ÑƲƲ 10
Wiyaʋ ñɔɔzʋʋ ɛ-samaɣ fezuu taa
1-3. Yesu wobi templo taa nɛ ɛna se papisi-kʋ lɛ, ɛbɛ ɛlaba?
YESU kaañaŋaɣ templo ŋgʋ kɩwɛ Yerusalɛm yɔ pɩdɩɩfɛyɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛsɩm mbʋ kɩɩsɩŋnaa yɔ. Tɛtʋ kpeekpe yɔɔ lɛ, templo ŋgʋ kɩ-taa pɛsɛɣaɣ Ɛsɔ toovenim tʋ. Yehowa Ɛsɔ wɛ kele kele nɛ pɩwɛɛ se ɛ-sɛtʋ ɛwɛɛ cɩɖɩ cɩɖɩ nɛ azuluma naayɛ etaasidi tɩ-taa. Pʋbʋ maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma pɩɩlabɩ Yesu alɩwaatʋ ndʋ ewobi templo taa Nisaŋ 10 ŋgʋ wiye pɩnaɣ 33 taa nɛ ɛna se pepisi-kʋ yɔ. Ɛzɩ ɛbɛ palakaɣ peeɖe kpem?—Kalɩ Maatiyee 21:12, 13.
2 Mba pataakɛ Yuda mba yɔ, paawɛnɩ kadaɣ nɛ ka-taa peeɖe tadɩyɛ laɖaa nɛ liidiye lɛɣzɩyaa nabɛyɛ wɛɛ nɛ pomuluu Ɛsɔ sɛyaa mba pɔkɔŋ se palaa Yehowa kɩlaŋ yɔ. * Yesu ɖɔɔnɩ “wondu pɛdɩyaa nɛ tadɩyɛ laɖaa, nɛ yaɖaa kpeekpe mba paawɛɛ peeɖe yɔ. Eseɣ liidiye lɛɣzɩyaa kpatanaa nɛ ɛlɔ.” (Cɔnɩ ɖɔɖɔ Nehemiya 13:7-9.) Ɛkalɩ piɖeni men-ɖeke ɛyaa mba se papɩsɩ ɛ-Caa ɖɩɣa “mɩlaa cokiye.” Yesu labɩ mbʋ yɔ, pɩwɩlɩɣ se ɛɛñaŋaɣ templo nɛ mbʋ kɩsɩŋnaa yɔ. Pɩtɩmʋna se pepisi ɛ-Caa sɛtʋ!
3 Pɩlabɩ pɩnzɩ mɩnɩŋ sakɩyɛ pʋwayɩ nɛ Yesu pɩsɩ Mesiya Kewiyaɣ wiyaʋ lɛ, ɛɖaɣnɩ ñalʋʋ templo: Ñalʋʋ mbʋ, pitukuuni mba payɩ pɔsɔɔlɩ sɔnɔ se pɛsɛɛ Yehowa nɛ pɩkɛdɩnɩ-ɩ yɔ. Ye mbʋ, templo ŋgʋ ɛtasɩ ñalʋʋ yɔ?
Pañalɩ “Leevi pɩyalaa”
4, 5. (a) Ɛzɩma pɔñɔɔzɩ Yesu wayɩ tɩŋɩyaa patam numwaa nɛ pañalɩ-wɛ kpaɣnɩ 1914 nɛ piwolo 1919? (b) Peeɖe ñalʋʋ nɛ ñɔɔzʋʋ mbʋ pɩsɩnaa? Lɩzɩ pɩ-taa.
