Awiya takayaɣ naalɛ ñɩŋga 17:1-41
17 Yuuda wiyaʋ Ahaazɩ pɩnaɣ 12 ñɩŋga taa, Elaa pɩyalʋ Osee+ pɩsɩ wiyaʋ Izrayɛɛlɩ yɔɔ Samaarii taa; ɛtɔɔ kewiyitu pɩnzɩ nakʋ.
2 Ewobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛla mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu Yehowa ɛsɩndaa yɔ, ɛlɛ pɩtɩtalɩ ɛzɩ Izrayɛɛlɩ awiya wena aawɛɛ pʋcɔ nɛ pɩtalɩɣnɩ-ɩ yɔ alabʋ yɔ.
3 Asiirii wiyaʋ Salɩmanasaarɩ kpa nɛ eyooni-i,+ nɛ Osee pɩsɩ ɛ-lɩmɖʋyʋ nɛ ɛpaɣzɩ-ɩ hɛyʋʋ lambuu.+
4 Ɛlɛ Asiirii wiyaʋ nɩɩ se Osee lɩ ɛ-wayɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Osee kaatiyi ɛyaa Ejipiti wiyaʋ So cɔlɔ+ nɛ etiwoni Asiirii wiyaʋ lambuu ɛzɩ pɩnzɩ nzɩ sɩɖɛwa yɔ sɩ-taa yɔ. Pʋyɔɔ Asiirii wiyaʋ hɔkɩ-ɩ nɛ ɛɖʋ-ɩ salaka.
5 Asiirii wiyaʋ kpaɣ ɛ-sɔɔjanaa nɛ pawadɩ ɛjaɖɛ kpeekpe taa, nɛ ɛkɔɔ Samaarii nɛ ɛñɛyɩ-kʋ pɩnzɩ naadozo.
6 Osee pɩnaɣ 9 ñɩŋga taa, Asiirii wiyaʋ mʋ Samaarii tɛtʋ.+ Nɛ ɛkpaɣ Izrayɛɛlɩ samaɣ nɛ ɛkɛzɩ-kɛ tɛtʋ+ Asiirii taa nɛ eyele nɛ kacaɣ Hala taa nɛ Habɔɔrɩ taa Gozaŋ pɔɔ+ cɔlɔ nɛ Medii mba tɛtʋ ndɩ ndɩ taa.+
7 Pɩlabɩ mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Izrayɛɛlɩ samaɣ yʋsɩnɩ kɛ-Ɛsɔ Yehowa, weyi ɛlɩzɩ-kɛ Ejipiti ɛjaɖɛ taa Ejipiti wiyaʋ Farawɔɔ nesi tɛɛ yɔ.+ Pɛsɛɣaɣ ɛsɔnaa lalaa,*+
8 palakaɣ sɔnzɩ nzɩ ajɛɛ wena Yehowa kaaɖɔɔnɩ Izrayɛɛlɩ mba ɛsɩndaa yɔ alakaɣ yɔ, nɛ palakɩ sɔnzɩ nzɩ Izrayɛɛlɩ awiya kaaɖʋwa yɔ.
9 Izrayɛɛlɩ mba lakaɣ lakasɩ nzɩ sɩtaatʋʋzɩ pɛ-Ɛsɔ Yehowa ɛsɩndaa yɔ. Powobi pɩ-yɔɔ nɛ pamaɣ lona kʋkʋya pɛ-tɛtʋ tɩŋa taa,+ kpaɣnɩ feŋuu tilimiye nɛ ŋwolo tɛtʋ ɖoŋ ñɩndʋ taa.*
10 Powobi pɩ-yɔɔ nɛ pesiki tilima kiɖeɖena nɛ sizikasɩ kiɖeɖesi*+ paa piyaɣ kʋkʋyaɣ ŋga lɛ kɔ-yɔɔ nɛ tɩŋ weyi payɩ ɩwɛ hatʋ camɩyɛ yɔ ɩ-tɛɛ;+
11 nɛ palakaɣ nɛ lona kʋkʋya yɔɔ kɩlaŋ ñɔsɩ kpaɣ ɛzɩ ajɛɛ wena Yehowa kaakʋsɩ-yɛ pɛ-ɛsɩndaa nɛ ɛkɛzɩ-yɛ tɛtʋ yɔ aalakʋʋ yɔ.+ Powobi pɩ-yɔɔ nɛ palakɩ lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ se paɖʋnɩ Yehowa ɖɩwɩzɩyɛ.
