TƆM ÑƲƲ ŊGƲ ÐƖKPƐLƖKƖƔ YƆ 33
Yehowa sɔŋ ɖom ɛ-samaɣ yɔɔ
«[Yehowa] sɔŋ ɖom mba pañaŋɩ-ɩ yɔ pɔ-yɔɔ.»—KEƔA 32:18.
HENDU 4 Yehowa «kɛnɩ me-Ninɖiɣyu»
LƖMAƔZA SƆSƆNA *
1. Ɛbɛ yɔɔ Yesu pɔzɩ Yehowa se ɛkandɩyɩ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa yɔɔ?
ÐOO wena a-taa pakpa Yesu nɛ kife nɛ pakʋ-ɩ yɔ, ɛlabɩ ŋgee adɩma naayɛ ɛ-Caa weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ. Ɛpɔzɩ Yehowa se ɛkandɩyɩ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa yɔɔ. (Yoh. 17:15, 20) Toovenim taa lɛ, Yehowa sɔŋ ɖom ɛ-samaɣ yɔɔ paa ɛzɩmtaa, pʋ-tɔbʋʋ se ɛcɔŋnɩ kɔ-yɔɔ nɛ ɛkandɩyɩɣ kɔ-yɔɔ. Ɛlɛ, Yesu kaanawa se Sataŋ kaɣ kaɖɩnʋʋ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa siŋŋ. Yesu kaaɖiɣzinaa ɖɔɖɔ se pɩpɔzʋʋ se Yehowa ɛsɩnɩ-wɛ nɛ palʋbɩnɩ takɩm mbʋ Eleeu kɔŋnɩ pɔ-yɔɔ yɔ.
2. Ɛzɩ Keɣa 32:18-20 yɔɔdʋʋ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala yɔ, ɛbɛ yɔɔ pɩtɩpɔzɩ se sɔɔndʋ ɛkpa-ɖʋ?
2 Sataŋ ɖiyiɣni ɛjaɖɛ ɖɩnɛ, nɛ ɖɩkɔŋnɩ kala sakɩyɛ toovenim Krɩstʋ mba yɔɔ sɔnɔ. Ðɩkatɩɣ kala, nɛ apɩzɩɣ ayele nɛ pitibi-ɖʋ yɔɔɔ nɛ halɩ apɩzɩɣ ayele nɛ pɩtakɩ ɖe-siɣsiɣ wɛtʋ Yehowa ɛsɩndaa. Ɛlɛ, ɛzɩ ɖɩkɔŋʋʋ naʋ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa yɔ, pɩtɩpɔzɩ se sɔɔndʋ ɛkpa-ɖʋ. Yehowa sɔŋ ɖom ɖɔ-yɔɔ, pʋ-tɔbʋʋ se ɛnaɣ kala wena ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩkatɩɣ yɔ nɛ ɛsɔɔlaa se ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ-yɛ. Iyele nɛ ɖɩna Bibl taa kɩɖaŋ naalɛ. Kɩɖaŋ ɛnɩ ɩwɩlɩɣ ɛzɩma Yehowa «sɔŋ ɖom mba pañaŋɩ-ɩ yɔ pɔ-yɔɔ» yɔ.—Kalɩ Keɣa 32:18-20.
ALƖWAATƲ NDƲ PƖLAKƖ-ÐƲ ƐZƖ ÐƖWƐ ÐE-ÐEKE YƆ
3. Alɩwaatʋ ndʋ taa pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ɖʋ ɛzɩ ɖɩwɛ ɖe-ɖeke yɔ?
3 Paa ɖɩwɛ Yehowa sɛyaa hɔʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ taa yɔ, nabʋyʋ taa pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ɖʋ ɛzɩ ɖɩwɛ ɖe-ɖeke yɔ. Kɩɖaŋ nɩɩyɩ yɔ: Pɩpɩzɩɣ nɛ pɩla piya evelisi ɛzɩ sɩwɛ si-ɖeke yɔ. alɩwaatʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ se sɩlʋ si-tisuu yɔɔ sɩ-taabalaa ɛsɩndaa sukuli taa yɔ; yaa alɩwaatʋ ndʋ sɩkʋyʋʋ nɛ siwolo ɛgbɛyɛ kɩfaɖɛ naɖɩyɛ taa yɔ. Ða-taa nabɛyɛ pɩzɩɣ nɛ pɛwɛɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa yaa pɩpɩzɩɣ nɛ pitibi-wɛ yɔɔɔ nɛ pamaɣzɩɣ se pɩpɔzʋʋ se palʋbɩnɩ wɛtʋ ndʋ pe-ɖeke. Pɩpɩzɩɣ nɛ pɩla se sɔɔndʋ kpaɣ-ɖʋ se ɖiheyi lalaa ɛzɩma pɩlakɩ-ɖʋ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔɔndʋ kpaɣ-ɖʋ se pɩtɩla yɔ paanɩɣ ɖɔ-tɔm taa. Nɛ nabʋyʋ taa, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩpɔzɩ ɖa-tɩ se ɛzɩ toovenim taa nɔɔyʋ maɣzɩɣ ɖɔ-yɔɔ? Paa pɩtɩɩkɛ lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ yɔɔ pɩlakɩ-ɖʋ ɛzɩ ɖɩwɛ ɖe-ɖeke yɔ, pɩpɩzɩɣ piyele nɛ ɖɩnɩɣzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩɣ se ɖɩfɛyɩnɩ ɖoŋ nɩɩyɩ. Yehowa tɩsɔɔlɩ se ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza ana. Ɛbɛ yɔɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩyɔɔdɩ mbʋ?