4 Ɛzɩ ɖɩɩnaʋ takayaɣ kanɛ ka-ñʋʋ 2 taa yɔ, Yesu pɩsɩ wiyaʋ pɩnaɣ 1914 taa nɛ pɩtɛ lɛ, ɛ nɛ ɛ-Caa pɔkɔɔ nɛ pewili fezuu taa templo taa: Fezuu taa templo lɛ toovenim Ɛsɔ sɛtʋ ɖʋtʋ. * Pewili kɩ-taa nɛ pɛtɛ lɛ, Wiyaʋ na se pɩpɔzaa se pɔñɔɔzɩ nɛ pañalɩ Krɩstʋ mba patam numwaa yaa “Leevi pɩyalaa.” (Malakiya 3:1-3) Kpaɣnɩ pɩnaɣ 1914 nɛ piwolo pɩnaɣ 1919 ɖɩbazɩyɛ taa lɛ, Ñalɩyʋ yaa Yehowa yeba se ɛ-samaɣ ɛkatɩ takɩm nɛ nazɩm ndɩ ndɩ nɛ pɩsɩna nɛ pɔñɔɔzɩ nɛ pañalɩ-kɛ. Pɩlabɩ ɖeu se nazɩm nɛ takɩm mbʋ pɩɩñɔɔzaa nɛ pɩñalɩ patam numwaa mba nɛ pɔsɔɔlɩ siŋŋ se paɖʋ Mesiya Kewiyaɣ nesi!
5 Ɛsɔ samaɣ ñɔɔzʋʋ nɛ kɔ-yɔɔ azuluma ñalʋʋ kpeekpe lɛ? Aayɩ. Kpaɣnɩ ɖooo alɩwaatʋ ndʋ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ paɣzaa yɔ nɛ sɔnɔ, Yehowa tɩŋɩɣnɩ Mesiya Kewiyaɣ Wiyaʋ yɔɔ nɛ ɛsɩɣnɩ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa se pɛwɛɛ kele kele nɛ papɩzɩ nɛ pɛwɛɛ fezuu taa templo taa tam. Ñʋŋ naalɛ weyi ɩkɔŋ yɔ ɩ-taa, ɖɩkaɣ naʋ ɛzɩma ɛñɔɔzɩ-wɛ wezuu kɩbaŋʋ caɣʋ nɛ ɛgbɛyɛ taa ɖʋtʋ pa-nʋmɔʋ taa yɔ. Kajalaɣ lɛ, iyele nɛ ɖɩyɔɔdɩ fezuu taa ñalʋʋ tɔm. Ye ɖɩna mbʋ Yesu laba, halɩ nabʋyʋ taa mɛsaɣ tɛɛ se ɛsɩnɩ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa nɛ pɛwɛɛ kele kele fezuu taa yɔ, pɩkpazɩɣ ɖe-tisuu ɖoŋ.
“Ɩsɔ lɩm kpɩlɩŋgbɩlɩ”
6. Paɣtʋ ndʋ Yehowa ɖʋ Yuda ñɩma mba paawɛ yomiye taa yɔ, ɛzɩma tɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtɩlɩ mbʋ fezuu taa kele kele wɛtʋ kɛnaa yɔ?
6 Ɛbɛ fezuu taa kele kele wɛtʋ kɛnaa? Pʋcɔ nɛ ɖicosi tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ lɛ, iyele nɛ ɖɩna tɔm ndʋ Yehowa kaaheyi Yuda ñɩma mba paawɛ yomiye taa Babilooni pɩnzɩ 600 P.P.Y. yɔ. Pɩɩkazɩ pazɩ se palɩɩ Babilooni tɛtʋ taa lɛ, eheyi-wɛ tɔm ndʋ. (Kalɩ Izaayii 52:11.) Yuda ñɩma mba papɩsaɣ Yerusalɛm se paɖaɣnɩ maʋ templo nɛ pʋwayɩ lɛ, papɩsɩnɩ toovenim Ɛsɔ sɛtʋ peeɖe. (Ɛsdrasɩ 1:2-4) Yehowa kaasɔɔlaa se ɛ-samaɣ ɛlɔ Babilooni Ɛsɔ sɛtʋ lakasɩ tɩŋa payɩ, nɛ pɩtaakazɩ nasɩyɩ. Yʋsɩ se ɛɖʋ-wɛ paɣtʋ ndɩ ndɩ: “Itaatukuni azuluma pʋyʋ,” “Ɩlɩɩ ɛ-taa,” nɛ “Ɩsɔ lɩm kpɩlɩŋgbɩlɩ.” Pɩtɩmʋna se pana cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ pʋyʋ nɔɔyʋ toovenim Ɛsɔ sɛtʋ taa. Ye mbʋ pɩwɛɛ se ɖɩnɩɩ pɩ-taa suwe yɔ? Ye pɔtɔm se ɛyʋ wɛ kele kele fezuu taa yɔ, pɩwɩlɩɣ se ɛlɔ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ wɩlɩtʋ nɛ tɩ-lakasɩ tɩŋa.
