«Iluzi mɩ-tɩ Ɛsɔ nesi ɖoŋ ñɩnzɩ tɛɛ, se pɩsa nɛ ɛkpazɩ-mɩ alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ, nɛ ɩɖʋzɩ mɩ-nɩɣzɛ kpeekpe e-nesi tɛɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛcɔŋnɩ mɩ-yɔɔ.»—1 Pɩyɛɛrɩ 5:6, 7, Ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ tɔm ɖɛzʋʋ.

 «Itisi mɩ-tɩ Ɛsɔ ɖoŋ nesi tɛɛ pɩsa nɛ ɛkpazɩ-mɩ alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ. Ɩkpaɣ lɩmaɣza wena akʋʋ-mɩ yɔ a-tɩŋa payɩ nɛ ɩɖʋzɩ e-nesi taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛnʋ cɔŋnɩnɩ mɩ-yɔɔ.»—1 Pɩyɛɛrɩ 5:6, 7, NƆƆ HAƲ KƖFAM TAKAYAƔ, Bibles International.

 Apostoloo Pɩyɛɛrɩ tɩŋnɩ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ nɛ ɛhɛzɩ Krɩstʋ mba laŋa se paa nɩɣzɛ yaa tɩlasɩ nzɩ sɩ-taa patɩɩwɛɛ yɔ, papɩzɩɣ patɩmnɩ Ɛsɔ nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se ɛsɩnɩ-wɛ. Ɛsɔ sɔɔlɩ mba poluzuu pa-tɩ yɔ, nɛ ɛkaɣ-wɛ wazʋʋ siŋŋ.

 «Iluzi mɩ-tɩ Ɛsɔ nesi ɖoŋ ñɩnzɩ tɛɛ.» Bibl taa lɛ, ɖoŋ ɖoŋ lɛ, ye pɔyɔɔdɩ Ɛsɔ nesi tɔm yɔ, pɩwɩlɩɣ ɖoŋ weyi ɛwɛna se ɛya ɛyaa ñʋʋ nɛ ɛkandɩyɩ pɔ-yɔɔ yɔ. (Ejipiti Lɩʋ 3:19; Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 26:8; Ɛsɩdrasɩ 8:22) Krɩstʋ mba luzuu pa-tɩ Ɛsɔ nesi tɛɛ alɩwaatʋ ndʋ pataɣ-ɩ liu yɔ. Panawa se po-ɖoŋ wɛnɩ kamaɣ nɛ petisiɣ se paapɩzɩɣ nɛ pawa takɩm mbʋ pakatɩɣ yɔ pa-maɣmaɣ po-ɖoŋ taa. (Aduwa 3:5, 6; Filiipi mba 4:13) Pa-taa tɛma se Ɛsɔ wɛnɩ ɖoŋ se ɛsɩnɩ-wɛ ɛzɩma ɖeyi ɖeyi pɩpɔzʋʋ yɔ alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ.—Izaayii 41:10.

 «Se pɩsa nɛ ɛkpazɩ-mɩ alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ.» Mba pɔɖɔkʋʋ pa-laŋa nɛ suuɖu tɩlasɩ nzɩ sɩ-taa pɛwɛɛ yɔ, pa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se Ɛsɔ kaɣ-wɛ kpazʋʋ, pʋ-tɔbʋʋ se ɛkaɣ-wɛ wazʋʋ. Ɛɛkaɣ haʋ nʋmɔʋ se pɩtakɩɣ ɛ-sɛyaa tam yaa ɛɛkaɣ yebu se pɩtakɩ-wɛ nɛ pɩcɛzɩ mbʋ papɩzɩɣ nɛ pakaɖɩna yɔ. (1 Kɔrɛntɩ mba 10:13) Ɛlɛ ye powobi pɩ-yɔɔ nɛ palakɩ mbʋ pɩwɛ ɖeu yɔ, «alɩwaatʋ talɩɣ lɛ» Ɛsɔ kaɣ-wɛ hɛyʋʋ.—Galaatii mba 6:9.

