1. Mba ɖʋ nesi nɛ ɛgbɛyɛ ñɔ Filiipi tɛtʋ taa?

ƐYAA sakɩyɛ welisi Kewiyaɣ tɔm camɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ apostoloo Pɔɔlɩ, Silaasɩ, Luka nɛ Timootee patalɩ Filiipi tɛtʋ taa nɛ posusuu tɔm yɔ. Koobiya kpekpeka tɩnaa naanza mba paɖʋnɩ nesi nɛ ɛgbɛyɛ ñɔ, nɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa paɣzɩ ɖama kpeɣluu. Nɛ pɩtɩla yɔ, tɔm kpɛlɩkɩyʋ Liidii weyi ɛɛsɔɔlɩ ɛgɔndʋ mʋʋ yɔ, ɛ-ɖɩɣa taa pekpeɣlaɣ.—Tʋma 16:40.

2. Pitileɖi lɛ, kaɖɛ nɖɩ ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩkataa?

² Pitileɖi lɛ, ɛgbɛyɛ kɩfaɖɛ nɖɩ ɖɩkatɩ kaɖɛ naɖɩyɛ. Sataŋ seɣti toovenim koyindinaa nɛ pakaɖɩnɩ tɔm susuu tʋmɩyɛ nɖɩ Pɔɔlɩ nɛ ɛ-taabalaa palakaɣ yɔ siŋŋ. Pakpa Pɔɔlɩ nɛ Silaasɩ, polu-wɛ ɖaŋ nɛ paɖʋ-wɛ salaka. Palɩzɩ-wɛ salaka taa lɛ, powolo nɛ pekilimi tɔmkpɛlɩkɩyaa kɩfama yɔɔ nɛ pakpazɩ-wɛ ɖoŋ. Pʋwayɩ lɛ, Pɔɔlɩ, Silaasɩ nɛ Timootee pɛɖɛɛ nɛ pɩtɩla Luka ñaacaɣ peeɖe. Ɛzɩma ɛgbɛyɛ kɩfaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa ñɩma laba? Yehowa tɩŋnɩ e-fezuu kiɖeɖeu yɔɔ nɛ ɛsɩnɩ-wɛ nɛ powolo pɩ-yɔɔ nɛ pɛwɛɛ kpekpeka ɛ-sɛtʋ taa. (Fil. 2:12) Pɔɔlɩ kaawɛnɩ toovenim se ɛ-taa ɛlabɩnɩ-wɛ leleŋ!

3. Ɛzɩ Filiipi mba 1:9-11 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛbɛ Pɔɔlɩ pɔzɩ ɛ-adɩma taa?

³ Pɩnzɩ hiu mbʋ yɔ pʋwayɩ lɛ, Pɔɔlɩ ma takayaɣ Filiipi ɛgbɛyɛ. Alɩwaatʋ ndʋ ŋkalɩɣ takayaɣ ŋga yɔ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋyʋsɩ ɛzɩma Pɔɔlɩ kaasɔɔlɩ e-koobiya yɔ kɛlɛʋ. Ɛmawa se: “Me-liu wɛɛ pɩŋŋ se mana mɩ-tɩŋa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɔnsɔɔlɩ-mɩ siŋŋ ɛzɩ Krɩstʋ Yesu sɔɔlʋʋ-mɩ yɔ.” (Fil. 1:8) Ɛma-wɛ takayaɣ nɛ eheyi-wɛ se ɛwɛɛ nɛ ɛtɩmɩɣ pɔ-yɔɔ. Ɛpɔzɩ  Yehowa se ɛsɩnɩ-wɛ nɛ pɔ-sɔɔlɩm paɣlɩ, patɩlɩ mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ, pɛwɛɛ kele kele, pataala nɛ pituuli lalaa nɛ powolo pɩ-yɔɔ nɛ peyele nɛ siɣsiɣ wɛtʋ piye su pa-taa. Pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋtisiɣ se tɔm ndʋ Pɔɔlɩ yɔɔdɩnɩ ɛ-laŋɩyɛ pilim yɔ, tɩpɩzɩɣ nɛ tɩwazɩ-ɖʋ sɔnɔ. Ye mbʋ, yele nɛ ɖɩkalɩ tɔm ndʋ Pɔɔlɩ ma Filiipi mba yɔ. (Kalɩ Filiipi mba 1:9-11.) Pʋwayɩ lɛ, ɖɩkaɣ tazʋʋ lɩmaɣza wena a-tɔm Pɔɔlɩ yɔɔdaa yɔ a-taa nɛ ɖɩna ɖɔɖɔ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlabɩnɩ a-taa paa nɖɩ tʋmɩyɛ yɔ.

