1. Paa nesi ɖɔkʋʋ ɛpaɣzɩɣnɩ taa leleŋ yɔ, ɛbɛ mba pɔɖɔkʋʋ nesi yɔ papɩzɩɣ nɛ pakatɩ? (Cɔnɩ kiɖe tɛɛ kɩlɛmʋʋ.)

ALƖWAATƲ ndʋ halʋ nɛ ɛ-walʋ pacalɩɣ ɖama naʋ pe-nesi ɖɔkʋʋ wiye yɔ, pa-taa lakɩ leleŋ siŋŋ. Alɩwaatʋ ndʋ paɖanaɣ ɖama yɔ, pɔ-sɔɔlɩm kpa ɖoŋ pɩdɩɩfɛyɩ nɛ paɖʋ se pɔɖɔkʋʋ nesi nɛ poɖuu se pɔñɔʋnɩ ɖama. Ɛlɛ, pɔɖɔkʋʋ nesi nɛ pɩtɛ lɛ, pɩkaɣ pɔzʋʋ se pala lɛɣzɩtʋ ndɩ ndɩ nɛ pɩsɩnɩ-wɛ nɛ pɔñɔɔnɩ ɖama. Yehowa weyi ɛlabɩ nesi ɖɔkʋʋ ɖʋtʋ yɔ, ɛsɔɔlaa se mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, pehiɣ koboyaɣ pe-wezuu caɣʋ taa, pʋyɔɔ ɛtɩŋɩɣnɩ Bibl yɔɔ nɛ ɛtasɩɣ-wɛ lɔŋ kɩbaŋ. (Ad. 18:22) Paa mbʋ yɔ, Bibl yɔɔdʋʋ kpayɩ kpayɩ se ɛyaa mantɩtalɩ pilimwaa kaɣ katʋʋ “kʋñɔmɩŋ” pe-nesi ɖɔkʋʋ taa. (1 Kɔr. 7:28) Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-wɛ nɛ kʋñɔmɩŋ ɛnɩ ɩtaakɩlɩ ɖɔʋ? Ɛbɛ pɩzɩɣ piyele nɛ Krɩstʋ mba hiɣ koboyaɣ pe-nesi ɖɔkʋʋ taa?

2. Sɔɔlɩm mbʋ pɩwɛɛ se halʋ nɛ ɛ-walʋ pawɩlɩ ɖama?

² Bibl wɩlɩɣ se sɔɔlɩm tɔm cɛyɩ siŋŋ. Pɩwɛɛ se halʋ nɛ ɛ-walʋ pawɩlɩ ɖama sɔɔlɩm mbʋ pɩwɛ taabalaa naalɛ hɛkʋ taa yɔ  (payaɣ-pʋ Grɛɛkɩ taa se philia). Pɩpɔzʋʋ ɖɔɖɔ se pɛwɛɛnɩ sɔɔlɩm mbʋ pɩwɛ halʋ nɛ ɛ-walʋ pɛ-hɛkʋ taa yɔ (érôs), piyeki nɛ pehiɣ taa leleŋ; nɛ alɩwaatʋ ndʋ papaɣzɩɣ piya wɛnʋʋ lɛ, pɩpɔzʋʋ se pɛwɛɛnɩ sɔɔlɩm mbʋ pɩwɛ hɔʋ taa mba hɛkʋ taa yɔ (storgê). Ɛlɛ sɔɔlɩm mbʋ Bibl paɣtʋ kila seɣtiɣ-ɖʋ se ɖɩwɛɛna (nɛ payaɣ-pʋ se agapê) yɔ, mbʋ yekina nɛ pehiɣ koboyaɣ siŋŋ pe-nesi ɖɔkʋʋ taa. Apostoloo Pɔɔlɩ yɔɔdɩ sɔɔlɩm mbʋ pɩ-tɔm nɛ ɛtɔ se: “Mɩ-taa paa weyi lɛ ɛsɔɔlɩ ɛ-halʋ ɛzɩ ɛsɔɔlʋʋ ɛ-tɩ yɔ; nɛ paa halʋ weyi lɛ, ɛña ɛ-walʋ.”—Efɛz. 5:33.

