1. Ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla nɛ ɖɩpɩɩ fezuu taa?

 ALƖWAATƲ ndʋ ɖɩnaɣ ɛzɩma pɩɣa paɣlɩɣ lɛɛ lɛɛ nɛ kapɩsɩɣ ɛyʋ sɔsɔ yɔ, pɩɖɩɣzɩɣ-ɖʋ kpem. Pɩwɛ ɛzɩ pʋcɔ nɛ pɩɣa paɣlɩ lɛ, pɩɩpɔzʋʋ-kɛ pana ñaɣʋ yɔ. Ɛlɛ pʋcɔ nɛ ɖɩpɩɩ fezuu taa lɛ, pɩpɔzʋʋ-ɖʋ pana ñaɣʋ. b (1 Kɔr. 13:11; Ebr. 6:1) Pʋcɔ nɛ ɖɩtalɩ kaɖʋwa ŋga lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩñaɣ pana nɛ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ wɛɛ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa. Pɩpɔzʋʋ ɖɔɖɔ se e-fezuu kiɖeɖeu ɛsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ tɩkɛdɩɣnɩ-ɩ yɔ, ɖɩwɛɛnɩ lɛɣtʋ ndʋ tɩkaɣ-ɖʋ wazʋʋ yɔ nɛ ɖɩñɔɔzɩ ɖa-tɩ nɛ ɖɩla tʋma wena aɖaŋ-ɖʋ nɛ ɛsɩndaa yɔ.—Adu. 1:5.

2. (a) Ɛbɛ Kiɖe Tɛɛ Tɔm 1:27 kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? (b) Tɔm ndʋ taa ɖɩkaɣ tazʋʋ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?

² Yehowa lɩzɩnɩ ɛyʋ se ɛkɛ halʋ yaa abalʋ. (Kalɩ Kiɖe Tɛɛ Tɔm 1:27.) Ye ŋna abalʋ yɔ, paaheyiɣ-ŋ kiheyu se ɛwɛ ndɩ nɛ halʋ; ɛlɛ tʋkaɣ nakɛyɛ wɛ pɛ-hɛkʋ taa ɖɔɖɔ hɔɔlɩŋ lɛɛŋ taa. Yehowa labɩ abalʋ nɛ halʋ nɛ ɛɖʋ pa-taa paa weyi lɛ tʋma wena pɩpɔzʋʋ se ɛla yɔ. Pʋyɔɔ lɛ, pɩpɔzʋʋ se pa-taa paa weyi lɛ ɛwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ nɛ lɛɣtʋ ndʋ tɩkaɣ-ɩ sɩnʋʋ nɛ ɛpɩzɩ nɛ ɛla tʋma ana yɔ. (Kiɖe 2:18) Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩkaɣ naʋ mbʋ pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ pɛlaa nɛ papɩsɩ Krɩstʋ ñɩma mba papɩ fezuu taa yɔ. Tɔm ñʋʋ ŋgʋ kɩkɔŋ yɔ kɩ-taa lɛ, ɖɩkaɣ naʋ mbʋ pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ evebiya nɛ papɩsɩ Krɩstʋ ñɩma mba papɩ fezuu taa yɔ.

3-4. Koobiya halɩñɩma mba pɛkɛ pɛlaa yɔ, le papɩzɩɣ nɛ palɩɩ kɩɖaŋ kɩbaŋ weyi papɩzɩɣ nɛ pamaɣzɩna yɔ ɩ-yɔɔ? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)

³ Bibl yɔɔdʋʋ halaa siɣsiɣ tɩnaa sakɩyɛ mba paasɔɔlɩ Yehowa nɛ pɛsɛɣ-ɩ yɔ pɔ-tɔm. (Kalɩ tɔm ñʋʋ «Les femmes dans la Bible : que pouvons-nous apprendre d’elles ?» Kɩwɛ jw.org yɔɔ.) Ɛzɩ ɖɔ-tɔm ñʋʋ mayaɣ yɔɔdʋʋ yɔ, halaa mba «[pataaɖɛlɛsɩɣ] niye pa-lakasɩ taa» nɛ «[paawɛ] siɣsiɣ pɩtɩŋa pɩ-taa.» Pɩtasɩ lɛ, pɛlaa pɩzɩɣ nɛ pana koobiya halɩñɩma mba papɩ fezuu taa yɔ pa-agbaa taa nɛ pamaɣzɩnɩ-wɛ.

