1. Nĩkĩ twaĩle kũtata ngwatanĩo yitũ vamwe na Yeova yĩthĩwe yĩ ndũmu?

WE NĨWEEYUMISYE ũmũthũkũme Yeova na wavatiswa watw’ĩka Ngũsĩ yake? Ethĩwa ũu nĩw’o vailyĩ, wĩ na kĩndũ kya vata mũno nakyo nĩ ngwatanĩo vamwe na Ngai. Ĩndĩ ngwatanĩo ĩsu wĩ nayo vamwe na Ngai nĩtonya kwanangwa nĩ nthĩ ĩno ya Satani, na naĩ ĩla twĩthĩawa nayo. Vai Mũklĩsto ũte thĩnanĩ ũsu. Nũndũ wa ũu, twaĩle kũtata ngwatanĩo yitũ vamwe na Yeova yĩthĩwe yĩ ndũmu vyũ ũndũ vatonyeka.

2. (a) Ngwatanĩo ĩtonya kũelew’a ata? (Sisya maelesyo ma kwongeleela.) (b) Tũtonya ata kũlũlũmĩlya ngwatanĩo yitũ vamwe na Yeova?

² Ngwatanĩo yaku vamwe na Yeova ĩlũmĩte ata? No wende yĩthĩwe yĩ ndũmangu kwĩ ũndũ yu ĩilyĩ? Ĩandĩko ya Yakovo 4:8 nĩyĩũtavĩtye ũndũ ũtonya kwĩka ũu. Yaĩtye: “Mũthengeei Ngai, nake akamũthengeea inyw’ĩ.” Ĩandĩko yĩu yonanĩtye kana ngwatanĩo yaku na Yeova yĩ na ngalĩ ilĩ. * Ata? Twoosa ĩtambya ya  kũmũthengeea Ngai o nake ekaa oou. Ĩla twoosa matambya tũteũtĩĩa na tũyona o nake Yeova oosa matambya, ngwatanĩo yitũ nake nĩendeeaa kũlũlũmĩla. Na kyu kĩtumaa twĩthĩwa tũte na nzika kana ngwatanĩo yitũ nake yĩ vo. Twĩthĩawa na mũĩkĩĩo o ta ũla waĩ na Yesũ ĩla waisye, ‘Ũla wandũmie nĩ wa w’o, na nyie nĩnĩmwĩsĩ.’ (Yoa. 7:28, 29) Ĩndĩ mo nĩ matambya meva ũtonya kwosa nĩ kana ũmũthengeee Yeova?

3. Ũtonya kũea ngewa na Yeova ata?

³ Kũea ngewa na Yeova kĩla ĩvinda nĩ ũndũ ũmwe wa vata waĩle kwĩka ethĩwa nũkwenda kũmũthengeea. Ĩndĩ ũtonya ata kũea ngewa na Ngai? Kwesilye-ĩ, ethĩwa wĩ mũnyanyau wĩkalaa kũasa, we ũeaa ngewa nake ata? No kwĩthĩwa mũandĩkanĩaa mavinda maingĩ kana mũkekala mũikũnanĩa simũ. O ta ũu, ũneenaa na Yeova ĩla wamũvoya kĩla ĩvinda. (Soma Savuli 142:2.) Na ĩndĩ ĩla wasoma Ndeto yake kĩla ĩvinda na wamĩvindĩĩsya, wĩthĩawa ũimwĩtĩkĩlya aneene naku. (Soma Isaia 30:20, 21.) Ekai twone ũndũ kũea ngewa na Yeova kũlũlũmĩlasya ngwatanĩo yitũ nake na kũkatuma twĩthĩwa tũte na nzika kana ngwatanĩo ĩsu nĩ ya w’o.

4, 5. Yeova atũmĩaa Ndeto yake ata kũneena naku? Nengane ngelekany’o.