12 Powobi pɩ-yɔɔ nɛ pɛsɛɣ sɩʋ kpelisi nzɩ sɩwɛ kiniŋ yɔ;*+ ŋgʋ Yehowa kaaheyi-wɛ sɩ-tɔm se: «Pɩtɩpɔzɩ se ɩla mbʋ!»+
13 Yehowa tɩŋnɩ ɛ-nayaa tɩŋa yɔɔ nɛ mba payɩ panaɣ natʋ yɔ pɔ-yɔɔ nɛ ɛwɛɛ nɛ ɛpakɩ Izrayɛɛlɩ nɛ Yuuda+ se: «Iyele mɩ-nʋmɔŋ kɩdɛkɛdɩŋ nɛ ɩpɩsɩ!+ Ɩɖɔkɩ man-paɣtʋ nɛ man-kpalɩtʋ, ɛzɩ paɣtʋ ndʋ payɩ manɖʋ mɩ-cɔzɔnaa nɛ mantɩŋnɩ ma-lɩmɖʋyaa mba pɛkɛ nayaa yɔ pɔ-yɔɔ nɛ mentiyini-mɩ yɔ tɩpɔzʋʋ yɔ.»
14 Ɛlɛ patiwelisi, nɛ pɛwɛɛ palakɩ ñʋʋ taa ɖoŋ* ɛzɩ pɔ-cɔzɔnaa mba pataawɛɛnɩ tisuu pɛ-Ɛsɔ Yehowa yɔɔ yɔ.+
15 Powobi pɩ-yɔɔ nɛ pɔlɔ ɛ-paɣtʋ nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ+ nɖɩ ɛɛɖʋnɩ pɔ-cɔzɔnaa yɔ nɛ ɛ-tɔm kɩtɔzɩtʋ ndʋ eeheyi-wɛ se ɛpaɣ-wɛ yɔ,+ nɛ pɛwɛɛ nɛ patɩŋɩɣ sɩʋ kpelisi nzɩ sɩfɛyɩ wazaɣ yɔ+ nɛ pa-maɣmaɣ papɩsɩ mba paawazɩɣ nabʋyʋ yɔ,+ nɛ pamaɣzɩɣnɩ ajɛɛ wena aacɔ-wɛ nɛ ata nɛ Yehowa heyi-wɛ a-tɔm se pataamaɣzɩnɩ-yɛ yɔ.+
16 Powobi pɩ-yɔɔ nɛ peyele pɛ-Ɛsɔ Yehowa paɣtʋ kpeekpe, nɛ polu ñɩɣtʋ newee sɩʋ kpelisi* naalɛ+ nɛ pala sizika kiɖeɖeɣa,*+ nɛ poluŋ ɛsɔdaa tɩɩnzɩ*+ kpeekpe tɛɛ nɛ pɛsɛɛ Baalɩ.+
17 Pañaɣzɩ ɖɔɖɔ pa-pɩyalaa nɛ pɛ-pɛlaa miŋ,*+ pala tɩyɩtʋ lakasɩ+ nɛ pañɩnɩ mbʋ pɩkaɣ labʋ cee wayɩ yɔ pɩ-yʋsasɩ, nɛ pɛ-ɛsa sɛɛnɩ* mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu Yehowa ɛsɩndaa yɔ pɩ-labʋ, se paɖʋ-ɩ ɖɩwɩzɩyɛ.
