Yesũ e ĩkalũnĩ mũthenya wake wa mũthya, nĩwaendeeie kũvuany’a wangangany’a wa aandĩki na Avalisi, aimeta angangany’a ũtheinĩ. Aneenie kwa nzĩa ya ngelekany’o asya: “Mũthambasya kĩkombe na ĩsaani nza, ĩndĩ nthĩnĩ syusĩe ĩtomo na wendi mũthonoku. We Mũvalisi kĩlalinda, amba kũthambya kĩkombe na ĩsaani nthĩnĩ, na ikeethĩwa syĩ ntheu nza.” (Mathayo 23:25, 26) O na kau Avalisi meethĩawa me metho mũno maũndũnĩ ma kwĩthesya kwosana na Mĩao na kwoneka me atheu nza, nĩmavũthĩĩasya ũndũ mailye ngoonĩ, na kwoou maiemwa nĩ kũthesya ngoo syoo.

O na ĩngĩ, nĩmoonanasya kana nĩ angangany’a nũndũ meethĩawa meyũmbanĩtye kwaka na kwanakavya mbũa sya athani. Ĩndĩ o tondũ Yesũ wawetie, mo maĩ “ana ma ala mooaie athani.” (Mathayo 23:31) Maĩkĩĩthisye kĩu kwĩsĩla kĩthito kĩla maĩ nakyo kya kũmũaa Yesũ.—Yoana 5:18; 7:1, 25.

Ĩtina wa vau, Yesũ nĩwawetie kĩla kyaĩ kĩkwate atongoi asu ma ndĩni malea kwĩlila. Aisye: “Nzoka, ũsyao wa nzoka mbai, mũkakĩa ata ũsilĩlo wa kwĩkw’a Ngienanĩ?” (Mathayo 23:33) Mwanda wa Inomu, ũla waĩ vau vakuvĩ watũmĩawa kũvĩvĩsya takataka, waĩ ngelekany’o nzeo ya kwonany’a wanangĩko wa tene na tene ũla weeteele aandĩki na Avalisi.

Amanyĩw’a ma Yesũ maĩ methĩwe “athani na andũ oĩ na amanyĩsya ma andũ.” Maĩ moswe ata? Yesũ atavisye atongoi ma ndĩni atĩĩ: “Amwe [ma amanyĩw’a makwa] mũkamoaa na angĩ mũimoaĩa mĩtĩnĩ, na angĩ mũkamavũĩa masinakokenĩ menyu na kũmathĩny’a kuma ndũa ĩmwe kũthi ĩla ĩngĩ, nĩ kana nthakame yonthe ya ala maĩ alũngalu yĩthĩwe ĩũlũ wenyu, kuma nthakame ya Aveli ũla waĩ mũlũngalu kũvika nthakame ya Nzekalia . . . ũla [mwamũaie].” Amakanisye amea: “Nĩ w’o nĩngũmwĩa, maũndũ aa onthe makakwata nzyawa ĩno.” (Mathayo 23:34-36) Ũu nĩw’o kweethĩiwe mwaka wa 70 ĩtina wa Klĩsto yĩla ita sya Lomi syaanangie Yelusaleme na Ayuti ngili mbingĩ moawa.

Kũsũanĩa ũndũ ũsu nĩkwatumie Yesũ aũmĩa mũno ngoonĩ. Aisye ũũ ew’ĩte woo: “Yelusaleme, Yelusaleme, we ũla wũaaa athani na kũmakimanga na mavia ala matũmĩtwe kwake—nĩ mavinda meana ata nĩthĩĩtwe ndyenda kũmbany’a syana syaku vamwe o ũndũ ngũkũ yũmbanasya tũswii twayo nthwaunĩ syayo! Ĩndĩ inyw’ĩ mũyaaĩtĩkĩla. Sisya! Nyũmba yenyu nĩtiĩtwe yĩ nthei.” (Mathayo 23:37, 38) Ala meewie ndeto isu no nginya wĩthĩe nĩmekũlilye eweta “nyũmba” yĩva. We nũtonya kwĩthĩwa awetaa ĩkalũ yanake yĩla yaĩ Yelusaleme, na yĩla yonekaa ta yĩsũvĩawa nĩ Ngai?

