Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

TƆM ÑƲƲ ŊGƲ ÐƖKPƐLƖKƖƔ YƆ 22

Wɩlɩ ñɛ-ɛsɩmɩyɛ ñɩm mbʋ paanaɣ-pʋ yɔ pɩ-yɔɔ

Wɩlɩ ñɛ-ɛsɩmɩyɛ ñɩm mbʋ paanaɣ-pʋ yɔ pɩ-yɔɔ

[Ka ñɛ-ɛsa] mbʋ pɩɩnaɣ yɔ pɩ-yɔɔ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, mbʋ pɩnaɣ yɔ, pɩwɛ alɩwaatʋ pazɩ na, ɛlɛ mbʋ pɩɩnaɣ yɔ, pʋbʋ ñɛwɛ tamtam.”2 KƆR. 4:18.

HENDU 45 Ndʋ memidiɣ ma-laŋɩyɛ taa yɔ

LƖMAƔZA SƆSƆNA *

1. Suwe Yesu yɔɔdɩ ɛsɔdaa ñɩm yɔɔ?

PƖTƖKƐ ñɩm tɩŋa papɩzɩɣ nɛ pana. Toovenim taa lɛ, paanaɣ ñɩm mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ. Pʋʋ Yɔɔ Tɔm Yɔɔdʋʋ taa, Yesu yɔɔdɩ ɛsɔdaa ñɩm mbʋ pɩ-tɔm cɛyaa kpem nɛ pɩkɩlɩ tomnaɣ yɔɔ ñɩm yɔ pɩ-tɔm. Pʋwayɩ lɛ, ɛsɔzɩ toovenim tɔm tʋnɛ se: “Ðenɖe ña-ñɩm wɛɛ yɔ, peeɖe ña-laŋɩyɛ kaɣ wɛʋ ɖɔɖɔ.” (Mat. 6:19-21) Ða-laŋɩyɛ kaɣ-ɖʋ seɣtiɣ se ɖɩñɩnɩ wondu ndʋ tɩmʋ ñɩm yaa tɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ ɖɛ-ɛsɩndaa yɔ. Ye ɖɩñakɩ pana se ɖɩwɛɛnɩ hɩɖɛ kɩbanɖɛ Ɛsɔ ɛsɩndaa yɔ, mbʋ wɩlɩɣna se ɖɩcazɩɣ ‘ñɩm ɛsɔdaa’. Yesu yɔɔdɩ ñɩm mbʋ pɩ-tɔm se nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ kpa nɛ ɛwɛɛkɩ-pʋ yaa ɛmɩlɩ-pʋ.

2. (a) Ɛzɩ 2 Kɔrɛntɩ mba 4:17, 18 yɔɔdʋʋ yɔ, Pɔɔlɩ seɣti-ɖʋ se ɖɩka ɖɛ-ɛsa ɛbɛ yɔɔ? (b) Ɛbɛ tɔm ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?

2 Apostoloo Pɔɔlɩ seɣti-ɖʋ se ɖɩka “ɖɛ-ɛsa mbʋ pɩɩnaɣ yɔ pɩ-yɔɔ.” (Kalɩ 2 Kɔrɛntɩ mba 4:17, 18.) Wazasɩ nzɩ ɖɩkaɣ hiɣu ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa yɔ, sɩwɛ ñɩm mbʋ paanaɣ-pʋ yɔ pɩ-taa. Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ ñɩm mbʋ paanaɣ-pʋ yɔ pɩ-taa naanza tɔm nɛ ɖɩna ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ ɖiyele nɛ pɩwazɩ-ɖʋ sɔnɔ yɔ. Ñɩm mbʋ yɔ: Ða nɛ Ɛsɔ ɖa-taabalɩyɛ, adɩma kʋjɔʋ, Ɛsɔ fezuu kiɖeɖeu sɩnʋʋ, nɛ Yehowa, Yesu nɛ tiyiyaa pa-sɩnʋʋ. Ðɩkaɣ naʋ ɖɔɖɔ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ se ɖɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ ñɩm mbʋ pɩ-yɔɔ yɔ.

ÐA NƐ YEHOWA ÐA-TAABALƖYƐ

3. (a) Ɛbɛ kɛnɩ ñɩm mbʋ pɩkpaɖaa nɛ paanaɣ-pʋ yɔ? (b) Nɛ ɛbɛ yeki se ɖɩwɛɛnɩ-pʋ?

