TƆM ÑƲƲ ŊGƲ ÐƖKPƐLƖKƖƔ YƆ 37
HENDU 118 “Sɔzɩ-ɖʋ tisuu”
Takayaɣ ŋga kapɩzɩɣ nɛ kasɩnɩ-ɖʋ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋɩyɛ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ tɩnaɣ yɔɔ yɔ
«Ðɩɖɔkɩ lidaʋ ŋgʋ ɖɩɩwɛnɩ kiɖe tɛɛ yɔ kpam nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ tɩnaɣ yɔɔ.»—EBR. 3:14.
MBƲ PƖ-YƆƆ PƖWƐƐ SE ŊKA ÑA-LƖMAƔZA YƆ
Lɔŋ kɩbaŋ wɛ Ebree mba takayaɣ taa nɛ ɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋɩyɛ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛm wiye.
1-2. (a) Alɩwaatʋ ndʋ Pɔɔlɩ kaama Yuudee Krɩstʋ mba takayaɣ yɔ, wɛtʋ ndʋ taa paawɛɛ? (b) Ɛbɛ yɔɔ takayaɣ ŋga kaakɔm alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ?
EBREE Krɩstʋ ñɩma mba paawɛ Yeruzalɛm nɛ Yuudee yɔ, paakatɩ kala sakɩyɛ pɩnzɩ nzɩ sɩtɩŋ Yesu sɩm wayɩ yɔ sɩ-taa. Krɩstʋ ɛgbɛyɛ ñɔwa nɛ pitileɖi lɛ, papaɣzɩ nazʋʋ Krɩstʋ mba siŋŋ. (Tʋma 8:1) Pɩlabɩ pɩnzɩ 20 pʋwayɩ lɛ, Krɩstʋ wayɩ tɩŋɩyaa sʋʋ liidiye kʋñɔŋ sɔsɔʋ taa. Pɩtɩla, ñɔɔsɩ nzɩ sɩɩlɩ ɛjaɖɛ taa yɔ nzɩ yebina nɛ pakatɩ kaɖɛ nɖɩ. (Tʋma 11:27-30) Ɛlɛ pɩtalɩ ɛzɩ pɩnaɣ 61 taa mbʋ yɔ lɛ, Krɩstʋ mba hiɣ laŋhɛzɩyɛ pazɩ ye pakpaɣ-ɖɩ nɛ pamaɣzɩnɩ wɛtʋ ndʋ pɔkɔm nɛ pakatɩ pʋwayɩ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa apostoloo Pɔɔlɩ tiyini-wɛ takayaɣ ŋga fezuu kiɖeɖeu seɣti-i nɛ ɛma yɔ. Nɛ takayaɣ ŋga kaakɔm alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ ɖeyi ɖeyi.
2 Ebree mba takayaɣ kaakɔm alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ laŋhɛzɩyɛ nɖɩ ɖɩ-taa Krɩstʋ mba kaawɛɛ yɔ ɖɩɩkaɣ leɖuu. Pɩkazɩ pazɩ lɛ, Krɩstʋ ñɩma mba pakaɣ katʋʋ kʋñɔŋ nakʋyʋ. Pɔɔlɩ tasɩ-wɛ lɔŋ kɩbaŋ weyi ɩkaɣ-wɛ sɩnʋʋ nɛ pɔɖɔkɩ pa-laŋa kʋñɔŋ ŋgʋ kɩ-taa yɔ. Yeruzalɛm yɔkʋʋ tɔm ndʋ Yesu kaayɔɔdaa yɔ tɩɩñɔtɩ kpam. (Luka 21:20) Pɩkɛ toovenim se Pɔɔlɩ nɛ Yuudee Krɩstʋ ñɩma mba, pa-taa nɔɔyʋ taatɩlɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖeyi ɖeyi pakaɣ yɔkʋʋ Yeruzalɛm yɔ. Paa mbʋ yɔ, Krɩstʋ ñɩma mba, papɩzaɣ se palabɩnɩ tʋmɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩɩkazaa yɔ nɛ pɔñɔɔzɩ pa-tɩ nɛ pɛwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ɛzɩ tisuu nɛ laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ mbʋ yɔ.—Ebr. 10:25; 12:1, 2.
3. Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se Krɩstʋ mba ɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ lɔŋ weyi ɩwɛ Ebree mba takayaɣ taa yɔ sɔnɔ?
