Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

TƆM ÑƲƲ ŊGƲ ÐƖKPƐLƖKƖƔ YƆ 51

Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋhiɣ laŋhɛzɩyɛ kala sɔsɔna alɩwaatʋ taa

Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋhiɣ laŋhɛzɩyɛ kala sɔsɔna alɩwaatʋ taa

«Mɩ-laŋa ɩtaawɛɛkɩ nɛ sɔɔndʋ ɛtaakpa-mɩ ɖɔɖɔ.»—YOH. 14:27.

HENDU 112 Yehowa kɛ laŋhɛzɩyɛ Ɛsɔ

LƖMAƔZA SƆSƆNA a

1. (a) Ɛbɛ «Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ» kɛnaa? (b) Nɛ ye ɖɩwɛnɩ-ɖɩ yɔ, ɛzɩma pɩwazɩɣ-ɖʋ? (Filiipi mba 4:6, 7)

 LAŊHƐZƖYƐ naɖɩyɛ wɛɛ nɛ ɛjaɖɛ yɔɔ mba ɩɩsɩŋ natʋyʋ ɖɩ-yɔɔ. Nɖɩ payaɣ se «Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ,» nɛ laŋhɛzɩyɛ nɖɩ ɖɩlɩɣnɩ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ nɖɩ ɖɩwɛ ɖa nɛ ɖa-Caa weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ ɖɩ-cɔlɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣnɩ Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ yɔ, ɖiiseɣ nabʋyʋ sɔɔndʋ. (Kalɩ Filiipi mba 4:6, 7.) Ɛyaa mba pɔsɔɔlɩ-ɩ yɔ, ɖa nɛ wɛ ɖɩɖʋʋ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ. Nɛ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ wɛɣ ɖa nɛ «laŋhɛzɩyɛ tɛ Ɛsɔ» ɖɛ-hɛkʋ taa. (1 Tes. 5:23) Ye ɖɩsɩm ɖa-Caa, ɖɩtaɣ-ɩ liu nɛ ɖɩñaŋɩ-ɩ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ wɛtʋ ndʋ tɩkpaɣ-ɖʋ sɔɔndʋ yɔ, Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ pɩzɩɣ nɛ ɖɩhɛzɩ ɖa-laŋɩyɛ.

2. Ɛbɛ yɔɔ ɖa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖihiɣ Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ?

2 Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala sɔsɔna ɛzɩ kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ, asɛyʋʋ nakʋyʋ, ñam ñam lakasɩ yaa nazɩm yɔ, ɛzɩ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖihiɣ Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ toovenim taa? Kala sɔsɔna ana, a-taa paa nɖɩ pɩzɩɣ ɖiyele nɛ sɔɔndʋ kpa-ɖʋ. Ɛlɛ Yesu tasɩ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa lɔŋ se: «Mɩ-laŋa ɩtaawɛɛkɩ nɛ sɔɔndʋ ɛtaakpa-mɩ ɖɔɖɔ.» (Yoh. 14:27) Taa leleŋ tɔm lɛ se koobiya ɖɔm Yesu lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ. Yehowa sɩnɩ-wɛ nɛ pehiɣ laŋhɛzɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ paawɛɛ nɛ pakatɩɣ kala sɔsɔna yɔ.

HIƔ LAŊHƐZƖYƐ ALƖWAATƲ NDƲ KƲDƆŊ KƖÐƐÐƐƲ NAKƲYƲ LƖƔ YƆ

3. Ɛzɩma kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ pɩzɩɣ nɛ kɩwɛɛkɩ ɖa-laŋhɛzɩyɛ?

3 Kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ pɩzɩɣ nɛ kɩlɩɩ nɛ kɩlɛɣzɩ ɛyaa wezuu caɣʋ hɔɔlɩŋ sakɩyɛ taa. Iyele nɛ ɖɩna ɖoŋ weyi COVID-19 kʋdɔŋ kaawɛnɩ ɛyaa sakɩyɛ yɔɔ yɔ. Pɔpɔzɩ ɛyaa nabɛyɛ tɔm lɛ, peɖiɣzinaa se pa-taa hɔɔlʋʋ sɔsɔʋ taaɖou camɩyɛ kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ ŋgʋ kɩ-alɩwaatʋ taa. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, sɔɔndʋ kpaɣaɣ ɛyaa nɛ pɩkɩlɩɣ, panɩɣzaɣ nɛ pɩkɩlɩɣ, pɔñɔwaɣ sʋlʋm nɛ tabakʋʋyaɣ nɛ pɩkɩlɩɣ, puuyaɣ lakasɩ kaatɔyɩ hɔŋ taa nɛ pɩkɩlɩ nɛ ɛyaa sakɩyɛ ñɩnaɣ se pakʋ pa-tɩ. Ye kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ ɛlɩ ɖenɖe ŋwɛɛ yɔ, ɛzɩma ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ sɔɔndʋ ɛtaakɩlɩ-ŋ kpaʋ nɛ ŋwɛɛnɩ Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ?