3. Ɛzɩma pɩwɛɛ se halʋ nɛ ɛ-walʋ pɔsɔɔlɩ ɖama?

³ Pɔɔlɩ mawa se: “Walaa mɩ, ɩsɔɔlɩ mɩ-halaa ɛzɩ Krɩstʋ sɔɔlʋʋ cejewiye nɛ ɛkpaɣ ɛ-tɩ nɛ ɛcɛlɩ ɖɩ-yɔɔ yɔ.” (Efɛz. 5:25) Ye ɖɩñɩnɩɣ se ɖɩmaɣzɩnɩ Yesu kɩɖaʋ yɔ, pɩpɔzʋʋ se ɖɩsɔɔlɩ ɖama ɛzɩ ɛsɔɔlʋʋ-ɖʋ yɔ. (Kalɩ Yohanɛɛsɩ 13:34, 35; 15:12, 13.) Ye mbʋ, ye halʋ nɛ ɛ-walʋ pɛ-hɛkʋ taa sɔɔlɩm ɛwɛ ɖoŋ yɔ, papɩzɩɣ nɛ petisi faaa nɛ pasɩ sɩm ɖama yɔɔ. Ɛlɛ ye pakatɩɣ kala sɔsɔna pe-nesi ɖɔkʋʋ taa kɔyɔ, pɩwɛɣ kaɖɛ se pala mbʋ. Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-wɛ? Sɔɔlɩm mbʋ Bibl paɣtʋ kila seɣtiɣ-ɖʋ se ɖɩwɛɛna yɔ. Bibl tɔŋ se sɔɔlɩm mbʋ, ‘pikpeɣu pɩtɩŋa, pitisiɣ pɩtɩŋa, pɩtaɣ pɩtɩŋa liu, pɩkatɩɣ pɩtɩŋa.’ Toovenim taa lɛ, “sɔɔlɩm ɛɛkaɣ tɛm.” (1 Kɔr. 13:7, 8) Ye Krɩstʋ ñɩma mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, pɔtɔzʋʋ ɖuutu ndʋ palaba se pɔsɔɔlʋʋ ɖama nɛ pɔñɔɔnɩ ɖama tam yɔ tɩ-yɔɔ yɔ, pɩsɩɣnɩ-wɛ nɛ pakpaɣ Yehowa paɣtʋ kila nɛ pɔñɔɔzɩnɩ tɔm ndʋ tɩkɔŋ pɛ-hɛkʋ taa yɔ.

4, 5. (a) Lɩmaɣza wena pɩwɛɛ se halʋ ɛwɛɛnɩ waɖɛ nɖɩ ɛ-walʋ wɛnɩ hɔʋ taa yɔ ɖɩ-yɔɔ? (b) Ɛzɩma tɩyɛ pɩpɔzʋʋ se walʋ eɖiyi ɛ-hɔʋ? (c) Lɛɣzɩtʋ ndʋ pɩɩpɔzaa se halʋ nɔɔyʋ nɛ ɛ-walʋ pala?

⁴ Pɔɔlɩ yɔɔdɩ mbʋ pɩwɛɛ se halʋ nɛ ɛ-walʋ pala hɔʋ taa yɔ pɩ-tɔm nɛ ɛtɔ se: “Halaa ɩña pa-walaa ɛzɩ pañaŋʋʋ Kɩbaɣlʋ yɔ; mbʋ yɔ walʋ kɛnɩ ɛ-halʋ ñʋʋdʋ ɛzɩ Krɩstʋ kɛʋ cejewiye ñʋʋdʋ yɔ.” (Efɛz. 5:22, 23) Tɔm tʋnɛ, tɩwɩlɩɣ se abalʋ wɛ wazaɣ nɛ pɩkɩlɩ halʋ na? Aayɩ. Ɛlɛ tɩsɩɣnɩ halaa se pala tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ Ɛsɔ lɩzɩ-wɛ kiɖe tɛɛ yɔ. Ɛsɔ kaayɔɔdaa se: “Pɩfɛyɩ ɖeu se abalʋ ɛwɛɛ e-yeke. Pɩwɛɛ se malabɩ-ɩ sɩnɩyʋ weyi ɛmʋnɩ-ɩ yɔ.” (Kiɖe 2:18) Ye mbʋ, pɩwɛɛ se halʋ ɛsɩnɩ ɛ-walʋ nɛ ɛlɛ pɩzɩ ɛkɛ hɔʋ ñʋʋdʋ kɩbanʋ. Nɛ ɛzɩ Yesu kɛʋ ɛgbɛyɛ ñʋʋdʋ nɛ ɛwɩlɩɣ-ɖɩ sɔɔlɩm yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ pɩwɛɛ se walʋ eɖiyi ɛ-hɔʋ nɛ sɔɔlɩm. Ye ɛlakɩ mbʋ yɔ, ɛ-halʋ wɛɣ pɛɛyɛ taa nɛ pɩkaɣ-ɩ wɛʋ kɛlɛʋ se eluzi ɛ-tɩ ɛ-tɛɛ nɛ ɛñamɩ-ɩ, nɛ ɛɖʋʋ-ɩ nesi.