18 Peeɖe Yehowa taa wɩnɩ Izrayɛɛlɩ siŋŋ, nɛ ɛkʋsɩ-wɛ ɛ-ɛsɩndaa.+ Ɛtɩkazɩ nɔɔyʋ nɛ pɩtasɩnɩ Yuuda cejewiye.
19 Halɩ Yuuda tɩɖɔkɩ ɛ-Ɛsɔ Yehowa paɣtʋ;+ palakaɣ ɖɔɖɔ sɔnzɩ nzɩ Izrayɛɛlɩ lakaɣ yɔ.+
20 Yehowa lɔ Izrayɛɛlɩ lʋlʋʋ taa mba kpeekpe nɛ ɛɖʋ-wɛ fɛyɛ nɛ ɛɖʋzɩ-wɛ lazɩyaa nesi tɛɛ, pɩkɔɔ nɛ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛkʋsɩ-wɛ ɛ-ɛsɩndaa yɔ.
21 Ɛcɩyɩ Izrayɛɛlɩ nɛ kɩtɩtasɩ wɛʋ Daviid ɖɩɣa taa, nɛ pasɩɩ Nebatɩ pɩyalʋ Yerobowam wiyaʋ.+ Ɛlɛ Yerobowam la nɛ Izrayɛɛlɩ yele Yehowa wayɩ tɩŋʋʋ, nɛ eyele nɛ pala kɩwɛɛkɩm sɔsɔm.
22 Nɛ Izrayɛɛlɩ mba wolo pɩ-yɔɔ nɛ pɔɖɔ kɩwɛɛkɩm mbʋ payɩ Yerobowam kaalaba yɔ pɩ-taa.+ Patiyele pɩ-labʋ
23 pɩkɔɔ nɛ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ Yehowa kʋsɩ Izrayɛɛlɩ ɛ-ɛsɩndaa yɔ,+ ɛzɩ ɛɛtɩŋnʋʋ ɛ-lɩmɖʋyaa mba pɛkɛ nayaa yɔ pa-tɩŋa pɔ-yɔɔ nɛ ɛyɔɔdɩ yɔ. Mbʋ pakpaɣ Izrayɛɛlɩ mba pɛ-ɛjaɖɛ taa nɛ pɛkɛzɩ-wɛ tɛtʋ Asiirii taa,+ nɛ pɛwɛɛ peeɖe halɩ nɛ sɔnɔ.
24 Nɛ Asiirii wiyaʋ kpaɣ ɛyaa nɛ Babilɔɔnɩ, Kuut, Avaa, Hamatɩ, nɛ Sefarɩvayim,+ nɛ ɛkɔnɩ-wɛ nɛ ɛsɩɩ-wɛ Samaarii tɛtʋ ndɩ ndɩ taa Izrayɛɛlɩ mba lone taa; Samaarii pɩsɩ pa-pʋyʋ nɛ pɛwɛɛ kɩ-tɛtʋ ndɩ ndɩ taa.
25 Pacalɩ caɣʋ peeɖe lɛ, pataaseɣ Yehowa sɔɔndʋ.* Peeɖe Yehowa tiyini mʋʋzɩŋ pɛ-hɛkʋ taa,+ nɛ ɩkʋ pa-taa nabɛyɛ.
26 Powolo nɛ peheyi Asiirii wiyaʋ se: «Ajɛɛ wena ŋkɛzɩ-yɛ tɛtʋ nɛ ŋsɩɩ-yɛ Samaarii tɛtʋ ndɩ ndɩ taa yɔ, aasɩŋ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa Ɛsɔ tɛ sɛtʋ.* Pʋyɔɔ Ɛsɔ ɛnʋ ɛwɛɛ nɛ etiyiɣni mʋʋzɩŋ pɛ-hɛkʋ taa nɛ ɩwɛɛ nɛ ɩkʋʋ-wɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pa-taa nɔɔyʋ ɛɛsɩŋ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa Ɛsɔ tɛ sɛtʋ.»
27 Peeɖe Asiirii wiyaʋ ɖʋ paɣtʋ se: «Cɔjɔnaa mba ɩkpaɣnɩ peeɖe nɛ ɩkɛzɩ-wɛ tɛtʋ yɔ, iyele nɛ pa-taa kʋɖʋm pɩsɩ nɛ ɛwɛɛ peeɖe nɛ ɛwɩlɩ-wɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa Ɛsɔ tɛ sɛtʋ.»