4. Ye ɖɩtɩlɩ natʋ tɔm ndʋ Yesu yɔɔdɩ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ yɔɔ yɔ, piyeki se ɖihiɣ laŋhɛzɩyɛ. Ɛbɛ yɔɔ?

4 Yesu kaayɔɔdaa se kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ taa, kʋdɔmɩŋ sɔsɔŋ yaa kʋdɔmɩŋ kɩɖɛɖɛŋ ‘kaɣ lɩʋ lona ndɩ ndɩ taa.’ (Luka 21:11) Ye ɖɩtɩlɩ tɔm ndʋ, ɛzɩma pɩhaɣ-ɖʋ laŋhɛzɩyɛ? Pɩɩɖɩɣzɩɣ-ɖʋ se kʋdɔmɩŋ kɩɖɛɖɛŋ wɛɛ nɛ ɩlɩɣ. Ðiɖiɣzinaa se tɔm ndʋ Yesu yɔɔdaa yɔ, ndʋ wɛna nɛ tɩlakɩ. Pʋyɔɔ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩɖɔ lɔŋ weyi Yesu tasɩ ɛyaa mba pɛwɛ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ taa yɔ ɩ-yɔɔ. Ɛyɔɔdaa se: «Sɔɔndʋ ɛtaakpa-mɩ.»—Mat. 24:6.

Alɩwaatʋ ndʋ kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ lɩɣ yɔ, ye ŋwelisiɣ Bibl ŋgʋ pakpaɣ tataɣ yɔɔ yɔ pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ehiɣ maɣzɩm taa laŋhɛzɩyɛ (Cɔnɩ tayʋʋ 5)

5. (a) Ɛzɩ Filiipi mba 4:8, 9 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se ɖɩpɔzɩ adɩma taa alɩwaatʋ ndʋ kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ lɩɣ yɔ? (b) Ye ŋwelisiɣ Bibl ŋgʋ ɛgbɛyɛ kpaɣ tataɣ yɔɔ yɔ, ɛzɩma pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwazɩ-ŋ?

5 Kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ pɩzɩɣ kiyele nɛ ɖɩnɩɣzɩɣ siŋŋ nɛ sɔɔndʋ kpaɣ-ɖʋ. Mbʋ talɩnɩ koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ, payaɣ-ɩ se Desi. b COVID-19 kʋdɔŋ kpa ɛ-caa neu, ɛ-ɖɛdʋ nɛ ɛ-tɛ ɖɔkɔtɔ nɛ pasɩ lɛ, sɔɔndʋ kpaɣaɣ-ɩ se kʋdɔŋ ŋgʋ kɩtaakpa-ɩ nɛ ɛɖɛzɩ e-ɖoo, e-ɖoo kpadɩyaa. Kʋdɔŋ ŋgʋ, kiyeba nɛ sɔɔndʋ kpaɣ-ɩ se pɩtaakɛdɩ nɛ elesi ɛ-tʋmɩyɛ, piyeba nɛ ɛpɔzʋʋ ɛ-tɩ se ɛzɩma ɛkaɣ labʋ nɛ ɛya tɔɔnaɣ nɛ ɛhɛyɩ kuduyuu liidiye. Sɔɔndʋ kpaɣaɣ-ɩ nɛ tɔm ndʋ; piyeba nɛ etaaɖou ɖooo taa. Ɛlɛ Desi ɖaɣnɩ hiɣu ɛ-laŋhɛzɩyɛ. Ɛzɩma tɩyɛ? Ɛtɩmnɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ɩ nɛ ɛcaɣ ɖiɣ ɖiɣ nɛ ɛwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana. (Kalɩ Filiipi mba 4:8, 9.) Ewelisaɣ Bibl ŋgʋ pakpaɣ tataɣ yɔɔ yɔ nɛ ɛtɩŋaɣnɩ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ nɛ eyeki se Yehowa «ɛyɔɔdɩnɩ-ɩ.» Ɛyɔɔdaa se: «Kalɩyaa kalɩɣnɩ nɔɔ kɩbaŋa hɛɛɛ, piyeba nɛ mɔn-sɔɔndʋ hɛɛ, nɛ pɩtɔzɩ-m Yehowa pʋtɔdɩyɛ naʋ yɔɔ.»—Keɣa 93:19.

6. Ɛzɩma tɩ-yɔɔ kpɛlɩkʋʋ nɛ ɛgbɛyɛ taa kediɣzisi kaɣ-ŋ sɩnʋʋ?

