Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

TƆM ÑƲƲ ŊGƲ ÐƖKPƐLƖKƖƔ YƆ 4

Mbʋ ŋgee kediɣzaɣ ŋga kɛwɛ kɛlɛʋ yɔ kɛkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ ɖe-Wiyaʋ yɔɔ yɔ

Mbʋ ŋgee kediɣzaɣ ŋga kɛwɛ kɛlɛʋ yɔ kɛkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ ɖe-Wiyaʋ yɔɔ yɔ

“Pʋnɛ pɩsɩŋnɩ mon-tomnaɣ.  . . . Pʋnɛ pɩsɩŋnɩ man-calɩm mbʋ pɩkɛ ‘ɛgbɛyɛ calɩm [yɔ].’”​—MAT. 26:26-28.

HENDU 16 Ɩsa Yah se ɛta num Yesu

LƖMAƔZA SƆSƆNA *

1-2. (a) Ɛbɛ yɔɔ pɩɩɖɩɣzɩɣ-ɖʋ se Yesu labɩnɩ tʋmɩyɛ mbʋ pɩwɛ kɛlɛʋ yɔ se ɛwɩlɩ-ɖʋ ɛzɩma ɖɩtɔzɩ ɛ-sɩm yɔɔ yɔ? (b) Yesu wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ taa ɖɩkaɣ tazʋʋ?

ŊPƖZƖƔ nɛ ŋkɛdɩ mbʋ pɩlakɩ paa pɩnaɣ ŋga Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ ɖɩlaɖɛ yɔ, pɩ-tɔm na? Pɩtʋʋ fɛyɩ se ɖa-taa sakɩyɛ tɔzʋʋ mbʋ pɩlakɩ Kɩbaɣlʋ Ðanaɣ Tɔɔnaɣ sɔnzɩ ɖɩlaɖɛ yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, sɔnzɩ nzɩ sɩwɛ kɛlɛʋ. Paa mbʋ yɔ, pɩkɛnɩ sɔnzɩ nzɩ sɩmʋ ñɩm pɩdɩɩfɛyɩ yɔ. Ɛlɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩpɔzɩ ɖa-tɩ se: ‘Ɛbɛ yɔɔ sɩwɛ kɛlɛʋ mbʋ?’

2 Alɩwaatʋ ndʋ Yesu lakaɣ ɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ, paasɩmɩ-ɩ se ɛtɩŋɩɣnɩ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩwɛ kɛlɛʋ, kɩ-taa tʋ kpayɩ kpayɩ nɛ kɩ-taa nɩʋ wɛɛ ɖɔɖɔ kɛlɛʋ yɔ kɩ-yɔɔ nɛ ɛwɩlɩɣ toovenim tɔm kɩcɛyɩtʋ. (Mat. 7:28, 29) Mbʋ ɖɔɖɔ ɛwɩlɩ-ɖʋ nʋmɔʋ kɛlɛʋ ñɩŋgʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖɩtɩŋna nɛ ɖɩtɔzɩ * ɛ-sɩm yɔɔ yɔ. Iyele nɛ ɖɩmaɣzɩ sɔnzɩ nzɩ nɛ tɔm ndʋ Yesu yɔɔdaa nɛ mbʋ ɛlaba yɔ pɩ-taa nabʋyʋ yɔɔ camɩyɛ. Ðɩkaɣ naʋ ɛzɩma Yesu wɩlaa se eluzuu ɛ-tɩ, ɛwɛ abalɩtʋ nɛ ɛwɛɛnɩ sɔɔlɩm yɔ. Nɛ ɖɩkaɣ ɖɔɖɔ kpɛlɩkʋʋ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ-ɩ nɛ pɩkpaɖɩ yɔ.

YESU WƐNƖ TƖ LUZUU

Kpɔnʋ nɛ vɛɛ ŋgʋ palakɩnɩ tʋmɩyɛ Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ alɩwaatʋ taa yɔ, pɩtɔzʋʋ-ɖʋ se Yesu kpaɣ e-wezuu nɛ ɛlaa ɖɔ-yɔɔ nɛ lɛɛlɛɛyɔ ɛkɛ ɖe-Wiyaʋ ɛsɔdaa (Cɔnɩ tayʋʋ 3-5)

3. (a) Ɛzɩ Maatiyee 26:26-28 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛzɩma Yesu labɩ ɛ-sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ nɛ sɩwɛɛ kɛlɛʋ? (b) Nɛ ɛbɛ wondu naalɛ ndʋ ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ tɩsɩŋnaa?

