1. (a) Lɔŋ tasʋʋ mbʋ wɛ Filiipi mba 2:3 taa? (b) Nɛ ye ɖɩɖɔm lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ yɔ, ɛbɛ lɩɣ pɩ-taa?

ÐƖÑAŊ Yehowa nɛ tɩ luzuu mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɖɩnawa se paa ɛzɩmtaa lɛ, ɛsɩm mbʋ pɩwazɩɣ-ɖʋ nɛ pɩkɩlɩ yɔ. (Efɛz. 4:22-24) Tɩ luzuu seɣtiɣ-ɖʋ se ɖɩsɩɩ Yehowa sɔɔlɩm labʋ kajalaɣ ɖeɖe nɛ pɩtaakɛ ɖa-maɣmaɣ ɖa-ñɩmbʋ, nɛ pɩwɛɛ se ɖɩkpaɣ lalaa se pakɩlɩ-ɖʋ. Mbʋ pɩlɩɣ pɩ-taa yɔ lɛ se taabalɩyɛ kɩbanɖɛ wɛɣ ɖa nɛ Yehowa nɛ ɖo-koobiya ɖɛ-hɛkʋ taa.—Kalɩ Filiipi mba 2:3.

2. (a) Tɔm ndʋ apostoloo Pɔɔlɩ kaasɩma? (b) Nɛ ɛbɛ tɔm ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?

² Ye ɖɩtɩkpa ɖa-tɩ yɔ, tɩ kpazɩyaa nɛ piɖeni men-ɖeke * tɩnaa mba pɛwɛ Sataŋ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa yɔ, papɩzɩɣ nɛ pɛwɛɛnɩ ɖoŋ ɖɔ-yɔɔ. Pɩwɛ ɛzɩ wɛtʋ ndʋ, tɩɩwɛnɩ ɖoŋ kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ ñɩma nabɛyɛ yɔɔ yɔ, pʋyɔɔ apostoloo Pɔɔlɩ ma Roma mba tɔm tʋnɛ: “Meheyiɣ mɩ-taa paa weyi se ɛtaamaɣzɩ ɛ-tɩ yɔɔ nɛ pɩcɛzɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɛmaɣzɩ yɔ, ɛlɛ ɛmaɣzɩ nɛ ɛna ɛzɩma ɛpɩzɩɣ nɛ ɛwɛɛnɩ maɣzɩm kele kele ñɩmbʋ yɔ.” (Roma 12:3) Pɔɔlɩ kaanawa se pɩwɛɛ se ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza naayɛ ɖa-maɣmaɣ ɖa-tɩ yɔɔ. Paa mbʋ yɔ, tɩ luzuu kaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ se ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza wena amʋnaa yɔ ɖa-maɣmaɣ ɖa-tɩ yɔɔ. Tɔm ñʋʋ kʋnɛ, kɩkaɣ yɔɔdʋʋ hɔɔlɩŋ naadozo weyi ɩ-taa tɩ luzuu kaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ se ɖɩtaamaɣzɩ  ɖa-maɣmaɣ ɖa-tɩ yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ yɔ ɩ-tɔm. Hɔɔlɩŋ ɛnɩ yɔ: (1) Ðe-nesi ɖɔkʋʋ taa, (2) wala wena ɖɩwɛnɩ Yehowa ɛgbɛyɛ taa yɔ a-hɔɔlʋʋ taa, nɛ (3) ɛzɩma ɖɩlakɩnɩ tʋmɩyɛ réseaux sociaux waa yɔ.

3. (a) Ɛbɛ yɔɔ kala pɩzɩɣ nɛ akɔɔ nesi ɖɔkʋʋ taa? (b) Nɛ ɛzɩma nabɛyɛ lakɩ se pɔcɔnɩ a-ɖeɖe?

