Twĩneenea kyaũ ĩsomonĩ yĩĩ?

² Yu nũndũ nĩtwĩsĩ ũw’o, twĩ na kĩanda kya kũtetheesya angĩ makinyĩlae vamwe naitũ nzĩanĩ ĩla ĩelete thayũnĩ. No twĩthĩwe tũtaemawa nĩ kũtavany’a nyũmba kwa nyũmba, ĩndĩ ũyĩthĩa nĩtũemawa nĩ kũkũlya andũ kana no mende tũmamanyĩsye Mbivilia, kana no kwĩthĩwa tũemawa nĩ kũendeea kũmanyĩsya ala meetĩkĩla. We ũu nĩw’o wĩw’aa? Ethĩwa ũu nĩ w’o, no ũtetheke wasũanĩa maũndũ ala maneenewe ĩsomonĩ yĩĩ. Nĩtũũneenea kĩla kĩtumaa twĩthĩwa na wendi wa kũtw’ĩkĩthya andũ amanyĩw’a. O na nĩtũũneenea ũndũ tũtonya kũkĩlya vinya mawetu ala matonya kũtuma tũemwa nĩ kũmanyĩsya mũndũ Mbivilia. Ĩndĩ mbee, ekai twone nĩkĩ twaĩle kwĩthĩwa atavany’a na alimũ ma ũvoo mũseo.

3. Nĩkĩ tũtavanasya?

³ Yĩla Yesũ waĩ ĩũlũ wa nthĩ, anengie aatĩĩi make wĩa ũkuĩte maũndũ elĩ. Mbee, ameie matavany’e ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ, na amamanyĩsya ũndũ matonya kwĩka ũu. (Mt. 10:7; Luka 8:1) Ũndũ ũmwe wamamanyĩisye nĩ kĩla maĩle kwĩka yĩla andũ mamavĩnga, na kĩla maĩle kwĩka yĩla andũ mendeew’a nĩ ũvoo wa Ũsumbĩ. (Luka 9:2-5) O na nĩwathanie ũndũ ũvoo ũsu ũkatavanw’a kũndũ kwingĩvĩte, nũndũ ameie kana aatĩĩi make makaumya “ũkũsĩ kwa mbaĩ syonthe.” (Mt. 24:14; Meko 1:8) Ũu wĩonany’a kana amanyĩw’a make maaĩle kũendeea kũtavany’a ĩũlũ wa Ũsumbĩ wa Ngai na kĩla Ũsumbĩ ũsu ũkeanĩsya, andũ methĩwe nĩmekwĩthukĩĩsya kana maikwĩthukĩĩsya.

4. Kwosana na Mathayo 28:18-20, nĩ ũndũ ũngĩ wĩva twaĩle kwĩka eka o kũtavany’a ĩũlũ wa Ũsumbĩ?

⁴ Naw’o ũndũ wa kelĩ nĩ wĩva? Yesũ atavisye aatĩĩi make moona mũndũ ũkwenda kũtw’ĩka mũmanyĩw’a wake, mamũmanyĩsye kũkwata maũndũ onthe ala wameaĩe. Ĩndĩ w’o wĩa ũũ wa kũtavany’a na kũmanyĩsya andũ waaĩle kũtethw’a o ĩvindanĩ ya atũmwa yĩ yoka, o tondũ andũ amwe mavangaa? Aiee, na kĩtumi nũndũ Yesũ aisye kana wĩa ũũ wa vata ũkaendeea kũtethw’a “nginya mũminũkĩlyo wa ĩvinda yĩĩ” tũtwĩe. (Soma Mathayo 28:18-20.) Yesũ nũtonya kwĩthĩwa anenganie mwĩao ũsu ĩvinda yĩla waumĩlĩĩile amanyĩw’a mbee wa 500. (1 Ako. 15:6) O na ũvuany’onĩ ũla wanengie Yoana, nĩwasyokie oonany’a nesa kana amanyĩw’a make onthe nĩmaĩle kũtetheesya andũ angĩ mamũmanye Yeova.—Ũvu. 22:17.

