Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

Yohanɛɛsɩ lɩm mɩyɩsɩyʋ—kɩɖaʋ sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖitaalesi taa leleŋ weyi ɖɩwɛna yɔ

Yohanɛɛsɩ lɩm mɩyɩsɩyʋ—kɩɖaʋ sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖitaalesi taa leleŋ weyi ɖɩwɛna yɔ

ÑE-LIU wɛɛ se ŋla tʋmɩyɛ naɖɩyɛ ɛgbɛyɛ taa nɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ŋfɛyɩnɩ waɖɛ se ŋlabɩ-ɖɩ? Pɩtɩla koobu nɔɔyʋ tɛm wɛnʋʋ waɖɛ nɛ ɛlakɩ tʋmɩyɛ nɖɩ. Yaa pɩtɩla ɖɔɖɔ yɔ, pɩkɛ tʋmɩyɛ nɖɩ ŋŋtɛm labʋ yaa waɖɛ nɖɩ ŋŋtɛm wɛnʋʋ nɛ pɩɖɛɛ yɔ. Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, pɩnzɩ, kʋdɔŋ, liidiye kʋñɔŋ yaa hɔʋ taa sʋʋtʋ ɩɩhaɣ-ŋ nʋmɔʋ se ŋla ɛzɩ ŋtɩɩlakʋʋ yɔ. Yaa pɩtɩla ɖɔɖɔ yɔ, ɛzɩma lɛɣzɩtʋ kɔm ɛgbɛyɛ taa yɔ pʋyɔɔ lɛ, pɩwɛɛ se ŋyele waɖɛ nɖɩ ŋŋwɛna nɛ ŋlakɩ tʋmɩyɛ naɖɩyɛ pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ. Paa pɩtɩɩkɛ suwe yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ŋ ɛzɩ ŋŋlakɩ mbʋ ñe-liu wɛɛ se ŋla yɔ Ɛsɔ tʋmɩyɛ taa. Ye wɛtʋ ndʋ tiyeki nɛ ña-taa ɛɛwɛɣ leleŋ nabʋyʋ taa yɔ, ŋwɛnɩ toovenim. Paa mbʋ yɔ, ɛzɩma ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ lɩmaɣza kɩdɛkɛda wena apɩzɩɣ ayele nɛ pitibi-ŋ yɔɔɔ, ŋwɛɛ wɩzasɩ taa yaa ŋkpiɖi nabʋyʋ yɔɔ yɔ ataaka lila ña-taa? Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ ŋtaalesi taa leleŋ weyi ŋwɛna yɔ?

Yohanɛɛsɩ Lɩm Mɩyɩsɩyʋ kɩɖaʋ pɩzɩɣ nɛ kɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖitaalesi taa leleŋ weyi ɖɩwɛna yɔ. Yohanɛɛsɩ eehiɣ waɖɛ nɛ ɛla tʋma wena awɛ ŋgee yɔ, nɛ pɩtɩla ɛtaana mbʋ pɩkaɣaɣ-ɩ talʋʋ Yehowa tʋmɩyɛ taa yɔ. Pʋtɔma ɛtaamaɣzɩ se alɩwaatʋ ndʋ ɛkaɣ caɣʋ salaka taa yɔ, tɩkɩlɩɣ ndʋ ɛlabɩnɩ tɔm susuu tʋmɩyɛ yɔ. Paa mbʋ yɔ, Yohanɛɛsɩ tilesi taa leleŋ weyi ɛwɛna yɔ, ɛlɛ ewobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛwɛɛnɩ wɛtʋ ndʋ e-wezuu caɣʋ kpeekpe taa. Ɛbɛ kaasɩnɩ-ɩ? Nɛ ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖitaalesi taa leleŋ weyi ɖɩwɛna yɔ, halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkatɩɣ mbʋ pɩpɩzɩɣ piyele se pitibi-ɖʋ yɔɔɔ yɔ?