⁴ Pɛlaa, ɩsɩm koobiya halɩñɩma nabɛyɛ, mba papɩ fezuu taa nɛ ɩpɩzɩɣ nɛ ɩmaɣzɩnɩ-wɛ yɔ? Ɩcɔnɩ pɛ-wɛtʋ kɩbandʋ; nɛ pʋwayɩ lɛ, ɩmaɣzɩ nɛ ɩna ɛzɩma ɩpɩzɩɣ nɛ ɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ ɖɔɖɔ yɔ. Tayʋʋ mbʋ pɩkɔŋ yɔ pɩ-taa, ɖɩkaɣ tazʋʋ wɛtʋ kɩbandʋ 3 ndʋ pɩpɔzʋʋ se koobu halɩñɩnʋ weyi ɛpɩ fezuu taa yɔ ɛwɛɛna yɔ.

5. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se koobu halɩñɩnʋ weyi ɛpɩ fezuu taa yɔ ɛwɛɛnɩ tɩ luzuu?

⁵ Tɩ luzuu kɛ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ pɩcɛyaa se ɛyʋ ɛwɛɛna pʋcɔ nɛ ɛkɛ Krɩstʋ tʋ weyi ɛpɩ fezuu taa yɔ. Ye halʋ ɛwɛnɩ tɩ luzuu yɔ, piyeki nɛ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ wɛɛ ɛ nɛ Yehowa nɛ ɛ nɛ ɛyaa lalaa pɛ-hɛkʋ taa. (Yak. 4:6) Halʋ weyi ɛsɔɔlɩ Yehowa yɔ, eluzuu ɛ-tɩ nɛ ɛñaŋ paɣtʋ kiɖe nɖɩ ɖɩwɛ 1 Kɔrɛntɩ mba 11:3 taa yɔ. Mayaɣ ŋga, kawɩlɩɣ mba Yehowa ha-wɛ waɖɛ se pɛɖɛɛ nɔɔ ɛgbɛyɛ taa nɛ hɔʋ taa yɔ. c

6. Lɔŋ weyi Rebeka tɩ luzuu pɩzɩɣ nɛ pɩkpɛlɩkɩ pɛlaa?

⁶ Ðɩna Rebeka kɩɖaʋ. Ɛɛkɛ halʋ weyi ɛwɛnɩ lɔŋsɩnɖɛ yɔ, nɛ e-wezuu kpeekpe taa, ɛɛkpaɣ lɩmaɣza nɛ abalɩtʋ. Ɛɛsɩm ɖɔɖɔ mbʋ pɩwɛɛ se ɛla wɛtʋ natʋyʋ taa nɛ alɩwaatʋ ndʋ pɩwɛɛ se ɛlabɩ-pʋ yɔ. (Kiɖe 24:58; 27:​5-17) Paa mbʋ yɔ, ɛɛkɛ halʋ weyi ɛñaŋ nɛ ɛtɛ ɛwɛɛnɩ tɩ luzuu yɔ. (Kiɖe 24:​17, 18, 65) Ɛzɩ Rebeka yɔ, ye ŋluzuu ña-tɩ nɛ ŋñaŋ mba Yehowa ha-wɛ waɖɛ  se pɛɖɛɛ nɔɔ yɔ, ŋkaɣ kɛnʋʋ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ ñɔ-hɔʋ taa nɛ ɛgbɛyɛ taa.

7. Ɛsɩtɛɛrɩ kaasɩm e-ɖoŋ kamaɣ. Ɛzɩma pɛlaa pɩzɩɣ nɛ pamaɣzɩnɩ-ɩ?