³ Yehowa sɔɔlaa se abalaa nɛ halaa mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, pɛwɛɛ taa leleŋ taa. Ɛlɛ patɩtalɩ pilim nɛ pʋyɔɔ lɛ, pɩtʋʋ fɛyɩ se hɔɔlɩŋ nɩɩyɩ taa lɛ, paakaɣ ɖama nɩnʋʋ. Pʋyɔɔ Pɔɔlɩ mawa se mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, pakaɣ katʋʋ kʋñɔmɩŋ nɩɩyɩ. (1 Kɔr. 7:28) Nabɛyɛ nɛ pa-halaa yaa pa-walaa pɔhɔŋnɩ ɖama tɔm paa ɛzɩmtaa, nɛ pɩlakɩ-wɛ ɛzɩ patɩmʋnɩ ɖama yɔ. Ye ɛjaɖɛ ɛwɛnɩ ɖoŋ pɔ-yɔɔ yɔ, pakaɣ maɣzʋʋ se pɩwɛɛ se pɛcɛ pe-nesi ɖɔkʋʋ. Pakaɣ maɣzʋʋ se mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ lɛ se pala mbʋ pɩkɛdɩɣnɩ pa-maɣmaɣ yɔ.

4. Suwe pɩtɩmʋna se ɖɩmaɣzɩ?

⁴ Pɩtɩmʋna se ɖɩmaɣzɩ se pɩɩɖɔŋ ɖe-nesi ɖɔkʋʋ taa ɛzɩ ɖɩɩsɔɔlʋʋ yɔ. Ðɩnawa se kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ ɖeke yɔɔ Bibl haɣ nʋmɔʋ se papɩzɩɣ nɛ pɛcɛ nesi. (Mat. 5:32) Pʋyɔɔ lɛ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kʋñɔmɩŋ ɖe-nesi ɖɔkʋʋ taa yɔ, pɩfɛyɩ se tɩ kpazʋʋ eyele nɛ ɖɩmaɣzɩ tɔm tʋnɛ: ‘Mɛn-tɛŋga ɛɛcɔŋnɩ mɔ-yɔɔ. Ɛɛwɩlɩɣ-m sɔɔlɩm ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ. Ye pɩɩkɛ ma nɛ ɛyʋ lɛlʋ yɔ, pɩtɩla maahiɣ taa leleŋ.’ Ye mbʋ ɖɩmaɣzɩɣ yɔ, pʋbʋ lɛ ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩmaɣzɩɣ ɖa-maɣmaɣ ɖa-tɩ yɔɔ ɖeke nɛ ɖɩɩmaɣzɩɣ ɖɛ-tɛŋga yɔɔ. Ɛjaɖɛ yɔɔ lɔŋsɩnɖɛ kaɣ-ŋ seɣtuu se ŋwelisini ña-laŋɩyɛ nɛ ŋla mbʋ pɩhaɣ-ŋ taa leleŋ yɔ, halɩ paa pɩpɔzʋʋ se ŋcɛ nesi yɔ. Ɛsɔ lɔŋsɩnɖɛ seɣtiɣ-ŋ se ‘ŋtaamaɣzɩ ña-maɣmaɣ ñɛ-kɛzɛsɩ ɖeke yɔɔ, ɛlɛ ŋmaɣzɩ ɖɔɖɔ lalaa kɛzɛsɩ yɔɔ.’ (Fil. 2:4) Yehowa sɔɔlaa se ñe-nesi ɖɔkʋʋ ɛwɛɛ mbʋ tam nɛ ŋtaakizi ñɛ-tɛŋga. (Mat. 19:6) Yehowa sɔɔlaa se ŋmaɣzɩ ɛ-yɔɔ kajalaɣ ɖeɖe nɛ pɩtaakɛ ña-maɣmaɣ ña-tɩ yɔɔ.

5. Ɛzɩ Efɛɛzɩ mba 5:33 yɔɔdʋʋ yɔ, wɛtʋ ndʋ pɩwɛɛ se halʋ nɛ ɛ-walʋ pawɩlɩ ɖama?