TƲMƖYƐ NÐƖ ÐƖHA-Ɩ TAA LELEŊ YƆ

Pɩnaɣ 29 tɛ Ðomaɣ fenaɣ taa Yohanɛɛsɩ kaapaɣzɩ tʋmɩyɛ nɖɩ ɛɛwɛna se ɛɖɛɛ Mesiya nɔɔ nɛ ɛñɔɔzɩ nʋmɔʋ yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Ikpiɖi mɩ-kɩwɛɛkɩm yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛsɔdaa Kewiyaɣ ñɔtaa.” (Mat. 3:2; Luka 1:12-17) Sakɩyɛ mʋ tɔm ndʋ. Pʋyɔɔ lɛ, ɛyaa samasɩ lɩnɩ poliŋ nɛ pɔkɔɔ se panɩɩ tɔm ndʋ esusaɣ yɔ, nɛ piseɣti pa-taa sakɩyɛ nɛ pekpiɖi pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ nɛ pamɩyɩsɩ-wɛ lɩm. Yohanɛɛsɩ labɩ ɖɔɖɔ abalɩtʋ nɛ ɛpaɣ Ɛsɔ sɛtʋ ñʋndɩnaa mba pamaɣzaɣ se mba kɩlɩnɩ wɛʋ siɣsiɣ yɔ se pakaɣ-wɛ hʋnʋʋ tɔm ye patɩlɛɣzɩ yɔ. (Mat. 3:5-12) Yohanɛɛsɩ labɩ mbʋ pɩkɩlɩ mʋʋ ñɩm ɛ-tɔm susuu tʋmɩyɛ taa yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɛmɩyɩsɩ Yesu lɩm pɩnaɣ 29 tɛ Aloma fenaɣ taa yɔ. Kpaɣnɩ mbʋ lɛ, Yohanɛɛsɩ heyi ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa lalaa se patɩŋ Yesu weyi ɛkɛ Mesiya weyi ɛ-tɔm paayɔɔdaa yɔ.—Yoh. 1:32-37.

Ɛzɩma Yohanɛɛsɩ tʋmɩyɛ kaawɛ ŋgee yɔ pʋyɔɔ lɛ, Yesu pɩzaɣ se ɛyɔɔdɩ se: “Mba halaa lʋlɩ-wɛ yɔ pa-taa lɛ, nɔɔyʋ tɩlɩɩ nɛ ɛkɩlɩ Yohanɛɛsɩ Lɩm Mɩyɩsɩyʋ.” (Mat. 11:11) Pɩtʋʋ fɛyɩ se Yohanɛɛsɩ kaahiɣ taa leleŋ wazasɩ nzɩ eehiɣaa yɔ sɩ-yɔɔ. Ɛzɩ Yohanɛɛsɩ yɔ, sɔnɔ ɖɔɖɔ ɛyaa sakɩyɛ hiɣ wazasɩ kɩbanzɩ nzɩ sɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ. Iyele nɛ ɖɩyɔɔdɩ koobu abalɩñɩnʋ weyi payaɣ se Terry yɔ ɛ-kɩɖaʋ tɔm. Ɛ nɛ ɛ-halʋ Sandra palabɩ alɩwaatʋ tɩŋa Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ nɛ pɩcɛzɩ pɩnzɩ 50 mbʋ yɔ. Terry yɔɔdaa se: “Maahiɣ wala sakɩyɛ wena amʋ ñɩm siŋŋ yɔ. Maalabɩ paa ɖooye nʋmɔʋ lɩzʋʋ tʋmɩyɛ, Betɛɛlɩ tʋmɩyɛ, nʋmɔʋ lɩzɩyʋ kiya tʋmɩyɛ, egeetiye yɔɔ cɔnɩyʋ tʋmɩyɛ, ageeta yɔɔ cɔnɩyʋ tʋmɩyɛ nɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, manɖaɣnɩ kɛʋ nʋmɔʋ lɩzɩyʋ kiya ɖɔɖɔ.” Pɩkɛnɩ taa leleŋ se paha ɛyʋ teokrasɩ wala, ɛlɛ ɛzɩ ɖɩkɔŋʋʋ naʋ Yohanɛɛsɩ kɩɖaʋ taa yɔ, pɩsa nɛ ɛyʋ etaalesi taa leleŋ ɛnɩ lɛ, pɩpɔzʋʋ pana ñaɣʋ alɩwaatʋ ndʋ lɛɣzɩtʋ kɔŋ e-wezuu caɣʋ taa yɔ.

