1. Ɛzɩma ɖɩlaba nɛ ɖɩna se Yehowa sɔɔlaa se ɛñɔtɩnɩ-ɖʋ?

 YEHOWA heyiɣ-ɖʋ se ɖɩñɔtɩnɩ-ɩ. (Yak. 4:8) Ɛsɔɔlaa se ɛkɛ ɖɛ-Ɛsɔ, ɖa-Caa nɛ ɖa-Taabalʋ. Ecosuu ɖa-adɩma yɔɔ nɛ ɛsɩɣnɩ-ɖʋ kaɖɛ alɩwaatʋ taa. Nɛ ɛtɩŋɩɣnɩ ɛ-ɛgbɛyɛ yɔɔ nɛ ɛwɩlɩɣ-ɖʋ tɔm nɛ ɛkandɩyɩɣ ɖɔ-yɔɔ. Ɛlɛ, pɩsa nɛ ɖɩñɔtɩnɩ Yehowa lɛ, ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se ɖɩla?

2. Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ ɖɩñɔtɩnɩ Yehowa?

² Ye ɖɩtɩmɩɣnɩ Yehowa, ɖɩkalɩɣ ɛ-Tɔm nɛ ɖɩmaɣzɩɣ tɩ-yɔɔ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩñɔtɩnɩ-ɩ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ mbʋ yɔ, ɖɩsɔɔlʋʋ-ɩ siŋŋ nɛ ɖɩwɛɣnɩ ɛsɩmɩyɛ ɛ-yɔɔ. Piseɣtiɣ-ɖʋ se ɖɩñamɩ-ɩ nɛ ɖɩcɛlɩ-ɩ samtʋ ndʋ ɛmʋnaa se pɛcɛlɩ-ɩ yɔ. (Natʋ 4:11) Ðɩwɛɣ nɛ ɖɩtɩlɩɣ Yehowa nɛ pɩkɩlɩɣ lɛ, ɖɩkaɣ-ɩ taʋ liu nɛ pɩkɩlɩ nɛ ɖɩkaɣ taʋ liu ɖɔɖɔ ɛgbɛyɛ nɖɩ ɛlɩzaa se ɖɩsɩnɩ-ɖʋ yɔ nɛ pɩkɩlɩ.

3. (a) Ɛzɩma Eleeu ñakɩ pana se ɛyasɩ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa? (b) Ɛlɛ ɛbɛ kaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩtaaha siɣye Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ kpa? (Keɣa 30:14, 15)

³ Ɛlɛ Eleeu ñakɩ pana se ɛyasɩ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa, kɔzɩ kɔzɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala yɔ. Nʋmɔʋ ŋgʋ yɔɔ ɛtɩŋɩɣna se ɛla mbʋ? Ɛñakɩ pana se eyele nɛ pazɩ pazɩ lɛ, ɖɩtaatasɩ taʋ Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ liu. Ɛlɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩfɛɛ ɛ-kpacanaa. Ye ɖe-tisuu ɛpaɣlaa nɛ ye lidaʋ ŋgʋ ɖɩwɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ kɩcɛyɩsaa yɔ, ɖɩɩkaɣ ɛ nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ haʋ siɣye.—Kalɩ Keɣa 30:14, 15.

4. Ɛbɛ tɔm ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?

⁴ Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ kala naadozo wena ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkatɩ nɛ atɩlɩɩnɩ ɛgbɛyɛ taa yɔ a-tɔm; kala ana a-taa  paa nɖɩ lɛ ɖɩpɩzɩɣ ɖiyele nɛ ɖɩɩtasɩɣ taʋ Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ liu. Ɛzɩma tɩyɛ kala ana apɩzɩɣ nɛ ayasɩ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa? Nɛ ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ ɖɩkaɖɩnɩ pana wena Sataŋ ñakɩ yɔ?

5. Kaɖɛ wɛtʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ yɔ, ɛzɩma tɩpɩzɩɣ nɛ tɩcamɩ lidaʋ ŋgʋ ɖɩwɛnɩ Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ pɔ-yɔɔ yɔ?

