TƆM ÑƲƲ ŊGƲ ÐƖKPƐLƖKƖƔ YƆ 29
HENDU 121 Pɩpɔzʋʋ-ɖʋ tɩ ɖɔkʋʋ
Caɣnɩ ñɛ-ɛsa nɛ ŋtaatɔlɩ takɩm taa
«Ɩwɛɛ feŋuu yɔɔ nɛ ɩwɛɛ adɩma yɔɔ, se pɩsa nɛ ɩtaatɔlɩ takɩm taa.»—MAT. 26:41.
MBƲ PƖ-YƆƆ PƖWƐƐ SE ŊKA ÑA-LƖMAƔZA YƆ
Tɔm ñʋʋ kʋnɛ, kɩkaɣ-ɖʋ tɔzʋʋ se pɩcɛyaa se ɖɩla mbʋ payɩ pɩpɔzʋʋ yɔ nɛ ɖɩtaala kɩwɛɛkɩm. Kɩkaɣ-ɖʋ tɔzʋʋ ɖɔɖɔ se pɩcɛyaa se ɖɩkpa ɖa-tɩ nɛ ɖɩtaala mbʋ pɩpɩzɩɣ nɛ pituyi-ɖʋ nɛ ɖɩla kɩwɛɛkɩm sɔsɔm yɔ.
1-2. (a) Tɔm ndʋ Yesu yɔɔdaa nɛ ɛpaɣnɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa? (b) Ɛbɛ yɔɔ Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa sewa nɛ peyebi-i? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmɩŋ.)
«TOOVENIM taa lɛ, fezuu wɛ ɖoŋ ɛlɛ tomnaɣ wɛnɩ ɛjandʋ.» a (Mat. 26:41b) Yesu yɔɔdɩnɩ tɔm ndʋ se ɛwɩlɩ se ɛnawa se ɖɩkɛ ɛyaa mantɩtalɩ pilimwaa nɛ piyiɣdiɣ-ɖʋ. Ɛlɛ ɛyɔɔdɩ tɔm ndʋ ɖɔɖɔ se ɛpaɣ-ɖʋ se ɖɩtaakɩlɩ ɖa-tɩ taʋ liu. Ñɩɣtʋ pazɩ pʋcɔ nɛ Yesu yɔɔdʋʋ tɔm ndʋ lɛ, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa kaayɔɔdaa se paa ɛbɛ ɛlakɩ yɔ paakaɣ-ɩ kizuu kpa. (Mat. 26:35) Paawɛnɩ lɩmaɣza kɩbana. Paa mbʋ yɔ, pataaɖiɣzina se kaɖɛ alɩwaatʋ taa papɩzɩɣ nɛ pelesi po-ɖoŋ kɛlɛʋ yem nɛ pala mbʋ pɩtɩtʋʋzɩ yɔ. Pʋyɔɔ Yesu paɣ-wɛ se: «Ɩwɛɛ feŋuu yɔɔ nɛ ɩwɛɛ adɩma yɔɔ, se pɩsa nɛ ɩtaatɔlɩ takɩm taa.»—Mat. 26:41a.
2 Pɩlabɩ pʋtɔdɩyɛ se tɔmkpɛlɩkɩyaa tɩpɩzɩ nɛ pefeŋ. Alɩwaatʋ ndʋ pakpa Yesu yɔ, paacaɣ ɛ-cɔlɔ? Yaa sɔɔndʋ kpa-wɛ nɛ pese peyebi-i? Pataacaɣnɩ pɛ-ɛsa, pʋyɔɔ lɛ mbʋ paatɔm se paakaɣ labʋ kpa yɔ, mbʋ ɖeyi ɖeyi palaba: Pesewa nɛ peyele Yesu.—Mat. 26:56.
Yesu paɣ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se pɛwɛɛ feŋuu yɔɔ nɛ pacaɣnɩ pɛ-ɛsa se pɩsa nɛ pataatɔlɩ takɩm taa, ɛlɛ pesewa nɛ peyebi-i (Cɔnɩ tayʋʋ 1-2)
3. (a) Pɩsa nɛ ɖɩñɔɔnɩ Yehowa lɛ, ɛbɛ yɔɔ pɩtɩmʋna se ɖɩkɩlɩ ɖa-tɩ liu taʋ? (b) Ɛbɛ ɖɩkaɣ naʋ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?
