TƆM ÑƲƲ ŊGƲ ÐƖKPƐLƖKƖƔ YƆ 41
Lɔŋ weyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ takayɩsɩ naalɛ nzɩ Pɩyɛɛrɩ mawa yɔ sɩ-taa?
«Manɖʋ man-taa se paa ɛzɩmtaa lɛ, mɔntɔzʋʋ-mɩ tɔm ndʋ.» —2 PƖY. 1:12.
HENDU 127 Ɛyʋ weyi pɩmʋnaa se mɛnkɛ yɔ
LƖMAƔZA SƆSƆNA a
1. Alɩwaatʋ pazɩ pʋcɔ nɛ apostoloo Pɩyɛɛrɩ sɩkɩ lɛ, ɛbɛ fezuu kiɖeɖeu ɖiyi-i nɛ ɛla?
APOSTOLOO Pɩyɛɛrɩ kaanawa se pɩkazɩ pazɩ lɛ, ɛkaɣ sɩbʋ. Pɩnzɩ sakɩyɛ nzɩ ɛɛlabɩnɩ ɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ yɔ sɩ-taa, ɛ nɛ Yesu paaɖɔma, ehiɣ waɖɛ nɛ ɛcalɩ susuu tɔm mba patɩkɛ Yuuda mba yɔ nɛ ɛɛkɛ ɖɔɖɔ nɔɔɖɛyaa ɛgbɛyɛ taa tʋ. Ɛlɛ Pɩyɛɛrɩ Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ tɩtɩɩtɛmta. Pɩnaɣ 62 nɛ piwolo pɩnaɣ 64 taa mbʋ yɔ lɛ, fezuu kiɖeɖeu ɖiyi-i nɛ ɛma Bibl taa takayɩsɩ naalɛ, nzɩ lɛ Pɩyɛɛrɩ takayaɣ kajalaɣ ñɩŋga nɛ naalɛ ñɩŋga. Ɛɛwɛnɩ lidaʋ se ɛ-sɩm wayɩ lɛ, takayɩsɩ nzɩ sɩkaɣ sɩnʋʋ Krɩstʋ mba.—2 Pɩy. 1:12-15.
2. Ɛbɛ yɔɔ takayɩsɩ nzɩ Pɩyɛɛrɩ kaamawa yɔ sɩɩkɔm alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ?
2 Pɩyɛɛrɩ kaama ɛ-takayɩsɩ nzɩ alɩwaatʋ ndʋ «takɩm ndɩ ndɩ» kaakɔnɩ kʋñɔmɩŋ e-koobiya Krɩstʋ mba yɔ. (1 Pɩy. 1:6) Ɛyaa kɩdɛkɛdaa ñakaɣ pana se pasʋnɩ cɛtɩm wɩlɩtʋ nɛ azuluma lakasɩ ɛgbɛyɛ taa. (2 Pɩy. 2:1, 2, 14) Pɩkazɩ pazɩ lɛ, Krɩstʋ ñɩma mba pɛwɛ Yeruzalɛm yɔ pakaɣ naʋ «wondu tɩŋa tɛmtʋ,» pʋ-tɔbʋʋ se Roma sɔɔjanaa kaɣ yɔkʋʋ Yeruzalɛm nɛ kɩ-tɛ templo. (1 Pɩy. 4:7) Krɩstʋ mba kaawɛɛ nɛ pakatɩɣ tɩlasɩ nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se Pɩyɛɛrɩ takayɩsɩ kaasɩnɩ-wɛ nɛ pana mbʋ pɩɩwɛɛ se pala nɛ pɔɖɔkɩ pa-tɩ tɩlasɩ nzɩ sɩ-taa yɔ. Takayɩsɩ nzɩ sɩɩsɩnɩ-wɛ ɖɔɖɔ nɛ pɔñɔɔzɩ pa-tɩ nɛ paɖaŋ tɩlasɩ nzɩ sɩwɛnɩ ɛsɩndaa yɔ. b
3. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ɖɩtazɩ Pɩyɛɛrɩ takayɩsɩ taa?
