Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩcɛyɩsɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ ŋga kɛwɛ ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ?

Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩcɛyɩsɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ ŋga kɛwɛ ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ?

“Ɛ-yɔɔ pɩtɩŋɩɣna nɛ e-tomnaɣ hɔɔlɩŋ tɩŋa kpɛndɩ camɩyɛ.”​—EFƐƐZƖ 4:16, ABT.

HENDU: 53, 107

1. Kpaɣnɩ ɖooo kiɖe tɛɛ lɛ, wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ sɩnaa nɛ pala Ɛsɔ tʋma?

KPAƔNƖ alɩwaatʋ ndʋ Yehowa lɩzɩ Yesu yɔ, nɔɔ kʋɖʋmaɣ wɛ ɛ nɛ ɩ pɛ-hɛkʋ taa. Yehowa calɩ lɩzʋʋ Yesu. Nɛ pʋwayɩ lɛ, Yesu sɩnɩ-ɩ “ɛzɩ tʋmɩyɛ laɖʋ yɔ” nɛ palɩzɩ wondu lɛɛtʋ. (Aduwa 8:30) Yehowa sɛyaa ɖɔɖɔ labɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ papɩzɩ pala tʋma wena Yehowa kaaɖʋ-wɛ yɔ. Noa nɛ ɛ-hɔʋ paalabɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ pasaɣ aɖakaɣ. Izrayɛɛlɩ piya ɖɔɖɔ kaalabɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ sisiɣ kediɣzaɣ kizinziku, nɛ sɩkpɛzɩɣ-kʋ nɛ sɩɖaɣnɩɣ siɣu lona wena a-taa siwokaɣ yɔ. Sɩtɛm templo maʋ lɛ, siteɣ hendu nɛ sɩmakɩ cɩmɩŋ nɔɔ kʋyʋmaɣ taa nɛ sɩsaŋnɩ Yehowa. Nɔɔ kʋyʋmaɣ sɩnɩnɩ Yehowa samaɣ nɛ kala tʋma ana a-tɩŋa.​—Kiɖe Tɛɛ Tɔm 6:14-16, 22; Kɩgalʋʋ 4:4-32; 3 Awiya 25:1-8.

2. (a) Wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ kaawɛ kajalaɣ Krɩstʋ ñɩma hɛkʋ taa? (b) Tɔm ndʋ yɔɔ ɖɩkaɣ cosuu?

2 Kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ mba ɖɔɖɔ lakaɣ tʋmɩyɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ taa. Apostoloo Pɔɔlɩ yɔɔdaa se paa Krɩstʋ ñɩma kaawɛ niye hɔɔlɩŋ ndɩ ndɩ taa nɛ palakɩ tʋma ndɩ ndɩ yɔ, nɔɔ kʋyʋmaɣ kaawɛ pɛ-hɛkʋ taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yesu Krɩstʋ kɛnɩ pa-tɩŋa pa-ñʋʋdʋ. Pɔɔlɩ kpaɣ-wɛ nɛ ɛmaɣzɩnɩ ɛyʋ tomnaɣ. Ɛyʋ tomnaɣ wɛnɩ pilinzi ndɩ ndɩ, ɛlɛ sɩlakɩ tʋmɩyɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ taa. (Kalɩ 1 Kɔrɛntɩ 12:4-6, 12.) Nɛ sɔnɔ yɔ? Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla nɔɔ kʋyʋmaɣ tɔm susuu taa, ɛgbɛyɛ taa nɛ hɔʋ taa?

ÐƖLA NƆƆ KƲYƲMAƔ TƆM SUSUU TAA

3. Ɛbɛ apostoloo Yohanɛɛsɩ na natʋ natʋyʋ taa?