7. Nʋmɔʋ ŋgʋ yɔɔ Yesu tɩŋɩɣna nɛ ɛsɩɣnɩ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa se pɛwɛɛ kele kele?
7 Pasɩ Yesu wiyaʋ nɛ pɩla pazɩ pʋwayɩ lɛ, ɛlɩzɩ nʋmɔʋ nakʋyʋ, kɩ-yɔɔ ɛkaɣ tɩŋnʋʋ kaɣlaa nɛ ɛsɩnɩ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa se pɛwɛɛ kele kele fezuu taa. Nʋmɔʋ ŋgʋ lɛ ‘yom siɣsiɣ tʋ nɛ lɔŋsɩnɖʋ,’ nɛ pɩnaɣ 1919 taa ɛlɩzɩ-kʋ. (Maatiyee 24:45, nwt) Pɩtalɩ pɩnaɣ ŋga lɛ, Bibl Kpɛlɩkɩyaa kaatɛm ñalʋʋ pa-tɩ nɛ pɔlɔ cɛtɩm wɩlɩtʋ sakɩyɛ. Paa mbʋ yɔ pɩɩwɛɛ se pañalɩ-wɛ fezuu taa nɛ pɩkɩlɩ. Krɩstʋ tɩŋnɩ e-yom siɣsiɣ tʋ yɔɔ nɛ ekuli ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa ɛza nɛ patɩlɩ kazandʋ nɛ lakasɩ nzɩ pɩɩwɛɛ se pɔlɔ yɔ. (Ad. 4:18) Iyele nɛ ɖɩna kɩɖaŋ nɩɩyɩ.
Pɩpɔzaa se Krɩstʋ mba ɩtɔɔ Kisimasɩ yaa we?
8. (a) Ɛbɛ Bibl Kpɛlɩkɩyaa kaasɩm ɖooo lɔŋ Kisimasɩ yɔɔ? (b) Ɛlɛ ɛbɛ pataatɩlɩ kpayɩ kpayɩ?
8 Bibl Kpɛlɩkɩyaa kaasɩm ɖooo lɔŋ se Kisimasɩ lɩnɩ sɩɩnaa layaa cɔlɔ na, nɛ paatɩlaa ɖɔɖɔ se pɩtɩkɛ 25 décembre wiye palʋlɩ Yesu. Pama décembre 1881 tɛ Feŋuu Tilimiye (aŋglɛɛ) taa se: “Ɛyaa miiliyɔɔwaa sakɩyɛ kaakɛ sɩɩnaa layaa pʋcɔ nɛ pasʋʋ cooci. Ɛlɛ lɛɣzʋʋ mbʋ pɔtɔŋ se pɛlɛɣzaa yɔ pɩɩkɛ nɔɔ taa yem. Sɩɩnaa layaa cɔjɔnaa pɩsɩ Krɩstʋ mba cɔjɔnaa nɛ sɩɩnaa layaa kazandʋ pɩsɩ Krɩstʋ mba kazandʋ ɛzɩ Kisimasɩ mbʋ yɔ.” Pɩnaɣ 1883 taa pama tɔm ñʋʋ kʋnɛ Feŋuu Tilimiye taa: “Ɛzɩmtaa palʋlɩ Yesu?” Nɛ pɔyɔɔdɩ kɩ-taa se palʋlɩ Yesu Aloma fenaɣ ɖɩbazɩyɛ taa mbʋ yɔ. * Ɛlɛ, Bibl Kpɛlɩkɩyaa taatɩlɩ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa se pɩɩcɛyaa se peyele Kisimasɩ tɔɔʋ. Halɩ Brooklyn Betɛɛlɩ hɔʋ taa mba kaawɛɛ nɛ pɔtɔkɩ-sɩ mbʋ. Pɩnaɣ 1926 ɖɛwa lɛ, pɩpaɣzɩ lɛɣzʋʋ. Ɛbɛ yɔɔ?