3 Pɩtɩpɔzɩ se ɖɩmaɣzɩ se paa ɛzɩmtaa lɛ ɖɩkaɣ wɛʋ ɖoŋ nɛ ɖɩla mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ. Pɩkɛ toovenim se ɖɩtɛm ɖa-taa se mbʋ Yehowa tɩsɔɔlɩ yɔ, ɖɩɩlakɩ-pʋ. Paa mbʋ yɔ, ɖɩtɩtalɩ pilim nɛ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtakɩ-ɖʋ kɛlɛʋ se ɖɩla mbʋ pɩtɩtʋʋzɩ yɔ. (Roma 5:12; 7:21-23) Pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtakɩ-ɖʋ se ɖɩla mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ nɛ ɖɩɩɖʋʋna. Pɩsa nɛ ɖɩñɔɔnɩ Yehowa nɛ ɛ-Pɩyalʋ Yesu lɛ, pɩcɛyaa se ɖɩɖɔ lɔŋ weyi Yesu tasɩ-ɖʋ se ɖɩcaɣnɩ ɖɛ-ɛsa nɛ ɖɩtaatɔlɩ takɩm taa yɔ ɩ-yɔɔ. Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩpɩzɩɣ kɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩla mbʋ. Kajalaɣ lɛ, ɖɩkaɣ naʋ hɔɔlɩŋ weyi ɩ-taa pɩcɛyaa kpem nɛ pɩkɩlɩ se ɖɩcaɣnɩ ɖɛ-ɛsa yɔ. Pʋwayɩ lɛ, ɖɩkaɣ naʋ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkandɩyɩ ɖa-tɩ yɔɔ nɛ ɖɩtaatɔlɩ takɩm taa yɔ. Kɛdɛzaɣ lɛ, ɖɩkaɣ naʋ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩcaɣnɩ ɖɛ-ɛsa yɔ.
HƆƆLƖŊ WEYI TAA PƖCƐYAA SE ÐƖCAƔNƖ ÐƐ-ƐSA?
4-5. Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩkpa ɖa-tɩ halɩ pɩkpɛndɩnɩ kɩwɛɛkɩm mbʋ pɩtɩkɛ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm yɔ pɩ-labʋ?
4 Halɩ kɩwɛɛkɩm mbʋ pɩtɩkɛ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩcamɩ ɖa nɛ Yehowa ɖa-taabalɩyɛ. Pɩpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ pituyi-ɖʋ nɛ ɖɩla kɩwɛɛkɩm sɔsɔm.
5 Ða-tɩŋa payɩ pɩtakɩɣ-ɖʋ se ɖɩla kɩwɛɛkɩm. Ɛlɛ ɖa-taa paa anɩ wɛnɩ ɛjandʋ hɔɔlɩŋ nɩɩyɩ taa. Pɩpɩzɩɣ pɩtakɩ-ɖʋ se ɖɩla kɩwɛɛkɩm sɔsɔm nabʋyʋ, ɖɩla azuluma lakasɩ nasɩyɩ yaa ɖɩwɛɛnɩ ɛjaɖɛ yɔɔ lɩmaɣza naayɛ. Pɩpɩzɩɣ pɩtakɩ ɛyʋ nɔɔyʋ se ɛcaɣ kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ wezuu. Nɔɔyʋ ɖɔɖɔ lɛ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtakɩ-ɩ se ɛla azuluma lakasɩ ɛzɩ kʋzʋʋ pilinzi yɔɔ saɣyʋʋ yaa kʋzʋʋ kɩlɛmɩŋ cɔnʋʋ mbʋ yɔ. Pɩtɩla ɖɔɖɔ yɔ, nɔɔyʋ wɛɛ nɛ ɛlʋkɩnɩ ɛyʋ sɔɔndʋ seu, tɩ kpazʋʋ, pana kɔʋ lɛɛ lɛɛ yaa takɩm lɛɛbʋ. Ɛzɩ Yakubu yɔɔdʋʋ yɔ, «paa weyi lɛ, pɩtakɩɣ-ɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛ-maɣmaɣ ɛ-kɔɖɛyɩ hɔŋɩ-ɩ nɛ kipeɣziɣ-i yɔ.»—Yak. 1:14.
6. Hɔɔlɩŋ weyi taa pɩwɛɛ se ɖiheyi ɖa-tɩ toovenim?
6 Ŋsɩm hɔɔlɩŋ weyi ɩ-taa pɩtakɩɣ-ŋ kɛlɛʋ nɛ pɩkɩlɩ yɔ? Ye ɖihuuzuu ɛsa ɖɛ-ɛjandʋ yɔɔ yaa ɖɩmaɣzɩɣ se ɖɩwɛ ɖoŋ nɛ pʋyɔɔ lɛ ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla kɩwɛɛkɩm yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩkɔnɩ-ɖʋ kaɖɛ. (1 Yoh. 1:8) Tɔzɩ se Pɔɔlɩ yɔɔdaa se halɩ ‘mba papɩ fezuu taa yɔ,’ ye patɩcaɣnɩ pɛ-ɛsa yɔ papɩzɩɣ nɛ pɔtɔlɩ takɩm taa. (Gal. 6:1) Pɩwɛɛ se ɖiheyi ɖa-tɩ toovenim nɛ ɖɩñɩnɩ nɛ ɖɩna hɔɔlɩŋ weyi ɩ-taa ɖɩwɛnɩ ɛjandʋ yɔ.—2 Kɔr. 13:5.