6 Alɩwaatʋ ndʋ kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ lɩɣ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋŋkaɣ pɩzʋʋ nɛ ŋla ña-tʋma tɩŋa ɛzɩ ɖooo lɛ yɔ, ɛlɛ taayele nɛ pɩwɛɛnɩ ɖoŋ ña-tɩ yɔɔ kpɛlɩkʋʋ nɛ kediɣzisi wobu yɔɔ. Ɛyaa lalaa wezuu caɣʋ tɔm ndʋ tɩwɛ ɖɛ-ɛgbɛyɛ takayɩsɩ nɛ videowaa taa yɔ, tɩkaɣ-ŋ tɔzʋʋ se ño-koobiya wɛɛ nɛ pɔɖɔkʋʋ pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ paa pɛwɛɛ nɛ pakatɩɣ wɛtʋ ndʋ tɩ-ɖɔndɩ yɔ. (1 Pɩy. 5:9) Kediɣzisi kaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋmaɣzɩɣ Bibl taa tɔm kɩbandʋ ndʋ tɩkpazɩɣ-ŋ ɖoŋ yɔ tɩ-yɔɔ. Sɩkaɣ-ŋ haʋ waɖɛ nɛ ña nɛ ɛyaa lalaa ɩkpazɩ ɖama ɖoŋ. (Roma 1:11, 12) Ŋwɛɣ nɛ ŋmaɣzɩɣ ɛzɩma Yehowa sɩnɩ ɛ-sɛyaa alɩwaatʋ ndʋ paahɩnɩ kʋdɔŋ, sɔɔndʋ kpaɣaɣ-wɛ yaa paawɛ pe-ɖeke yɔ pɩ-yɔɔ lɛ, ñe-tisuu kaɣ kpaʋ ɖoŋ nɛ ña-taa kaɣ tɛm se ɛkaɣ-ŋ sɩnʋʋ ɖɔɖɔ.

7. Lɔŋ weyi ŋpɩzɩɣ nɛ ŋkpɛlɩkɩ apostoloo Yohanɛɛsɩ cɔlɔ?

7 Ñaɣ pana nɛ ŋyɔɔdʋʋnɩ ño-koobiya. Kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ pɩzɩɣ nɛ kɩlɩɩ nɛ pɩpɔzɩ se ɖiposini ɖama, halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖa nɛ ɖo-koobiya Krɩstʋ ñɩma ɖɩwɛɣ ɖama cɔlɔ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, pɩtɩla pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ pɩɩlabʋ apostoloo Yohanɛɛsɩ yɔ. Ɛɛsɔɔlaa se ɛna ɛ-taabalʋ Gayuusi ɛsɩndaa. (3 Yoh. 13, 14) Paa mbʋ yɔ, Yohanɛɛsɩ ɖiɣzinaa se ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛna Gayuusi alɩwaatʋ natʋyʋ. Pʋyɔɔ Yohanɛɛsɩ labɩ mbʋ ɛpɩzaɣ yɔ; ɛma Gayuusi takayaɣ. Ye pɩfɛyɩ-ŋ kɛlɛʋ paa ɛzɩmtaa se ŋwoki nɛ ŋnaɣ ño-koobiya pɛ-tɛ yɔ, ñaɣ pana nɛ ŋyaɣ-wɛ téléphone yɔɔ, vidéo conférence yɔɔ yaa ŋtiyiɣni-wɛ messagewaa. Alɩwaatʋ ndʋ ña nɛ ño-koobiya Krɩstʋ ñɩma ɩwɛɣ nɛ ɩyɔɔdʋʋnɩ ɖama yɔ, pɩɩkɩlɩɣ-ŋ labʋ ɛzɩ ŋwɛ ñe-ɖeke yɔ, nɛ ŋkaɣ hiɣu laŋhɛzɩyɛ. Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, ye sɔɔndʋ ɛkpaɣ-ŋ yɔ, yaa ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa, nɛ ŋtisi nɛ pakpazɩ-ŋ ɖoŋ nɛ sɔɔlɩm.—Iza. 32:1, 2.

HIƔ LAŊHƐZƖYƐ ALƖWAATƲ NDƲ ASƐYƲƲ NAKƲYƲ LAKƖ YƆ

8. Ɛzɩma asɛyʋʋ nakʋyʋ pɩzɩɣ kiyele nɛ ŋlesi ña-laŋhɛzɩyɛ?

8 Ye lɩm ɛwadaa, tɛtʋ ɛñamsaa yaa miŋ ɛñaɣ ñɛ-tɛ wiɖiyi yɔ, pɩtɩla pɩkɔnɩ-ŋ nɩɣzɛ siŋŋ alɩwaatʋ sakɩyɛ. Ye ŋlesi ñɛ-ɛyaa kʋsɔɔlaa nabɛyɛ yaa ña-ñɩm yɔ, pɩtɩla ŋsʋ laŋwɛɛkɩyɛ taa, ŋlɔ lidaʋ yaa halɩ ŋkɔ pana. Pɩɩwɩlɩɣ se ŋsɔɔlɩ tomnaɣ yɔɔ ñɩm yaa ŋfɛyɩnɩ tisuu. Ŋwɛɛ nɛ ŋkatɩɣ kaɖɛ sɔsɔɖɛ, nɛ nabɛyɛ pɩzɩɣ nɛ paɖaŋ se ŋwɛɛnɩ wɛtʋ ndʋ tɩtɩmʋna yɔ. (Yɔɔb 1:11) Ɛlɛ, paa ŋwɛɛ nɛ ŋkatɩɣ wɛtʋ ndʋ tɩhaɣ-ŋ nɩɣzɛ yɔ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋhiɣ laŋhɛzɩyɛ. Ɛzɩma tɩyɛ?

