Samɩyɛɛlɩ takayaɣ kajalaɣ ñɩŋga 20:1-42
-
Yonataanɩ ñɔnɩ Daviid kpam (1-42)
20 Nɛ Daviid kʋyɩ Nayiyɔɔtɩ, Ramaa taa nɛ ese. Ɛlɛ ɛkɔɔ Yonataanɩ cɔlɔ nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ɛbɛ malaba?+ Le mayʋsaa, nɛ kɩwɛɛkɩm mbʋ malabɩ ña-caa nɛ ɛñɩnɩɣ se ɛlɩzɩ me-wezuu?»*
2 Peeɖe Yonataanɩ cosi-i se: «Pɩɩpɩzɩɣ nɛ pɩla mbʋ kpa!+ Ŋŋkaɣ sɩbʋ. Na! Man-caa ɛɛlakɩ nabʋyʋ nɛ etiheyi-m nɛ pʋcɔ, paa pɩtɩɩkɛ sɔsɔm yaa cikpem yɔ. Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se man-caa ɛmɛsɩ-m tɔm ndʋ? Pɩɩkaɣ labʋ mbʋ.»
3 Ɛlɛ Daviid tasɩ ɖuuu nɛ ɛtɔ se: «Toovenim taa lɛ, ña-caa nawa se mɔn-tɔm kɛdɩnɩ-ŋ+ nɛ ɛkaɣ yɔɔdʋʋ se: “Itaayele nɛ Yonataanɩ tɩlɩ tɔm ndʋ, pɩtɩkɛ mbʋ yɔ, pɩkɔŋ nɛ pɩcɛyɩ-ɩ.” Ɛlɛ, Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, nɛ ŋñɩtʋʋ nɛ ŋwɛɛ wezuu yɔ,* nɩŋgbaŋaɣ kʋɖʋmaɣ ɖeke wɛnɩ ma nɛ sɩm ɖɛ-hɛkʋ taa!»+
4 Nɛ Yonataanɩ heyi Daviid se: «Tɔm ndʋ payɩ ŋyɔɔdʋʋ* yɔ, mankaɣ-ŋ tʋ labʋ.»
5 Daviid heyi Yonataanɩ se: «Cee kɛnɩ fenaɣ kɩfalaɣ,+ nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se pakaɣ-m pɔzʋʋ se mancaɣ wiyaʋ cɔlɔ nɛ ma nɛ ɩ ɖɩtɔɔ; pɩwɛɛ se ŋyebi-m nɛ mɛnɖɛɛ, nɛ mankaɣ mɛlʋʋ hayɩm taa nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ kɩyakʋ tozo ñɩŋgʋ ɖanaɣ yɔɔ.
6 Ye ña-caa ɛnawa se mɛnfɛyɩ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ŋŋyɔɔdɩ se: “Daviid tendi-m se maha-ɩ nʋmɔʋ nɛ ewolo lɛɛ lɛɛ ɛ-tɛtʋ taa Bɛtɩlɛhɛm,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-hɔʋ tɩŋa wɛnɩ pɩnaɣ taa kɩlaʋ nakʋyʋ peeɖe.”+
7 Ye ecosaa se: “Pɩwɛ ɖeu” yɔ, pɩwɩlɩɣ se ña-lɩmɖʋyʋ kaɣ wɛnʋʋ laŋhɛzɩyɛ. Ɛlɛ ye ɛkɔ pana yɔ, pʋbʋ lɛ taapɩtɩ kaaʋ se ɛtɛm ɛ-taa se ɛlakɩ-m kɩdɛkɛdɩm.
8 Wɩlɩ sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ ña-lɩmɖʋyʋ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋyeba nɛ ña nɛ ña-lɩmɖʋyʋ ɩɖʋ ɛgbɛyɛ Yehowa ɛsɩndaa.+ Ɛlɛ ye mɔnɖɔ wɛɛ yɔ,+ kʋ-m ña-maɣmaɣ. Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ŋkpaɣ-m nɛ ŋcɛlɩ ña-caa?»