⁴ Ndũema kwĩthĩwa wĩsĩ kana Ngai aandĩkĩthisye Mbivilia kwondũ wa kĩla mũndũ. Ĩndĩ yo no twasye kana Mbivilia nĩkwonasya ũndũ we mwene ũtonya kũmũthengeea Yeova? Ĩĩ, no twasye ũu. Ĩndĩ ĩkwonasya ata? Mantha mwanya ũteũtĩĩa nĩ kana ũsome na ũyĩmanyĩsya Mbivilia. Ĩla ũũmĩsoma sisya ũndũ ũkwosa maũndũ ala wasoma na ũisyoka ũsũanĩe ũndũ we mwene ũtonya kũtũmĩa kĩu wasoma. Weeka ũu wĩthĩawa ũimwĩtĩkĩlya Yeova aneene naku aitũmĩa Ndeto yake. Kyu kĩtumaa wĩthĩwa wĩ na ngwatanĩo nũmangu vamwe nake.—Aevl. 4:12; Yak. 1:23-25.

⁵ Kwa ngelekany’o, kwa soma na ũivindĩĩsya ndeto ii sya Yesũ: “Mũikeyiĩe ũthwii kũũ nthĩ.” Ethĩwa ngoonĩ yaku nũkwĩw’a kana nĩwambaa kwĩanĩsya maũndũ ma Ũsumbĩ mbee, ndeto isu syĩtuma wona kana Yeova nĩwĩw’aa mũyo nũndũ waku. Ĩndĩ ethĩwa nũkwĩw’a waĩle kwĩtheeangya kĩlasi, na waĩle kũtata mũnango wĩanĩasye maũndũ ma Ũsumbĩ mbee, ndeto isu syĩũtetheesya kwona kana Yeova eĩka kũkwoneleelya kĩndũ we mwene waĩle kwĩka nĩ kana ũmũthengeee mũnango.—Mt. 6:19, 20.

6, 7. (a) Ĩla tweemanyĩsya Mbivilia tũmwendaa Yeova ata, nake atwendaa ata? (b) Twaĩle kwĩthĩwa na kĩeleelo kĩva ĩla tũkwĩmanyĩsya twĩ ithyoka?

 ⁶ O na kau kwĩmanyĩsya Maandĩko nĩkũtumaa twona moalyũku ala twaĩle kwĩka nĩ kana tũmũthũkũme Yeova nesanga, no kũtũtetheeasya maũndũnĩ angĩ. Meva? Nĩkũtumaa tũmũmanya Yeova nesanga na ũu ũituma tũmwenda. Na ĩndĩ ĩla twamwenda mũnango, o nake nũtwendaa vyũ na ngwatanĩo yitũ nake ĩilũma.—Soma 1 Akolintho 8:3.

⁷ Ĩndĩ nĩ kana tũmũthengeee Yeova, nũseo tũkemanyĩasya Mbivilia twĩ na kĩeleelo kĩseo. Ĩandĩko ya Yoana 17:3 yaĩtye atĩĩ: ‘Thayũ ũtathela nĩw’o ũũ, nĩ kana makũmanye we Ngai ũla wa w’o weka, na ũla wamũtũmie, nake nĩ Yesũ Klĩsto.’ Kwoou kĩeleelo kitũ kĩyaĩle kwĩthĩwa ne o kwĩmanyĩsya tũmaũndũ tũteeĩsĩ, ĩndĩ kyaĩle kwĩthĩwa ne ‘kũmũmanya’ nesa Ngai ũla wĩtawa Yeova.—Soma Kuma 33:13; Sav. 25:4.

8. (a) Mũndũ atonya kwĩkũlya ata amina kũsoma ngewa ĩla yĩ ĩandĩkonĩ ya 2 Asumbĩ 15:1-5, ĩla yonanĩtye ũndũ Yeova weekanie na Mũsumbĩ Asalia? (b) Kũmũmanya Yeova kũtonya kũtũtetheesya ata tũikaye nzika ĩũlũ wa maũndũ ala wĩkaa?

