Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

Yele nɛ tɩ ɖɔkʋʋ sɩnɩ-ŋ nɛ ŋwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ

Yele nɛ tɩ ɖɔkʋʋ sɩnɩ-ŋ nɛ ŋwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ

“Ɩɖɔkʋʋ mɩ-tɩ mbʋ yɔ lɛ, ɩwɛɛ nɛ ɩlakɩ tʋma kɩbana siŋŋ se iɖe nɛ ɩtɛ mɩ-taa, itaayele kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ nɛ pɩla.”YAKUBU 1:4.

HENDU: 135, 139

1, 2. (a) Ɛzɩma Gideyɔɔ nɛ ɛ-ɛyaa 300 pɔɖɔkɩ pa-tɩ yɔ, ɛbɛ pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? (Cɔnɩ kiɖe tɛɛ kɩlɛmʋʋ.) (b) Ɛzɩ pɔyɔɔdʋʋ Luka 21:19 taa yɔ, ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ɖɩwɛɛnɩ tɩ ɖɔkʋʋ?

YOU kaanɩ Izrayɛɛlɩ piya siŋŋ. Tɔm hʋyʋ Gideyɔɔ kaaɖɛ Izrayɛɛlɩ sɔɔjanaa nɔɔ nɛ pɔɖɔɔnʋʋ po-koyindinaa Madiiyaŋ mba nɛ pa-taabalaa. Pɔɖɔɔnɩ-wɛ ɖoo pilim nɛ pɛɖɛɛ ɖooo poliŋ ɛzɩ kilomɛtaanaa 32 mbʋ yɔ. Bibl kɛdɩ mbʋ pɩlabɩ pʋwayɩ yɔ se: “Gideyɔɔ talɩ Yɔɔrdaŋ pɔɔ yɔɔ nɛ ɛtɛzɩ-kɛ, ɛ nɛ ɛyaa nasidozo waa mba paawɛ ɛ-cɔlɔ yɔ. Pɩɩnɩ-wɛ pɩŋŋ, ɛlɛ patɩsɩŋ.” You tɩtɛmta, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩɩkazɩ po-koyindinaa ɛzɩ 15 000 mbʋ yɔ. Madiiyaŋ mba kaawɩlɩ Izrayɛɛlɩ piya ñaŋ pɩnzɩ sakɩyɛ; nɛ pʋyɔɔ lɛ, sɩɩnawa se pɩtɩkɛ alɩwaatʋ ndʋ pɩwɛɛ se pitibi-si yɔɔɔ. Izrayɛɛlɩ piya ñɩnaɣ se sɩwa Madiiyaŋ mba, pʋyɔɔ lɛ paa pɩɩnɩ-sɩ pɩŋŋ yɔ, ‘sɩtɩsɩŋ.’—Tɔm Hʋyaa 7:22; 8:4, 10, 28.

2 Ða ɖɔɖɔ ɖɩwɛɛ ɖɩlakɩ you nakʋyʋ kaahɛzaɣ. Koyindinaa mba ɖiyouna yɔ mba lɛ Sataŋ nɛ ɛ-ɛjaɖɛ, nɛ ɖa-maɣmaɣ ɖɛ-ɛjandʋ. Ða-taa nabɛyɛ wɛɛ nɛ palakɩ you ŋgʋ pɩlakɩ pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ, nɛ Yehowa ɖoŋ taa lɛ, pawabɩ tam sakɩyɛ. Ɛlɛ nabʋyʋ taa lɛ, pɩpɩzɩɣ pɩnɩɩ-ɖʋ you ŋgʋ kɩ-labʋ taa yaa pɩnɩɩ-ɖʋ nɛ ɛjaɖɛ tɛm ɖaŋʋʋ. Toovenim taa lɛ, ɖɩtɩwabɩtɩ you ŋgʋ. Ða mba ɖɩwɛ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ taa yɔ, Yesu paɣ-ɖʋ se ɖɩkaɣ katʋʋ kʋñɔmɩŋ sɔsɔŋ nɛ pakaɣ-ɖʋ wɩlʋʋ ñaŋ, ɛlɛ eheyi-ɖʋ ɖɔɖɔ se pɩsa nɛ ɖɩwa lɛ, pɩpɔzʋʋ-ɖʋ tɩ ɖɔkʋʋ. (Kalɩ Luka 21:19.) Ɛbɛ payaɣ se tɩ ɖɔkʋʋ? Ɛbɛ kaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ? Ɛyaa mba paaɖɔkɩ pa-tɩ yɔ, ɛbɛ pɔ-tɔm kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? Nɛ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ tɩ ɖɔkʋʋ sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩwɛɛna?​—Yakubu 1:4.