⁷ Wɛtʋ kɩbandʋ lɛɛtʋ ndʋ pɩcɛyaa se Krɩstʋ ñɩma mba payɩ papɩ fezuu taa yɔ pɛwɛɛna yɔ, ndʋ lɛ se patɩlɩ po-ɖoŋ kamaɣ. Bibl yɔɔdʋʋ se «lɔŋsɩnɖɛ wɛ mba pasɩm po-ɖoŋ kamaɣ yɔ pɔ-cɔlɔ.» (Adu. 11:​2, pɩ-tɛɛ tɔm) Ɛsɩtɛɛrɩ kaakɛ Ɛsɔ sɛyʋ siɣsiɣ tʋ weyi ɛsɩm e-ɖoŋ kamaɣ yɔ. Piyeba nɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛpɩsɩ abiɖe yɔ, ɛtɩkpazɩ ɛ-tɩ. Eewelisi ɛ-ɖɛdʋ Mɔrɩdekayɩ lɔŋ tasʋʋ nɛ ɛɖɔ pɩ-yɔɔ. (Ɛst. 2:​10, 20, 22) Ña ɖɔɖɔ, ye ŋpɔzʋʋ lalaa lɔŋ tasʋʋ nɛ ŋɖɔŋ pɔ-lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ yɔ, ŋwɩlɩɣ se ŋsɩm ño-ɖoŋ kamaɣ.—Tiiti 2:​3-5.

8. Ɛzɩ pɔyɔɔdʋʋ 1 Timootee 2:​9, 10 taa yɔ, ye koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ ɛsɩm e-ɖoŋ kamaɣ yɔ, ɛzɩma pɩkaɣ-ɩ sɩnʋʋ wondu suu nɛ tɩ ñɔɔzʋʋ hɔɔlʋʋ taa?

⁸ Ɛsɩtɛɛrɩ tasɩ wɩlʋʋ hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ taa se ɛsɩm e-ɖoŋ kamaɣ. Ɛsɩtɛɛrɩ kaakɛ pɛlɛ weyi «eɖewa pɩdɩɩfɛyɩ nɛ ɛwɛɛ cɔnʋʋ siŋŋ» yɔ; paa mbʋ yɔ ɛtaawɩlɩɣ ɛ-tɩ. (Ɛst. 2:​7, 15) Ɛzɩma Ɛsɩtɛɛrɩ kɩɖaʋ pɩzɩɣ nɛ kɩwazɩ koobiya halɩñɩma? Pɔyɔɔdɩ pɩ-taa nabʋyʋ tɔm 1 Timootee 2:​9, 10 taa. (Kalɩ 1 Timootee 2:​9, 10.) Pɔɔlɩ tasɩ koobiya halɩñɩma lɔŋ peeɖe se posuu wondu ndʋ tɩmaɣnaa nɛ tɩwɩlɩɣ se pɛwɛnɩ maɣzɩm mbʋ pɩmʋnaa yɔ. Grɛɛkɩ tɔm piye nɖɩ ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ cɩnɛ yɔ, ɖɩwɩlɩɣ se pɩcɛyaa se paa ɛzɩmtaa lɛ, wondu ndʋ halʋ suu yɔ tɩha ñamtʋ nɛ tɩwɩlɩ ɖɔɖɔ se ɛmaɣzɩɣ ɛzɩma pɩlakɩ lalaa yɔ pɩ-yɔɔ. Mɩ koobiya halɩñɩma mba ɩwɛɛ nɛ ɩɖɔŋ lɔŋ tasʋʋ pʋnɛ pɩ-yɔɔ yɔ, ɖa-taa wɛnɩ-mɩ leleŋ siŋŋ!

9. Ɛbɛ Abigayɛɛlɩ kɩɖaʋ pɩzɩɣ nɛ kɩkpɛlɩkɩ-ɖʋ?

⁹ Wɛtʋ kɩbandʋ lɛɛtʋ ndʋ pɩcɛyaa se koobiya halɩñɩma tɩŋa ɩwɛɛna nɛ pɩwɩlɩ se papɩ fezuu taa yɔ, ndʋ lɛ lɛɣtʋ. Ɛbɛ payaɣ se lɛɣtʋ? Lɛɣtʋ kɛ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ tɩsɩɣnɩ ɛyʋ se ɛɖʋ tʋkaɣ mbʋ pɩtʋʋzaa nɛ mbʋ pɩtɩtʋʋzɩ yɔ pɩ-hɛkʋ taa nɛ pʋwayɩ lɛ ɛlɩzɩ se ɛlakɩ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ. Iyele nɛ ɖɩna Abigayɛɛlɩ kɩɖaʋ. Ɛ-walʋ kaakpaɣ lɩmaɣzɩyɛ kɩdɛkɛdɩyɛ naɖɩyɛ, nɛ lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ɖɩcaɣaɣ se ɖɩkɔnɩ asɛyʋʋ sɔsɔʋ ɛ-ɖɩɣa taa mba kpeekpe yɔɔ. Peeɖe Abigayɛɛlɩ labɩ nabʋyʋ kpɛdɛyɛ. Ɛ-lɛɣtʋ sɩnɩ-ɩ nɛ ɛya ɛ-ɖɩɣa taa mba ñʋʋ. (1 Sam. 25:​14-23, 32-35) Ða ɖɔɖɔ, lɛɣtʋ sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtɩlɩ alɩwaatʋ ndʋ pɩwɛɛ se ɖɩyɔɔdɩ nɛ alɩwaatʋ ndʋ pɩwɛɛ se ɖisu tamɩyɛ yɔ. Nɛ tɩsɩɣnɩ-ɖʋ ɖɔɖɔ se ɖɩtɩlɩ labʋ nɛ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩsɩɣnɩ lalaa yɔ, ɖa-lakasɩ ɛtaacɛyɩ-wɛ.—1 Tes. 4:11.