9 Peeɖe Yonataanɩ heyi-i se: «Maapɩzɩɣ nɛ malabɩ-ŋ mbʋ kpa! Ye manɩwa se man-caa tɛm ɛ-taa se ɛlakɩ-ŋ kɩdɛkɛdɩm yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se mankaɣ-ŋ heyuu.»+
10 Nɛ Daviid pɔzɩ Yonataanɩ se: «Ye ña-caa ecosi-ŋ nɛ pana yɔ, akaɣ-m heyuu?»
11 Yonataanɩ heyi Daviid se: «Kɔɔ nɛ ɖiwolo hayɩm taa.» Peeɖe pa-naalɛ palɩwa nɛ pɛɖɛɛ hayɩm taa.
12 Nɛ Yonataanɩ heyi Daviid se: «Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ Yehowa ɛkɛ aseɣɖe tʋ se mankaɣ ñɩnʋʋ nɛ mantɩlɩ man-caa lɩmaɣza cee alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-yɔɔ yaa kɩyakʋ tozo ñɩŋgʋ wiye. Ye ñɔ-tɔm ɛkɛdɩnɩ-ɩ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se mankaɣ tiyuu nɛ peheyi-ŋ.
13 Ɛlɛ ye man-caa ɛɖʋwa se ɛlakɩ-ŋ kɩdɛkɛdɩm nɛ mantiyele nɛ ŋnɩɩ nɛ meyebi-ŋ nɛ ŋɖɛɛnɩ laŋhɛzɩyɛ yɔ, pʋbʋ lɛ Yehowa ɛhɔ ma-nɩŋgbaŋʋʋ siŋŋ.* Yehowa ɛwɛɛ ñɔ-cɔlɔ,+ ɛzɩ ɛɛwɛʋ man-caa cɔlɔ yɔ.+
14 Nɛ ŋŋkaɣ-m wɩlʋʋ Yehowa sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ alɩwaatʋ ndʋ mɛwɛnɩ mɛ-ɛsa nɛ halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ mansɩkɩ yɔ yaa we?+
15 Taayele wɩlʋʋ ñɔ-sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ man-ɖɩɣa kaaʋ,+ halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ Yehowa hazɩɣ Daviid koyindinaa tɩŋa tɛtʋ yɔɔ yɔ.»
16 Nɛ Yonataanɩ ɖʋ ɛgbɛyɛ nɛ Daviid ɖɩɣa taa mba, nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Yehowa kaɣ pɔzʋʋ akɔnta Daviid koyindinaa.»
17 Nɛ Yonataanɩ yele nɛ Daviid tasɩ ɖuuu sɔɔlɩm mbʋ ɛsɔɔlɩnɩ-ɩ yɔ pɩ-hɩɖɛ taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛsɔɔlɩ-ɩ ɛzɩ ɛsɔɔlʋʋ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔ.*+
18 Nɛ Yonataanɩ heyi-i se: «Cee kɛnɩ fenaɣ kɩfalaɣ,+ nɛ pɩkaɣ naʋ se ŋfɛyɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ñe-kpelaɣ kaɣ wɛʋ kpɛɖɛ.
19 Kɩyakʋ tozo ñɩŋgʋ wiye lɛ, pɩkaɣ tɛzʋʋ naʋ kaɣlaa se ŋfɛyɩ, nɛ pɩkaɣ pɔzʋʋ se ŋkɔɔ lone ɖɩnɛ ɖɩ-taa, ɖenɖe ŋŋmɛlɩ kɩyakʋ lɛɛkʋ* yɔ nɛ ŋcaɣ pɩyɛ ɖɩnɛ ɖɩ-cɔlɔ.
20 Nɛ mankaɣ tɔʋ tɔʋ ñɩma 3 ɖɩ-hɔɔlʋʋ kʋɖʋmʋʋ yɔɔ, nɛ pɩwɛɛ ɛzɩ mañɩnɩɣ se mayaɣ nabʋyʋ yɔ.
21 Alɩwaatʋ ndʋ mentiyiɣ lɩmɖʋyʋ yɔ, mankaɣ yɔɔdʋʋ se: “Wolo nɛ ŋñɩnɩ tɔʋ ñɩma.” Ye meheyi lɩmɖʋyʋ se: “Na! Tɔʋ ñɩma wɛ ñɔ-hɔɔlʋʋ kʋnɛ kɩ-yɔɔ, kpaɣ-yɛ” yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɩsɩ ŋkɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ, pɩwɩlɩɣ se pɩtɩŋa payɩ pɩkɛnɩ-ŋ laŋhɛzɩyɛ tɔm nɛ kaɖɛ naɖɩyɛ fɛyɩ.
22 Ɛlɛ ye meheyi abalɩbɩɣa ŋga se: “Na! Tɔʋ ñɩma lɛ ñɛ-ɛsɩndaa kiŋ” yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ŋɖɛɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa yebi-ŋ se ŋɖɛɛ.