⁵ Payaɣ halʋ nɔɔyʋ se Cathy. ^[1] Ɛkɔm nɛ eɖiɣzina se nesi ɖɔkʋʋ kɔŋnɩ lɛɣzɩtʋ ɛyʋ wezuu caɣʋ taa. Ɛtɔm se: “Maakɛ ɛɖanɛ lɛ, maawɛ man-tɩ yɔɔ nɛ ma-maɣmaɣ mɔncɔŋnaɣ man-kɩcɛyɩm ɖeɖe. Ɛlɛ mawalaa lɛ, me-wezuu caɣʋ lɛɣzɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛnkpɛlɩkɩ ɛzɩma moluzi man-tɩ ma-walʋ tɛɛ yɔ. Pɩtaawɛɛ kɛlɛʋ paa ɛzɩmtaa, ɛlɛ ɛzɩma ɖɩkpaɣ Yehowa lɔŋ tasʋʋ nɛ ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ, pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩñɔɔnɩ ɖama kpam.” Ɛ-walʋ Fred yɔɔdaa se: “Maakɛ ɛɖanɛ lɛ, pɩtaawɛ-m kɛlɛʋ se mankpaɣ lɩmaɣza. Mɔnkɔm nɛ mankpaɣ halʋ nɛ pɩpɔzɩ se mankpaɣ ɛyaa naalɛ lɩmaɣza nɛ malabɩnɩ tʋmɩyɛ lɛ, pɩtɛzɩ-m wɛʋ kaɖɛ nɛ pɩkɩlɩ. Mantɩmaɣnɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-m, nɛ mankpakaɣ ma-halʋ lɩmaɣza nɛ malakɩnɩ tʋmɩyɛ, piyeba nɛ pɩkɔm pɩɖɛɛnɩ ɛzɩdaa lɛ, pɩwɛ-m kɛlɛʋ nɛ pɩkɩlɩ. Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ taa.”

