1. Lɩmaɣzɩyɛ kɩcɛyɩyɛ nɖɩ pɩpɔzʋʋ se paa anɩ lɛ ɛkpaɣ?

 SƆNƆ, pɩpɔzʋʋ se ɛyaa ɩkpaɣ lɩmaɣzɩyɛ kɩcɛyɩyɛ naɖɩyɛ. Pakaɣ lɩzʋʋ se paɖʋʋ nesi Yehowa Ɛsɔ se ɛnʋ mʋnɩna se ɛtɔɔ kewiyitu kedeŋa kpeekpe yɔɔ, yaa pakaɣ lɩzʋʋ se paɖʋʋ nesi e-koyindu kañatʋ tʋ Sataŋ Eleeu? Nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛlɩzɩ se ɛwɛɣ hɛkʋ nɛ hɛkʋ. Mbʋ ɛyaa lɩzɩɣ se palakɩ yɔ, pɩkaɣ yebu nɛ pehiɣ wezuu maatɛŋ cee wayɩ yaa paahikiɣ. (Mat. 25:31-33, 46) “Kʋñɔŋ sɔsɔʋ” alɩwaatʋ taa, pakaɣ maʋ mayaɣ ɛyaa yɔɔ nɛ pɩwɩlɩ se pakaɣ hiɣu ñʋʋ yabʋ yaa pakaɣ-wɛ ɖɩzʋʋ.—Natʋ 7:14; 14:9-11; Ezek. 9:4, 6.

2. (a) Ebree mba 10:35-39 seɣtiɣ-ɖʋ se ɖɩla we? (b) Ɛzɩma tɩyɛ Natʋ takayaɣ pɩzɩɣ nɛ kasɩnɩ-ɖʋ?

² Kalɩ Ebree mba 10:35-39. Ye ŋlɩzaa se ŋɖʋʋ nesi Yehowa kewiyitu tɔɔʋ yɔ, pʋbʋ ŋkpaɣ lɩmaɣzɩyɛ kɩbanɖɛ. Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ŋsɔɔlaa se ŋsɩnɩ ɛyaa lalaa nɛ pakpaɣ lɩmaɣzɩyɛ kɩbanɖɛ. Pɩsa nɛ ŋsɩnɩ-wɛ lɛ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm ndʋ tɩwɛ Natʋ takayaɣ taa yɔ. Takayaɣ kɩbaŋa ŋga, kawɩlɩɣ mbʋ pɩkaɣ talʋʋ mba pakaɖɩɣnɩ Yehowa yɔ; ɛlɛ kɔyɔɔdʋʋ ɖɔɖɔ wazasɩ nzɩ mba pɔñɔʋnɩ Yehowa kewiyitu tɔɔʋ kpam yɔ pakaɣ hiɣu yɔ sɩ-tɔm. Pɩwɛɣ ɖeu se ɖɩtazɩ toovenim tɔm kɩcɛyɩtʋ ndʋ tɩ-taa. Ye ɖɩlabɩ mbʋ yɔ, pɩkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa nɛ pɩkɩlɩ se ɖiwoki pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩsɛɣ Yehowa. Pɩtasɩ lɛ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ mbʋ ɖɩkpɛlɩkaa yɔ nɛ ɖɩsɩnɩ ɛyaa lalaa nɛ pakpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se pɛsɛɣ Yehowa nɛ powolo pɩ-yɔɔ nɛ pɔñɔɔnɩ-ɖɩ.

3. Ɛbɛ ɖɩkaɣ naʋ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?

 ³ Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩkaɣ cosuu tɔm pɔzʋʋ pʋnɛ pɩ-yɔɔ: Ɛbɛ pɔñɔɔzaa nɛ pasɩɩ mba paɖʋʋ nesi Ɛsɔ kewiyitu tɔɔʋ yɔ? Ɛbɛ kaɣ talʋʋ ɛyaa mba palɩzɩɣ se paɖʋʋ nesi tɛtɛgbɩnɛ kɩsɛɛmɩyɛ cɩɩɩ nɖɩ ɖɩ-tɔm pɔyɔɔdɩ Natʋ takayaɣ taa yɔ?