7. Ɛbɛ ɖeɖe pɩwɛɛ se ɖɩcɔnɩ camɩyɛ? Ha kɩɖaʋ nakʋyʋ.
7 Ye ɖiɖiɣzini hɔɔlɩŋ weyi ɩ-taa pɩkɩlɩɣ-ɖʋ takʋʋ yɔ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla? Ðɩñaɣ pana nɛ ɖɩkpa ɖoŋ nɛ pɩkɩlɩ nɛ ɖɩpɩzɩ ɖɩkaɖɩnɩ takɩm mbʋ. Ðɩkpaɣ kɩɖaʋ kʋnɛ: Bibl alɩwaatʋ taa, tɛtʋ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩkɩlɩ wɛnʋʋ ɛjandʋ yɔ, ŋgʋ lɛ tɛtʋ ndʋ tɩ-nɔnɔsɩ. Pʋyɔɔ pasɩɣaɣ ɖaŋɩyaa sakɩyɛ nɔnɔsɩ taa se pɩsa nɛ pakandɩyɩ tɛtʋ yɔɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ, pɩcɛyaa se ɖɩcɔnɩ hɔɔlɩŋ weyi ɩ-taa ɖɩnawa se ɖɩkɩlɩ wɛnʋʋ ɛjandʋ yɔ i-ɖeɖe camɩyɛ nɛ pɩkɩlɩ.—1 Kɔr. 9:27.
ƐZƖMA ÐƖPƖZƖƔ NƐ ÐƖCAƔNƖ ÐƐ-ƐSA?
8-9. Evebu weyi pɔyɔɔdɩ ɛ-tɔm Aduwa ñʋʋ 7 taa yɔ, ɛbɛ pɩɩwɛɛ se ɛla nɛ ɛtaatɔlɩ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm taa? (Aduwa 7:8, 9, 13, 14, 21)
8 Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkandɩyɩ ɖa-tɩ yɔɔ? Pɔyɔɔdɩ evebu nɔɔyʋ tɔm Aduwa ñʋʋ 7 taa. Iyele nɛ ɖɩna lɔŋ weyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ mbʋ pɩtalɩ-ɩ yɔ pɩ-taa yɔ. Ɛ nɛ halʋ hayitu laɖʋ nɔɔyʋ pacaɣ kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ wezuu. Kalɩtʋ 22 yɔɔdʋʋ se evebu ɛnʋ ɛtɩŋ halʋ ɛnʋ «kpaagbaa.» Ɛlɛ, ɛzɩ masɩ nzɩ pɔyɔɔdɩ sɩ-tɔm pʋcɔ nɛ pɩtalɩ kalɩtʋ 22 taa yɔ sɩwɩlʋʋ yɔ, evebu ɛnʋ, ɛkpɛzɩ nɩŋgbanzɩ kɩdɛkɛdɩsɩ ndɩ ndɩ pʋcɔ nɛ pɩtalɩ mbʋ, nɛ pazɩ pazɩ lɛ piwoni-i kɩdɛkɛdɩm taa.
9 Ɛbɛ ɛlaba nɛ powoni-i kɩdɛkɛdɩm taa? Kajalaɣ lɛ, ɖanaɣ yɔɔ «ɛkpaɣ nʋmɔʋ ŋgʋ kiwoki nʋmayasa wena añɔtɩnɩ halʋ hayitu laɖʋ ɖɩɣa kpam yɔ.» Pʋwayɩ lɛ, ɛɖɔ nɛ ewobini halʋ ɛnʋ ɛ-ɖɩɣa yɔɔ kiŋ. (Kalɩ Aduwa 7:8, 9.) Pʋwayɩ ɖɔɖɔ, ɛna halʋ ɛnʋ lɛ ɛtɩpɩsɩ. Ɛlɛ etisaa nɛ halʋ ɛnʋ ɛmʋzɩ ɛ-nɔɔ, ewelisini-i alɩwaatʋ ndʋ ɛlɛ yɔɔdaɣ laŋhɛzɩyɛ kɩlaŋ weyi ɛlawa yɔ ɩ-tɔm yɔ. Pʋtɔma yɔ halʋ ɛnʋ eheyi evebu ɛnʋ tɔm ndʋ se pɩsa nɛ ɛlɛ maɣzɩ se ɛkɛ ɛyʋ kɩbanʋ. (Kalɩ Aduwa 7:13, 14, 21.) Ye evebu ɛnʋ ɛtaakpɛzɩ nɩŋgbanzɩ kɩdɛkɛdɩsɩ nzɩ yɔ, ɛɛpɩzaa nɛ ɛkaɖɩnɩ takɩm mbʋ nɛ ɛtaala kɩdɛkɛdɩm.