4. (a) Ɛzɩ 1 Yohanɛɛsɩ 4:9, 10 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛzɩma Yehowa wɩlɩ-ɖʋ ɛ-sɔɔlɩm? (b) Ɛzɩma pɩwɛɛ se ɖɩsɔɔlɩ Ɛsɔ?

⁴ Yehowa wɩlɩ-ɖʋ ɛ-sɔɔlɩm sɔsɔm pɩtɩŋnɩ ɛzɩma etiyi ɛ-Pɩyalʋ tɛtʋ yɔɔ se ɛsɩ ɖa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ yɔ. (Kalɩ 1 Yohanɛɛsɩ 4:9, 10.) Sɔɔlɩm mbʋ Ɛsɔ wɩlɩ-ɖʋ yɔ, piseɣtiɣ-ɖʋ se ɖa ɖɔɖɔ ɖɩsɔɔlɩ-ɩ. (Roma 5:8) Ɛzɩma pɩwɛɛ se ɖɩsɔɔlɩ Ɛsɔ? Yesu cosi tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ ɛyɔɔdaɣnɩ Farɩsɩ tʋ nɔɔyʋ yɔ. Eheyi-i se: “Sɔɔlɩ Yehowa ñɛ-Ɛsɔ nɛ ña-laŋɩyɛ pilim, nɛ ña-kalɩzaɣ pilim nɛ ña-maɣzɩm pilim.” (Mat. 22:36, 37) Ðɩñɩnɩɣ se ɖɩsɔɔlɩ Ɛsɔ nɛ ɖa-laŋɩyɛ pilim. Nɛ ɖɩñɩnɩɣ ɖɔɖɔ se sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ ɛ-yɔɔ yɔ, pɩpaɣlɩɣ paa evemiye nɖɩ. Pɔɔlɩ heyi Filiipi mba se pɩwɛɛ se pɔ-sɔɔlɩm “ɛpaɣlɩ siŋŋ nɛ pɩkɩlɩ.” Ɛbɛ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ ɖɩkpazɩ ɖoŋ sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ Ɛsɔ yɔɔ yɔ?

5. Ɛzɩma ɖɔ-sɔɔlɩm pɩzɩɣ nɛ pɩpaɣlɩ?

⁵ Pʋcɔ nɛ ɖɩsɔɔlɩ Ɛsɔ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩtɩlɩ-ɩ. Bibl yɔɔdʋʋ se: “Weyi ɛɛsɔɔlʋʋ yɔ, ɛtɩkpɛlɩkɩ nɛ ɛtɩlɩ Ɛsɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ kɛ sɔɔlɩm.” (1 Yoh. 4:8) Apostoloo Pɔɔlɩ yɔɔdaa se ye ɖɩwɛnɩ Ɛsɔ “sɩmtʋ toovenim ñɩndʋ nɛ lɛɣtʋ siŋŋ” yɔ, sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ ɛ-yɔɔ yɔ, pɩkpaɣ ɖoŋ. (Fil. 1:9) Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩpaɣzɩ Bibl kpɛlɩkʋʋ yɔ, ɖɩpaɣzɩ Yehowa sɔɔlʋʋ, paa ɖɩtaatɩlɩ ɛ-yɔɔ tɔm tɩŋa yɔ. Pʋwayɩ ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩɣ nɛ ɖɩtɩlɩɣ Yehowa nɛ pɩkpaɖɩ lɛ, sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ ɛ-yɔɔ yɔ, pɩwɛɛ nɛ pɩpaɣlɩɣ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ ɖe-wezuu caɣʋ taa yɔ pɩ-taa nabʋyʋ lɛ se ɖɩkalɩɣ Bibl paa ɖooye nɛ ɖɩmaɣzɩɣ tɔm ndʋ ɖɩkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ.—Fil. 2:16.