4. Yesu nɛ ɛyaa tindimiye nɖɩ apostoloo Yohanɛɛsɩ na ɛsɔdaa?

⁴ Natʋ natʋyʋ taa, apostoloo Yohanɛɛsɩ na ɛyaa tindima naalɛ wena aɖʋʋ nesi Yehowa kewiyitu tɔɔʋ yɔ, nɛ palabɩ-yɛ wezuu maatɛŋ kʋjɔʋ. Tindimiye kajalaɣ ñɩnɖɛ taa mba kpɛndɩ ɛyaa 144 000. (Natʋ 7:4) Pakpaɣ-wɛ nɛ tɛtʋ yɔɔ se pakpa ɛsɔdaa nɛ pa nɛ Yesu pɛkɛ Ɛsɔ Kewiyaɣ taa mba. Pa nɛ Yesu pakaɣ tɔɔʋ kewiyitu nɛ pɔcɔnɩ tɛtʋ yɔɔ. (Natʋ 5:9, 10; 14:3, 4) Natʋ ndʋ tɩ-taa, Yohanɛɛsɩ na-wɛ pasɩŋ ɛsɔdaa Siyɔŋ Pʋʋ yɔɔ.—Natʋ 14:1.

5. Pɩkazɩ pazɩ lɛ, ɛbɛ kaɣ talʋʋ ɛyaa 144000 taa ñɩma mba pɩkazaa yɔ?

⁵ Kpaɣnɩ ɖooo apostoloowaa alɩwaatʋ taa nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩnɩ lɛɛlɛɛyɔ, pɛwɛɛ nɛ palɩzɩɣ ɛyaa kudokiŋ sakɩyɛ se pɛkɛ ɛyaa 144 000 taa mba. (Luka 12:32; Roma 8:17) Ɛlɛ peheyi Yohanɛɛsɩ se kɛdɛzaɣ alɩwaatʋ taa lɛ, ɛyaa 144 000 mba, pa-taa ɛyaa nabɛyɛ pazɩ yem kaɣnɩ kazʋʋ tɛtʋ yɔɔ. Pa-taa “mba pɩkazaa yɔ,” pakaɣ mʋʋ pɛ-kɛdɛzaɣ “mayaɣ” ŋga kawɩlɩɣ se pɔ-tɔm kɛdɩnɩ Yehowa yɔ pʋcɔ nɛ kʋñɔŋ sɔsɔʋ paɣzɩ. (Natʋ 7:2, 3; 12:17) Kʋñɔŋ sɔsɔʋ paɣzɩɣ nɛ pɩla alɩwaatʋ natʋyʋ lɛ, ɛyaa 144 000 taa ñɩma mba pɩkazaa yɔ, pakaɣ-wɛ kpaɣʋ nɛ pakpanɩ ɛsɔdaa nɛ pɛkpɛndɩ ɛyaa 144 000 taa ñɩma mba paatɛm ɖɔkʋʋ pe-siɣsiɣ wɛtʋ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ pa-sɩm wiye yɔ. Pa nɛ Yesu pakaɣ tɔɔʋ kewiyitu Ɛsɔ Kewiyaɣ taa.—Mat. 24:31; Natʋ 5:9, 10.

6-7. (a) Ɛyaa tindimiye nɖɩ Yohanɛɛsɩ na pʋwayɩ, nɛ tɔm ndʋ ɖɩsɩm ɖɩ-yɔɔ? (b) Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se patam numwaa mba pɩkazaa yɔ nɛ “samaɣ sɔsɔɔ” taa mba, ɩmaɣzɩ tɔm ndʋ tɩwɛ Natʋ ñʋʋ 7 taa yɔ tɩ-yɔɔ?

⁶ Yohanɛɛsɩ na ɛsɔdaa ɛyaa tindimiye nɛ pɩtɛ lɛ, ɛna “samaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ.” Ɛyaa tindimiye nɖɩ, ɖɩwɛ ndɩ nɛ kajalaɣ ñɩnɖɛ. Bibl tɔŋ se paapɩzɩɣ nɛ pakalɩ ɖɩ-taa ɛyaa ñʋʋ. (Natʋ 7:9, 10). Tɔm ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ pɔ-yɔɔ? Peheyi Yohanɛɛsɩ se: “Mba lɛ ɛyaa mba palɩnɩ kʋñɔŋ sɔsɔʋ taa yɔ, nɛ pɔcɔtɩ po-tokonaa kɩɖaɣlaa nɛ pahʋlʋnzɩ-wɛ Heɣa calɩm taa.” (Natʋ 7:14) Samaɣ sɔsɔɔ ŋga kehikiɣ ñʋʋ yabʋ “kʋñɔŋ sɔsɔʋ” taa nɛ pɩtɛ lɛ, kakaɣ caɣʋ tɛtʋ yɔɔ nɛ kehiɣ wazasɩ nzɩ sɩ-wayɩ fɛyɩ yɔ.—Keɣa 36:9-11, 27-29; Adu. 2:21, 22; Natʋ 7:16, 17.