6. Alɩwaatʋ ndʋ tɔm kɔŋ halʋ nɛ ɛ-walʋ pɛ-hɛkʋ taa yɔ, ɛzɩma tɩyɛ sɔɔlɩm sɩɣnɩ-wɛ nɛ pɔñɔɔzɩ-tʋ?

⁶ Pʋcɔ nɛ halʋ nɛ ɛ-walʋ pakpazɩ pe-nesi ɖɔkʋʋ ɖoŋ lɛ, pɩtɩmʋna se pakpakɩɣ ɖama ɛjandʋ nɛ palakɩnɩ tʋmɩyɛ; ɛlɛ pɩwɛɛ  se ‘pakatɩ ɖama nɛ pekpeɣ ɖama’ faaa. Patɩtalɩ pilim nɛ pʋyɔɔ lɛ, pakaɣ yʋsɩnʋʋ ɖama. Nɛ ye pɩlabɩ mbʋ yɔ, pɩpɔzʋʋ se pɛkpɛlɩkɩ lɔŋ mbʋ pɩlaba yɔ pɩ-taa, pakpaɣ nɛ pekpeɣ ɖama, nɛ pawɩlɩ ɖama sɔɔlɩm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ “pɩ-taa ɖetu siŋŋ lɩɣna.” (Kol. 3:13, 14) Pɩtasɩ lɛ, “sɔɔlɩyʋ ɖɔkʋʋ ɛ-tɩ; sɔɔlɩyʋ wazɩɣ, . . . eekeŋ kɩdɛkɛdɩm cɔlɔ.” (1 Kɔr. 13:4, 5) Ye tɔm natʋyʋ ɛkɔm halʋ nɛ ɛ-walʋ pɛ-hɛkʋ taa kɔyɔ, pɩwɛɛ se pɔcɔnɩ ti-ɖeɖe kpɛdɛyɛ; pɩwɛɛ se pañaɣ pana nɛ pɔñɔɔzɩ-tʋ pʋcɔ nɛ wɩsɩ ɖʋ. (Efɛz. 4:26, 27) Pɩpɔzʋʋ tɩ luzuu nɛ abalɩtʋ pʋcɔ nɛ weyi ɛyʋsɩnɩ lɛlʋ yɔ, ɛyɔɔdɩnɩ ɛ-laŋɩyɛ se “kpaɣ nɛ ŋkpeɣ-m mbʋ pʋyɔɔ yɔ manawa se manɖʋ-ŋ ɖɩwɩzɩyɛ.” Ɛlɛ ye palakɩ mbʋ yɔ, pɩsɩɣnɩ-wɛ nɛ pɔñɔɔzɩ tɔm ndʋ tɩkɔŋ pɛ-hɛkʋ taa yɔ, nɛ pɔñɔɔnɩ ɖama kpam.

7, 8. (a) Lɔŋ weyi Bibl tasɩɣ halʋ nɛ ɛ-walʋ alɩwaatʋ ndʋ pacaɣ se pasʋʋnɩ ɖama yɔ? (b) Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se halʋ nɛ ɛ-walʋ pɛhɛndɩnɩ ɖama?

⁷ Bibl tasɩɣ halʋ nɛ ɛ-walʋ lɔŋ kɩbaŋ weyi ɩpɩzɩɣ ɩsɩnɩ-wɛ nɛ pɛwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana kʋzʋʋ yɔɔ yɔ. (Kalɩ 1 Kɔrɛntɩ 7:3-5.) Pɩcɛyaa se pa-taa paa weyi lɛ, ɛmaɣzɩ lɛlʋ kɩcɛyɩm yɔɔ nɛ sɔɔlɩm. Ye abalʋ ɛɛhɛndɩɣnɩ ɛ-halʋ yɔ, pɩwɛɣ kaɖɛ se kʋzʋʋ ɛkɛdɩnɩ ɛlɛ. Bibl heyiɣ walaa se panɩɩ pa-halaa tɔm taa. (1 Pɩy. 3:7) Pɩtɩpɔzɩ kpa se pakpa ɖama nɛ ɖoŋ pʋcɔ nɛ pasʋʋnɩ ɖama, ɛlɛ pɩwɛɛ se pɩkɛ mbʋ pɩlɩɣnɩ laŋɩyɛ taa yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ halʋ nɛ ɛ-walʋ pacaɣ se pasʋʋnɩ ɖama yɔ, ɖoŋ ɖoŋ lɛ, pɩkʋyʋʋnɩ abalʋ lɛɛ lɛɛ nɛ pɩkɩlɩ halʋ, ɛlɛ pɩwɛɛ se ɛɖaŋ nɛ pɩkʋyɩnɩ halʋ ɖɔɖɔ nɛ pʋcɔ.

⁸ Paa Bibl ɛtɩɖʋ paɣtʋ natʋyʋ kpayɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se halʋ nɛ ɛ-walʋ pɛhɛndɩnɩ ɖama alɩwaatʋ ndʋ pacaɣ ɖama sʋnʋʋ yɔ, kɩyɔɔdʋʋ se pɩwɛɛ se pawɩlɩ ɖama sɔɔlɩm. (Won. 1:2; 2:6) Pɩwɛɛ se halʋ nɛ ɛ-walʋ pɛhɛndɩnɩ ɖama.