10. Mbʋ pɩtalɩ evebu weyi pɔyɔɔdɩ ɛ-tɔm Aduwa takayaɣ taa yɔ, ɛzɩma pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtalɩ nɔɔyʋ mbʋ sɔnɔ?
10 Kɛdaɣ ŋga, kawɩlɩɣ mbʋ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtalɩ paa Yehowa sɛyʋ weyi lɛ yɔ. Paa weyi ɛpɩzɩɣ nɛ ɛla kɩwɛɛkɩm sɔsɔm nɛ pʋwayɩ lɛ ɛmaɣzɩ se pɩkɔm tuda. Yaa ɛpɩzɩɣ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Pɩlabɩ kɩlabʋ.» Ɛlɛ ye ɛmaɣzɩ mbʋ pɩlaba yɔ pɩ-yɔɔ yɔ, pʋtɔma ɛkaɣ naʋ se ɛɛkpɛzɩ nɩŋgbanzɩ kɩdɛkɛdɩsɩ nasɩyɩ pʋcɔ nɛ ɛla kɩwɛɛkɩm sɔsɔm mbʋ. Pʋtɔma yɔ ɛɛɖʋ taabalɩyɛ nɛ mba patɩsɔɔlɩ Yehowa yɔ, yaa aleɣya wena ɛlakaɣ yɔ ataamʋna, yaa intɛrnɛɛtɩ lona nɛ ɖenɖe ewokaɣ yɔ, pɩtaamʋnɩ Krɩstʋ tʋ. Pʋtɔma ɖɔɖɔ yɔ, eyebi tɩmʋʋ yaa eyebi Bibl kalʋʋ, kediɣzisi wobu nɛ tɔm susuu. Ɛzɩ evebu weyi pɔyɔɔdɩ ɛ-tɔm Aduwa takayaɣ taa yɔ, ɛ-kɩwɛɛkɩm mbʋ pɩtɩkɔɔ tuda, ɛlɛ nɩŋgbanzɩ nasɩyɩ ɛkpɛzaa pʋcɔ nɛ pɩtalɩ peeɖe.
11. Pɩsa nɛ ɖɩkandɩyɩ ɖa-tɩ yɔɔ nɛ ɖɩtaala kɩwɛɛkɩm lɛ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖise?
11 Lɔŋ weyi pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? Pɩtɩkɛ kɩdɛkɛdɩm ɖeke pɩcɛyaa se ɖise, ɛlɛ pɩcɛyaa ɖɔɖɔ se ɖise nɩŋgbanzɩ nzɩ sɩpɩzɩɣ nɛ siwoni-ɖʋ kɩdɛkɛdɩm taa yɔ. Salomɔɔ kɛdɩ mbʋ pɩtalɩ evebu ɛnʋ nɛ halʋ ɛnʋ yɔ pɩ-tɔm nɛ pɩtɛ lɛ, tɔm ndʋ ɖeyi ɖeyi ɛyɔɔdaa. Ɛyɔɔdaɣ halʋ ɛnʋ ɛ-tɔm lɛ, ɛtasɩ lɔŋ ɛnɛ: «Pitaatolisi-ŋ nɛ ŋkpaɣ ɛ-nʋmɔsɔkasɩ.» (Adu. 7:25) Halɩ ɛyɔɔdaa se: «Posini-i siŋŋ; taañɔtɩnɩ ɛ-ɖɩɣa nɔnɔɔ.» (Adu. 5:3, 8) Pɩsa nɛ ɖɩkandɩyɩ ɖa-tɩ yɔɔ nɛ ɖɩtaala kɩwɛɛkɩm lɛ, pɩwɛɛ se ɖise lakasɩ nɛ wɛtʋ ndʋ tɩpɩzɩɣ nɛ tiwoni-ɖʋ kɩdɛkɛdɩm taa yɔ. b Pʋ-tɔbʋʋ se paa pɩtɩwɛɛkɩ se Krɩstʋ tʋ ɛla nabʋyʋ yɔ, ɖɩɩkaɣ-pʋ labʋ ye ɖɩnawa se pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtakɩ-ɖʋ nɛ ɖɩla kɩdɛkɛdɩm yɔ.—Mat. 5:29, 30.