28 Nɛ cɔjɔnaa mba paakpaɣ-wɛ nɛ Samaarii nɛ pɛkɛzɩ-wɛ tɛtʋ yɔ pa-taa kʋɖʋm pɩsɩ nɛ ɛcaɣ Betɛɛlɩ,+ nɛ ɛpaɣzɩ-wɛ wɩlʋʋ ɛzɩma pɩwɛɛ se pese Yehowa sɔɔndʋ yɔ.*+
29 Paa mbʋ yɔ, paa ɛjaɖɛ nɖɩ lɛ, ɖɩlabɩ ɖɩ-maɣmaɣ ɖɩ-ɛsɔ* nɛ ɖɩsɩɩ ɛsɔ sɛtʋ ɖɩsɩ taa lona kʋkʋya wena Samaarii mba kaalaba yɔ a-yɔɔ; paa ɛjaɖɛ nɖɩ lɛ ɖɩlabɩ mbʋ ɖɩ-tɛtʋ ndɩ ndɩ ndʋ tɩ-taa ɖɩwɛɛ yɔ tɩ-taa.
30 Babilɔɔnɩ mba labɩ Sukɔɔtɩ-Benɔɔtɩ, Kuut mba la Nɛrɩgaalɩ, Hamatɩ mba+ la Asiima,
31 nɛ Avaa mba la Nibihaazɩ nɛ Tarɩtaakɩ. Sefarɩvayim mba ñaɣzaɣ pa-pɩyalaa miŋ Sefarɩvayim mba ɛsɔnaa Adɩramelɛkɩ nɛ Anamelɛɛkɩ.+
32 Paa peseɣaɣ Yehowa sɔɔndʋ yɔ, palɩzaɣ ɛyaa yem samaɣ taa se pɛkɛ lona kʋkʋya cɔjɔnaa, nɛ paba lakɩ-wɛ tʋmɩyɛ lona kʋkʋya taa ɛsɔ sɛtʋ ɖɩsɩ taa.+
33 Ye mbʋ, peseɣaɣ Yehowa sɔɔndʋ, ɛlɛ pɛsɛɣaɣ pa-maɣmaɣ pɛ-ɛsɔnaa ɛzɩ palakʋʋ ajɛɛ wena a-taa palɩnaa yɔ a-ɛsɔ sɛtʋ* taa yɔ.+
34 Halɩ nɛ sɔnɔ peɖiɣni labʋ pɛ-ɛsɔ sɛtʋ kɩbɩndʋ* ndɩ ndɩ. Pa-taa nɔɔyʋ ɛɛsɛɣ Yehowa,* pa-taa nɔɔyʋ ɛɛñaŋ ɛ-kpalɩtʋ, ɛ-tɔm hʋʋ, Paɣtʋ, nɛ paɣtʋ ndʋ Yehowa cɛlɩ Yakɔɔb pɩyalaa yɔ, Yakɔɔb weyi ɛlɛɣzɩ ɛ-hɩɖɛ se Izrayɛɛlɩ yɔ.+
35 Alɩwaatʋ ndʋ Yehowa kaaɖʋ-wɛ nɛ ɛgbɛyɛ yɔ,+ ɛɛɖʋ-wɛ paɣtʋ se: «Pɩtɩpɔzɩ se ise ɛsɔnaa lalaa sɔɔndʋ, nɛ pɩtɩpɔzɩ se iluŋ pɛ-tɛɛ yaa ɩsɛɛ-wɛ yaa ɩlaa-wɛ kɩlaŋ.+
36 Ɛlɛ Yehowa weyi ɛtɩŋnɩ ɖoŋ sɔsɔŋ nɛ e-nesi nzɩ esezaa yɔ+ sɩ-yɔɔ nɛ ɛlɩzɩ-mɩ Ejipiti ɛjaɖɛ taa yɔ, ɛnʋ pɩwɛɛ se ise sɔɔndʋ,+ nɛ ɛ-tɛɛ pɩwɛɛ se iluŋ, nɛ ɛnʋ pɩwɛɛ se ɩlaa kɩlaʋ.
