KŨEA NGEWA NA MŨTŨI
Nĩkĩ Waĩle Kwĩmanyĩsya Mbivilia?
Vaa ĩtheo ve na ngelekany’o ya ũndũ Ngũsĩ ya Yeova ĩtonya kũea ngewa na mũtũi. Twasye mũndũ ũmwe wĩtawa Brian ũla nĩ Ngũsĩ, nĩwavika mũsyĩ kwa mũndũ ũngĩ wĩtawa Eric, na mambĩĩa kũea ngewa.
MBIVILIA YĨTHĨAWA NA MAŨNDŨ MA W’O MA ISITOLI
Eric: Eka ngũtavye, nyie ndi mũndũ wa ndĩni. Kwoou ndiona ta twĩneenea maũndũ maingĩ.
Brian: Nĩ mũvea mũno nũndũ wa kũndavya ũu. Na ndanamba kũendeea mũno, nyie nĩtawa Brian. Naku wĩtawa ata?
Eric: Nĩtawa Eric.
Brian: Nĩnatana mũno kũkomana naku, Eric.
Eric: O nakwa nĩneew’a mũyo.
Brian: Kwaeka ngũkũlye, wĩanĩe mũsyĩ wa andũ ma ndĩni?
Eric: Ĩĩ. Ĩndĩ ĩla naendie kolengyi, nĩnaekanie na maũndũ ma ndĩni.
Brian: Nĩnakũelewa. Weekie masomo meva kolengyi?
Eric: Neekie ĩsomo ya social studies na isitoli. Nĩ vata na ĩsomo ya isitoli nũndũ nĩyĩmanyĩasya vala mũndũ waumie.
Brian: Ũu nĩw’o, ĩsomo ya isitoli yĩthĩawa yĩ ya kwendeesya. No kwĩthĩwa wĩsĩ kana Mbivilia nĩ ĩvuku ya isitoli. Ĩla wasomaa, waaĩka ũkunĩkĩli ũtũmĩĩte Mbivilia?
Eric: Aiee. Nĩnĩsĩ Mbivilia nĩ ĩvuku ĩseo ĩndĩ ndyaaĩsa kũsũanĩa kana yo nĩ ĩvuku ya isitoli.
Brian: Wĩoneka nĩwendete kũmanya maũndũ. Ethĩwa wĩ na ndatĩka nini, mbĩtĩkĩlye ngwony’e ngelekany’o nini sya maũndũ ma w’o ma isitoli ala me Mbivilianĩ.
Eric: Nĩ sawa. Ĩndĩ ndi na Mbivilia.
Brian: Vai thĩna, no tũtũmĩe ĩno yakwa. Ngelekany’o ya mbee nĩ ĩno yĩ ĩandĩkonĩ ya 1 Mavinda kĩlungu kya 29 mũsoa wa 26 na 27. Mĩsoa ĩsu yaĩtye: “Na ĩndĩ Ndaviti mwana wa Yese asumbĩka Isilaeli onthe. Na ĩvinda yĩla wasumbĩkie Isilaeli yaĩ myaka mĩongo ĩna; asumbĩka myaka mũonza Eviloni, na myaka mĩongo ĩtatũ na ĩtatũ Yelusaleme.”
Eric: Ĩsu ĩtonya kwĩthĩwa yĩ ngelekany’o nzeo ya isitoli ata?
Brian: Ve ĩvinda yĩmwe andũ ala matetĩkĩlanaa na Mbivilia maasya kana Mũsumbĩ Ndaviti ndaaĩthĩwa kw’o.
Eric: O w’o ki? Nĩ kyaũ kĩtonya kwĩthĩwa kyatumaa masya kana ndaaĩthĩwa kw’o?
Brian: Kwaĩ maũndũ manini eka ala me Mbivilianĩ maĩkĩĩthasya kana Ndaviti aĩ kw’o. Ĩndĩ mwaka wa 1993, andũ amwe ala menzaa syĩndũ sya tene nĩmaumbũie ĩvia ya tene yaĩ na ndeto ialyũlĩtwe ũũ: “Nyũmba ya Ndaviti.”