12. (a) Ɛbɛ Yɔɔb kaatɛm ɛ-taa se ɛlakɩ? (Yɔɔb 31:1) (b) Ɛzɩma pɩpɩzaɣ se pɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛlʋbɩnɩ takɩm?
12 Pɩsa nɛ ɖise wɛtʋ ndʋ tɩpɩzɩɣ nɛ tiwoni-ɖʋ kɩdɛkɛdɩm taa yɔ lɛ, pɩkaɣ pɔzʋʋ se ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩcakɩnɩ ɖɛ-ɛsa. Mbʋ Yɔɔb laba. Ɛ nɛ ‘ɛ-ɛsa paɖʋ ɛgbɛyɛ’ se ɛɛkaɣ cɔnʋʋ halʋ nɔɔyʋ nɛ ɛwɛɛnɩ kɔɖɛyɩ kɩdɛkɛdʋʋ ɛ-yɔɔ kpa. (Kalɩ Yɔɔb 31:1.) Ye ɛñɔnɩ lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ɛkpaɣaa yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɩ se ɛtaala acɛyɛ kpa. Ða ɖɔɖɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖiseɣ mbʋ payɩ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtakɩ-ɖʋ se ɖɩla kɩdɛkɛdɩm yɔ.
13. Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩcɔnɩ ɖa-maɣzɩm yɔɔ camɩyɛ? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmɩŋ.)
13 Pɩwɛɛ ɖɔɖɔ se ɖɩcɔnɩ ɖa-maɣzɩm yɔɔ camɩyɛ. (Ejl. 20:17) Nabɛyɛ maɣzɩɣ se ye pamaɣzɩɣ se peɖiɣni labʋ kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ ɛlɛ patɩlabɩ-pʋ toovenim taa yɔ, pɩtɩwɛɛkɩ pʋyʋ. Ɛlɛ lɩmaɣza ana atɩmʋna. Ye nɔɔyʋ ɛwɛɛ nɛ ɛmaɣzɩɣ kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ yɔɔ yɔ, ɛkaɣ sɔɔlʋʋ siŋŋ se ɛla mbʋ pɩ-yɔɔ ɛwɛɛ nɛ ɛmaɣzɩɣ yɔ. Ye ɛlakɩ mbʋ yɔ, pɩkaɣ-ɩ wɛʋ kaɖɛ se ɛlʋbɩnɩ kɩdɛkɛdɩm nɛ pɩkɩlɩ. Pɩkɛ toovenim se nabʋyʋ taa lɩmaɣza kɩdɛkɛda pɩzɩɣ nɛ akɔɔ ɖa-ñʋʋ taa. Lɩmaɣza ana akɔm mbʋ yɔ, pɩcɛyaa se ɖɩlɔ-yɛ kpaagbaa nɛ ɖɩlɛɣzɩ a-lone taa lɩmaɣza kɩbana. Ye ɖɩlakɩ mbʋ yɔ, ɖɩkandɩyɩɣ ɖa-tɩ yɔɔ nɛ ɖɩɩlakɩ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖiiyeki se lɩmaɣza kɩdɛkɛda ana apaɣlɩ nɛ apɩsɩ kɔɖɛyɩ ŋgʋ kɩwɛ ɖoŋ yɔ.—Filp. 4:8; Kol. 3:2; Yak. 1:13-15.
Pɩpɔzʋʋ se ɖise mbʋ payɩ pɩpɩzɩɣ nɛ pituyi-ɖʋ nɛ ɖɩtɔlɩ takɩm taa yɔ (Cɔnɩ tayʋʋ 13)
14. Ɛbɛ ɖɔɖɔ pɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩkandɩyɩ ɖa-tɩ yɔɔ nɛ ɖɩtaatɔlɩ takɩm taa?
14 Ɛbɛ ɖɔɖɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla nɛ ɖɩkandɩyɩ ɖa-tɩ yɔɔ nɛ ɖɩtaatɔlɩ takɩm taa? Pɩwɛɛ se ɖa-taa ɛtɛ se ye ɖɩñaŋ Yehowa paɣtʋ yɔ, pɩwazɩɣ-ɖʋ paa ɛzɩmtaa. Nabʋyʋ taa, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ɖʋ kaɖɛ se ɖiyele nɛ ɖa-maɣzɩm nɛ ɖɔ-kɔɖɛyɩ la nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ mbʋ Ɛsɔ sɔɔlaa yɔ. Ɛlɛ ye ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩla mbʋ yɔ, ɖihikiɣ taa leleŋ siŋŋ.
