Tɔm Hʋyaa 16​:​1-31

  • Samsɔɔ wobi Gaazaa (1-3)

  • Samsɔɔ nɛ Daliila (4-22)

  • Samsɔɔ kpa kɩmɩyɛ nɛ ɛsɩ (23-31)

16  Kɩyakʋ nakʋyʋ lɛ, Samsɔɔ wolo Gaazaa nɛ ɛna halʋ hayitu laɖʋ nɔɔyʋ peeɖe, nɛ ɛɖɛɛ ɛsʋʋ ɛ-tɛ.  Peheyi Gaazaa mba se: «Samsɔɔ kɔm cɩnɛ.» Pʋyɔɔ pɔcɔ ɖenɖe ɛɛwɛɛ yɔ nɛ pata nɛ papabɩ-ɩ tɛtʋ nɔnɔɔ taa ɖoo kpeekpe. Pacaɣ ɖiɣ ɖiɣ ɖoo kpeekpe, nɛ peheyiɣ ɖama se: «Pɩñandɩɣ lɛ ɖɩkʋ-ɩ.»  Ɛlɛ Samsɔɔ ñahɩnɩ peeɖe mbʋ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ ɖoo hɛkʋ. Nɛ ɛkʋyɩ ɖoo hɛkʋ taa, ɛɖɔkɩ tɛtʋ nɔnɔɔ nɛ ɛkpɛzɩ-kɛ, pɩkpɛndɩnɩ ka-hʋyɩŋ yɔɔ ɖaŋ nɛ kɩkaɖʋʋ. Ɛhɔɔlɩ pɩtɩŋa ɛ-hazasɩ yɔɔ nɛ ɛkpanɩ pʋʋ ŋgʋ kɩha ɛsa nɛ Ebrɔŋ yɔ kɩ-ñʋʋ taa.  Pʋwayɩ lɛ, ɛsɔɔlɩ halʋ nɔɔyʋ Sorɛɛkɩ Fɛɛʋ taa, payaɣaɣ halʋ ɛnʋ se Daliila.+  Nɛ Filistii mba kɩbaɣlaa ñɔtɩnɩ halʋ ɛnʋ nɛ peheyi-i se: «Peɣzi-i+ nɛ ŋna se ɛbɛ haɣ-ɩ ɖoŋ kpem mbʋ, nɛ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwabɩ-ɩ nɛ ɖɩhɔkɩ-ɩ nɛ ɖiluzi-i. Ye ŋlabɩ mbʋ yɔ, ɖa-taa paa weyi kaɣ-ŋ haʋ liidiye pɔɔyɩsɩ 1 100.»  Pʋwayɩ lɛ, Daliila heyi Samsɔɔ se: «Mentendi-ŋ, heyi-m ɖenɖe ño-ɖoŋ sɔsɔŋ ɛnɩ ɛlɩnaa nɛ mbʋ papɩzɩɣ nɛ pɔhɔkɩnɩ-ŋ nɛ poluzi-ŋ yɔ.»  Samsɔɔ cosi-i se: «Ye pɔhɔkɩ-m nɛ tɔʋ nimasɩ* lɛŋ ñɩnzɩ 7, nzɩ sɩtɩwɩlɩ yɔ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ mon-ɖoŋ pasɩɣ nɛ mɛwɛɛ ɛzɩ ɛyaa lalaa yɔ.»  Peeɖe Filistii mba kɩbaɣlaa woni tɔʋ nimasɩ lɛŋ ñɩnzɩ 7, nzɩ sɩtɩwɩlɩ yɔ nɛ pɛcɛlɩ halʋ, nɛ ɛlɛ kpaɣ-sɩ nɛ ɛhɔkɩnɩ Samsɔɔ.  Paapabɩ-ɩ pɩ-taa kuduyuu taa, nɛ halʋ ma kubuka se: «Samsɔɔ, Filistii mba kɔm ña-wayɩ!» Peeɖe Samsɔɔ cɛbɩ tɔʋ nimasɩ nzɩ, ɛcɛbɩ-sɩ kɛlɛʋ yem ɛzɩ miŋ tukunuu pɩsatʋ* nɛ tɩcɛkɩ yɔ.