9. Ɛbɛ Bibl Kpɛlɩkɩyaa kɔm nɛ peɖiɣzini Kisimasɩ yɔɔ?
9 Bibl Kpɛlɩkɩyaa ñɩnɩ camɩyɛ lɛ, pana se Kisimasɩ nɛ sɩ-sɔnzɩ tɩŋa payɩ ɩɩɖʋʋ Ɛsɔ hɩɖɛ. Palɩzɩ ñʋʋ nakʋyʋ 14 décembre tɛ L’Âge d’Or (aŋglɛɛ) taa nɛ kɩtɔŋ se: “Ðenɖe Kisimasɩ lɩnaa yɔ.” Pama ñʋʋ ŋgʋ kɩ-taa se Kisimasɩ lɩnɩ sɩɩnaa layaa cɔlɔ na. Leleŋ nɩʋ yeke yɔɔ sɩñɩkɩɣ niye, nɛ sɩʋ kpelisi laʋ sɔnzɩ wɛnɩ sɩ-taa. Ñʋʋ ŋgʋ kɩlɩzɩ pɩ-taa kpayɩ kpayɩ se pɩtɩkɛ Yesu Krɩstʋ ɖʋnɩ paɣtʋ se pɔtɔɔ kazandʋ ndʋ nɛ kɩtɛzɩnɩ tɔm tʋnɛ: “Ɛjaɖɛ, ɖo-tomnaɣ nɛ Eleeu pɔsɔɔlʋʋ se ɛyaa ɩtɔɔ Kisimasɩ kazandʋ yɔ, pɩwɩlɩɣ se pɩtɩmʋna se mba pakpaɣ pa-tɩ pilim nɛ paha Yehowa yɔ pɔtɔɔ kazandʋ ndʋ.” Pʋbʋ pɩɩlakɩ-ɖʋ piti se Betɛɛlɩ hɔʋ taa mba kizaa se paatɔkɩ kisimasɩ pɩnaɣ ŋga ka-taa, nɛ paatasɩɣ-sɩ tɔɔʋ wiɖiyi kpa!
10. (a) Kisimasɩ yɔɔ tɔm ndʋ pɔyɔɔdɩ 12 décembre 1928 wiye? (Kalɩ aɖakaɣ “ Kisimasɩ ɖɩlɩyɛ nɛ sɩ-kaɖʋwa.”) (b) Ɛzɩma pokuli Ɛsɔ samaɣ ɛza kazandʋ ndʋ pɩwɛɛ se kese yɔ, tɩ-yɔɔ? (Kalɩ aɖakaɣ “ Kazandʋ lɛɛtʋ yɔɔ tɔm.”)