3 Yesu nɛ ɛ-apostoloowaa siɣsiɣ ñɩma 11 paawɛna pʋcɔ nɛ ɛla ɛ-sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ. Mbʋ pakpaɣaa nɛ pɔtɔɔnɩ Paska kazandʋ nɛ pɩkazɩ yɔ, pɩ-taa ɛlɩzaa nɛ ɛlabɩnɩ sɔnzɩ kɛlɛʋ ñɩnzɩ nzɩ. (Kalɩ Maatiyee 26:26-28.) Kpɔnʋ ŋgʋ kɩ-taa patɩɖʋ lɔlɔm yɔ nɛ vɛɛ ŋgʋ kɩɩwɛ peeɖe yɔ, pe-ɖeke ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ. Yesu heyi ɛ-apostoloowaa se wondu ndʋ tɩ-naalɛ tɩsɩŋnɩ e-tomnaɣ nɛ ɛ-calɩm mbʋ pɩtalɩ pilim yɔ, nɛ piileɖiɣ lɛ ɛkaɣ ɛ-calɩm nɛ e-tomnaɣ ŋga laʋ pɔ-yɔɔ. Ɛzɩma ɛlabɩ kediɣzaɣ kɩfalaɣ ŋga kɔ-tɔm cɛyaa yɔ nɛ kɛwɛɛ kɛlɛʋ yɔ, pɩtɩla pɩtaaɖɩɣzɩ apostoloowaa. Ɛbɛ yɔɔ?

4. Lɔŋ weyi Yesu kaatasɩ Maarta yɔ, ɛzɩma ɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩnɩɩ mbʋ pʋyɔɔ ɛlabɩ ɛ-sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ tɔɔnaɣ nɛ kɛwɛɛ kɛlɛʋ yɔ?

4 Maɣzɩ mbʋ pɩɩlaba alɩwaatʋ ndʋ Yesu wobi ɛ-taabalaa Lazaarɩ, Maarta nɛ Maarɩɩ pɛ-tɛ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Pɩlakɩ fenasɩ nasɩyɩ yɔ nɛ pɩɩkɛnɩ ɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ pɩnaɣ naadozo ñɩŋga taa. Ɛ nɛ wɛ paacaɣ nɛ pɛkɛdɩɣ lɛ, ɛpaɣzɩ-wɛ tɔm wɩlʋʋ. Maarta kaawɛ peeɖe ɛlɛ ɛ-ɛsɩyɛ kaasɛnɩ tɔɔnaɣ sakɩyɛ labʋ se ɛmʋnɩ ɛ-ɛgɔm sɔsɔ. Yesu na mbʋ lɛ, ɛtasɩ Maarta lɔŋ nɛ sɔɔlɩm. Ɛsɩnɩ-ɩ nɛ ɛna se pɩtɩkɛ paa ɛzɩmtaa pɩpɔzaa se pala tɔɔnaɣ ŋga ka-labʋ wɛ kaɖɛ yɔ. (Luka 10:40-42) Pʋwayɩ pɩɩkazɩ ñɩɣtʋ pazɩ se Yesu ɛkpaɣ ɛ-tɩ nɛ ɛlaa lɛ, ɛ-maɣmaɣ ɛɖɔ lɔŋ weyi ɛɛtasɩ Maarta yɔ ɩ-yɔɔ. Ɛlabɩ ɛ-sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ tɔɔnaɣ nɛ kɛwɛɛ kɛlɛʋ. Ɛbɛ tɔm tʋnɛ tɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ Yesu yɔɔ?

5. (a) Ɛzɩma Yesu labɩnɩ tʋmɩyɛ tɔɔnaɣ ŋga kɛwɛ kɛlɛʋ yɔ, ɛbɛ pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ ɛ-yɔɔ? (b) Nɛ ɛzɩma pɩlabɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ tɔm ndʋ tɩwɛ Filiipi mba 2:5-8 taa yɔ?