Ĩtina wa vau, Yesũ ongelile kwasya: “Nĩngũmwĩa kana mũikambona ĩngĩ nongi kuma yu nginya yĩla mũkasya, ‘Nĩ mũathime ũla wũkĩte ĩsyĩtwanĩ ya Yeova!’” (Mathayo 23:39) Ndeto isu asyumisye ĩandĩkonĩ ya Savuli 118:26, yĩla yaĩtye: “Nĩ mũathime ũla wũkaa syĩtwanĩ ya Yeova: Nĩtũmũathimĩte inyw’ĩ twĩ nyũmbanĩ ya Yeova.” Vate nzika, ĩkalũ yĩu yaanangwa, vaiĩ mũndũ waĩ oke vo ĩsyĩtwanĩ ya Ngai.

Yesũ e ĩkalũnĩ nĩwaendie vakuvĩ na syĩndũ ila syeekĩawa mĩvothi. Syĩndũ isu syavw’anene na soo, na syaĩ na tũmyanya ĩũlũ vala andũ meekĩĩlaa mĩvothi. Yesũ nĩwoonie Ayuti me kĩvathũkany’o mayĩka ũu, na ala athwii “nĩmeekĩaa mbesa mbingĩ” ta mĩthĩnzĩo. Vau nĩvo Yesũ wooneie ũla mũndũ mũka ndiwa na ngya ayĩkĩa “tũsendi twĩlĩ twa thooa mũnini.”  (Maliko 12:41, 42) Vate nzika, Yesũ nĩweesĩ kana Ngai nĩweendeeiw’e nĩ mũthĩnzĩo wa mũndũ mũka ũsu.

Kwoou, nĩweetie amanyĩw’a make na amea: “Nĩ w’o nĩngũmwĩa kana mũndũ mũka ũũ ndiwa na ngya eekĩa mbingĩ kwĩ ala angĩ onthe meekĩa mbesa syĩndũnĩ sya kwĩkĩa mĩvothi.” Nĩkĩ? Yesũ aisye ũũ: “Onthe meekĩa kwosana na kwingĩvĩwa kwoo, ĩndĩ ũũ, o na kau nĩ ngya, eekĩa kyonthe kĩla eĩ nakyo, kyonthe kĩla eĩkwatĩtye nĩ kana ekale thayũ.” (Maliko 12:43, 44) Meko na mosũanĩo ma mũndũ mũka ũsu maĩ kĩvathũkany’o mũno na ma atongoi ma ndĩni!

Mũthenya ũsu, ũla waĩ matukũ 11, mwei wa Nisani, Yesũ nĩwaumie ĩkalũnĩ, na yĩu nĩyo yaĩ ĩvinda yake ya mũthya vau. Ũmwe wa amanyĩw’a make nĩwaneenie nake aimwĩa: “Mũmanyĩsya, sisya! Mavia aa na myako ĩno ko nĩ mbanake!” (Maliko 13:1) Mavia amwe maakĩte ngũta sya ĩkalũ maĩ manene mũno, na kĩu nĩkyatumaa ĩkalũ yĩu yĩthĩwa yĩ ĩlũmu na ĩtonya kwĩkala myaka mingĩ. Nĩkyo kĩtumi waĩ ũndũ wa ũsengy’o kwĩw’a Yesũ ayasya: “Nũkwona myako ĩno ĩnenevete ũu? Vaiĩ ĩvia yĩkatiwa nongi ĩũlũ wa yĩngĩ yĩla yĩtakaombowa.”—Maliko 13:2.

Yesũ amina kũneena maũndũ asu, nĩwaendie vamwe na atũmwa make na mainga Mwanda wa Kitiloni na ĩndĩ mambata vandũ vana Kĩĩmanĩ kya Mĩthata. E vau, ve saa watianĩiw’e na atũmwa ana oka. Atũmwa asu maĩ Vetelo, Endelea, Yakovo, na Yoana. Maĩ vandũ vatũlu matonya kwona ĩkalũ yĩla yaĩ yanake.