4. Ɛbɛ yɔɔ nayʋ Eliya yɔɔdaa se: «Pɩkazɩ men-ɖeke koŋ»?
4 Iyele nɛ ɖɩna abalʋ siɣsiɣ tʋ Eliya kɩɖaʋ. Yezaabɛɛlɩ kaaɖuwaa se ɛkʋʋ-ɩ, pʋyɔɔ esewa se ɛya e-wezuu ñʋʋ. Nɛ ɛɛwɛʋ nɛ eseɣ yɔ, pɩcɛzɩ kɩyakɩŋ 40 yɔɔ. (1 Aw. 19:1-9) Pɩtɛmnaa se e-ɖeke ɛwɛ ɛwaɣ pɔʋ nakʋyʋ taa, nɛ ɛma kubuka nɛ eheyi Yehowa se: «Pɩkazɩ men-ɖeke koŋ [na nayʋ].» (1 Aw. 19:10) Nayaa lalaa kaawɛ ɛjaɖɛ taa. Abɩdɩyasɩ kaañaɣ pana nɛ ɛmɛsɩ nayaa 100 se Yezaabɛɛlɩ ɛtaakʋ-wɛ. (1 Aw. 18:7, 13) Ye mbʋ, ɛbɛ yɔɔ pɩlakaɣ Eliya ɛzɩ e-ɖeke ɛwɛna yɔ? Ɛzɩ ɛmaɣzaɣ se nayaa mba Abɩdɩyasɩ kaayabɩ pa-ñʋʋ yɔ lɛɛlɛɛyɔ lɛ pa-tɩŋa pasɩba? Ɛzɩ pʋtɔma yɔ pɩlakaɣ-ɩ ɛzɩ ɛwɛ e-ɖeke, mbʋ pʋyɔɔ yɔ alɩwaatʋ ndʋ Yehowa wɩlɩ Karmɛɛlɩ Pʋʋ yɔɔ se ɛkɛ Ɛsɔ toovenim tʋ nɛ pɩtɛ yɔ, nɔɔyʋ tɩkpɛndɩ ɛ-yɔɔ se pɛsɛɛ-ɩ? Ɛzɩ pɩtɩla ɛmaɣzaɣ se nɔɔyʋ tɩtɩlɩ kaɖɛ sɔsɔɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa ɛɛwɛɛ yɔ, yaa pɩtɩla ɛpɔzaɣ ɛ-tɩ se ɛzɩ nɔɔyʋ maɣzɩɣ ɛ-yɔɔ? Kɛdaɣ ŋga, katɩyɔɔdɩ ɛzɩma pɩlakaɣ Eliya yɔ pɩ-tɔm tete. Ɛlɛ tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ ɖɩɩpɩtɩɣ yɔ lɛ se Yehowa kaatɩlɩ mbʋ pʋyɔɔ pɩlakaɣ Eliya ɛzɩ ɛwɛ e-ɖeke yɔ nɛ ɛɛsɩm ɛzɩma ɖeyi ɖeyi ɛsɩnɩ-ɩ yɔ.
Ɛzɩma Yehowa kaasɩnɩ Eliya yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩhɛzɩ ɖa-laŋa alɩwaatʋ ndʋ pɩlakɩ-ɖʋ ɛzɩ ɖɩwɛ ɖe-ɖeke yɔ. Ɛzɩma tɩyɛ? (Cɔnɩ tayʋʋ 5-6)
5. Ɛzɩma Yehowa sɩnɩ Eliya nɛ ɛ-taa tɛ se ɛfɛyɩ e-ɖeke?