3 Ñɩm mbʋ pɩkpaɖaa nɛ paanaɣ-pʋ yɔ mbʋ lɛ ɖa nɛ Yehowa ɖa-taabalɩyɛ. (Keɣa 24:14) Ɛzɩma Ɛsɔ pɩzɩɣ ɛɖʋ taabalɩyɛ nɛ ɛyaa mantɩtalɩ pilimwaa nɛ ɛwɛɛ kele kele paa ɛzɩmtaa? Ɛpɩzɩɣ nɛ ɛla mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yesu kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ ‘hɩzɩɣ ɛjaɖɛ kɩwɛɛkɩm’ mbʋ ɛyaa laba yɔ. (Yoh. 1:29) Halɩ pʋcɔ nɛ Yesu sɩkɩ lɛ, Yehowa kaanawa se Yesu kaɣ ɖɔkʋʋ e-siɣsiɣ wɛtʋ pɩkɔɔ pɩtalɩ ɛ-sɩm wiye nɛ pɩsa nɛ ɛya ɛyaa ñʋʋ. Pʋyɔɔ Ɛsɔ pɩzaa nɛ ɛɖʋ taabalɩyɛ nɛ ɛyaa mba paacaɣ wezuu pʋcɔ nɛ Krɩstʋ sɩkɩ yɔ.—Roma 3:25.

4. Ɛsɔ sɛyaa abalɩñɩma mba paacaɣ wezuu pʋcɔ nɛ palʋlʋʋ Yesu nɛ paapɩsɩ Ɛsɔ taabalaa yɔ, pa-taa nabɛyɛ lɛ mba?

4 Iyele nɛ ɖɩyɔɔdɩ Ɛsɔ sɛyaa abalɩñɩma mba paacaɣ wezuu pʋcɔ nɛ palʋlʋʋ Yesu nɛ paapɩsɩ Ɛsɔ taabalaa yɔ pa-taa nabɛyɛ tɔm. Abraham kaakɛ abalʋ weyi ɛɛwɛnɩ tisuu sɔsɔm yɔ. Abraham sɩba nɛ pɩcɛzɩ pɩnzɩ 1000 lɛ, Yehowa yaa-ɩ se “mɛ-ɛgbaɣdʋ.” (Iza. 41:8) Ye mbʋ, halɩ sɩm ɛɛpɩzɩɣ nɛ pɩyasɩ Yehowa nɛ ɛ-taabalaa kɩbama pɛ-hɛkʋ taa. Abraham wɛ wezuu Yehowa lɩmaɣza taa. (Luka 20:37, 38) Kɩɖaʋ lɛɛkʋ lɛ Yɔɔb. Alɩwaatʋ ndʋ tiyiyaa tɩŋa kaakpeɣli ɛsɔdaa yɔ, Yehowa yɔɔdɩ Yɔɔb tɔm nɛ pɩwɩlɩ se ɛtaɣ-ɩ liu. Yehowa ya-ɩ se “ɛyʋ weyi ɛwɛ hɛɛɛ nɛ ɛwɛɛ siɣsiɣ nɛ ɛñaŋ Ɛsɔ nɛ eseɣ kɩdɛkɛdɩm yɔ.” (Yɔɔb 1:6-8) Danɩyɛɛlɩ kaaɖɔkɩ e-siɣsiɣ wɛtʋ Ɛsɔ sɛtʋ taa pɩnzɩ 80 mbʋ yɔ, sɩɩnaa layaa ɛjaɖɛ taa. Lɩmaɣza wena Yehowa kaawɛnɩ ɛ-yɔɔ? Tiyiyaa heyi abalʋ akpadɩyʋ ɛnʋ tam nabudozo se ɛkɛ “sɔɔlɩm tʋ” yaa ɛmʋ ñɩm siŋŋ Ɛsɔ ɛsɩndaa. (Dan. 9:23; 10:11, 19) Ða-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se Yehowa ɖaŋ kpam se kɩyakʋ ŋgʋ ɛkaɣ fezuu ɛ-taabalaa kʋsɔɔlaa mba pasɩba yɔ kɩtalɩ.—Yɔɔb 14:15.

Nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩtɩŋna nɛ ɖɩwɩlɩ ɖɛ-ɛsɩmɩyɛ ñɩm mbʋ paanaɣ-pʋ yɔ pɩ-yɔɔ yɔ, ɩ-taa nɩɩyɩ lɛ weyi? (Cɔnɩ tayʋʋ 5) *

5. Ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se ɛyʋ ɛla pʋcɔ nɛ ɛkɛ Yehowa taabalʋ kɩbanʋ?

5 Ɛyaa mantɩtalɩ pilimwaa ɛzɩma kɛ Yehowa taabalaa kɩbama sɔnɔ? Pɛkpɛndɩ miiliyɔɔwaa sakɩyɛ. Ðɩsɩm tɔm tʋnɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, tɛtʋ kpeekpe yɔɔ lɛ, abalaa, halaa nɛ piya sakɩyɛ wɛɛ nɛ patɩŋɩɣnɩ pa-lakasɩ yɔɔ nɛ pawɩlɩɣ se pɔsɔɔlaa se pɛkɛ Ɛsɔ taabalaa. Yehowa “ɛgbaɣdɩnaa kɛlɛ mba pa-taa fɛyɩ nabʋlɛ yɔ.” (Adu. 3:32) Papɩzaa nɛ paɖʋ taabalɩyɛ nɖɩ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, pɛwɛnɩ tisuu Yesu kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yɔɔ. Yehowa tɩŋɩɣnɩ kɩlaʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ nɛ ɛhaɣ-ɖʋ waɖɛ se ɖɩha-ɩ ɖa-tɩ nɛ pamɩyɩsɩ-ɖʋ lɩm. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkpɛzɩɣ nɩŋgbanzɩ kɩcɛyɩsɩ nzɩ yɔ, ɖɩkpɛndɩɣ ɛyaa miiliyɔɔwaa mba paha pa-tɩ nɛ pamɩyɩsɩ-wɛ lɩm yɔ pɔ-yɔɔ. Ɛyaa mba pɛkɛ kedeŋa kpeekpe yɔɔ Weyi ɛkpaɖaa yɔ ‘ɛ-ɛgbaɣdɩnaa kɩbama’!

6. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ ɛsɩmɩyɛ ɖa nɛ Ɛsɔ ɖa-taabalɩyɛ yɔɔ?

6 Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ se ɖa nɛ Ɛsɔ ɖa-taabalɩyɛ mʋ ñɩm ɖɛ-ɛsɩndaa? Paa ɖɩpaɣzʋʋ sɛʋ Yehowa ɛjaɖɛ kɩdɛkɛdɩyɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa yɔ pileɖaa yaa pitileɖi yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩɖɔkɩ ɖe-siɣsiɣ wɛtʋ ɛzɩ Abraham nɛ Yɔɔb yɔ. Ɛyaa mba, pɔɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ Ɛsɔ ɛsɩndaa nɛ pɩcɛzɩ pɩnzɩ mɩnʋʋ yɔɔ. Ɛzɩ Danɩyɛɛlɩ yɔ, pɩpɔzʋʋ se ɖa nɛ Ɛsɔ ɖa-taabalɩyɛ ɛmʋ ñɩm ɖɛ-ɛsɩndaa nɛ pɩkpaɖɩ ɖa-maɣmaɣ ɖe-wezuu. (Dan. 6:8, 11, 17, 23) Yehowa kaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩpɩzɩ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ paa kaɖɛ nɖɩ lɛ ɖɩ-taa nɛ piyele nɛ ɖɩkɛ Yehowa taabalaa paa ɛzɩmtaa.—Fil. 4:13.

ADƖMA LABƲ KƲJƆƲ

7. (a) Ɛzɩ Aduwa 15:8 yɔɔdʋʋ yɔ, suwe Yehowa maɣzɩɣ ɖa-adɩma yɔɔ? (b) Ɛzɩma Yehowa cosuu ɖa-adɩma yɔɔ?

7 Adɩma kɛ ñɩm lɛɛbʋ mbʋ paanaɣ-pʋ yɔ. Taabalaa kɩbama sɔɔlaa se peheyi ɖama pa-lɩmaɣza nɛ ɛzɩma pɩlakɩ-wɛ yɔ. Ɛzɩ mbʋ pɩwɛ ɖa nɛ Yehowa ɖa-taabalɩyɛ hɔɔlʋʋ taa? Ɛɛɛ! Yehowa tɩŋɩɣnɩ ɛ-Tɔm yɔɔ nɛ ɛyɔɔdʋʋnɩ-ɖʋ, nɛ tɩ-taa eheyiɣ-ɖʋ ɛ-lɩmaɣza nɛ ɛzɩma pɩlakɩ-ɩ yɔ. Ðɩyɔɔdʋʋnɩ-ɩ adɩma taa nɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖiheyi-i mbʋ pɩwɛ ɖooo ɖa-laŋɩyɛ taa yɔ nɛ ɛzɩma ɖeyi ɖeyi pɩlakɩ-ɖʋ yɔ. Pɩkɛdɩɣnɩ Yehowa se ewelisi ɖa-adɩma. (Kalɩ Aduwa 15:8.) Yehowa kɛ taabalʋ sɔɔlɩm tʋ nɛ pʋyɔɔ lɛ, pɩtasɩnɩ se ewelisiɣ ɖa-adɩma lɛ, ecosuu ɖɔɖɔ a-yɔɔ. Nabʋyʋ taa ecosuu a-yɔɔ lɛɛ lɛɛ. Ɛlɛ nabʋyʋ taa ɖɔɖɔ lɛ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩtɩmɩɣ tɔm kʋɖʋmtʋ yɔɔ. Paa mbʋ yɔ, ɖa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se ɛkaɣ tɩŋnʋʋ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩkpaɖɩ ɖeu yɔ kɩ-yɔɔ nɛ ecosi ɖa-adɩma yɔɔ alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ. Toovenim taa lɛ, ɛzɩma Ɛsɔ cosuu ɖa-adɩma yɔɔ yɔ, pɩpɩzɩɣ pɩwɛɛ ndɩ nɛ mbʋ ɖɩɖaŋaa yɔ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ, mbʋ ɛzɩ eeyeba nɛ kaɖɛ naɖɩyɛ sɩɩ tɩnaɣ lɛ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛha-ɖʋ lɔŋsɩnɖɛ nɛ ɖoŋ se ‘ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋɩyɛ ɖɩ-taa.’—1 Kɔr. 10:13.