6. Ɛzɩ 1 Yohanɛɛsɩ 4:11, 20, 21 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla nɛ ɖɔ-sɔɔlɩm paɣlɩ?

⁶ Sɔɔlɩm sɔsɔm mbʋ Ɛsɔ wɩlɩ-ɖʋ yɔ, pɩkaɣ-ɖʋ seɣtuu nɛ ɖɩsɔɔlɩ ɖo-koobiya. (Kalɩ 1 Yohanɛɛsɩ 4:11, 20, 21.) Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩ se pɩwɛ kɛlɛʋ se ɖɩsɔɔlɩ ɖo-koobiya, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖa-tɩŋa ɖɩsɛɣ Yehowa nɛ ɖɩñakɩ pana se ɖɩmaɣzɩnɩ ɛ-wɛtʋ kɩbandʋ. Ðɩmaɣzɩnɩ Yesu weyi ɛwɩlɩ-ɖʋ sɔɔlɩm sɔsɔm nɛ ɛlaa e-wezuu ɖɔ-yɔɔ yɔ ɛ-kɩɖaʋ. Ɛlɛ nabʋyʋ taa, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛ-ɖʋ kaɖɛ se ɖɩña paɣtʋ ndʋ tɩtɔŋ se ɖɩsɔɔlɩ ɖama yɔ. Iyele nɛ ɖɩna Filiipi ɛgbɛyɛ taa kɩɖaʋ nakʋyʋ.

7. Lɔŋ weyi Pɔɔlɩ tasɩ Evoodii nɛ Sɛntiisi yɔ, ɛbɛ ɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ?

⁷ Evoodii nɛ Sɛntiisi paakɛ koobiya halɩñɩma kpekpeka tɩnaa. Pa nɛ apostoloo Pɔɔlɩ palabɩ tʋmɩyɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ taa. Ɛlɛ pɩtɩla yɔ, ɖama kɩɩnɩnʋʋ yeba nɛ pa-naalɛ pa-taabalɩyɛ cɛ. Pɔɔlɩ ma takayaɣ ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩ-taa Evoodii nɛ Sɛntiisi paawɛɛ yɔ lɛ, ɛya pa-hɩla nɛ ɛtasɩ-wɛ lɔŋ kpayɩ se “pɛwɛɛnɩ maɣzɩm kʋɖʋmʋm.” (Fil. 4:2, 3) Pɔɔlɩ kaanawa se pɩcɛyaa ɖɔɖɔ se ɛtasɩ lɔŋ ɛgbɛyɛ taa ñɩma tɩŋa. Ɛyɔɔdaa se: “Ɩwɛɛ pɩtɩŋa pɩ-labʋ yɔɔ ɛlɛ mɔɔŋ tɛɛ miduu nɛ tɔm hɔm pataawɛɛ pɩ-taa.” (Fil. 2:14) Pɩtʋʋ fɛyɩ se lɔŋ weyi Pɔɔlɩ tasɩ koobiya halɩñɩma siɣsiɣ tɩnaa mba nɛ ɛgbɛyɛ taa ñɩma tɩŋa kpayɩ yɔ, ɩsɩnɩ-wɛ nɛ pakpazɩ ɖoŋ sɔɔlɩm mbʋ pɛwɛnɩ ɖama yɔɔ yɔ.