3 Pɩkazɩ pazɩ lɛ, ɖɩkaɣ katʋʋ kʋñɔŋ ŋgʋ kɩkɩlɩ ŋgʋ Ebree Krɩstʋ mba kaakataa yɔ. (Mat. 24:21; Natʋ 16:14, 16) Pʋyɔɔ lɛ, iyele nɛ ɖɩna lɔŋ kɩbaŋ weyi Yehowa tasɩ Krɩstʋ ñɩma mba nɛ ɩpɩzɩɣ nɛ ɩsɩnɩ-ɖʋ ɖɔɖɔ yɔ.
«ÐƖLƲ NƐ ÐƖÐƐƐNƖ ƐSƖNDAA NƐ ÐƖPƖƖ»
4. Kala wena Yuuda ñɩma mba papɩsɩ Krɩstʋ mba yɔ pakataa? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)
4 Pɩɩwɛɛ se Yuuda ñɩma mba paapɩsɩ Krɩstʋ mba yɔ pala lɛɣzɩtʋ sɔsɔtʋ, nɛ pɩtaawɛɛ-wɛ kɛlɛʋ. Alɩwaatʋ natʋyʋ, Yuuda mba Yehowa kaalɩzaa se pɛkɛ ɛ-samaɣ. Yeruzalɛm kaakɛ tɛtʋ ndʋ tɩ-tɔm cɛyɩ siŋŋ yɔ pɩnzɩ sakɩyɛ. Awiya wena atɔkaɣ kewiyitu Yehowa lone taa yɔ, peeɖe aawɛɛ. Nɛ templo taa pɩɩwɛɛ se mba pɔsɔɔlaa se pɛsɛɛ Yehowa yɔ powolo nɛ pɛsɛɛ-ɩ. Yuuda ñɩma mba payɩ paawɛ siɣsiɣ yɔ, pɔɖɔŋaɣ Moyizi Paɣtʋ yɔɔ nɛ paɣtʋ ndʋ pɛ-Ɛsɔ sɛtʋ ñʋndɩnaa wɩlaɣ-wɛ yɔ tɩ-yɔɔ. Paɣtʋ ndʋ titukaɣni tɔɔnaɣ, pɛlɩtʋ nɛ wɛtʋ ndʋ pɩwɛɛ se pɛwɛɛnɩ ɛyaa mba patɩkɛ Yuuda mba yɔ pɔ-yɔɔ yɔ. Ɛlɛ Yesu sɩm wayɩ, Yehowa taatasɩɣ mʋʋ kɩlaŋ weyi Yuuda mba laɣaɣ templo taa yɔ. Pɩtaawɛɛ kɛlɛʋ Yuuda ñɩma mba papɩsɩ Krɩstʋ ñɩma yɔ se pɛlɛɣzɩ ɛzɩma pɛsɛɣaɣ Yehowa yɔ. (Ebr. 10:1, 4, 10) Halɩ pɩɩlabɩ kaɖɛ Krɩstʋ ñɩma mba paapɩ fezuu taa yɔ se peyele nɛ lɛɣzɩtʋ ndʋ tɩ-taa natʋyʋ malɩnɩ-wɛ. Pa-taa nɔɔyʋ lɛ apostoloo Pɩyɛɛrɩ. (Tʋma 10:9-14; Gal. 2:11-14) Yuuda Ɛsɔ sɛtʋ ñʋndɩnaa kaanazɩ Krɩstʋ ñɩma mba pe-tisuu kɩfam mbʋ pɩ-yɔɔ.
Pɩɩwɛɛ se Krɩstʋ mba ɩñɔɔnɩ toovenim kpam nɛ pɔlɔ Yuuda ñɩma mba pakaɖaɣnɩ-wɛ yɔ pa-lɩmaɣza kɩdɛkɛda (Cɔnɩ tayʋʋ 4-5)
5. Kaɖɛ nɖɩ pɩɩpɔzaa se Krɩstʋ mba ɩlʋbɩna?
5 Ebree Krɩstʋ mba kaakatɩ nazɩm hɔɔlɩŋ 2 taa. Kajalaɣ lɛ, Yuuda Ɛsɔ sɛtʋ ñʋndɩnaa kpakaɣ-wɛ se papɩsɩ tisuu yebiyaa. Pɩtasɩ lɛ, Krɩstʋ mba nabɛyɛ kaawɛɛ nɛ pɔyɔɔdʋʋ se pɩpɔzʋʋ se Krɩstʋ wayɩ tɩŋɩyaa iwolo pɩ-yɔɔ nɛ pɔɖɔŋ Moyizi Paɣtʋ yɔɔ. Pʋtɔma yɔ, pamaɣzaɣ se piyeki nɛ peyele-wɛ nazʋʋ. (Gal. 6:12) Ɛbɛ pɩzaɣ se pɩsɩnɩ Krɩstʋ ñɩma mba paawɛ siɣsiɣ yɔ nɛ pɔñɔɔnɩ toovenim?