23 Piyele nɛ tamaɣ ŋga ma nɛ ŋ ɖɩlaba yɔ kɔ-hɔɔlʋʋ taa lɛ,+ Yehowa ɛwɛɛ ɖɛ-hɛkʋ taa tam.»+
24 Nɛ Daviid mɛlɩ hayɩm taa. Fenaɣ kɩfalaɣ lɩwa lɛ, wiyaʋ caɣ e-kpelaɣ yɔɔ tɔɔnaɣ ɖɩdɔɔyɛ se ɛtɔɔ.+
25 Wiyaʋ kaacaɣ kpelaɣ ŋga ka-taa ɛtɩɩcakɩ yɔ ka-taa koloŋa cɔlɔ. Yonataanɩ caɣ nɛ ɛha-ɩ nɛ ɛsa, nɛ Abnɛɛrɩ+ ñacaɣ Sɔɔlɩ hʋyʋʋ taa, ɛlɛ Daviid lone kaawɛ kpɛɖɛ.
26 Sɔɔlɩ tɩyɔɔdɩ natʋyʋ evemiye nɖɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛmaɣzaɣ ɛ-laŋɩyɛ taa se: “Nabʋyʋ laba nɛ piyele nɛ ɛfɛyɩ kele kele.+ Ɛɛɛ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ɛfɛyɩ kele kele.”
27 Nɛ fenaɣ kɩfalaɣ tɛʋ kifemuu, kɩyakʋ 2 ñɩŋgʋ wiye, Daviid lone kaawɛ kpɛɖɛ mbʋ. Peeɖe Sɔɔlɩ pɔzɩ ɛ-pɩyalʋ Yonataanɩ se: «Ɛbɛ laba nɛ Yesee pɩyalʋ+ tɩkɔɔ tɔɔnaɣ ɖɩdɔɔyɛ, ɖeɖe nɛ sɔnɔ?»
28 Yonataanɩ cosi Sɔɔlɩ se: «Daviid tendi-m se maha-ɩ nʋmɔʋ nɛ ewolo Bɛtɩlɛhɛm.+
29 Ɛyɔɔdaa se: “Mentendi-ŋ, ha-m nʋmɔʋ nɛ mowolo, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩwɛnɩ hɔʋ taa kɩlaʋ nakʋyʋ tɛtʋ taa, nɛ ma-maɣmaɣ man-ɖalʋ ya-m se mowolo. Pʋyɔɔ lɛ, ye mɔn-tɔm ɛkɛdɩnɩ-ŋ yɔ, mentendi-ŋ, yebi-m nɛ mowolo lɛɛ lɛɛ nɛ mana man-ɖalaa.” Mbʋ yebina nɛ ɛtɩkɔɔ wiyaʋ taabɩlɩ yɔɔ.»
30 Nɛ Sɔɔlɩ hɔyɛ taa wɩɩnɩ Yonataanɩ siŋŋ nɛ eheyi-i se: «Halʋ kaañamtʋ tʋ pɩyalʋ, ŋmaɣzɩɣ se mantɩtɩlɩ se ŋlɩzaa se ŋwɛɣ Yesee pɩyalʋ hɔɔlʋʋ yɔɔ, se pɩkɛ ña-maɣmaɣ fɛyɛ tɔm nɛ pɩtɛ pɩkɛ ño-ɖoo fɛyɛ tɔm na?*
31 Alɩwaatʋ ndʋ payɩ Yesee pɩyalʋ wɛɣnɩ ɛ-ɛsa tɛtʋ yɔɔ yɔ, ña nɛ ñe-kewiyaɣ ɩɩkaɣ kam camɩyɛ.+ Pʋyɔɔ lɛ, tiyi nɔɔyʋ lɛɛlɛɛyɔ nɛ ɛkɔnɩ-m ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩwɛɛ se ɛsɩ.»*+
32 Ɛlɛ Yonataanɩ cosi ɛ-caa Sɔɔlɩ se: «Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se pakʋ-ɩ?+ Ɛbɛ ɛlaba?»
33 Ðɩnɛ ɛlɛ Sɔɔlɩ lɔ kɩgbɛzɛŋ se ɛsɔbɩ-ɩ;+ peeɖe Yonataanɩ nawa se ɛ-caa tɛm ɛ-taa se ɛkʋʋ Daviid.+
34 Yonataanɩ caŋ ɛkʋyɩ taabɩlɩ yɔɔ nɛ pana siŋŋ, nɛ ɛtɩtɔɔ tɔɔnaɣ nakɛyɛ fenaɣ kɩfalaɣ tɛ kɩyakʋ 2 ñɩŋgʋ wiye, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩɩcɛyɩ-ɩ Daviid yɔɔ;+ nɛ pɩtasɩ lɛ, ɛ-caa maɣmaɣ kaaɖʋ-ɩ fɛyɛ.