3 Kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa, apostoloo Yohanɛɛsɩ kaana Ɛsɔ tiyiyaa lʋbɛ natʋ natʋyʋ taa, peɖiɣni aganda hʋlʋʋ. Tiyiyu kagbanzɩ ñɩnʋ hʋlɩ ɛ-ɛgandɩyɛ lɛ, Yohanɛɛsɩ na “tɩɩŋa nakɛyɛ kpɛzɩ ɛsɔdaa nɛ kɔtɔlɩ tataa.” Tɩɩŋa ŋga, kɔɖɔkɩ ñɩmɩyɛ nɛ katʋlɩ pɔʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ nɔnɔɔ. Katʋlɩ nɔnɔɔ ŋga lɛ, ñɔsɩ nasɩyɩ pindimmm lɩɩnɩ pɔʋ ŋgʋ kɩ-taa, nɛ pʋwayɩ lɛ kudoloŋ lɩɩnɩ ñɔsɩ nzɩ sɩ-taa. Kudoloŋ ŋgʋ, kiyele tɩŋ nɛ ñɩtʋ pɔ-tɔɔʋ nɛ “kɩnazɩ ɛyaa mba pe-kila taa fɛyɩ Ɛsɔ mayaɣ yɔ.” (Natʋ 9:1-4) Yohanɛɛsɩ kaanawa se kudoloŋ pɩzɩɣ nɛ kɩwɛɛkɩ wondu sakɩyɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ kɩɩtɛm wondu wɛɛkʋʋ Egipiti tɛtʋ taa Moyizi alɩwaatʋ taa. (Egipiti Lɩʋ 10:12-15) Kudoloŋ ŋgʋ Yohanɛɛsɩ nawa yɔ, kɩsɩŋnɩ patam numwaa mba pɛwɛɛ posusuu tɔm nɛ kpekpeka nɛ pokuluu cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ yɔɔ yɔ. Nɛ ɛyaa miiliyɔɔwaa sakɩyɛ mba pɛwɛnɩ lidaʋ se pakaɣ caɣʋ wezuu tɛtʋ yɔɔ yɔ, pa nɛ wɛ pɛkpɛndaa nɛ palakɩ tɔm susuu tʋmɩyɛ nɖɩ. Tɔm susuu tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩsɩnɩ ɛyaa sakɩyɛ nɛ palɩɩ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ agbaa taa nɛ patɩtasɩ wɛʋ Sataŋ yomiye taa.

4. (a) Tʋmɩyɛ sɔsɔɖɛ nɖɩ pɩwɛɛ se Yehowa sɛyaa ɩla sɔnɔ? (b) Nɛ ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-wɛ nɛ pala tʋmɩyɛ nɖɩ?

4 Paɖʋ-ɖʋ tʋmɩyɛ se ɖisusi “tɔm kɩbandʋ” ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ pʋcɔ nɛ ɛjaɖɛ tɛm kɔɔ. Pɩkɛ tʋmɩyɛ sɔsɔɖɛ kpem. (Maatiyee 24:14; 28:19, 20) Pɩwɛɛ se ɖɩyaa mba payɩ ‘lɔkɔtʋ ɖɛ-wɛ yɔ’ se pɔkɔɔ nɛ pɔñɔɔ “wezuu lɩm”; pʋ-tɔbʋʋ lɛ se pɩwɛɛ se ɖɩwɩlɩ mba payɩ pɔsɔɔlaa se pewelisini-ɖʋ yɔ Bibl taa toovenim tɔm. (Natʋ 22:17) Ɛlɛ pʋcɔ nɛ ɖɩpɩzɩ nɛ ɖɩla mbʋ lɛ, pʋpɔzʋʋ se ‘ɖa-tɩŋa ɖɩkpɛndɩ camɩyɛ’ nɛ ɖɩla nɔɔ kʋɖʋmaɣ ɛgbɛyɛ taa.​—Efɛɛzɩ 4:16.

5, 6. Tʋma wena ɖɩkpɛndɩɣ nɛ ɖɩlakɩ?