⁷ Paa palɩzɩ-ɖʋ se ɖɩkpa ɛsɔdaa yaa paa palɩzɩ-ɖʋ se ɖɩkaɣ caɣʋ tɛtʋ yɔɔ yɔ, ɛzɩ ɖɩnaɣ ɖa-tɩ tɔm ndʋ pɛkɛdɩ Natʋ ñʋʋ 7 taa yɔ tɩ-taa? Pɩwɛɛ se ɖɩna ɖa-tɩ tɩ-taa. Pɩkaɣ kɛʋ taa leleŋ alɩwaatʋ siŋŋ Ɛsɔ sɛyaa tindima ana a-naalɛ! Ða-taa kaɣ labʋ leleŋ pɩdɩɩfɛyɩ se ɖɩlɩzaa se ɖɩɖʋʋ nesi Yehowa kewiyitu tɔɔʋ. Tɔm ndʋ ɖɔɖɔ Natʋ takayaɣ heyiɣ-ɖʋ kʋñɔŋ sɔsɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ?—Mat. 24:21.

8. (a) Ɛzɩma kʋñɔŋ sɔsɔʋ kaɣ paɣzʋʋ? (b) Nɛ ɛzɩma ɛyaa hɔɔlʋʋ sɔsɔʋ kaɣ labʋ?

⁸ Ɛzɩ ɖɩnaʋ tɔm ñʋʋ ŋgʋ kɩɖɛwa yɔ kɩ-taa yɔ, pɩkazɩ pazɩ lɛ kominawaa kaɣ kʋyʋʋ Babilɔɔnɩ Sɔsɔʋ yɔɔ, pʋ-tɔbʋʋ se ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ agbaa kɩgbɛndʋʋ yɔɔ. (Natʋ 17:16, 17). Mbʋ kaɣnɩ wɩlʋʋ se kʋñɔŋ sɔsɔʋ paɣzaa. Ɛzɩ pɩkaɣ yebu nɛ ɛyaa kɩfama sakɩyɛ kpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se pɛsɛɣ  Yehowa? Aayɩ. Ɛlɛ Natʋ ñʋʋ 6 wɩlɩɣ se kaɖɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, mba paasɛɣ Yehowa yɔ pakaɣ ñɩnʋʋ ɖɩjɔzɩyɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ politiki nɛ tadɩyɛ agbaa cɔlɔ. Pakpaɣ politiki nɛ tadɩyɛ agbaa ana nɛ pamaɣzɩnɩ pʋŋ. Mba paasɛɣ Yehowa yɔ, pakaɣ kizuu se paaɖʋʋ nesi Ɛsɔ Kewiyaɣ; pʋyɔɔ lɛ, Yehowa kaɣ-wɛ kpaɣʋ se pɛkɛ e-koyindinaa.—Luka 11:23; Natʋ 6:15-17.

9. (a) Kʋñɔŋ sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa, ɛzɩma Yehowa samaɣ kaɣ wɛʋ ndɩ? (b) Nɛ ɛbɛ kaɣ lɩʋ pɩ-taa?