 ⁵ Pɩwɛɛ se halʋ nɛ ɛ-walʋ pawɩlɩ ɖama sɔɔlɩm nɛ ñamtʋ. (Kalɩ Efɛɛzɩ mba 5:33.) Bibl wɩlɩɣ-ɖʋ se ɖɩka ñʋʋ nɛ haʋ nɛ pɩkɩlɩ mʋʋ. (Tʋma 20:35) Wɛtʋ ndʋ kaɣ sɩnʋʋ nesi ɖɔkɩyaa se pawɩlɩ ɖama sɔɔlɩm nɛ ñamtʋ? Wɛtʋ ndʋ lɛ tɩ luzuu. Walaa nɛ halaa mba pɛwɛnɩ tɩ luzuu yɔ, paakaɣ ñɩnʋʋ pa-maɣmaɣ pɛ-kɛzɛɣa ɛlɛ “lɛlʋ ñɩŋga.”—1 Kɔr. 10:24.

6. Tɔm ndʋ Steven nɛ Stephanie pɔyɔɔdaa yɔ, ɛbɛ tɩkpɛlɩkɩɣ-ŋ?

⁶ Tɩ luzuu sɩnɩ Krɩstʋ ñɩma mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ pa-taa sakɩyɛ nɛ pehiɣ taa leleŋ pe-nesi ɖɔkʋʋ taa nɛ pɩkpaɖɩ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Payaɣ walʋ nɔɔyʋ se Steven nɛ ɛyɔɔdaa se: “Pɩwɛɛ se ña nɛ ñɛ-tɛŋga ɩkpɛndɩɣ nɛ ɩlakɩ tʋmɩyɛ, kɔzɩ kɔzɩ alɩwaatʋ ndʋ ɩkatɩɣ kala yɔ. Mbʋ ɛzɩ ŋŋmaɣzaa se ‘ɛbɛ kɛdɩɣnɩ-m?’ lɛ, ŋkaɣ maɣzʋʋ se ɛbɛ kɛdɩɣnɩ-ɖʋ?’” Lɩmaɣza ana ɖɔɖɔ ɛ-halʋ Stephanie wɛna. Ɛlɛ yɔɔdaa se: “Nɔɔyʋ tɩsɔɔlɩ se ɛwɛɛ weyi ɛhɔŋnɩ ɛyaa tɔm paa ɛzɩmtaa yɔ ɛ-cɔlɔ. Alɩwaatʋ ndʋ kaɖɛ naɖɩyɛ kɔŋ yɔ, ɖɩñakɩ pana se ɖɩna mbʋ pɩ-cɔlɔ ɖɩlɩnaa yɔ. Pʋwayɩ lɛ ɖɩtɩmɩ, ɖɩñɩnɩ ɛgbɛyɛ takayɩsɩ taa nɛ ɖɩyɔɔdɩ ɛzɩma ɖɩcɔnɩ kaɖɛ nɖɩ ɖi-ɖeɖe yɔ. Ðɩñakɩ pana se ɖɩcɔnɩ tɔm ndʋ ti-ɖeɖe, ɛlɛ ɖiiyouni ɖama.” Toovenim taa lɛ, alɩwaatʋ ndʋ walaa nɛ pa-halaa paamaɣzɩɣ pa-maɣmaɣ pa-tɩ yɔɔ nɛ pɩcɛzɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se pamaɣzɩ yɔ, pehikiɣ wazasɩ.

7. Alɩwaatʋ ndʋ koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ wɛɣnɩ waɖɛ naɖɩyɛ Yehowa ɛgbɛyɛ taa yɔ, wɛtʋ ndʋ pɩwɛɛ se ɛwɛɛna?