5 Pʋcɔ nɛ ɖɩpɩzɩ ɖiheyi ɛyaa sakɩyɛ tɔm ndʋ lɛ, pʋpɔzʋʋ se ɖɩñɔɔzɩ ɖɔ-tɔm susuu tʋmɩyɛ camɩyɛ. Lɔŋ weyi patasɩɣ-ɖʋ ɖa-agbaa taa yɔ, ɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩla tʋmɩyɛ nɖɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ taa ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ. Ðɩlakɩ tɔm susuu kediɣzisi pʋcɔ nɛ ɖɩɖɛɣ ɖisusuu ɛyaa Kewiyaɣ laŋhɛzɩyɛ tɔm. Pɩtasɩ lɛ, ɖɩtayɩ ɛyaa takayɩsɩ miiliyɔɔwaa sakɩyɛ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ. Nabʋyʋ taa lɛ, ɛgbɛyɛ pɔzʋʋ-ɖʋ se ɖɩla ŋgee tɔm susuu. Alɩwaatʋ ndʋ ŋlakɩ tʋmɩyɛ nɖɩ yɔ, tɩlɩ se ŋlabɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ ño-koobiya miiliyɔɔwaa sakɩyɛ mba peɖiɣni tɔm kʋɖʋmtʋ ndʋ susuu ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ. Tɩlɩ ɖɔɖɔ se ña nɛ Ɛsɔ tiyiyaa mba pasɩɣnɩ Ɛsɔ samaɣ tɔm susuu yɔ, iɖiɣni tʋmɩyɛ labʋ.​—Natʋ 14:6.

6 Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkalɩɣ Annuaire taa ɛzɩma ɖɔ-tɔm susuu lʋlʋʋ pee kɩbana ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ, ɖa-taa lakɩ leleŋ kpem. Maɣzɩ ɖɔɖɔ nɛ ŋna nɔɔ kʋɖʋmaɣ ŋga kɛwɛ ɖɛ-hɛkʋ taa alɩwaatʋ ndʋ ɖɩtayɩɣ yaʋ takayɩsɩ nɛ ɖɩyaɣ ɛyaa ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ se pɔkɔɔ ɖe-kigbeɣliŋ yɔ. Kigbeɣliŋ ɛnɩ ɩ-taa, tɔm kʋɖʋmtʋ ɖa-tɩŋa payɩ ɖiwelisiɣ. Tɔm yɔɔdʋʋ, dramawaa, nɛ la ŋwɩlɩwaa seɣtiɣ-ɖʋ se ɖɩla mbʋ payɩ ɖɩpɩzɩɣ yɔ Yehowa sɛtʋ taa. Pɩtasɩ lɛ, paa pɩnaɣ ŋga ɖa nɛ koobiya mba pɛwɛ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ, ɖɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ wiye. (1 Kɔrɛntɩ 11:23-26) Ðikpeɣliɣ nɛ ɖɩlakɩ sɔnzɩ nzɩ kɩyakʋ kʋɖʋmʋʋ yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ wɩsɩ ɖʋʋ yɔ se ɖɩwɩlɩ se ɖɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ mbʋ Yehowa labɩ-ɖʋ yɔ pɩ-yɔɔ, nɛ ɖɩwɩlɩ ɖɔɖɔ se ɖɩñaŋ Yesu paɣtʋ. Nɛ kpɩtaŋ pazɩ pʋcɔ nɛ kɩyakʋ ŋgʋ kɩtalɩ lɛ, ɖɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ ɖɩtayɩɣ yaʋ takayɩsɩ se ɖɩyaa ɛyaa sakɩyɛ se pɔkɔɔ nɛ ɖa nɛ wɛ ɖɩkpɛndɩ nɛ ɖɩla sɔnzɩ nzɩ.

7. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkpɛndɩɣ nɛ ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩla we?