6. Ɛbɛ Pɔɔlɩ seɣti e-koobiya se pala? (Ebree mba 5:14–6:1)
6 Pɔɔlɩ seɣti e-koobiya Krɩstʋ ñɩma Ebree mba takayaɣ taa se pɛkpɛlɩkɩ Ɛsɔtɔm nɛ pamaɣzɩ tɩ-yɔɔ camɩyɛ. (Kalɩ Ebree mba 5:14–6:1.) Pɔɔlɩ tɩŋnɩ Ebree Masɩ yɔɔ nɛ ɛsɩnɩ e-koobiya se panɩɩ pɩ-taa se ɛzɩma Krɩstʋ mba sɛɣ Ɛsɔ yɔ, pɩwɛ ɖeu nɛ pɩkɩlɩ ɛzɩma Yuuda mba sɛɣaɣ Ɛsɔ yɔ. a Pɔɔlɩ kaanawa se ye Krɩstʋ mba ɩtazɩ toovenim tɔm ndʋ tɩwɛ Masɩ taa yɔ tɩ-taa camɩyɛ nɛ panɩɩ tɩ-taa yɔ, pɩsɩɣnɩ-wɛ nɛ patɩlɩ cɛtɩm wɩlɩtʋ nɛ pekizi-tʋ.
7. Kala wena ɖɩkatɩɣ sɔnɔ?
7 Ɛzɩ Ebree Krɩstʋ mba yɔ, sɔnɔ ɛyaa yɛlɩɣnɩ tɔm nɛ lɩmaɣza wena akaɖɩɣnɩ Yehowa paɣtʋ siɣsiɣ ñɩndʋ yɔ. Nabɛyɛ yɔɔdʋʋ se lɩmaɣza wena Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa wɛnɩ kʋzʋʋ yɔɔ yɔ atɩtʋʋzɩ nɛ pɛwɛ kañatʋ. Ɛyaa wɛtʋ nɛ pa-lɩmaɣza wɛɛ nɛ akaɖɩɣnɩ Yehowa lɩmaɣza kpem nɛ pɩkɩlɩɣ. (Adu. 17:15) Pʋyɔɔ lɛ, pɩcɛyɩ kpem se ɖɩtɩlɩ lɩmaɣza wena atɩtʋʋzɩ yɔ nɛ ɖɩlɔ-yɛ. Pɩtɩpɔzɩ se ɖɩha nʋmɔʋ koyindu nɔɔyʋ nɛ eyele nɛ pitibi-ɖʋ yɔɔɔ nɛ ɖiyele Yehowa sɛʋ.—Ebr. 13:9.
8. Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɛɛnɩ ɛsɩndaa nɛ ɖɩpɩɩ fezuu taa?
8 Pɔɔlɩ tasɩ Ebree Krɩstʋ mba lɔŋ se powolo pɩ-yɔɔ nɛ palʋ nɛ pɛɖɛɛnɩ ɛsɩndaa nɛ papɩɩ fezuu taa. Pɩwɛɣ ɖeu se ɖa ɖɔɖɔ ɖɩɖɔ lɔŋ ɛnɩ ɩ-yɔɔ. Pʋ-tɔbʋʋ lɛ se pɩwɛɛ se ɖɩkpɛlɩkɩ Bibl camɩyɛ nɛ ɖɩtɩlɩ Yehowa nɛ ɛ-lɩmaɣza camɩyɛ nɛ pɩkɩlɩ. Pɩcɛyaa se ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩlakɩ mbʋ, halɩ pɩkpɛndɩnɩ ɖa-lɩm mɩyɩsʋʋ wayɩ. Ðɩwɛʋ toovenim taa yɔ, paa pileɖaa yaa pitileɖi yɔ, pɩwɛɛ se ɖa-tɩŋa payɩ ɖɩkalɩɣ Bibl ɖoŋ ɖoŋ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩɣ-kʋ. (Keɣ. 1:2) Ye ɖɩkpɛlɩkɩɣ Bibl ɖa-tɩ yɔɔ ɖoŋ ɖoŋ yɔ, pɩkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ tɩ-yɔɔ Pɔɔlɩ ñɩɣ niye Ebree mba takayaɣ taa yɔ. Wɛtʋ ndʋ lɛ tisuu.—Ebr. 11:1, 6.