⁷ Pɩkɛnɩ-ɖʋ waɖɛ se ɖɩtɩŋnɩ nʋmɔŋ weyi payɩ ɖɩpɩzɩɣ yɔ ɩ-yɔɔ nɛ ɖɩla Yehowa tʋma. (Keɣa 26:4; 83:11) Ye koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ ɛsɔɔlaa se ɛla tʋma Yehowa ɛgbɛyɛ taa nɛ pɩkpaɖɩ yɔ, pɩwɛ ɖeu. Pʋyɔɔ Bibl yɔɔdaa se: “Ye abalʋ nɔɔyʋ ɛñɩnɩɣ se ɛkɛ ɛgbɛyɛ yɔɔ cɔnɩyʋ yɔ, ɛsɔɔlɩ tʋmɩyɛ kɩbanɖɛ.” (1 Tim. 3:1) Paa mbʋ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɛwɛɣnɩ waɖɛ naɖɩyɛ yɔ, pɩfɛyɩ se ɛmaɣzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔɔ nɛ pɩcɛzɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɛmaɣzɩ yɔ. (Luka 17:7-10) Pɩwɛɛ se ɛ-kaɖʋwa ɛkɛna se ɛɖʋʋ lalaa lɩm nɛ tɩ luzuu.—2 Kɔr. 12:15.

8. Ɛbɛ Diyotrefɛɛsɩ, Uziya, nɛ Absalɔm pa-kɩɖaŋ kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ?

⁸ Bibl yɔɔdʋʋ ɛyaa nabɛyɛ tɔm se pakɩlaɣ pa-maɣmaɣ pa-tɩ yɔɔ maɣzʋʋ. Diyotrefɛɛsɩ kaawɛnɩ tɩ kpazʋʋ. Ɛɛsɔɔlaa se ɛwɛɛnɩ “kajalaɣ lone” ɛgbɛyɛ taa. (3 Yoh. 9) Uziya kaakpazɩ ɛ-tɩ nɛ ɛñaɣ pana se ɛla tʋmɩyɛ nɖɩ Yehowa taaha-ɩ waɖɛ se ɛla yɔ. (4 Aw. 26:16-21) Absalɔm kaasɔɔlaa se ɛpɩsɩ wiyaʋ, pʋyɔɔ ɛlakaɣ ɛzɩ ɛsɔɔlɩ samaɣ yɔ se pɩsa nɛ kaka tisi nɛ ɛpɩsɩ wiyaʋ. (2 Sam. 15:2-6) Ɛzɩ Bibl kɛdɛsɩ sɩnɛ sɩwɩlʋʋ kpayɩ yɔ, Yehowa taa ɛɛlakɩ leleŋ nɛ ɛyaa mba pañɩnɩɣ pa-maɣmaɣ pa-samtʋ yɔ. (Adu. 25:27) Ɛyaa mba pakpazɩɣ pa-tɩ nɛ pañɩnɩɣ se lalaa ɩsam-wɛ yɔ, alɩwaatʋ kaaɖɛɣ lɛ, pakatɩɣ tɩlasɩ.—Adu. 16:18.

9. Kɩɖaʋ ŋgʋ Yesu hawa?

⁹ Yesu taawɛɛ ɛzɩ tɩ kpazɩyaa mba yɔ. Bibl yɔɔdaa se “paa ɛɛwɛ ɛzɩ Ɛsɔ yɔ, ɛtɩmaɣzɩ se ɛmʋʋ Ɛsɔ lone, pʋ-tɔbʋʋ se ɛtɩñɩnɩ se ɛ nɛ Ɛsɔ pɛwɛɛ kɩmaŋ.” (Fil. 2:6) Paa Yehowa ɖeke ɛkpaɖɩnɩ Yesu ɖoŋ yɔ, Yesu tɩmaɣzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔɔ nɛ pɩcɛzɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɛmaɣzɩ yɔ. Eheyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: “Weyi ɛpɩsɩɣ ɛ-tɩ cikpelu mɩ-tɩŋa mɩ-taa yɔ, ɛnʋ kɩlɩna.” (Luka 9:48) Pɩkɛnɩ-ɖʋ waɖɛ se ɖa nɛ nʋmɔʋ lɩzɩyaa, ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa, ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa nɛ egeetiye yɔɔ cɔnɩyaa ɖɩkpɛndaa nɛ ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ poluzuu pa-tɩ ɛzɩ Yesu yɔ! Ye ɖɩwɛnɩ tɩ luzuu yɔ, ɖɩkaɣ wɩlʋʋ lalaa sɔɔlɩm nɛ pɩkpaɖɩ. Nɛ Yesu yɔɔdaa se Ɛsɔ sɛyaa toovenim ñɩma kaɣ wɩlʋʋ ɖama sɔɔlɩm.—Yoh. 13:35.