35 Tanaŋ tɛɛ lɛ, Yonataanɩ ɖɛɛ ewolo hayɩm taa ɖenɖe ɛ nɛ Daviid paaɖʋwa se pakatɩɣ ɖama yɔ, ɛɛkpɛndɩnɩ evebu lɩmɖʋyʋ nɔɔyʋ.+
36 Nɛ eheyi ɛ-lɩmɖʋyʋ se: «Mentendi-ŋ, se nɛ ŋwolo ŋñɩnɩ tɔʋ ñɩma wena mɔntɔʋ yɔ.» Lɩmɖʋyʋ se nɛ ewolo, nɛ Yonataanɩ tɔ tɔʋ ñɩmɩyɛ nɛ ɖɩɖɛɛnɩ ɛ-ɛsɩndaa kiŋ.
37 Alɩwaatʋ ndʋ lɩmɖʋyʋ talɩ lone nɖɩ ɖɩ-taa Yonataanɩ kaatɔ tɔʋ ñɩmɩyɛ nɛ ɖɩtɔlɩ yɔ lɛ, Yonataanɩ koo nɛ ɛyaa lɩmɖʋyʋ ɛnʋ nɛ ɛtɔ se: «Tɔʋ ñɩmɩyɛ lɛ ñɛ-ɛsɩndaa kiŋ!»
38 Yonataanɩ tasɩ kou nɛ ɛyaa lɩmɖʋyʋ ɛnʋ nɛ ɛtɔ se: «La kpɛdɛyɛ! Wolo lɛɛ lɛɛ! Taalesi alɩwaatʋ!» Nɛ Yonataanɩ lɩmɖʋyʋ kpaɣ tɔʋ ñɩma nɛ ɛpɩsɩ ɛkɔɔ ɛ-caa cɔlɔ.
39 Lɩmɖʋyʋ ɛnʋ, ɛtaanɩɩ mbʋ piɖiɣni labʋ yɔ pʋ-tɔbʋʋ; Yonataanɩ nɛ Daviid pe-ɖeke paasɩmnɩ mbʋ pɩkɛnaa yɔ.
40 Nɛ Yonataanɩ cɛlɩ e-you wondu ɛ-lɩmɖʋyʋ nɛ eheyi-i se: «Ðɛɛ, woni-tʋ tɛtʋ taa.»
41 Lɩmɖʋyʋ ɖɛwa lɛ, Daviid lɩɩnɩ lone nɖɩ ɖɩɩwɛ pɩ-cɔlɔ peeɖe, hadɛ kiŋ hɔɔlʋʋ taa yɔ ɖɩ-taa. Nɛ ɛtɔlɩ ɛpa ɛ-ɛsa nɛ tɛtʋ nɛ eluŋ tam 3, nɛ pekpi ɖama nɛ pamʋzɩ ɖama lɩkpaɣzasɩ yɔɔ nɛ pewii, ɛlɛ Daviid kaakɩlɩnɩ wiu.
42 Yonataanɩ heyi Daviid se: «Wobini laŋhɛzɩyɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖa-naalɛ ɖiɖuuni ɖama+ Yehowa hɩɖɛ taa nɛ ɖɩtɔ se: “Yehowa ɛwɛɛ ma nɛ ŋ ɖɛ-hɛkʋ taa, nɛ ña-lʋlʋʋ taa mba* nɛ ma-lʋlʋʋ taa mba* pɛ-hɛkʋ taa tam.”»+
Nɛ Daviid kʋyɩ nɛ ɛɖɛɛ, nɛ Yonataanɩ ñapɩsɩ tɛtʋ taa.
Pɩ-tɛɛ tɔm
^ Yaa «man-kalɩzaɣ.»
^ Yaa «nɛ ña-kalɩzaɣ ñɩtʋʋ nɛ kɛwɛɛ wezuu yɔ.»
^ Yaa «ña-kalɩzaɣ yɔɔdʋʋ.»
^ Piye piye, «Yehowa ɛla Yonataanɩ mbʋ nɛ ɛsɔzɩ pɩ-yɔɔ.»
^ Yaa «ɛ-maɣmaɣ ɛ-kalɩzaɣ yɔ.»
^ Piye piye, «tʋmɩyɛ kɩyakʋ yɔɔ.»
^ Piye piye, «pɩkɛ ño-ɖoo ndaakpeɖe fɛyɛ.»
^ Piye piye, «mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkɛ sɩm pɩyalʋ.»
^ Piye piye, «nɛ ño-ɖomaɣ.»
^ Piye piye, «nɛ mon-ɖomaɣ.»