5 Yesu wɩlaa se ɛwɛnɩ tɩ luzuu ɛ-yɔɔdaɣ nɛ ɛ-lakasɩ tɩŋa taa. Pʋyɔɔ lɛ, pɩɩɖɩɣzɩɣ-ɖʋ se ɖoo kɛdɛzaɣ ñɩna wena ɛcaɣ wezuu tɛtʋ yɔɔ yɔ a-taa, ɛlɩzɩ tɩ luzuu siŋŋ nɛ ɛwɩlɩ. (Mat. 11:29) Ɛɛnawa se piileɖiɣ lɛ, ɛkaɣ laʋ kɩlaʋ ŋgʋ kɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ ɛyaa wezuu caɣʋ taa yɔ nɛ Yehowa kaɣ-ɩ fezuu se ɛpɩsɩ Wiyaʋ ɛsɔdaa. Paa mbʋ yɔ, ɛtɩla pʋyʋ sɔsɔm ɛ-sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ taa se ɛhɔ ɛyaa lɩmaɣza nɛ ewoni ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔɔ. Ɛlɛ eheyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se tam kʋɖʋm pɩnaɣ taa lɛ, pala ŋgee kediɣzaɣ ŋga kɛwɛ kɛlɛʋ yɔ nɛ pɔtɔzʋʋnɩ ɛ-yɔɔ. (Yoh. 13:15; 1 Kɔr. 11:23-25) Ɛzɩma Yesu labɩnɩ tʋmɩyɛ tɔɔnaɣ ŋga kɛwɛ kɛlɛʋ nɛ kamʋna yɔ, pɩwɩlɩɣ se ɛɛkpazɩɣ ɛ-tɩ. Ða-taa pɩzɩɣ nɛ pɩla leleŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, tɩ luzuu kɛnɩ ɖe-Wiyaʋ weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ ɛ-wɛtʋ kɩbandʋ sɔsɔtʋ taa lɛɛtʋ.​—Kalɩ Filiipi mba 2:5-8.

6. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala yɔ, ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ Yesu tɩ luzuu?

6 Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ Yesu tɩ luzuu? Ye ɖɩsɩɣ lalaa kɛzɛsɩ kajalaɣ lone taa yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ Yesu tɩ luzuu. (Fil. 2:3, 4) Maɣzɩ mbʋ pɩɩlabɩ ɖoo kɛdɛzaɣ ñɩna wena a-taa Yesu caɣ wezuu tɛtʋ yɔɔ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Yesu nawa se pɩkazɩ pazɩ lɛ, ɛkaɣ nɩʋ siziŋ nɛ ɛsɩ, paa mbʋ yɔ ɛmaɣzaɣ ɛ-apostoloowaa siɣsiɣ ñɩma mba piileɖiɣ lɛ, pakaɣ nɩʋ siziŋ ɛ-yɔɔ yɔ pɔ-yɔɔ siŋŋ. Pʋyɔɔ lɛ, ɛwɩlɩ-wɛ tɔm, ɛkpazɩ-wɛ ɖoŋ nɛ ɛhɛzɩ pa-laŋa ɖoo ana a-taa. (Yoh. 14:25-31) Yesu luzi ɛ-tɩ nɛ ɛwɩlɩ se ɛmaɣzɩɣ lalaa kɛzɛɣa yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-ñɩŋga yɔɔ. Ɛkɛnɩ-ɖʋ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ siŋŋ!

YESU WƐ ABALƖTƲ

7. Yesu tɩɩlabɩ Kɩbaɣlʋ Ðanaɣ Tɔɔnaɣ sɔnzɩ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛzɩma ɛwɩlaa se ɛwɛ abalɩtʋ siŋŋ?

7 Yesu tɩɩlabɩ Kɩbaɣlʋ Ðanaɣ Tɔɔnaɣ sɔnzɩ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛwɩlaa se ɛwɛ abalɩtʋ siŋŋ. Ɛzɩma tɩyɛ? Eetisi faaa se ɛla ɛ-Caa sɔɔlɩm paa ɛɛnawa se pɩkaɣ pɔzʋʋ se pakʋ-ɩ yɔ. Pakʋ-ɩ mbʋ pʋyɔɔ yɔ pamaɣzaɣ se ɛtʋ Ɛsɔ. Pʋbʋ taa lɛ, ye pakʋ ɛyʋ kɩwɛɛkɩm mbʋ pɩ-yɔɔ yɔ, pɩkɛ fɛyɛ tɔm. (Mat. 26:65, 66; Luka 22:41, 42) Yesu ɖɔkɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ kpam se piyele nɛ Yehowa hɩɖɛ sɛɛ, ɛtɩnɩ Ɛsɔ kewiyitu kɩkɩlɩtʋ tɔɔʋ yɔɔ, nɛ pɩha waɖɛ mba pekpiɖi pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ yɔ se pehiɣ tamtam wezuu. Alɩwaatʋ kʋɖʋmtʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, Yesu ñɔɔzɩ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa se papɩzɩ nɛ palʋbɩnɩ kala wena pakaɣ katʋʋ nɛ ɛsɩndaa yɔ.