10-11. Ye ŋkalɩɣ tɔm nɛ ŋmaɣ tɔm camɩyɛ yɔ, ɛzɩma pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwazɩ ña nɛ ɛyaa lalaa? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)

¹⁰ Pɩcɛyaa se koobu halɩñɩnʋ ɛkpɛlɩkɩ lɛɣtʋ ndʋ tɩsɩɣnɩ-ɩ e-wezuu caɣʋ taa paa evemiye nɖɩ yɔ. Lɛɣtʋ ndʋ halɩbɩɣa kpɛlɩkɩɣ ka-pɩjatʋ taa yɔ, tɩkaɣ-kɛ wazʋʋ ke-wezuu kpeekpe. Iyele nɛ ɖɩna kɩɖaŋ nɩɩyɩ.

 ¹¹ Kpɛlɩkɩ tɔm kalʋʋ nɛ tɔm maʋ camɩyɛ. Ajɛɛ hɔɔlɩŋ nɩɩyɩ taa lɛ, ɛyaa maɣzɩɣ se pɩtɩcɛyɩ se halaa ɩkpɛlɩkɩ tɔm kalʋʋ nɛ tɔm maʋ. Ɛlɛ pɩcɛyaa se Krɩstʋ mba tɩŋa ɩkpɛlɩkɩ tɔm kalʋʋ nɛ tɔm maʋ camɩyɛ. d (1 Tim. 4:13) Ye mbʋ, taayele nɛ nabʋyʋ ɖɩɣ-ŋ nʋmɔʋ se ŋtaakpɛlɩkɩ tɔm kalʋʋ nɛ tɔm maʋ camɩyɛ. Ɛzɩma pɩkaɣ-ŋ wazʋʋ? Ye ŋsɩm tɔm kalʋʋ nɛ tɔm maʋ camɩyɛ yɔ, pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋhiɣ tʋmɩyɛ. Pɩtasɩ lɛ, pɩkaɣ-ŋ wɛʋ kɛlɛʋ se ŋkpɛlɩkɩ Bibl nɛ ŋwɩlɩ kɩ-taa tɔm ɛyaa lalaa. Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, ŋkaɣ ñɔtɩnʋʋ Yehowa nɛ pɩkɩlɩ alɩwaatʋ ndʋ ŋkalɩɣ ɛ-Tɔm nɛ ŋmaɣzɩɣ tɩ-yɔɔ yɔ.—Yoz. 1:8; 1 Tim. 4:15.