3 Paa Pɩyɛɛrɩ kaama takayɩsɩ nzɩ kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ mba yɔ, Yehowa yeba nɛ paɖʋ-sɩ Bibl taa. Ye mbʋ, sɔnɔ takayɩsɩ nzɩ sɩpɩzɩɣ nɛ sɩwazɩ-ɖʋ. (Roma 15:4) Ðɩwɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖiseɣtiɣ ɛyaa se palakɩ azuluma lakasɩ yɔ ɖɩ-taa. Pɩtasɩ lɛ, ɖɩkatɩɣ tɩlasɩ nzɩ siyeki nɛ pɩwɛɛ-ɖʋ kaɖɛ se ɖɩsɛɛ Yehowa yɔ. Pɩtasɩ ɖɔɖɔ lɛ, pɩkazɩ pazɩ lɛ kʋñɔŋ sɔsɔʋ nakʋyʋ kaɣ kɔm nɛ kɩkɩlɩɣ ŋgʋ kɩɩkɔm kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa nɛ piyele nɛ paɖɩzɩ Yeruzalɛm nɛ kɩ-tɛ templo yɔ. Lɔŋ kɩbaŋ nɩɩyɩ wɛ Pɩyɛɛrɩ takayɩsɩ nzɩ sɩ-naalɛ sɩ-taa nɛ ɩ-tɔm cɛyaa. Ɩkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩɖaŋɩɣ Yehowa kɩyakʋ, ɖɩwa ɛyʋ sɔɔndʋ seu nɛ ɖɩsɔɔlɩ ɖama siŋŋ. Lɔŋ ɛnɩ ɩpɩzɩɣ nɛ ɩsɩnɩ ɖɔɖɔ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa nɛ pana ɛzɩma papɩzɩɣ nɛ pasɩnɩ pa-agbaa taa koobiya nɛ pɔɖɔkɩ kpam yɔ.
WƐƐ ÐAŊƲƲ YƆƆ
4. Ɛzɩ 2 Pɩyɛɛrɩ 3:3, 4 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩcamɩ ɖe-tisuu?
4 Ɛyaa mba pɛfɛyɩnɩ tisuu Bibl taa natʋ yɔɔ yɔ pɔcɔ-ɖʋ nɛ pata. Ɛyaa mba pakaɖɩɣnɩ-ɖʋ yɔ papɩzɩɣ nɛ powoŋ-ɖʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩlakɩ pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ ɖɩwɛʋ nɛ ɖɩyɔɔdʋʋ se ɛjaɖɛ tɛm ñɔtaa yɔ. Nabɛyɛ tɔŋ se ɛjaɖɛ ɛɛkaɣ tɛm kpa. (Kalɩ 2 Pɩyɛɛrɩ 3:3, 4.) Ye ɖɩɣdʋ nɔɔyʋ yaa ɖa-tʋmɩyɛ taa taabalʋ nɔɔyʋ yaa ɖɔ-hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ ɛyɔɔdɩnɩ tɔm ndʋ yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩcamɩ ɖe-tisuu. Pɩyɛɛrɩ yɔɔdʋʋ mbʋ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ yɔ pɩ-tɔm.
5. Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖaŋ ɛjaɖɛ tɛm nɛ suuɖu? (2 Pɩyɛɛrɩ 3:8, 9)
5 Pɩpɩzɩɣ nɛ pɩla ɛyaa nabɛyɛ ɛzɩ Yehowa ɛɛlakɩ lɛɛ lɛɛ se ɛɖɩzɩ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ yɔ. Tɔm ndʋ Pɩyɛɛrɩ yɔɔdaa yɔ tɩpɩzɩɣ nɛ tɩsɩnɩ-ɖʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɩtɔzʋʋ-ɖʋ se lɩmaɣza wena Yehowa wɛnɩ alɩwaatʋ yɔɔ yɔ, awɛ ndɩ kpem nɛ ɛyaa lɩmaɣza. (Kalɩ 2 Pɩyɛɛrɩ 3:8, 9.) Yehowa ɛsɩndaa lɛ, pɩnzɩ kudoku wɛ ɛzɩ kɩyakʋ kʋɖʋmʋʋ yɔ. Yehowa wɛ suuɖu nɛ ɛtɩsɔɔlɩ se paɖɩzɩ nɔɔyʋ. Ɛlɛ ɛ-kɩyakʋ talɩɣ lɛ, ɛkaɣ ɖɩzʋʋ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ. Pɩkɛnɩ-ɖʋ waɖɛ sɔsɔɖɛ se ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩkazaa yɔ nɛ ɖisusi tɔm ɛjaɖɛ yɔɔ ɛyaa kpeekpe.
6. Ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla nɛ ɖɩtɔzʋʋ «Yehowa kɩyakʋ yɔɔ» paa ɛzɩmtaa? (2 Pɩyɛɛrɩ 3:11, 12)
6 Pɩyɛɛrɩ seɣtiɣ-ɖʋ se ‘ɖɩtɔzʋʋ Yehowa kɩyakʋ yɔɔ paa ɛzɩmtaa.’ (Kalɩ 2 Pɩyɛɛrɩ 3:11, 12.) Ɛzɩma tɩyɛ? Ye pɩsaŋ yɔ, paa evemiye nɖɩ pɩwɛɣ ɖeu se ɖɩmaɣzɩɣ wazasɩ nzɩ ɖɩkaɣ hiɣu ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa yɔ sɩ-yɔɔ. Maɣzɩ se ŋwɛɛ nɛ ŋfeziɣ helim kɩbam, ŋtɔkɩ tɔɔnasɩ kɩbanzɩ, ŋmʋʋ ñɛ-ɛyaa kʋsɔɔlaa mba pasɩba yɔ nɛ ŋwɩlɩɣ ɛyaa mba paacaɣ wezuu ɖooo caanaʋ taa yɔ ɛzɩma Bibl natʋ tɔm laba yɔ. Ye ŋlakɩ mbʋ yɔ, pɩkaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋɖaŋ alɩwaatʋ ndʋ kpam nɛ ña-taa tɛ se ɖɩwɛ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ taa. Ye ɖɩsɩm cee wayɩ lidaʋ ‘tɔm ndʋ lɔŋ’ yɔ, cɛtɩm wɩlɩyaa ɩɩkaɣ-ɖʋ peɣzuu nɛ ‘ɖɩtɩŋ pa-wayɩ.’—2 Pɩy. 3:17.
WA ƐYƲ SƆƆNDƲ SEU
7. Ðoŋ weyi ɛyʋ sɔɔndʋ seu pɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛnɩ ɖɔ-yɔɔ?
7 Ðɩnawa se Yehowa kɩyakʋ ɖiɣni kɔm, pʋyɔɔ lɛ ɖɩsɔɔlaa se ɖisusi lalaa tɔm kɩbandʋ. Paa mbʋ yɔ, nabʋyʋ taa sɔɔndʋ pɩzɩɣ nɛ pɩkpa-ɖʋ se ɖisusi tɔm. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔɔndʋ kpaɣ-ɖʋ nɛ tɔm ndʋ lalaa pɩzɩɣ nɛ pɔyɔɔdɩ ɖɔ-yɔɔ yɔ yaa mbʋ papɩzɩɣ nɛ palabɩ-ɖʋ yɔ. Pɩyɛɛrɩ ɖɔɖɔ kaakatɩ wɛtʋ ndʋ. Ðoo wena a-taa pakpa Yesu yɔ, sɔɔndʋ kpa Pɩyɛɛrɩ se ɛyɔɔdɩ se ɛkɛ Yesu wayɩ tɩŋɩyʋ nɛ ɛkpɛzɩ tam sakɩyɛ se ɛɛsɩŋɩ-ɩ. (Mat. 26:69-75) Ɛlɛ pʋwayɩ Pɩyɛɛrɩ kʋɖʋm ɛnʋ ɛkɔm nɛ ɛtɛ ɛ-taa nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Itaase sɔɔndʋ mbʋ pɩkpaɣ-wɛ sɔɔndʋ yɔ, nɛ mɩ-laŋɩyɛ ɛtaamaa.» (1 Pɩy. 3:14) Pɩyɛɛrɩ tɔm ndʋ tiyeki se ɖa-taa tɛ se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwa ɛyʋ sɔɔndʋ seu.
8. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwa ɛyʋ sɔɔndʋ seu? (1 Pɩyɛɛrɩ 3:15)
8 Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwa ɛyʋ sɔɔndʋ seu? Pɩyɛɛrɩ heyiɣ-ɖʋ se: «Ɩla nɛ Krɩstʋ weyi ɛkɛ Kɩbaɣlʋ yɔ ɛpɩsɩ kiɖeɖeu mɩ-laŋa taa.» (Kalɩ 1 Pɩyɛɛrɩ 3:15.) Pɩwɛɛ se ɖɩtɔzɩ se Yesu Krɩstʋ kɛnɩ ɖe-Wiyaʋ nɛ ɛwɛnɩ ɖoŋ sɔsɔŋ. Ye ŋhiɣ waɖɛ naɖɩyɛ se ŋsusuu nɔɔyʋ tɔm nɛ sɔɔndʋ kpaɣ-ŋ yɔ, tɔzɩ ɖe-Wiyaʋ yɔɔ. Maɣzɩ se ɛwɛɛ nɛ ɛtɔkɩ kewiyitu ɛsɔdaa nɛ tiyiyaa miiliyɔɔwaa sakɩyɛ cɔ-ɩ nɛ pata. Tɔzɩ se ɛwɛnɩ «ɖoŋ tɩŋa ɛsɔdaa nɛ tataa» nɛ ɛkaɣ wɛʋ ɖɔ-cɔlɔ «kɩyakɩŋ tɩŋa nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ ɛjaɖɛ tɛm alɩwaatʋ taa.» (Mat. 28:18-20) Pɩyɛɛrɩ seɣtiɣ-ɖʋ se ‘paa ɛzɩmtaa lɛ, ɖɩɖaŋ kpam se ɖɩlʋ’ ɖe-tisuu yɔɔ. Ŋsɔɔlaa se ŋlɩzɩ aseɣɖe tʋmɩyɛ taa, sukuli taa yaa ɖoŋlɛɛɖɛ na? Maɣzɩ lone nɖɩ ɖɩ-taa ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla mbʋ yɔ ɖɩ-yɔɔ nɛ pʋwayɩ lɛ ŋñɔɔzɩ tɔm ndʋ ŋkaɣ yɔɔdʋʋ yɔ. Tɩmnɩ Yehowa nɛ ŋpɔzɩ-ɩ se ɛha-ŋ abalɩtʋ nɛ ŋtaa liu se ɛkaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋwa ɛyʋ sɔɔndʋ seu.—Tʋma 4:29.
«ƖSƆƆLƖ ÐAMA SIŊŊ»
9. Alɩwaatʋ natʋyʋ taa, ɛbɛ Pɩyɛɛrɩ laba nɛ pɩwɩlɩ se ɛtɩpɩzɩ nɛ ɛwɩlɩ sɔɔlɩm lalaa? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)
9 Pɩyɛɛrɩ kpɛlɩkɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɛwɩlɩ lalaa sɔɔlɩm yɔ. Ɛɛwɛ Yesu cɔlɔ alɩwaatʋ ndʋ ɛlɛ kaayɔɔdɩ tɔm tʋnɛ yɔ: «Manɖʋʋ-mɩ paɣtʋ kɩfatʋ, se ɩsɔɔlɩ ɖama; ɛzɩ mɔnsɔɔlʋʋ-mɩ yɔ, mɩ ɖɔɖɔ ɩsɔɔlɩ ɖama mbʋ.» (Yoh. 13:34) Paa mbʋ yɔ pʋwayɩ, Pɩyɛɛrɩ kizaa se ɛ nɛ koobiya mba patɩkɛ Yuuda mba yɔ pataakpɛndɩ nɛ pɔtɔɔ tɔɔnaɣ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔɔndʋ kpaɣaɣ-ɩ nɛ Krɩstʋ ñɩma mba paakɛ Yuuda mba yɔ. Lakasɩ nzɩ Pɩyɛɛrɩ laba yɔ apostoloo Pɔɔlɩ ya-sɩ se «pɩ-tɛɛ nɛ pɩ-yɔɔ lakasɩ.» (Gal. 2:11-14) Pɩyɛɛrɩ tisaa nɛ ɛmʋ Pɔɔlɩ lɔŋ sɩɣzʋʋ nɛ ɛkpɛlɩkɩ lɔŋ pɩ-taa. Takayɩsɩ nzɩ Pɩyɛɛrɩ mawa yɔ sɩ-naalɛ sɩ-taa, ɛyɔɔdaa se pɩtɩmʋna se ɖɩsɔɔlɩ ɖo-koobiya yem, ɛlɛ pɩwɛɛ se ɖɩlɩzɩ sɔɔlɩm mbʋ nɛ ɖɩwɩlɩ-wɛ.
10. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɩlɩ lalaa «sɔɔlɩm mbʋ pɩ-taa fɛyɩ pɩ-tɛɛ nɛ pɩ-yɔɔ lakasɩ yɔ»? (1 Pɩyɛɛrɩ 1:22)
10 Pɩyɛɛrɩ yɔɔdaa se pɩwɛɛ se ɖɩsɔɔlɩ ɖo-koobiya nɛ «sɔɔlɩm mbʋ pɩ-taa fɛyɩ pɩ-tɛɛ nɛ pɩ-yɔɔ lakasɩ yɔ.» (Kalɩ 1 Pɩyɛɛrɩ 1:22.) Ye ‘ɖɩwɛnɩ ñamtʋ toovenim yɔɔ yɔ’ ɖɩwɛɣnɩ sɔɔlɩm mbʋ. Toovenim mbʋ pɩ-taa nabʋyʋ lɛ wɩlɩtʋ ndʋ tɩtɔŋ se «Ɛsɔ ɛɛtʋkʋʋ ɛyaa taa» yɔ. (Tʋma 10:34, 35) Ye ɖɩsɔɔlʋʋ koobiya nabɛyɛ ɛgbɛyɛ taa nɛ ɖɩɩsɔɔlʋʋ lalaa yɔ, ɖɩɩpɩzɩɣ ɖɩña paɣtʋ ndʋ Yesu ɖʋ sɔɔlɩm yɔɔ yɔ. Pɩkɛ toovenim se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩñɔɔnɩ koobiya nabɛyɛ nɛ pɩkɩlɩ lalaa ɛzɩ Yesu kaalabʋ yɔ. (Yoh. 13:23; 20:2) Ɛlɛ Pɩyɛɛrɩ tɔzɩ-ɖʋ se pɩwɛɛ se ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩsɔɔlɩ ɖo-koobiya tɩŋa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛkɛ ɖɔ-hɔʋ taa mba.—1 Pɩy. 2:17.
11. Ye pɔtɔm se ‘ɖɩsɔɔlɩ ɖama siŋŋ pɩlɩɩnɩ ɖa-laŋɩyɛ taa’ yɔ pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe?
11 Pɩyɛɛrɩ seɣti-ɖʋ se ‘ɖɩsɔɔlɩ ɖama siŋŋ pɩlɩɩnɩ ɖa-laŋɩyɛ taa.’ Hɔɔlʋʋ kʋnɛ kɩ-taa lɛ, ye pɔtɔm se ɖɩsɔɔlɩ lalaa «siŋŋ» yɔ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ se ɖɩsɔɔlɩ-wɛ paa pɩwɛ-ɖʋ kaɖɛ se ɖɩsɔɔlɩ-wɛ yɔ. Ðɩkpaɣ se koobu nɔɔyʋ ɖʋ-ɖʋ ɖɩwɩzɩyɛ. Mbʋ ɛzɩ ɖɩɩwɩlɩ-ɩ sɔɔlɩm lɛ, kajalaɣ taa lɛ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ɖʋ ɛzɩ ɖɩkpa-ɩ kɩmɩyɛ yɔ. Ɛlɛ Pɩyɛɛrɩ kpɛlɩkɩ Yesu cɔlɔ se kɩmɩyɛ kpaʋ ɛɛkɛdɩɣnɩ Ɛsɔ. (Yoh. 18:10, 11) Pɩyɛɛrɩ mawa se: «Ɩtaahɛyɩ kɩdɛkɛdɩm kɩdɛkɛdɩm lone taa yaa tʋtʋ tʋtʋ lone taa. Ɛlɛ ɩwazɩ kɩwazʋ.» (1 Pɩy. 3:9) Yele nɛ sɔɔlɩm siŋŋ tuyi-ŋ nɛ ŋla ɛyaa lalaa camɩyɛ lakasɩ nɛ ŋmaɣzɩ pɔ-yɔɔ halɩ pɩkpɛndɩnɩ mba paɖʋʋ-ŋ ɖɩwɩzɩyɛ yɔ.
12. (a) Ɛbɛ ɖɔɖɔ sɔɔlɩm siŋŋ tuzuu-ɖʋ se ɖɩla? (b) Ɛzɩ pɔyɔɔdʋʋ video Préservons l’unité, un cadeau précieux taa yɔ, ɛbɛ ŋsɔɔlaa se ŋñaɣ pana nɛ ŋla?