ƐBƐ PAYAƔ SE TƖ ÐƆKƲƲ?

3. Ɛbɛ payaɣ se tɩ ɖɔkʋʋ?

3 Bibl taa lɛ, pɔtɔm se tɩ ɖɔkʋʋ kɔyɔ, pɩtɩkɛ ɛzɩma ɖɩlʋkɩnɩ kaɖɛ yaa kʋñɔŋ yɔ pi-ɖeke. Tɩ ɖɔkʋʋ wɩlɩɣ ɖɔɖɔ ɛzɩma ɖɩlakɩnɩ ɖa-maɣzɩm nɛ ɖa-laŋɩyɛ tʋmɩyɛ yɔ, yaa ɛzɩma ɖɩlakɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala yɔ. Ɛyʋ weyi ɛɖɔkʋʋ ɛ-tɩ yɔ, ɛwɛ abalɩtʋ nɛ suuɖu, eeseɣ sɔɔndʋ. Takayaɣ nakɛyɛ yɔɔdaa se: ‘Tɩ ɖɔkʋʋ kɛ maɣzɩm mbʋ pɩsɩɣnɩ ɛyʋ se ɛlʋbɩnɩ kala, nɛ ɛwɛɛnɩ lidaʋ siŋŋ se pɩkaɣ labʋ yɔ. Wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ tɩsɩɣnɩ ɛyʋ se etaaseli paa ɛkatɩɣ kala yɔ. Tiyeki ɖɔɖɔ se ɛyʋ ɛkpaɣ kaɖɛ wɛtʋ ɛzɩ taa leleŋ pʋyʋ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnawa se siziŋ weyi ɛnɩɣ yɔ ɩ-wayɩ lɛ, ehikiɣ wazasɩ.’

4. Ɛzɩma tɩyɛ sɔɔlɩm seɣtiɣ-ɖʋ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ?

4 Sɔɔlɩm seɣtiɣni Krɩstʋ ñɩma se pɛwɛɛnɩ tɩ ɖɔkʋʋ. (Kalɩ 1 Kɔrɛntɩ 13:4, 7.) Sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ, piseɣtiɣ-ɖʋ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ kaɖɛ taa nɛ ɖɩla mbʋ pɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ ɛ-sɔɔlɩm yɔ. (Luka 22:41, 42) Sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ ɖo-koobiya yɔɔ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtaakpaɣ pɛ-ɛjandʋ nɛ ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ. (1 Pɩyɛɛrɩ 4:8) Sɔɔlɩm mbʋ ɖɩsɔɔlɩnɩ ɖɛ-tɛŋga yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ “kʋñɔmɩŋ” weyi halaa nɛ pa-walaa pakatɩɣ yɔ ɩ-taa nɛ ɖɩkpazɩ ɖe-nesi ɖɔkʋʋ ɖoŋ.​—Kɔrɛntɩ 7:28.

ƐBƐ KAƔ-Ŋ SƖNƲƲ NƐ ŊÐƆKƖ ÑA-TƖ?

5. Tɩ ɖɔkʋʋ nʋmɔʋ taa lɛ, ɛbɛ yɔɔ ɖɩtɔŋ se Yehowa pɩzɩɣna ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ pɩkɩlɩ?

5 Pɔzɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ. Yehowa kɛ Ɛsɔ weyi ɛhaɣ “abalɩtʋ [yaa tɩ ɖɔkʋʋ] nɛ laŋhɛzɩyɛ” yɔ. (Roma 15:5) E-ɖeke ɛpɩzɩɣna nɛ ɛtɩlɩ tɩlasɩ nzɩ ɖɩkatɩɣ yɔ camɩyɛ. Ɛnawa se mba pɛ-hɛkʋ taa ɖɩcaɣ nɛ ɖɩpaɣlɩ, ɖa-lɩmaɣza yaa wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɖɩwɛɛ yɔ, pɩtɩŋa pɩwɛnɩ ɖoŋ ɖɔ-yɔɔ. Ye mbʋ, tɩ ɖɔkʋʋ nʋmɔʋ taa lɛ, ɛnʋ pɩzɩɣna ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ pɩkɩlɩ. Bibl tɔŋ se: “Mba pañaŋɩ-ɩ yɔ, ɛhaɣ-wɛ mbʋ pe-liu wɛɛ yɔ, ɛnɩɣ po-kubusi nɛ ɛyakɩ pa-ñʋŋ.” (Keɣa 144:19) Ɛlɛ, adɩma wena ɖɩlakɩ se Ɛsɔ ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ tɩ ɖɔkʋʋ yɔ, ɛzɩma ecosuu a-yɔɔ?