9. Ɛbɛ yɔɔ pɩtɩmʋna se ɖɩwɛɛnɩ kʋzʋʋ lɩmaɣza weyi ɛtɩkɛ ɖɛ-tɛŋga yɔ ɛ-yɔɔ?

⁹ Ye halʋ nɛ ɛ-walʋ pɔsɔɔlɩ Ɛsɔ nɛ pɔsɔɔlɩ po-koobu yɔ, paayeki kpa se ɛyʋ nɔɔyʋ yaa nabʋyʋ ɛkɔnɩ pe-nesi ɖɔkʋʋ kaɖɛ. Halaa nabɛyɛ nɛ pa-walaa pakatɩ kala pe-nesi ɖɔkʋʋ taa, yaa pɛcɛbɩ nesi mbʋ pʋyɔɔ yɔ pa-taa nabɛyɛ kaasɔɔlɩ kʋzʋʋ kɩlɛmɩŋ cɔnʋʋ. Ye mbʋ, pɩwɛɛ se ɖɩkaɖɩnɩ kʋzʋʋ kɩlɛmɩŋ cɔnʋʋ nɛ ɖɩtaawɛɛnɩ kʋzʋʋ lɩmaɣza nɔɔyʋ yɔɔ ye pɩtɩkɛ ɖɛ-tɛŋga yɔ. Halɩ pɩtɩpɔzɩ se ɖɩla nabʋyʋ nɛ pɩwɩlɩ se ɖɩcɩbɩyɩɣ weyi ɛtɩkɛ ɖɛ-tɛŋga yɔ ɛza. Ye nɔɔyʋ ɛlakɩ mbʋ yɔ, pɩwɩlɩɣ se ɛtɩsɔɔlɩ ɛ-tɛŋga. Ye ɖɩtɔzʋʋ se Yehowa sɩm ɖa-lɩmaɣza nɛ ɖa-lakasɩ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩla mbʋ pɩkɛdɩɣnɩ-ɩ yɔ nɛ ɖɩwɛɛ kele kele kʋzʋʋ nʋmɔʋ taa.—Kalɩ Maatiyee 5:27, 28; Ebree 4:13.

10, 11. (a) Ɛbɛ wɩlɩɣ se nesi cɛbʋ tɔyɩ sɔnɔ? (b) Suwe Bibl yɔɔdʋʋ ɖama yaʋ yɔɔ? (c) Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ se pataaya ɖama lɛɛ lɛɛ?

¹⁰ Alɩwaatʋ ndʋ halʋ nɛ ɛ-walʋ pakatɩɣ kala sɔsɔna hɔʋ taa nɛ aleɖiɣ yɔ, pa-taa nɔɔyʋ yaa pa-naalɛ papɩzɩɣ nɛ pamaɣzɩ se pɩkɩlɩɣ ɖeu se paya ɖama yaa pɛcɛ nesi. Ajɛɛ naayɛ taa, ye pakpaɣ nesi ɖɔkɩyaa mɩnʋʋ yɔ, pa-taa nɩɩnʋwa cɛkɩ nesi. Wɛtʋ ndʋ tɩtɩtɔyɩ ɛgbɛyɛ taa, ɛlɛ Krɩstʋ mba sakɩyɛ katɩɣ kala sɔsɔna pɔ-hɔŋ taa.