+ Nɔɔyʋ taapɩzɩ nɛ ɛtɩlɩ ɖenɖe e-ɖoŋ lɩnaa yɔ. 10  Nɛ Daliila heyi Samsɔɔ se: «Na! Ŋpeɣzi-m* nɛ ŋheyi-m cɛtɩm tɔm. Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, mentendi-ŋ, heyi-m mbʋ papɩzɩɣ nɛ pakpaɣ nɛ pɔhɔkɩnɩ-ŋ yɔ.» 11  Nɛ ecosi-i se: «Ye pɔhɔkɩ-m nɛ nimee kɩfana wena patɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ naɖɩyɛ yɔ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ mon-ɖoŋ pasɩɣ nɛ mɛwɛɛ ɛzɩ ɛyaa lalaa yɔ.» 12  Ðɩnɛ ɛlɛ, Daliila kpaɣ nimee kɩfana nɛ ɛhɔkɩnɩ-ɩ nɛ ɛma kubuka se: «Samsɔɔ, Filistii mba kɔm ña-wayɩ!» (Pɩlakaɣ mbʋ lɛ, Filistii mba kaapabɩ-ɩ pɩ-taa kuduyuu taa.) Peeɖe Samsɔɔ cɛbɩ-yɛ e-nesi yɔɔ ɛzɩ pɛcɛkʋʋ pɩsatʋ yɔ.+ 13  Pʋwayɩ lɛ, Daliila heyi Samsɔɔ se: «Halɩ nɛ sɔnɔ, ŋwɛɛ nɛ ŋpeɣziɣ-m nɛ ŋcɛtɩɣ-m.+ Heyi-m mbʋ papɩzɩɣ nɛ pakpaɣ nɛ pɔhɔkɩnɩ-ŋ yɔ.» Peeɖe Samsɔɔ cosi-i se: «Ye ŋkpaɣ pɩsaŋ lʋyʋ pɩsatʋ nɛ ŋhɔkɩnɩ ñɔsɩ 7 nzɩ palʋ ma-ñʋʋ taa yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ mankaɣ lesuu mon-ɖoŋ.» 14  Ðɩnɛ ɛlɛ, halʋ ta ñɔsɩ nzɩ nɛ kaŋgamaɣ nakɛyɛ nɛ ɛma kubuka se: «Samsɔɔ, Filistii mba kɔm ña-wayɩ!» Peeɖe ɛkʋyɩnɩ ɖom yɔɔ nɛ ɛkpɛzɩ pɩsaŋ lʋyʋ kaŋgamaɣ nɛ pɩsaŋ lʋyʋ pɩsatʋ. 15  Peeɖe halʋ pɔzɩ-ɩ se: «Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋyɔɔdɩ se ŋsɔɔlɩ-m,+ ŋgʋ ña-laŋɩyɛ fɛyɩ mɔn-cɔlɔ? Tam nabudozo yɔ ŋpeɣzuu-m yɔ nɛ ŋtiheyi-m ɖenɖe ño-ɖoŋ sɔsɔŋ ɛnɩ ɛlɩnaa yɔ.»+ 16  Ɛcɛyaɣ Samsɔɔ paa ɖooye nɛ ɛwɛɛ ɛ-wayɩ tam, pʋyɔɔ lɛ pɩɩɖɛ Samsɔɔ* nɛ wezuu lɩɩ-ɩ sɔŋ.+ 17  Pʋyɔɔ ɛtɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ kuluu nɛ eheyi halʋ se: «Wiɖiyi hʋnʋʋ titukuni ma-ñʋʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛnkɛ Ɛsɔ tɛ Naziireya tʋ* kpaɣnɩ ma-lʋlʋʋ wiye.