8. (a) Tɔm ndʋ Yesu heyi ɛ-apostoloowaa siɣsiɣ ñɩma? (b) Yesu sɩm wayɩ lɛ, ɛzɩma ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa maɣzɩnɩ ɛ-abalɩtʋ?

8 Yesu wɩlaa ɖɔɖɔ se ɛwɛ abalɩtʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛmaɣzaɣ ɛ-apostoloowaa siɣsiɣ ñɩma kɩcɛyɩm yɔɔ nɛ ɛtɩka ɛ-lɩmaɣza nɩɣzɛ wena ɛpɩzaɣ se ɛwɛɛna yɔ a-yɔɔ. Ɛɖɔɔnɩ Yudaasɩ nɛ ɛla ŋgee kediɣzaɣ ŋga yɔ, kakaɣ tɔzʋʋ mba payɩ pakaɣ kɛʋ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa patam numwaa yɔ wazaɣ ŋga Yesu calɩm wɛna yɔ, nɛ kakaɣ-wɛ tɔzʋʋ ɖɔɖɔ se pa nɛ ɩ pɛwɛ ɛgbɛyɛ kɩfaɖɛ taa. (1 Kɔr. 10:16, 17) Pɩsa nɛ Yesu sɩnɩ-wɛ nɛ pɔɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ nɛ pa nɛ ɩ pɔtɔɔ kewiyitu lɛ, eheyi-wɛ mbʋ ɛ nɛ ɛ-Caa pɔsɔɔlaa se pala yɔ. (Yoh. 15:12-15) Yesu heyi ɛ-apostoloowaa ɖɔɖɔ kala wena pakaɣ katʋʋ nɛ ɛsɩndaa yɔ a-tɔm. Eheyi-wɛ se pamaɣzɩnɩ ɛ-kɩɖaʋ nɛ pɩtɛ lɛ, eseɣti-wɛ se ‘pɔɖɔkɩ kpam’ yaa pɛwɛɛ abalɩtʋ. (Yoh. 16:1-4a, 33) Pɩnzɩ sakɩyɛ wayɩ, Yesu tɔm kpɛlɩkɩyaa wobi pɩ-yɔɔ nɛ pamaɣzɩnɩ ɛ-kɩlaʋ lɩmaɣza nɛ pɛwɛɛ abalɩtʋ. Paa pɩɩpɩzaɣ se piyele nɛ pɔtɔɔ kʋñɔŋ yɔ, pasɩnɩ ɖama kala ndɩ ndɩ wena pakataa yɔ a-taa.​—Ebr. 10:33, 34.

9. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ Yesu nɛ ɖɩwɩlɩ se ɖɩwɛ abalɩtʋ?

9 Sɔnɔ, ɖa ɖɔɖɔ ɖɩmaɣzɩɣnɩ Yesu nɛ ɖɩwɩlɩɣ se ɖɩwɛ abalɩtʋ. Pɩpɔzʋʋ-ɖʋ abalɩtʋ pʋcɔ nɛ ɖɩpɩzɩ nɛ ɖɩsɩnɩ ɖo-koobiya mba panazɩɣ-wɛ pe-tisuu yɔɔ yɔ. Nabʋyʋ taa, papɩzɩɣ nɛ pɔtɔ ɖo-koobiya salaka ɖulum. Alɩwaatʋ ndʋ pɩtalɩɣ-wɛ mbʋ yɔ, pɩpɔzʋʋ se ɖɩla mbʋ ɖɩpɩzɩɣ yɔ nɛ ɖɩsɩnɩ-wɛ. Nɛ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se ɖɩlʋ pɔ-yɔɔ. (Fil. 1:14; Ebr. 13:19) Nʋmɔʋ lɛɛkʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖɩtɩŋɩɣna nɛ ɖɩwɩlɩɣ se ɖɩwɛ abalɩtʋ yɔ, ŋgʋ lɛ se ɖiwoki pɩ-yɔɔ nɛ ɖisusuu tɔm nɛ “abalɩtʋ.” (Tʋma 14:3) Ɛzɩ Yesu yɔ, ɖɩtɛm ɖa-taa se ɖiwoki pɩ-yɔɔ nɛ ɖisusi Kewiyaɣ tɔm paa nabʋyʋ taa ɛyaa ɩkaɖɩɣnɩ-ɖʋ yaa panazɩɣ-ɖʋ yɔ. Ɛlɛ nabʋyʋ taa, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ɖʋ ɛzɩ ɖɩfɛyɩ abalɩtʋ yɔ. Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla?

