Ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ liidiye koozaɣ (Banque mondiale) ñʋʋdʋ yɔɔdɩ akɔnta nakʋyʋ taa juin 2022 taa se: «Ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ tɔsʋʋ tasɩ sʋʋ kaɖɛ taa. Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, wondu yɔɔ wɛɛ pɩkpaɣ liidiye siŋŋ ɛlɛ alɩwaatʋ kʋɖʋmtʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, ɛyaa fɛyɩnɩ liidiye.»

 Ɛgbɛyɛ naɖɩyɛ yɔɔdaa se: «Sanzɩ nɛ tɔɔnasɩ wɛɛ nɛ pɩkpaɣ liidiye kpem, nɛ piyeba nɛ pɩsaɣ miŋ ɛyaa mba pɛwɛ tanɩm ajɛɛ taa yɔ nɛ pɩkɩlɩɣ.»—Fonds monétaire international.

 Bibl sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtɩlɩ mbʋ pʋyɔɔ ɖɩkatɩɣ tɩlasɩ nzɩ sɩ-ɖɔndɩnaa tɔsʋʋ nʋmɔʋ taa yɔ, kɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtɩlɩ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ-sɩ yɔ, nɛ kɩsɩɣnɩ-ɖʋ ɖɔɖɔ se ɖɩtɩlɩ mbʋ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩcɔnɩ tɩlasɩ nzɩ si-ɖeɖe kpaagbaa cɔnʋʋ yɔ.

•   Bibl yaɣ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa ɖɩwɛɛ yɔ se «kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ.»—2 Timootee 3:1.

•   Yesu yɔɔdaa se «lakasɩ nzɩ sɩkpaɣ ɛyaa sɔɔndʋ yɔ sɩkaɣ labʋ» ɖa-alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-taa. (Luka 21:11) Sɔɔndʋ kpaɣ ɛyaa alɩwaatʋ ndʋ panaɣ wondu kpaɣ liidiye kpem yɔ. Ɛyaa wɛɛ nɛ panɩɣzɩɣ cee yɔɔ, nɛ paasɩŋ se pakaɣ pɩzʋʋ nɛ pɔcɔnɩ pɔ-hɔŋ yɔɔ yaa paakaɣ pɩzʋʋ.

•   Natʋ takayaɣ kaayɔɔdaa se tɔɔnasɩ kaɣ kpaʋ liidiye ɖa-alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-taa. «Manɩ nabʋyʋ taŋ ɛzɩ nɔɔ nakɛyɛ yɔ . . . nɛ kɔtɔŋ se: “Payakɩ blee litri kʋɖʋmʋʋ dinaarɩ kʋɖʋmʋʋ, nɛ orjɩ litrinaa naadozo dinaarɩ kʋɖʋmʋʋ.”»—Natʋ 6:6.

 Ye ŋsɔɔlaa se ŋtɩlɩ tɔm lɛɛtʋ «kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ» yɔɔ yaa ŋsɔɔlaa se ŋtɩlɩ tɔm lɛɛtʋ kpaŋnaŋ yɔɔ caɣyaa mba pɔ-tɔm Natʋ takayaɣ yɔɔdʋʋ yɔ pɔ-yɔɔ yɔ, cɔnɩ video Le monde a changé depuis 1914 nɛ ŋkalɩ tɔm ñʋʋ «Kpaŋnaŋ caɣyaa naanza—Mba pɛkɛnaa?»

•   «Pakaɣ maʋ ɖɩsɩ nɛ pasʋʋ sɩ-taa nɛ pakaɣ sɔʋ viiñi tɩŋ nɛ pɔtɔɔ i-pee. Paakaɣ maʋ se nɔɔyʋ ɛsʋʋna, paakaɣ tɩŋ sɔʋ se nɔɔyʋ ɛtɔɔna.»—Izaayii 65:21, 22.

•   «Tɔɔnasɩ ɩtɔyɩ ɛjaɖɛ taa nɛ pɩkpɛndɩnɩ pʋŋ nɛ piyisi yɔɔ.»—Keɣa 71:16.

•   «Ɛjam weyi pikpiziɣ e-nee tɛɛ nɛ kʋñɔndʋ weyi esiziɣ yɔ pɔ-yɔɔ lɛ, lɛɛlɛɛyɔ mankʋyʋʋ nɛ mɔnkɔnɩ ñʋʋ yabʋ. Ɛɛɛ, ma, Kɩbaɣlʋ, mɔyɔɔdaa nɛ malakɩ mbʋ pɩŋŋ.»—Keɣa 11:6.

 Pɩkazɩ pazɩ lɛ, Ɛsɔ kaɣ yebu nɛ mulum lakasɩ nzɩ sɩwɛ tɔsʋʋ nʋmɔʋ taa yɔ sɩsɩɩ tɩnaɣ kedeŋa kpeekpe yɔɔ. Ye ŋsɔɔlaa se ŋtɩlɩ ɛzɩma Ɛsɔ kaɣ kpaɣnʋʋ yɔ lɛ, kalɩ tɔm ñʋʋ: «Wiɖiyi ɛyaa tɩŋa kaɣ wɛnʋʋ liidiye kɩmaŋ na?»

 Ɛlɛ halɩ sɔnɔ maɣmaɣ, Bibl pɩzɩɣ kɩsɩnɩ-ŋ nɛ paa wondu ɩwɛɛ nɛ tɩkpaɣ liidiye yɔ pɩtaakɩlɩ-ŋ miŋ saʋ. Ɛzɩma tɩyɛ? Kɩtasɩɣ-ɖʋ lɔŋ weyi ɩpɩzɩɣ nɛ ɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ liidiye nɛ lɔŋsɩnɖɛ yɔ. (Aduwa 23:4, 5; Eklezɩyasɩtɩ 7:12) Ye ŋsɔɔlaa se ŋtɩlɩ nɛ pɩkɩlɩ yɔ, kalɩ tɔm ñʋŋ: «Protégez vos moyens de subsistance» nɛ «Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ ɖɩcaɣ wezuu ye ɖɩwɛ tanɩm taa yɔ?»