37 Nɛ kpalɩtʋ, tɔm hʋʋ, Paɣtʋ, nɛ paɣtʋ ndʋ ɛma-mɩ yɔ,+ pɩwɛɛ se ɩɖɔ tɩ-yɔɔ camɩyɛ paa ɛzɩmtaa; nɛ pɩtɩpɔzɩ se ise ɛsɔnaa lalaa sɔɔndʋ.
38 Nɛ pɩtɩpɔzɩ se ɩsɔɔ ɛgbɛyɛ nɖɩ ma nɛ mɩ ɖɩɖʋwa yɔ ɖɩ-yɔɔ,+ nɛ pɩtɩpɔzɩ se ise ɛsɔnaa lalaa sɔɔndʋ.
39 Ɛlɛ mɩ-Ɛsɔ Yehowa pɩwɛɛ se ise sɔɔndʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnʋ kaɣnɩ-mɩ holuu mi-koyindinaa tɩŋa nesi tɛɛ.»
40 Ɛlɛ patiwelisi, nɛ palakaɣ pɛ-ɛsɔ sɛtʋ kɩbɩndʋ.*+
41 Nɛ ajɛɛ ana aseɣaɣ Yehowa sɔɔndʋ,+ ɛlɛ asɛɣaɣ ɖɔɖɔ sɩʋ kpelisi nzɩ a-maɣmaɣ alaba yɔ. Pa-pɩyalaa nɛ pa-sayɩnaa pala ɖeyi ɖeyi ɛzɩ pɔ-cɔzɔnaa kaalabʋ yɔ, pɩkɔɔ nɛ pɩtalɩ sɔnɔ kɩyakʋ kʋnɛ.
Pɩ-tɛɛ tɔm
^ Piye piye, «Peseɣaɣ ɛsɔnaa lalaa sɔɔndʋ.»
^ Pʋ-tɔbʋʋ se paa lone nɖɩ ɖɩ-taa, paa pɩtɩɩkɛ ɖenɖe ɛyaa tɩɖɔɔ yɔ yaa ɖenɖe ɛyaa ɖɔ sakɩyɛ yɔ.
^ Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.
^ Ebree tɔm piye nɖɩ palabɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ, pɩtɩla yɔ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nakɛyɛ wɛ ɖɩ nɛ Ebree tɔm piye naɖɩyɛ, nɖɩ pɛɖɛzɩɣ se «pɩndʋ» yɔ pɛ-hɛkʋ taa, nɛ palakɩnɩ-ɖɩ tʋmɩyɛ se peni nabʋyʋ.
^ Piye piye, «nɛ pala nɛ po-pondone kpa ɖoŋ.»
^ Yaa «sɩʋ kpelisi nzɩ poyolisi ñɩɣtʋ nɛ polubina yɔ.»
^ Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.
^ Piye piye, «yoyaa.»
^ Piye piye, «Patɩŋnɩ ɖɔɖɔ pa-pɩyalaa nɛ pɛ-pɛlaa miŋ taa.»
^ Piye piye, «nɛ pɛpɛdɩɣ pa-tɩ nɛ.»
^ Yaa «pataasɛɣ Yehowa.»
^ Yaa «Ɛsɔ sɛtʋ sɔnzɩ.»
^ Yaa «ɛzɩma pɩwɛɛ se pɛsɛɛ Yehowa yɔ.»
^ Yaa «ɖɩ-ɛsɔnaa.»
^ Yaa «a-ɛsɔ sɛtʋ sɔnzɩ.»
^ Piye piye, «eeseɣ Yehowa sɔɔndʋ.»
^ Yaa «pɛ-ɛsɔ sɛtʋ kɩbɩndʋ sɔnzɩ.»
^ Yaa «pɛ-ɛsɔ sɛtʋ kɩbɩndʋ sɔnzɩ.»