10. (a) Kpɩtaŋ nɩɩyɩ pʋcɔ nɛ pɩtalɩ Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ lɛ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla? (b) Nɛ ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzaa se ɖɩla mbʋ?

10 Ye ɖɩmaɣzɩɣ lidaʋ ŋgʋ Krɩstʋ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ haɣ-ɖʋ yɔ kɩ-yɔɔ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛ abalɩtʋ nɛ pɩkpaɖɩ. (Yoh. 3:16; Efɛz. 1:7) Kpɩtaŋ nɩɩyɩ pʋcɔ nɛ pɩtalɩ Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ lɛ, ɖɩwɛnɩ waɖɛ kɩbanɖɛ se ɖɩwɩlɩ ɖɛ-ɛsɩmɩyɛ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yɔɔ. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, ñaɣ pana nɛ ŋkalɩ Bibl hɔɔlɩŋ weyi pahawa se pakalɩ sɔnzɩ nzɩ sɩ-alɩwaatʋ taa yɔ. Tɩmɩ nɛ ŋmaɣzɩ mbʋ pɩlaba pʋcɔ nɛ pɩtalɩɣ evemiye nɖɩ Yesu sɩba yɔ nɛ mbʋ pɩlabɩ pʋwayɩ yɔ pɩ-yɔɔ. Ye ɖɩlabɩ mbʋ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɖikpeɣliɣ Kɩbaɣlʋ Ðanaɣ Tɔɔnaɣ sɔnzɩ ɖɩlaɖɛ yɔ, ɖɩnɩɣ mbʋ kpɔnʋ nɛ vɛɛ pasɩŋnaa yɔ pɩ-taa nɛ pɩkpaɖɩ nɛ mbʋ pʋyɔɔ pasɩŋnɩ kɩlaʋ ŋgʋ kɩwɛ ŋgee yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩnɩɣ mbʋ Yesu nɛ Yehowa palabɩ-ɖʋ yɔ nɛ ɛzɩma pɩwazɩɣ ɖa nɛ ɖɛ-ɛyaa kʋsɔɔlaa yɔ pɩ-taa yɔ, pɩkpazɩɣ ɖoŋ lidaʋ ŋgʋ ɖɩwɛna yɔ nɛ pituzuu-ɖʋ se ɖɩɖɔkɩ kpam nɛ pɩkɔɔ nɛ pɩsɩɩnɩ ɛjaɖɛ tɛm wiye.​—Ebr. 12:3.

11-12. Ðɩyɔɔdʋʋ nɛ pɩtalɩ cɩnɛ yɔ, tɔm ndʋ ɖɩkpɛlɩkaa?

11 Ðɩyɔɔdʋʋ nɛ pɩtalɩ cɩnɛ yɔ, ɖɩkpɛlɩkaa se pɩtasɩnɩ se Kɩbaɣlʋ Ðanaɣ Tɔɔnaɣ sɔnzɩ tɔzʋʋ-ɖʋ se kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ mʋ ñɩm siŋŋ lɛ, sɩtɔzʋʋ-ɖʋ ɖɔɖɔ Yesu wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ tɩkɛnɩ tɩ-luzuu nɛ abalɩtʋ yɔ tɩ-yɔɔ. Ða-taa pɩzɩɣ nɛ pɩla leleŋ se Yesu weyi ɛkɛ Cɔjɔ Sɔsɔ ɛsɔdaa nɛ etendiɣ Ɛsɔ ɖɔ-yɔɔ yɔ, ɛwɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ halɩ nɛ sɔnɔ. (Ebr. 7:24, 25) Pɩsa nɛ ɖɩwɩlɩ se ɖɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩla ɛ-sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ ɖeyi ɖeyi ɛzɩ ɛɖʋʋ paɣtʋ yɔ. (Luka 22:19, 20) Ðɩlakɩ sɔnzɩ nzɩ evemiye nɖɩ ɖɩtʋʋzɩnɩ Nisaŋ fenaɣ, kɩyakʋ 14 ŋgʋ wiye yɔ nɛ pɩkɛnɩ evemiye nɖɩ ɖɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ pɩnaɣ taa yɔ.