WƐƐNƖ ƐSƖMƖYƐ TAM MBƲ YEHOWA HAƔ-Ŋ NƲMƆƲ SE ŊLA YƆ PƖ-YƆƆ

Yohanɛɛsɩ Lɩm Mɩyɩsɩyʋ taalesi taa leleŋ weyi ɛɛwɛna yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ eewobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛwɛɛnɩ ɛsɩmɩyɛ wala wena ɛɛwɛna yɔ a-yɔɔ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Yesu lɩm mɩyɩsʋʋ wayɩ, Yohanɛɛsɩ wayɩ tɩŋɩyaa paɣzɩ pasʋʋ nɛ Yesu ñɩma ñɛwɛɛ nɛ pɔɖɔʋ kɩɖɔʋ. Pɩtaakɛdɩnɩ Yohanɛɛsɩ tɔm kpɛlɩkɩyaa lɛ, pɔñɔtɩnɩ-ɩ nɛ pɔtɔŋ se: “Na, ɛwɛɛ nɛ ɛmɩyɩsɩɣ ɛyaa lɩm, nɛ ɛyaa tɩŋa wɛɛ nɛ powoki ɛ-cɔlɔ.” (Yoh. 3:26) Yohanɛɛsɩ cosi se: “Weyi ɛtɩnɩ asɛyʋ yɔ, ɛnʋ lɛ asɛyʋ walʋ. Ɛlɛ asɛyʋ walʋ taabalʋ sɩŋɩɣ nɛ ɛnɩɩ asɛyʋ walʋ nɔɔ lɛ, ɛ-taa lakɩ leleŋ siŋŋ se ɛnɩ ɛ-nɔɔ. Pʋyɔɔ man-taa leleŋ wɛ pilim.” (Yoh. 3:29) Yohanɛɛsɩ taalʋkɩ se ɛla tʋmɩyɛ nɛ pɩkɩlɩ Yesu, pɩtasɩ lɛ, ɛtaamaɣzɩ se ɛ-tʋmɩyɛ wɛɛ nɛ ɖɩpasɩɣ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Yesu ñɩnɖɛ kaamʋ ñɩm nɛ pɩkpaɖɩ. Ɛlɛ, Yohanɛɛsɩ wobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛwɛɛ taa leleŋ taa mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛɛsɔɔlɩ “asɛyʋ walʋ taabalʋ” tʋmɩyɛ nɖɩ ɛlakaɣ yɔ.

Yohanɛɛsɩ wɛtʋ sɩnɩ-ɩ nɛ ɛwɛɛ taa leleŋ taa, paa ɛ-tʋmɩyɛ ɛtaawɛɛ kɛlɛʋ yɔ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ. Yohanɛɛsɩ kaakɛ Naziireya tʋ kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ palʋlɩ-ɩ yɔ, nɛ pʋyɔɔ lɛ pɩtaamʋna se ɛñɔɔ vɛɛ. (Luka 1:15) Ɛzɩma Yohanɛɛsɩ cakaɣ wezuu kɛlɛʋ yɔ, pʋyɔɔ Yesu yɔɔdaa se: “Yohanɛɛsɩ kɔma nɛ ɛɛtɔkɩ nɛ ɛɛñɔʋ.” Hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ taa lɛ, paɣtʋ natʋyʋ taaɖɩkɩ nʋmɔʋ Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se pataacaɣ wezuu ɛzɩ ɛyaa lalaa yɔ. (Mat. 11:18, 19) Pɩtasɩ lɛ, paa Yohanɛɛsɩ ɛtɩla maamaaci lakasɩ nasɩyɩ yɔ, ɛɛnawa se Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa nɛ mba ɖooo lɛ paakɛ ɛ-maɣmaɣ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa yɔ, pa-taa nabɛyɛ kaɣ labʋ maamaaci lakasɩ. (Mat. 10:1; Yoh. 10:41) Yohanɛɛsɩ tiyele nɛ wɛtʋ ndʋ tɩkɛzɩ ɛ-lɩmaɣza, ɛlɛ ewobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛlakɩ tʋmɩyɛ nɖɩ Yehowa ɖʋ-ɩ yɔ nɛ kpekpeka.

Ða ɖɔɖɔ, wala wena Yehowa haɣ-ɖʋ ɛ-tʋmɩyɛ taa yɔ, ye amʋ ñɩm ɖɛ-ɛsɩndaa yɔ, piyeki nɛ ɖitaalesi taa leleŋ weyi ɖɩwɛna yɔ. Terry weyi ɛ-tɔm ɖɩyɔɔdaa nɛ pɩɖɛɛ yɔ ɛtɔm se: “Maakam ñʋʋ nɛ tʋma wena paaɖʋ-m yɔ a-taa paa nɖɩ.” Ɛmaɣzɩɣ wezuu ŋgʋ ɛɛcaɣ alɩwaatʋ tɩŋa Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ taa yɔ kɩ-yɔɔ lɛ, ɛtɔŋ se: “Maakpiɖiɣ kpa ɛlɛ taa leleŋ weyi ɩ-wayɩ fɛyɩ yɔ i-ɖeke pɩhaɣ-m.”