6. Ɛzɩ Bibl yɔɔdʋʋ yɔ, ɛzɩma Yehowa sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩpɩzɩ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ tɩlasɩ?

6 Kalɩ 1 Kɔrɛntɩ 10:13. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩtɩmɩɣnɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ ɖa-kʋñɔmɩŋ yɔ, ɛhaɣ-ɖʋ “lɔŋ nɛ ɖoŋ.” Yehowa pɩzɩɣ nɛ ɛla maamaaci nakʋyʋ se ɛlɩzɩ-ɖʋ ɖa-kʋñɔŋ taa? Pɩtɩla ɛpɩzɩɣ ɛla mbʋ. Ɛlɛ ɖoŋ ɖoŋ lɛ, ɛhaɣ-ɖʋ lɔŋ nɛ ɖoŋ ‘se ɖɩwa kʋñɔŋ ŋgʋ.’ Toovenim taa lɛ, Yehowa haɣ-ɖʋ ɖoŋ se ɖɩpɩzɩ nɛ ‘ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋɩyɛ, nɛ ɖa-taa leleŋ.’ (Koloosi 1:11) Nɛ Yehowa tɩlʋʋ se ɖɩwɛnɩ ɛjandʋ ɖo-tomnaɣ nɛ ɖa-maɣzɩm taa yɔ, ɛɛkaɣ yebu kpa se pɩtakɩ-ɖʋ nɛ pɩcɛzɩ ɖo-ɖoŋ.

7. Kɩɖaʋ ŋgʋ wɩlɩɣ se pʋcɔ nɛ ɖɩpɩzɩ ɖɩwɛɛnɩ tɩ ɖɔkʋʋ lɛ, pɩpɔzʋʋ se ɖɩtɔkɩ fezuu taa tɔɔnaɣ?

7 Tɔɔ fezuu taa tɔɔnaɣ nɛ ñe-tisuu kpa ɖoŋ. Pʋʋ ŋgʋ kɩkɩlɩ kʋyʋʋ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ, ŋgʋ payaɣ se Everest. Pʋcɔ nɛ ɛyʋ pɩzɩ ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ nɛ ɛtalɩ pʋʋ ŋgʋ kɩ-ñʋʋ taa lɛ, pɩpɔzʋʋ se ɛtɔɔ tɔɔnaɣ nɛ pɩkɩlɩ ɛzɩ ɛtɩɩtɔkʋʋ yɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ pʋcɔ nɛ ɖa Krɩstʋ mba ɖɩpɩzɩ ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ nɛ ɖɩtalɩ ɖa-kaɖʋwa lɛ, pɩwɛɛ se paa ɛzɩmtaa lɛ ɖɩtɔkɩ fezuu taa tɔɔnaɣ sakɩyɛ. Pɩwɛɛ se ɖɩñaɣ pana siŋŋ nɛ ɖihiɣ alɩwaatʋ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩɣ Bibl nɛ ɖiwoki kediɣzisi. Ye ɖɩlakɩ mbʋ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖe-tisuu kpa ɖoŋ nɛ ɖihiɣ “tamtam wezuu.”—Yohanɛɛsɩ 6:27.

8, 9. (a) Ɛzɩ Yɔɔb 2:4, 5 yɔɔdʋʋ yɔ, suwe Sataŋ yɔɔdɩ Ɛsɔ sɛyaa siɣsiɣ wɛtʋ yɔɔ? (b) Alɩwaatʋ ndʋ ŋlʋkɩnɩ kʋñɔmɩŋ yɔ, tɔm ndʋ pɩwɛɛ se ŋtɔzɩ?