8. (a) Ɛbɛ pɩzɩɣ piyele nɛ pɩwɛɛ-ɖʋ kaɖɛ se ɖɩsɔɔlɩ ɖo-koobiya? (b) Nɛ ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩsɔɔlɩ-wɛ?

⁸ Nabʋyʋ taa pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛ-ɖʋ kaɖɛ siŋŋ se ɖɩsɔɔlɩ ɖo-koobiya mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɖɩkaŋ ɖa-lɩmaɣza mbʋ palakɩ nɛ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ pɩ-yɔɔ ɛzɩ Evoodii nɛ Sɛntiisi paalabʋ yɔ. Pɩyʋsʋʋnɩ ɖa-tɩŋa paa evemiye nɖɩ. Ye ɖɩkaŋ ɖa-lɩmaɣza lalaa ɛjandʋ yɔɔ yɔ, sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ pɔ-yɔɔ yɔ, pɩkaɣ hɛʋ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Ye koobu nɔɔyʋ ɛsɔwa se ɛsɩɣnɩ-ɖʋ Kewiyaɣ Kpaaŋ taa ñɔɔzʋʋ yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩɖʋ-ɖʋ ɖɩwɩzɩyɛ. Pʋwayɩ, ye ɖiwobi pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩmaɣzɩɣ mbʋ payɩ ɖo-koobu ɛnʋ ɛlaba nɛ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ pɩ-yɔɔ yɔ, pɩɖʋʋ-ɖʋ ɖɩwɩzɩyɛ nɛ pɩkpaɖɩ nɛ sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ ɛ-yɔɔ yɔ pɩkaɣ pasʋʋ. Ye pɩtalɩ-ŋ mbʋ yɔ, pɩwɛɣ ɖeu se ŋmaɣzɩ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ: Yehowa naɣ ɖɛ-ɛjandʋ nɛ ɖo-koobu ñɩndʋ ɖɔɖɔ. Ɛlɛ paa ɛnaɣ ɖɛ-ɛjandʋ yɔ, ewoki pɩ-yɔɔ nɛ ɛsɔɔlʋʋ ɖo-koobu nɛ ɛsɔɔlʋʋ-ɖʋ ɖɔɖɔ. Pʋyɔɔ lɛ, pɩcɛyaa se ɖɩmaɣzɩnɩ Yehowa nɛ ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana ɖo-koobiya yɔɔ. Ye ɖɩñakɩ pana se ɖɩsɔɔlɩ ɖo-koobiya yɔ, ɖɩkpazɩɣ ɖoŋ nɔɔ kʋɖʋmaɣ ŋga kɛwɛ ɖa nɛ wɛ ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ.—Fil. 2:1, 2.

9. Takayaɣ ŋga Pɔɔlɩ ma Filiipi mba yɔ ka-taa, ɛbɛ kɛnɩ “mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ” pɩ-taa nabʋyʋ?

⁹ Fezuu kiɖeɖeu sɩnɩ Pɔɔlɩ nɛ ɛtasɩ lɔŋ Filiipi mba nɛ Krɩstʋ ñɩma tɩŋa. Ɛyɔɔdaa se “ɩtɩlɩ mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ.” (Fil. 1:10) Mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ, pɩ-taa nabʋyʋ lɛ Yehowa hɩɖɛ yɔɔ ñalʋʋ, ɛzɩma pɩwɛɛ se ɛ-tamasɩ ɩla yɔ, nɛ ɛzɩma pɩwɛɛ se laŋhɛzɩyɛ nɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ pɛwɛɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ. (Mat. 6:9, 10; Yoh. 13:35) Ye wondu ndʋ, tɩmʋ ñɩm ɖɛ-ɛsɩndaa nɛ pɩkpaɖɩ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ ɖɩwɩlɩɣ se ɖɩsɔɔlɩ Yehowa.

10. Ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se ɖɩla nɛ ɖɩwɛɛ kele kele?