5. Kwosana na 1 Akolintho 3:6-9, Vaulo atũmĩie ngelekany’o yĩva ĩkwonany’a ũndũ wĩa wa kũtavany’a na kũmanyĩsya ikonanĩtye?

⁵ Mũtũmwa Vaulo aelekanilye wĩa wa kũtw’ĩkĩthya andũ amanyĩw’a na kũĩma, nũndũ oonanisye wĩa ũsu nĩwendaa maũndũ angĩ eka o kũvuĩa mbeũ. Alilikanilye Akolintho atĩĩ: “Nyie nĩnavandie, na Avolo nĩwanyithisye . . . Nenyu mwĩ mũũnda wa Ngai ũendeee na kũĩmwa.” (Soma 1 Akolintho 3:6-9.) Ta twĩ atethya ma wĩa ‘mũũndanĩ wa Ngai,’ twavuĩa mbeũ tũiekelaa vau. Ĩndĩ, nĩtũinyithasya na tũiendeea kũsisya ũndũ iendeee. (Yoa. 4:35) Na tũendeee kũtethya wĩa ũsu, tũyũlawa kana Ngai nĩwe ũtumaa mbeũ isu iana.

6. Twaĩle kwĩka maũndũ meva yĩla tũũmanyĩsya mũndũ?

⁶ Tũmanthaa ala me na “ngoo nzeo kwondũ wa thayũ wa tene na tene.” (Meko 13:48) Ĩndĩ nĩ kana matw’ĩke amanyĩw’a, no nginya tũmatetheesye (1) maelewe, (2) metĩkĩle, na (3) maitũmĩa maũndũ ala mekwĩmanyĩsya Mbivilianĩ. (Yoa. 17:3; Ako. 2:6, 7; 1 Ath. 2:13) Ngelekany’o ya onthe kĩkundinĩ no ĩtetheesye amanyĩw’a ma Mbivilia mũno. Ũndũ ũmwe tũtonya kwĩka ũu nĩ kwa kwony’a ala eũ kana nĩtũmendete, na yĩla mooka maũmbanonĩ, tũimatetheesya mew’e ta me mũsyĩ. (Yoa. 13:35) Nake mwalimũ nũtonya kwĩthĩwa aĩle kũtũmĩa ĩvinda yake yingĩ na vinya mwingĩ kũtetheesya mũmanyĩw’a aekane na mĩĩkĩĩo na imanyĩo iilye ta “ngome syĩ vinya.” (2 Ako. 10:4, 5) No tũkue myei mingĩ tũitetheesya mũndũ maũndũnĩ asu atatũ nĩ kana ese kũvatiswa. Ĩndĩ kĩthito kitũ kĩyĩthĩawa kĩ kya mana.