7 Kudoloŋ kʋɖʋmʋʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ kɩwɛɛkɩ wondu sakɩyɛ. Mbʋ ɖɔɖɔ ɖe-ɖeke ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖisusi ɛyaa tɩŋa tɔm. Ɛlɛ ɛzɩma ɖɩkpɛndɩɣ nɛ ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖisusi ɛyaa miiliyɔɔwaa sakɩyɛ Yehowa tɔm nɛ ɖɩsɩnɩ pa-taa nabɛyɛ nɛ pasamɩ-ɩ nɛ paɖʋ-ɩ hɩɖɛ.

ÐƖLA NƆƆ KƲYƲMAƔ ƐGBƐYƐ TAA

8, 9. (a) Efɛɛzɩ 4:15, 16 taa, kɩɖaʋ ŋgʋ yɔɔ Pɔɔlɩ tɩŋnaa nɛ ɛwɩlɩ se pɩcɛyaa se ɖɩla nɔɔ kʋyʋmaɣ? (b) Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ wɛɛ ɛgbɛyɛ taa?

8 Pɔɔlɩ heyi Efɛɛzɩ mba se: “Ɛlɛ, ɖɩyɔɔdʋʋ toovenim nɛ ɖɩsɔɔlʋʋ ɖama nɛ ɖɩpaɣlɩɣ pɩtɩŋa pɩ-taa nɛ ɖɩñɔtʋʋnɩ weyi ɛkɛ ñʋʋdʋ yɔ, ɛnʋ lɛ Krɩstʋ. Ɛ-yɔɔ pɩtɩŋɩɣna nɛ e-tomnaɣ hɔɔlɩŋ tɩŋa kpɛndɩ camɩyɛ nɛ paa hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩpaɣlɩɣ ɛzɩ pʋpɔzʋʋ yɔ. Nɛ ye tomnaɣ ŋga, kɔ-hɔɔlɩŋ tɩŋa ɩlakɩ a-tʋmɩyɛ ɛzɩ pʋpɔzʋʋ yɔ yɔ, kɛwɛɣ kɛtɛzɩɣ kpaʋ ɖoŋ sɔɔlɩm taa.” (Efɛɛzɩ 4:15, 16, ABT) Ye mbʋ, Pɔɔlɩ sɩnɩ Efɛɛzɩ mba se patɩlɩ ɛzɩma pɩɖɔŋ ɛgbɛyɛ taa yɔ, nɛ ɛtɔzɩ-wɛ se pɩwɛɛ se koobiya tɩŋa ‘ɩpaɣlɩ pɩtɩŋa pɩ-taa.’ Pɔɔlɩ kpaɣ tomnaɣ kɩɖaʋ nɛ ɛwɩlɩnɩ-wɛ se paa Krɩstʋ tʋ weyi lɛ, ɛpɩzɩɣ ɛsɩna nɛ ɛgbɛyɛ wɛɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ taa nɛ ɖɩtɩŋ ɖɩ-ñʋʋdʋ Yesu wayɩ. Ɛyɔɔdaa se tomnaɣ pilinzi tɩŋa kpɛndɩɣ camɩyɛ pɩtɩŋnɩ toma yɔɔ nɛ sɩlakɩ tʋmɩyɛ. Ye pɩhɔzɩ ɖo-toma naayɛ taa yɔ, ɖo-tomnaɣ tɩŋa nɩɣnɩ siziŋ. Mbʋ ɖɔɖɔ ye koobiya nabɛyɛ ɩwɛ ɛgbɛyɛ taa nɛ paanɩɣnɩ ɛzʋtʋyaa kɔyɔ, ɛgbɛyɛ tɩŋa nɩɣnɩ siziŋ. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ wɛtʋ ndʋ?