10. Ye pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ paacɔŋnɩ ɛgbɛyɛ taa tɔm natʋyʋ ɖeɖe camɩyɛ yɔ, ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se ŋla?

 ¹⁰ Ye pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ tɔm natʋyʋ wɛ ɛgbɛyɛ taa nɛ paacɔŋnɩ ti-ɖeɖe camɩyɛ yɔ, ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se ŋla? Mbʋ ɛzɩ ŋŋmidi ñɔ-mɔɔŋ tɛɛ lɛ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋwɩlɩ tɩ luzuu pɩtɩŋnɩ ɛzɩma ŋɖʋʋ nesi mba pɛɖɛɣ nɔɔ yɔ. (Ebr. 13:17) Pɩsa nɛ ŋpɩzɩ nɛ ŋla mbʋ lɛ, pɔzɩ ña-tɩ tɔm tʋnɛ: ‘Tɔm ndʋ, tɩ-tɔm cɛyaa kpem nɛ pɩwɛɛ se pɔcɔnɩ ti-ɖeɖe na? Alɩwaatʋ tʋnɛ pɩmʋnaa se pɔcɔnɩ ti-ɖeɖe na? Ma pɩmʋnaa se mɔncɔnɩ ti-ɖeɖe na? Toovenim taa lɛ, mɛwɛɛ nɛ mañakɩ pana se meyele nɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ wɛɛ ɛgbɛyɛ taa nɛ pɩkɩlɩ, yaa mɛwɛɛ nɛ meyeki se ɛyaa ɩmaɣzɩ se mɔn-tɔm cɛyɩ siŋŋ?’

11. Ɛzɩ Efɛɛzɩ mba 4:2, 3 yɔɔdʋʋ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ Yehowa tʋma nɛ tɩ luzuu yɔ, ɛbɛ lɩɣ pɩ-taa?

¹¹ Yehowa ɛsɩndaa lɛ, tɩ luzuu mʋ ñɩm nɛ pɩkɩlɩ niye wɛʋ, nɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ mʋ ñɩm nɛ pɩkɩlɩ mbʋ ɛyʋ pɩzɩɣ labʋ yɔ. Pʋyɔɔ lɛ, ñaɣ pana nɛ ŋla Yehowa tʋmɩyɛ nɛ tɩ luzuu. Ye ŋlakɩ mbʋ yɔ, ŋkaɣ yebu nɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ wɛɛ ɛgbɛyɛ taa. (Kalɩ Efɛɛzɩ mba 4:2, 3.) Wɛɛ kpekpeka tɔm susuu taa. Ñɩnɩ nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ ŋpɩzɩɣ ŋtɩŋna nɛ ŋla lalaa camɩyɛ lakasɩ yɔ. Kɛ weyi ɛmʋʋ ɛgɔndʋ paa anɩ yɔ, pɩkpɛndɩnɩ mba pɛfɛyɩnɩ wala ɛgbɛyɛ taa yɔ. (Mat. 6:1-4; Luka 14:12-14) Alɩwaatʋ ndʋ ŋwɛɣnɩ tɩ luzuu nɛ ña nɛ koobiya ɩlakɩ tʋmɩyɛ yɔ, pakaɣ naʋ se ŋwɛ niye; nɛ kɔzɩ kɔzɩ lɛ, pakaɣ naʋ se ŋwɛnɩ tɩ luzuu.