¹¹ Bibl tasɩɣ-ɖʋ lɔŋ se: “Halʋ ɛtaakʋyɩ ɛ-walʋ yɔɔ, ye ɛkʋyɩ ɛ-walʋ yɔɔ kɔyɔ, ɛtaaɖaɣnɩ walʋʋ, yaa ɛ nɛ ɛ-walʋ paɖaɣnɩ ceɣu nɛ walʋ ɛtaaɖɔɔnɩ ɛ-halʋ.” (1 Kɔr. 7:10, 11) Pɩtɩmʋna se halʋ nɛ ɛ-walʋ, pakpaɣ ɖama yaʋ ɛzɩ aleɣya pʋyʋ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ pakatɩɣ kala yɔ, papɩzɩɣ nɛ pamaɣzɩ se ye  paya ɖama yɔ pɩkɩlɩɣ ɖeu, ɛlɛ ɖoŋ ɖoŋ lɛ, pɩkɔŋnɩ kala nɛ pɩkɩlɩ. Yesu yɔɔdaɣ ɛzɩma Ɛsɔ kaaɖʋwa se abalʋ eyele ɛ-caa nɛ e-ɖoo nɛ ɛñɔɔnɩ ɛ-halʋ yɔ pɩ-tɔm lɛ, ɛyɔɔdaa se: “Tomiye nɖɩ Ɛsɔ tama yɔ, ɛyʋ etaaheɖi-ɖɩ.” (Mat. 19:3-6; Kiɖe 2:24) Tɔm ndʋ, tɩwɩlɩɣ se pɩtɩpɔzɩ se halʋ yaa ɛ-walʋ ‘eheɖi tomiye nɖɩ Ɛsɔ tama yɔ.’ Yehowa ɛzɩdaa lɛ, sɩm ɖeke pɩzɩɣna nɛ pɩyasɩ halʋ nɛ ɛ-walʋ pɛ-hɛkʋ taa. (1 Kɔr. 7:39) Ye halʋ nɛ ɛ-walʋ pɔtɔzʋʋ se pakaɣ Ɛsɔ labʋ akɔnta yɔ, piseɣtiɣ-wɛ se pañaɣ pana nɛ pɔcɔnɩ kala wena pakatɩɣ yɔ a-ɖeɖe kpɛdɛyɛ, nɛ ataakɔnɩ kaɖɛ sɔsɔɖɛ pʋwayɩ.

12. Ɛbɛ pɩzɩɣ piyele nɛ halʋ nɛ ɛ-walʋ pakpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se payaɣ ɖama?

¹² Ɛbɛ yeki nɛ halaa nabɛyɛ nɛ pa-walaa palɩzɩɣ se payaɣ ɖama? Nabɛyɛ lɛ, paahikiɣ mbʋ paaɖaŋ nesi ɖɔkʋʋ taa yɔ; piyeki nɛ pitiki-wɛ yɔɔɔ nɛ halɩ pa-taa wɩɣnɩ pa-tɩ nɛ pɛ-tɛŋga. Ðoŋ ɖoŋ lɛ, pa-lɩmaɣza nɛ ɛzɩma pafalɩsɩ-wɛ nɛ papaɣlɩ yɔ pɩwɛ ndɩ ndɩ, nɛ pʋyɔɔ lɛ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩkɔnɩ-wɛ kaɖɛ. Pɩtasɩ lɛ, paanɩɣnɩ ɖama ɛzɩma palabɩnɩ liidiye tʋmɩyɛ, ɛzɩma pɔcɔnɩ pe-piya yɔɔ nɛ ɛzɩma pa nɛ pɔ-hɔŋ taa ñɩma pɛwɛɛ yɔ, pɩ-yɔɔ. Ɛlɛ mbʋ pɩwɛ ɖeu yɔ lɛ se Krɩstʋ ñɩma mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, Ɛsɔ ɖiyiɣ pa-taa sakɩyɛ nɛ pɔcɔŋnɩ kala wena pakatɩɣ yɔ a-ɖeɖe.

13. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩha halʋ nɛ ɛ-walʋ nʋmɔʋ se paya ɖama?