¹⁰ Pɔɔlɩ yɔɔdaa ɖɔɖɔ se pɩpɔzʋʋ se ɖɩwɛɛ “kele kele.” Tɔm tʋnɛ tɩɩwɩlɩɣ se pɩwɛɛ se ɖɩtalɩ pilim. Ðɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛ kele kele ɛzɩ Yehowa yɔ. Ɛlɛ ye ɖɩlakɩ mbʋ ɖɩpɩzɩɣ yɔ se ɖɩkpazɩ ɖoŋ sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛna yɔ, nɛ ɖɩtɩlɩ mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ ɖɔɖɔ yɔ, Yehowa cɔŋnɩ-ɖʋ se ɖɩwɛ kele kele. Nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ ɖɩtɩŋɩɣna nɛ ɖɩwɩlɩɣ se ɖɩwɛnɩ sɔɔlɩm yɔ, ɩ-taa lɛɛkʋ lɛ ɛzɩma ɖɩñakɩ pana siŋŋ se ɖɩtaala nabʋyʋ nɛ pituuli lalaa yɔ.

11. Ɛbɛ yɔɔ pɩtɩpɔzɩ se ɖiyele nɛ pituuli lalaa?

¹¹ Lɔŋ weyi Pɔɔlɩ tasɩ-ɖʋ se ɖɩtaala nɛ pituuli lalaa yɔ, ɩ-tɔm cɛyɩ siŋŋ. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ ɖiyele nɛ pituuli nɔɔyʋ? Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla mbʋ pɩtɩŋnɩ aleɣya wena ɖɩlɩzɩɣ yɔ, wondu ndʋ ɖisuu yɔ, yaa tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩlakɩ yɔ pɩ-yɔɔ. Pɩtɩla, mbʋ ɖɩlakɩ yɔ pɩtɩkɛ kɩdɛkɛdɩm. Ɛlɛ, ye mbʋ ɖɩlakɩ yɔ, pɩcɛyɩɣ ɛyʋ lɛlʋ ɛhʋyɛ yaa piyeki se pituuluu-i yɔ, pɩkɛ kaɖɛ tɔm siŋŋ. Yesu yɔɔdaa se ye ɖiyeba nɛ pituuli e-heu nɔɔyʋ yɔ, pɩkɩlɩɣ ɖeu se pɛlɛɛ ɖe-liu tɛɛ nem sɔsɔ nɛ pɛpɛɖɩ-ɖʋ teŋgu taa.—Mat. 18:6.

12. Ɛbɛ nʋmɔʋ lɩzɩyʋ nɔɔyʋ nɛ ɛ-halʋ pa-kɩɖaʋ kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ?

¹² Yʋsɩ ɛzɩma koobu nɔɔyʋ nɛ ɛ-halʋ mba pɛkɛ nʋmɔʋ lɩzɩyaa yɔ, pɔɖɔm Yesu lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩ-yɔɔ yɔ. Pa nɛ koobu lɛlʋ nɛ ɛlɛ halʋ mba pamɩyɩsɩ-wɛ lɩm nɛ pitileɖi yɔ, paawɛnɩ ɛgbɛyɛ kʋɖʋmɖɩyɛ taa; nɛ paba lɩnɩ hɔŋ weyi ɩ-taa yɔ, pataahaɣ-wɛ nʋmɔʋ se pala paa ɛbɛ. Koobu weyi pamɩyɩsɩ ɛ nɛ ɛ-halʋ lɩm nɛ pitileɖi yɔ, pamaɣzaɣ se pɩtɩpɔzɩ se Krɩstʋ ñɩma ɩcɔnɩ filimwaa, halɩ pɩkpɛndɩnɩ mba pɛwɛ ɖeu yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ panɩwa se koobu weyi ɛ nɛ ɛ-halʋ pɛkɛ nʋmɔʋ lɩzɩyaa yɔ, pɔcɔnɩ filim nakʋyʋ lɛ, pɩcɛyɩ-wɛ siŋŋ. Kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ lɛ, nʋmɔʋ lɩzɩyaa mba peyele  filimwaa cɔnʋʋ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ tɔm mʋyaa kɩfama mba, pafalɩsɩ pɛ-ɛhʋyɛ nɛ patɩlɩ tʋkaɣ ŋga kɛwɛ mbʋ pɩwɛ ɖeu nɛ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ pɩ-hɛkʋ taa yɔ. (Ebr. 5:14) Nʋmɔʋ lɩzɩyaa mba, patɩŋnɩ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ nɛ pawɩlɩ se pɔsɔɔlɩ po-koobiya kɩfama mba, pɔ-yɔɔdaɣ nɛ pa-lakasɩ taa.—Roma 14:19-21; 1 Yoh. 3:18.

13. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ ɖiyele nɛ nɔɔyʋ la kɩwɛɛkɩm?

¹³ Nʋmɔʋ lɛɛkʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩtɩŋna nɛ ɖiyele nɛ pituuli nɔɔyʋ yɔ, ŋgʋ lɛ ɛzɩma ɖituzuu-i se ɛla kɩwɛɛkɩm yɔ. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ ɖiyele nɛ nɔɔyʋ la kɩwɛɛkɩm? Maɣzɩ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ: Kpaɣ se Bibl kpɛlɩkɩyʋ nɔɔyʋ ñaɣ pana alɩwaatʋ sakɩyɛ se ɛpɩzɩ nɛ eyele sʋlʋm kpaŋʋʋ. Ɛkɔm nɛ ɛnɩɩ pɩ-taa se pɩtɩpɔzɩ kpa se ɛtasɩ sʋlʋm ñɔʋ. Ɛla lɛɣzɩtʋ sakɩyɛ e-wezuu caɣʋ taa nɛ ɛha ɛ-tɩ nɛ pamɩyɩsɩ-ɩ lɩm. Pʋwayɩ koobu nɔɔyʋ mʋ-ɩ ɛgɔndʋ ɛ-tɛ lɛ, ɛha-ɩ sʋlʋm ɖoŋ ñɩmbʋ nɛ ɛyɔɔdɩ se: “Lɛɛlɛɛyɔ ŋkɛ Krɩstʋ tʋ; Yehowa fezuu wɛ ñɔ-yɔɔ. Fezuu kiɖeɖeu piye hɔɔlʋʋ nakʋyʋ lɛ tɩ ɖɔkʋʋ. Ye ŋwɛnɩ tɩ ɖɔkʋʋ yɔ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋñɔɔ sʋlʋm nɛ pɩmaɣna.” Ye koobu kɩfalʋ ɛnʋ ɛɖɔm lɔŋ kɩdɛkɛdɩŋ weyi patasɩ-ɩ yɔ ɩ-yɔɔ yɔ, maɣzɩ nɛ ŋna mbʋ pɩkaɣ lɩʋ pɩ-taa yɔ.

14. Ɛzɩma ɖe-kediɣzisi sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩɖɔ lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩwɛ Filiipi mba 1:10 taa yɔ pɩ-yɔɔ?

¹⁴ Ðe-kediɣzisi sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩɖɔ lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩwɛ Filiipi mba 1:10 taa yɔ pɩ-yɔɔ hɔɔlɩŋ sakɩyɛ taa. Kajalaɣ lɛ, fezuu taa ɖʋtʋ ndʋ, tɩtɔzʋʋ-ɖʋ mbʋ Yehowa maɣzɩɣ se pɩ-tɔm kɩlɩnɩ cɛyʋʋ yɔ pɩ-yɔɔ. Nabʋlɛ lɛ, tɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩna ɛzɩma pɩwɛɛ se ɖɩɖɔ tɔm  ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ nɛ pɩsa nɛ ɖɩwɛɛ kele kele yɔ. Nɛ nabudozo lɛ, tiseɣtiɣ-ɖʋ se “ɖɩwɩlɩ sɔɔlɩm nɛ ɖɩla tʋma kɩbana.” (Ebr. 10:24, 25) Alɩwaatʋ ndʋ ɖo-koobiya kpazɩɣ-ɖʋ ɖoŋ yɔ, sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ Ɛsɔ nɛ ɖo-koobiya pɔ-yɔɔ yɔ, pɩpaɣlɩɣ siŋŋ nɛ pɩkɩlɩ. Ye ɖɩsɔɔlɩ Ɛsɔ nɛ ɖo-koobiya nɛ ɖa-laŋɩyɛ pilim yɔ, ɖɩkaɣ labʋ mbʋ payɩ ɖɩpɩzɩɣ yɔ se ɖitaayele nɛ pituuli ɖo-koobiya.