10 Pɩnaɣ ŋga kɔkɔm pʋwayɩ yɔ ka-taa, paɖaɣnɩ tɔm ndʋ tɩ-taa lɩzʋʋ camɩyɛ. 12 décembre 1928 wiye, Koobu Richard Barber weyi ɛlakaɣ tʋmɩyɛ ɛgbɛyɛ tʋmɩyɛ ɖɩlaɖɛ sɔsɔɖɛ taa yɔ, ɛyɔɔdɩ samaɣ taa tɔm natʋyʋ raadiyoo yɔɔ nɛ ɛlɩzɩ pɩ-taa se Kisimasɩ lɩnɩ sɩɩnaa layaa cɔlɔ na. Koobiya nɩ ɛgbɛyɛ lɔŋ tasʋʋ mbʋ lɛ, ɛzɩma palaba? Koobu Charles Brandlein tɔzɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛ nɛ ɛ-hɔʋ peyebi kisimasɩ tɔɔʋ yɔ tɩ-yɔɔ, nɛ ɛyɔɔdɩ se: “Pɩɩlabɩ-ɖʋ kaɖɛ se ɖiyele kazandʋ ndʋ tɩ-tɔɔʋ na? Kpa. . . . Pɩwɛ ɛzɩ ɛyʋ hɔzʋʋ toko ŋgʋ kipiyaa yɔ se ɛlɔ yɔ.” Lɩmaɣza kʋyʋma ana Koobu Henry Cantwell kaawɛna. Ɛɛlabɩ egeetiye yɔɔ cɔnʋʋ tʋmɩyɛ pʋwayɩ. Ɛyɔɔdaa se: “Ða-taa kaawɛ leleŋ se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖikizi nabʋyʋ nɛ ɖɩwɩlɩ se ɖɩsɔɔlɩ Yehowa.” Krɩstʋ ñɩma siɣsiɣ mba kaasɔɔlaa se pɛlɛɣzɩ nɛ pataaɖʋ pɔ-nɔɔ kazandʋ ndʋ tɩlɩnɩ sɩɩnaa layaa cɔlɔ yɔ tɩ-taa. *—Yohanɛɛsɩ 15:19; 17:14.
11. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ se ɖɩtɩnɩɣ Mesiya Kewiyaɣ yɔɔ?
11 Bibl Kpɛlɩkɩyaa mba, paha-ɖʋ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ siŋŋ! Ðɩɩmaɣzɩɣ pa-kɩɖaʋ yɔɔ lɛ, pɩwɛɣ ɖeu se ɖɩpɔzɩ ɖa-tɩ se: ‘Yom siɣsiɣ tʋ tiyiɣni-ɖʋ paɣtʋ ndʋ yɔ, mamʋʋ-tʋ camɩyɛ na? Mentisiɣ tɩ-yɔɔ nɛ laŋɩyɛ kɩbanɖɛ nɛ mɔnɖɔŋ tɩ-yɔɔ?’ Ye ɖitisiɣ faaa nɛ ɖɩɖɔŋ paɣtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ yɔ, pɩwɩlɩɣ se ɖɩtɩnɩɣ Mesiya Kewiyaɣ Wiyaʋ weyi ɛtɩŋɩɣnɩ yom siɣsiɣ tʋ yɔɔ nɛ ɛhaɣ-ɖʋ fezuu taa tɔɔnaɣ yɔ, ɛ-yɔɔ.—Tʋma Labʋ 16:4, 5.
Pɩwɛɛ se Krɩstʋ mba ɩlabɩnɩ kaamaŋkaɣ tʋmɩyɛ na?
Ñɩɣlɩm hulaɣ nɛ kaamaŋkaɣ yʋsaɣ (Cɔnɩ tayʋʋ 12 nɛ 13)
12. Lɩmaɣza wena Bibl Kpɛlɩkɩyaa kaawɛnɩ kaamaŋkaɣ yɔɔ pɩnzɩ sakɩyɛ taa?
12 Pɩnzɩ sakɩyɛ taa, Bibl Kpɛlɩkɩyaa sakɩyɛ maɣzaɣ se Krɩstʋ mba pɩzɩɣ nɛ palabɩnɩ tʋmɩyɛ kaamaŋkaɣ. Pataamaɣzɩɣ se ɛyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛsɛɛ kaamaŋkaɣ, paatɛm naʋ se sɩɩnaa laʋ fɛyɩ ɖeu. (1 Kɔrɛntɩ 10:14; 1 Yohanɛɛsɩ 5:21) Pɩnaɣ 1883 paɣzaa lɛ, Feŋuu Tilimiye yɔɔdaa kpayɩ se: “Ɛsɔ tɩsɔɔlɩ sɩɩnaa laʋ kaaʋ.” Ɛlɛ Bibl Kpɛlɩkɩyaa taamaɣzɩ se pɩfɛyɩ ɖeu se palabɩnɩ kaamaŋkaɣ tʋmɩyɛ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Bibl Kpɛlɩkɩyaa ɖʋwaɣ po-tokonaa yɔɔ yʋsaɣ nakɛyɛ kɔ-yɔɔ nɛ ñɩɣlɩm hulaɣ nɛ kaamaŋkaɣ. Pɛ-ɛzɩdaa lɛ wonuu ŋgʋ kɩwɩlɩɣ se ye pɛwɛ siɣsiɣ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ pa-sɩm wiye yɔ, pakaɣ-wɛ cɛlʋʋ ñɩɣlɩm hulaɣ. Kpaɣnɩ pɩnaɣ 1891 lɛ, papaɣzɩ ɖʋʋ ñɩɣlɩm hulaɣ nɛ kaamaŋkaɣ yʋsaɣ ŋga Feŋuu Tilimiye yɔɔ.