⁵ Nabʋyʋ taa ɖɩkatɩɣ kala. A-taa naayɛ yɔ: Ðɔ-hɔʋ taa mba pɩzɩɣ nɛ pakaɖɩɣnɩ-ɖʋ yaa ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖilesi ɖa-tʋmɩyɛ. Ɛzɩma tɩyɛ kala ana apɩzɩɣ nɛ acamɩ lidaʋ ŋgʋ ɖɩwɛnɩ Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ pɔ-yɔɔ yɔ nɛ ayasɩ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa? Kala wena ɖɩkatɩɣ yɔ, ye awɛɛ nɛ aleɖiɣ yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ɖʋ ɛzɩ lidaʋ nakʋyʋ fɛyɩ yɔ nɛ pitibi-ɖʋ yɔɔɔ. Alɩwaatʋ ndʋ pɩtalɩɣ-ɖʋ mbʋ yɔ, Sataŋ tɩŋɩɣnɩ pɩ-yɔɔ se eyele nɛ ɖɩmaɣzɩ se Yehowa tɩsɔɔlɩ-ɖʋ. Eleeu ñɩnɩɣ se ɖɩmaɣzɩ se Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ pɔ-cɔlɔ ɖa-kʋñɔmɩŋ lɩɣna. Alɩwaatʋ ndʋ Izrayɛɛlɩ mba kaawɛ Ejipiti yɔ, pɩɩtalɩ pa-taa nabɛyɛ mbʋ. Kiɖe tɛɛ lɛ, paatisaa se Yehowa lɩzɩnɩ Moyizi nɛ Aarɔɔnɩ se powolo nɛ palɩzɩ-wɛ yomiye taa. (Ejl. 4:29-31) Ɛlɛ pʋwayɩ, alɩwaatʋ ndʋ Farawɔɔ yeba nɛ wezuu caɣʋ wɛɛ-wɛ kaɖɛ nɛ pɩkɩlɩ yɔ, pakʋ Moyizi nɛ Aarɔɔnɩ pɔ-tɔm se mba yebina nɛ pɔtɔkɩ kʋñɔŋ. Peheyi-wɛ se: «Ɩlaba se Farawɔɔ taa ɛkpɛndɩnɩ-ɖʋ, ɛ nɛ ɛ-cɔlɔ caɣyaa. Ɩɖʋzɩ pe-nesi tɛɛ laɣɖɛ se pakʋnɩ-ɖʋ!» (Ejl. 5:19-21) Pakʋ Ɛsɔ sɛyaa siɣsiɣ tɩnaa mba pɔ-tɔm. Pɩlabɩ pʋtɔdɩyɛ kpem! Ye ŋwɛɛ nɛ ŋkatɩɣ kaɖɛ wɛtʋ nɛ pɩkpakɩɣ alɩwaatʋ sakɩyɛ yɔ, ɛzɩma ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ lidaʋ ŋgʋ ŋwɛnɩ Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ pɔ-yɔɔ yɔ, kɩcɛyɩsɩ mbʋ tam?

6. Mbʋ nayʋ Habakuuki laba nɛ pɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ kala taa yɔ, lɔŋ weyi pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? (Habakuuki 3:17-19)

⁶ Tɩmnɩ Yehowa nɛ ŋheyi-i ña-laŋɩyɛ taa tɔm nɛ ŋtaa-ɩ liu se ɛsɩɣnɩ-ŋ. Nayʋ Habakuuki kaakatɩ kala sakɩyɛ. Alɩwaatʋ natʋyʋ, pɩlakaɣ-ɩ ɛzɩ Yehowa ɛɛmaɣzɩɣ ɛ-yɔɔ yɔ. Pʋyɔɔ lɛ, ɛtɩmnɩ Yehowa nɛ eheyi-i ɛzɩma pɩlakaɣ-ɩ yɔ. Ɛyɔɔdaa se: «Yehowa, mamakɩ kubusi nɛ ŋŋwelisiɣ? . . . Ɛbɛ yɔɔ . . . ŋnaɣ kɩdɛkɛdɩm?» (Hab. 1:2, 3) Yehowa cosi adɩma wena ɛ-sɛyʋ siɣsiɣ tʋ ɛnʋ ɛlabɩnɩ ɛ-laŋɩyɛ pilim yɔ a-yɔɔ. (Hab. 2:2, 3) Habakuuki kpaɣ alɩwaatʋ nɛ ɛmaɣzɩ ɛzɩma Yehowa yabɩ ɛ-samaɣ ñʋʋ nɛ pɩɖɛɛ yɔ pɩ-yɔɔ siŋŋ lɛ, pɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛɖaɣnɩ hiɣu taa leleŋ siŋŋ. Piiyeba nɛ ɛ-taa tɛ se Yehowa maɣzɩɣ ɛ-yɔɔ. Pɩtasɩ lɛ, piyeba nɛ ɛ-taa tɛ se Yehowa kaɣ-ɩ sɩnʋʋ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ paa kaɖɛ nɖɩ lɛ ɖɩ-taa. (Kalɩ Habakuuki 3:17-19.) Lɔŋ weyi pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? Alɩwaatʋ ndʋ ŋkatɩɣ kala yɔ, tɩmnɩ Yehowa nɛ ŋheyi-i ɛzɩma pɩlakɩ-ŋ yɔ. Pʋwayɩ lɛ, taa-ɩ liu se ɛsɩɣnɩ-ŋ. Ye ŋlabɩ mbʋ yɔ, ña-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se Yehowa kaɣ-ŋ haʋ ɖoŋ weyi pɩpɔzʋʋ-ŋ yɔ se ŋɖɔkɩ ña-laŋɩyɛ. Nɛ alɩwaatʋ ndʋ ŋnaɣ se ɛwɛɛ nɛ ɛsɩɣnɩ-ŋ yɔ, tisuu mbʋ ŋwɛnɩ ɛ-yɔɔ yɔ pɩkaɣ paɣlʋʋ nɛ pɩkɩlɩ.