12. Ɛzɩ Bibl seɣtiɣ-ɖʋ se ɖɩwɛɛnɩ taabalaa na? Lɩzɩ pɩ-taa.

¹² Yehowa sɔɔlaa se ɖɩkpakɩɣ alɩwaatʋ nɛ ɖa nɛ ɖa-taabalaa nɛ ɖɔ-hɔʋ taa ñɩma ɖɩkpɛndɩɣ nɛ ɖihikiɣ taa leleŋ. (Keɣa 132:1) Yesu kaawɛnɩ taabalaa kɩbama. (Yoh. 15:15)  Ye ɖɩwɛnɩ taabalaa kɩbama yɔ, ɖihikiɣ wazasɩ; nɛ Bibl yɔɔdʋʋ sɩ-tɔm. (Adu. 17:17; 18:24) Nɛ kiheyiɣ-ɖʋ se pɩfɛyɩ ɖeu se ɖiposi ɖa-tɩ nɛ lalaa. (Adu. 18:1) Ɛyaa sakɩyɛ maɣzɩɣ se réseaux sociaux waa kɛ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ patɩŋɩɣna se pɛwɛɛnɩ taabalaa sakɩyɛ nɛ pɩtaalabɩ-wɛ ɛzɩ pɛwɛ pe-ɖeke yɔ. Paa mbʋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩkpa ɖa-tɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩnɩ tʋmɩyɛ réseaux sociaux waa yɔ.

13. Ɛyaa mba palakɩnɩ tʋmɩyɛ réseaux sociaux waa yɔ, pɩlakɩ pa-taa nabɛyɛ ɛzɩ pɛwɛ pe-ɖeke yɔ nɛ pitiki-wɛ yɔɔɔ. Ɛbɛ yɔɔ?

¹³ Ñɩnɩyaa yʋsaa se ɛyaa mba pakpakɩɣ alɩwaatʋ nɛ pakalɩɣ tɔm nɛ pɔcɔŋnɩ kɩlɛmɩŋ weyi lalaa ɖʋʋ réseaux sociaux waa yɔɔ yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-wɛ pʋwayɩ ɛzɩ pɛwɛ pe-ɖeke yɔ nɛ pitibi-wɛ yɔɔɔ. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-wɛ mbʋ yɔ, pɩ-taa nabʋyʋ lɛ se ɖoŋ ɖoŋ lɛ, ɛyaa ɖʋʋ réseaux sociaux waa yɔɔ fotonaa mba palɩzɩ pe-wezuu caɣʋ taa alɩwaatʋ kɩbandʋ natʋyʋ taa yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩkɛ pa-maɣmaɣ po-fotonaa kɩbama, pa-taabalaa ñɩma nɛ lona kɩbana wena a-taa powoba yɔ a-fotonaa. Ɛyʋ weyi ɛcɔŋnɩ fotonaa mba yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛkɔ tɔm ñʋʋ se ye pakpaɣ e-wezuu caɣʋ nɛ pamaɣzɩnɩ lalaa ñɩŋgʋ yɔ, kɩtɩlɩɩ nabʋyʋ. Krɩstʋ tʋ halɩñɩnʋ nɔɔyʋ wɛnɩ pɩnzɩ 19 nɛ ɛyɔɔdaa se: “Manpaɣzɩ lesuu taa leleŋ alɩwaatʋ ndʋ manaɣaɣ se lalaa leɣyiɣ camɩyɛ kpɩtaʋ ɖɩdɛnɖɛ kɩyakɩŋ taa nɛ mɛwɛ ɖɩɣa yɔ.”

14. Lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩwɛ 1 Pɩyɛɛrɩ 3:8 taa yɔ, ɛzɩma pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ réseaux sociaux waa nɛ lɔŋsɩnɖɛ?