⁹ Toovenim taa lɛ, kʋñɔŋ sɔsɔʋ kaɖɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, Yehowa sɛyaa siɣsiɣ tɩnaa kaɣ wɩlʋʋ se pɛwɛ ndɩ. Pe-ɖeke pakaɣnɩ kɛʋ ɛyaa tindimiye nɖɩ ɖɩwɛ tɛtʋ yɔɔ cɩnɛ nɛ ɖiwoki pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩsɛɣ Ɛsɔ Yehowa nɛ ɖikiziɣ se ɖɩɩɖʋʋ nesi “tɛtɛgbɩnɛ” yɔ. (Natʋ 13:14-17). Powoki pɩ-yɔɔ nɛ pɔɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ Yehowa ɛsɩndaa; pʋyɔɔ lɛ, Yehowa koyindinaa taa kaɣ-wɛ wɩnʋʋ siŋŋ. Mbʋ pɩlɩɣ pɩ-taa yɔ lɛ se ajɛɛ tikaɣ nakɛyɛ kaɣ yonuu Ɛsɔ samaɣ tɛtʋ kpeekpe yɔɔ. Bibl yaɣ you ŋgʋ se you ŋgʋ Gɔɔgɩ weyi ɛlɩnɩ Maagɔɔgɩ yɔ ɛlakɩnɩ Ɛsɔ samaɣ yɔ.—Ezek. 38:14-16.

10. Ɛzɩ Natʋ 19:19-21 yɔɔdʋʋ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ajɛɛ tikaɣ kaɣ kʋyʋʋ Yehowa samaɣ yɔɔ yɔ, ɛzɩma ɛkaɣ labʋ?

¹⁰ Ajɛɛ tikaɣ ŋga, kakʋyʋʋ Yehowa samaɣ yɔɔ lɛ, ɛzɩma Yehowa kaɣ labʋ? Eheyiɣ-ɖʋ se: “Man-pana kaɣ miŋ mʋʋ.” (Ezek. 38:18, 21-23) Natʋ ñʋʋ 19 yɔɔdʋʋ mbʋ pɩkaɣ labʋ pʋwayɩ yɔ pɩ-tɔm. Yehowa tiyiɣ ɛ-Pɩyalʋ nɛ ɛlʋ ɛ-samaɣ yɔɔ nɛ ɛwa ko-koyindinaa. “Ɛsɔdaa yoyaa,” pʋ-tɔbʋʋ se Ɛsɔ tiyiyaa siɣsiɣ tɩnaa nɛ patam numwaa 144 000 kaɣ kpɛndʋʋ Yesu yɔɔ nɛ poyooni koyindinaa mba. (Natʋ 17:14; 19:11-15) Ɛbɛ kaɣ lɩʋ you ŋgʋ kɩ-taa? Paɖɩzɩɣ ɛyaa nɛ agbaa wena payɩ akaɖɩɣnɩ Yehowa yɔ caɣ caɣ!—Kalɩ Natʋ 19:19-21.

11. Ɛbɛ Natʋ takayaɣ yɔɔdʋʋ se pɩkaɣ labʋ nɛ pɩ-tɔm cɛyaa nɛ pɩkɩlɩ?

¹¹ Alɩwaatʋ ndʋ pakaɣ ɖɩzʋʋ Ɛsɔ koyindinaa caɣ caɣ yɔ, maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma pɩkaɣ labʋ tɛtʋ yɔɔ ɛyaa siɣsiɣ tɩnaa mba pehiɣ ñʋʋ yabʋ yɔ! Pɩkaɣ kɛʋ taa leleŋ alɩwaatʋ kpem! Alɩwaatʋ ndʋ paɖɩzɩɣ Babilɔɔnɩ Sɔsɔʋ yɔ, pakaɣ mabʋ taa leleŋ kubusi sɔsɔsɩ ɛsɔdaa; ɛlɛ nabʋyʋ wɛɛ ɖɔɖɔ nɛ pɩkaɣ kɔnʋʋ taa leleŋ sɔsɔŋ ɛsɔdaa. (Natʋ 19:1-3) Toovenim taa lɛ, pɩkɛ tɔm kɩcɛyɩtʋ ndʋ tɩ-tɔm Natʋ takayaɣ yɔɔdʋʋ yɔ, ndʋ lɛ “Heɣa nesi ɖɔkʋʋ.”—Natʋ 19:6-9.

12. Ɛzɩ Natʋ 21:1, 2 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛzɩmtaa Heɣa kaɣ ɖɔkʋʋ nesi?