9 Yesu lɩzɩnɩ ɛzʋtʋyaa se pɔcɔnɩ ɛgbɛyɛ yɔɔ nɛ ɛsɔɔlaa se ɖɩñam-wɛ nɛ ɖɩla mbʋ pɔpɔzʋʋ-ɖʋ yɔ. (Ebree 13:7, 17) Ɛlɛ pɩfɛyɩ kɛlɛʋ paa ɛzɩmtaa. Paa mbʋ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩpɔzɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ɖʋ. Fezuu kiɖeɖeu pɩzɩɣ kɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩña ɖʋtʋ ndʋ payɩ ɛzʋtʋyaa lakɩ se pɩwazɩ-ɖʋ yɔ. Ye ɖiluzi ɖa-tɩ nɛ ɖɩnɩɣnɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa camɩyɛ yɔ, pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ ɖɛ-ɛgbɛyɛ. Piyeki nɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ wɛɛ ɖɛ-ɛgbɛyɛ taa nɛ ɖɩsɔɔlɩ ɖama nɛ pɩkɩlɩ.

10. Ɛzɩma tɩyɛ ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa sɩɣna se nɔɔ kʋɖʋmaɣ ɛwɛɛ ɛgbɛyɛ taa? (Cɔnɩ kiɖe tɛɛ kɩlɛmʋʋ.)

10 Ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa ɖɔɖɔ sɩɣna se nɔɔ kʋyʋmaɣ ɛwɛɛ ɛgbɛyɛ taa. Palakɩ tʋma sakɩyɛ nɛ pasɩɣnɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa, nɛ ɖɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ mbʋ payɩ palakɩ yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa ñakɩ pana se ɖɩwɛɛnɩ takayɩsɩ nzɩ pʋpɔzʋʋ-ɖʋ tɔm susuu taa yɔ, nɛ pamʋʋ ɛyaa mba pɔkɔŋ ɖe-kediɣzisi taa yɔ. Pañakɩ pana ɖɔɖɔ se Kewiyaɣ Kpaaŋ ɛwɛɛ cɩɖɩ cɩɖɩ nɛ pɔñɔɔzʋʋ mbʋ pɩwɛɛkɩ kɩ-yɔɔ yɔ. Ye ɖɩnɩɣnɩ koobiya mba camɩyɛ yɔ, piyeki nɛ ɖɩsɛɛ Yehowa nɔɔ kʋyʋmaɣ taa nɛ pɩtɩŋa pɩɖɔ camɩyɛ cɔlɩɩɩ.​—Cɔnɩ ɖɔɖɔ Tʋma Labʋ 6:3-6.

11. Ɛzɩma tɩyɛ koobiya mba pɛkɛ evebiya yɔ, papɩzɩɣ pasɩnɩ pɛ-ɛgbɛyɛ nɛ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ taa?

11 Ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa nabɛyɛ labɩ tʋmɩyɛ nɛ kpekpeka pɩnzɩ sakɩyɛ. Ɛlɛ pʋtɔma yɔ, lɛɛlɛɛyɔ lɛ paatasɩɣ pɩzʋʋ nɛ palakɩ tʋma sakɩyɛ ɛzɩ ɖooo yɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ pakpadɩyaa. Koobiya mba pɛwɛnɩ po-ɖoŋ yɔ, papɩzɩɣ nɛ pasɩnɩ-wɛ. Ye ɛzʋtʋyaa akpadɩyaa mba, pafalɩsɩ-wɛ yɔ, papɩzɩɣ nɛ pala tʋma sakɩyɛ ɛgbɛyɛ taa. Nɛ ye ɛgbɛyɛ taa tʋmlaɖaa ɩñakɩ pana pa-tʋmɩyɛ labʋ taa kɔyɔ, pɩɖɛɣnɩ ɛzɩdaa lɛ papɩzɩɣ nɛ papɩsɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa. (1 Timootee 3:1, 10) Ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa mba pɛkɛ evebiya yɔ, pa-taa nabɛyɛ ñaɣ pana nɛ pɛɖɛɛnɩ ɛzɩdaa nɛ pɩkɩlɩ. Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, pɛkɛ egeetiye yɔɔ cɔnɩyaa nɛ pasɩɣnɩ koobiya agbaa sakɩyɛ taa. Ðɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ kpem se koobiya mba pɛkɛ evebiya yɔ, ‘petisiɣ faaa’ nɛ pasɩɣnɩ koobiya lalaa.​—Keɣa 110:3NWT; kalɩ Eklesɩyastɩ 12:1.