(Cɔnɩ tayʋʋ 8) *

8. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ ɖɛ-ɛsɩmɩyɛ adɩma kʋjɔʋ yɔɔ?

8 Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ ɖɛ-ɛsɩmɩyɛ adɩma kʋjɔʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ? Nʋmɔʋ nakʋyʋ lɛ se ɖɩɖɔ lɔŋ weyi Ɛsɔ tasaa se ‘ɖɩtɩmɩɣ kaahɛzaɣ’ yɔ ɩ-yɔɔ. (1 Tes. 5:17) Yehowa ɛɛkpaɣ-ɖʋ nɛ ɖoŋ se ɖɩtɩmɩ. Ɛlɛ ɛñaŋ ɖa-tɩ yɔɔ wɛʋ lɩzʋʋ waɖɛ nɛ eseɣtiɣ-ɖʋ se ‘ɖɩwɛɛ adɩma yɔɔ tam.’ (Roma 12:12) Ye mbʋ, ye ɖɩtɩmɩɣ ɖoŋ ɖoŋ paa evemiye nɖɩ yɔ, pʋbʋ lɛ ɖɩwɩlɩɣ se ɖɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ kʋjɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ. Pɩwɛɛ se ɖɩtɔzɩ nɛ ɖɩsɛɛ Yehowa se ɛlabaɣ lɛ nɛ ɖɩsamɩ-ɩ ɖa-adɩma taa.—Keɣa 144:2, 3.

9. (a) Lɩmaɣza wena koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ wɛnɩ adɩma yɔɔ? (b) Nɛ lɩmaɣza wena ŋwɛnɩ adɩma yɔɔ?

9 Ðɩwɛɣ nɛ ɖɩsɛɣ Yehowa nɛ ɖɩnaɣ ɛzɩma ecosuu ɖa-adɩma yɔɔ lɛ, ɖɩwɛɣnɩ ɛsɩmɩyɛ adɩma yɔɔ nɛ pɩkpaɖɩ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ, payaɣ koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ se Chris, nɛ ɛlabɩ alɩwaatʋ tɩŋa Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ pɩnzɩ 47 nzɩ sɩɖɛwa yɔ sɩ-taa. Ɛyɔɔdaa se: “Mɔnsɔɔlɩ kʋyʋʋ tanaŋ tɛɛ cu nɛ mantɩmɩɣnɩ Yehowa. Pɩwɛ ɖeu siŋŋ se ɛyʋ ɛyɔɔdɩnɩ Yehowa alɩwaatʋ ndʋ wɩsɩ calɩɣ lɩʋ nɛ siyeki se ɖoluu ɛwɛɛ cɔnʋʋ yɔ! Piseɣtiɣ-m se mɛnsɛɛ-ɩ kʋjɔŋ weyi payɩ ɛlakɩ yɔ ɩ-yɔɔ pɩkpɛndɩnɩ adɩma waɖɛ yɔɔ. Pʋwayɩ mɛntɛŋ tɩmʋʋ evemiye ɖɩdɛnɖɛ lɛ, man-taa wɛ leleŋ se mahɩnɩnɩ ɛhʋyɛ kɩbanɖɛ.”

FEZUU KIÐEÐEU KƲJƆƲ

10. Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se Ɛsɔ fezuu kiɖeɖeu ɛmʋ ñɩm ɖɛ-ɛsɩndaa?

10 Ɛsɔ fezuu kiɖeɖeu kɛ kʋjɔʋ lɛɛkʋ ŋgʋ paanaɣ-kʋ nɛ pɩwɛɛ se kɩmʋ ñɩm ɖɛ-ɛsɩndaa yɔ. Yesu seɣti-ɖʋ se ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩtɩmɩɣ nɛ ɖɩpɔzʋʋ fezuu kiɖeɖeu. (Luka 11:9, 13) Yehowa tɩŋɩɣnɩ e-fezuu kiɖeɖeu yɔɔ nɛ ɛhaɣ-ɖʋ “ɖoŋ weyi ɩcɛzɩ ɛyʋ ɖoŋ yɔ.” (2 Kɔr. 4:7; Tʋma 1:8) Pɩtɩŋnɩ Ɛsɔ fezuu sɩnʋʋ yɔɔ lɛ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ paa kaɖɛ nɖɩ lɛ ɖɩ-taa.

(Cɔnɩ tayʋʋ 11) *

11. Ɛzɩma tɩyɛ fezuu kiɖeɖeu pɩzɩɣ nɛ kɩsɩnɩ-ɖʋ?