15. Ye ɖɩwɛnɩ kɔɖɛyɩ kɩbaŋʋ yɔ, ɛzɩma pɩkaɣ kandɩyʋʋ ɖɔ-yɔɔ se ɖɩtaatɔlɩ takɩm taa?
15 Pɩpɔzʋʋ se ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩwɛɛnɩ kɔɖɛyɩ kɩbaŋʋ. Ye ɖɩkpɛlɩkɩ ɛzɩma ‘ɖɩpaɖɩ mbʋ pɩkɛ kɩdɛkɛdɩm yɔ, nɛ ɖɩsɔɔlɩ mbʋ pɩkɛ kɩbam yɔ,’ ɖɩkaɣ tɛm ɖa-taa se ɖɩlakɩ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ nɛ pɩkɩlɩ nɛ ɖɩkaɣ tɛm ɖa-taa ɖɔɖɔ se ɖikiziɣ wɛtʋ ndʋ tɩpɩzɩɣ tituyi-ɖʋ nɛ ɖɩla kɩwɛɛkɩm yɔ. (Amo. 5:15) Ye ɖɩwɛnɩ kɔɖɛyɩ kɩbaŋʋ yɔ, ɖɩkaɣ pɩzʋʋ ɖɔɖɔ nɛ ɖɩkaɖɩnɩ takɩm alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ wɛtʋ ndʋ tɩpɩzɩɣ nɛ tituyi-ɖʋ se ɖɩla kɩwɛɛkɩm nɛ ɖɩtɩɖʋna yɔ.
16. Ɛzɩma fezuu taa tʋma pɩzɩɣ nɛ asɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩkandɩyɩ ɖa-tɩ yɔɔ? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmɩŋ.)
16 Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ kɔɖɛyɩ kɩbaŋʋ? Pɩpɔzʋʋ se ɖɛ-ɛsɩyɛ ɛsɛɛnɩ fezuu taa tʋma labʋ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖiwoki kediɣzisi yaa ɖɩlɩɣ tɔm susuu yɔ, pɩwɛ kaɖɛ se pɩtakɩ-ɖʋ nɛ ɖɩla mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ. Ɛlɛ pɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩlakɩ mbʋ pɩkɛdɩnɩ Yehowa yɔ. (Mat. 28:19, 20; Ebr. 10:24, 25) Ye ɖɩkalɩɣ Bibl nɛ ɖɩkpɛlɩkɩɣ-kʋ nɛ ɖɩmaɣzɩɣ tɔm ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ yɔ, pɩcɛyɩsɩɣ sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛna se ɖɩla mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ, nɛ piyeki se ɖɩpaɖɩ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ nɛ pɩkɩlɩ. (Yoz. 1:8; Keɣ. 1:2, 3; 119:97, 101) Tɔzɩ se Yesu heyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: «Ɩwɛɛ adɩma yɔɔ, se pɩsa nɛ ɩtaatɔlɩ takɩm taa.» (Mat. 26:41) Ye ɖɩtɩmɩɣnɩ ɖa-Caa weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ɖɩhaɣ-ɩ waɖɛ se ɛsɩnɩ-ɖʋ, nɛ pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩlakɩ mbʋ pɩkɛdɩnɩ-ɩ yɔ nɛ pɩkɩlɩ.—Yak. 4:8.
Ye ɖɩlakɩ fezuu taa tʋma ɖoŋ ɖoŋ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtaatɔlɩ takɩm taa (Cɔnɩ tayʋʋ 16) c
ÐIWOLO PƖ-YƆƆ NƐ ÐƖCAƔNƖ ÐƐ-ƐSA
17. Ɛjandʋ ndʋ taa Pɩyɛɛrɩ tɔlɩ tam sakɩyɛ?