13. Ɛzɩma pokuli Yesu wayɩ tɩŋɩyaa ɛza kaamaŋkaɣ yɔɔ? (Kalɩ aɖakaɣ “Pokuli pɛ-ɛza kaamaŋkaɣ yɔɔ pazɩ pazɩ.”)
13 Bibl Kpɛlɩkɩyaa kaasɔɔlɩ ñɩɣlɩm hulaɣ nɛ kaamaŋkaɣ yʋsaɣ ŋga pɩdɩɩfɛyɩ. Ɛlɛ kpaɣnɩ pɩnaɣ 1920 ɖɩtɛnɖɛ lɛ, Krɩstʋ wayɩ tɩŋɩyaa paɣzɩ nɩʋ tɔm ndʋ Bibl wɩlɩɣ kaamaŋkaɣ yɔɔ yɔ, tɩ-taa pazɩ pazɩ. Koobu Grant Suiter kaalabɩ tʋmɩyɛ Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ taa. Ɛtɔzʋʋ kigbeɣluu ŋgʋ paalabɩ pɩnaɣ 1928 taa Detroit, Etaazuunii ɛjaɖɛ taa yɔ, kɩ-yɔɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Kigbeɣluu ŋgʋ kɩ-taa pawɩlɩ-ɖʋ se ñɩɣlɩm hulaɣ nɛ kaamaŋkaɣ yʋsaɣ ŋga, kataawazɩɣ pʋyʋ nɛ pɩtaamʋna se ɖɩɖʋ-kɛ ɖɔ-yɔɔ.” Pɩkɔm nɛ pɩnzɩ ɖɛɣ lɛ, palɩzɩ tɔm ndʋ tɩ-taa nɛ pɩkɩlɩ. Pɩnaɣaɣ kaɣlaa se kaamaŋkaɣ taawɛnɩ lone Ɛsɔ sɛtʋ ndʋ tɩwɛ kele kele nɛ tɩwɛɛ cɩɖɩ cɩɖɩ yɔ, tɩ-taa.
14. Pokuli Ɛsɔ samaɣ ɛza kaamaŋkaɣ yɔɔ pazɩ pazɩ mbʋ lɛ, ɛzɩma kalaba?
14 Palɩzaɣ tɔm ndʋ tɩ-taa pazɩ pazɩ mbʋ lɛ, ɛzɩma Ɛsɔ samaɣ laba? Paaɖɔkɩ ñɩɣlɩm hulaɣ nɛ kaamaŋkaɣ yʋsaɣ ŋga paasɔɔlaa kpem yɔ cɩŋ cɩŋ na? Koobu Lela Roberts sɛ Yehowa pɩnzɩ sakɩyɛ. Ɛyɔɔdaa se: “Ðɩkɔm nɛ ɖɩtɩlɩ mbʋ yʋsaɣ ŋga kasɩŋnaa yɔ lɛ, ɖikizi-kɛ tʋmɩyɛ labɩnʋʋ yem kɛlɛʋ.” Payaɣ koobu halɩñɩnʋ lɛlʋ se Ursula Serenco, ɛyɔɔdaa se: “Ðɩkɔm nɛ ɖiɖiɣzina se mbʋ ɖɩɩsɔɔlaa nɛ ɖɩmaɣzɩɣ se pɩsɩŋnɩ ɖa-Kɩbaɣlʋ sɩm nɛ ɖa-tɩ haʋ yɔ, yazɩ toovenim taa lɛ, sɩɩnaa layaa yʋsaɣ pɩkɛnaa. Ɛzɩ Aduwa 4:18 yɔɔdʋʋ yɔ, ɖa-taa kaalabɩ leleŋ se ñalɩmɩyɛ tasɩ kɔm ɖa-nʋmɔʋ taa.” Krɩstʋ wayɩ tɩŋɩyaa toovenim mba taasɔɔlɩ se potukuni cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ lakasɩ nzɩ sɩfɛyɩ kele kele yɔ!