⁸ Twamũmanya Yeova o tondũ tũmwĩsĩ ũla mũnyanyae witũ mũnene, tũikatindaa tũithĩnĩka ĩla twasoma ngewa imwe Mbivilianĩ na twatiwa tũsaanĩw’e nĩkĩ weekie ũndũ weekie. Kwa ngelekany’o, we wĩw’aa ata ĩla wasoma ũndũ Yeova weekanie na mũsumbĩ ũmwe wa Yuta weetawa Asalia? (2 Asu. 15:1-5) Wasoma ngewa ĩsu ya Asalia, wĩĩthĩa kana o na kau andũ “nĩmaendeeaa na kũthemba na kũtoeesya ũvani kũla kũndũ kũtũlu,” we Asalia “eekaa ũla Yeova wonaa wĩ ũseo.” Ĩndĩ o na ekĩte ũu weekĩte, ‘Yeova nĩwamũkũnie, na eethĩwa na mangũ kũvika mũthenya wa kĩkw’ũ kyake.’ Nĩkĩ weekie ũu? Ngewa ĩsu ndĩwetete. Ĩndĩ kyo kyu nĩkyaĩle kũtuma tũthĩnĩka kana kĩkatuma tũtiwa tũyĩkũlya ethĩwa Yeova ooseie Asalia ĩtambya vate kĩtumi? Tũyĩsa kwĩka ũu ethĩwa nĩtũmwĩsĩ Yeova nesa vyũ. Ũndũ ũmwe wonanasya nĩtũmwĩsĩ Yeova nesa nĩ kwĩkalaa twĩsĩ kana akanasya andũ ‘athimĩte.’ (Yel. 30:11) Kũmanya ũu kũtumaa twĩthĩwa tũte na nzika kana ĩtambya yĩla wooseie Asalia nĩyaaĩle, o na ethĩwa tũyĩsĩ nĩkĩ weekie ũndũ weekie.

9. Nĩ maũndũ meva matumaa tũelewa nĩkĩ Yeova wakũnie Asalia na mangũ?

⁹ Ĩndĩ ũseo nĩ kana maandĩko angĩ no maeleetye mũnango ngewa ĩsu ya Asalia. Mũsumbĩ Asalia nowe weetawa Mũsumbĩ Usia. (2 Asu. 15:7, 32) Nũndũ wa ũu, ngewa ĩla ĩvw’anene na ĩsu yĩ nthĩnĩ wa ĩvuku ya 2 Mavinda 26:3-5, 16-21 nĩtũtetheeasya kũmanya kana o na kau Usia nĩweekie ũla Yeova woonaa wĩ ũseo kwa kavinda, avikie vandũ “ngoo yake yeetũlya, kwondũ wa ũu eeka naĩ mũno.” Nũndũ wa mĩtũlyo ĩsu, ĩvinda yĩmwe nĩwatatie kũtethya wĩa wa mũthembi o esĩ ti wake. Ayenda kwĩka ũu athembi 81 nĩmamũatĩĩie na matata kũmũkany’a. Usia eekie ata? Eekie kĩko kyoonanisye ũndũ waĩ na mĩtũlyo ĩana. ‘Athilĩkĩle’ athembi asu. Mwa o na Yeova ndaĩ alea kũmũkũna na mangũ!

10. Nĩkĩ tũyaĩle kũtindaa tweteele tũelew’e maũndũ onthe ala Yeova wĩkaa? Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũĩkĩĩe vyũ kana Yeova ekaa kĩla kyaĩle?