15. Ye pɔtɔm se ‘ɖiyele nɛ siɣsiɣ wɛtʋ piye su ɖa-taa,’ pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe?

¹⁵ Pɔɔlɩ tɩmɩ siŋŋ se Filiipi mba iyele nɛ ‘siɣsiɣ wɛtʋ piye su pa-taa.’ (Fil. 1:11) Pɩtʋʋ fɛyɩ se “siɣsiɣ wɛtʋ piye” nɖɩ, ɖɩ-hɔɔlʋʋ nakʋyʋ lɛ sɔɔlɩm mbʋ pɛwɛnɩ Yehowa nɛ ɛ-samaɣ pɔ-yɔɔ yɔ. Ðɩ-hɔɔlʋʋ nakʋyʋ ɖɔɖɔ lɛ tisuu mbʋ pɛwɛnɩ Yesu yɔɔ yɔ, nɛ lidaʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ pɛwɛna nɛ peheyiɣ kɩ-tɔm lalaa yɔ. Palabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm pee lɛɛna Filiipi mba 2:15 taa nɛ pɔyɔɔdɩ se: “Ɩñɩlɩsɩɣ ɛjaɖɛ taa ɛzɩ mintʋsʋʋ momola yɔ.” Tɔm pee ana atɔzʋʋ-ɖʋ se Yesu ya ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se “ɛjaɖɛ ñalɩmɩyɛ.” (Mat. 5:14-16) Ɛɖʋ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa paɣtʋ ɖɔɖɔ se ‘pala ɛyaa nɛ papɩsɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa,’ nɛ ɛyɔɔdɩ se pakaɣ “kɛʋ . . . aseɣɖe tɩnaa . . . nɛ piwolo pɩtalɩ tɛtʋ kamaɣ yɔɔ. ” (Mat. 28:18-20; Tʋma 1:8) Ðɩlʋlʋʋ “siɣsiɣ wɛtʋ piye” alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣ kpekpeka tʋmɩyɛ kɩcɛyɩyɛ nɖɩ ɖɩ-labʋ taa yɔ.

16. Tɔm ndʋ tɩwɛ Filiipi mba 1:12-14 taa yɔ, ɛzɩma tɩwɩlɩɣ se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩñɩlɩsɩɣ ɛzɩ mintʋsʋʋ momola yɔ halɩ pɩkpɛndɩnɩ kaɖɛ alɩwaatʋ taa? (Cɔnɩ takayaɣ huyuu yɔɔ kɩlɛmʋʋ.)

