«Kpɛlɩkɩ pɩɣa nʋmɔʋ ŋgʋ pɩpɔzʋʋ se katɩŋ yɔ; halɩ kɔkɔŋ nɛ kapaɣlɩ lɛ, kaakaɣ lɩʋ kɩ-taa.»—Aduwa 22:6, Ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ tɔm ɖɛzʋʋ.

 «Malɩsɩ pɩɣa eleeu [yaa pɩɣa cikpelaɣ] nɛ ɛ-nʋmɔʋ; kɔkɔŋ kakpadɩyɩ lɛ, kaalɩɣ kɩ-taa.»—Aduwa 22:6, TAKAYAƔ KIÐEÐEA, Verbum Bible, 1997.

 Lʋlɩyaa mba pɛkpɛlɩkɩɣ pe-piya se sɩsɔɔlɩ Ɛsɔ nɛ sɩña ɛ-paɣtʋ yɔ, papɩzɩɣ nɛ pataa liu se mbʋ pɛkpɛlɩkɩɣ-sɩ yɔ pɩkaɣ-sɩ sɩnʋʋ si-wezuu caɣʋ kpeekpe.

 «Kpɛlɩkɩ pɩɣa nʋmɔʋ ŋgʋ pɩpɔzʋʋ se katɩŋ yɔ.» Papɩzɩɣ nɛ pɛɖɛzɩ tɔm loyaɣ kanɛ se «Malɩsɩ pɩɣa nɛ nʋmɔʋ kɩbaŋʋ.» Aduwa takayaɣ taa masɩ sakɩyɛ seɣtiɣ lʋlɩyaa se pawɩlɩ pe-piya mbʋ pɩkɛ kɩbam nɛ mbʋ pɩkɛ kɩdɛkɛdɩm yɔ kpaɣnɩ sɩ-pɩjatʋ taa. (Aduwa 19:18; 22:15; 29:15) Ɛlɛ lʋlɩyaa mba pɛwɛnɩ sɔɔlɩm yɔ petisiɣ se, ɛzɩ ɛyaa sɔsaa yɔ, piya ɖɔɖɔ wɛnɩ tɩ yɔɔ wɛʋ lɩzʋʋ waɖɛ. Pʋyɔɔ lɛ, mbʋ ɛzɩ paaheyi-sɩ mbʋ pɩwɛɛ se sɩla yɔ yem lɛ, pasɩɣnɩ-sɩ se sɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ sɩ-maɣzɩm nɛ sɩpɩsɩ ɛyaa sɔsaa mba papɩzɩɣ nɛ pakpaɣ lɩmaɣza kɩbana pa-maɣmaɣ pa-tɩ yɔɔ yɔ.—Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 6:6, 7; Koloosi mba 3:21.

 Bibl taa tazɩyaa nabɛyɛ maɣzɩɣ se tɔm loyaɣ ŋga kɔ-tɔbʋʋ lɛ se «falɩsɩ pɩɣa nɛ pɩla nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ kɛ-wɛtʋ,» yaa nɛ pɩla nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ wɛtʋ ndʋ palʋlɩnɩ-kɛ yɔ. Nabɛyɛ pɩzɩɣ nɛ pamaɣzɩ se Bibl taa tazɩyaa mba, palɩzɩ tɔm loyaɣ ŋga ka-taa lɩzʋʋ mbʋ yɔ pɩ-taa wɛ nɩʋ, ɛlɛ Ebree tɔm loyaɣ ŋga pɛɖɛzaa se «nʋmɔʋ ŋgʋ pɩpɔzʋʋ se katɩŋ» yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se nʋmɔʋ kɩbaŋʋ yaa nʋmɔʋ ŋgʋ kɩtʋʋzaa yɔ kɩ-tɔm kɔyɔɔdʋʋ. Aduwa takayaɣ ñɩkɩɣ niye nʋmɔŋ naalɛ weyi ɛyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛtɩŋ yɔ ɩ-yɔɔ. Kaya kajalaɣ ñɩŋgʋ se «ɛyaa kɩbama nʋmɔʋ,» «lɔŋsɩnɖɛ nʋmɔʋ» nɛ «nʋmɔʋ ŋgʋ kɩtʋʋzaa yɔ.» (Aduwa 2:20; 4:11; 23:19) Nɛ kayaa lɛɛkʋ se «kañatʋ tɩnaa nʋmɔʋ,» «kɩmɛlɛŋ nʋmɔʋ» nɛ «nʋmɔʋ kɩdɛkɛdʋʋ.» (Aduwa 4:14; 12:15; 16:29) Ye mbʋ nʋmɔʋ ŋgʋ ‘pɩpɔzʋʋ se pɩɣa ɛtɩŋ’ yɔ ŋgʋ lɛ «nʋmɔʋ ŋgʋ kɩtʋʋzaa yɔ,» pʋ-tɔbʋʋ se nʋmɔʋ ŋgʋ Ɛsɔtɔm yaa Bibl wɩlɩɣ ɛyaa se patɩŋ yɔ.—Keɣa 119:105.