«ÐƖKƐ MBA PƐWƐNƖ TISUU SE PAYA PE-WEZIŊ ÑƲƲ YƆ»
9. Ɛbɛ yɔɔ pɩɩpɔzaa se Ebree Krɩstʋ mba ɩwɛɛnɩ tisuu sɔsɔm?
9 Pɩɩcɛyaa se Ebree Krɩstʋ mba ɩwɛɛnɩ tisuu sɔsɔm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mbʋ pɩzaɣna se pɩsɩnɩ-wɛ nɛ pehiɣ ñʋʋ yabʋ alɩwaatʋ ndʋ kʋñɔŋ talɩɣ Yuudee yɔ. (Ebr. 10:37-39) Yesu kaapaɣ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa se alɩwaatʋ ndʋ panaɣ sɔɔjanaa kɔm nɛ pɔcɔɔ Yeruzalɛm nɛ pata yɔ, pɩwɛɛ se pese nɛ pakpa pʋŋ taa. Ɛ-lɔŋ tasʋʋ mbʋ pitukaɣni Krɩstʋ mba tɩŋa, paa paawɛ Yeruzalɛm tɛtʋ taa maɣmaɣ yaa kɔfɩ nakʋyʋ taa yɔ. (Luka 21:20-24) Ðoŋ ɖoŋ lɛ, alɩwaatʋ ndʋ sɔɔjanaa kɔŋ se pala you yɔ, ɛyaa mba pɛwɛ kɔfɩnaa taa yɔ peseɣ nɛ pasʋʋ tɛtʋ taa se ti-kolonzi ɩkandɩyɩ pɔ-yɔɔ. Ɛyaa ɛsɩndaa lɛ, pɩkɛnɩ kɩmɛlɛndʋ se ɛyʋ ese nɛ ɛkpa pʋŋ taa, nɛ pɩɩpɔzaa se ɛyʋ ɛwɛɛnɩ tisuu sɔsɔm pʋcɔ nɛ ɛɖɔ Yesu lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ.
10. Ɛbɛ tisuu sɔsɔm seɣtiɣ Krɩstʋ ñɩma se pala? (Ebree mba 13:17)
10 Pɩɩpɔzaa ɖɔɖɔ se Ebree Krɩstʋ mba ɩtaa liu ɛyaa mba pɔ-yɔɔ Yesu tɩŋaɣna nɛ eɖiyiɣ ɛgbɛyɛ yɔ. Pɩtɩla, ɛyaa mba pɛɖɛɣaɣ nɔɔ yɔ, paatasɩ lɔŋ nɩɩyɩ ɖeyi ɖeyi se pɩsɩnɩ ɛgbɛyɛ taa koobiya tɩŋa nɛ patɩlɩ alɩwaatʋ ndʋ pɩɩwɛɛ se pese nɛ ɛzɩma pɩɩwɛɛ se pala mbʋ yɔ. (Kalɩ Ebree mba 13:17.) Grɛɛkɩ tɔm piye nɖɩ palabɩnɩ tʋmɩyɛ Ebree mba 13:17 taa se «ɩña» yɔ, ɖɩwɩlɩɣ se nɔɔyʋ tɛm ɛ-taa se ɛñaŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtaɣ liu weyi ɛtasɩɣ-ɩ lɔŋ yɔ. Nɛ pɩɩwɩlɩɣ se ɛyʋ ɛnʋ ɛñaŋ weyi ɛtasɩɣ-ɩ lɔŋ yɔ yem, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛlɛ wɛnɩ ɖoŋ se ɛtasɩ-ɩ lɔŋ. Ye mbʋ, pɩɩwɛɛ se Ebree Krɩstʋ mba ɩñaɣ pana nɛ pataa liu mba pɛɖɛɣaɣ-wɛ nɔɔ yɔ pʋcɔ nɛ kʋñɔŋ talɩ. Ye laŋhɛzɩyɛ alɩwaatʋ taa, Krɩstʋ mba itisiɣ faaa nɛ pɔɖɔŋ mba pɛɖɛɣ-wɛ nɔɔ yɔ pɔ-lɔŋ tasʋʋ yɔɔ yɔ, pɩkaɣ-wɛ wɛʋ kɛlɛʋ se pala mbʋ kʋñɔŋ alɩwaatʋ taa.
11. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se Krɩstʋ mba ɩwɛɛnɩ tisuu sɔsɔm sɔnɔ?