¹⁰ Ve ũndũ tũtaĩle kũlwa nĩw’o. Twasye Ndeto ya Ngai ĩeleetye ngewa ĩsu kwa ũkuvĩ o tondũ ĩeleetye ngewa imwe, we no wambĩĩe kwona Ngai ta ũte mũlũngalu? Kana ũtw’a Mbivilia nĩtũtavĩtye maũndũ matoetye ĩũlũ wa Yeova ala matũĩkĩĩthasya vyũ kana ĩvinda yonthe ekaa ũla waĩle, na nowe waĩle kũtw’a ũla ũseo na ũla ũthũku? (Kũt. 32:4) Twamũmanya nesa Ngai ũsu wĩtawa Yeova, tũkamwenda mũnango na tũielewa nesa ũndũ wĩkaa maũndũ nginya wĩthĩe o na ti lasima tũkatinda tũeleaw’a maũndũ onthe ala wĩkaa. Ĩthĩwa na mũĩkĩĩo kana o  ũndũ ũkwĩkĩa kĩthito kĩana kya kwĩmanyĩsya na kũvindĩĩsya kĩla Ngai ũkũtavĩtye Ndetonĩ yake, now’o ũkũendeea kũelewa nesa ũndũ wĩkaa maũndũ. (Sav. 77:12, 13) Na ĩndĩ kĩu kĩkalũlũmĩlya ngwatanĩo yaku na Yeova, wĩthĩe o naku nũkwĩw’a yĩ vo.

11-13. Ũtonya kũmanya ata kana Yeova nĩwĩthukĩĩasya mboya? (Sisya visa ĩthangũnĩ ya 19.)

¹¹ Kũvoya nĩkũtũtetheeasya kũmũthengeea Yeova. Nĩtũmũvoyaa nĩ kana tũmũkathe, tũmũtũngĩe mũvea, na tũimũkũlya atũtongoesye. (Sav. 32:8) Ĩndĩ nĩ kana ngwatanĩo yaku na Yeova yĩthĩwe yĩ ndũmu vyũ, no nginya ũĩkĩĩe nĩwĩthukĩĩasya mboya.

¹² Andũ amwe monaa mboya no kĩndũ kya kũtetheesya mũndũ ausye kĩlĩko. Maasya atĩ ĩla wesa kwona mboya yaku ta ĩsũngĩiwe, yĩthĩawa yĩkie kũũtetheesya ũmanye thĩna waku vala ũĩ, na wamina kũũmanya, we mwene wemanthĩa nzĩa ya kũũmina. Ĩndĩ o na kau ũu no w’o, ũtonya kũmanya ata kana ĩla wavoya kuma ngoonĩ Yeova nũkwĩthukĩĩasya?

¹³ Kwasũanĩa ĩũlũ wa Yesũ. O na e ĩtunĩ nĩweeyoneaa we mwene ũndũ Yeova wasũngĩaa mboya sya athaithi make aĩkĩĩku ĩũlũ wa nthĩ. Na ĩndĩ ĩla watavanasya e kũũ nthĩ, nĩwatũmĩaa mboya kũelesya Ĩthe wake wa ĩtunĩ kĩla kĩ ngoonĩ. O na mũthenya ũmwe nĩwavoyie ũtukũ mũima. We nĩwĩthĩwa eekaa ũu takethĩwa nĩwasũanĩaa kana Yeova ndamwĩthukĩĩsye? (Luka 6:12; 22:40-46) We nĩwĩthĩwa amanyĩisye amanyĩw’a make kũvoya takethĩwa asũanĩaa ũtethyo ũla mboya ĩtonya kũnengane no kũtuma kĩlĩko kĩusya? Vate nzika, Yesũ nĩweesĩ nesa kana ĩla mũndũ ũkũvoya ethĩawa aineena na Yeova. Nĩkyo kĩtumi ĩvinda yĩmwe waisye atĩĩ: “Asa, nĩngũũtũngĩa mũvea nũndũ nĩwambĩw’a. Nakwa nĩnĩsĩ kana mavinda onthe nũmbĩw’aa.” O naitũ no tũĩkĩĩe vyũ kana Yeova nĩwe “wĩw’aa mboya.”—Yoa. 11:41, 42; Sav. 65:2.

14, 15. (a) Kũweta maũndũ tũteũvithany’a ĩla tũũvoya kũtonya kũtũtetheesya ata? (b) Mboya yatetheeisye ata mwĩĩtu-a-asa ũmwe alũlũmĩlye ngwatanĩo yake na Yeova?