*+ Ye pahʋm mɔ-ñɔsɩ yɔ, mon-ɖoŋ lɩɣ man-taa nɛ mahʋʋ nɛ manpɩsɩ ɛzɩ ɛyaa lalaa yɔ.» 18  Daliila nawa se Samsɔɔ heyi-i ɛ-laŋɩyɛ taa tɔm lɛ, etiyi kpaagbaa se payaa Filistii kɩbaɣlaa,+ etiyaa se peheyi-wɛ se: «Ɩkɔɔ lɛɛlɛɛyɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ eheyi-m ɛ-laŋɩyɛ taa tɔm.» Pʋyɔɔ Filistii kɩbaɣlaa ɖɛwa nɛ pakpa ɛ-cɔlɔ, paakpɛndɩnɩ liidiye. 19  Halʋ la nɛ Samsɔɔ ɖoo ɛ-nʋmbɔla yɔɔ, nɛ halʋ yaa abalʋ nɔɔyʋ nɛ ɛlɛ hʋ ñɔsɩ 7 nzɩ paalʋ Samsɔɔ ñʋʋ taa yɔ. Pʋwayɩ lɛ, halʋ paɣzɩ Samsɔɔ tɔm pɩzʋʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Samsɔɔ ɖoŋ lɩɣaɣ ɛ-taa. 20  Nɛ halʋ ma kubuka se: «Samsɔɔ, Filistii mba kɔm ña-wayɩ!» Nɛ Samsɔɔ kʋyɩnɩ ɖom yɔɔ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Mankaɣ lɩʋ ɛzɩ mantɩɩlɩɣʋ yɔ+ nɛ mantʋlɩ.» Ɛlɛ etaaɖiɣzina se Yehowa taatasɩ wɛʋ ɛ-cɔlɔ. 21  Ðɩnɛ ɛlɛ, Filistii mba kpa-ɩ nɛ pɔyɔkɩ ɛ-ɛsa. Pʋwayɩ lɛ, petini-i Gaazaa nɛ pɔhɔkɩ-ɩ nɛ ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ kpasɩ 2, nɛ ɛpɩsɩ mʋlʋm naŋɩyʋ salaka taa. 22  Ɛlɛ pahʋmɩ-ɩ lɛ, ɛ-ñʋʋ taa ñɔsɩ ɖaɣnɩ paɣzʋʋ ñɔʋ.+ 23  Kɩyakʋ nakʋyʋ lɛ, Filistii kɩbaɣlaa kpeɣli se palaa kɩlaʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ pɛ-ɛsɔ Daagɔɔnɩ+ nɛ pɔtɔɔ kazandʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɔyɔɔdaɣ se: «Ðɛ-ɛsɔ ɖʋzɩ ɖo-koyindu Samsɔɔ ɖe-nesi taa!» 24  Ɛyaa samaɣ na-ɩ* lɛ, pasa pɛ-ɛsɔ nɛ pɔyɔɔdɩ se: «Ðɛ-ɛsɔ ɖʋzɩ ɖo-koyindu ɖe-nesi taa, ɖo-koyindu weyi ɛwɛɛkɩ ɖɛ-ɛjaɖɛ+ nɛ ɛkʋ ɖɛ-ɛyaa sakɩyɛ yɔ.»