8 Tɔzɩ mbʋ pʋyɔɔ pɩcɛyaa se ŋɖɔkɩ ñe-siɣsiɣ wɛtʋ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ Yehowa sɛyʋ nɔɔyʋ lʋkɩnɩ kʋñɔmɩŋ yɔ, pɩtɩkɛ e-ɖeke pitukuuna. Mbʋ ɖɩkaɣ labʋ kʋñɔmɩŋ ɛnɩ ɩ-taa yɔ, mbʋ wɩlɩɣna se toovenim taa lɛ, ɖɩtɩnɩɣ Yehowa kewiyitu kɩkɩlɩtʋ tɔɔʋ yɔɔ yaa ɖɩɩtɩnɩɣ. Sataŋ kɛ koyindu weyi ɛkaɖɩɣnɩ Yehowa kewiyitu tɔɔʋ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ɛñɩnaɣ takʋʋ Yɔɔb yɔ, eheyi Yehowa se: “Ɛyʋ cɛlɩɣ pɩtɩŋa mbʋ ɛwɛna yɔ e-wezuu yɔɔ. Ɛlɛ sezi ñe-nesi nɛ ŋtukuni [Yɔɔb] mɔɔyɛ nɛ e-tomnaɣ nandʋ, ɖɩnɛ ɛlɛ ŋkaɣ naʋ se ɛtʋʋ-ŋ ñɛ-ɛzɩdaa kaɣlaa.” (Yɔɔb 2:4, 5) Sataŋ lɩmaɣza taa lɛ, wazasɩ nzɩ Yehowa kɔŋnɩ ɛyaa yɔɔ yɔ, sɩ-yɔɔ pɛsɛɣ-ɩ. Ɛlɛ ɛzɩ Sataŋ lɛɣzɩ lɩmaɣza pʋwayɩ? Aayɩ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, pɩnzɩ mɩnɩŋ sakɩyɛ wayɩ, alɩwaatʋ ndʋ pɔɖɔɔnɩ-ɩ ɛsɔdaa nɛ etii tɛtʋ yɔɔ yɔ, Bibl tasɩ-ɩ yaʋ se “weyi ɛlakaɣ [ɖo-koobiya] sama ɖoo nɛ wɩsɩ, ɖɛ-Ɛsɔ cɔlɔ yɔ.” (Natʋ 12:10) Sataŋ tɩsɔɔ tɔm ndʋ ɛɛyɔɔdɩ Ɛsɔ sɛyaa siɣsiɣ wɛtʋ yɔɔ yɔ. Ɛsɔɔlaa se alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala yɔ, ɖɩtaaɖɔkɩ ɖe-siɣsiɣ wɛtʋ nɛ ɖɩtaatɩnɩ ɖɔɖɔ Ɛsɔ kewiyitu tɔɔʋ yɔɔ.

9 Alɩwaatʋ ndʋ ŋlʋkɩnɩ kʋñɔmɩŋ yɔ, taasɔɔ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ: Sataŋ nɛ aleewaa pasɩŋ hɔɔlʋʋ nɛ pɔcɔŋnɩ ɛzɩma ŋwɛɛ nɛ ŋlʋkɩnɩ ña-kʋñɔmɩŋ yɔ nɛ pɔtɔŋ se pɩkaɣ-ŋ nɩʋ nɛ ŋyele Yehowa sɛʋ. Hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ yɔɔ lɛ, Yehowa, ɛ-Pɩyalʋ Yesu, patam numwaa mba pɛtɛm fezuu nɛ pakpa ɛsɔdaa yɔ nɛ Ɛsɔ tiyiyaa pɛwɛɛ nɛ pɛɖɛyɩɣ-ŋ nɛ pa-taa lakɩ leleŋ se paa evemiye nɖɩ lɛ, ŋɖɔkʋʋ ña-tɩ kpam nɛ ŋtɩnɩɣ Yehowa Kewiyitu kɩkɩlɩtʋ tɔɔʋ yɔɔ. Peeɖe lɛ, ŋnɩɩ Yehowa heyiɣ-ŋ tɔm tʋnɛ: “Man-pɩyalʋ, ka ñʋʋ nɛ lɔŋ nɛ man-taa la leleŋ, nɛ manpɩzɩ mankalɩ weyi ɛtʋʋ-m yɔ.”—Aduwa 27:11.