12 Kɩbaɣlʋ Ðanaɣ Tɔɔnaɣ sɔnzɩ kɛlɛʋ ñɩnzɩ nzɩ, sɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ wɛtʋ kɩbandʋ lɛɛtʋ ndʋ tiseɣti Yesu nɛ ɛsɩ ɖɔ-yɔɔ yɔ. Ɛɛwɛ tɛtʋ yɔɔ lɛ, paasɩmɩ-ɩ se ɛwɛnɩ wɛtʋ ndʋ. Wɛtʋ ndʋ lɛ ndʋ?

YESU WƐNƖ SƆƆLƖM

13. (a) Ɛzɩma Yohanɛɛsɩ 15:9 nɛ 1 Yohanɛɛsɩ 4:8-10 taa tɔm wɩlɩɣ sɔɔlɩm mbʋ Yehowa nɛ Yesu palɩzaa nɛ pawɩlɩ yɔ? (b) Nɛ mba pɔ-sɔɔlɩm mbʋ pɩwazɩɣ?

13 Yesu lɩzɩ sɔɔlɩm sɔsɔm mbʋ Yehowa wɛnɩ ɖɔ-yɔɔ yɔ nɛ ɛwɩlɩ ɖeyi ɖeyi ɛ-lakasɩ tɩŋa taa. (Kalɩ Yohanɛɛsɩ 15:9; 1 Yohanɛɛsɩ 4:8-10.) Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, Yesu sɔɔlɩnɩ ɛ-laŋɩyɛ faaa se ɛkpakɩɣ e-wezuu nɛ ɛcɛlɩ ɖɔ-yɔɔ. Paa ɖɩtɩɩkɛ patam numwaa yaa “heŋ lɛɛŋ” taa tʋ yɔ, sɔɔlɩm mbʋ Yehowa nɛ ɛ-Pɩyalʋ pawɩlɩ-ɖʋ pɩtɩŋnɩ kɩlaʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ yɔ, pɩwazɩɣ-ɖʋ. (Yoh. 10:16; 1 Yoh. 2:2) Maɣzɩ ɖɔɖɔ tɔɔnaɣ ŋga Yesu labɩnɩ tʋmɩyɛ Kɩbaɣlʋ tɔɔnaɣ tɔɔʋ sɔnzɩ taa yɔ kɔ-yɔɔ nɛ ŋna; kawɩlɩɣ se Yesu sɔɔlɩ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa nɛ ɛmaɣzɩɣ pɔ-yɔɔ. Ɛzɩma tɩyɛ?

Yesu wɩlaa se ɛwɛnɩ sɔɔlɩm nɛ ɛla ɛ-sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ nɛ sɩwɛɛ kɛlɛʋ se pɩsa nɛ ɖɩɖɔ ɖʋtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ pɩnzɩ mɩnɩŋ sakɩyɛ nɛ wɛtʋ ndɩ ndɩ taa (Cɔnɩ tayʋʋ 14-16) *

14. Ɛzɩma Yesu wɩlaa se ɛsɔɔlɩ ɛ-tɔm kpɛlɩkɩyaa?

14 Yesu wɩlaa se ɛsɔɔlɩ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa patam numwaa mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɩla sɔnzɩ nzɩ sɩwɛ kaɖɛ yɔ, ɛlɛ ɛkpaɣ tɔɔnaɣ ŋga kɛwɛ kɛlɛʋ yɔ nɛ ɛwɩlɩnɩ-wɛ ɛzɩma palakɩ sɔnzɩ nzɩ yɔ. Alɩwaatʋ wɛɛ nɛ tɩɖɛɣ lɛ, pɩɩpɔzaa se patam numwaa mba, powolo pɩ-yɔɔ nɛ palakɩ sɔnzɩ nzɩ paa pɩnaɣ ŋga. Nɛ pɩkaɣ pɔzʋʋ se palabɩ-sɩ wɛtʋ ndɩ ndɩ taa, halɩ pɩkpɛndɩnɩ salaka taa. (Natʋ 2:10) Papɩzaa nɛ paña Yesu yaa we? Ɛɛɛ.

15-16. Ɛzɩma nabɛyɛ pɩzaa nɛ pala Kɩbaɣlʋ Ðanaɣ Tɔɔnaɣ sɔnzɩ paa paawɛ wɛtʋ kaɖɛ ñɩndʋ taa?