5 Yehowa tɩŋnɩ nʋmɔŋ sakɩyɛ yɔɔ nɛ ɛsɩnɩ Eliya. Eseɣti Eliya se ɛyɔɔdɩ. Ɛpɔzɩ Eliya tam nabʋlɛ se: «Ɛbɛ ŋlakɩ cɩnɛ?» (1 Aw. 19:9, 13) Alɩwaatʋ ndʋ payɩ Eliya kuli ɛ-laŋɩyɛ nɛ eheyi Yehowa ɛzɩma pɩlakaɣ-ɩ yɔ, ɛlɛ welisini-i. Yehowa cosi Eliya; ɛwɩlɩ-ɩ se ɛwɛ peeɖe nɛ ɛwɩlɩ-ɩ ɖɔɖɔ se ɛwɛ ɖoŋ pɩdɩɩfɛyɩ. Eheyi Eliya ɖɔɖɔ se Izrayɛɛlɩ mba lalaa sakɩyɛ kaawobi pɩ-yɔɔ nɛ pɛsɛɣ Ɛsɔ. (1 Aw. 19:11, 12, 18) Pɩtʋʋ fɛyɩ se Eliya heyi Yehowa ɛ-laŋɩyɛ taa tɔm nɛ ewelisi tɔm ndʋ ɛlɛ cosi-i yɔ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛ-laŋɩyɛ hɛwa. Yehowa ɖʋ Eliya tʋma sakɩyɛ nɛ a-tɔm kaacɛyaa. Eheyi-i se ɛtaa num Azayɛɛlɩ nɛ ɛkɛ Siirii wiyaʋ, Yehu nɛ ɛkɛ Izrayɛɛlɩ wiyaʋ, nɛ Eliizee nɛ ɛlɛ kɛ nayʋ. (1 Aw. 19:15, 16) Alɩwaatʋ ndʋ Yehowa ɖʋ Eliya tʋma ana yɔ, pɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛka ɛ-lɩmaɣza mbʋ pɩwɛ ɖeu yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛsɔ ha-ɩ ɖɔɖɔ taabalʋ kɩbanʋ, ɛnʋ lɛ Eliizee. Alɩwaatʋ ndʋ pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ ŋwɛ ñe-ɖeke yɔ, ɛbɛ ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ Yehowa sɩnɩ-ŋ?
6. Alɩwaatʋ ndʋ pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ ŋwɛ ñe-ɖeke yɔ, ɛbɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ ña-adɩma taa? (Keɣa 61:9)
6 Yehowa heyiɣ-ŋ se ŋtɩmnɩ-ɩ. Ɛnaɣ kala wena a-taa ŋwɛɛ yɔ, nɛ ɛsɔɔlaa se ña-taa ɛtɛ se ɛkaɣ welisuu ña-adɩma paa ɛzɩmtaa. (1 Tes. 5:17). Pɩkɛdɩɣnɩ-ɩ se ewelisini ɛ-sɛyaa. (Adu. 15:8) Alɩwaatʋ ndʋ pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ ŋwɛ ñe-ɖeke yɔ, ɛbɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ adɩma taa? Heyi Yehowa tɔm ndʋ tɩwɛ ña-laŋɩyɛ taa yɔ, ɛzɩ Eliya kaalabʋ yɔ. (Kalɩ Keɣa 61:9.) Heyi-i ña-nɩɣzɛ nɛ ɛzɩma ayeki nɛ pɩlakɩ-ŋ yɔ. Pɔzɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋɖiɣzini mbʋ pɩwɛɛ se ŋla alɩwaatʋ ndʋ pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ ŋwɛ ñe-ɖeke yɔ yaa alɩwaatʋ ndʋ ŋwɛɣ laŋwɛɛkɩyɛ taa yɔ. Ye pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ ŋwɛ ñe-ɖeke nɛ sɔɔndʋ kpaɣ-ŋ alɩwaatʋ ndʋ ño-sukuli taa taabalaa pɔzʋʋ-ŋ tɔm pɩlɩɩnɩ ñe-tisuu yɔɔ yɔ, pɔzɩ Yehowa se ɛha-ŋ abalɩtʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ-ŋ yɔ nɛ ŋlɩzɩ-wɛ aseɣɖe. Halɩ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ-ɩ se ɛha-ŋ lɔŋsɩnɖɛ nɛ ŋlɩzɩ mbʋ pɩ-yɔɔ ŋtisiɣ yɔ pɩ-taa nɛ nɔɔ kɩbaŋa. (Luka 21:14, 15) Ye ŋwɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa yaa pitibi-ŋ yɔɔɔ yɔ, pɔzɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋyɔɔdɩnɩ Krɩstʋ tʋ weyi ɛpɩ fezuu taa yɔ. Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ Yehowa se ɛsɩnɩ weyi ŋcaɣ-ɩ yɔɔdɩnʋʋ yɔ nɛ ɛnɩɩ ɛzɩma pɩlakɩ-ŋ yɔ pɩ-taa. Kuli ña-laŋɩyɛ nɛ ŋheyi Yehowa ña-taa tɔm, na ɛzɩma ecosuu ña-adɩma yɔɔ yɔ, nɛ ŋtisi nɛ lalaa sɩnɩ-ŋ. Ye ŋlabɩ mbʋ yɔ, pɩɩkɩlɩɣ-ŋ labʋ ɛzɩ ŋwɛ ñe-ɖeke yɔ.