¹² Ɛzɩmtaa pakaɣ labʋ nesi ɖɔkʋʋ mbʋ? Alɩwaatʋ pazɩ pʋcɔ nɛ Armaagedɔɔ you paɣzɩ lɛ, patam numwaa 144 000 tɩŋa kaɣ wɛʋ ɛsɔdaa. Ɛlɛ pɩtɩkɛ alɩwaatʋ ndʋ Heɣa ɖɔkʋʋ nesi. (Kalɩ Natʋ 21:1, 2.) Palakɩ Armaagedɔɔ you nɛ paɖɩzɩ Ɛsɔ koyindinaa nɛ pɩtɛ lɛ Heɣa ɖɔkʋʋ nesi.—Keɣa 44:4-6, 14-18.

13. Ɛbɛ kaɣ labʋ Heɣa nesi ɖɔkʋʋ wiye?

¹³ Ɛbɛ kaɣ labʋ Heɣa nesi ɖɔkʋʋ wiye? Nesi ɖɔkʋʋ yeki se abalʋ nɛ halʋ pɛkpɛndɩ. Mbʋ ɖɔɖɔ Heɣa nesi ɖɔkʋʋ yeki se Wiyaʋ Yesu Krɩstʋ nɛ ‘ɛ-asɛyʋ,’ patam numwaa 144 000 pɛkpɛndɩ. Nesi ɖɔkʋʋ mbʋ, piyeki se patam numwaa 144 000 nɛ Yesu pɛkpɛndɩ nɛ papaɣzɩ tɔɔʋ kewiyitu nɛ pɔcɔnɩ tɛtʋ yɔɔ. Pakaɣ tɔɔʋ kewiyitu ndʋ pɩnzɩ 1000.—Natʋ 20:6.

14-15. Natʋ ñʋʋ 21 kpaɣ ɛyaa 144 000 mba nɛ kɩmaɣzɩnɩ ɛbɛ? (Cɔnɩ takayaɣ huyuu yɔɔ kɩlɛmʋʋ.)

¹⁴ Pʋwayɩ lɛ, Natʋ ñʋʋ 21 kpaɣ ɛyaa 144 000 mba nɛ kɩmaɣzɩnɩ tɛtʋ natʋyʋ, tɩwɛ kajʋka pɩdɩɩfɛyɩ; nɛ kɩyaa-tʋ se “Yeruzalɛm  Kɩfalʋʋ.” (Natʋ 21:2, 9) Tɛtʋ ndʋ tɩwɛnɩ tigila pɛɛ 12 nɛ pama a-yɔɔ “Heɣa apostoloowaa 12 hɩla 12.” Ɛbɛ yɔɔ tɔm ndʋ tɩɩhɔm Yohanɛɛsɩ lɩmaɣza? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛna pama ɛ-hɩɖɛ pɛɛ ana a-taa kʋɖʋmɖɩyɛ yɔɔ. Pɩkɛnɩ waɖɛ sɔsɔɖɛ kpem!—Natʋ 21:10-14; Efɛz. 2:20.

¹⁵ Tɛtʋ ndʋ, tɩ-ɖɔndɩ fɛyɩ. Tɩwɛnɩ habɩyɛ sɔsɔɖɛ nɛ palabɩ-ɖɩ nɛ sika kele kele ñɩŋga, palabɩ tɩ-nɔnɔsɩ 12 nɛ kijisi, ñɩɣlɩm pɛɛ pacanɩnɩ tɛtʋ ndʋ ti-kolonzi nɛ ti-tigila, nɛ pamaɣzɩ pɩtɩŋa nɛ kɩmaɣzɩŋ weyi ɩtalɩ pilim yɔ. (Natʋ 21:15-21) Ɛlɛ, pɩwɛ ɛzɩ pɩkazɩ nabʋyʋ tɛtʋ ndʋ tɩ-taa yɔ! Na tɔm ndʋ Yohanɛɛsɩ heyiɣ-ɖʋ pʋwayɩ yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Mantɩna templo tɩ-taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa Ɛsɔ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ kɛnɩ ti-templo, nɛ Heɣa ɖɔɖɔ. Nɛ pɩtɩcɛyɩ se wɩsɩ yaa fenaɣ ɛñandɩ tɛtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ samtʋ ñandɩ tɩ-yɔɔ, nɛ Heɣa kaakɛnɩ tɩ-kanɖʋ.” (Natʋ 21:22, 23) Mba pɛwɛ Yeruzalɛm Kɩfalʋʋ ŋgʋ kɩ-taa yɔ, pa nɛ Yehowa pakaɣnɩ wɛʋ. (Ebr. 7:27; Natʋ 22:3, 4) Ye mbʋ, Yehowa nɛ Yesu pɛkɛnɩ templo tɛtʋ ndʋ tɩ-taa.