15 Kpaɣnɩ kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa nɛ pɩtalɩ sɔnɔ, toovenim Krɩstʋ ñɩma wɛɛ nɛ pañakɩ pana nɛ palakɩ Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ. Palakɩ mbʋ papɩzɩɣ yɔ se pɔɖɔ Kɩbaɣlʋ Ðanaɣ Tɔɔnaɣ sɔnzɩ ɖʋtʋ yɔɔ, halɩ nabʋyʋ taa pɩkpɛndɩnɩ wɛtʋ kaɖɛ ñɩndʋ taa. Kɩɖaŋ nɩɩyɩ yɔ. Paaɖɩɣ Koobu Harold King salaka taa e-ɖeke Siini ɛjaɖɛ taa lɛ, ɛlabɩ mbʋ ɛpɩzaa yɔ se pɩsa nɛ ɛla Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ. Ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ mbʋ ɛɛwɛna yɔ nɛ ɛñɔɔzɩ kpɔnʋ nɛ vɛɛ mɛsaɣ tɛɛ. Ɛlabɩ akɔnta camɩyɛ ɖɔɖɔ se pɩsa nɛ ɛtɩlɩ evemiye nɖɩ palakɩ sɔnzɩ nzɩ yɔ. Evemiye nɖɩ ɖɩtalaa lɛ, etee hendu, ɛtɩmɩ nɛ ɛyɔɔdɩ samaɣ taa tɔm e-ɖeke.

16 Kɩɖaʋ lɛɛkʋ ɖɔɖɔ yɔ. Paatɔ koobiya halɩñɩma nabɛyɛ salaka Caama you naalɛ ñɩŋgʋ alɩwaatʋ taa. Paba ɖɔɖɔ paɖʋ pe-weziŋ kaɖɛ taa se pɩsa nɛ pala Kɩbaɣlʋ Ðanaɣ Tɔɔnaɣ sɔnzɩ. Ɛlɛ, ɛzɩma wondu ndʋ palakɩnɩ sɔnzɩ yɔ tɩwɛ kɛlɛʋ yɔ pʋyɔɔ lɛ, papɩzaa nɛ pɔtɔzɩ Yesu sɩm yɔɔ mɛsaɣ tɛɛ. Pɛkɛdaa se: “Ðɩɩsɩŋ ɖama cɔlɔ kpam nɛ ɖɩcɔ ɖama nɛ ɖɩta nɛ ɖɩsɩɩ kpelaɣ cikpelaɣ nakɛyɛ ɖɛ-hɛkʋ taa. Ðihuuzi kɔ-yɔɔ sabʋʋ kʋhʋlʋmʋʋ nɛ ɖɩsɩɩ kpɔnʋ nɛ vɛɛ pɩ-yɔɔ. Pɩsa nɛ pataakpa-ɖʋ lɛ, ɖɩtɩtʋsɩ laatriki miŋ ɛlɛ buuzii nakʋyʋ ɖɩsɔba. . . . Ða-tɩŋa ɖɩtasɩ heyuu ɖa-Caa ɖuutu ndʋ ɖɩɩlabɩnɩ ɖa-laŋɩyɛ pilim se ɖɩkpakɩɣ ɖo-ɖoŋ kpeekpe nɛ ɖɩlʋbɩnɩ Ɛ-hɩɖɛ kiɖeɖee yɔɔ yɔ.” Koobiya panɛ pawɩlaa se pɛwɛnɩ tisuu siŋŋ! Yesu wɩlaa se ɛsɔɔlɩ-ɖʋ siŋŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ eyeba se pɩwɛɛ-ɖʋ kɛlɛʋ se ɖɩtɔzɩ ɛ-sɩm yɔɔ halɩ paa ɖɩwɛ wɛtʋ kaɖɛ ñɩndʋ taa yɔ.

17. Tɔm ndʋ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩpɔzɩ ɖa-tɩ?

17 Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ kɩyakʋ wɛɣ nɛ kɩñɔtʋʋ lɛ, pɩwɛɣ ɖeu se ɖa-taa paa anɩ ɛpɔzɩ ɛ-tɩ tɔm tʋnɛ: ‘Ɛzɩma manpɩzɩɣ nɛ manɩɣzɩnɩ Yesu, sɔɔlɩm wɩlʋʋ nʋmɔʋ taa nɛ pɩkpaɖɩ? Mamaɣzɩɣ mon-koobiya Krɩstʋ ñɩma kɩcɛyɩm yɔɔ nɛ pɩkpaɖɩ ma-maɣmaɣ ma-ñɩmbʋ yɔɔ yaa we? Manɖaŋɩɣ se mon-koobiya ɩla mbʋ paapɩzɩɣ yɔ, yaa mansɩm po-ɖoŋ kamaɣ?’ Tɛtɛ pɩla mbʋ nɛ paa ɛzɩmtaa lɛ, ɖɩmaɣzɩɣnɩ Yesu nɛ ɖɩwɩlɩɣ se ɖɩwɛnɩ “maɣzɩm kʋɖʋmʋm.”​—1 Pɩy. 3:8.