 «Nɛ ɩɖʋzɩ mɩ-nɩɣzɛ kpeekpe e-nesi tɛɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛcɔŋnɩ mɩ-yɔɔ.» Krɩstʋ mba pɩzɩɣ nɛ paɖʋzɩ, yaa pɔlɔ, pa-nɩɣzɛ kpeekpe Ɛsɔ yɔɔ ye patɩmɩɣnɩ-ɩ nɛ tɩ luzuu yɔ. Takayaɣ nakɛyɛ lɩzɩ pɩ-taa se: «Tɔm piye lɔʋ wɩlɩɣ pana wena ɛyʋ ñakɩ se ɛkʋsɩ sʋʋtʋ natʋyʋ ɛ-yɔɔ nɛ ɛlɔ yɔ. Ðɩwɩlɩɣ mbʋ ɛyʋ ɖʋ ɛ-taa nɛ ɛlabɩ-pʋ yɔ.» Alɩwaatʋ ndʋ Krɩstʋ tʋ nɔɔyʋ ɖʋzʋʋ ɛ-nɩɣzɛ Ɛsɔ nesi tɛɛ yɔ, pɩpasɩɣ lɩmaɣza wena acɛyaɣ-ɩ yɔ nɛ ehiɣ mbʋ Bibl yaɣ se «Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ» yɔ. (Filiipi mba 4:6, 7) Ɛ-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se Ɛsɔ sɔɔlaa se ɛsɩnɩ-ɩ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnawa se Ɛsɔ cɔŋnɩ ɛ-yɔɔ nɛ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛtɩŋnɩ e-ɖoŋ weyi ɛfɛyɩnɩ tɩnaɣ yɔ ɛ-yɔɔ nɛ ɛɖʋ-ɩ nesi.—Keɣsi 37:5; 55:22.

 Ñʋʋ 5 kɔʋnɩ kajalaɣ takayaɣ ŋga apostoloo Pɩyɛɛrɩ ma Krɩstʋ mba yɔ ka-ñʋʋ. (1 Pɩyɛɛrɩ 1:1) Alɩwaatʋ ndʋ ɛma-kɛ yɔ, Krɩstʋ wayɩ tɩŋɩyaa kataɣ tɩlasɩ ndɩ ndɩ nɛ sɩtakɩɣ pe-tisuu nɛ sɩpɩzaɣ se siyele nɛ pɛwɛɛ nɩɣzɛ taa; Krɩstʋ mba katɩɣ tɩlasɩ kʋɖʋmsɩ nzɩ sɔnɔ ɖɔɖɔ. (1 Pɩyɛɛrɩ 1:6, 7) Pɩyɛɛrɩ kaanawa se pakatɩɣ tɩlasɩ sɔsɔsɩ, pʋyɔɔ ɛma-wɛ ɖoŋ kpazʋʋ takayaɣ pɩnzɩ ɛzɩ 62 piwolo 64 taa mbʋ yɔ.—1 Pɩyɛɛrɩ 5:12.

 Pɩyɛɛrɩ kɔwaɣ ɛ-takayaɣ ñʋʋ lɛ, ɛtɔzɩ mba pakataɣ tɩlasɩ pe-tisuu yɔɔ yɔ tɔm natʋyʋ nɛ ɛkpazɩnɩ-wɛ ɖoŋ. Eheyi-wɛ se ye powobi pɩ-yɔɔ nɛ poluzuu pa-tɩ nɛ pataɣ Ɛsɔ liu yɔ, pa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se Ɛsɔ kaɣ-wɛ sɩnʋʋ nɛ pɔɖɔkɩ kpam. (1 Pɩyɛɛrɩ 5:5-10) Tɔm ndʋ Pɩyɛɛrɩ heyi-wɛ yɔ, tɩpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ tɩkpazɩ ɖoŋ Krɩstʋ ñɩma mba peɖiɣni-wɛ nazʋʋ sɔnɔ yɔ.

 Cɔnɩ video cikpeluu kʋnɛ nɛ ŋtɩlɩ Pɩyɛɛrɩ takayaɣ kajalaɣ ñɩŋga taa lɩmaɣza sɔsɔna.