7. (a) Shirley hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ kaañaɣ pana se eyele nɛ ɛ-taa tɛmnɩ we? (b) Nɛ ɛbɛ sɩnɩ-ɩ nɛ etilesi tisuu mbʋ ɛwɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ?

⁷ Wolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋlakɩ mbʋ pɩsɩɣnɩ-ŋ se ŋñɔtɩnɩ Yehowa tam yɔ. Payaɣ koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ se Shirley, ɛwɛ Papuasie Nouvelle-Guinée. Alɩwaatʋ ndʋ ɛkatɩ kala yɔ, mbʋ ɛlaba nɛ pɩsɩnɩ-ɩ. b Shirley nɛ ɛ-hɔʋ taa mba pɛkɛ kʋñɔndɩnaa, nɛ nabʋyʋ taa pɩɩwɛ-wɛ kaɖɛ se pɛwɛɛnɩ tɔɔnaɣ sakɩyɛ. Ɛ-hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ kaañaɣ pana se ɛla nɛ lidaʋ ŋgʋ ɛwɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ kɩcamɩ. Ɛ-hɔʋ taa tʋ ɛnʋ eheyi-i se: «Ŋyɔɔdʋʋ se Ɛsɔ fezuu kiɖeɖeu wɛɛ nɛ kɩsɩɣnɩ-ŋ, ɛlɛ ɛbɛ wɩlɩɣ se kɩwɛɛ nɛ kɩsɩɣnɩ-ŋ? Hɔʋ kpɛndɩ kɩwɛ kʋñɔŋ taa mbʋ. Ŋwɛɛ nɛ ŋlesiɣ ña-alɩwaatʋ se ŋsusuu tɔm.» Shirley yɔɔdaa se: «Mɔnpɔzaɣ man-tɩ se: ‘Ɛzɩ Ɛsɔ maɣzɩɣ ɖɔ-yɔɔ yaa ɛɛmaɣzɩɣ?’ Pʋyɔɔ lɛ,  mantɩmnɩ Yehowa kpaagbaa nɛ meheyi-i ndʋ payɩ mamaɣzaɣ yɔ. Maawobi pɩ-yɔɔ nɛ mankalɩɣ Bibl nɛ ɖɛ-ɛgbɛyɛ takayɩsɩ, nɛ maawobi pɩ-yɔɔ ɖɔɖɔ nɛ monsusuu tɔm nɛ mowoki kediɣzisi.» Pitileɖi lɛ, Shirley kɔm nɛ eɖiɣzina se Yehowa kaawɛɛ nɛ ɛcɔŋnɩ ɛ-hɔʋ yɔɔ. Ñɔɔsɩ taakʋʋ ɛ-hɔʋ taa mba nɛ paawɛ taa leleŋ taa ɖɔɖɔ. Shirley tasɩ yɔɔdʋʋ se: «Maaɖiɣzinaa se Yehowa kaawɛɛ nɛ ecosuu ma-adɩma yɔɔ.» (1 Tim. 6:6-8) Ye ña ɖɔɖɔ ŋwobi pɩ-yɔɔ nɛ ŋñɔɔnɩ fezuu taa tʋma yɔ, ŋŋkaɣ haʋ nʋmɔʋ se kala yaa abʋta ɛyasɩ ña nɛ Yehowa mɩ-hɛkʋ taa.