17 Pɩtɩla ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwa ɖɛ-ɛjandʋ natʋyʋ caɣ caɣ. Ɛlɛ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩlʋkɩnɩ ɖɛ-ɛjandʋ lɛɛtʋ alɩwaatʋ sakɩyɛ. Iyele nɛ ɖɩna apostoloo Pɩyɛɛrɩ kɩɖaʋ. Ɛyʋ sɔɔndʋ seu yeba nɛ ɛkpɛzɩ tam nabudozo se ɛɛsɩŋ Yesu. (Mat. 26:69-75) Pɩyɛɛrɩ maɣzaɣ se ɛwabɩ sɔɔndʋ ndʋ alɩwaatʋ ndʋ ɛlɩzɩ aseɣɖe nɛ abalɩtʋ Sahedrɛɛ ɛsɩndaa yɔ. (Tʋma 5:27-29) Ɛlɛ pɩnzɩ nasɩyɩ wayɩ, ɛkɛzɩ ɛ-tɩ nɛ hɔɔlʋʋ nɛ ɛ nɛ Krɩstʋ ñɩma mba patɩkɛ Yuuda mba yɔ peyele tɔɔnaɣ tɔɔʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ «eseɣaɣ sɔɔndʋ mba pɛpɛlɩ-wɛ yɔ.» (Gal. 2:11, 12) Pɩyɛɛrɩ ɛjandʋ ɖaɣnɩ pɩsʋʋ. Pɩtɩla ɛtaapɩzɩ nɛ ɛwabɩ-tʋ caɣ caɣ.
18. Ðɛ-ɛjandʋ natʋyʋ hɔɔlʋʋ taa lɛ, ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩtalɩ-ɖʋ?
18 Ða ɖɔɖɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa. Ɛzɩma tɩyɛ? Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩ se ɖɩwabɩ ɖɛ-ɛjandʋ natʋyʋ, ɛlɛ ɖɩɖaɣnɩ tɔlʋʋ tɩ-taa. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ yɔɔdaa se: «Mañaɣ pana nɛ meyele kʋzʋʋ kɩlɛmɩŋ cɔnʋʋ pɩnzɩ 10, nɛ man-taa kaatɛma se mawabɩ ɛjandʋ ndʋ. Ɛlɛ mɛ-ɛjandʋ kaawɛ ɛzɩ tɛtɛgbɩnɛ nɖɩ ɖɩmɛlaa nɛ ɖɩɖaŋ alɩwaatʋ kɩbandʋ se ɖɩkpa nabʋyʋ yɔ.» Mbʋ pɩlabɩ ɖeu yɔ lɛ se koobu ɛnʋ etiyele lʋbɩnʋʋ ɛ-ɛjandʋ ndʋ. Eɖiɣzinaa se pɩpɔzʋʋ se ɛlakɩ nabʋyʋ paa evemiye nɖɩ nɛ pɩsa nɛ ɛlʋbɩnɩ ɛ-ɛjandʋ ndʋ, nɛ pɩtɩla pɩpɔzʋʋ se ɛlakɩ mbʋ e-wezuu caɣʋ kpeekpe ɛjaɖɛ kɩdɛkɛdɩyɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa. Ɛ-halʋ nɛ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa pasɩnɩ-ɩ nɛ ɛkpɛzɩ nɩŋgbanzɩ nzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ se ɛpɩzɩ nɛ ɛlʋbɩnɩ kʋzʋʋ kɩlɛmɩŋ cɔnʋʋ.
19. Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ ɖɛ-ɛjandʋ ndʋ ɖɩtɩwabɩta yɔ?
19 Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɛ-ɛjandʋ ndʋ ɖɩtɩwabɩta yɔ titaatuyi-ɖʋ nɛ ɖɩla mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ? Pɩwɛɛ se ɖɩɖɔ lɔŋ weyi Yesu tasɩ-ɖʋ se pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ takɩm yɔ ɩ-yɔɔ. Ɛtɔm se: «Ɩwɛɛ feŋuu yɔɔ.» Halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ŋmaɣzɩɣ se ŋwɛ ɖoŋ yɔ, wolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋseɣ wɛtʋ ndʋ tɩpɩzɩɣ tituyi-ŋ nɛ ŋtɔlɩ takɩm taa yɔ. (1 Kɔr. 10:12) Wolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋlakɩ mbʋ pɩɩtɛmɩ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋlʋbɩnɩ ñɛ-ɛjandʋ yɔ. Aduwa 28:14 yɔɔdʋʋ se: «Koboyaɣ tʋ lɛ weyi ɛcakɩnɩ ɛ-ɛsa tam yɔ.»—2 Pɩy. 3:14.
YE ÐƖCAKƖNƖ ÐƐ-ƐSA YƆ, WAZASƖ NZƖ ÐIHIKIƔ?