12 Pɩyɛɛrɩ takayaɣ kajalaɣ ñɩŋga taa, ɛyɔɔdaa se pɩtɩkɛ kɩwɛɛkɩm pazɩ yem sɔɔlɩm siŋŋ sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖikpeɣ. Ɛlɛ pɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖikpeɣ «kɩwɛɛkɩm sakɩyɛ.» (1 Pɩy. 4:8) Pʋtɔma yɔ, Pɩyɛɛrɩ kaatɔzɩ tɔm ndʋ Yesu kaawɩlɩ-ɩ kpaɣʋ nɛ kpeɣu yɔɔ pɩlakɩ pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ tɩ-yɔɔ. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, pʋtɔma Pɩyɛɛrɩ maɣzaɣ se ɛɛkɛ ɛyʋ kɩbanʋ kpem, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyɔɔdaa se ekpeɣu e-koobu «pɩsɩɩnɩ tam 7.» Ɛlɛ Yesu heyi-i se pɩwɛɛ se ekpeɣ nɛ «pɩsɩɩnɩ tam 77,» pʋ-tɔbʋʋ lɛ se pɩwɛɛ se ekpeɣu paa ɛzɩmtaa. Nɛ tɔm ndʋ tɩwazɩɣ ɖa ɖɔɖɔ. (Mat. 18:21, 22) Ye pɩwɛ-ŋ kaɖɛ se ŋɖɔ lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ yɔ, pitaatibi-ŋ yɔɔɔ. Nabʋyʋ taa, pɩwɛ Yehowa sɛyaa tɩŋa kaɖɛ se pakpaɣ nɛ pekpeɣ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ patɩtalɩ pilim. Mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ lɛɛlɛɛyɔ yɔ lɛ se ŋla mbʋ payɩ ŋpɩzɩɣ yɔ nɛ ŋkpeɣ ño-koobu nɛ ña nɛ ɩ ɩla laŋhɛzɩyɛ. c
ƐZƲTƲYAA, IÐIYI EWIÐE
13. Ɛbɛ yɔɔ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛ kaɖɛ ɛzʋtʋyaa se pekilimi po-koobiya yɔɔ?
13 Pɩtʋʋ fɛyɩ se Pɩyɛɛrɩ tɩsɔɔ tɔm ndʋ Yesu kaaheyi-i e-femtu wayɩ yɔ tɩ-yɔɔ kpa. Eheyi-i se: «Ðiyi me-heŋ cikpeŋ.» (Yoh. 21:16) Ye ŋkɛ ɛzʋtʋyʋ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋsɩm mbʋ se tɔm ndʋ titukuuni-ŋ ɖɔɖɔ. Ɛlɛ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛ ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ kaɖɛ se ehiɣ alɩwaatʋ nɛ ɛla tʋmɩyɛ kɩcɛyɩyɛ nɖɩ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩwɛɛ se ɛzʋtʋyaa ɩcalɩnɩ cɔnʋʋ pa-maɣmaɣ pɔ-hɔŋ taa mba tomnaɣ yɔɔ nɛ fezuu taa kɩcɛyɩm ɖeɖe nɛ pawɩlɩ-wɛ ɖɔɖɔ sɔɔlɩm. Pɩtasɩ lɛ, pɛɖɛɣ nɔɔ tɔm susuu tʋmɩyɛ taa. Pɔñɔɔzʋʋ ɖɔɖɔ kediɣzisi nɛ palakɩ sɩ-taa tʋma, pɔñɔɔzʋʋ ɖɔɖɔ kigbeɣliŋ nɛ palakɩ ɩ-taa tʋma. Ɛzʋtʋyaa nabɛyɛ ɖɔɖɔ wɛ ɖama nɩnʋʋ nɛ ɖɔkɔtɔnaa kɔɔmiitewaa taa nɛ lalaa ñasɩɣnɩ ɛgbɛyɛ piliŋa taa kuduyuŋ maʋ tʋmɩyɛ. Toovenim taa lɛ, pɩɖɔkɩnɩ ɛzʋtʋyaa kpem.
14. Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ piseɣti ɛzʋtʋyaa nɛ peɖiyi ewiɖe? (1 Pɩyɛɛrɩ 5:1-4)
14 Pɩyɛɛrɩ seɣti ɛzʋtʋyaa se: «Iɖiyi Ɛsɔ ewiɖe.» (Kalɩ 1 Pɩyɛɛrɩ 5:1-4.) Ye ŋkɛ ɛzʋtʋyʋ yɔ, ɖɩnawa se ŋsɔɔlɩ ño-koobiya nɛ ŋsɔɔlaa se ŋcɔnɩ pɔ-yɔɔ. Ɛlɛ nabʋyʋ taa, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ŋ ɛzɩ pɩkɩlɩ-ŋ ɖɔkɩnʋʋ yaa pɩkɩlɩ-ŋ nɩʋ nɛ ŋŋpɩzɩɣ nɛ ŋla tʋmɩyɛ nɖɩ yɔ. Ye mbʋ, ɛbɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla? Heyi Yehowa ɛzɩma pɩlakɩ-ŋ yɔ. Pɩyɛɛrɩ mawa se: «Ye nɔɔyʋ ɛɖʋʋ lɩm yɔ, ɛtaa liu ɖoŋ weyi Ɛsɔ haɣ yɔ.» (1 Pɩy. 4:11) Pɩtɩla, ño-koobiya wɛɛ nɛ pakatɩɣ tɩlasɩ nzɩ yɔ, sɩɩkaɣ tɛm ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa. Ɛlɛ tɔzɩ se «ninɖiɣyu sɔsɔ» Yesu Krɩstʋ pɩzɩɣ nɛ ɛsɩnɩ-wɛ nɛ pɩkɩlɩ paa anɩ. Ɛpɩzɩɣ nɛ ɛsɩnɩ-wɛ sɔnɔ nɛ ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa. Mbʋ Ɛsɔ pɔzʋʋ ɛzʋtʋyaa se pala yɔ lɛ se pɔsɔɔlɩ po-koobiya, pɔcɔnɩ pɔ-yɔɔ nɛ paha-wɛ ‘kɩɖaʋ kɩbaŋʋ.’
15. Ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ kaakilimiɣ koobiya yɔɔ lɛ, ɛzɩma ɛkpakɩɣna? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)
15 William kɛʋ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyʋ yɔ, pɩlakɩ pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ. Ɛna mbʋ pʋyɔɔ pɩcɛyaa se ɛzʋtʋyaa ikilimiɣ koobiya yɔɔ yɔ. COVID-19 kʋdɔŋ paɣzaa lɛ, ɛ nɛ ɛzʋtʋyaa lalaa palabɩ ɖʋtʋ se pañakɩ pana kpem nɛ paa kpɩtaʋ ŋgʋ lɛ payaa pɔ-tɔm susuu agbaa taa paa koobu weyi. Ɛbɛ yɔɔ pɩɩcɛyaa se pala mbʋ? Ɛlɩzɩ pɩ-taa se: «Koobiya sakɩyɛ wɛ pa-ɖɩsɩ pe-ɖeke, nɛ pɩwɛ kɛlɛʋ se pɛwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩdɛkɛda.» Alɩwaatʋ ndʋ koobu nɔɔyʋ katɩɣ tɩlasɩ yɔ, William welisiɣni-i camɩyɛ se ɛtɩlɩ ɛ-nɩɣzɛ nɛ ɛ-kɩcɛyɩm. Pʋwayɩ lɛ, ɛñɩnɩ jw.org yɔɔ takayɩsɩ yaa videowaa mba ɛpɩzɩɣ nɛ ɛtɩŋnɩ pɔ-yɔɔ nɛ ɛkpazɩnɩ koobu ɛnʋ ɖoŋ yɔ. Ɛyɔɔdaa se: «Lɛɛlɛɛyɔ kpem koobiya yɔɔ kilimuu tɔm cɛyaa nɛ pɩkɩlɩ. Ðɩñakɩ pana se ɖɩsɩnɩ ɛyaa nɛ patɩlɩ Yehowa, mbʋ ɖɔɖɔ pɩwɛɛ se ɖɩñaɣ pana nɛ ɖikilimi koobiya yɔɔ nɛ ɖɩsɩnɩ-wɛ nɛ pɛwɛɛ toovenim taa.»
YELE NƐ YEHOWA TƐZƖ-Ŋ FALƖSƲƲ
16. Lɔŋ weyi ɖɩkpɛlɩkɩ Pɩyɛɛrɩ takayɩsɩ taa yɔ hɔɔlɩŋ weyi taa ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpaɣ-ɩ nɛ ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ?