11 Fezuu kiɖeɖeu pɩzɩɣ kɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩla tʋma wena paɖʋ-ɖʋ Ɛsɔ sɛtʋ taa yɔ. Fezuu kiɖeɖeu pɩzɩɣ kɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɛɛnɩ ɛsɩndaa hɔɔlɩŋ weyi ɩ-taa ɖɩtɛm wɛʋ niye yɔ. Ðɩnawa se pɩtɩkɛ ɖo-ɖoŋ taa ɖa-pana ñaɣʋ lʋlʋʋ pee kɩbana, ɛlɛ Ɛsɔ fezuu kiɖeɖeu yekina nɛ ɖɩlʋlʋʋ pee ana.

12. Ɛzɩ Keɣa 138:23, 24 yɔɔdʋʋ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ ɖɩtɩmɩ se fezuu kiɖeɖeu ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩla we?

12 Nʋmɔʋ lɛɛkʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩtɩŋna nɛ ɖɩwɩlɩ se Ɛsɔ fezuu kiɖeɖeu mʋ ñɩm ɖɛ-ɛsɩndaa yɔ, ŋgʋ lɛ se ɖɩpɔzɩ Yehowa se eyele nɛ kɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtɩlɩ lɩmaɣza kɩdɛkɛda yaa kɔɖɛyɩ kɩdɛkɛdʋʋ ŋgʋ kɩwɛ ɖa-laŋɩyɛ taa yɔ. (Kalɩ Keɣa 138:23, 24.) Ye ɖɩlabɩ adɩma ana yɔ, Yehowa pɩzɩɣ ɛtɩŋnɩ e-fezuu yɔɔ nɛ eyele nɛ ɖɩtɩlɩ ɖa-maɣzɩm yaa ɖɔ-kɔɖɛyɩ kɩdɛkɛdʋʋ. Nɛ ye ɖɩnawa se ɖɩwɛnɩ maɣzɩm kɩdɛkɛdɩm yaa kɔɖɛyɩ kɩdɛkɛdʋʋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩtɩmɩ se Ɛsɔ fezuu ɛha-ɖʋ ɖoŋ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ maɣzɩm kɩdɛkɛdɩm yaa kɔɖɛyɩ kɩdɛkɛdʋʋ ŋgʋ. Ye ɖɩlakɩ mbʋ yɔ, Yehowa kaɣ naʋ se ɖɩtɩsɔɔlɩ se ɖɩla nabʋyʋ mbʋ piyeki se eyele tɩŋnʋʋ e-fezuu kiɖeɖeu yɔɔ nɛ ɛsɩɣnɩ-ɖʋ yɔ.—Efɛz. 4:30.

13. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛnɩ ɛsɩmɩyɛ fezuu kiɖeɖeu yɔɔ nɛ pɩkpaɖɩ?

13 Ye ɖɩmaɣzɩɣ mbʋ fezuu kiɖeɖeu wɛɛ nɛ kɩlakɩ ɖa-alɩwaatʋ taa yɔ pɩ-yɔɔ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛnɩ ɛsɩmɩyɛ kɩ-yɔɔ nɛ pɩkpaɖɩ. Pʋcɔ nɛ Yesu kpaɣ ɛsɔdaa lɛ, eheyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: “Ɩkaɣ mʋʋ ɖoŋ alɩwaatʋ ndʋ fezuu kiɖeɖeu tiki mɩ-yɔɔ yɔ, nɛ ɩkaɣ kɛʋ ma-aseɣɖe tɩnaa . . . nɛ piwolo pɩtalɩ tɛtʋ kamaɣ yɔɔ.” (Tʋma 1:8) Mbʋ ɖeyi ɖeyi pɩwɛɛ nɛ pɩlakɩ ɖa-alɩwaatʋ taa. Fezuu kiɖeɖeu sɩnɩ ɛjaɖɛ hɔɔlɩŋ kpeekpe taa ɛyaa ɛzɩ miiliyɔɔwaa lutozo nɛ hɔɔlʋʋ mbʋ yɔ nɛ papɩsɩ Yehowa sɛyaa. Pɩtasɩ lɛ, ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩnɩɣ leleŋ fezuu taa paradisuu taa mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Ɛsɔ fezuu sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ɛzɩ sɔɔlɩm, taa leleŋ, laŋhɛzɩyɛ, suuɖu, camɩyɛ lakasɩ, kɩbandʋ labʋ, tisuu, hɛɛɛ wɛtʋ nɛ tɩ ɖɔkʋʋ mbʋ yɔ. Wɛtʋ ndʋ pɛkpɛndaa nɛ payaɣ se “piye nɖɩ fezuu lʋlʋʋ yɔ.” (Gal. 5:22, 23) Fezuu kiɖeɖeu kɛ kʋjɔʋ ŋgʋ kɩmʋ ñɩm siŋŋ yɔ!