11 Sɔnɔ, pɩpɔzʋʋ-ɖʋ tisuu ɛzɩ Ebree Krɩstʋ mba yɔ. Ða-alɩwaatʋ taa ɛyaa hɔɔlʋʋ sɔsɔʋ iitisiɣ se ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩkaɣ tɛm, nɛ halɩ pohoŋuu-ɖʋ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖa ɖetisiɣ se ɛjaɖɛ kaɣ tɛm. (2 Pɩy. 3:3, 4) Pɩtasɩ lɛ, paa Bibl eheyi-ɖʋ ɛzɩma pɩkaɣ ɖɔm kʋñɔŋ sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa yɔ pɩ-tɔm natʋyʋ yɔ, tɔm sakɩyɛ wɛɛ nɛ ɖɩɩsɩŋ-tʋ. Pɩpɔzʋʋ se ɖɩwɛɛnɩ tisuu siŋŋ se ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩkaɣ tɛm alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ nɛ ɖitisi ɖɔɖɔ se Yehowa kaɣ cɔnʋʋ ɖɔ-yɔɔ.—Hab. 2:3.
12. Ɛbɛ kaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖihiɣ ñʋʋ yabʋ kʋñɔŋ sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa?
12 Pɩwɛɛ ɖɔɖɔ se ɖɩwɛɛnɩ tisuu siŋŋ se «yom siɣsiɣ tʋ nɛ lɔŋsɩnɖʋ» yɔɔ Yehowa tɩŋɩɣna nɛ eɖiyiɣ-ɖʋ sɔnɔ. (Mat. 24:45) Alɩwaatʋ ndʋ kʋñɔŋ sɔsɔʋ paɣzɩɣ yɔ, pɩtɩla ɖɩkaɣ mʋʋ lɔŋ tasʋʋ nabʋyʋ ɖeyi ɖeyi se pɩya ɖa-ñʋʋ ɛzɩ Ebree Krɩstʋ mba kaamʋʋ lɔŋ tasʋʋ alɩwaatʋ ndʋ Roma sɔɔjanaa kɔma nɛ pɔcɔɔ Yeruzalɛm nɛ pata yɔ. Lɛɛlɛɛyɔ pɩwɛɛ se ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩtaa liu lɔŋ weyi mba pɛɖɛɣ nɔɔ Yehowa ɛgbɛyɛ yɔ patasɩɣ-ɖʋ yɔ nɛ pɩkɩlɩ. Ye pɩwɛ-ɖʋ kaɖɛ lɛɛlɛɛyɔ se ɖɩɖɔ lɔŋ weyi patasɩɣ-ɖʋ yɔ ɩ-yɔɔ yɔ, pɩkaɣ-ɖʋ wɛʋ kaɖɛ se ɖɩɖɔ lɔŋ weyi patasɩɣ-ɖʋ kʋñɔŋ sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa yɔ ɩ-yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ.
13. Ɛbɛ yɔɔ lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩwɛ Ebree mba 13:5 taa yɔ pɩ-tɔm kaacɛyaa?
13 Alɩwaatʋ ndʋ Ebree Krɩstʋ mba kaaɖaŋ yʋsaɣ ŋga kawɩlɩɣ se alɩwaatʋ talaa se pese yɔ, pɩɩpɔzaa ɖɔɖɔ se pacaɣ wezuu kɛlɛʋ nɛ pataawɛɛnɩ «liidiye sɔɔlɩm.» (Kalɩ Ebree mba 13:5.) Ñɔɔsɩ kʋwaɣ pa-taa nabɛyɛ nɛ paakɛ kʋñɔndɩnaa. (Ebr. 10:32-34) Paa alɩwaatʋ natʋyʋ, paasɔɔlɩ faaa se pɔtɔɔ kʋñɔŋ tɔm kɩbandʋ yɔɔ yɔ, pɩtɩla nabɛyɛ kɔm nɛ papaɣzɩ maɣzʋʋ se ñɩm pɩzɩɣ nɛ pɩkandɩyɩ pɔ-yɔɔ. Ɛlɛ liidiye taapɩzɩɣ se ɖɩkandɩyɩ pɔ-yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ paɖɩzaɣ Yeruzalɛm yɔ. (Yak. 5:3) Toovenim taa lɛ, pɩtɩla pɩɩlabɩ kaɖɛ mba paasɔɔlɩ tomnaɣ yɔɔ wondu yɔ se pese nɛ peyele pa-ɖɩsɩ nɛ mbʋ paawɛna yɔ.