16 Lɔŋ weyi takayɩsɩ 2 nzɩ Pɩyɛɛrɩ mawa yɔ sɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ yɔ, ɩ-taa pazɩ yem tɔm ɖɩyɔɔdaa. Pɩtɩla, ŋna hɔɔlʋʋ nakʋyʋ nɛ ŋsɔɔlaa se ŋñaɣ pana hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa. Pʋtɔma, ŋsɔɔlaa se ŋmaɣzɩ wazasɩ nzɩ ɖɩkaɣ hiɣu ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa yɔ sɩ-yɔɔ ɖoŋ ɖoŋ nɛ pɩkɩlɩ. Yaa ŋɖʋ ña-tɩ kaɖʋwa se ŋlɩzɩɣ aseɣɖe tʋmɩyɛ taa, sukuli taa yaa ɖoŋlɛɛɖɛ. Pɩtɩla ɖɔɖɔ yɔ, ŋna nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋtɩŋna nɛ ŋwɩlɩ sɔɔlɩm siŋŋ ño-koobiya nɛ pɩkɩlɩ yɔ. Ɛzʋtʋyaa, mɩ-taa tɛma se iɖiyiɣ Yehowa ewiɖe nɛ sɔɔlɩm nɛ laŋɩyɛ faaa yaa we? Ye ŋtazɩ ña-taa camɩyɛ yɔ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋna se ŋwɛnɩ ɛjandʋ hɔɔlʋʋ nakʋyʋ taa, ɛlɛ pitaatibi-ŋ yɔɔɔ. «Kɩbaɣlʋ [Yesu] wɛ ɖeu,» nɛ ɛkaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋla lɛɣzɩtʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ yɔ. (1 Pɩy. 2:3) Pɩyɛɛrɩ yeba nɛ ɖa-taa tɛmnɩ tɔm tʋnɛ: «[Ɛsɔ] maɣmaɣ [kaɣ-mɩ] tɛzʋʋ falɩsʋʋ. Ɛkaɣ labʋ nɛ ɩɖɔkɩ kpam, ɛkaɣ labʋ nɛ ɩkpa ɖoŋ, ɛkaɣ yebu nɛ ɩka camɩyɛ.»—1 Pɩy. 5:10.
17. Ye ŋwobi pɩ-yɔɔ nɛ ŋɖɔkɩ ñe-siɣsiɣ wɛtʋ nɛ ŋyele nɛ Yehowa falɩsɩ-ŋ yɔ ɛbɛ kaɣ lɩʋ pɩ-taa?
17 Kiɖe tɛɛ lɛ, Pɩyɛɛrɩ maɣzaɣ se ɛtaamʋna se ɛsɩŋ Ɛsɔ Pɩyalʋ ɛsɩndaa. (Luka 5:8) Ɛlɛ Yehowa nɛ Yesu pasɩnɩ-ɩ nɛ sɔɔlɩm, piyeba nɛ ewolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛtɩŋ Yesu wayɩ. Mbʋ pɩlɩ pɩ-taa yɔ lɛ se Yehowa ha Pɩyɛɛrɩ waɖɛ nɛ ɛsʋʋ «ɖa-Kɩbaɣlʋ nɛ ɖa-Ñʋʋ Yaɖʋ Yesu Krɩstʋ tamtam Kewiyaɣ taa.» (2 Pɩy. 1:11) Kɩhɛyʋʋ ŋgʋ kɩ-wayɩ fɛyɩ. Ye ŋwobi pɩ-yɔɔ nɛ ŋɖɔkɩ ñe-siɣsiɣ wɛtʋ ɛzɩ Pɩyɛɛrɩ yɔ nɛ ŋyele nɛ Yehowa falɩsɩ-ŋ yɔ, ña ɖɔɖɔ ŋkaɣ hiɣu wezuu maatɛŋ. Ðɩnɛ ɛlɛ ŋkaɣ talʋʋ ‘ñe-tisuu kaɖʋwa, pʋ-tɔbʋʋ se ña-ñʋʋ yabʋ.’—1 Pɩy. 1:9.
HENDU 109 Ðɩsɔɔlɩnɩ ɖa-laŋɩyɛ
a Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩkaɣ naʋ ɛzɩma lɔŋ weyi ɩwɛ Pɩyɛɛrɩ takayɩsɩ taa yɔ ɩpɩzɩɣ ɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ tɩlasɩ yɔ. Lɔŋ ɛnɩ ɩkaɣ sɩnʋʋ ɖɔɖɔ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa nɛ pana ɛzɩma papɩzɩɣ nɛ pala pa-tʋmɩyɛ camɩyɛ yɔ.
b Pɩtɩla, Krɩstʋ ñɩma mba paawɛ Palɛstiini yɔ, paamʋ Pɩyɛɛrɩ takayɩsɩ nzɩ sɩ-naalɛ pʋcɔ nɛ Roma mba wolo nɛ pɔcɔɔ Yeruzalɛm nɛ pata kajalaɣ ɖeɖe pɩnaɣ 66 taa.
c Cɔnɩ video Préservons l’unité, un cadeau précieux, kɩwɛ jw.org yɔɔ.