ÐƖLA NƆƆ KƲÐƲMAƔ HƆƲ TAA

12, 13. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ hɔʋ taa mba nɛ pala nɔɔ kʋyʋmaɣ?

12 Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ ɖɔ-hɔʋ taa mba nɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ wɛɛ pɛ-hɛkʋ taa? Ye ɖɩlakɩ hɔʋ taa Bibl kpɛlɩkʋʋ paa kpɩtaʋ ŋgʋ yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ. Ye lʋlɩyaa nɛ pe-piya palakɩ nɔɔ kʋyʋmaɣ nɛ pɛkpɛlɩkɩɣ Yehowa yɔɔ tɔm kɔyɔ, piyeki nɛ pɔsɔɔlɩ ɖama nɛ pɩkɩlɩ. Hɔʋ taa Bibl kpɛlɩkʋʋ alɩwaatʋ taa, papɩzɩɣ nɛ pala la ŋwɩlɩwaa mba pasɩɣnɩ-wɛ se pɔñɔɔzɩ tɔm ndʋ pakaɣ yɔɔdʋʋ tɔm susuu taa yɔ. Nɛ alɩwaatʋ ndʋ pɛkɛdɩɣ ɖama Bibl taa tɔm nɛ panaɣ ɛzɩma pa-tɩŋa pɔsɔɔlɩ Yehowa nɛ palakɩ ɛ-sɔɔlɩm yɔ lɛ, piyeki nɛ pɔñɔɔnɩ ɖama nɛ pɩkɩlɩ.

Hɔʋ taa Bibl kpɛlɩkʋʋ pɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ hɔʋ taa mba nɛ pɔñɔɔnɩ ɖama kpam nɛ pɩkɩlɩ (Cɔnɩ tayʋʋ 12, 15)

13 Yehowa ñɩnɩɣ se halʋ nɛ ɛ-walʋ pala nɔɔ kʋyʋmaɣ. (Maatiyee 19:6) Ye pa-naalɛ pɔsɔɔlɩ Yehowa nɛ pɛkpɛndɩɣ nɛ pɛsɛɣ-ɩ kɔyɔ, pakaɣ hiɣu koboyaɣ nɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ wɛɛ pɛ-hɛkʋ taa. Pɩwɛɛ ɖɔɖɔ se pawɩlɩ ɖama sɔɔlɩm ɛzɩ Abraham nɛ Saara, Izaakɩ nɛ Rebeka, nɛ Ɛlkaana nɛ Hana paalabʋ yɔ. (Kiɖe Tɛɛ Tɔm 26:8; 1 Samɩyɛɛlɩ 1:5, 8; 1 Pɩyɛɛrɩ 3:5, 6) Ye halʋ nɛ ɛ-walʋ palakɩ mbʋ yɔ, nɔɔ kʋyʋmaɣ wɛɣ pɛ-hɛkʋ taa nɛ pɔñɔtɩnɩ Yehowa nɛ pɩkɩlɩ.​—Kalɩ Eklesɩyastɩ 4:12.