14. Ɛzɩma tisuu sɔsɔm pɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛnɩ ɖoŋ lɩmaɣza wena ɖɩkpakɩɣ tomnaɣ yɔɔ wondu hɔɔlʋʋ taa yɔ a-yɔɔ?
14 Ye ɖɩwɛnɩ tisuu sɔsɔm se pɩkazɩ pazɩ lɛ Yehowa kaɣ ɖɩzʋʋ ɛjaɖɛ kɩdɛkɛdɩyɛ ɖɩnɛ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ɖɩɩkaɣ maɣzʋʋ se liidiye yaa wondu sakɩyɛ wɛnʋʋ tɔm cɛyaa nɛ pɩkɩlɩ. Kʋñɔŋ sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa, liidiye ɛɛkaɣ wɛnʋʋ wazaɣ nakɛyɛ. Bibl yɔɔdʋʋ se ɛyaa kaɣ «lɔʋ pe-liidiye habɛɛ yɔɔ,» mbʋ pʋyɔɔ yɔ pakaɣ ɖiɣzinuu se «pe-liidiye nɛ pe-sika ɩɩkaɣ pɩzʋʋ nɛ pɩya pa-ñʋʋ Yehowa pana sɔsɔna kɩyakʋ wiye.» (Ezek. 7:19) Mbʋ ɛzɩ ɖɩɩkam ñʋʋ nɛ liidiye sakɩyɛ ñɩnʋʋ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩkpaɣ lɩmaɣza wena asɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩcɔnɩ ɖa nɛ ɖɔ-hɔʋ taa mba yɔɔ nɛ ɖɩtɛ ɖɩsɛɛ Yehowa yɔ. Pɩɩkɛɣnɩ lɔŋsɩnɖɛ se ɖɩtɔɔ kɩma wena a-tɔm tɩcɛyɩ yɔ yaa ɖɩkpaɣ alɩwaatʋ sakɩyɛ nɛ ɖɩcɔŋnɩ ɖo-tomnaɣ yɔɔ wondu yɔɔ. Pɩwɛɛ ɖɔɖɔ se ɖɩkpa ɖa-tɩ nɛ ɖo-tomnaɣ yɔɔ wondu tɔm ɛtaakɩlɩ cɛyʋʋ ɖe-wezuu caɣʋ taa. (Mat. 6:19, 24) Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛm wɛɣ nɛ pɩñɔtʋʋ lɛ, pɩkaɣ pɔzʋʋ se ɖɩlɩzɩ se ɖɩtaɣ Yehowa liu yaa ɖɩtaɣ mbʋ ɖɩwɛna yɔ liu.
«PƖPƆZƲƲ-MƖ LAŊƖYƐ ÐƆKƲƲ»
15. Ɛbɛ yɔɔ kpem pɩɩpɔzaa se Ebree Krɩstʋ mba ɩɖɔkɩ pa-laŋa?
15 Pɩɩpɔzaa se Ebree Krɩstʋ mba ɩɖɔkɩ pa-laŋa Yehowa sɛtʋ taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩkazɩ pazɩ lɛ pakaɣ katʋʋ kʋñɔmɩŋ. (Ebr. 10:36) Paa paanazɩ pa-taa nabɛyɛ nɛ pɩɖɛɛ yɔ, pa-taa sakɩyɛ kaapɩsɩ Krɩstʋ mba, laŋhɛzɩyɛ alɩwaatʋ taa. Pɔɔlɩ yɔɔdaa se paa kʋñɔmɩŋ sakɩyɛ kaatakɩ pe-tisuu yɔ, pa-kʋñɔmɩŋ tɩtalɩ weyi Yesu kaatɔwaa yɔ, pʋ-tɔbʋʋ se patɩtɔɔ kʋñɔŋ nɛ pɩtalɩ sɩm taa. (Ebr. 12:4) Ɛlɛ Yuuda ñɩma mba pakaɖaɣnɩ Krɩstʋ mba yɔ, paakɔ pana siŋŋ nɛ palakɩ puuyaɣ lakasɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yuuda mba sakɩyɛ kaapɩsɩ Krɩstʋ mba. Pɩnzɩ pazɩ pʋcɔ nɛ pɩtalɩɣ mbʋ lɛ, samaɣ nakɛyɛ kaakʋyɩ Pɔɔlɩ yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ ɛɛwɛɛ nɛ esusuu tɔm Yeruzalɛm yɔ. Yuuda ñɩma mba paacɛzɩ 40 yɔ, paaɖuwaa «se piyoo mba ye pɔtɔwaa nɛ pɔñɔɔ nɛ patɩkʋtɩ Pɔɔlɩ yɔ.» (Tʋma 22:22; 23:12-14) Paa papaɖaɣ Krɩstʋ mba nɛ panazɩɣ-wɛ yɔ, pɩɩwɛɛ se Krɩstʋ mba iwolo pɩ-yɔɔ nɛ pekpeɣliɣ nɛ pɛsɛɣ Ɛsɔ, posusuu tɔm nɛ peyele nɛ pe-tisuu kpa ɖoŋ.