8. Koobiya mba pɛɖɛɣ nɔɔ Yehowa ɛgbɛyɛ taa yɔ, ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩtalɩ-wɛ?

⁸ Ðo-koyindinaa tɩŋɩɣnɩ tɔm susuu wondu nɛ intɛrnɛɛtɩ lona ndɩ ndɩ yɔɔ nɛ posusuu cɛtɩm tɔm yaa tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ koobiya mba pɛɖɛɣ nɔɔ Yehowa ɛgbɛyɛ taa yɔ pɔ-yɔɔ. (Keɣa 30:14) Pakpa koobiya abalɩñɩma nabɛyɛ nɛ pakʋ pɔ-tɔm se pɛkɛ ɛyaa kɩdɛkɛdaa. Kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ mba kaakatɩ wɛtʋ ndʋ tɩ-ɖɔndɩ alɩwaatʋ ndʋ pɔyɔɔdɩ cɛtɩm tɔm apostoloo Pɔɔlɩ yɔɔ nɛ pakpa-ɩ yɔ. Ɛzɩma Krɩstʋ ñɩma mba palaba?

9. Alɩwaatʋ ndʋ paɖʋ apostoloo Pɔɔlɩ salaka yɔ, ɛzɩma Krɩstʋ mba nabɛyɛ laba?

⁹ Alɩwaatʋ ndʋ paɖʋ Pɔɔlɩ salaka Roma yɔ, kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ mba nabɛyɛ yebi-i sɩnʋʋ. (2 Tim. 1:8, 15) Ɛbɛ yɔɔ? Ɛzɩ fɛyɛ kpaɣaɣ-wɛ nɛ Pɔɔlɩ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyaa kpakaɣ-ɩ se ɛkɛ kɩwɛɛkɩm laɖʋ na? (2 Tim. 2:8, 9) Yaa sɔɔndʋ kpaɣaɣ-wɛ se pataakɔɔ nɛ panazɩ-wɛ ɖɔɖɔ? Paa pɩtɩɩkɛ lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ yɔɔ palabɩ mbʋ yɔ, maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma pɩɩlabɩ Pɔɔlɩ yɔ. Ɛɛkatɩ kala sakɩyɛ nɛ halɩ ɛɛɖʋ e-wezuu kaɖɛ taa pɔ-yɔɔ. (Tʋma 20:18-21; 2 Kɔr. 1:8) Tɛtɛ nɛ ɖɩtaala ɛzɩ ɛyaa mba paakizi sɩnʋʋ Pɔɔlɩ alɩwaatʋ ndʋ pɩɩpɔzaa se pasɩnɩ-ɩ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ panazɩɣ koobiya mba pɛɖɛɣ nɔɔ ɛgbɛyɛ taa yɔ, tɔm ndʋ pɩpɔzʋʋ se tɩwɛɛ ɖa-lɩmaɣza taa?

10. Alɩwaatʋ ndʋ panazɩɣ koobiya mba pɛɖɛɣ nɔɔ ɛgbɛyɛ taa yɔ, tɔm ndʋ yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩtɔzɩ, nɛ ɛbɛ yɔɔ?

¹⁰ Tɔzɩ mbʋ pʋyɔɔ panazɩɣ-ɖʋ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ  weyi eyeki se panazɩ-ɖʋ yɔ ɛ-yɔɔ. 2 Timootee 3:12 yɔɔdʋʋ se: «Mba payɩ pɔsɔɔlaa se pɔñɔɔnɩ Ɛsɔ pe-wezuu caɣʋ taa pa nɛ Krɩstʋ Yesu pɔ-nɔɔ kʋɖʋmaɣ labʋ taa yɔ, pakaɣ-wɛ nazʋʋ ɖɔɖɔ.» Pʋyɔɔ lɛ, pɩtɩpɔzɩ se pɩɖɩɣzɩ-ɖʋ se Sataŋ wɛɛ nɛ ɛkaɖɩɣnɩ kɔzɩ kɔzɩ koobiya mba pɛɖɛɣ nɔɔ ɛgbɛyɛ taa yɔ. Ɛñɩnɩɣ se eyele nɛ pelesi pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ nɛ ɛñɩnɩɣ ɖɔɖɔ se ɛɖʋ-ɖʋ sɔɔndʋ.—1 Pɩy. 5:8.