Eric: Ũsu ko nĩ ũndũ wa kwendeesyaa.
Brian: Mũndũ ũngĩ andũ moonaa ta ũtaaĩthĩwa kw’o nĩ Vondio Vilato ũla ũwetetwe Mbivilianĩ na waĩ ngavana ĩvinda ya Yesũ. Awetetwe ĩandĩkonĩ yĩĩ ya Luka kĩlungu kya 3, mũsoa wa 1 vamwe na anene angĩ ma silikalĩ ma ĩvinda yĩu.
Eric: Ĩĩ, Ĩandĩko yĩu yaĩtye kana ‘yĩla Vondio Vilato waĩ ngavana wa Yutia, nake Elote aĩ mũsumbĩ wa Kalilii.’
Brian: Nĩw’o. Kwa ĩvinda ya myaka mingĩ asomi amwe methĩĩtwe na nzika kana Vondio Vilato aĩ kw’o. Ĩndĩ, myaka ta 50 mĩvĩtu, ve ĩvia yoonekie Middle East yĩ na ĩsyĩtwa yake.
Eric: Ĩĩ. Nditũaa nĩsĩ ũu.
Brian: Nĩnatana kũneenea maũndũ asu vamwe naku.
Eric: Ndiũtavya ndeũkũvitha, nyie nonaa Mbivilia ta ĩvuku o ta ala angĩ, ĩndĩ ndyaaĩsa kũsũanĩa ta yĩsa kũtũtethya ũmũnthĩ. No yĩthĩwe yĩ na isitoli ya w’o, ĩndĩ ndikwona ta ĩtũtethya kwa nzĩa o na yĩva.
MBIVILIA NĨ ĨVUKU YA TENE, ĨNDĨ YĨ NA MOTAO MATONYA KŨTŨTETHYA
Brian: Andũ aingĩ no metĩkĩlane na ndeto isu. Ĩndĩ nyie ndyĩtĩkĩlanaa na ũu. Kĩĩ nĩkyo kĩtumaa ndetĩkĩla ũu: Kuma tene mavata maitũ ma lasima mayaavĩndũka. Kwa ngelekany’o, nĩtwĩthĩawa na vata wa lĩu, ngũa, na vandũ va kwĩkala. Na kĩla ĩvinda nĩtwĩthĩawa na wendi wa kũneena na andũ ala angĩ na kwĩthĩwa na mũsyĩ wĩ na ũtanu. Yo ithyonthe tyo twonaa syĩndũ isu syĩ sya vata?
Eric: Ĩĩ.
Brian: Mbivilia no ĩtũtetheesye maũndũnĩ asu onthe. Na kĩu nĩkyo kĩtumi tũtonya kwasya kana Mbivilia nĩ ĩvuku ya tene, ĩndĩ yĩ na motao matonya kũtũtethya.
Eric: Ũu nĩ kwasya ata?
Brian: Kwaeka ngũelesye kwa nzĩa ĩngĩ. Mbivilia yĩ na myolooto ĩtũmĩkaa ũmũnthĩ o ũndũ yatũmĩkaa ĩla yaandĩkiwe ya mbee myaka maana maingĩ mĩvĩtu.
Mbivilia yĩ na myolooto ya vata mũno ĩtũmĩkaa ũmũnthĩ o ũndũ yatũmĩkaa ĩla yaandĩkiwe ya mbee myaka maana maingĩ mĩvĩtu
Eric: Sawa. Maũndũnĩ ta meva?
Brian: Myolooto ya Mbivilia no ĩtũtetheesye kwĩthĩwa na woni ũla waĩle ĩũlũ wa mbesa, mũsyĩ wĩ na ũtanu, kana kwĩthĩwa twĩ anyanya aseo. O na ĩngĩ, Mbivilia no ĩtũtongoesye tũkethĩwa na thayũ mũseo. Kwa ngelekany’o, we tyo wĩtĩkĩle kana ti ũndũ wĩ laisi kwĩthĩwa wĩ mũũme mũseo na ũũngamĩe mũsyĩ waku nesa?