12. Lɔŋ weyi Aduwa 31:26 kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ?

¹² Kpɛlɩkɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se ŋwelisini lalaa camɩyɛ nɛ ŋyɔɔdɩnɩ-wɛ camɩyɛ yɔ. Pɩcɛyaa se Krɩstʋ mba ɩtɩlɩ ɛzɩma pewelisini lalaa nɛ pɔyɔɔdɩnɩ-wɛ yɔ. Tɔmkpɛlɩkɩyʋ Yakubu tasɩ-ɖʋ lɔŋ ɛnɛ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa. Ɛyɔɔdaa se: «Pɩwɛɛ se paa weyi lɛ ɛwɛɛ kpekpeka tɔm welisuu taa, ɛwɛɛ hɛɛɛ tɔm yɔɔdʋʋ taa.» (Yak. 1:19) Ye ŋwelisiɣni lalaa camɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ pɔyɔɔdʋʋ yɔ, ŋwɩlɩɣ se ‘ŋnɩɣ pe-siziŋ.’ (1 Pɩy. 3:8) Ye nɔɔyʋ ɛyɔɔdɩ tɔm natʋyʋ nɛ ŋtɩnɩɩ tɩ-taa camɩyɛ yaa ye ŋŋsɩŋ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɛwɛɛ yɔ camɩyɛ yɔ, pɔzɩ-ɩ tɔm ndʋ tɩmʋnaa yɔ. Pʋwayɩ lɛ, kpaɣ alɩwaatʋ pazɩ nɛ ŋmaɣzɩ camɩyɛ pʋcɔ nɛ ŋyɔɔdɩ. (Adu. 15:​28, pɩ-tɛɛ tɔm) Pɔzɩ ña-tɩ se: «Tɔm ndʋ mancaɣ yɔɔdʋʋ yɔ, tɩkɛ toovenim nɛ tɩkpazɩɣ ɛyʋ ɖoŋ na? Tɩhaɣ ñamtʋ nɛ tɩwɛ ɖeu na?» Kpɛlɩkɩ lɔŋ koobiya halɩñɩma mba pewelisiɣni lalaa camɩyɛ nɛ pɔyɔɔdʋʋnɩ-wɛ camɩyɛ yɔ pɔ-cɔlɔ. (Kalɩ Aduwa 31:26.) Welisi camɩyɛ tɔm ndʋ pɔyɔɔdʋʋ nɛ ɛzɩma pɔyɔɔdʋʋ-tʋ yɔ. Ye ŋkpɛlɩkɩ ɛzɩma ŋwelisini lalaa camɩyɛ nɛ ŋyɔɔdɩnɩ-wɛ camɩyɛ yɔ, pɩkaɣ wɛʋ kɛlɛʋ se taabalɩyɛ nɛ laŋhɛzɩyɛ ɩwɛɛ ña nɛ wɛ mɩ-hɛkʋ taa.

13. Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋkpɛlɩkɩ ɖɩɣa tʋma labʋ? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)

¹³ Kpɛlɩkɩ ɖɩɣa tʋma labʋ. Lona sakɩyɛ taa lɛ, halaa kɩlɩɣnɩ labʋ ɖɩɣa tʋma. Ño-ɖoo yaa koobu halɩñɩnʋ weyi ɛwɛ niye yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋtɩlɩ ɛzɩma ŋla ɖɩɣa tʋma camɩyɛ yɔ. Payaɣ koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ se Cindy. Ɛyɔɔdaa se: «Kʋjɔŋ kɩbaŋ weyi mon-ɖoo labɩ-m yɔ ɩ-taa nakʋyʋ lɛ se ɛwɩlɩ-m se ye malakɩ tʋmɩyɛ nɛ kpekpeka yɔ, pɩhaɣ-m taa leleŋ. Ɛkpɛlɩkɩ-m tɔɔnaɣ labʋ, ɛzɩma mɔñɔɔzɩ wondu ɖɩɣa nɛ tɩwɛɛ cɩɖɩ cɩɖɩ yɔ, wondu ñɛyʋʋ nɛ ɛzɩma malabɩnɩ liidiye tʋmɩyɛ camɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ mayakɩ wondu yɔ. Pɩsɩnɩ-m nɛ mɔncɔnɩ ma-maɣmaɣ man-tɩ yɔɔ nɛ mɛntɛ mala sakɩyɛ Yehowa sɛtʋ taa. Mon-ɖoo kpɛlɩkɩ-m ɖɔɖɔ ɛzɩma mamʋʋ ɛyaa ɛgɔndʋ yɔ, pɩsɩnɩ-m nɛ mankatɩ koobiya kɩbama mba manpɩzɩɣ nɛ mamaɣzɩnɩ pa-kɩɖaŋ yɔ.» (Adu. 31:​15, 21, 22) Halʋ weyi ɛlakɩ tʋmɩyɛ nɛ kpekpeka nɛ ɛmʋʋ ɛyaa ɛgɔndʋ nɛ ɛlakɩ ɖɩɣa tʋma camɩyɛ yɔ, ɛkɔŋnɩ ɛ-hɔʋ taa mba nɛ  ɛgbɛyɛ taa mba taa leleŋ siŋŋ.—Adu. 31:​13, 17, 27; Tʋma 16:15.