11. Lɔŋ weyi Onezifɔɔrɩ kɩɖaʋ kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? (2 Timootee 1:16-18)

¹¹ Wolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋsɩɣnɩ ño-koobiya nɛ ŋñɔɔnɩ-wɛ kpam. (Kalɩ 2 Timootee 1:16-18.) Alɩwaatʋ ndʋ Pɔɔlɩ wɛ salaka taa yɔ, kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ tʋ weyi payaɣaɣ se Onezifɔɔrɩ yɔ ɛlabɩ mbʋ yɔ, pɩɩwɛ ndɩ. «Fɛyɛ tɩkpa-ɩ nɛ [Pɔɔlɩ] salaka kpasɩ.» Ɛlɛ, Onezifɔɔrɩ ñɩnɩ Pɔɔlɩ nɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛna-ɩ yɔ, ɛñaɣ pana nɛ ɛsɩnɩ-ɩ nɛ ɛwɛɛnɩ mbʋ pɩpɔzaɣ-ɩ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ Onezifɔɔrɩ lakaɣ mbʋ yɔ, ɛɖʋwaɣ ɛ-maɣmaɣ e-wezuu kaɖɛ taa. Lɔŋ weyi pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? Pɩtɩpɔzɩ se ɖiyele nɛ ɛyʋ sɔɔndʋ seu ɖɩɣ-ɖʋ nʋmɔʋ nɛ ɖɩɩsɩɣnɩ koobiya mba panazɩɣ-wɛ yɔ. Ɛlɛ, pɩpɔzʋʋ se ɖɩlʋ pɔ-yɔɔ nɛ ɖɩsɩnɩ-wɛ. (Adu. 17:17) Pɩwɛɛ se ɖɩwɩlɩ-wɛ sɔɔlɩm nɛ ɖɩɖʋ-wɛ nesi, nɛ mbʋ pɩpɔzʋʋ-wɛ.

12. Lɔŋ weyi ɖɩkpɛlɩkɩɣ ɖo-koobiya mba pɛwɛ Rusii yɔ pɔ-cɔlɔ?

¹² Iyele nɛ ɖɩna ɛzɩma ɖo-koobiya mba pɛwɛ Rusii yɔ, pasɩnɩ po-koobiya mba paɖʋ-wɛ salaka yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ powokini koobiya nabɛyɛ tɔm ɖɩhʋyɛ yɔ, koobiya sakɩyɛ woki peeɖe se paɖʋ-wɛ nesi. Lɔŋ weyi pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? Alɩwaatʋ ndʋ pɔyɔɔdʋʋ cɛtɩm tɔm koobiya mba pɛɖɛɣ nɔɔ ɛgbɛyɛ taa yɔ pɔ-yɔɔ, pakpaɣ-wɛ yaa panazɩɣ-wɛ yɔ, sɔɔndʋ ɛtaakpa-ŋ. Tɩmɩ pɔ-yɔɔ, wɩlɩ pɔ-hɔʋ taa mba se ŋmaɣzɩɣ pɔ-yɔɔ nɛ ŋñɩnɩ nʋmɔŋ lɛɛŋ weyi ɩ-yɔɔ ɖeyi ɖeyi ŋpɩzɩɣ ŋtɩŋna nɛ ŋsɩnɩ-wɛ yɔ.—Tʋma 12:5; 2 Kɔr. 1:10, 11.

13. Alɩwaatʋ ndʋ pohoŋuu-ɖʋ yɔ, ɛzɩma pɩpɩzɩɣ nɛ pɩcamɩ lidaʋ ŋgʋ ɖɩwɛnɩ Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ pɔ-yɔɔ yɔ?