+ 25  Pa-taa kaawɛ leleŋ, pʋyɔɔ pɔyɔɔdaa se: «Ɩyaa Samsɔɔ nɛ ɛkɔɔ nɛ ɛkʋ-ɖʋ tanaʋ.» Nɛ palɩzɩ Samsɔɔ nɛ salaka taa se ɛkɔɔ nɛ ɛkʋ-wɛ tanaʋ; ɛkɔma lɛ, powoni-i nɛ ɛsɩŋ tilima hɛkʋ taa. 26  Ðɩnɛ ɛlɛ, Samsɔɔ heyi abalɩbɩɣa ŋga kaaɖɔkɩ e-nesi taa yɔ se: «Yele nɛ montukuni tilima wena a-yɔɔ ɖɩɣa sɩŋaa yɔ nɛ mentesini-yɛ.» 27  (Ŋgʋ abalaa nɛ halaa kaasu ɖɩɣa taa. Filistii kɩbaɣlaa tɩŋa kaawɛ peeɖe, nɛ abalaa nɛ halaa ɛzɩ 3 000 mbʋ yɔ kaawɛ kuduyuu ñʋʋ taa nɛ pɔcɔŋna, alɩwaatʋ ndʋ Samsɔɔ kʋwaɣ-wɛ tanaʋ yɔ.) 28  Ðɩnɛ ɛlɛ, Samsɔɔ+ yaa Yehowa nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Kɩbaɣlʋ Kɩlɩm Yehowa, mentendi-ŋ tɔzɩ mɔ-yɔɔ, hayɩ Ɛsɔ, mentendi-ŋ kpazɩ-m ɖoŋ,+ cɛɛkɛ tam kʋɖʋm pʋnɛ yɔ, nɛ ŋyele nɛ mankpa kɩmɩyɛ Filistii mba mɛ-ɛsɩyɛ kʋɖʋmɖɩyɛ yɔɔ.»+ 29  Peeɖe Samsɔɔ ñɩɣ hɛkʋ taa tilima 2 wena a-yɔɔ ɖɩɣa kaasɩŋaa yɔ a-yɔɔ, e-nesi kɩbanzɩ kaawɛ kʋɖʋmɖɩyɛ yɔɔ nɛ ɛ-nɩmɩyɛ wɛɛ lɛɛɖɛ yɔɔ. 30  Nɛ Samsɔɔ ma kubuka se: «Ma* nɛ Filistii mba ɖɩkpɛndɩ nɛ ɖɩsɩ!» Nɛ etuzi-yɛ nɛ e-ɖoŋ kpeekpe, nɛ ɖɩɣa ɖa kɩbaɣlaa yɔɔ nɛ ɛyaa samaɣ ŋga payɩ kaawɛ ɖɩɣa taa yɔ kɔ-yɔɔ.+ Mbʋ pɩlaba nɛ Samsɔɔ sɩkaɣ lɛ, ɛyaa mba ɛkʋwa yɔ, pɔɖɔwa nɛ pakɩlɩ mba ɛɛkʋ e-wezuu caɣʋ taa yɔ.+ 31  Pʋwayɩ lɛ, e-koobiya nɛ ɛ-caa hɔʋ kpeekpe petii nɛ pakpaɣ-ɩ nɛ pekpena. Pakpanɩ-ɩ lɛ, pepimi-i Zora+ nɛ Ɛstawɔɔlɩ pɛ-hɛkʋ taa, ɛ-caa Manowaa+ pɩlaʋ taa. Ɛhʋ tɔm Izrayɛɛlɩ pɩnzɩ 20.+

Pɩ-tɛɛ tɔm

Yaa «nɛ hola.»
Yaa «pɩsatʋ ndʋ payaɣ se lɛɛ yɔ.» Lɛɛ kɛ ñɩtʋ ndʋ pahayaɣ-tʋ ɖooo caanaʋ taa nɛ palakɩnɩ-tʋ tʋmɩyɛ nɛ palʋʋnɩ wondu kususutu yɔ.
Yaa «Ŋpiti-m.»
Yaa «pɩɩɖɛ Samsɔɔ kalɩzaɣ.»
Piye piye, «kpaɣnɩ mon-ɖoo lotu taa.»
Pɩtʋʋ fɛyɩ se Daagɔɔnɩ sɩʋ kpeliɣa tɔm pɔyɔɔdʋʋ.
Yaa «Man-kalɩzaɣ.»