14. Ye ña-halʋ yaa ña-walʋ ɛɛsɛɣ Yehowa, ɛbɛ ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ mi-nesi ɖɔkʋʋ cɛyɩsɩ?

14 Bibl paɣ Krɩstʋ mba kpayɩ kpayɩ se pataaɖɔkɩ nesi nɛ mba paasɛɣ Yehowa yɔ. (2 Kɔrɛntɩ 6:14) Ɛlɛ koobiya nabɛyɛ halaa yaa pa-walaa tɩkɛ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa. Nabɛyɛ ɖɔkɩ nesi pʋcɔ nɛ papɩsɩɣ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa, ɛlɛ pɛ-tɛŋga ñatɩpɩsɩ Yehowa Aseɣɖe Tʋ. Lalaa lɛ, pɔɖɔkɩ nesi ɛgbɛyɛ taa, ɛlɛ pʋwayɩ lɛ, pɛ-tɛŋga kizi se kaatasɩɣ Yehowa sɛʋ. Koobiya mba pɛwɛ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa yɔ, pɩwɛɛ se pala mbʋ payɩ papɩzɩɣ yɔ nɛ pɔɖɔ Bibl paɣtʋ yɔɔ nɛ pɩsɩnɩ-wɛ nɛ pɛcɛyɩsɩ pe-nesi ɖɔkʋʋ. Ɛlɛ pɩfɛyɩ kɛlɛʋ paa ɛzɩmtaa. Mary nɛ ɛ-walʋ David paalabɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ pɛsɛɣ Yehowa. Pʋwayɩ lɛ, David yele kediɣzisi wobu. Paa mbʋ yɔ, Mary ñaɣ pana nɛ ɛɖɔŋ Bibl paɣtʋ kila yɔɔ nɛ ɛlakɩ ɛ-walʋ mbʋ pɩwɛ ɖeu yɔ. Pɩtasɩ lɛ, ɛsɩnɩ pe-piya loɖo nɛ sɩtɩlɩ Yehowa, nɛ ewoki kediɣzisi nɛ kigbeɣliŋ. Piya kɔm nɛ sɩpaɣlɩ nɛ sɩ-tɩŋa sɩlɩɩ ɖɩɣa lɛ, Mary wolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛsɛɣ Yehowa paa pɩɩwɛ-ɩ kaɖɛ nɛ pɩkɩlɩ yɔ. Peeɖe David paɣzɩ kalʋʋ fenaɣ fenaɣ takayɩsɩ nzɩ Mary sɩɣaɣ-ɩ yɔ. Pɩlabɩ pazɩ lɛ, David ɖaɣnɩ paɣzʋʋ kediɣzisi wobu. Ɛ-sayɩ weyi ɛɛwɛnɩ pɩnzɩ loɖo yɔ, ɛñɩnaɣ-ɩ ɖɩjaɣyɛ paa kediɣzaɣ ŋga lɛ ka-taa. Nɛ ye David ɛtɩkɔɔ kediɣzaɣ yɔ, ɛ-sayɩ ɛnʋ eheyaɣ-i se: “Paaba sɔsɔ, sɔnɔ mantɩna-ŋ kediɣzaɣ taa.” Pɩlabɩ pɩnzɩ 25 pʋcɔ nɛ David pɩsɩ ɛkɔɔ ɛgbɛyɛ taa, nɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ ɛ nɛ ɛ-halʋ paɖaɣnɩ labʋ nɔɔ kʋyʋmaɣ nɛ pɛsɛɣ Yehowa nɛ taa leleŋ.