9. Tɔm ndʋ Yesu yɔɔdaa se pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩñɔɔzɩ ɖa-tɩ nɛ ɖɩɖaŋ asɛyɩŋ?

9 Tɔzɩ natʋ tɔm ndʋ Yesu kaayɔɔdaa yɔ tɩ-yɔɔ. Nabɛyɛ maɣzɩɣ se asɛyʋʋ nakʋyʋ ɛɛkaɣ-wɛ talʋʋ kaaʋ, ɛlɛ ɖa lɛ ɖɩnawa se asɛyɩŋ kaɣ kpaʋ ɖoŋ ɖa-alɩwaatʋ taa nɛ pɩkɩlɩ, nɛ asɛyɩŋ ɛnɩ ɩ-taa nɩɩyɩ pɩzɩɣ nɛ ɩtalɩ-ɖʋ. Yesu heyi ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa se «tɛtʋ kaɣ ñamsʋʋ siŋŋ» nɛ asɛyɩŋ kaɣ labʋ pʋcɔ ɛjaɖɛ tɛ. (Luka 21:11) Ɛyɔɔdaa ɖɔɖɔ se «paɣtʋ yɔɔ maʋ kaɣ huuu» nɛ mbʋ ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩnaɣ sɔnɔ; ɖɩnaɣ ɛzaɣtʋ lakasɩ, puuyaɣ lakasɩ nɛ ɛtɛlɛmwaa lakasɩ. (Mat. 24:12) Yesu tɩyɔɔdɩ kaaʋ se mba Yehowa lɔ-wɛ yɔ pe-ɖeke asɛyɩŋ ɛnɩ ɩkaɣ talʋʋ. Toovenim taa lɛ, asɛyɩŋ ɛnɩ ɩtalɩ Yehowa sɛyaa siɣsiɣ tɩnaa sakɩyɛ. (Iza. 57:1; 2 Kɔr. 11:25) Pɩtɩla Yehowa ɛɛtɩŋɩɣnɩ piti nʋmɔʋ nakʋyʋ yɔɔ nɛ ɛkandɩyɩ ɖɔ-yɔɔ asɛyɩŋ ɛnɩ ɩ-tɩŋa ɩ-taa, ɛlɛ ɛkaɣ-ɖʋ haʋ mbʋ payɩ pɩpɔzʋʋ-ɖʋ yɔ nɛ ɖɩcaɣ ɖiɣ ɖiɣ nɛ ɖihiɣ laŋhɛzɩyɛ.

10. Ye ɖɩñɔɔzʋʋ ɖa-tɩ lɛɛlɛɛyɔ se ɖɩɖaŋ asɛyʋʋ nakʋyʋ yɔ, ɛbɛ yɔɔ pɩwɩlɩɣ se ɖɩwɛnɩ tisuu? (Aduwa 22:3)

10 Ye ɖɩñɔɔzɩ ɖa-tɩ nɛ ɖɩɖaŋ asɛyʋʋ yɔ, pɩkaɣ-ɖʋ wɛʋ kɛlɛʋ nɛ pɩkɩlɩ se ɖɩcaɣ ɖiɣ ɖiɣ alɩwaatʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ se ɖɩla nabʋyʋ kpɛdɛyɛ yɔ. Ɛlɛ ye ɖɩñɔɔzɩ ɖa-tɩ nɛ ɖɩɖaŋ yɔ, ɛzɩ pɩwɩlɩɣ se ɖɩfɛyɩnɩ tisuu Yehowa yɔɔ? Aayɩ. Toovenim taa lɛ, ye ɖɩñɔɔzɩ ɖa-tɩ nɛ ɖɩɖaŋ asɛyʋʋ nakʋyʋ yɔ, pɩwɩlɩɣ se ɖɩwɛnɩ tisuu se ɛpɩzɩɣ nɛ ɛcɔnɩ ɖɔ-yɔɔ. Ɛzɩma tɩyɛ? Ɛsɔtɔm tasɩɣ-ɖʋ lɔŋ se ɖɩñɔɔzɩ ɖa-tɩ nɛ ɖɩɖaŋ asɛyɩŋ weyi ɩpɩzɩɣ nɛ ɩtalɩ-ɖʋ yɔ. (Kalɩ Aduwa 22:3.) Yehowa ɛgbɛyɛ tɩŋɩɣnɩ fenaɣ fenaɣ takayɩsɩ taa tɔm ñʋŋ ndɩ ndɩ, ɛgbɛyɛ taa kediɣzisi nɛ tɔm kususutu ndɩ ndɩ yɔɔ nɛ ɖiseɣtiɣ-ɖʋ ɖoŋ ɖoŋ se ɖɩñɔɔzɩ ɖa-tɩ nɛ ɖɩɖaŋ alɩwaatʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ se ɖɩla nabʋyʋ kpɛdɛyɛ yɔ. c Ðɩtaɣ liu Yehowa? Ye ɛɛɛ yɔ, ɖɩkaɣ ɖɔm lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ lɛɛlɛɛyɔ pʋcɔ nɛ asɛyʋʋ nakʋyʋ talɩ.