7. Nĩ kyaũ kĩtumaa twenda kũtavany’a na kũtw’ĩkĩthya andũ amanyĩw’a?

⁷ Nĩkĩ tũtethasya wĩa wa kũtavany’a na kũtw’ĩkĩthya andũ amanyĩw’a? Mbee, nĩkwĩthĩwa nĩtũmwendete Yeova. Wonanasya nũmwendete Ngai kwa kwĩka kyonthe kĩla ũtonya ũatĩĩe mwĩao wa kũtavany’a na kũtw’ĩkĩthya andũ amanyĩw’a. (1 Yoa. 5:3) Kwasũanĩa ũndũ  ũũ: Kũmwenda Yeova nĩkw’o kwatumie wambĩĩa kũtavany’a nyũmba kwa nyũmba. Kw’o kũatĩĩa mwĩao ũsu kwaĩ laisi? Nĩvatonyeka kũkethĩwa kũtaĩ laisi. Yĩla wathengeeie mũomo wa mbee ũitavany’a, nĩweew’aa ũtelemete? Vate nzika, weew’aa ũu! Ĩndĩ nũndũ nĩweesĩ kana wĩa ũsu nĩw’o Yesũ ũkwenda ũtethye, nĩwaatĩĩie mwĩao wake. Na ĩndĩ ĩtina wa kũtavany’a kwa kavinda, wia waku nĩwaolekile. Ĩndĩ nao nata kũmanyĩsya mũndũ Mbivilia? Kũsũanĩa kĩu nĩkũtumaa ũtelema? Ĩĩ, nĩvatonyeka. Ĩndĩ Yeova no atume wĩthĩwa na wendi wa kũtw’ĩkĩthya andũ amanyĩw’a, wamũvoya aũtetheesye ũeke kũkĩa na wĩthĩwe na ũkũmbaũ wa kũkũlya mũndũ kana no ende ũmũmanyĩsye Mbivilia.

8. Kwosana na Maliko 6:34, nĩ ũndũ ũngĩ wĩva ũtonya kũtuma twenda kũmanyĩsya angĩ?

⁸ Kelĩ, kwenda atũi maitũ nĩkũtumaa tũmamanyĩsya ũw’o. Kwa ngelekany’o, ve ĩvinda Yesũ na amanyĩw’a make meew’aa manoete nũndũ wa kũtinda mũthenya w’onthe matavanĩtye. Nũndũ wa ũu, nĩmaendie vandũ me oka mathũmũe, ĩndĩ ĩkomano ya andũ nĩyamanyie vala maĩ. Yĩla Yesũ wayonie nĩwayĩw’ĩie tei mwingĩ, na ambĩĩa kũyĩmanyĩsya “maũndũ maingĩ.” (Soma Maliko 6:34.) Na no twasye kana nũndũ nĩwanoete, nĩweekĩie kĩthito kingĩ nĩ kana eke ũu. Nĩkĩ? Kĩtumi nũndũ nĩweeyĩkĩie iatũnĩ sya andũ ala maĩ ĩkomanonĩ yĩu. Nĩwoonie ũndũ manyamaaa na ũndũ mendaa mũndũ amanenge wĩkwatyo, na kĩu kyatuma enda kũmatetheesya. Andũ ũmũnthĩ mailye o ta asu. Ndũkakengeke nĩ kwona mailye ta atanu kana ta eanĩe. Mailye ta malondu mau mate na mũĩthi ũmatongoesya. Nake mũtũmwa Vaulo aisye kana andũ asu mayĩthĩawa na Ngai, o na mayĩthĩawa na wĩkwatyo. (Aev. 2:12) Methĩawa nzĩanĩ ĩla “ĩelete wanangĩkonĩ”! (Mt. 7:13) Kwoou yĩla twasũanĩa ũndũ andũ kĩsionĩ kitũ me na vata mũnene wa kũtetheew’a kĩ-veva, wendo na ĩnee nitũsukumaa tũmatetheesye. Na vai nzĩa ĩngĩ nzeo tũtonya kwĩka ũu eka o kũmakũlya kana no mende tũmamanyĩsye Mbivilia.

9. Kwosana na Avilivi 2:13, Yeova atonya kũũtetheesya ata?

⁹ Nũtonya kwĩthĩwa ũemawa nĩ kũkũlya mũndũ ũmũmanyĩsye Mbivilia nũndũ nĩwĩsĩ kwĩka ũu kwĩkua ĩvinda yaku yingĩ. Ethĩwa ũu nĩw’o vailye, mũtavye Yeova ũndũ ũkwĩw’a. Mũkũlye aũtetheesye wĩthĩwe na wendi wa kũmantha mũndũ ũmũmanyĩsya Mbivilia, na ũiendeea kwĩthĩwa na wendi wa kũmũmanyĩsya. (Soma Avilivi 2:13.) Mũtũmwa Yoana nũtũĩkĩĩthĩtye kana Ngai nũsũngĩaa mboya ila syosanĩte na kwenda kwake. (1 Yoa. 5:14, 15) Kwoou ĩkĩĩa vyũ kana Yeova nũkũũtetheesya wĩthĩwe na wendi wa kũtethya wĩa wa kũtw’ĩkĩthya andũ amanyĩw’a.