16. Ɛzɩma Ebree mba takayaɣ pɩzɩɣ nɛ kasɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana nazɩm yɔɔ? (Ebree mba 12:7)
16 Ɛbɛ pɩzaɣ se pɩsɩnɩ Ebree Krɩstʋ mba nɛ pɔɖɔkɩ pa-laŋa nazɩm mbʋ pakataɣ yɔ pɩ-taa? Pɔɔlɩ kaanawa se pɩɩwɛɛ se pɛwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana pa-kʋñɔmɩŋ yɔɔ. Pʋyɔɔ ɛlɩzɩ pɩ-taa se alɩwaatʋ ndʋ Krɩstʋ mba tɔkɩ kʋñɔŋ yɔ, Ɛsɔ pɩzɩɣ nɛ ɛtɩŋnɩ kɩ-yɔɔ nɛ ɛfalɩsɩ-wɛ. (Kalɩ Ebree mba 12:7.) Pɩsɩɣnɩ-wɛ nɛ pɛwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ tɩkɛdɩɣnɩ Yehowa yɔ nɛ pɩkɩlɩ. Ye Ebree Krɩstʋ ñɩma mba pakaŋ pa-lɩmaɣza pee kɩbana wena pa-kʋñɔmɩŋ lʋlʋʋ yɔ a-yɔɔ yɔ, pɩwɛɣ-wɛ kɛlɛʋ se pɔɖɔkɩ pa-laŋa.—Ebr. 12:11.
17. Laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ hɔɔlʋʋ taa lɛ, lɔŋ weyi Pɔɔlɩ kpɛlɩkaa?
17 Pɔɔlɩ seɣti Ebree Krɩstʋ mba se pɛwɛɛ abalɩtʋ nɛ pataayele nɛ pitibi-wɛ yɔɔɔ alɩwaatʋ ndʋ pakatɩɣ kʋñɔmɩŋ yɔ. Ɛɛmʋnaa se ɛtasɩ-wɛ lɔŋ ɛnɩ. Pʋcɔ nɛ ɛpɩsɩɣ Krɩstʋ tʋ lɛ, ɛɛnazɩ Krɩstʋ mba nɛ ɛɛna ɛzɩma paawɩlɩ-wɛ ñaŋ siŋŋ yɔ. Ɛɛsɩm ɖɔɖɔ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɛyʋ ɛɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ nazɩm taa yɔ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛpɩsɩ Krɩstʋ tʋ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛɛkatɩ nazɩm ndɩ ndɩ. (2 Kɔr. 11:23-25) Ye mbʋ, Pɔɔlɩ pɩzaɣ se ɛyɔɔdɩ mbʋ pɩwɛɛ se ɛyʋ ɛla nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ yɔ pɩ-tɔm nɛ ɛtɛ ɛ-taa. Ɛtɔzɩ Krɩstʋ ñɩma mba se alɩwaatʋ ndʋ pakatɩɣ kʋñɔmɩŋ yɔ, pɩtɩpɔzɩ se pataa pa-tɩ liu, ɛlɛ Yehowa pɩwɛɛ se pataa liu. Mbʋ kaahanɩ Pɔɔlɩ abalɩtʋ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Yehowa kɛnɩ man-sɩnɩyʋ; sɔɔndʋ ɛɛkaɣ-m kpaʋ.»—Ebr. 13:6.