Ye ŋñɔɔzɩ ña-tɩ lɔŋ nɛ ɛɖaŋ yɔ, pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋhiɣ ñʋʋ yabʋ alɩwaatʋ ndʋ asɛyʋʋ nakʋyʋ lakɩ yɔ (Cɔnɩ tayʋʋ 11) d

11. Ɛbɛ Margaret kɩɖaʋ kpɛlɩkɩɣ-ŋ?

11 Iyele nɛ ɖɩna mbʋ pɩɩtalɩ koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ yɔ, payaɣ-ɩ se Margaret. Komina ñʋndɩnaa heyi-i se ɛlɩɩ ɛ-ɖɩɣa taa nɛ ese mbʋ pʋyɔɔ yɔ miŋ sɔsɔŋ nɩɩyɩ mʋwaɣ e-egeetiye taa. Ɛyaa sakɩyɛ ñɩnaɣ se pese pa-tɩŋa alɩwaatʋ kʋɖʋmtʋ taa, piyeba nɛ lɔɔɖa ɖɔɔ habɩyɛ yɔɔ kpem nɛ nʋmɔʋ taawɛɛ. Ñɔsɩ kaawɛɛ kpem nɛ ɛjaɖɛ yɔɔ yu cɩkpɛndʋʋ, piyeba nɛ Margaret caɣ ɛ-lɔɔɖɩyɛ taa alɩwaatʋ sakɩyɛ. Ɛlɛ ehiɣ ñʋʋ yabʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛñɔɔzɩ ɛ-tɩ. Ɛɛɖʋ tɛtʋ anjaʋ nakʋyʋ e-liidiye huyuu taa, nɛ ɛpɩzaɣ se ɛcɔnɩ kɩ-yɔɔ nɛ ɛñɩnɩ habɩyɛ lɛɛɖɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ patɩŋɩɣ nɛ palɩɩ egeetiye nɖɩ ɖɩ-taa yɔ. Halɩ ɛɛtɛm saʋ lɔɔɖɩyɛ nɛ ɛtɩŋ habɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ nɛ ɛpɩzaɣ se ɛɖɔ ɖɩ-yɔɔ kɛlɛʋ yem alɩwaatʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ se palɩɩ tɛtʋ taa kpɛdɛyɛ yɔ. Margaret kaañɔɔzɩ ɛ-tɩ nɛ ɛɖaŋ, pʋyɔɔ ɛpɩzaa nɛ ehiɣ ñʋʋ yabʋ kaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa.

12. Ɛbɛ yɔɔ ɖɩɖɔŋ lɔŋ weyi patasɩɣ-ɖʋ se pɩkandɩyɩ ɖɔ-yɔɔ yɔ ɩ-yɔɔ?