Eric: Nĩw’o, nĩngwĩtĩkĩlana naku. Yu nĩ ta mwaka ũmwe mũvĩtu kuma natwaana, ĩndĩ ti laisi kwĩtĩkĩlana na kĩveti kyakwa mavinda onthe.
Brian: Waneena w’o. Ĩndĩ Mbivilia yĩthĩawa na myolooto yĩ laisi ĩtonya kũtũtethya ũmũnthĩ. Kwa ngelekany’o, kwasũanĩa ĩũlũ wa ĩandĩko ya Aeveso kĩlungu kya 5. Kwaeka tũsome mũsoa wa 22, 23, na wa 28. No ũsome mĩsoa ĩsu?
Eric: Ĩĩ. Ĩandĩko yĩu yaĩtye atĩĩ: “Inyw’ĩ iveti, ĩnyivĩsyei aũme menyu ta mwĩnyivĩsye Mwĩaĩi. Nũndũ mũndũ mũũme nĩ mũtwe wa kĩveti, o tondũ Klĩsto nake nĩ mũtwe wa ĩkanisa, nake nĩ mũtangĩĩi wa mwĩĩ.” Naw’o mũsoa wa 28 waĩtye atĩĩ: “O ta ũu aũme namo nĩmaĩlwe nĩ kũsyenda iveti syoo o ũndũ mendete mĩĩ yoo ene. Ũla wendaa kĩveti kyake eyendaa mwene.”
Brian: Nĩ mũvea. Nĩwasoma nesa. Wĩona ata, kĩla mũndũ akatata kũatĩĩa ũtao ũsu wĩ laisi, mĩsyĩ tyo yĩthĩwe na ũtanu?
Eric: Ĩĩ, nĩĩkwatya ũu. Ĩndĩ ti laisi kwĩka ũu.
Brian: Nĩw’o kana vai mũndũ ũtavĩtasya. Na nĩkyo kĩtumi kĩlungunĩ kĩu kya Mbivilia ve mũsoa ũtwĩkĩaa vinya tũikekwatye mũndũ ũla ũngĩ eke maũndũ matesa ũtonyeka. * Kĩla ũmwe aĩle kwĩthĩwa na woni waĩle kwelekela ũla ũngĩ na eyũmbanĩtye kwĩtĩkĩlana nake veethĩwa ve vata. Nyie, na kĩveti kyakwa nĩtũmanyĩte kana Mbivilia no ĩtũtetheesye kwĩthĩwa na woni waĩle katĩ witũ.
Eric: Ũu nĩ w’o.
Brian: Ngũsĩ sya Yeova nĩsyĩthĩawa na Kĩsese kĩthĩawa na ũvoo mũseo ĩũlũ wa mũtwaano na thayũ wa mũsyĩ. Ethĩwa wĩ na ndatĩka nini, no nĩkwony’e maũndũ ala methĩawa vo.
Eric: Nĩ sawa. No nĩtũmĩe ndatĩka nini.
Brian: Nĩ mũvea. Nĩ kana ũlike Kĩsesenĩ kitũ ũandĩkaa www.pr418.com/sw. Wakĩvingũa kĩthĩawa kĩilyĩ ũũ.
Eric: Ko kĩ na mavisa maseo.
Brian: Mavisa asu meonany’a kũndũ kwĩ kĩvathũkany’o kũla tũtavanasya ĩũlũ wa nthĩ yonthe. Nĩtwavika vala tũkwendaa. Kĩlungu kĩĩ kĩ na kyongo kĩkwasya “Msaada kwa Wenzi wa Ndoa na Wazazi.”
Nthĩnĩ wa kĩlungu kĩĩ ve maũvoo makuvĩ mekũneenea maũndũ me kĩvathũkany’o. Ve ũmwe ũũkwendeesya mũno?Eric: Ĩĩ. “Kusuluhisha Matatizo Katika Ndoa Yako.” Nĩona ũvoo ũũ no ũndethye!