10. Tɩ ɖɔkʋʋ hɔɔlʋʋ taa lɛ, ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋmaɣzɩnɩ Yesu?

10 Ka ña-lɩmaɣza wazasɩ nzɩ ña-tɩ ɖɔkʋʋ kɔŋna yɔ sɩ-yɔɔ. Kpaɣ se ŋɖiɣni wobu nʋmɔʋ poliŋ ñɩŋgʋ nakʋyʋ nɛ ɖoo yu-ŋ nʋmɔʋ taa. Ŋcɔŋnɩ ñɛ-ɛzɩdaa nɛ ña-wayɩ lɛ, cɩkpɛndʋʋ ɖeke, ŋŋnaɣ ɖɩɣa nakɛyɛ nɛ ŋŋnaɣ ñalɩmɩyɛ naɖɩyɛ. Ɛlɛ ŋwɛnɩ lidaʋ se ye ŋtasɩ ɖɛʋ nɛ ɛzɩdaa kɔyɔ, ŋkɔŋ lɩʋ ɖɩsɩ nɛ ñalɩmɩyɛ yɔɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ nabʋyʋ taa lɛ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ŋ ɛzɩ kala wena ŋkatɩɣ yɔ akɩlɩ-ŋ yuŋ yɔ. Halɩ Yesu pɩzaɣ se ɛwɛɛnɩ lɩmaɣza ana. ‘Ɛnɩ siziŋ kɩwɛɛkɩm laɖaa nesi tɛɛ’ nɛ paɖʋ-ɩ fɛyɛ nɛ halɩ pakamɩ-ɩ nazɩm sizika yɔɔ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se pɩɩkɛnɩ alɩwaatʋ ndʋ Yesu kɩlɩ siziŋ nɩʋ e-wezuu caɣʋ taa yɔ. Paa mbʋ yɔ, ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ kpam “mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛnawa se ɛkɔŋ wɛʋ laŋhʋlʋmɩyɛ taa.” (Ebree 12:2, 3, ABT) Yesu kam ɛ-lɩmaɣza wazasɩ nzɩ ɛ-tɩ ɖɔkʋʋ kaɣ kɔnʋʋ yɔ sɩ-yɔɔ, kɔzɩ kɔzɩ ɛzɩma pɩkaɣ yebu se Yehowa hɩɖɛ ɛsɛɛ nɛ ɛzɩma pɩkaɣ wɩlʋʋ se e-ɖeke ɛmʋnɩna se ɛtɔɔ kewiyitu kedeŋa kpeekpe yɔɔ yɔ. Kʋñɔmɩŋ weyi Yesu tɔwaa yɔ itileɖi, ɛlɛ wazasɩ nzɩ ehikiɣ ɛsɔdaa yɔ, sɩkaɣ wɛʋ tam. Sɔnɔ, kʋñɔmɩŋ pɩzɩɣ nɛ ɩɖʋ-ŋ wɩzasɩ nɛ halɩ iyele nɛ pitibi-ŋ yɔɔɔ. Ɛlɛ tɔzɩ se kʋñɔmɩŋ weyi ŋkatɩɣ Yehowa sɛtʋ taa yɔ, ɩkaɣ sɩʋ tɩnaɣ.

“MBA PƆÐƆKƖ PA-TƖ KPAM YƆ”

11. Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩtazɩ “mba pɔɖɔkɩ pa-tɩ kpam yɔ” pa-kɩɖaŋ taa?

11 Pɩtɩkɛ ɖe-yeke ɖɩlʋkɩnɩnɩ kala. Apostoloo Pɩyɛɛrɩ yɔɔdɩ tɔm natʋyʋ se eseɣti Krɩstʋ ñɩma nɛ palʋbɩnɩ kʋñɔmɩŋ weyi Sataŋ kɔŋnɩ pɔ-yɔɔ yɔ. Ɛmawa se: “Ɩkaɖɩnɩ-ɩ nɛ tisuu ɖoŋ nɛ ɩtɩlɩ se mi-koobiya mba pamɩzɩ ɛjaɖɛ kpeekpe [yɔɔ] yɔ, palakɩ ɖɔɖɔ kʋñɔŋ kʋyʋmʋʋ ŋgʋ.” (1 Pɩyɛɛrɩ 5:9) “Mba pɔɖɔkɩ pa-tɩ kpam yɔ,” pɔ-tɔm kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ kpam kʋñɔmɩŋ taa yɔ. Nɛ pɩhɛzɩɣ ɖa-laŋɩyɛ se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ kʋñɔmɩŋ nɛ ɖɩwa. Pɩtasɩ lɛ, pɩtɔzʋʋ-ɖʋ se ye ɖɩɖɔkɩ ɖe-siɣsiɣ wɛtʋ kpam yɔ, ɖɩkaɣ hiɣu wazasɩ. (Yakubu 5:11) Iyele nɛ ɖɩna kɩɖaŋ nɩɩyɩ. [1]

12. Kerebimwaa mba Ɛsɔ kaasɩ Edɛɛnɩ kaɖaɣ nɔnɔɔ taa yɔ, ɛbɛ pɔ-tɔm kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ?