¹⁴ Pɩkɛ toovenim se papɩzɩɣ nɛ palabɩnɩ réseaux sociaux waa tʋmɩyɛ camɩyɛ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Ðɩpɩzɩɣ ɖɩtɩŋnɩ pɔ-yɔɔ nɛ ɖɩyɔɔdɩnɩ ɖɔ-hɔʋ taa ñɩma nɛ ɖa-taabalaa. Paa mbʋ yɔ, ŋyʋsaa se ɛyaa nabɛyɛ maɣ tɔm réseaux sociaux waa yɔɔ, paɖʋʋ fotonaa nɛ videowaa se peyele nɛ lalaa sam-wɛ? Pɩwɛ ɛzɩ pacaɣ se peheyi lalaa se “ɩcɔnɩ-m” yɔ. Halɩ lalaa yɔɔdʋʋ kaañamtʋ tɔm yaa kʋzɔɔtʋ tɔm pa-maɣmaɣ po-fotonaa yaa fotonaa mba lalaa ɖʋʋ réseaux sociaux waa yɔɔ yɔ pɔ-yɔɔ. Bibl seɣtiɣ Krɩstʋ ñɩma se pɛwɛɛnɩ tɩ luzuu nɛ panɩɩ ɖama siziŋ, pʋyɔɔ lɛ pɩtɩkɛ mbʋ pɩmʋnaa se palabɩnɩ tʋmɩyɛ réseaux sociaux waa.—Kalɩ 1 Pɩyɛɛrɩ 3:8.

15. Ɛzɩma Bibl pɩzɩɣ kɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖitaayele nɛ lalaa maɣzɩ se ɖɔ-tɔm cɛyɩ siŋŋ?

 ¹⁵ Ye ŋlakɩnɩ tʋmɩyɛ réseaux sociaux waa yɔ, pɔzɩ ña-tɩ tɔm tʋnɛ: ‘Tɔm ndʋ mamaɣ yɔ, fotonaa yaa videowaa mba manɖʋʋ réseaux sociaux waa yɔɔ yɔ, papɩzɩɣ peyele nɛ lalaa maɣzɩ se mankpazɩɣ man-tɩ yaa we? Manpɩzɩɣ meyele nɛ lalaa wɛɛnɩ sʋsɩ na?’ Bibl yɔɔdaa se: “Mbʋ payɩ pɩwɛ ɛjaɖɛ yɔɔ yɔ—tomnaɣ kɔɖɛyɩ nɛ ɛsa kɔɖɛyɩ nɛ mbʋ ɛyʋ wɛnɩ wezuu caɣʋ taa yɔ pɩ-wɩlʋʋ se pana-pʋ—pɩtɩlɩɩnɩ Caa cɔlɔ, ɛlɛ pɩlɩnɩ ɛjaɖɛ cɔlɔ.” (1 Yoh. 2:16) Bibl nakʋyʋ ɖɛzɩɣ tɔm loyaɣ “mbʋ ɛyʋ wɛnɩ wezuu caɣʋ taa yɔ pɩ-wɩlʋʋ se pana-pʋ” se “ɛyʋ sɔɔlʋʋ se lalaa ɩmaɣzɩ se ɛ-tɔm cɛyaa yɔ.” Pɩfɛyɩ se Krɩstʋ ñɩma ɩsɔɔlɩ se pɔ-tɔm ɛkɩlɩnɩ cɛyʋʋ yaa lalaa ɩsam-wɛ. Pɔɖɔŋ Bibl lɔŋ tasʋʋ pʋnɛ pɩ-yɔɔ: “Ðɩtaapɩsɩ tɩ kpazɩyaa, ɖɩtaalʋkɩnɩ ɖama, ɖɩtaaɖʋʋ ɛsɩyɛ ɖama yɔɔ.” (Gal. 5:26) Ye ɖɩwɛnɩ tɩ luzuu yɔ, ɖɩɩkaɣ wɛʋ ɛzɩ ɛjaɖɛ yɔɔ ɛyaa mba pakpazɩɣ pa-tɩ nɛ pɔsɔɔlaa se lalaa ɩmaɣzɩ se pɔ-tɔm cɛyɩ siŋŋ yɔ.