16. Ɛsɔ Kewiyaɣ Pɩnzɩ Kudoku Kewiyitu Tɔɔʋ alɩwaatʋ taa, wazasɩ nzɩ ɛyaa kaɣ hiɣu?

¹⁶ Alɩwaatʋ ndʋ patam numwaa maɣzɩɣ tɛtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ yɔ, pa-taa lakɩ leleŋ kpem. Ɛlɛ mba pɛwɛnɩ lidaʋ se pakaɣ caɣʋ wezuu tɛtʋ yɔɔ yɔ, pɩwɛɛ ɖɔɖɔ se pamaɣzɩɣ tɛtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ. Ɛsɔ Kewiyaɣ Pɩnzɩ Kudoku Kewiyitu Tɔɔʋ alɩwaatʋ taa, Yeruzalɛm Kɩfalʋʋ kaɣ kɔnʋʋ wazasɩ sakɩyɛ tɛtʋ yɔɔ. Yohanɛɛsɩ na wazasɩ nzɩ, sɩwɛɛ nɛ sikpeŋ ɛzɩ “wezuu lɩm pɔɔ nakɛyɛ” yɔ. Nɛ “wezuu tɩŋ” wɛ pɔɔ ŋga ke-kidiilimiŋ naalɛ ɛnɩ ɩ-yɔɔ, nɛ ‘ɩ-hatʋ yeki se ajɛɛ yɔɔ ɩcɛ.’ (Natʋ 22:1, 2) Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, ɛyaa mba payɩ pɛwɛɣ wezuu yɔ, wondu kɩbandʋ ndʋ tɩkaɣ-wɛ wazʋʋ. Pazɩ pazɩ lɛ, ɛyaa mba payɩ pañaŋ Yehowa yɔ pakaɣ talʋʋ pilim. Kʋdɔŋ, wɩzasɩ nɛ kʋñɔwiye ɛsɩtɛɣlɩm paakaɣ tasʋʋ wɛʋ.—Natʋ 21:3-5.

17. Ɛzɩ Natʋ 20:11-13 wɩlʋʋ yɔ, mba Pɩnzɩ Kudoku Kewiyitu Tɔɔʋ kaɣ wazʋʋ?

¹⁷ Mba kaɣ hiɣu wazasɩ kɩbanzɩ nzɩ? Kajalaɣ lɛ, mba pakaɣ hiɣu ñʋʋ yabʋ Armaagedɔɔ wiye yɔ, nɛ piya nzɩ payɩ pɩtɩla pakaɣ-sɩ lʋlʋʋ ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa yɔ. Ɛlɛ Natʋ ñʋʋ 20 ɖɔɖɔ labɩ tamaɣ se pakaɣ sɩɖaa fezuu. (Kalɩ Natʋ 20:11-13.) Ɛyaa “siɣsiɣ” tɩnaa mba  pasɩba nɛ pɩɖɛɛ yɔ, nɛ ɛyaa mba “pɛfɛyɩ siɣsiɣ” yɔ, pʋ-tɔbʋʋ se ɛyaa mba pataawɛɛnɩ waɖɛ se pɛkpɛlɩkɩ Yehowa yɔɔ tɔm yɔ, pakaɣ pa-tɩŋa fezuu tɛtʋ yɔɔ cɩnɛ. (Tʋma 24:15; Yoh. 5:28, 29) Ɛzɩ pɩwɩlɩɣ se Pɩnzɩ Kudoku Kewiyitu Tɔɔʋ alɩwaatʋ taa pakaɣ fezuu ɛyaa tɩŋa se pacaɣ wezuu tɛtʋ yɔɔ? Aayɩ. Mba paawɛnɩ waɖɛ se pɛsɛɛ Yehowa ɛlɛ pala ñʋʋ taa ɖoŋ nɛ patɩla mbʋ yɔ, paakaɣ-wɛ fezuu. Paawɛnɩ waɖɛ se pala mbʋ, ɛlɛ pawɩlɩ se patɩmʋna se pacaɣ wezuu paradisuu taa tɛtʋ yɔɔ.—Mat. 25:46; 2 Tes. 1:9; Natʋ 17:8; 20:15.