¹³ Ðɔ-hɔʋ taa ñɩma mba paasɛɣ Yehowa yɔ, ɖa-tʋmɩyɛ taa taabalaa, yaa ɖo-sukuli taa taabalaa pɩzɩɣ nɛ pohoŋuu-ɖʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖisusuu tɔm yaa ɖɩcakɩ wezuu nɛ pɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ paɣtʋ ndʋ Yehowa ɖʋ wezuu kɩbaŋʋ caɣʋ nʋmɔʋ taa yɔ. (1 Pɩy. 4:4) Papɩzɩɣ nɛ pɔyɔɔdɩ se: «Mɔnsɔɔlɩ ña-maɣmaɣ, ɛlɛ Ɛsɔ sɛtʋ ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩ-taa ŋwɛɛ yɔ, ɖɩ-paɣtʋ kɩlɩ kaɖɛ nɛ tɩɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ mbʋ piɖiɣni labʋ ɖa-alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-taa yɔ.» Wɛtʋ ndʋ ɖɩwɛnɩ ɛyaa mba palɩzɩ-wɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ tɩ-yɔɔ lɛ, nabɛyɛ pɩzɩɣ nɛ pakʋ ɖɔ-tɔm nɛ pɔyɔɔdʋʋ se: «Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋtɔ se ŋkɛ ɛyʋ weyi ɛwɛnɩ sɔɔlɩm yɔ?» Tɔm ɛzɩ tʋnɛ yɔ pɩzɩɣ tiyele nɛ ɖɩpaɣzɩ pɩtʋʋ. Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩpaɣzɩ ɖa-tɩ pɔzʋʋ se: ‘Ɛzɩ mbʋ Yehowa pɔzʋʋ-m se mala yɔ, pɩtɩkɩlɩ kaɖɛ lɛ mbʋ yɔ? Ɛzɩ paɣtʋ ndʋ ɛ-ɛgbɛyɛ ɖʋʋ yɔ tɩtɩkɩlɩ kaɖɛ na?’ Ye ŋwɛɛ nɛ ŋkatɩɣ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa natʋyʋ yɔ, ɛzɩma ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ ŋtaaposini Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ?

14. Alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa lalaa hoŋuu-ɖʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɖɩlakɩ mbʋ Yehowa yɔɔdʋʋ se pɩtʋʋzaa yɔ, ɛzɩma pɩpɔzʋʋ se ɖɩla? (Keɣa 118:50-52)

¹⁴ Tɛ ña-taa se ŋwoki pɩ-yɔɔ nɛ ŋlakɩ mbʋ Yehowa yɔɔdʋʋ se pɩtʋʋzaa yɔ. Yɔɔb kaakɛ abalʋ weyi ɛñɔnɩ mbʋ Yehowa yɔɔdaa se pɩtʋʋzaa yɔ, paa ɛyaa kaahoŋaɣ-ɩ se pʋyɔɔ ɛlakɩ mbʋ yɔ. Abalaa mba pakpakaɣ pa-tɩ se pɛkɛ Yɔɔb taabalaa yɔ, pa-taa lɛlʋ kaañaɣ pana se eyele nɛ Yɔɔb maɣzɩ se paa ɛlakɩ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ, piiheyiɣ Ɛsɔ natʋyʋ. (Yɔɔb 4:17, 18; 22:3) Ɛlɛ, Yɔɔb titisi cɛtɩm tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ. Ɛɛnawa se mbʋ Yehowa yɔɔdʋʋ se pɩkɛ kɩbam yaa kɩdɛkɛdɩm yɔ, pɩtʋʋzaa nɛ ɛɛtɛm ɛ-taa se ɛñɔʋnɩ-pʋ. Ɛtɩha nʋmɔʋ se lalaa eyele nɛ elesi ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ. (Yɔɔb 27:5, 6) Lɔŋ weyi pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? Alɩwaatʋ ndʋ pohoŋuu-ŋ yɔ, taaha nʋmɔʋ nɛ wɛtʋ ndʋ tiyele nɛ ŋpaɣzɩ  pɩtʋʋ mbʋ Yehowa yɔɔdaa se pɩtʋʋzaa yaa pɩtɩtʋʋzɩ yɔ pɩ-yɔɔ. Kpaɣ alɩwaatʋ nɛ ŋmaɣzɩ mbʋ ŋkatɩ ñe-wezuu caɣʋ taa nɛ pɩɖɛɛ yɔ pɩ-yɔɔ. Pɩtɩla ŋɖiɣzinaa se sakɩyɛ taa lɛ, alɩwaatʋ ndʋ ŋlabɩ mbʋ Yehowa yɔɔdʋʋ se pɩtʋʋzaa yɔ, piyeba nɛ ñe-wezuu caɣʋ wɛɛ ɖeu nɛ pɩkɩlɩ. Tɛ ña-taa se ŋɖʋʋ nesi ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩɖɔŋ paɣtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ yɔ. Ye ŋlakɩ mbʋ yɔ, mba pohoŋuu-ŋ yɔ paa pɔɖɔ ɛzɩma nɛ paa ɛyaa mba patɩɩkɛnaa yɔ, paakaɣ yasʋʋ ña nɛ Yehowa mɩ-hɛkʋ taa kpa.—Kalɩ Keɣa 118:50-52.