¹³ Nabʋyʋ taa Krɩstʋ tʋ nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛwɛɛnɩ toovenim se ɛ nɛ ɛ-tɛŋga paya ɖama. Ye nɔɔyʋ ekizi faɖaɖa se ɛɛcɔŋnɩ ɛ-hɔʋ yɔɔ, yaa ɛlakɩ ɛ-tɛŋga kañatʋ kadadayaɣ, yaa ɛñɩnɩɣ kpem se ɛwɛɛkɩ ɛ-tɛŋga nɛ Yehowa pa-taabalɩyɛ yɔ, ɛ-tɛŋga pɩzɩɣ nɛ kalɩzɩ se paya ɖama. Krɩstʋ ñɩma mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, ye pakatɩɣ kala yɔ pɩwɛɛ se pɔyɔɔdɩnɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa nɛ pasɩnɩ-wɛ. Ɛzʋtʋyaa pɩ fezuu taa nɛ papɩzɩɣ nɛ pasɩnɩ-wɛ nɛ pakpaɣ Bibl lɔŋ tasʋʋ nɛ palabɩnɩ tʋmɩyɛ. Pɩtasɩ lɛ, pɩsa nɛ halʋ nɛ ɛ-walʋ pɔcɔnɩ kala wena pakatɩɣ yɔ a-ɖeɖe lɛ, pɩwɛɛ se patɩmnɩ Yehowa se ɛha-wɛ fezuu kiɖeɖeu nɛ kɩsɩnɩ-wɛ nɛ pakpaɣ Bibl paɣtʋ kila nɛ palabɩnɩ tʋmɩyɛ nɛ pɛwɛɛnɩ fezuu lakasɩ.—Gal. 5:22, 23. ^[2]

14. Lɔŋ weyi Bibl tasɩɣ koobiya mba pa-halaa yaa pa-walaa tɩkɛ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa yɔ?

¹⁴ Nabʋyʋ taa lɛ, pɩpɩzɩɣ pɩla se Krɩstʋ tʋ nɔɔyʋ halʋ yaa ɛ-walʋ tɩkɛ Yehowa sɛyʋ. Ye pɩlabɩ mbʋ yɔ, Bibl wɩlɩɣ lɩmaɣza wena a-yɔɔ pɩwɛɛ se pɛwɛɛ ɖama cɔlɔ yɔ. (Kalɩ 1 Kɔrɛntɩ 7:12-14.) Weyi ɛtɩkɛ Yehowa sɛyʋ yɔ, ɛpɩsɩɣ “kiɖeɖeu” mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-walʋ yaa ɛ-halʋ kɛ Yehowa sɛyʋ. Piya cikpesi nzɩ pɛwɛna yɔ, sɩkɛ “kiɖeɖesi” nɛ Yehowa kandɩyɩɣ sɩ-yɔɔ. Pʋyɔɔ Pɔɔlɩ heyi halaa Krɩstʋ ñɩma se papɩzɩɣ nɛ paya pa-walaa ñʋʋ, nɛ walaa Krɩstʋ ñɩma pɩzɩɣ nɛ paya pa-halaa ñʋʋ. (1 Kɔr. 7:16) Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa agbaa taa, koobiya sakɩyɛ sɩnɩ pa-halaa yaa pa-walaa nɛ papɩsɩ Yehowa sɛyaa.

15, 16. (a) Lɔŋ weyi Bibl tasɩɣ koobiya halɩñɩma mba pa-walaa tɩkɛ Ɛsɔ sɛyaa yɔ? (b) Ye weyi ɛtɩkɛ Krɩstʋ tʋ yɔ ɛlɩzaa se ɛ nɛ ɛ-tɛŋga paya ɖama, ɛbɛ pɩwɛɛ se Krɩstʋ tʋ ɛla?

¹⁵ Apostoloo Pɩyɛɛrɩ tasɩ halaa Krɩstʋ ñɩma lɔŋ se poluzi pa-tɩ pa-walaa tɛɛ. Ɛyɔɔdaa se: “Halaa, ɩña mɩ-walaa, nɛ ye pa-taa nabɛyɛ ikiziɣ se paamʋʋ tɔm kɔyɔ, pa-halaa pɩzɩ-wɛ nɛ pɔ-ɖɔnɛ kɩbanɖɛ, pɩtaakɛnɩ yɔɔdʋtʋ, panaɣ mi-kele kele wɛtʋ nɛ mɩ-ñamtʋ lɛ.” Ye halʋ ‘ɛwɛnɩ maɣzɩm kɩbam hɛɛ, mbʋ pɩɩwɛɛkɩɣ yɔ,’ piyeki nɛ ɛhɔ ɛ-walʋ nɛ ɛkɔnɩ-ɩ toovenim taa nɛ pɩkɩlɩ ɛzɩ eheyuu-i tɔm nɔɔ taa yɔ.—1 Pɩy. 3:1-4.