12 Nabʋyʋ taa ñʋndɩnaa pɩzɩɣ nɛ pɔpɔzɩ-ɖʋ se paa weyi ɛcaɣ ɛ-tɛ alɩwaatʋ natʋyʋ yaa papɩzɩɣ nɛ pɔpɔzɩ-ɖʋ se ɖɩlɩɩ tɛtʋ taa yaa ɖɩɖɔ ɖʋtʋ lɛɛtʋ natʋyʋ yɔɔ se pɩsa nɛ pɩkandɩyɩ ɖɔ-yɔɔ nɛ pɩtɩŋa pɩɖɔ camɩyɛ. Ɛyaa nabɛyɛ ɩɩñaŋ ɖʋtʋ ndʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ patɩsɔɔlɩ se pɛɖɛɛ nɛ peyele pa-ñɩm. Ɛzɩma Krɩstʋ mba ñalakɩ? Bibl heyiɣ-ɖʋ se: «Kɩbaɣlʋ yɔɔ lɛ, iluzi mɩ-tɩ ɛyaa ɖʋtʋ tɩŋa tɛɛ, paa pɩtɩɩkɛ wiyaʋ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkɩlɩ-mɩ, yaa komina ñʋndɩnaa yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnʋ tiyini-wɛ.» (1 Pɩy. 2:13, 14) Yehowa ɛgbɛyɛ ɖɔɖɔ tasɩɣ-ɖʋ lɔŋ se pɩkandɩyɩ ɖɔ-yɔɔ. Pɔtɔzʋʋ-ɖʋ ɖoŋ ɖoŋ se ɖɩcɛlɩ ɖa-kaŋgalaafu masɩ nzɩ ɖiɖiɣni labɩnʋʋ tʋmɩyɛ yɔ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa se pɩsa nɛ papɩzɩ nɛ payaa-ɖʋ alɩwaatʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ se pala nabʋyʋ kpɛdɛyɛ yɔ. Ŋlabɩ mbʋ? Papɩzɩɣ nɛ patasɩ-ɖʋ lɔŋ pɩlɩɩnɩ ɛzɩma ɖɩñɩnɩ ɖɩmɛlɩyɛ lone naɖɩyɛ ɖɛ-tɛ yɔ pɩ-yɔɔ, ɛzɩma ɖise nɛ ɖɩlɩɩ lone naɖɩyɛ taa yɔ nɛ ɛzɩma ɖɩla nɛ ɖɩmʋ sɩnaʋ wondu yaa ɛzɩma nɛ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩsɩnɩ lalaa yɔ pɩ-yɔɔ. Ye ɖɩtɩɖɔ lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩɖʋ ɖe-wezuu nɛ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa wezuu kaɖɛ taa. Tɔzɩ se abalaa siɣsiɣ tɩnaa mba pɛwɛɛ nɛ pefeŋiɣ ɖɔ-yɔɔ. (Ebr. 13:17) Margaret yɔɔdaa se: «Man-taa tɛma se ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa nɛ Yehowa ɛgbɛyɛ lɔŋ tasʋʋ yabɩnɩ ma-ñʋʋ.»

13. Ɛbɛ ha Krɩstʋ ñɩma mba pakʋyɩ pɛ-tɛ nɛ pɛlɛɣzɩ lone yɔ taa leleŋ nɛ laŋhɛzɩyɛ?

13 Koobiya sakɩyɛ mba asɛyʋʋ, you yaa ñam ñam lakasɩ yeba nɛ pakʋyɩ pɛ-tɛ nɛ pɛlɛɣzɩ lone yɔ, palabɩ po-ɖoŋ ɖeɖe se wɛtʋ kɩfatʋ ndʋ tɩ-taa pɛwɛɛ yɔ tɩmalɩnɩ-wɛ nɛ papaɣzɩ teokrasɩ tʋma lɛɛ lɛɛ. Ɛzɩ kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ ñɩma mba nazɩm kaayeba nɛ pamɩzɩ ɖama yɔ paalabʋ yɔ, powobi pɩ-yɔɔ nɛ «posusuu Ɛsɔ tɔm kɩbandʋ.» (Tʋma 8:4) Tɔm susuu sɩɣnɩ-wɛ nɛ pakaŋ pa-lɩmaɣza Kewiyaɣ yɔɔ, nɛ paakaŋ-yɛ wɛtʋ kaɖɛ ñɩndʋ ndʋ tɩ-taa pɛwɛɛ yɔ tɩ-yɔɔ. Mbʋ pɩlɩ pɩ-taa yɔ lɛ se pɛwɛ taa leleŋ nɛ laŋhɛzɩyɛ taa.

HIƔ LAŊHƐZƖYƐ ALƖWAATƲ NDƲ PANAZƖƔ-Ŋ YƆ

14. Ɛzɩma nazɩm pɩzɩɣ piyele nɛ ɖilesi ɖa-laŋhɛzɩyɛ?

14 Nazɩm pɩzɩɣ piyele nɛ ɖilesi mbʋ pɩɩwɛɛ se pɩha-ɖʋ laŋhɛzɩyɛ yɔ pɩ-taa sakɩyɛ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖikpeɣliɣ faaa, ɖisusuu tɔm kaɣlaa nɛ ɖɩlakɩ ɖe-evemiye taa tʋma nɛ ɖiiseɣ sɔɔndʋ se paakpa-ɖʋ yɔ, ɖa-taa lakɩ leleŋ nɛ ɖa-laŋɩyɛ hɛɣ. Ye ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlakɩ mbʋ kaɣlaa yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩpaɣzɩ nɩɣzʋʋ nɛ sɔɔndʋ kpaɣ-ɖʋ nɛ mbʋ pɩkaɣ labʋ pʋwayɩ yɔ. Ye pɩlakɩ-ɖʋ mbʋ yɔ pɩtɩwɛɛkɩ pʋyʋ. Ɛlɛ pɩwɛɛ se ɖɩkpa ɖa-tɩ. Yesu yɔɔdaa se nazɩm pɩzɩɣ piyele nɛ pituuli ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa. (Yoh. 16:1, 2) Ye mbʋ, ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa alɩwaatʋ ndʋ panazɩɣ-ɖʋ yɔ?