15, 16. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɩlɩ se ɖɩtɛm ɖa-taa se ɖɩlakɩ nɛ Yehowa tɛ fezuu taa templo kadasɩ wɛɛ kele kele?
15 Lɩmaɣza kʋyʋma ana ɖɩwɛnɩ sɔnɔ ɖɔɖɔ. Ðɩnawa se Krɩstʋ tɩŋɩɣnɩ e-yom siɣsiɣ tʋ nɛ lɔŋsɩnɖʋ yɔɔ nɛ ɛsɩɣnɩ ɛ-samaɣ se kɛwɛɛ kele kele fezuu taa. Pʋyɔɔ lɛ, ye ɖɩmʋ fezuu taa tɔɔnaɣ nakɛyɛ nɛ kawɩlɩɣ-ɖʋ se cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ pisi kazandʋ natʋyʋ, lakasɩ nasɩyɩ yaa sɔnzɩ nasɩyɩ yɔ, ɖɩñaŋ nɛ ɖɩlɔ-sɩ kpɛdɛyɛ. Ɛzɩ ɖo-koobiya mba paawɛ wezuu alɩwaatʋ ndʋ Krɩstʋ calɩ kɔm e-kewiyaɣ taa yɔ, ɖɩtɛm ɖa-taa se ɖɩñakɩ pana nɛ Yehowa tɛ fezuu taa templo kadasɩ wɛɛ kele kele.
16 Kpaɣnɩ ɖooo alɩwaatʋ ndʋ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ paɣzaa yɔ, Krɩstʋ wɛɛ nɛ ɛlakɩ mɛsaɣ tɛɛ tʋma ndɩ ndɩ se ehuuzi Yehowa agbaa yɔɔ, nɛ ɛyʋ nɔɔyʋ ɩtaapɩzɩ nɛ episi-yɛ. Ɛzɩma ɛpɩzaa nɛ ɛla mbʋ? Iyele nɛ ɖɩyɔɔdɩ pɩ-tɔm.
Pɔtɔzʋʋ “kañatʋ tɩnaa, ɛyaa kiɖeɖema hɛkʋ taa”
17, 18. Yesu eduuye taa tɔm pee anɛ a-tɔbʋʋ lɛ suwe: (a) Pɔlɔʋ piyuu (b) “Kɩkpaɣ kpakpasɩ yem” (c) Pɔtɔzʋʋ “kpakpasɩ kɩbanzɩ nɛ paɖʋʋ wondu taa” nɛ (d) Pakpakɩɣ “nzɩ sɩfɛyɩ ɖeu yɔ nɛ [pɔlɔʋ]”?
17 Wiyaʋ Yesu cɔŋnɩnɩ Ɛsɔ samaɣ agbaa yɔɔ tɛtʋ kpeekpe yɔɔ. Ðɩɩnaɣ ɛzɩma Yesu lakɩ yɔ, ɛlɛ ɛ nɛ Ɛsɔ tiyiyaa pɛwɛɛ nɛ palakɩ tɔzʋʋ tʋmɩyɛ naɖɩyɛ. Yesu kaatuu piyuu eduuye lɛ, ɛyɔɔdɩ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩ-tɔm. (Kalɩ Maatiyee 13:47-50.) Eduuye nɖɩ ɖɩ-tɔbʋʋ lɛ suwe?