14. (a) Lɔŋ weyi Crystal kɩɖaʋ kpɛlɩkɩɣ-ŋ? (b) Tɔm ndʋ yɔɔ pɩwɛɛ se ŋtɔzɩ?

¹⁴ Kpɛlɩkɩ ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla tʋma ña-tɩ yɔɔ yɔ. Pɩcɛyaa se Krɩstʋ ñɩma mba papɩ fezuu taa yɔ, pa-tɩŋa pɛkpɛlɩkɩ ɛzɩma pala tʋma pa-tɩ yɔɔ yɔ. (Filp. 4:11) Payaɣ koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ se Crystal, ɛyɔɔdaa se: «Ma-lʋlɩyaa seɣti-m se mansʋ liisee lɛ, mɛnkpɛlɩkɩ lɛɣtʋ ndʋ tɩkaɣ-m sɩnʋʋ me-wezuu caɣʋ taa yɔ. Man-caa seɣti-m se mɛnkpɛlɩkɩ ɛzɩma palakɩnɩ liidiye tʋmɩyɛ koozaɣ nakɛyɛ taa yɔ. Pɩɩsɩnɩ-m kpem.» Pɩtasɩna se pɩwɛɛ se ŋkpɛlɩkɩ tʋmɩyɛ naɖɩyɛ nɛ ŋhiɣ liidiye lɛ, ñaɣ pana ɖɔɖɔ nɛ ŋkpɛlɩkɩ ɛzɩma ŋlabɩnɩ liidiye nɖɩ ŋhikiɣ yɔ tʋmɩyɛ camɩyɛ nɛ ŋtaawɛɛkɩ-ɖɩ yem yɔ. (Adu. 31:​16, 18) Ye ŋcakɩ wezuu kɛlɛʋ nɛ ŋŋtɔkɩ kɩma wena a-tɔm tɩcɛyɩ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ŋ nɛ ŋtalɩ fezuu taa kaɖʋsɩ nzɩ ŋɖʋ ña-tɩ yɔ.—1 Tim. 6:8.

15-16. Koobiya halɩñɩma mba pɛkɛ aɖamɛɛ yɔ, ɛzɩma papɩzɩɣ nɛ pasɩnɩ lalaa? (Maarɩkɩ 10:​29, 30)

¹⁵ Ye ŋwɛnɩ fezuu taa wɛtʋ kɩbandʋ nɛ ŋkpɛlɩkɩ lɛɣtʋ ndʋ tɩwazɩɣ-ŋ yɔ, pɩkaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋla tʋma wena aɖaŋɩ-ŋ nɛ ɛsɩndaa yɔ. Yele nɛ ɖɩna mbʋ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla yɔ pɩ-taa nabʋyʋ.

¹⁶ Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlɩzɩ se ŋcakɩ ɛɖandʋ alɩwaatʋ natʋyʋ. Ɛzɩ Yesu yɔɔdʋʋ yɔ, halaa nabɛyɛ lɩzɩɣ se paawalɩɣ paa ɛyaa ɩmaɣzɩɣ se ɛɖandʋ caɣʋ tɩkɛ lɩmaɣza kɩbana pa-ageeta taa yɔ. (Mat. 19:​10-12) Lalaa lɛ, wɛtʋ natʋyʋ yebina nɛ patɩwalɩ. Ña-taa ɛtɛ se Yehowa nɛ Yesu paaniŋ Krɩstʋ ñɩma mba pɛkɛ aɖamɛɛ yɔ. Ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ, koobiya halɩñɩma mba pɛkɛ aɖamɛɛ yɔ, pahaɣ kɩɖaŋ kɩbaŋ siŋŋ pa-agbaa taa. Pɔsɔɔlɩ ɛyaa lalaa nɛ pamaɣzɩɣ pɔ-yɔɔ, piyeba nɛ papɩsɩ ɛyaa sakɩyɛ newaa yaa pɔ-kɔɔnaa nɛ po-ɖoonaa fezuu taa.—Kalɩ Maarɩkɩ 10:​29, 30; 1 Tim. 5:2.