Brian: Kĩlungu kĩĩ kĩ na maũndũ ana matonya kũmina mathĩna. Kwoona ũndũ kalungu kaa kaĩtye. Eric, no wende kũkasoma?
Eric: Ĩĩ. Vaĩtye atĩĩ: “Mawasiliano katika ndoa ni kama damu ya uhai mwilini, na upendo na heshima ni kama moyo na mapafu yanayosukuma damu hiyo.” Nĩnendeew’a nĩ ũndũ maeleetye ũndũ ũsu.
Brian: Nĩ mũvea nũndũ wa kũsoma nesa. Ve mũsoa wa Mbivilia ũwetetwe vaa. Wenda kũũvingũa no ũvinyĩĩe vau ve mũsoa ũsu.
Eric: Ĩĩ, nĩnawona. Nĩ ĩandĩko ya Aeveso 5:33. Yaĩtye ũũ: “Ĩndĩ kĩla mũndũ wenyu nakyende kĩveti kyake o ũndũ wĩyendete mwene; na kĩveti nĩkĩmũkĩe mũũme.”
Brian: Nĩwaelewa kana mũsoa ũsu ũeleetye ĩũlũ wa kwĩka kĩla ũkwenda ũla ũngĩ akwĩke?
Eric: Wĩenda kwasya ata?
Brian: Kwoosa kwa ngelekany’o mũndũũme. Vate nzika, mũndũũme nĩwendaa kĩveti kyake kĩmũnenge ndaĩa na o ta ũu, nakyo kĩveti nĩkyendaa mũũme akĩĩkĩĩthye kana nũkyendete. Kana ti w’o?
Eric: Ĩĩ. Nĩngwĩtĩkĩlana naku.
Brian: Ethĩwa mavinda maingĩ mũndũũme nũmanthaa nzĩa syĩ kĩvathũkany’o sya kwony’a kĩveti kyake kana nũkyendete, tyo nginya o nakyo kĩveti kĩu kĩkew’a wĩ ũndũ wĩ laisi kũmũnenga ndaĩa?
Eric: Nĩona ũsu nĩ ũndũ ũtonyeka.
Brian: O na kau mũsoa ũsu waandĩkiwe myaka vakuvĩ 2,000 mĩvĩtu, nĩwonanĩtye ũndũ mũndũũme na kĩveti maĩle kwĩka, na ũkanengane ũtao waĩle ũla ũtonya kũtuma mũtwaano woo wĩthĩwa wĩ mũseo maũatĩĩa. Na o tondũ vawetiwe ĩla ngelekany’onĩ “moyo na mapafu” ila nĩ wendo na ndaĩa ikeethĩawa vo kĩla ĩvinda.
Eric: Nĩneetĩkĩla kana Mbivilia yĩ maũndũ maingĩ kwĩ ũndũ nĩneesilasya.
Brian: Nĩnatana mũno kwĩw’a ũu. No nende kũsyoka ĩngĩ nĩ kenda twĩneenea kĩlungu kĩĩ kĩ na kyongo “Hatua Nne za Kusuluhisha Matatizo” nthĩnĩ wa ũvoo ũũ wĩ Kĩsesenĩ kitũ. *
Eric: Nĩ sawa. Nĩngũsisya ũvoo ũsu nĩ na kĩveti kyakwa.
Nĩvethĩwa ve ĩkũlyo wendaa kũkwata ũsũngĩo wayo kuma Mbivilianĩ? Nĩwĩthĩwa wendaa kũmanya ĩũlũ wa mũĩkĩĩo kana maũndũ ala Ngũsĩ sya Yeova syĩkaa? Ethĩwa nĩwendaa ũu, ndũkalee kũneena na ũmwe wa Ngũsĩ sya Yeova. Akatanĩa kũneena naku ĩũlũ wa maũndũ asu.
^ kal. 43 Kwasoma ĩandĩko ya Aeveso 5:17.