Ðɩpɩzɩɣ ɖiyele nɛ taa leleŋ weyi ɖɩwɛnɩ Ɛsɔ tʋma taa yɔ ɩpaɣlɩ, ye ɖɩmaɣzɩɣ mbʋ pʋyɔɔ paa teokrasɩ tʋmɩyɛ nɖɩ yaa waɖɛ nɖɩ lɛ ɖɩwɛ ŋgee yɔ pɩ-yɔɔ yɔ. Waɖɛ pɩkɛnaa se ɖɩkɛ “mba pa nɛ Ɛsɔ pɛkpɛndɩɣ nɛ palakɩ tʋmɩyɛ yɔ.” (1 Kɔr. 3:9) Ye pahɩzɩɣ ñɩɣlɩm wonuu nakʋyʋ yɔɔ ɖoŋ ɖoŋ yɔ, kɩwɛɣ ñɩlɩsʋʋ yɔɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ ye ɖɩmaɣzɩɣ waɖɛ nɖɩ ɖɩwɛna se ɖɩla Ɛsɔ tʋma yɔ ɖɩ-yɔɔ yɔ, piyeki nɛ ɖɩtaawɛɛnɩ lɩmaɣza kɩdɛkɛda nɛ ɖilesi taa leleŋ weyi ɖɩwɛna yɔ. Pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtaakpaɣ kɩlaŋ weyi ɖɩlaɣ yɔ nɛ ɖɩmaɣzɩnɩ kɩlaŋ weyi lalaa laɣ yɔ. Ðɩɩkaɣ maɣzʋʋ se wala wena ɖɩwɛna yɔ, atɩmʋ ñɩm mbʋ pʋyɔɔ yɔ lalaa wala kɩlɩ ɖa-ñɩna.—Gal. 6:4.

KA ÑƲƲ NƐ FEZUU TAA TƲMA

Pɩtɩla Yohanɛɛsɩ kaanawa se ɛ-tɔm susuu tʋmɩyɛ ɛɛkaɣ leɖuu, ɛlɛ ɛtaana se ɖɩkaɣ sɩŋʋʋ nɔɔ kʋɖʋmaɣ tuda yem. (Yoh. 3:30) Pɩnaɣ 30 taa, pamɩyɩsɩ Yesu lɩm nɛ pɩla ɛzɩ fenasɩ loɖo lɛ, Wiyaʋ Eroodi ɖɩɣ Yohanɛɛsɩ salaka. Paa mbʋ yɔ, Yohanɛɛsɩ wobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛlakɩ mbʋ ɛpɩzɩɣ yɔ se ɛlɩzɩ aseɣɖe. (Mark. 6:17-20) Ɛbɛ pɩzaɣ se pɩsɩnɩ-ɩ nɛ ewolo pɩ-yɔɔ nɛ ɛwɛɛ taa leleŋ taa paa ɛ-wɛtʋ ɛlɛɣzaa yɔ? Ewobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛka ñʋʋ nɛ fezuu taa tʋma.

Paa Yohanɛɛsɩ kaawɛ salaka taa yɔ, ɛɛnɩ ɛzɩma Yesu tɔm susuu tʋmɩyɛ ɖiɣni ɖɛʋ nɛ ɛsɩndaa yɔ. (Mat. 11:2; Luka 7:18) Yohanɛɛsɩ taa kaatɛma se Yesu kɛnɩ Mesiya, ɛlɛ pʋtɔma yɔ ɛpɔzaɣ ɛ-tɩ se ɛzɩ Yesu kaɣ labʋ mbʋ payɩ Masɩ yɔɔdɩ Mesiya yɔɔ yɔ? Ɛzɩma pɩwɛɛ se Mesiya kaɣ tɔɔʋ kewiyitu yɔ pʋyɔɔ lɛ, ɛzɩ lɛɛlɛɛyɔ Yesu paɣzɩɣ ɖiyuu na? Ɛzɩ pɩkaɣ yebu nɛ palɩzɩ Yohanɛɛsɩ salaka taa? Pɩsa nɛ Yohanɛɛsɩ nɩɩ Yesu tʋmɩyɛ taa camɩyɛ lɛ, etiyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa naalɛ se pɔpɔzɩ Yesu se: “Ñɛkɛnɩ Weyi ɛkaɣ kɔm yɔ, yaa pɩwɛɛ se ɖɩɖaŋ nɔɔyʋ?” (Luka 7:19) Alɩwaatʋ ndʋ papɩsaa yɔ, pʋtɔma Yohanɛɛsɩ welisini-wɛ camɩyɛ pɛkɛdaɣ-ɩ piti lakasɩ nzɩ Yesu lakaɣ nɛ ɛwaɣ kʋdɔmɩŋ yɔ lɛ, nɛ ndʋ etiyi-wɛ se papɩsɩ nɛ peheyi Yohanɛɛsɩ yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Yʋlʋmaa naɣ lɛɛlɛɛyɔ, taɖɩyɛ tɩnaa ɖɔŋ, canasɩ yɔɔ cɛkɩ, tandamaa nɩɣ, sɩɖaa feŋ, nɛ posusuu kʋñɔndɩnaa tɔm kɩbandʋ.”—Luka 7:20-22.