YEHOWA, YESU, NƐ ƐSƆ TIYIYAA PASƖƔNƖ-ÐƲ TƆM SUSUU TAA

14. Sɩnʋʋ mbʋ ɖɩwɛna alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣ tɔm susuu taa yɔ, nɛ paanaɣ-pʋ?

14 Ðɩwɛnɩ kʋjɔʋ lɛɛkʋ ŋgʋ paanaɣ-kʋ yɔ; ŋgʋ lɛ se ɖa nɛ Yehowa, Yesu nɛ Ɛsɔ tiyiyaa “ɖɩkpɛndaa nɛ ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ.” (2 Kɔr. 6:1) Ða nɛ wɛ ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ payɩ ɖɩwɛɣ tɔm susuu taa yɔ. Pɔɔlɩ yɔɔdɩ ɛ nɛ mba palakɩ tʋmɩyɛ nɖɩ yɔ pɔ-tɔm se: “Ðɩkɛ mba pa nɛ Ɛsɔ pɛkpɛndɩɣ nɛ palakɩ tʋmɩyɛ yɔ.” (1 Kɔr. 3:9) Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩɖʋʋ nesi Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ yɔ, ɖɩkɛ ɖɔɖɔ mba pa nɛ Yesu pɛkpɛndaa nɛ palakɩ tʋmɩyɛ yɔ. Tɔzɩ se Yesu ɖʋ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa paɣtʋ se pala “ajɛɛ tɩŋa taa ɛyaa nɛ papɩsɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa” lɛ, ɛyɔɔdaa se: “Mɛwɛ mɩ-cɔlɔ.” (Mat. 28:19, 20) Nɛ ɛbɛ Ɛsɔ tiyiyaa ñalakɩ? Ðɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ siŋŋ se Ɛsɔ tiyiyaa ɖiyiɣ-ɖʋ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣ nɛ ɖiheyiɣ “tamtam tɔm kɩbandʋ . . . mba pɛwɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ”!—Natʋ 14:6.

15. Ha Bibl taa kɩɖaʋ nakʋyʋ, ŋgʋ kɩwɩlɩɣ se Yehowa lakɩ tʋmɩyɛ sɔsɔyɛ ɖɔ-tɔm susuu taa yɔ.

15 Ɛbɛ Yehowa sɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlakɩ? Ðɩwɛɣ nɛ ɖiɖuu Kewiyaɣ tɔm lɛ, ɖomaɣ nakɛyɛ tɔlʋʋ laŋa kɩbana taa nɛ kapaɣlɩɣ. (Mat. 13:18, 23) Ayeki nɛ toovenim ɖomaɣ ŋga kapaɣlɩɣ nɛ kalʋlʋʋ pee? Yesu lɩzɩ pɩ-taa se nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛkɛ ɛ-wayɩ tɩŋɩyʋ ye “Caa . . . ɛtɩhɔmɩ-ɩ kɔyɔ.” (Yoh. 6:44) Kɩɖaʋ nakʋyʋ wɛ Bibl taa nɛ kɩñɩkɩɣ niye tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ. Tɔzɩ kɩyakʋ ŋgʋ Pɔɔlɩ lɩzɩ halaa nabɛyɛ aseɣɖe alɩwaatʋ ndʋ paakpeɣli Filiipi tɛtʋ wayɩ yɔ kɩ-yɔɔ. Yʋsɩ tɔm ndʋ Bibl yɔɔdɩ halaa mba pa-taa weyi payaɣ se Liidii yɔ ɛ-yɔɔ yɔ. Kɩyɔɔdaa se: “Yehowa kuli ɛ-laŋɩyɛ camɩyɛ se ɛkʋ nɩŋgbaŋʋʋ nɛ ewelisi tɔm ndʋ Pɔɔlɩ kaawɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋ yɔ.” (Tʋma 16:13-15) Ɛzɩ Liidii yɔ, Yehowa hɔm ɛyaa miiliyɔɔwaa lalaa ɖɔɖɔ.

16. Anɩ pɩwɛɛ se paɖʋ hɩɖɛ alɩwaatʋ ndʋ ɖɔ-tɔm susuu lʋlʋʋ pee kɩbana yɔ?

16 Toovenim taa lɛ, anɩ pɩwɛɛ se paɖʋ hɩɖɛ alɩwaatʋ ndʋ ɖɔ-tɔm susuu lʋlʋʋ pee kɩbana yɔ? Pɔɔlɩ cosi tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ ɛma tɔm tʋnɛ Kɔrɛntɩ ɛgbɛyɛ yɔɔ yɔ. Ɛmawa se: “Mɔnsɔwa, Apoloosi mɩzɩ lɩm, ɛlɛ Ɛsɔ lakaɣna nɛ pɩpaɣlɩɣ, mbʋ yebina nɛ weyi ɛsɔʋ yɔ ɛtɩkɛ pʋyʋ nɛ weyi ɛmɩzɩɣ lɩm yɔ ɛtɩkɛ pʋyʋ ɖɔɖɔ, ɛlɛ Ɛsɔ weyi ɛlakɩ nɛ pɩpaɣlɩɣ yɔ.” (1 Kɔr. 3:6, 7) Ɛzɩ Pɔɔlɩ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɔ-tɔm susuu lʋlʋʋ pee kɩbana yɔ, Yehowa pɩwɛɛ se ɖɩɖʋ hɩɖɛ paa ɛzɩmtaa.