16. Ɛbɛ yɔɔ pɩtɩmʋna se ɖɩkpazɩ ɖa-tɩ?

¹⁶ Pɩwɛɛ se ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩwɛɛnɩ tɩ luzuu mbʋ pʋyɔɔ yɔ, mba pakpazɩɣ pa-tɩ yɔ, pɛfɛyɩnɩ “maɣzɩm kele kele ñɩmbʋ.” (Roma 12:3) Ɛyaa mba pɛwɛnɩ tɩ kpazʋʋ yɔ, pɔhɔŋnɩ lalaa tɔm nɛ paamaɣzɩɣ lalaa yɔɔ. Ðoŋ ɖoŋ lɛ, pa-lɩmaɣza nɛ pa-lakasɩ ɖʋʋ pa-maɣmaɣ nɛ ɛyaa lalaa ɖɩwɩzɩyɛ. Ye patɩkpa pa-tɩ yɔ, pakaɣ wɛnʋʋ tɩ kpazʋʋ lɩmaɣza nɛ Sataŋ kaɣ yʋlʋsʋʋ pa-maɣzɩm nɛ episi-pʋ. (2 Kɔr. 4:4; 11:3) Ɛlɛ, ɛyʋ weyi eluzuu ɛ-tɩ yɔ, ɛwɛnɩ maɣzɩm kele kele ñɩmbʋ. Ɛwɛnɩ maɣzɩm mbʋ pɩmʋnaa yɔ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔɔ nɛ etisiɣ se hɔɔlɩŋ sakɩyɛ taa lɛ, lalaa kɩlɩ-ɩ. (Fil. 2:3) Nɛ ɛnawa se “Ɛsɔ kaɖɩɣnɩ tɩ kpazɩyaa, ɛlɛ ɛlakɩ lootiye mba poluzuu pa-tɩ yɔ.” (1 Pɩy. 5:5) Mba pɛwɛnɩ maɣzɩm kele kele ñɩmbʋ yɔ, patɩsɔɔlɩ se papɩsɩ Yehowa koyindinaa.

17. Ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla nɛ ɖɩwɛɛnɩ tɩ luzuu paa ɛzɩmtaa?

¹⁷ Pɩsa nɛ ɖɩwɛɛnɩ tɩ luzuu paa ɛzɩmtaa lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩɖɔ Bibl lɔŋ tasʋʋ pʋnɛ pɩ-yɔɔ: “Ɩhɔzɩ ɛyʋtʋ kɩbɩndʋ nɛ tɩ-lakasɩ, nɛ isuu ɛyʋtʋ kɩfatʋ.” Pɩ-labʋ fɛyɩ kɛlɛʋ. Pɩpɔzʋʋ se ɖɩkpɛlɩkɩ Yesu kɩɖaʋ nɛ ɖɩñaɣ pana se ɖɩla ɖo-ɖoŋ ɖeɖe nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ-ɩ. (Kol. 3:9, 10; 1 Pɩy. 2:21) Ye ɖɩlabɩ mbʋ yɔ, pɩkaɣ-ɖʋ wazʋʋ siŋŋ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩñakɩ pana nɛ ɖɩwɛɛnɩ tɩ luzuu yɔ, ɖɔ-hɔʋ kaɣ wɛʋ taa leleŋ taa, ɖɩkaɣ yebu nɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ wɛɛ ɛgbɛyɛ taa nɛ ɖɩkaɣ tɩlʋʋ ɛzɩma ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ réseaux sociaux waa camɩyɛ yɔ. Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, ɖɔ-tɔm kaɣ kɛdɩnʋʋ Yehowa nɛ ɛwazɩ-ɖʋ.