18. Tɔm ndʋ pɩwɛɛ se ɖɩtɩlɩ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋɩyɛ nazɩm taa?
18 Sɔnɔ, pɛwɛɛ nɛ panazɩɣ ɖo-koobiya nabɛyɛ. Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtɩmɩ pɔ-yɔɔ nɛ pɩwɩlɩ se ɖɩsɔɔlɩ-wɛ. Nɛ nabʋyʋ taa lɛ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩha-wɛ mbʋ pɩpɔzʋʋ-wɛ yɔ. (Ebr. 10:33) Ɛlɛ Bibl yɔɔdɩ kpayɩ kpayɩ se «mba payɩ pɔsɔɔlaa se pɔñɔɔnɩ Ɛsɔ pe-wezuu caɣʋ taa pa nɛ Krɩstʋ Yesu pɔ-nɔɔ kʋɖʋmaɣ labʋ taa yɔ, pakaɣ-wɛ nazʋʋ ɖɔɖɔ.» (2 Tim. 3:12) Pʋyɔɔ lɛ, pɩwɛɛ se ɖa-tɩŋa ɖɩñɔɔzɩ ɖa-tɩ nɛ ɖɩɖaŋ kaɖɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩkaɣ kɔm nɛ ɛsɩndaa yɔ. Ðiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩtaa Yehowa liu kiya sɔnɔ nɛ ɖa-taa tɛ se ɛkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋɩyɛ kʋñɔmɩŋ weyi ɖɩkaɣ katʋʋ yɔ ɩ-taa. Alɩwaatʋ talɩɣ lɛ, ɛkaɣ yebu nɛ ɛ-sɛyaa siɣsiɣ tɩnaa tɩŋa hɛzɩ.—2 Tes. 1:7, 8.
19. Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩñɔɔzɩ ɖa-tɩ nɛ ɖɩɖaŋ kʋñɔŋ sɔsɔʋ? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)
19 Pɩtʋʋ fɛyɩ se takayaɣ ŋga Pɔɔlɩ ma Ebree mba yɔ, kaasɩnɩ kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa Krɩstʋ mba nɛ pɔñɔɔzɩ pa-tɩ nɛ paɖaŋ kʋñɔŋ ŋgʋ paakataa yɔ. Pɔɔlɩ kaaseɣti e-koobiya se pɛkpɛlɩkɩ Ɛsɔtɔm camɩyɛ nɛ panɩɩ tɩ-taa nɛ pɩkɩlɩ. Ye palabɩ mbʋ yɔ, pɩsɩɣnɩ-wɛ nɛ patɩlɩ wɩlɩtʋ ndʋ tɩpɩzɩɣ nɛ tɩcamɩ pe-tisuu yɔ nɛ pɔlɔ-tʋ. Eseɣti-wɛ se pakpazɩ pe-tisuu ɖoŋ nɛ pɩsɩnɩ-wɛ nɛ pɔɖɔ lɔŋ weyi Yesu nɛ mba pɛɖɛɣ ɛgbɛyɛ nɔɔ yɔ patasɩɣ yɔ ɩ-yɔɔ lɛɛ lɛɛ. Pɩtasɩ lɛ, ɛsɩnɩ Krɩstʋ mba se pɛwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana pa-kʋñɔmɩŋ yɔɔ nɛ pakpaɣ kʋñɔmɩŋ se ɩkɛ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ pa-Caa kʋsɔɔlʋ pɩzɩɣ ɛtɩŋna nɛ ɛfalɩsɩ-wɛ yɔ. Ðɩnɛ ɛlɛ pɩsɩɣnɩ-wɛ nɛ pɔɖɔkɩ pa-laŋa. Tɛtɛ nɛ ɖa ɖɔɖɔ ɖɩɖɔ Bibl lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ. Ye ɖɩlakɩ mbʋ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋɩyɛ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ tɩnaɣ yɔɔ.—Ebr. 3:14.
Krɩstʋ ñɩma siɣsiɣ tɩnaa kaahiɣ wazasɩ pa-laŋɩyɛ ɖɔkʋʋ yɔɔ. Pese Yuudee lɛ, powobi pɩ-yɔɔ nɛ pekpeɣliɣ ɖama. Ɛbɛ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩkpɛlɩkɩ-ɖʋ? (Cɔnɩ tayʋʋ 19)
HENDU 126 Ɩcaɣnɩ mɩ-ɛza, ɩɖɔkɩ kpam, ɩwɛɛ ɖoŋ
a Ebree mba ñʋʋ kʋɖʋm ɖeke taa, Pɔɔlɩ labɩnɩ tʋmɩyɛ Ebree Masɩ hɔɔlɩŋ 7 mbʋ yɔ nɛ ɛwɩlɩ se ɛzɩma Krɩstʋ mba sɛɣ Ɛsɔ yɔ, pɩwɛ ɖeu nɛ pɩkpaɖɩ ɛzɩma Yuuda mba sɛɣaɣ Ɛsɔ yɔ.—Ebr. 1:5-13.