 «Halɩ kɔkɔŋ nɛ kapaɣlɩ lɛ, kaakaɣ lɩʋ kɩ-taa.» Ye lʋlɩyaa ɩwɩlɩ pa-pɩɣa wezuu kɩbaŋʋ caɣʋ paɣtʋ kila wena Ɛsɔ ɖʋwa yɔ, papɩzɩɣ nɛ pa-taa liu se kaaposuuni nʋmɔʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ pawɩlɩ-kɛ yɔ ke-wezuu caɣʋ taa. Ɛlɛ pɩɩwɩlɩɣ se pɩɣa ŋga pafalɩsɩ-kɛ camɩyɛ yɔ, «kaakaɣ lɩʋ» nʋmɔʋ kɩbaŋʋ taa kpa yaa kaakaɣ haʋ siɣye Ɛsɔ paɣtʋ kpa. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ, ye nɔɔyʋ ɛkpakɩɣ alɩwaatʋ nɛ ɛ nɛ mba peseɣtiɣ lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ yɔ pacakɩ yɔ ɛkaɣ yebu «nʋmɔŋ weyi ɩwɛ siɣsiɣ yɔ» nɛ ɛla mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ. (Aduwa 2:12-16; 1 Kɔrɛntɩ mba 15:33) Paa mbʋ yɔ, ye lʋlɩyaa ɩfalɩsɩɣ pe-piya se sɩɖɔ Ɛsɔ paɣtʋ kila yɔɔ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ pɛwɛɛ nɛ pahaɣ-sɩ wala wena apɩzɩɣ ayele nɛ peɖeni-sɩ si-wezuu caɣʋ taa yɔ a-taa nɖɩ ɖɩkpaɖaa yɔ.—Aduwa 2:1, 11.

 Lɩmaɣza wena apɩzɩɣ asɩnɩ ɛyʋ nɛ ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ Ɛsɔ lɔŋsɩnɖɛ e-wezuu caɣʋ taa yɔ a-taa naayɛ wɛnɩ Aduwa ñʋʋ 22 taa. Lɩmaɣza ana añɩkɩɣ niye mbʋ pʋyɔɔ pɩcɛyaa se ɛyʋ ɛwɛɛnɩ hɩɖɛ kɩbanɖɛ Yehowa a ɛsɩndaa yɔ pɩ-yɔɔ, pɩsa nɛ ɛyʋ talɩ kaɖʋwa ŋga lɛ, pɩwɛɛ se ɛñaɣ pana nɛ ɛwɛɛnɩ tɩ luzuu, ɛkɛ kʋjɔʋ tʋ, nɛ ɛwɛɛ kpekpeka ɛ-tʋmɩyɛ labʋ taa. (Aduwa 22:1, 4, 9, 29) Ɛlɛ Aduwa takayaɣ ñʋʋ 22 taa masɩ lɛɛsɩ wɩlɩɣ ɖɔɖɔ se mba pa-paa fɛyɩnɩ Ɛsɔ paɣtʋ kila nɛ panazɩɣ kʋñɔndɩnaa yɔ pakaɣ hiɣu pa-lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ kɛzɛɣa.—Aduwa 22:8, 16, 22-27.

 Paa Aduwa takayaɣ ñʋʋ 22 taa masɩ sakɩyɛ ɩɩyɔɔdʋʋ piya falɩsʋʋ tɔm yɔ, sɩwɩlɩɣ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɛyʋ ɛcaɣ wezuu nɛ ɛ-tɔm kɛdɩnɩ Ɛsɔ yɔ, nɛ mbʋ pɩwɛɛ se ɛla nɛ ehiɣ koboyaɣ siŋŋ yɔ. (Aduwa 22:17-19) Ye lʋlɩyaa ɩwɩlɩɣ pe-piya ɛzɩma pɩwɛɛ se sɩcaɣ wezuu nɛ sɩ-tɔm kɛdɩnɩ Ɛsɔ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ pawɩlɩɣ se pɔsɔɔlaa se piɖeni-sɩ siŋŋ.—Efɛɛzɩ mba 6:1-3.

 Cɔnɩ video cikpeluu kʋnɛ nɛ ŋtɩlɩ Aduwa takayaɣ taa lɩmaɣza sɔsɔna.