Ŋwɛɛ nɛ ŋñɩnɩɣ nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ ŋpɩzɩɣ ŋtɩŋna nɛ ŋwalɩsɩ ñɔ-tɔm susuu nɛ ña nɛ lalaa ɩkpɛndɩ nɛ isusi tɔm nɛ pɩkɩlɩ yɔ? (Cɔnɩ tayʋʋ 7)
7. Ɛbɛ ŋkpɛlɩkɩ Mauricio kɩɖaʋ taa?
7 Yehowa ɖʋ ɖa-tɩŋa tʋmɩyɛ kɩbanɖɛ se ɖɩla. Ña-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se Yehowa naɣ mbʋ payɩ ŋlakɩ ɛgbɛyɛ taa nɛ tɔm susuu taa yɔ, nɛ pɩkɛdɩɣnɩ-ɩ. (Keɣa 110:3; nwt) Alɩwaatʋ ndʋ pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ ŋwɛ ñe-ɖeke yɔ, ye ñɛ-ɛsɩyɛ ɛsɛnɩ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩ-labʋ yɔ, ɛzɩma pɩsɩɣnɩ-ŋ? Iyele nɛ ɖɩna koobu pɩɣa evelaɣ nakɛyɛ kɩɖaʋ. Payaɣ-kɛ se Mauricio. * Pamɩyɩsɩ Mauricio lɩm nɛ pitileɖi lɛ, ɛ-taabalʋ kɩbanʋ nɔɔyʋ paɣzɩ posunuu toovenim pazɩ pazɩ. Mauricio yɔɔdaa se: «Alɩwaatʋ ndʋ mana ɛha Yehowa siɣye yɔ, piyeba nɛ mantaatasɩɣ man-tɩ liu taʋ. Mɔnpɔzaɣ man-tɩ se ɛzɩ mankaɣ pɩzʋʋ nɛ mɔnɖɔ mon-ɖuutu yɔɔ nɛ mowolo pɩ-yɔɔ nɛ mɛwɛɛ Yehowa hɔʋ taa? Pɩlakaɣ-m ɛzɩ mɛwɛ men-ɖeke yɔ nɛ mamaɣzaɣ se nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛnɩɩ ɛzɩma pɩlakɩ-m yɔ pɩ-taa.» Ɛbɛ sɩnɩ Mauricio? Ɛyɔɔdaa se: «Monsusaɣ tɔm nɛ pɩkɩlɩɣ. Pɩsɩnɩ-m nɛ mantɩka ma-lɩmaɣza man-tɩ yɔɔ nɛ ɛzɩma pɩlakaɣ-m yɔ pɩ-yɔɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ma nɛ lalaa ɖisusuu tɔm yɔ, mehikiɣ taa leleŋ nɛ piyeki nɛ pɩɩkɩlɩɣ-m labʋ ɛzɩ mɛwɛ men-ɖeke yɔ.» Toovenim taa lɛ, halɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖa nɛ koobiya ɖɩɩpɩzɩɣ se ɖiwolo ɛyaa tɛ nɛ ɖisusi-wɛ tɔm yɔ, ye ɖa nɛ wɛ ɖɩkpɛndɩɣ nɛ ɖɩtɩŋɩɣnɩ takayɩsɩ maʋ nɛ kaŋgalaafu yɔɔ nɛ ɖisusuu tɔm yɔ, pɩkpazɩɣ-ɖʋ ɖoŋ. Ɛbɛ ɖɔɖɔ sɩnɩ Mauricio? Ɛtasɩ yɔɔdʋʋ se: «Mɛ-ɛsɩyɛ kaasɛnɩ ɛgbɛyɛ taa tʋma labʋ ɖɔɖɔ. Mañakaɣ pana nɛ mɔñɔɔzʋʋ sukulibiya tʋma nɛ malakɩ-yɛ kediɣzisi taa. Tʋma ana ayeba nɛ menɖiɣzina se mamʋ ñɩm Yehowa nɛ ɛyaa lalaa ɛsɩndaa.»
ALƖWAATƲ NDƲ KALA SƆSƆNA YEKI NƐ PITIKI-ÐƲ YƆƆƆ YƆ
8. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala sɔsɔna yɔ, ɛzɩma pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ɖʋ?