12 Kerebimwaa. Ye paɖʋ-ɖʋ tʋma naayɛ nɛ a-labʋ wɛɛ-ɖʋ kaɖɛ yɔ, Ɛsɔ tiyiyaa nabɛyɛ kɩɖaʋ pɩzɩɣ kɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlabɩ-yɛ. Bibl kɛdɩɣ se Yehowa sɩ “Edɛɛnɩ kajaɣ nɔnɔɔ taa Kerebimwaa nɛ miŋ laɣɖɛ nɖɩ ɖɩñɩlɩsɩɣ yɔ, se paɖaŋ wezuu tɩʋ nʋmɔʋ yɔɔ.” [2] (Kiɖe Tɛɛ Tɔm 3:24) Pɩtʋʋ fɛyɩ se Yehowa taala kerebimwaa mba se pala tʋmɩyɛ nɖɩ na, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtaalɩzɩ ɛyaa se pala kɩwɛɛkɩm nɛ pakaɖɩnɩ-ɩ. Ɛlɛ, paa kerebimwaa mba paawɛnɩ ɖoŋ sɔsɔŋ ɛsɔdaa kɔyɔ, Bibl tɩyɔɔdɩ ɖoli se pemidi pɔ-mɔɔŋ tɛɛ se pɩtɩkɛ mba pɩɩwɛɛ se pala tʋmɩyɛ nɖɩ. Wiɖiyi pɩtɩnɩɩ-wɛ nɛ peyele tʋmɩyɛ nɖɩ labʋ. Pañam Yehowa nɛ pɔñɔɔnɩ tʋmɩyɛ nɖɩ kpam nɛ ɖɩkɔɔ ɖɩtɛ. Pɩtɔma yɔ, ɖɩsɩ tɩnaɣ Tɛʋ Sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa, pʋ-tɔbʋʋ lɛ se pakpaɣ ɛzɩ pɩnzɩ 1600 mbʋ yɔ nɛ palabɩnɩ tʋmɩyɛ nɖɩ.

13. Ɛbɛ sɩnɩ Yɔɔb nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ kʋñɔmɩŋ taa?

13 Ɛyʋ siɣsiɣ tʋ Yɔɔb. Ye ña-taabalʋ nɔɔyʋ yaa ñɔ-hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ ɛyɔɔdɩ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ natʋyʋ nɛ pɩwɛɛkɩ ña-laŋɩyɛ, yaa ye ŋhɩnɩ kʋdɔŋ sɔsɔʋ nakʋyʋ, yaa ñɛ-ɛyʋ kʋsɔɔlʋ nɔɔyʋ sɩba nɛ ŋnɩɣ siziŋ kɔyɔ, Yɔɔb kɩɖaʋ pɩzɩɣ kɩhɛzɩ ña-laŋɩyɛ. (Yɔɔb 1:18, 19; 2:7, 9; 19:1-3) Paa Yɔɔb ɛtaana ɖenɖe ɛ-kʋñɔmɩŋ lɩnaa kɔyɔ, pititibi-i yɔɔɔ. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ‘ɛñaŋaɣ Ɛsɔ.’ (Yɔɔb 1:1) Yɔɔb kaaɖʋ ɛ-taa se paa pɩkɛ alɩwaatʋ kɩbandʋ yaa kaɖɛ alɩwaatʋ taa kɔyɔ, ɛlakɩ mbʋ pɩkɛdɩnɩ Yehowa yɔ. Yehowa sɩnɩ Yɔɔb nɛ ɛmaɣzɩ wondu sɔsɔtʋ ndʋ ɛlaba yɔ tɩ-yɔɔ. Piyeba nɛ Yɔɔb wɛɛnɩ lidaʋ siŋŋ se alɩwaatʋ talɩɣ lɛ, Yehowa kaɣ yebu nɛ ɛ-kʋñɔŋ sɩɩ tɩnaɣ. (Yɔɔb 42:1, 2) Nɛ mbʋ ɖeyi ɖeyi pɩlaba. Yehowa lɩzɩ Yɔɔb ɛ-kʋñɔŋ taa nɛ ‘ɛpɩsɩnɩ-ɩ ɛ-ñɩm, nɛ ɛsɔzɩ-ɩ pɩtɩŋa mbʋ mbʋ ɛɛwɛna yɔ tam nabʋlɛ taa.’ Pʋwayɩ lɛ, Yɔɔb caɣ wezuu nɛ pileɖi nɛ ɛnɩɩ leleŋ siŋŋ e-wezuu caɣʋ taa.—Yɔɔb 42:10, 17.

14. Ɛzɩ 2 Kɔrɛntɩ 1:6 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛzɩma tɩyɛ Pɔɔlɩ tɩ ɖɔkʋʋ sɩnɩ Krɩstʋ mba lalaa?