17. Waɖɛ nɖɩ ɖɩwɛna se ɖa nɛ Ɛsɔ, Krɩstʋ nɛ Ɛsɔ tiyiyaa “ɖɩkpɛndaa nɛ ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ” yɔ, ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ ɛsɩmɩyɛ ɖɩ-yɔɔ?

17 Waɖɛ nɖɩ ɖɩwɛna se ɖa nɛ Ɛsɔ, Krɩstʋ nɛ Ɛsɔ tiyiyaa “ɖɩkpɛndaa nɛ ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ” yɔ, ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ ɛsɩmɩyɛ ɖɩ-yɔɔ? Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla mbʋ ye ɖɩñɩnɩɣ nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ ɖɩtɩŋna nɛ ɖisusi lalaa laŋhɛzɩyɛ tɔm nɛ kpekpeka yɔ. Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtɩŋnɩ nʋmɔŋ sakɩyɛ yɔɔ nɛ ɖɩla mbʋ. Ɩ-taa nɩɩyɩ yɔ se ɖɩlɩzɩ aseɣɖe “ɛyaa ɛsɩndaa kaɣlaa nɛ kpaɣ ɖɩɣa nɛ ŋwolo ɖɩɣa.” (Tʋma 20:20) Ɛyaa sakɩyɛ sɔɔlɩ ɖɔɖɔ alɩwaatʋ fanʋʋ tɔm susuu. Alɩwaatʋ ndʋ pakatɩɣ ɛyʋ weyi paasɩŋɩ-ɩ yɔ, pɛsɛɣ-ɩ nɛ sɔɔlɩm nɛ pañakɩ pana se pa nɛ ɩ papaɣzɩ kɛdaɣ nakɛyɛ labʋ. Ye ɛyʋ ɛnʋ etisi faaa se pa nɛ ɩ pala kɛdaɣ yɔ, pakpakɩɣnɩ lɛɣtʋ nɛ posusi-i Kewiyaɣ tɔm.

(Cɔnɩ tayʋʋ 18) *

18-19. (a) Ɛzɩma ɖɩmɩzɩɣ toovenim ɖomaɣ yɔɔ lɩm? (b) Ha kɩɖaʋ nakʋyʋ ŋgʋ kɩwɩlɩɣ ɛzɩma Yehowa sɩnɩ Bibl kpɛlɩkɩyʋ nɔɔyʋ yɔ.

18 Ða nɛ “Ɛsɔ ɖɩkpɛndaa nɛ ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ” nɛ pʋyɔɔ lɛ, pɩtasɩnɩ se pɩpɔzʋʋ se ɖiɖuu toovenim ɖomaɣ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩmɩzɩ kɔ-yɔɔ lɩm ɖɔɖɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ɛyʋ nɔɔyʋ wɩlɩɣ se toovenim tɔm kɛdɩnɩ-ɩ yɔ, ɖɩsɔɔlaa se ɖɩla mbʋ payɩ ɖɩpɩzɩɣ yɔ nɛ ɖɩpɩsɩ nɛ ɖɩyɔɔdɩnɩ-ɩ, yaa ɖɩla ɖʋtʋ se nɔɔyʋ ewolo ɛyʋ ɛnʋ ɛ-cɔlɔ nɛ ɛñaɣ pana nɛ ɛ nɛ ɩ papaɣzɩ Bibl kpɛlɩkʋʋ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩnaɣ se Yehowa wɛɛ nɛ ɛsɩɣnɩ Bibl kpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ se ɛlɛɣzɩ ɛ-maɣzɩm nɛ ɛzɩma pɩlakɩ-ɩ yɔ lɛ, ɖa-taa lakɩ leleŋ.

19 Iyele nɛ ɖɩna abalʋ nɔɔyʋ kɩɖaʋ, payaɣ-ɩ se Raphalalani. Ɛɛkɛ tɩʋ nɛ ɛwɛ Hadɛ Kiŋ Afrika ɛjaɖɛ taa. Ɛɛsɔɔlɩ tɔm ndʋ ɛkpɛlɩkaɣ Bibl taa yɔ. Ɛlɛ pɩɩwɛ-ɩ kaɖɛ se etisi tɔm ndʋ Bibl yɔɔdʋʋ pɩlɩɩnɩ cɔzɔnaa mba pasɩba yɔ pɔ-yɔɔdɩnʋʋ yɔɔ yɔ. (Wp. 18:10-12) Pazɩ pazɩ lɛ, eyele nɛ Ɛsɔ ñɔɔzɩ ɛ-maɣzɩm. Ɛkɔm nɛ eyele tɩyʋʋ, paa tʋmɩyɛ nɖɩ ɖi-ɖeke ɛɛlakaɣ nɛ ɛcɔŋnɩ ɛ-kɩcɛyɩm ɖeɖe yɔ. Lɛɛlɛɛyɔ Raphalalani wɛnɩ pɩnzɩ 60 nɛ ɛyɔɔdaa se: “Mɛwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ siŋŋ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa yɔɔ, ɛzɩma patɩŋnɩ nʋmɔŋ ndɩ ndɩ yɔɔ nɛ paɖʋ-m nesi yɔ pɩ-yɔɔ; pasɩnɩ-m nɛ mehiɣ tʋmɩyɛ. Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, mɛwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ Yehowa yɔɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛsɩnɩ-m se mala lɛɣzɩtʋ me-wezuu caɣʋ taa se pɩsa nɛ manpɩzɩ monsusi tɔm ɛzɩ Aseɣɖe Tʋ weyi pamɩyɩsɩ-ɩ lɩm yɔ.”