17. Ɛzɩma pɛlɛ nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛñɔɔzɩ ɛ-tɩ lɛɛlɛɛyɔ nɛ ɛla alɩwaatʋ tɩŋa Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ?

¹⁷ Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɩsɩ alɩwaatʋ tɩŋa Ɛsɔ sɛtʋ tʋmlaɖʋ. Koobiya halɩñɩma lakɩ tʋma sakɩyɛ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ tɔm susuu tʋmɩyɛ taa. (Keɣ. 68:11) Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla ɖʋtʋ lɛɛlɛɛyɔ nɛ ŋpaɣzɩ alɩwaatʋ tɩŋa Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ na? Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋkɛ nʋmɔʋ lɩzɩyʋ, ŋɖʋ nesi Ɛsɔ sɛtʋ kuduyuŋ maʋ tʋmɩyɛ yaa ŋla tʋmɩyɛ Betɛɛlɩ. Tɩmɩ kaɖʋwa ŋga ŋɖʋ ña-tɩ yɔ kɔ-yɔɔ. Yɔɔdɩnɩ mba patalɩ kaɖʋwa ŋga yɔ nɛ ŋna se ɛbɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla nɛ ña ɖɔɖɔ ŋtalɩ-kɛ. Pʋwayɩ lɛ, la ɖʋtʋ ndʋ tɩsɩɣnɩ-ŋ se ŋpɩzɩ nɛ ŋtalɩ kaɖʋwa ŋga yɔ. Ye  ŋpɩsɩ alɩwaatʋ tɩŋa Ɛsɔ sɛtʋ tʋmlaɖʋ yɔ, ŋkaɣ hiɣu waɖɛ nɛ ŋla tʋma kɩbana sakɩyɛ Yehowa sɛtʋ taa.

18. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ ɛcɔnɩ camɩyɛ pʋcɔ nɛ ɛlɩzɩ weyi ɛ nɛ ɩ pakaɣ ɖɔkʋʋ nesi yɔ? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)

¹⁸ Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlɩzɩ se ŋwalɩɣ. Wɛtʋ kɩbandʋ nɛ lɛɣtʋ ndʋ tɩ-tɔm ɖɩyɔɔdɩ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa yɔ, tɩkaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋpɩsɩ halʋ kɩbanʋ. Toovenim taa lɛ, ye ŋsɔɔlɩ walʋʋ yɔ, pɩwɛɛ se ŋcɔnɩ camɩyɛ pʋcɔ nɛ ŋlɩzɩ weyi ŋkaɣ walʋʋ yɔ. Pɩkɛ lɩmaɣza sɔsɔna wena ŋkpakɩɣ ñe-wezuu caɣʋ taa yɔ a-taa naɖɩyɛ. Tɔzɩ se abalʋ weyi ŋkaɣ walʋʋ yɔ, ɛnʋ kaɣnɩ kɛʋ ña-ñʋʋdʋ. (Roma 7:2; Efɛz. 5:​23, 33) Pʋyɔɔ lɛ, pɔzɩ ña-tɩ se: «Ɛkɛ Krɩstʋ tʋ weyi ɛpɩ fezuu taa yɔ? Ɛsɩɣ fezuu taa wondu kajalaɣ ɖeɖe e-wezuu caɣʋ taa? Ɛkpakɩɣ lɩmaɣza kɩbana na? Ye picoɖi-i yɔ, etisiɣ se picoɖi-i? Ɛñaŋ halaa na? Ɛkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɛsɩnɩ-m fezuu taa, tomnaɣ yɔɔ nɛ ɛwɩlɩ-m sɔɔlɩm na? Ɛlakɩ tʋma wena paɖʋʋ-ɩ yɔ camɩyɛ na? Tʋma wena paɖʋ-ɩ ɛgbɛyɛ taa, nɛ ɛzɩma ɛlakɩ-yɛ?» (Luka 16:10; 1 Tim. 5:8) Toovenim taa lɛ, ye ŋsɔɔlaa se ŋhiɣ walʋ kɩbanʋ yɔ, pɩwɛɛ se ña ɖɔɖɔ ŋñɔɔzɩ ña-tɩ nɛ ŋkɛ halʋ kɩbanʋ.