20-21. (a) Ye ɖɩcaɣnɩ ɖɛ-ɛsa se ɖɩtaatɔlɩ takɩm taa yɔ, wazasɩ nzɩ ɖɩkaɣ hiɣu? (b) Ye ɖɩlabɩ ɖe-ɖeɖe yɔ, ɛbɛ Yehowa kaɣ-ɖʋ labʋ? (2 Kɔrɛntɩ mba 4:7)
20 Ða-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se ye ɖɩcakɩnɩ ɖɛ-ɛsa se pɩsa nɛ ɖɩtaatɔlɩ takɩm taa yɔ, pɩwazɩɣ-ɖʋ paa ɛzɩmtaa. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ kɩwɛɛkɩm yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩnɩɩ «leleŋ weyi eeleɖiɣ yɔ;» ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩcakɩ wezuu ɛzɩ Yehowa sɔɔlʋʋ yɔ, ɖɩnɩɣ leleŋ nɛ pɩkɩlɩ. (Ebr. 11:25; Keɣ. 19:8) Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa lɩzɩ-ɖʋ se ɖɩcaɣ wezuu nɛ pɩla nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ ɛ-sɔɔlɩm. (Kiɖe 1:27) Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩcakɩ wezuu ŋgʋ kɩkɛdɩɣnɩ Yehowa yɔ, ɖɩwɛɣnɩ ɛhʋyɛ kele kele ñɩnɖɛ nɛ pɩhaɣ-ɖʋ waɖɛ se ɖihiɣ wezuu maatɛŋ.—1 Tim. 6:12; 2 Tim. 1:3; Yud. 20, 21.
21 Pɩkɛ toovenim se «tomnaɣ wɛnɩ ɛjandʋ.» Ɛlɛ pɩtɩwɩlɩ se ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla nabʋyʋ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ ɖɛ-ɛjandʋ. Yehowa ɖaŋ kpam se ɛha-ɖʋ ɖoŋ weyi pɩpɔzʋʋ-ɖʋ yɔ. (Kalɩ 2 Kɔrɛntɩ mba 4:7.) Tɩlɩ se ɖoŋ weyi ɩcɛzɩ ɛyʋ ɖoŋ yɔ, ɛnʋ Ɛsɔ haɣ-ɖʋ. Ɛlɛ kajalaɣ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ ɖa-maɣmaɣ ɖo-ɖoŋ se pɩsa nɛ ɖɩtaatɔlɩ takɩm taa. Ye ɖɩlabɩ ɖe-ɖeɖe yɔ, ɖa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se Yehowa kaɣ cosuu adɩma wena ɖɩlakɩ se ɛsɔzɩ-ɖʋ ɖoŋ yɔ a-yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ yɔ. (1 Kɔr. 10:13) Yehowa kaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩcaɣnɩ ɖɛ-ɛsa se pɩsa nɛ ɖɩtaatɔlɩ takɩm taa.
HENDU 47 Tɩmɩɣnɩ Yehowa tam
a TƆM TƆBƲƲ: «Fezuu» ŋgʋ kɩ-tɔm pɔyɔɔdɩ Maatiyee 26:41 taa yɔ, kɩkɛ ɖoŋ weyi ɩwɛ ɖa-taa nɛ ituyuu-ɖʋ nɛ ɖɩmaɣzɩɣ nabʋyʋ yɔɔ yaa ɖɩlakɩ nabʋyʋ yɔ. «Tomnaɣ» kɛnɩ ɖɛ-tɛ mantɩtalɩ pilim wɛtʋ ndʋ tituyuu-ɖʋ se ɖɩla kɩwɛɛkɩm yɔ. Ye mbʋ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩɖʋ ɖa-taa se ɖɩlakɩ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ, ɛlɛ ye ɖɩtɩkpa ɖa-tɩ yɔ ɖɩpɩzɩɣ ɖiyele nɛ pɩtakɩ-ɖʋ se ɖɩla mbʋ Bibl tɔŋ se pɩfɛyɩ ɖeu yɔ.
b Ye ɛyʋ nɔɔyʋ ɛlabɩ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm nabʋyʋ yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛna mbʋ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ɩ yɔ takayɩsɩ sɩnɛ sɩ-taa: Nɩɩ wezuu leleŋ tam! tɔm kɩkpɛlɩkɩtʋ 57 hɔɔlɩŋ 1-3, nɛ Feŋuu Tilimiye novembre 2020 taa tɔm ñʋʋ «“Ñɛ-ɛsa ɩcɔnɩ” mbʋ pɩwɛnɩ ɛsɩndaa yɔ,» hɔɔlɩŋ 27-29, tayʋʋ 12-17.
c KƖLƐMƲƲ YƆƆ TƆM: Koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ wɛɛ nɛ ɛkalɩɣ evemiye mayaɣ tanaŋ tɛɛ, ɛwɛɛ nɛ ɛkalɩɣ Bibl wɩsɩ taa tɔɔnaɣ tɔɔʋ alɩwaatʋ taa, nɛ ewobi kpɩtaʋ hɛkʋ taa kediɣzaɣ ɖanaɣ yɔɔ.