8 Ðɩnawa se ɖɩkatɩɣ kala kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ ɩnɛ ɩ-taa. (2 Tim. 3:1) Ɛlɛ kala wena ɖɩkatɩɣ yɔ nɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa ɖɩkatɩɣ-yɛ yɔ pɩpɩzɩɣ nɛ pitudi-ɖʋ. Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlakɩ liidiye kʋñɔŋ, yaa ɖɔkɔtɔ nɔɔyʋ pɩzɩɣ ewili-ɖʋ nɛ eheyi-ɖʋ se ɖɩwɛnɩ kʋdɔŋ sɔsɔʋ nakʋyʋ, yaa ɖɛ-ɛyʋ kʋsɔɔlʋ nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛsɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩtaaɖʋna yɔ tɩ-taa. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩsʋʋ laŋwɛɛkɩyɛ taa yaa pitibi-ɖʋ yɔɔɔ kpem, kɔzɩ kɔzɩ ye pɩlaba se kala ana atalɩ-ɖʋ ɖama yɔɔ ɖama yɔɔ, yaa ye kala sakɩyɛ ɩtalɩ-ɖʋ alɩwaatʋ kʋɖʋmtʋ taa yɔ. Ɛlɛ, pɩwɛɛ se ɖɩtɔzɩ se Yehowa naɣ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɖɩwɛɛ yɔ, nɛ ɛpɩzɩɣ ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋa paa kaɖɛ nɖɩ lɛ ɖɩ-taa nɛ lidaʋ.
9. Kala wena Yɔɔb kaakataa yɔ, yɔɔdɩ a-taa naayɛ tɔm.
9 Iyele nɛ ɖɩna abalʋ siɣsiɣ tʋ Yɔɔb kɩɖaʋ. Ɛɛkatɩ kala sɔsɔna sakɩyɛ alɩwaatʋ pazɩ taa nɛ piyele nɛ ɛwɛɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa. Kɩyakʋ kʋɖʋmʋʋ nakʋyʋ wiye, peheyi Yɔɔb se pamɩlɩ ɛ-kpɩna tɩŋa yaa pakʋ-yɛ, pakʋ ɛ-lɩmɖʋyaa, nɛ kɔzɩ kɔzɩ lɛ pakʋ e-piya. (Yɔɔb 1:13-19) Alɩwaatʋ pazɩ pʋwayɩ, Yɔɔb wɛ kʋñɔwiye taa siŋŋ mbʋ lɛ, ɛtɔlɩ ɖɔɖɔ kʋdɔŋ sɔsɔʋ nakʋyʋ. Kʋdɔŋ ŋgʋ, kiiyeba nɛ ɛnɩɣ siziŋ siŋŋ nɛ kɩɩwɛɛkɩ e-tomnaɣ ɖɔɖɔ. (Yɔɔb 2:7) Wɛtʋ ndʋ tɩ-taa Yɔɔb kaawɛɛ yɔ tɩɩwɛ-ɩ kaɖɛ siŋŋ, pʋyɔɔ ɛyɔɔdaa se: «Me-wezuu lɩ-m sɔŋ; mantɩsɔɔlɩ se mantasɩ caɣʋ wezuu.»—Yɔɔb 7:16; nwt.
Pɩsa nɛ Yehowa yele nɛ Yɔɔb taa tɛ se ɛcɔŋnɩ ɛ-yɔɔ nɛ sɔɔlɩm lɛ, eheyi-i ɛzɩma ɛtɩŋɩɣnɩ nʋmɔŋ sakɩyɛ yɔɔ nɛ ɛcɔŋnɩ e-wondu kɩlɩzɩtʋ yɔɔ yɔ pɩ-tɔm (Cɔnɩ tayʋʋ 10)
10. Ɛzɩma Yehowa sɩnɩ Yɔɔb se pɩsa nɛ ɛpɩzɩ ɛɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ kala wena ɛkataɣ yɔ a-taa? (Cɔnɩ takayaɣ huyuu yɔɔ kɩlɛmʋʋ.)
10 Yehowa kaawɛɛ nɛ ɛkandɩyɩɣ Yɔɔb yɔɔ. Yehowa kaasɔɔlɩ Yɔɔb; pʋyɔɔ lɛ, ɛha-ɩ mbʋ payɩ pɩpɔzaɣ-ɩ yɔ se pɩsa nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ kala taa nɛ ewolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛɖɔkɩ e-siɣsiɣ wɛtʋ. Yehowa yɔɔdɩnɩ Yɔɔb, nɛ ɛtɔzɩ-ɩ se ɛ-lɔŋsɩnɖɛ fɛyɩnɩ tɩnaɣ nɛ ɛcɔŋnɩ e-wondu kɩlɩzɩtʋ yɔɔ nɛ sɔɔlɩm. Ɛyɔɔdɩ kpɩna sakɩyɛ wena awɛ piti yɔ a-tɔm. (Yɔɔb 38:1, 2; 39:9, 13, 19, 27; 40:15; 40:25, 26) Yehowa tɩŋnɩ ɖɔɖɔ evebu siɣsiɣ tʋ Eliihu yɔɔ nɛ ɛkpazɩ Yɔɔb ɖoŋ nɛ ɛhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ. Eliihu sɩnɩ Yɔɔb se ɛ-taa ɛtɛ se paa ɛzɩmtaa lɛ, Yehowa wazɩɣ ɛ-sɛyaa mba pɔɖɔkʋʋ pa-laŋa yɔ. Ɛlɛ Yehowa seɣti Eliihu nɛ ɛtasɩ Yɔɔb lɔŋ nɛ sɔɔlɩm. Eliihu sɩnɩ Yɔɔb nɛ eyele kam ɛ-lɩmaɣza ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔɔ; ɛtɔzɩ-ɩ se ye pakpaɣ-ɖʋ nɛ pamaɣzɩnɩ kedeŋa kpeekpe Lɩzɩyʋ Yehowa yɔ, ɖɩtɩlɩɩ pʋyʋ paa ññɩɩ. (Yɔɔb 37:14) Pɩtasɩ lɛ, Yehowa ɖʋ tʋmɩyɛ naɖɩyɛ Yɔɔb. Eheyi-i se ɛtɩmɩ ɛ-taabalaa naadozo mba palabɩ kɩdɛkɛdɩm yɔ pɔ-yɔɔ. (Yɔɔb 42:8-10) Sɔnɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala sɔsɔna yɔ, ɛzɩma Yehowa sɩɣnɩ-ɖʋ?
11. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala yɔ, ɛzɩma Bibl hɛzɩɣ ɖa-laŋa?
11 Yehowa maɣmaɣ ɛɛyɔɔdʋʋnɩ-ɖʋ ɛzɩ ɛɛyɔɔdɩnʋʋ Yɔɔb yɔ, ɛlɛ ɛtɩŋɩɣnɩ Bibl yɔɔ nɛ ɛyɔɔdʋʋnɩ-ɖʋ. (Roma 15:4) Ɛha-ɖʋ cee wayɩ lidaʋ nɛ ɛtɩŋɩɣnɩ kɩ-yɔɔ nɛ ɛhɛzɩɣ ɖa-laŋa. Iyele nɛ ɖɩna Bibl taa lɩmaɣza naayɛ pazɩ; apɩzɩɣ nɛ ahɛzɩ ɖa-laŋa alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala yɔ. Yehowa tɩŋɩɣnɩ Masɩ yɔɔ nɛ ɛhaɣ-ɖʋ lidaʋ se nabʋyʋ, halɩ pɩkpɛndɩnɩ kala sɔsɔna, ɛɛkaɣ «pɩzʋʋ nɛ pɩyasɩ-ɖʋ nɛ ɛ-sɔɔlɩm.» (Roma 8:38, 39) Ɛha-ɖʋ lidaʋ ɖɔɖɔ se «ɛwɛ mba payaɣ-ɩ [yaa patɩmɩɣnɩ-ɩ] yɔ pɔ-cɔlɔ kpam.» (Keɣa 144:18) Yehowa heyiɣ-ɖʋ ɖɔɖɔ se ye ɖɩtaɣ-ɩ liu yɔ, ɖɩkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋa paa kaɖɛ nɖɩ lɛ ɖɩ-taa, nɛ halɩ ɖihiɣ taa leleŋ paa ɖɩlakɩ kʋñɔŋ yɔ. (1 Kɔr. 10:13; Yak. 1:2, 12) Ɛsɔtɔm tɔzʋʋ-ɖʋ ɖɔɖɔ se kala wena ɖɩkatɩɣ yɔ, awɛ alɩwaatʋ pazɩ nɛ aaleɖiɣ, ye pakpaɣ-yɛ nɛ pamaɣzɩnɩ tamtam wazasɩ nzɩ ɛñɔɔzaa nɛ ɛsɩɩ-ɖʋ yɔ. (2 Kɔr. 4:16-18) Yehowa ha-ɖʋ lidaʋ se ɛkaɣ ɖɩzʋʋ mba payɩ pɔ-cɔlɔ ɖa-kʋñɔmɩŋ lɩɣna yɔ, pʋ-tɔbʋʋ se Sataŋ Eleeu nɛ mba palakɩ kañatʋ lakasɩ ɛzɩ ɛnʋ yɔ. (Keɣa 36:10) Ŋɖɔkɩ Bibl masɩ nzɩ sɩhɛzɩɣ ɛyʋ laŋɩyɛ yɔ sɩ-taa nasɩyɩ ña-ñʋʋ taa se pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋɖɔkɩ ña-laŋɩyɛ kala wena ŋkaɣ katʋʋ cee wayɩ yɔ a-taa?
12. Ɛbɛ Yehowa sɔɔlaa se ɖɩla nɛ ɛ-Tɔm wazɩ-ɖʋ?