15. Ɛbɛ yɔɔ pɩtɩpɔzɩ se sɔɔndʋ ɛkpa-ɖʋ nɛ nazɩm? (Yohanɛɛsɩ 15:20; 16:33)

15 Ɛsɔtɔm heyiɣ-ɖʋ se: «Mba payɩ pɔsɔɔlaa se pɔñɔɔnɩ Ɛsɔ pe-wezuu caɣʋ taa pa nɛ Krɩstʋ Yesu pɔ-nɔɔ kʋɖʋmaɣ labʋ taa yɔ, pakaɣ-wɛ nazʋʋ ɖɔɖɔ.» (2 Tim. 3:12) Payaɣ koobu nɔɔyʋ se Andrei, pɩɩlabɩ-ɩ kaɖɛ se etisi toovenim tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ paasɩnzɩ ɖa-tʋmɩyɛ ɛ-ɛjaɖɛ taa yɔ. Ɛmaɣzaɣ se: ‘Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa ɖɔ cɩnɛ kpem. Ɛzɩma ñʋndɩnaa pɩzɩɣ pala nɛ pakpa ɖa-tɩŋa?’ Lɩmaɣza ana atiyele nɛ Andrei hiɣ laŋhɛzɩyɛ. Ɛlɛ ayeba nɛ ɛnɩɣzɩɣ kaahɛzaɣ. Koobiya lalaa ñataamaɣzɩɣ se paakaɣ-wɛ kpaʋ, pʋyɔɔ pakpaɣ tɔm ndʋ nɛ paɖʋzɩ Yehowa nesi tɛɛ. Paanawa se papɩzɩɣ nɛ pakpa-wɛ, ɛlɛ pataakɩlɩɣ nɩɣzʋʋ ɛzɩ Andrei yɔ. Piyeba nɛ Andrei kpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se ɛmaɣzɩɣnɩ koobiya mba nɛ ɛtaa liu Yehowa nɛ ɛ-laŋɩyɛ pilim. Pitileɖi lɛ, ehiɣ laŋhɛzɩyɛ, nɛ lɛɛlɛɛyɔ ɛ-taa wɛ leleŋ paa ɛkatɩɣ kala sakɩyɛ yɔ. Pɩpɩzɩɣ nɛ pɩla mbʋ ɖɔ-hɔɔlʋʋ taa ɖɔɖɔ. Paa Yesu eeheyi-ɖʋ se ɖɩɖaŋ nazɩm yɔ, eyeba ɖɔɖɔ nɛ ɖa-taa tɛ se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖe-siɣsiɣ wɛtʋ.—Kalɩ Yohanɛɛsɩ 15:20; 16:33.

16. Lɔŋ tasʋʋ mbʋ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se ɖɩɖɔ alɩwaatʋ ndʋ panazɩɣ-ɖʋ yɔ?

16 Alɩwaatʋ ndʋ paɖɩkɩ ɖa-tʋmɩyɛ nʋmɔʋ yaa paahaɣ-ɖʋ nʋmɔʋ se ɖɩlabɩ-ɖɩ ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ, ɛgbɛyɛ piliŋa nɛ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa papɩzɩɣ nɛ patasɩ-ɖʋ lɔŋ. Palakɩ mbʋ se pakandɩyɩ ɖɔ-yɔɔ nɛ pɩsa nɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩmʋʋ fezuu taa tɔɔnaɣ, nɛ pasɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖisusuu tɔm ɛzɩ ɖɩpɩzʋʋ yɔ. Ñaɣ pana nɛ ŋɖɔ lɔŋ weyi patasɩɣ yɔ ɩ-yɔɔ, paa ŋŋnɩɣ mbʋ pʋyɔɔ patasɩɣ lɔŋ ɛnɩ yɔ pɩ-taa camɩyɛ yɔ. (Yak. 3:17) Pɩtasɩ lɛ, taaheyi koobiya tɔm yaa ɛgbɛyɛ taa tʋma tɔm ɛyaa mba pɩtɩpɔzɩ se panɩɩ-tʋ yɔ kpa.—Ekl. 3:7.

Ɛbɛ kaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋhiɣ laŋhɛzɩyɛ halɩ pɩkpɛndɩnɩ kala sɔsɔna alɩwaatʋ taa? (Cɔnɩ tayʋʋ 17) e

17. Ɛzɩ kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa apostoloowaa yɔ, ɛbɛ ɖɩtɛm ɖa-taa se ɖɩlakɩ?