15. Mba pɔɖɔkɩ nesi nɛ pileɖi yɔ, ɛzɩma tɩyɛ papɩzɩɣ nɛ pasɩnɩ mba pɔɖɔkɩ nesi pitileɖita yɔ?

15 Sɔnɔ, Sataŋ kɔŋnɩ nazɩm hɔŋ yɔɔ. Pʋyɔɔ pɩcɛyaa se Yehowa sɛyaa mba pɔɖɔkɩ nesi yɔ, peyele nɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ wɛɛ pɛ-hɛkʋ taa. Ɩɖɔkʋʋ nesi yɔ paa pileɖaa yaa pitileɖi yɔ, ɩmaɣzɩ nɛ ɩna tɔm ndʋ ɩpɩzɩɣ nɛ ɩyɔɔdɩ yaa mbʋ ɩpɩzɩɣ ɩla nɛ ɩcɛyɩsɩ mi-nesi ɖɔkʋʋ yɔ. Ye ɩɖɔkʋʋ nesi yɔ pileɖaa kɔyɔ, ɩpɩzɩɣ nɛ ɩha kɩɖaʋ kɩbaŋʋ mba pɔɖɔkɩ nesi pitileɖita yɔ. Pʋtɔma yɔ, ɩpɩzɩɣ nɛ ɩyaa-wɛ nɛ mɩ nɛ wɛ ɩla mɩ-hɔʋ taa Bibl kpɛlɩkʋʋ. Pɩkaɣ-wɛ sɩnʋʋ nɛ pana se halʋ nɛ ɛ-walʋ pɔɖɔkʋʋ nesi yɔ paa pileɖaa yaa pitileɖi yɔ, pɩwɛɛ se pawɩlɩ ɖama sɔɔlɩm nɛ peyele nɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ wɛɛ pɛ-hɛkʋ taa.​—Tiiti 2:3-7.

‘ƖKƆƆ NƐ ÐƖKPA YEHOWA PƲƲ YƆƆ’

16, 17. Lidaʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ ɖaŋ Ɛsɔ sɛyaa mba palakɩ nɔɔ kʋyʋmaɣ nɛ panɩɣnɩ ɖama camɩyɛ yɔ?

16 Alɩwaatʋ ndʋ Izrayɛɛlɩ piya wokaɣ Yerusalɛm kazandʋ tɔɔʋ yɔ, sɩlakaɣ nɔɔ kʋyʋmaɣ. Sɩñɔɔzaɣ mbʋ payɩ pɩpɔzʋʋ se sɩkpaɣ nɛ sɩɖɔmnɩ nʋmɔʋ yɔ. Pʋwayɩ lɛ, sɩkpɛndaɣ nɛ sɩɖɔŋ nʋmɔʋ ŋgʋ nɛ sɩsɩɣnɩ ɖama camɩyɛ. Alɩwaatʋ ndʋ siwokaɣ templo taa yɔ, sɩkpɛndaɣ nɛ sɩsɛɣ Yehowa. (Luka 2:41-44) Sɔnɔ, pɩsa nɛ ɖɩñɔɔzɩ ɖa-tɩ nɛ ɖɩpɩzɩ ɖɩsʋʋ ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋyʋmaɣ taa nɛ ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩnɩɩnɩ ɖama camɩyɛ. Ŋpɩzɩɣ ŋmaɣzɩ nɛ ŋna pana wena pɩwɛɛ se ŋtasɩ ñaɣʋ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa yɔ?

17 Sɔnɔ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa, ɛyaa ɩɩnɩɣnɩ ɖama hɔɔlɩŋ sakɩyɛ taa nɛ halɩ poyouni ɖama. Ɛlɛ ɖa lɛ, ɖa-taa wɛ leleŋ siŋŋ se Yehowa sɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtɩlɩ toovenim nɛ ɖɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa. Ɛ-sɛyaa mba pɛwɛ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ, pɛsɛɣ-ɩ ɛzɩ ɛsɔɔlʋʋ yɔ. Nɛ kɔzɩ kɔzɩ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ ɛnɛ ɩ-taa lɛ, nɔɔ kʋɖʋmaɣ wɛ Yehowa sɛyaa hɛkʋ taa nɛ pɩkɩlɩ. Ɛzɩ nayaa Izaayii nɛ Mikee paayɔɔdʋʋ yɔ, ɖa-tɩŋa ɖɩlabɩ nɔɔ kʋyʋmaɣ nɛ ɖɩkpaɣ ‘Yehowa pʋʋ yɔɔ.’ (Izaayii 2:2-4; kalɩ Mikee 4:2-4.) Ða-taa kaɣ labʋ leleŋ siŋŋ ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa, alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa tɩŋa kaɣ labʋ nɔɔ kʋyʋmaɣ nɛ pɛsɛɛ Yehowa yɔ.