¹⁶ Paa wɛtʋ ndʋ taa ɖɩtɩɩwɛɛ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩñɩlɩsɩ ɛzɩ mintʋsʋʋ momola yɔ. Nabʋyʋ taa, mbʋ ɖɩmaɣzɩɣ se pɩɖɩkɩ-ɖʋ nʋmɔʋ se ɖitaasusi tɔm yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩha-ɖʋ waɖɛ se ɖisusi-tʋ. Ðɩkpaɣ ɛzɩ apostoloo  Pɔɔlɩ mbʋ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɛɛwɛ salaka taa Roma yɔ, ɛma takayaɣ Filiipi mba. Ɛlɛ, kpasɩ nzɩ paɖʋ-ɩ yɔ, sɩtɩɖɩɣ-ɩ nʋmɔʋ se etaasusi tɔm mba pakandɩyaɣ ɛ-yɔɔ nɛ mba powokaɣ nɛ panaɣ-ɩ yɔ. Pɔɔlɩ susi tɔm nɛ kpekpeka wɛtʋ ndʋ tɩ-taa, nɛ pɩha koobiya lidaʋ nɛ abalɩtʋ nɛ “posusuu Ɛsɔ tɔm nɛ sɔɔndʋ ɛɛkpaɣ-wɛ.”—Kalɩ Filiipi mba 1:12-14; 4:22.

17. Ha ɖa-alɩwaatʋ taa kɩɖaʋ ŋgʋ kɩwɩlɩɣ se ɖɩpɩzɩɣ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩlʋlʋʋ piye halɩ pɩkpɛndɩnɩ kaɖɛ alɩwaatʋ taa yɔ.

¹⁷ Koobiya sakɩyɛ wɩlɩɣ se pɛwɛ abalɩtʋ ɛzɩ Pɔɔlɩ yɔ. Pɛwɛ ajɛɛ wena a-taa paapɩzɩɣ nɛ posusuu tɔm kaɣlaa yaa kpaɣ ɖɩɣa nɛ ŋwolo ɖɩɣa yɔ, nɛ pʋyɔɔ lɛ, patɩŋɩɣnɩ nʋmɔŋ lɛɛŋ yɔɔ nɛ posusuu tɔm kɩbandʋ. (Mat. 10:16-20) Ajɛɛ ana, a-taa naɖɩyɛ taa egeetiye yɔɔ cɔnɩyʋ nɔɔyʋ kpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se pɩwɛɛ se paa tɔm susuyu weyi lɛ, esusi tɔm ɛ-hɔʋ taa ñɩma, e-kooka taa ñɩma, e-sukuli taa taabalaa, ɛ-tʋmɩyɛ taa taabalaa nɛ ɛ-ɛyɩsɩmaa. Pɩnzɩ naalɛ taa lɛ, agbaa wena aawɛ egeetiye nɖɩ ɖɩ-taa yɔ, a-taa tɔm susuyaa huwaa pɩdɩɩfɛyɩ. Pɩtɩla, ŋwɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa ŋpɩzɩɣ nɛ ŋsusi tɔm faaa yɔ. Paa mbʋ yɔ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋkpɛlɩkɩ lɔŋ kɩbaŋ koobiya kpekpeka tɩnaa mba pa-kɩɖaʋ taa. Lɔŋ ɛnɩ yɔ se ye ŋlabɩ mbʋ payɩ ŋpɩzɩɣ yɔ, se ŋsusi lalaa tɔm yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se Yehowa kaɣ-ŋ haʋ ɖoŋ nɛ ŋwolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋsusuu tɔm halɩ pɩkpɛndɩnɩ kaɖɛ alɩwaatʋ taa.—Fil. 2:13.

18. Pɩwɛɛ se ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩlakɩ we?

¹⁸ Lɛɛlɛɛyɔ pɩcɛyaa se ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖɩɖɔŋ lɔŋ weyi Pɔɔlɩ tasɩ Filiipi mba ɛ-takayaɣ taa yɔ ɩ-yɔɔ nɛ pɩkpaɖɩ. Pɩwɛɛ se ɖɩtɩlɩ mbʋ pɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ, ɖɩwɛɛ kele kele, ɖitaayele nɛ pituuli lalaa nɛ ɖɩlʋlʋʋ siɣsiɣ wɛtʋ piye. Ye ɖɩlabɩ mbʋ yɔ, ɖɔ-sɔɔlɩm kaɣ paɣlʋʋ nɛ pɩɖʋ hɩɖɛ ɖa-Caa kʋsɔɔlʋ Yehowa.