17 Lɩmaɣza sɔsɔna wena a-yɔɔ Sataŋ lakɩ you nɛ Ɛsɔ samaɣ yɔ, a-taa naɖɩyɛ lɛ se «paɖʋ-wɛ tʋmɩyɛ se palɩzɩ aseɣɖe Yesu yɔɔ.» (Natʋ 12:17) Taayele nɛ Sataŋ nɛ ɛ-ɛjaɖɛ paɖʋ-ŋ sɔɔndʋ. Paa pakaɖɩɣnɩ-ɖʋ yɔ, ye ɖiwobi pɩ-yɔɔ nɛ ɖisusuu tɔm nɛ ɖɩwɩlɩɣ tɔm yɔ, pɩhaɣ-ɖʋ taa leleŋ nɛ laŋhɛzɩyɛ. Kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa, alɩwaatʋ ndʋ Yuuda ñʋndɩnaa ɖʋ paɣtʋ apostoloowaa se peyele tɔm susuu yɔ, abalaa siɣsiɣ tɩnaa mba palɩzaa se pañaŋ Ɛsɔ. Powobi pɩ-yɔɔ nɛ posusuu tɔm, nɛ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩha-wɛ taa leleŋ. (Tʋma 5:27-29, 41, 42) Pɩkɛ toovenim se alɩwaatʋ ndʋ paɖɩkɩ ɖa-tʋmɩyɛ nʋmɔʋ yɔ, ɖiisusuu tɔm lɛ, pɩpɔzʋʋ se ɖɩtɩlɩ labʋ. (Mat. 10:16) Ɛlɛ ye ɖɩlakɩ ɖo-ɖoŋ ɖeɖe yɔ, ɖɩkaɣ hiɣu laŋhɛzɩyɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩnawa se ɖɔ-tɔm kɛdɩɣnɩ Yehowa nɛ ɖɩwɛɛ nɛ ɖisusuu ɛyaa ñʋʋ yabʋ tɔm.

«LAŊHƐZƖYƐ TƐ ƐSƆ KAƔ WƐƲ MƖ-CƆLƆ»

18. A-cɔlɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖihiɣ laŋhɛzɩyɛ siŋŋ?

18 Ña-taa ɛtɛ se halɩ pɩkpɛndɩnɩ kala sɔsɔna alɩwaatʋ taa ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, pɩwɛɛ se ɖɩtɔzɩ se laŋhɛzɩyɛ nɖɩ pɩpɔzʋʋ-ɖʋ yɔ, nɖɩ lɛ Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ, nɛ Yehowa ɖeke pɩzɩɣna nɛ ɛha-ɖʋ laŋhɛzɩyɛ nɖɩ. Alɩwaatʋ ndʋ kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ lɩɣ yɔ, asɛyʋʋ nakʋyʋ lakɩ yɔ yaa panazɩɣ-ŋ yɔ, taa-ɩ liu. Ñɔɔnɩ ɛ-ɛgbɛyɛ kpam. Maɣzɩɣ cee wayɩ kɩbaŋʋ ŋgʋ kɩɖaŋɩ-ŋ yɔ kɩ-yɔɔ. Ye ŋlakɩ mbʋ yɔ, ‘laŋhɛzɩyɛ tɛ Ɛsɔ kaɣ wɛʋ ñɔ-cɔlɔ.’ (Fil. 4:9) Ñʋʋ ŋgʋ kɩkɔŋ yɔ kɩ-taa, ɖɩkaɣ naʋ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩsɩnɩ ɖo-koobiya Krɩstʋ ñɩma mba pɛwɛɛ nɛ palakɩ kʋñɔŋ yɔ nɛ pɛwɛɛnɩ Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ yɔ.

HENDU 38 Ɛkaɣ-ŋ kpazʋʋ ɖoŋ

a Yehowa labɩ tamaɣ se ɛhaɣ laŋhɛzɩyɛ mba pɔsɔɔlɩ-ɩ yɔ. Laŋhɛzɩyɛ nɖɩ Yehowa haɣ, nɛ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ ɖihiɣ-ɖɩ? Ye ɖɩwɛnɩ «Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ,» ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩsɩnɩ-ɖʋ alɩwaatʋ ndʋ kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ lɩɣ yɔ, asɛyʋʋ nakʋyʋ lakɩ yɔ, yaa panazɩɣ-ɖʋ yɔ? Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩkaɣ cosuu tɔm pɔzʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ.

b Pɛlɛɣzɩ hɩla naayɛ.

c Kalɩ tɔm ñʋʋ «Catastrophes: des mesures qui sauvent des vies»; kɩwɛ Réveillez-Vous! No. 52017 taa.

d KƖLƐMƖŊ YƆƆ TƆM: Koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ ñɔɔzɩ ɛ-tɩ lɔŋ nɛ ɛɖaŋ, se ɛlɩɩ ɛ-ɖɩɣa taa nɛ ese.

e KƖLƐMƖŊ YƆƆ TƆM: Koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ wɛ ɖenɖe paɖɩɣ nʋmɔʋ ɖa-tʋmɩyɛ yɔ, ɛtɩŋnɩ lɛɣtʋ nʋmɔʋ nakʋyʋ yɔɔ nɛ ewolo pɩ-yɔɔ nɛ esusuu tɔm.