10-11. Nĩ kyaũ kĩtonya kũtuma twona ve vinya kũmanyĩsya mũndũ Mbivilia?

¹⁰ Nĩtwonaa wĩa witũ wa kũmanyĩsya wĩ wa vata, o na kau nĩtũkomanaa na mawetu matonya kũtuma tũteka kyonthe kĩla tũkwenda wĩanĩ ũsu. Ekai twone mawetu amwe tũtonya kũkomana namo, na ũndũ tũtonya kũmakĩlya vinya.

¹¹ Nĩtũtonya kwĩthĩwa twĩ avinyĩĩe nĩ maũndũ maitũ nginya ũkethĩa twĩona ta tũteanĩsya maũndũ maingĩ ũndũ tũkwenda. Kwa ngelekany’o, atavany’a amwe nĩ akũũ na angĩ nĩmathĩnaw’a nĩ mwĩĩ. We wĩ ũmwe katĩ wa asu? Ethĩwa nĩ w’o, kwasũanĩa ũndũ ũmwe twĩmanyĩĩtye ĩvindanĩ yĩĩ ya ũwau wa COVID-19. Twĩthĩĩte kaĩ no tũmanyĩsye andũ Mbivilia tũtũmĩĩte syĩndũ ta simũ! Kwoou no wambĩĩe kũmanyĩsya mũndũ Mbivilia na ũiendeea kũmũmanyĩsya wĩ o mũsyĩ kwaku. Na ve kaũndũ kangĩ kaseo twonete. Andũ amwe no methĩwe mayenda kwĩmanyĩsya Mbivilia, ĩndĩ ũyĩthĩa maitonya kũkwatĩkana  saa ila ana-a-asa maitũ mavangĩĩe kũtavany’a. No methĩwe matonya kũkwatĩkana kĩoko tene kana ũtukũ. We no wĩvange nesa ũkatetheesya andũ ta asu masaa ala meũkwatĩkana? O nake Yesũ eekie ũu. Amanyĩisye Nikotemo ũtukũ nũndũ saa isu nĩsyo Nikotemo waĩ atonya kũkwatĩkana.—Yoa. 3:1, 2.

12. Nĩ maũndũ meva matumaa tũĩkĩĩa kana no twĩthĩwe alimũ aseo?

¹² No twĩthĩwe tũyĩw’a ta tũtatoetye kũmanyĩsya mũndũ Mbivilia. No twĩthĩwe twonaa ta twaĩle kwamba kwongela ũmanyi witũ kana ũtũĩka witũ. Ethĩwa ũu nĩw’o wĩw’aa, kwasũanĩa maũndũ aa atatũ matonya kũtuma wĩyĩĩkĩĩa mũnango. Mbee, Yeova ndethĩawa na nzika kana nũtonya kũtethya wĩa ũũ nesa. (2 Ako. 3:5) Kelĩ, o na kau Yesũ nĩwe wĩ na “ũkũmũ w’onthe ĩtunĩ na kũũ nthĩ,” nũkũnengete wĩa wa kũmanyĩsya angĩ, na ũu wĩonany’a kana nũkũĩkĩĩe. (Mt. 28:18) Na katatũ, ala angĩ no makũtetheesye. Yesũ nĩweekwatasya Ĩthe wake amũmanyĩsye kĩla ũkũweta na kũneena, na o naku no wĩke o take. (Yoa. 8:28; 12:49) O na no ũkũlye mũsyaĩĩsya wa kĩkundi kyaku kya ũtavany’a, vainia wĩ na ũtũĩka, kana mũtavany’a ũngĩ wĩ na ũmanyi aũtetheesye kwambĩĩa kũmanyĩsya mũndũ Mbivilia na kũendeea kũmũmanyĩsya. Na ũndũ ũngĩ ũtonya kwĩka nĩ kana wĩyĩĩkĩĩe mũnango nĩ kwĩthĩwa vo yĩla mũtavany’a ũmwe katĩ wa asu ũkũmanyĩsya mũmanyĩw’a wake Mbivilia.