Pɩtʋʋ fɛyɩ se tɔm ndʋ paakɛdɩ Yohanɛɛsɩ yɔ, tɩɩkpazɩ-ɩ ɖoŋ. Tɩwɩlaɣ se Yesu wɛɛ eyeki nɛ Mesiya yɔɔ natʋ tɔm wɛɛ nɛ tɩlakɩ. Paa Yesu tʋmɩyɛ ɛɛkaɣ yebu se Yohanɛɛsɩ ɛlɩɩ salaka taa yɔ, Yohanɛɛsɩ kaanawa se ɛ-tʋmɩyɛ taakɛ falaa. Paa wɛtʋ ndʋ taa ɛɛwɛɛ yɔ, ɛɛwɛnɩ toovenim se ɛwɛɛ taa leleŋ taa.

Ye ɖɩkam ñʋʋ nɛ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ ɖɔ-tɔm susuu tɛ akɔntanaa kɩbama yɔ, pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖitaalesi taa leleŋ weyi ɖɩwɛna yɔ

Ɛzɩ Yohanɛɛsɩ yɔ, ye ɖɩkam ñʋʋ nɛ fezuu taa tʋma yɔ, ɖɩkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-tɩ nɛ suuɖu nɛ ɖɩwɛɛ taa leleŋ taa. (Kol. 1:9-11) Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla mbʋ, ye ɖɩkalɩɣ Bibl nɛ ɖɩmaɣzɩɣ ndʋ ɖɩkalɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ yɔ; nɛ pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtaasɔɔ se mbʋ ɖɩlakɩ Ɛsɔ tʋmɩyɛ taa yɔ, pɩɩkaɣ kɛʋ falaa kpa. (1 Kɔr. 15:58) Sandra yɔɔdaa se: “Bibl taa ñʋʋ kʋɖʋmʋʋ kalʋʋ paa ɖooye kaasɩnɩ-m se mɔñɔtɩnɩ Yehowa. Pɩsɩɣnɩ-m se manka ma-lɩmaɣza ɛ-yɔɔ nɛ pɩtaakɛ ma-maɣmaɣ mɔ-yɔɔ.” Ðɩpɩzɩɣ ɖɩka ñʋʋ ɖɔɖɔ nɛ Kewiyaɣ tʋma tɛ akɔntanaa mba papɩzɩɣ pasɩnɩ-ɖʋ se ɖa-lɩmaɣza ɩtaawɛɛ ɖa-maɣmaɣ ɖɛ-wɛtʋ yɔɔ, ɛlɛ mbʋ Yehowa ɖiɣni labʋ yɔ pɩ-yɔɔ. Sandra yɔɔdaa se: “Ðʋtʋ ndʋ palakɩ paa fenaɣ ŋga JW Tɔm Ðɩyɔɔdɩyɛ® yɔɔ yɔ, tɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩñɔtɩnɩ ɛgbɛyɛ, nɛ tɩsɩɣnɩ-ɖʋ ɖɔɖɔ se ɖitaalesi taa leleŋ weyi ɖɩwɛnɩ ɖa-tʋma taa yɔ.”

Yohanɛɛsɩ Lɩm Mɩyɩsɩyʋ tʋmɩyɛ taaleɖi, ɛlɛ ɛɛlabɩ-ɖɩ nɛ “Eliya fezuu nɛ e-ɖoŋ,” nɛ ɛzɩ Eliya yɔ, ɛnʋ ɖɔɖɔ ɛɛkɛ “ɛyʋ ɛzɩ ɖa yɔ.” (Luka 1:17; Yak. 5:17) Ye ɖɩmaɣzɩɣnɩ ɛ-kɩɖaʋ nɛ ɖɩkaŋ ñʋʋ nɛ Yehowa tʋma yɔ, ɖa ɖɔɖɔ ɖɩkaɣ wobu pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩwɛɛ taa leleŋ taa Kewiyaɣ tʋma taa, paa ɛbɛ ɛtalɩ-ɖʋ ɖe-wezuu caɣʋ taa yɔ.