18. Pɩtalɩ pɩnzɩ 1000 ɖɩdɛnɖɛ lɛ, ɛzɩma pɩkaɣ wɛʋ tɛtʋ yɔɔ?

¹⁸ Pɩtalɩɣ pɩnzɩ 1 000 ɖɩdɛnɖɛ lɛ, ɛyaa mba payɩ pɛwɛ wezuu tɛtʋ yɔɔ yɔ, pakaɣ talʋʋ pilim. Mba payɩ pɛwɛɣ wezuu yɔ, Aɖam kɩwɛɛkɩm ɛɛtasɩɣ wɛnʋʋ ɖoŋ pɔ-yɔɔ. (Roma 5:12) Aɖam kɩwɛɛkɩm yeba nɛ pɔlɔ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ ŋga tɛtʋ yɔɔ yɔ, pakaɣ-kɛ hɩzʋʋ caɣ caɣ. Ye mbʋ, pɩwɩlɩɣ se ɛyaa mba pɛwɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ pakaɣ ‘fem,’ pʋ-tɔbʋʋ se pakaɣ talʋʋ pilim pɩnzɩ 1 000 ɖɩdɛnɖɛ.—Natʋ 20:5.

19. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se patakɩ ɛyaa kɛdɛzaɣ ɖeɖe?

¹⁹ Ðɩnawa se Yesu kaatalɩ pilim nɛ ɛɛkaɖɩnɩ Sataŋ alɩwaatʋ ndʋ ɛlɛ ñakaɣ pana se eyele nɛ elesi ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔ. Ɛɖɔkɩ e-siɣsiɣ wɛtʋ takɩm taa. Ɛlɛ, ɛyaa mba payɩ pakaɣ talʋʋ pilim yɔ, pakaɣ tisuu faaa nɛ pala mbʋ alɩwaatʋ ndʋ Yehowa haɣ Sataŋ waɖɛ se ɛtakɩ-wɛ yɔ? Paa anɩ ɛkaɣ pɩzʋʋ nɛ ecosi tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ palɩzɩɣ Sataŋ nɛ pɔʋ sɔsɔʋ taa pɩnzɩ 1000 ɖɩdɛnɖɛ yɔ. (Natʋ 20:7) Mba pɔɖɔkʋʋ pe-siɣsiɣ wɛtʋ kɛdɛzaɣ takɩm mbʋ pɩ-taa yɔ, pakaɣ hiɣu wezuu maatɛŋ nɛ pɛwɛɛ pa-tɩ yɔɔ siŋŋ. (Roma 8:21) Mba pakaɖɩɣnɩ Yehowa yɔ, pakaɣ pa nɛ Eleeu nɛ aleewaa ɖɩzʋʋ caɣ caɣ.—Natʋ 20:8-10.

20. Natʋ tɔm kɩbandʋ ndʋ tɩwɛ Natʋ takayaɣ taa yɔ, ŋmaɣzɩɣ tɩ-yɔɔ lɛ, ɛzɩma pɩlakɩ-ŋ?

²⁰ Ðɩtazʋʋ Natʋ takayaɣ taa lɩmaɣza sɔsɔna taa pazɩ nɛ pɩtɛ yɔ, ŋmaɣzɩɣ pɩ-yɔɔ lɛ, ɛzɩma pɩlakɩ-ŋ? Ña-taa ɛɛlakɩ leleŋ kpem se ŋnaɣ ña-tɩ natʋ kɩbandʋ ndʋ tɩ-taa? Piiseɣtiɣ-ŋ se ŋyaa lalaa nɛ pɔkɔɔ nɛ pɛkpɛndɩ ɖɔ-yɔɔ Ɛsɔ sɛtʋ kele kele ñɩndʋ taa? (Natʋ 22:17) Ðɩtazʋʋ mbʋ pɩkaɣ labʋ cee wayɩ yɔ pɩ-taa nɛ pɩtɛ yɔ, piseɣtiɣ-ɖʋ nɛ ɖɩsɔɔlaa se ɖɩyɔɔdɩ ɛzɩ apostoloo Yohanɛɛsɩ yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Amɛn! Kɔɔ, Kɩbaɣlʋ Yesu.”—Natʋ 22:20.