12 Yehowa sɔɔlaa se ɖɩñɩnɩɣ alɩwaatʋ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩɣ Bibl ɖoŋ ɖoŋ nɛ ɖɩmaɣzɩɣ tɔm ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ siŋŋ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩɖɔŋ tɔm ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ yɔ, ɖe-tisuu paɣlɩɣ nɛ pɩkɩlɩ nɛ ɖɩñɔtʋʋnɩ ɖa-Caa weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ nɛ pɩkɩlɩ. Mbʋ pɩlɩɣ pɩ-taa yɔ lɛ se pɩkpazɩɣ-ɖʋ ɖoŋ se ɖɩpɩzɩ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋa kala taa. Pɩtasɩ lɛ, Yehowa haɣ e-fezuu kiɖeɖeu mba pataɣ ɛ-Tɔm liu yɔ. Nɛ fezuu ŋgʋ, kɩpɩzɩɣ nɛ kɩha-ɖʋ ɖoŋ weyi «ɩcɛzɩ ɛyʋ ɖoŋ yɔ» se pɩsa nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋa paa kaɖɛ nɖɩ lɛ ɖɩ-taa.—2 Kɔr. 4:7-10.
13. Fezuu taa tɔɔnaɣ ŋga «yom siɣsiɣ tʋ nɛ lɔŋsɩnɖʋ» haɣ-ɖʋ yɔ, ɛzɩma kasɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋa kala taa?
13 Yehowa sɩɣnɩ «yom siɣsiɣ tʋ nɛ lɔŋsɩnɖʋ» nɛ ɛlɩzɩɣ tɔm ñʋŋ sakɩyɛ, videowaa, nɛ minziikiwaa mba papɩzɩɣ pasɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩcɛyɩsɩ ɖe-tisuu nɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩcaɣnɩ ɖɛ-ɛsa fezuu taa yɔ. (Mat. 24:45) Mbʋ payɩ Yehowa haɣ-ɖʋ yɔ, pɩcɛyaa se ɖɩlabɩnɩ-pʋ tʋmɩyɛ camɩyɛ. Koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ wɛ Etaazuunii; pitileɖi yɔ ɛyɔɔdaa se ɛnʋ wɛnɩ ɛsɩmɩyɛ siŋŋ fezuu taa tɔɔnasɩ nzɩ sɩ-tɩŋa sɩ-yɔɔ. Ɛyɔɔdaa se: «Pɩnzɩ 40 nzɩ mɛntɛm sɛʋ Yehowa yɔ sɩ-taa, pɩtakɩ man-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ tam sakɩyɛ.» Koobu ɛnʋ ɛɛkatɩ kala sɔsɔna: Nɔɔyʋ ñɔ sʋlʋm nɛ pɩkʋʋ-ɩ nɛ ɛsaa lɔɔɖɩyɛ nɛ ɛma ɛ-cɔzɔ lɔɔɖɩyɛ nɛ ɛlɛ sɩ, ɛ-lʋlɩyaa tɔlɩ kʋdɔŋ sɔsɔʋ nakʋyʋ nɛ pasɩ; nɛ kansɛɛrɩ kʋdɔŋ kpa ɛ-maɣmaɣ tam nabʋlɛ. Ɛbɛ sɩnɩ-ɩ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ? Ɛyɔɔdaa se: «Paa ɛzɩmtaa lɛ Yehowa cɔŋnaɣ mɔ-yɔɔ. Fezuu taa tɔɔnaɣ ŋga ɛtɩŋnɩ yom siɣsiɣ tʋ yɔɔ nɛ ɛha yɔ, kasɩnɩ-m nɛ mɔnɖɔkɩ ma-laŋɩyɛ. Tɔɔnaɣ ŋga kɔ-yɔɔ lɛ, manpɩzɩɣ nɛ mɔyɔɔdɩ ɛzɩ Yɔɔb yɔ se: “Maakaɣ yebu man-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ pɩkɔɔ nɛ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ mansɩba yɔ!”»—Yɔɔb 27:5; nwt.
Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩsɩnɩ lalaa ɛgbɛyɛ taa? (Cɔnɩ tayʋʋ 14)
14. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala yɔ, ɛzɩma Yehowa tɩŋɩɣnɩ ɖo-koobiya yɔɔ nɛ ɛsɩɣnɩ-ɖʋ? (1 Tesalooniiki mba 4:9)
14 Yehowa falɩsɩ ɛ-samaɣ taa mba se pɔsɔɔlɩ ɖama nɛ pɛhɛzɩ ɖama laŋa kaɖɛ alɩwaatʋ taa. (2 Kɔr. 1:3, 4; kalɩ 1 Tesalooniiki mba 4:9.) Ðo-koobiya maɣzɩɣnɩ Eliihu. Pɔsɔɔlɩ faaa se pasɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖe-siɣsiɣ wɛtʋ kala alɩwaatʋ taa. (Tʋma 14:22) Iyele nɛ ɖɩna Diane kɩɖaʋ. Alɩwaatʋ ndʋ ɛ-walʋ hɩnɩ kʋdɔŋ sɔsɔʋ nakʋyʋ yɔ, ɛ-ɛgbɛyɛ taa koobiya kpazɩ-ɩ ɖoŋ nɛ pasɩnɩ-ɩ nɛ ewolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛñɔɔnɩ Yehowa kpam. Ɛyɔɔdaa se: «Pɩɩwɛ kaɖɛ kpem. Ɛlɛ ɖɩna Yehowa nesi ɖoŋ ñɩnzɩ nɛ ɛ-sɔɔlɩm fenasɩ kaɖɛ ñɩnzɩ nzɩ sɩ-taa. Ðɛ-ɛgbɛyɛ taa koobiya tɩŋnɩ nʋmɔŋ sakɩyɛ yɔɔ nɛ paɖʋ-ɖʋ nesi. Pɔkɔm nɛ pana-ɖʋ, paya-ɖʋ kaŋgalaafu yɔɔ, pekpibi-ɖʋ pe-nesi taa; nɛ pɩtɩŋa payɩ mbʋ yɔ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋa. Mantaasaɣ lɔɔɖɩyɛ; pʋyɔɔ lɛ, koobiya labɩ po-ɖoŋ ɖeɖe se pɩsa nɛ manpɩzɩ mowolo kediɣzisi nɛ malɩɩ tɔm susuu alɩwaatʋ ndʋ manpɩzɩɣ yɔ.» Pɩkɛnɩ wazaɣ siŋŋ se ɖɩwɛ fezuu taa hɔʋ ŋgʋ kɩ-taa sɔɔlɩm wɛɛ yɔ kɩ-taa!
ÐƖWƐNƖ ƐSƖMƖYƐ MBƲ PƲYƆƆ YƆ YEHOWA CƆŊNƖ ÐƆ-YƆƆ NƐ SƆƆLƖM
15. Ɛbɛ yɔɔ ɖa-taa tɛma se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ kala?
15 Ða-tɩŋa ɖɩkaɣ katʋʋ kala ndɩ ndɩ. Ɛlɛ ɛzɩ ɖɩkpɛlɩkʋʋ nɛ pɩɖɛɛ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kaɖɛ naɖɩyɛ yɔ, ɖɩɩkaɣ-ɖɩ lʋbɩnʋʋ ɖe-ɖeke kpa. Ɛzɩ caja sɔɔlɩm tʋ nɔɔyʋ lakʋʋ yɔ, Yehowa ɛsa wɛ ɖɔ-yɔɔ paa ɛzɩmtaa. Ɛwɛ ɖɔ-cɔlɔ kpam nɛ ɛsɔɔlɩ faaa se ewelisi adɩma wena ɖɩlakɩ nɛ ɖɩpɔzʋʋ-ɩ se ɛsɩnɩ-ɖʋ yɔ, nɛ ɛsɔɔlɩ kpem se ɛɖʋ-ɖʋ nesi. (Iza. 43:2) Ða-taa tɛma se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ kala wena payɩ ɖɩkatɩɣ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛha-ɖʋ mbʋ payɩ pɩpɔzʋʋ yɔ faaa se pɩsa nɛ ɖɩpɩzɩ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋa. Ɛlabɩ-ɖʋ kʋjɔŋ ɩnɛ: Adɩma, Bibl, fezuu taa tɔɔnasɩ sakɩyɛ, nɛ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ koobiya hɔʋ ŋgʋ kɩ-taa sɔɔlɩm wɛɛ yɔ se pɩsɩnɩ-ɖʋ alɩwaatʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ se pasɩnɩ-ɖʋ yɔ.
16. Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ Yehowa wolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛcɔŋnɩ ɖɔ-yɔɔ nɛ sɔɔlɩm?
16 Ðɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ se ɖɩwɛnɩ Caa nɔɔyʋ ɛsɔdaa nɛ ɛ-ɛsɩyɛ wɛ ɖɔ-yɔɔ! «Ɛ-yɔɔ ɖa-laŋa taa lakɩ leleŋ.» (Keɣa 32:21) Ye ɖɩlakɩnɩ tʋmɩyɛ mbʋ payɩ Yehowa haɣ-ɖʋ se pɩsɩnɩ-ɖʋ yɔ, ɖɩwɩlɩɣ-ɩ se ɖɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛcɔŋnɩ ɖɔ-yɔɔ nɛ sɔɔlɩm. Pɩtasɩ lɛ, pɩcɛyaa se ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩla ɖo-ɖoŋ ɖeɖe nɛ pɩsa nɛ Ɛsɔ wolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛkandɩyɩɣ ɖɔ-yɔɔ. Pʋ-tɔbʋʋ lɛ se ye ɖiwobi pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩla ɖo-ɖoŋ ɖeɖe nɛ ɖɩñaŋ Yehowa nɛ ɖɩlakɩ mbʋ pɩtʋʋzɩ ɛ-ɛsɩndaa yɔ, ɛ-ɛsa kaɣ wɛʋ ɖɔ-yɔɔ tam!—1 Pɩy. 3:12.
HENDU 30 Man-Caa, mɛ-Ɛsɔ nɛ man-Taabalʋ