20. Ɛbɛ ŋtɛm ña-taa se ŋlakɩ?

20 Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩyɔɔdɩ ñɩm naanza mbʋ paanaɣ-pʋ yɔ pɩ-tɔm. Pɩ-taa mbʋ pɩkpaɖaa yɔ lɛ waɖɛ nɖɩ ɖɩwɛna se ɖa nɛ Yehowa ɖɩkɛ taabalaa kɩbama yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩpɩsɩɣ Yehowa taabalaa kɩbama yɔ, ñɩm lɛɛbʋ mbʋ paanaɣ-pʋ yɔ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwazɩ-ɖʋ; ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩñɔtɩnɩ-ɩ adɩma taa, ɛ-tɛ fezuu kiɖeɖeu sɩɣnɩ-ɖʋ, nɛ Yehowa, Yesu nɛ Ɛsɔ tiyiyaa pasɩɣnɩ-ɖʋ ɖɔɖɔ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣ tɔm susuu taa yɔ. Tɛtɛ nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩwɩlɩɣ ɛsɩmɩyɛ ñɩm mbʋ pɩ-yɔɔ nɛ pɩkpaɖɩ. Nɛ paa ɛzɩmtaa lɛ, ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩwɩlɩɣ Yehowa ɛsɩmɩyɛ ɛzɩma ɛkɛ ɖa-taabalʋ kɩbanʋ yɔ pɩ-yɔɔ.

HENDU 145 Ɛsɔ ha-ɖʋ Paradisuu lidaʋ

^ tay. 5 Tɔm ñʋʋ ŋgʋ kɩɖɛwa yɔ kɩ-taa, ɖɩkpɛlɩkaa nɛ ɖɩtɩlɩ ñɩm sakɩyɛ mbʋ Ɛsɔ ha-ɖʋ nɛ papɩzɩɣ pana-pʋ yɔ. Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩkaɣ yɔɔdʋʋ ñɩm mbʋ ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩna yɔ pɩ-tɔm, nɛ kɩkaɣ yɔɔdʋʋ ɖɔɖɔ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ ɖɛ-ɛsɩmɩyɛ pɩ-yɔɔ yɔ pɩ-tɔm. Kɩkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ ɖɔɖɔ nɛ ɖɩwɩlɩ Yehowa weyi ɛha-ɖʋ wondu kɩbandʋ ndʋ yɔ ɛsɩmɩyɛ nɛ pɩkpaɖɩ.

^ tay. 58 KƖLƐMƖŊ YƆƆ TƆM: (1) Koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ wɛɛ nɛ ɛcɔŋnɩ Yehowa wondu kɩlɩzɩtʋ lɛ, ɛwɛɛ nɛ ɛmaɣzɩɣ ɛ nɛ Yehowa pa-taabalɩyɛ yɔɔ.

^ tay. 60 KƖLƐMƖŊ YƆƆ TƆM: (2) Koobu kʋɖʋm ɛnʋ ɛwɛɛ nɛ ɛpɔzʋʋ Yehowa se ɛha-ɩ ɖoŋ nɛ ɛlɩzɩ aseɣɖe.

^ tay. 62 KƖLƐMƖŊ YƆƆ TƆM: (3) Fezuu kiɖeɖeu wɛɛ nɛ kɩsɩɣnɩ koobu halɩñɩnʋ ɛnʋ se ɛwɛɛ abalɩtʋ nɛ ɛtɩŋnɩ alɩwaatʋ fanʋʋ aseɣɖe lɩzʋʋ yɔɔ nɛ esusi Kewiyaɣ tɔm.

^ tay. 64 KƖLƐMƖŊ YƆƆ TƆM: (4) Koobu ɛnʋ ɛwɛɛ nɛ ɛkpɛlɩkɩɣnɩ Bibl weyi ɛtɩŋnɩ alɩwaatʋ fanʋʋ aseɣɖe lɩzʋʋ yɔɔ nɛ esusi-i tɔm yɔ. Ɛsɔ tiyiyaa wɛɛ nɛ pasɩɣnɩ koobu ɛnʋ nɛ ɛlakɩ tɔm susuu nɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa labʋ tʋmɩyɛ.