14 Apostoloo Pɔɔlɩ. Mba patɩsɔɔlɩ toovenim Ɛsɔ sɛtʋ yɔ, pɛwɛɛ nɛ palɩɣ ña-wayɩ kadadayaɣ nɛ halɩ panazɩɣ-ŋ? Ŋkɛ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyʋ yaa egeetiye yɔɔ cɔnɩyʋ nɛ tʋma wena ŋlakɩ yɔ anɩɣ-ŋ? Ye ɛɛɛ kɔyɔ, maɣzɩ Pɔɔlɩ kɩɖaʋ yɔɔ. Ɛyaa nazɩ-ɩ kadadayaɣ, nɛ paa ɖooye lɛ ɛnɩɣzaɣ ɖɔɖɔ agbaa kɩcɛyɩm yɔɔ. (2 Kɔrɛntɩ 11:23-29) Paa mbʋ yɔ, ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ kpam nɛ ɛ-kɩɖaʋ kpazɩ lalaa ɖoŋ. (Kalɩ 2 Kɔrɛntɩ 1:6.) Alɩwaatʋ ndʋ ŋɖɔkʋʋ ña-tɩ kpam kʋñɔmɩŋ taa yɔ, tɔzɩ se ña-kɩɖaʋ pɩzɩɣ nɛ kɩsɩnɩ lalaa nɛ pala mbʋ ɖɔɖɔ.

ŊKAƔ YEBU NƐ TƖ ÐƆKƲƲ SƖNƖ-Ŋ NƐ ‘ŊLA TƲMA KƖBANA NA’?

15, 16. (a) “Tʋma” wena tɩ ɖɔkʋʋ sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩla? (b) Hɔɔlɩŋ weyi taa tɩ ɖɔkʋʋ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ?

15 Fezuu kiɖeɖeu sɩnɩ Yakubu nɛ ɛma se: “Ɩɖɔkʋʋ mɩ-tɩ mbʋ yɔ lɛ, ɩwɛɛ nɛ ɩlakɩ tʋma kɩbana siŋŋ.” “Tʋma” wena tɩ ɖɔkʋʋ sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩla? Pɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ‘ɖiɖe nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa’ nɛ nabʋyʋ ɛtaatɛɖɩ-ɖʋ. (Yakubu 1:4) Ðoŋ ɖoŋ lɛ, kʋñɔmɩŋ yeki se ɖɩtɩlɩ ɖɛ-ɛjandʋ nɛ ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩcɔnɩ ti-ɖeɖe. Pʋyɔɔ lɛ, ye ɖɩɖɔkʋʋ ɖa-tɩ kʋñɔmɩŋ taa kɔyɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖiɖe nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa yaa ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ nɛ pɩkɩlɩ. Pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ suuɖu, ɛsɩmɩyɛ, nɛ pʋtɔdɩyɛ naʋ nɛ pɩkɩlɩ.

Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩɖɔkʋʋ ɖa-tɩ kʋñɔmɩŋ taa yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ nɛ pɩkɩlɩ (Cɔnɩ tayʋʋ 15, 16)

16 Tɩ ɖɔkʋʋ sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ, pʋyɔɔ lɛ paa ŋkatɩɣ kala yɔ, taatɔ se ŋmaɣnɩ Bibl paɣtʋ kila naayɛ yɔɔ nɛ ŋlɩɩ kala ana a-taa. Ye ŋwɛɛ nɛ ŋlʋkɩnɩ lɩmaɣza kɩdɛkɛda naayɛ yɔ, ɛzɩma pɩwɛɛ se ŋla? Taayele nɛ ŋtɔlɩ takɩm taa, ɛlɛ tɩmnɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋlɔ lɩmaɣza ana. Ye ŋlakɩ mbʋ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ŋ nɛ ŋwɛɛnɩ tɩ ɖɔkʋʋ nɛ pɩkɩlɩ. Ñɔ-hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ wɛɛ nɛ ɛnazɩɣ-ŋ se pʋyɔɔ ŋkɛ Yehowa Aseɣɖe Tʋ na? Taayele nɛ pitibi-ŋ yɔɔɔ, ɛlɛ ɖʋ ña-taa se ŋɖɔkʋʋ Yehowa sɛtʋ kpam. Ye ŋlakɩ mbʋ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ŋ nɛ ŋwɛɛnɩ lidaʋ Yehowa yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ. Tɔzɩ se pʋcɔ nɛ ɖɔ-tɔm kɛdɩnɩ Ɛsɔ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ kpam kʋñɔmɩŋ taa.—Roma 5:3-5; Yakubu 1:12.