13. Nĩkĩ twaĩle kwĩkĩa kĩthito tũmanyĩe nzĩa nzaũ sya kũmanyĩsya?

¹³ No kwĩthĩwa twĩw’aa wĩ ũndũ wĩ vinya kũmanyĩa nzĩa nzaũ na syĩndũ nzaũ sya kũmanyĩsya. Yu nzĩa ĩla tũnatũmĩaa kũmanyĩsya andũ Mbivilia nĩvĩndũkĩte. Ũmũnthĩ tũtũmĩaa ĩvuku Tanĩa Thayũ Tene na Tene! Nũndũ wa ũu, nzĩa ĩla tũtũmĩaa kwĩyũmbany’a na kũmanyĩsya yĩ kĩvathũkany’o na ĩla tũnatũmĩaa tene. Yu tũsomaa o tũlungu tũnini na tũmanyĩasya mũmanyĩw’a ta tũkũea ngewa nake. Na yĩla tũũmanyĩsya, tũtũmĩaa mũno vitio na syĩndũ ingĩ syĩ simũnĩ, ta JW Library^®. Ethĩwa ndũkwĩw’a ta wĩsene na syĩndũ isu, kũlya mũndũ wĩsene nasyo aũmanyĩsye kũitũmĩa. Ithyĩ twĩ andũ, na twamanyĩa kaũndũ ti laisi kũkaeka. Kĩu kĩtumaa twĩw’a ve vinya kũmanyĩa nzĩa nzaũ sya kwĩka maũndũ. Ĩndĩ wamũkũlya Yeova aũtetheesye na weetĩkĩla ũtethyo wa ala angĩ, ndũkew’a ve vinya kũmanyĩa nzĩa nzaũ na ũkatanĩa mũnango kũmanyĩsya andũ. O tondũ vainia ũmwe waisye, nzĩa ĩno nzaũ ya kũmanyĩsya “nĩtumaa mũmanyĩw’a na mwalimũ matanĩa kwĩmanyĩsya.”

14. Nĩ kyaũ twaĩle kũlilikana ethĩwa ve vinya kũkwata mũndũ tũmanyĩsya Mbivilia kĩsionĩ kitũ, na ĩandĩko ya 1 Akolintho 3:6, 7 yĩtwĩkĩa vinya ata?

¹⁴ No kwĩthĩwa kĩsionĩ kĩla twĩkalaa ve vinya kũkwata mũndũ tũmũmanyĩsya Mbivilia. Andũ no methĩwe matendeeaw’a nĩ ũvoo witũ kana matũvĩngaa. Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũendeee kwĩthĩwa na woni mũseo? Nĩ kũlilikana kana tũtwĩe nthĩ nthũku na maũndũ ma andũ nĩmavĩndũkaa mĩtũkĩ vyũ, na kwoou andũ ala matanendeeaw’a nĩ ũvoo witũ no mambĩĩe kũmanya kana me na nzaa ya kĩ-veva. (Mt. 5:3) Kwa ngelekany’o, ve andũ amwe tene maleaa mavuku maitũ vyũ, ĩndĩ nĩmesie kwĩtĩkĩla kwĩmanyĩsya Mbivilia. Ũndũ ũngĩ ũtonya kũtũtetheesya nĩ kũlilikana kana Yeova nĩwe Mũnene wa ngetha. (Mt. 9:38) O na kau endaa tũendeee kũvanda mbeũ na kũinyithya, nĩwe ũtumaa iana. (1 Ako. 3:6, 7) Ũndũ ũngĩ ũtwĩkĩaa vinya nĩ kũlilikana kana o na ethĩwa vai mũndũ tũũmanyĩsya Mbivilia yu tũi, Yeova atũathimaa asyaĩtye kĩthito kĩla twĩkĩaa, ĩndĩ ti mosyao ala tũkwataa ũtavany’anĩ. *