¹⁶ Ɛlɛ, ye weyi ɛtɩkɛ Yehowa sɛyʋ yɔ, ɛlɩzaa se ɛ nɛ ɛ-halʋ yaa ɛ-walʋ paya ɖama, ɛbɛ pɩwɛɛ se weyi ɛkɛ Krɩstʋ tʋ yɔ ɛla? Bibl tɔŋ se: “Weyi ɛtɩkɛ tɔm mʋyʋ yɔ, ɛɖɛɣ  kɔyɔ, ɛɖɛɛ; tʋtʋ ɖeɖe lɛ, pɩtɩhɔkɩ koobu abalʋ yaa halʋ: Ɛsɔ ya-mɩ se ɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa.” (1 Kɔr. 7:15) Paa nabʋyʋ taa, ɖama yaʋ ɛkɔŋnɩ laŋhɛzɩyɛ yɔ, Bibl ɛɛhaɣ Krɩstʋ tʋ ɛnʋ waɖɛ se ɛɖaɣnɩ walʋʋ yaa ɛkpaɣ halʋ, ɛlɛ pɩtɩpɔzɩ ɖɔɖɔ se koobu ɛnʋ ɛkpa weyi ɛtɩkɛ Krɩstʋ tʋ yɔ nɛ ɖoŋ se ɛcaɣ ɛ-cɔlɔ. Nɛ Krɩstʋ tʋ ɛnʋ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛtaa liu se wiɖiyi ɛ-tɛŋga kaɣ tisuu faaa se ɛ nɛ kɛ patasɩ kpɛndʋʋ nɛ pɛwɛɛ, nɛ ɛtaɣ liu ɖɔɖɔ se kakaɣ pɩsʋʋ Krɩstʋ tʋ.

17. Ɛbɛ pɩwɛɛ se Krɩstʋ ñɩma mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ pasɩɩ kajalaɣ ɖeɖe?

¹⁷ Ðɩwɛ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ taa nɛ pʋyɔɔ lɛ, ɖɩkatɩɣ alɩwaatʋ kaɖɛ ñɩndʋ. (2 Tim. 3:1-5) Ɛlɛ ye taabalɩyɛ kɩbanɖɛ ɛwɛ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-yɔɔ lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ. Pɔɔlɩ mawa se: “Alɩwaatʋ tɩɖɔɔ. Pɩkazaa se mba pɛwɛnɩ halaa lɛ, pɛwɛɛ ɛzɩ pɛfɛyɩna yɔ; . . . nɛ mba pɔtɔkɩ ɛjaɖɛ yɔɔ yɔ, pɛwɛɛ ɛzɩ paatɔkɩ siŋŋ yɔ.” (1 Kɔr. 7:29-31) Pɔɔlɩ taañɩnɩɣ heyuu mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ se pala kaakendu tʋma wena pɩpɔzʋʋ se pala hɔʋ taa yɔ a-yɔɔ. Ɛlɛ ɛzɩma alɩwaatʋ kazaa nɛ tɩtɩɖɔɔ yɔ pʋyɔɔ lɛ, pɩwɛɛ se pasɩɩ fezuu taa tʋma kajalaɣ ɖeɖe.—Mat. 6:33.

18. Ɛbɛ pɩzɩɣ piyele nɛ Krɩstʋ ñɩma mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, pehiɣ koboyaɣ pe-nesi ɖɔkʋʋ taa?

¹⁸ Paa ɖɩwɛ alɩwaatʋ kaɖɛ ñɩndʋ taa nɛ hɔŋ sakɩyɛ wɛɛ nɛ ɩyɔkʋʋ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ ɖiyele nɛ koboyaɣ wɛɛ ɖe-nesi ɖɔkʋʋ taa. Toovenim taa lɛ, ye Krɩstʋ ñɩma mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, pɔñɔnɩ Yehowa nɛ ɛ-samaɣ, pakpaɣ Bibl lɔŋ tasʋʋ nɛ palabɩnɩ tʋmɩyɛ nɛ petisi se fezuu kiɖeɖeu eɖiyi-wɛ yɔ, papɩzɩɣ nɛ pakandɩyɩ pe-nesi ɖɔkʋʋ yɔɔ.—Mark. 10:9.