15. Ɛbɛ yɔɔ pohoŋaɣ Brizit?

¹⁵ Iyele nɛ ɖɩna koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ kɩɖaʋ. Payaɣ-ɩ se Brizit nɛ ɛwɛ Ɛndɩ. Ɛ-hɔʋ taa mba hoŋaɣ-ɩ e-tisuu yɔɔ. Pamɩyɩsɩ-ɩ lɩm pɩnaɣ 1997 taa nɛ pitileɖi lɛ, ɛ-walʋ lesi ɛ-tʋmɩyɛ; ɛlɛ taasɛɣ Yehowa. Pʋyɔɔ lɛ, ɛ-walʋ kpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se pɩwɛɛ se ɛ nɛ ɩ nɛ pɛ-pɛlaa powolo nɛ pacaɣ ɛlɛ lʋlɩyaa cɔlɔ; paba kaawɛ tɛtʋ lɛɛtʋ taa. Ɛlɛ pɩkaɣaɣ yebu se Brizit ɛkatɩ kala sɔsɔna nɛ pɩkɩlɩ. Brizit walʋ kaalesi ɛ-tʋmɩyɛ nɛ pʋyɔɔ lɛ, pɩɩpɔzaa se Brizit ɛla tʋmɩyɛ alɩwaatʋ tɩŋa nɛ ɛɖʋ nesi nɛ pɔcɔnɩ hɔʋ yɔɔ. Pɩtasɩ lɛ, ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩɩkɩlɩ-ɩ ñɔtɩnʋʋ yɔ, ɖiiposini-i ɛzɩ kilomɛtanaa 350 mbʋ yɔ. Mbʋ pɩtɛzɩ tɔm wɛɛkʋʋ yɔ lɛ se ɛ-walʋ hɔʋ taa mba kaɖaɣnɩ-ɩ e-tisuu yɔɔ. Wɛtʋ ndʋ tɩkɔm nɛ tɩla kaɖɛ kpem nɛ pɩpɔzɩ se Brizit hɔʋ ɛkʋyɩ nɛ kɩɖaɣnɩ kɛʋ lone. Ɛlɛ, tuda lɛ, ɛ-walʋ sɩ. Pʋwayɩ lɛ, kansɛɛrɩ kʋdɔŋ kpa ɛ-pɛlɛ lɛlʋ nɛ ɛlɛ ɖɔɖɔ sɩ; pɩnzɩ 12 ɖeke ɛɛwɛna. Brizit hɔʋ taa mba kaayeba nɛ tɔm tɛzɩ wɛɛkʋʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, pakʋ ɛ-tɔm se ɛ-cɔlɔ wɛtʋ ndɩ ndɩ ndʋ tɩlɩnaa. Pɔyɔɔdaa se ye ɛtaapɩsɩ Yehowa Aseɣɖe Tʋ yɔ, asɛyɩŋ ɛnɩ ɩ-tɩŋa payɩ mbʋ yɔ ɩtaala. Paa mbʋ yɔ, Brizit kaawobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛtaɣ Yehowa liu nɛ eewobi pɩ-yɔɔ ɖɔɖɔ nɛ ɛñɔɔnɩ Yehowa ɛgbɛyɛ.

16. Brizit wobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛñɔɔnɩ Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ kpam lɛ, wazasɩ nzɩ ehiɣaa?