17, 18. (a) Ha kɩɖaʋ ŋgʋ kɩwɩlɩɣ se pɩcɛyaa se ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ tɩnaɣ yɔɔ yɔ. (b) Ɛzɩma ɖɩñɔtɩnɩ ɛjaɖɛ tɛm yɔ pʋyɔɔ lɛ, lidaʋ ŋgʋ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛna?

17 Pɩtɩpɔzɩ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ alɩwaatʋ pazɩ yem, ɛlɛ pɩpɔzʋʋ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ tɩnaɣ yɔɔ. Ðɩkpaɣ se kpɩyʋʋ nakʋyʋ sʋ lɩm. Mba pɛwɛ kɩ-taa yɔ, pʋcɔ nɛ pehiɣ ñʋʋ yabʋ lɛ, pɩwɛɛ se paya lɩm nɛ patalɩ kidiiliŋ yɔɔ. Ye pɩlaba se nɔɔyʋ ñɔtɩnɩ kidiiliŋ nɛ eyele lɩm yaʋ se pɩnɩ-ɩ kɔyɔ, ɛ nɛ weyi eyebi lɩm yaʋ ɖooo lɩm hɛkʋ taa yɔ pɛwɛ ɖeyi ɖeyi. Pɩtɛŋnɩ-wɛ nɛ sɩm. Pɩwɛɛ se ɖa ɖɔɖɔ ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ kpam kʋñɔmɩŋ taa nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩsʋ ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa yɔ. Mbʋ kaɣnɩ ɖa-ñʋŋ yabʋ. Ða-lɩmaɣza labɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ apostoloo Pɔɔlɩ ñɩna. Ɛyɔɔdɩ tam nabʋlɛ se paa pɩnɩ-ɖʋ yɔ “piitisiɣ ɖo-toma taa.”—2 Kɔrɛntɩ 4:1, 16; ABT.

18 Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtaa Yehowa liu nɛ ɖa-laŋɩyɛ pilim se ɛkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ tɩnaɣ yɔɔ. Ða-lɩmaɣza lakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ tɔm ndʋ Pɔɔlɩ yɔɔdɩ Roma 8:37-39 taa yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Pɩtɩŋa payɩ mbʋ yɔ pɩ-taa, ɖɩwakɩ, weyi ɛsɔɔlɩ-ɖʋ yɔ, ɛ-kʋjɔʋ yɔɔ. Ɛɛɛ, mana siŋŋ se: Pɩtɩkɛ sɩm, pɩtɩkɛ wezuu, pɩtɩkɛ tiyiyaa, pɩtɩkɛ ɖoŋ tɩnaa, pɩtɩkɛ lɛɛlɛɛyɔ, pɩtɩkɛ cee wayɩ, pɩtɩkɛ ɖoŋ nɩɩyɩ, pɩtɩkɛ ɖɔɖɔ wonuu kɩlɩzʋʋ kaayasɩnɩ ɖa nɛ Ɛsɔ ɖɛ-hɛkʋ taa.” Pɩkɛ toovenim se pɩnɩɣ-ɖʋ nabʋyʋ taa. Paa mbʋ yɔ, ɖɩtɛ ɖa-taa nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ kpam nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ tɩnaɣ yɔɔ. Ye ɖɩlabɩ mbʋ yɔ, pakaɣ yɔɔdʋʋ ɖɔ-yɔɔ ɛzɩ paayɔɔdʋʋ Gideyɔɔ nɛ ɛ-sɔɔjanaa pɔ-yɔɔ se: “Pɩɩnɩ-wɛ pɩŋŋ, ɛlɛ patɩsɩŋ, pɛɖɛɛ mbʋ.”—Tɔm Hʋyaa 8:4.

^ [1] (tayʋʋ 11) Ða-alɩwaatʋ taa Ɛsɔ sɛyaa mba pɔɖɔkɩ pa-tɩ kʋñɔŋ taa yɔ, pa-kɩɖaŋ pɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ ɩkpazɩ-ŋ ɖoŋ. Pɩnaɣ 1992, 1999 nɛ 2008 tɛ Annuaire waa kɛdɩ ɛzɩma koobiya mba pɛwɛ Etiyoopii, Malaawii nɛ Rusii ajɛɛ taa yɔ pɔɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ yɔ pɩ-tɔm.

^ [2] (tayʋʋ 12) Bibl tɩyɔɔdɩ kerebimwaa mba paaɖʋ tʋmɩyɛ nɖɩ yɔ pa-ñʋʋ.