TAASƆƆ LƆŊ KƖBAŊ ƖNƐ Ɩ-YƆƆ KAAƲ

18-19. (a) Tɔm ndʋ ɖa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛmna?(b) Ɛbɛ ŋtɛm ña-taa se ŋlakɩ?

18 Piileɖiɣ lɛ, Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ ɖʋtʋ sɩɣ tɩnaɣ. Yesu ‘kɔŋ’ kʋñɔŋ sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa lɛ, ɛkaɣ kpeɣluu “mba ɛlɩzaa” se pakpa ɛsɔdaa yɔ, nɛ pʋbʋ taa Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ kaɣ sɩʋ tɩnaɣ.​—1 Kɔr. 11:26; Mat. 24:31.

19 Paa Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ ɛsɩ tɩnaɣ yɔ, ɖa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se Yehowa samaɣ kaɣ wobu pɩ-yɔɔ nɛ kɔtɔzʋʋ nɛ taa leleŋ lɔŋ kɩbaŋ weyi ŋgee kediɣzaɣ ŋga kɛkpɛlɩkɩ-ɖʋ tɩ luzuu, abalɩtʋ, nɛ sɔɔlɩm nʋmɔʋ taa yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, mba paawobi Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ ɖɩlaɖɛ nɛ pana yɔ, pakaɣ kɛdʋʋ sɔnzɩ kɩbanzɩ nzɩ sɩ-yɔɔ tɔm mba pehikiɣ wezuu yɔ se pɩwazɩ paba ɖɔɖɔ. Ɛlɛ pɩsa nɛ sɔnzɩ nzɩ sɩwazɩ-ɖʋ kpaɣnɩ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩmaɣzɩɣnɩ Yesu tɩ luzuu, ɛ-abalɩtʋ nɛ ɛ-sɔɔlɩm. Ye ɖɩlakɩ mbʋ yɔ, ɖa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se Yehowa kaɣ-ɖʋ wazʋʋ.​—2 Pɩy. 1:10, 11.

HENDU 13 Krɩstʋ kɛnɩ ɖa-kɩɖaʋ

^ tay. 5 Pɩkazɩ pazɩ ɖɩkaɣ wobu Kɩbaɣlʋ Ðanaɣ Tɔɔnaɣ sɔnzɩ ɖɩlaɖɛ se ɖɩtɔzɩ Yesu Krɩstʋ sɩm yɔɔ. Ŋgee kediɣzaɣ kanɛ kɛkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ tɔm sakɩyɛ Yesu tɩ luzuu, ɛ-abalɩtʋ nɛ ɛ-sɔɔlɩm pɔ-yɔɔ. Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ Yesu wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ yɔ.

^ tay. 2 TƆM TƆBƲƲ: Pɔtɔm se pɔtɔzɩ nabʋyʋ yaa nɔɔyʋ yɔɔ yɔ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ se pala mbʋ pɩwɛ ŋgee yɔ nɛ pɔtɔzɩnɩ pɩ-yɔɔ yaa ɛyʋ ɛnʋ ɛ-yɔɔ nɛ paɖʋ-ɩ hɩɖɛ.

^ tay. 56 KƖLƐMƖŊ YƆƆ TƆM Hɔɔlʋʋ 22-23: Toovenim Ɛsɔ sɛyaa nabɛyɛ wɛɛ nɛ palakɩ Yesu Krɩstʋ sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ ɛgbɛyɛ naɖɩyɛ taa; pɩnzɩ 1800 waa ɖɩdɛnɖɛ; salaka nakɛyɛ taa Naazii ñɩma alɩwaatʋ taa; nɛ ɖa-alɩwaatʋ taa laŋaɣ ŋga kamʋnɩ camɩyɛ nɛ kɛkɛ Kewiyaɣ Kpaaŋ yɔ kɛ-tɛɛ Amerika hadɛ kiŋ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa soŋaɣ wɛɛ yɔ.