¹⁶ Ðenɖe Brizit kaawɛ yɔ, peeɖe kaaposini ɛgbɛyɛ siŋŋ, pʋyɔɔ lɛ egeetiye yɔɔ cɔnɩyʋ nɔɔyʋ kaaseɣti-i se esusuu tɔm e-egeetiye taa nɛ ɛlakɩ kediɣzisi ɛ-ɖɩɣa taa. Kiɖe tɛɛ lɛ, pɩlakaɣ-ɩ ɛzɩ pɩkɩlɩ kaɖɛ yɔ. Ɛlɛ, ɛɖɔm lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ. Esusaɣ tɔm kɩbandʋ ɛyaa lalaa, ɛlakɩ kediɣzisi ɛ-ɖɩɣa taa nɛ ɛlɩzɩ alɩwaatʋ  natʋyʋ nɛ ɛ nɛ ɛ-pɛlaa palakɩ hɔʋ taa Ɛsɔ sɛtʋ. Ɛbɛ lɩ pɩ-taa? Brizit pɩzaa nɛ ɛpaɣzɩ Bibl kpɛlɩkɩnʋʋ ɛyaa sakɩyɛ, nɛ e-Bibl kpɛlɩkɩyaa mba pa-taa sakɩyɛ ha pa-tɩ nɛ pamɩyɩsɩ-wɛ lɩm. Pɩnaɣ 2005 taa lɛ, ɛpaɣzɩ labʋ paa ɖooye nʋmɔʋ lɩzʋʋ tʋmɩyɛ. Ɛta Yehowa liu nɛ ɛñɔɔnɩ ɛ-ɛgbɛyɛ lɛ, ehiɣ wazasɩ. Ɛ-pɛlaa wɛɛ nɛ pɛsɛɣ Yehowa siɣsiɣ, nɛ lɛɛlɛɛyɔ agbaa naalɛ wɛnɩ egeetiye nɖɩ ɖɩ-taa! Brizit taa tɛma se Yehowa hanɩ-ɩ ɖoŋ nɛ ɛpɩzɩ ɛlʋbɩnɩ kala wena ɛkataa yɔ nɛ ɛpɩzɩ ɖɔɖɔ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛ-hɔʋ taa mba hoŋaɣ-ɩ yɔ.

17. Pɩwɛɛ se ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩlakɩ we?

¹⁷ Sataŋ ñɩnɩɣ se ɖɩmaɣzɩ se alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ kala yɔ, Yehowa lɔʋ-ɖʋ nɛ ye ɖiwobi pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩɖʋʋ nesi Yehowa ɛgbɛyɛ yɔ, pɩkaɣ yebu nɛ wezuu caɣʋ wɛɛ-ɖʋ kaɖɛ nɛ pɩkɩlɩ. Alɩwaatʋ ndʋ pɔyɔɔdʋʋ cɛtɩm tɔm koobiya mba pɛɖɛɣ nɔɔ ɛgbɛyɛ taa yɔ pɔ-yɔɔ, panazɩɣ-wɛ yaa paɖʋʋ-wɛ salaka yɔ, Sataŋ ñɩnɩɣ ɖɔɖɔ se sɔɔndʋ ɛkpa-ɖʋ. Nɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa hoŋuu-ɖʋ yɔ, ɛñɩnɩɣ se ɛtɩŋnɩ pɩ-yɔɔ nɛ eyele nɛ ɖɩtaatasɩ taʋ Yehowa paɣtʋ nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ liu. Ɛlɛ, ɖɩsɩm ɛ-ajitu nʋmɔŋ camɩyɛ nɛ ɖɩɩhaɣ-ɩ nʋmɔʋ se epeɣzi-ɖʋ. (2 Kɔr. 2:11) Tɛ ña-taa se ŋkiziɣ Sataŋ cɛtɩm tɔm nɛ ŋwolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋñɔɔnɩ Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ. Tɔzɩ se Yehowa ɛɛkaɣ-ŋ lɔʋ kpa. (Keɣa 27:7) Pʋyɔɔ lɛ, taayele nɛ nabʋyʋ yasɩ ña nɛ Yehowa mɩ-hɛkʋ taa!—Roma 8:35-39.

18. Tɔm ñʋʋ ŋgʋ kɩkɔŋ yɔ kɩ-taa, ɛbɛ tɔm ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ?

¹⁸ Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩyɔɔdɩ kala wena ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkatɩ nɛ atɩlɩɩnɩ ɛgbɛyɛ taa yɔ a-tɔm. Ɛlɛ kala naayɛ ɖɔɖɔ pɩzɩɣ nɛ alɩɩnɩ ɛgbɛyɛ taa nɛ ayele nɛ pɩtakɩ lidaʋ ŋgʋ ɖɩwɛnɩ Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ pɔ-yɔɔ yɔ. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ kala ana nɛ ɖɩwabɩ-yɛ? Ðɩkaɣ pɩ-tɔm yɔɔdʋʋ tɔm ñʋʋ ŋgʋ kɩkɔŋ yɔ kɩ-taa.