19. Tʋmɩyɛ nɖɩ Ɛsɔ ɖʋ halʋ se ɛkɛ «sɩnɩyʋ» yɔ, ɛbɛ yɔɔ ɖɩkɛnɩ-ɩ hɩɖɛ ɖʋʋ?

¹⁹ Bibl yɔɔdʋʋ se halʋ kɩbanʋ kɛ «sɩnɩyʋ weyi [ɛmʋnaa] yɔ» ɛ-walʋ. (Kiɖe 2:18) Ɛzɩ pɩwɩlɩɣ se halʋ fɛyɩnɩ wazaɣ siŋŋ? Aayɩ! Toovenim taa lɛ, halʋ kɛʋ ɛ-walʋ sɩnɩyʋ yɔ, pɩkɛnɩ-ɩ hɩɖɛ ɖʋʋ. Halɩ Bibl yɔɔdʋʋ ɖoŋ ɖoŋ se Yehowa kɛ «sɩnɩyʋ.» (Keɣ. 54:4; Ebr. 13:6) Ye halʋ ɛɖʋʋ ɛ-walʋ nesi nɛ ɛsɩɣnɩ-ɩ se ɛkpaɣ lɩmaɣza wena awazɩɣ hɔʋ yɔ, ɛkɛ-ɩ sɩnɩyʋ siŋŋ. Ɛsɔɔlɩ Yehowa pʋyɔɔ lɛ, ɛlakɩ mbʋ payɩ ɛpɩzɩɣ yɔ se ɛsɩnɩ ɛyaa lalaa nɛ pana wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ ɛ-walʋ wɛna yɔ. (Adu. 31:​11, 12; 1 Tim. 3:11) Ye ŋcɛyɩsɩɣ sɔɔlɩm mbʋ ŋwɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ, nɛ ŋsɩɣnɩ ɖɔɖɔ lalaa ɖɩɣa nɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ, pɩsɩɣnɩ-ŋ nɛ ŋñɔɔzɩ ña-tɩ nɛ ŋla tʋmɩyɛ nɖɩ cee wayɩ.

20. Ðoŋ weyi ɖoyo nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛwɛɛnɩ ɛ-hɔʋ yɔɔ?

²⁰ Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɩsɩ ɖoyo. Ñe-nesi ɖɔkʋʋ wayɩ ña nɛ ña-walʋ ɩpɩzɩɣ nɛ ɩlʋlɩ piya. (Keɣ. 127:3) Pʋyɔɔ lɛ, pɩwɛɣ ɖeu se ŋmaɣzɩ mbʋ pɩwɛɛ se ŋla nɛ ŋpɩsɩ ɖoyo kɩbanʋ yɔ pɩ-yɔɔ. Ye ŋɖɔkɩ nesi yaa ŋpɩsɩ ɖoyo yɔ, wɛtʋ kɩbandʋ nɛ lɛɣtʋ ndʋ tɩ-tɔm ɖɩyɔɔdɩ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa yɔ, tɩkaɣ-ŋ sɩnʋʋ. Ñɔ-sɔɔlɩm, ña-camɩyɛ lakasɩ nɛ ño-suuɖu pakaɣ yebu nɛ ñɔ-hɔʋ wɛɛ koboyaɣ taa nɛ ñe-piya wɛɛ pɛɛyɛ taa.—Adu. 24:3.

21. Lɩmaɣza wena ɖɩwɛnɩ ɖo-koobiya halɩñɩma yɔɔ, nɛ ɛbɛ yɔɔ? (Cɔnɩ takayaɣ huyuu yɔɔ kɩlɛmʋʋ.)

²¹ Koobiya halɩñɩma, ɖɩsɔɔlɩ-mɩ mbʋ payɩ ɩlakɩ Yehowa nɛ ɛ-samaɣ yɔ pɩ-yɔɔ. (Ebr. 6:10) Iɖiɣni pana ñaɣʋ se ɩwɛɛnɩ fezuu taa wɛtʋ kɩbandʋ nɛ lɛɣtʋ ndʋ tiyeki se mɩ nɛ lalaa ihiɣ koboyaɣ mi-wezuu caɣʋ taa yɔ; ɩñakɩ pana ɖɔɖɔ se ɩñɔɔzɩ mɩ-tɩ camɩyɛ nɛ ɩla tʋma wena pɩtɩla aɖaŋ-mɩ nɛ ɛsɩndaa yɔ. Ɩmʋ ñɩm siŋŋ Yehowa ɛgbɛyɛ taa!