¹⁴ Waweta maũndũ ũteũvithany’a ĩla ũũvoya, nĩwĩthĩawa ũtonya kũmanya ĩla Yeova waũsũngĩa, o na ethĩwa aũsũngĩa kwa nzĩa yĩvithanĩtye. Naku ĩla woona aikũsũngĩa  mboya syaku ndũkethĩawa na nzika kana nĩ w’o Yeova e vo. O na ĩngĩ, o ũndũ waendeea kũmũelesya Yeova kĩla kĩ ngoonĩ, now’o ũkaendeea kũũthengeea.

¹⁵ Sũanĩa ngelekany’o ya Kathy. * O na kau nĩwatavanasya kĩla ĩvinda, ndatanĩaa wĩa ũsu wa ũtavany’a. Easya: “Neew’aa kũtavany’a kwĩ ũtulu. Ti ngũĩ, neew’aa kwĩ ũtulu vyũ. Ĩndĩ ĩla nathyũmũĩe wĩa, mũtumĩa ũmwe nĩwandavisye kana eĩkwatya nĩngwosa ũvainia wa kĩla ĩvinda. O na nĩwanengie vomu nusũsye. Nĩnoosie ũvainia, na nambĩĩa kũmũvoya Yeova kĩla mũthenya andetheesye nĩeke kwĩw’a kũtavany’a kwĩ ũtulu.” We Yeova nĩwamũsũngĩie? Easya atĩĩ: “Ũũ nĩ mwaka wa katatũ kuma noosa ũvainia. Nũndũ nĩnĩtavanasya mũno kwĩ tene na nĩnĩmanyĩĩtye maũndũ kuma kwĩ eĩtu-a-asa ala angĩ, nzĩa yakwa ya kũtavany’a ĩendeee na kũseũva. Matukũ aa ndyaasya ũtavany’a ndwĩ ũtulu, ĩndĩ naasya nĩnĩwendete. Na eka ũu, ngwatanĩo yakwa na Yeova nĩ ndũmu o na kwĩ ũndũ yailyĩ tene.” Nĩ w’o, mboya sya Kathy nĩsyamũtetheeisye kũlũlũmĩlya vyũ ngwatanĩo yake na Yeova.

16, 17. (a) No nginya twĩke ata nĩ kana ngwatanĩo yitũ na Yeova ĩendeee kũlũlũmĩla? (b) Nĩ thĩna wĩva wa mwanya ũneeneetwe ĩsomonĩ yĩla yĩatĩĩe?

¹⁶ Vai ĩvinda yĩkesa kũvika wasye nĩwaeka kũlũlũmĩlya ngwatanĩo yaku na Yeova. No nginya twose matambya nĩ kana tũmũthengeee Ngai ethĩwa nĩtũkwenda atũthengeee. Kwoou o na kwĩthĩwe kũilyĩ ata, tũikaaeke kũea ngewa na Ngai witũ kwa kwĩmanyĩsya Mbivilia na kũvoya. Nũndũ wa ũu ngwatanĩo yitũ na Yeova ĩkaendeeaa kũlũlũmĩla, na kwa nzĩa ĩsu ĩitũtetheesya kũkĩlya vinya matatwa.

¹⁷ Ĩndĩ nĩtũtonya kũkwatwa nĩ thĩna ũmwe mũito. Thĩna wĩva? Mavinda amwe nĩtũtonya kwona mathĩna ala twĩ namo mateũthela o na kau nĩtũvoyete mũno na kĩthing’ĩĩsyo. Mavindanĩ ta asu nĩtũtonya kwambĩĩa kũemwa nĩ kũmũĩkĩĩa Yeova ũndũ tũnamũĩkĩĩaa tene. Nĩ laisi tũkambĩĩa kwĩkũlya ethĩwa Yeova nĩwĩthukĩĩasya mboya sitũ, na ethĩwa nũtũtalaa ta twĩ anyanyae. Ĩla twakwatwa nĩ mesilya ta asu tũtonya kũmakĩlya vinya ata twĩsĩ kana ngwatanĩo yitũ na Yeova yĩ o vo? Ĩsomo yĩla yĩatĩĩe nĩyĩneeneete thĩna ũsu.