15. Yeova ew’aa ata mũndũ eetĩkĩla kũmanyĩw’a Mbivilia na atũmĩa kĩla ũkwĩmanyĩsya?

¹⁵ Yeova atanaa mũno yĩla mũndũ weetĩkĩla ũw’o wa Mbivilia na ambĩĩa kũtavya andũ angĩ ũw’o ũsu. (Nth. 23:15, 16) Na no nginya ethĩwe atanaa mũnango oona kĩla twĩanĩĩtye ũmũnthĩ! Kwa ngelekany’o, o na kau mwakanĩ wa ũthũkũmi wa 2020 kũnaĩ ũwau mũthũku nthĩ yonthe, tũnaĩ na amanyĩw’a ma Mbivilia 7,705,765, na nĩtũnatetheeisye andũ 241,994 meeyumya mamũthũkũme Yeova na mavatiswa. O namo asu nĩmeũmanyĩsya angĩ na maimatetheesya matw’ĩke amanyĩw’a. (Luka 6:40) Vate nzika, Yeova nũtanaa mũno oona tũitethya wĩa wa kũtw’ĩkĩthya andũ amanyĩw’a.

16. Nĩ mũvango wĩva mũseo tũtonya kwĩthĩwa naw’o?

¹⁶ Kwa w’o, wĩa wa kũtw’ĩkĩthya andũ amanyĩw’a wĩ mawetu maw’o, ĩndĩ tweetĩkĩla Yeova atũtetheesye, tũkavota kũmanyĩsya angĩ mamwende Ĩthe witũ wa ĩtunĩ. We no wĩke mũvango ũmanthe mũndũ o ũmwe ũmũmanyĩsya Mbivilia, na ũyĩkĩa kĩthito ũendeee kũmũmanyĩsya? Nĩtũtonya kũsengw’a mũno nĩ mosyao ala tũtonya kũkwata twatũmĩa kĩla kamwanya kaumĩla kũkũlya kĩla mũndũ twakomana nake kana no ende tũmũmanyĩsye. Na no twĩkale twĩsĩ kana tweeka ũu, Yeova ndelea kũathima kĩthito kitũ.

17. Tũkwataa kyaũ twavota kũmanyĩsya mũndũ Mbivilia?

¹⁷ Nĩ ndaĩa nene ta kĩ kũtavany’a na kũmanyĩsya angĩ ũw’o! Wĩa ũũ ũtumaa twĩthĩwa na ũtanu wa w’o. Mũtũmwa Vaulo nĩweeyoneie kĩu yĩla watetheeisye andũ aingĩ ndũanĩ ya Thesalonika matw’ĩka amanyĩw’a. Aisye: “Wĩkwatyo witũ kana ũtanu witũ kana ngovia ya ũtanu witũ mbee wa Mwĩaĩi Yesũ nĩ kyaũ? Tyo inyw’ĩ? Ĩĩ, ninyw’ĩ ndaĩa yitũ na ũtanu witũ.” (1 Ath. 2:19, 20; Meko 17:1-4) Ve aingĩ ũmũnthĩ matonya kwasya o take. Kwa ngelekany’o, mwĩĩtu-a-asa wĩtawa Stéphanie e na mũũme nĩmatetheetye andũ kauta makavatiswa, na easya, “Vai ũtanu ũvĩtũkĩte ũla mũndũ ũkwataa atetheesya andũ meyumye mamũthũkũme Yeova.”