Piyuu sɩŋnɩ Kewiyaɣ tɔm susuu tʋmɩyɛ, nɛ teŋgu lɛ kedeŋa nɛ kɛ-ɛyaa (Cɔnɩ tayʋʋ 18)
18 “Piyuu ŋgʋ pɔlɔʋ-kʋ pɔɔ taa yɔ.” Piyuu sɩŋnɩ Kewiyaɣ tɔm susuu tʋmɩyɛ, nɛ teŋgu lɛ kedeŋa nɛ kɛ-ɛyaa. “Kɩkpaɣ kpakpasɩ yem.” Laŋhɛzɩyɛ tɔm tukuuni ɛyaa ndɩ ndɩ: Ɛyaa mba pañakɩ pana se papɩsɩ Krɩstʋ ñɩma toovenim mba nɛ ɛyaa sakɩyɛ lalaa mba ɖɔ-tɔm kɛdɩɣnɩ-wɛ kiɖe tɛɛ, ɛlɛ paañakɩ pana se papɩsɩ Krɩstʋ ñɩma toovenim mba yɔ. * Pɔtɔzʋʋ “kpakpasɩ kɩbanzɩ nɛ paɖʋʋ wondu taa.” Pekpeɣliɣ ɛyaa kɩbama agbaa taa ɖenɖe papɩzɩɣ nɛ pɛsɛɛ Yehowa nɛ kele kele wɛtʋ yɔ; nɛ papɩzɩɣ nɛ pakpaɣ agbaa nɛ pamaɣzɩnɩ wondu yaa ñanzɩ. Pakpakɩɣ “nzɩ sɩfɛyɩ ɖeu yɔ nɛ [pɔlɔʋ].” Kpaɣnɩ ɖooo alɩwaatʋ ndʋ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ paɣzaa yɔ, Krɩstʋ nɛ Ɛsɔ tiyiyaa pɛwɛɛ nɛ pɔtɔzʋʋ “kañatʋ tɩnaa ɛyaa kiɖeɖema hɛkʋ taa.” * Mbʋ yebina nɛ paahaɣ nʋmɔʋ mba pɛfɛyɩnɩ laŋa kɩbana, pʋ-tɔbʋʋ lɛ se mba paatisiɣ se peyele cɛtɩm wɩlɩtʋ yaa cɛtɩm lakasɩ yɔ se pasʋʋ agbaa taa nɛ pepisi-yɛ. *
19. Ŋnaɣ mbʋ Krɩstʋ wɛɛ nɛ ɛlakɩ se ɛkandɩyɩ Ɛsɔ samaɣ tɛ cɩɖɩ cɩɖɩ wɛtʋ nɛ Ɛsɔ sɛtʋ kele kele ñɩndʋ yɔɔ lɛ, ɛzɩma pɩlakɩ-ŋ?
19 Ðɩtɩlʋʋ se ɖe-Wiyaʋ Yesu Krɩstʋ huuzuu mba ɛcɔŋnɩ pɔ-yɔɔ yɔ, pɩtɩhɛzɩ ɖa-laŋɩyɛ na? Ðɩnaʋ ɖɔɖɔ se kpekpeka ŋga ɛwɛnɩ toovenim Ɛsɔ sɛtʋ nɛ toovenim Ɛsɔ yɔɔ yɔ, katɩlɛɣzɩ; kɛwɛ sɔnɔ ɛzɩ kaawɛʋ kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa yɔ. Tɔm ndʋ, tɩɩkpazɩɣ-ɖʋ ɖoŋ na? Ða-taa wɛ leleŋ pɩdɩɩfɛyɩ se Krɩstʋ wɛɛ nɛ ehuuzuu Ɛsɔ samaɣ yɔɔ se kataalesi fezuu taa cɩɖɩ cɩɖɩ wɛtʋ nɛ Ɛsɔ sɛtʋ kele kele ñɩndʋ! Ye ɖɩcaɣ se ɖɩwɩlɩ se ɖɩtɩnɩɣ Wiyaʋ Yesu nɛ e-Kewiyaɣ pɔ-yɔɔ yɔ, pɩtɩmʋna se ɖitukuni cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ tɛ pʋyʋ nɔɔyʋ.
^ tay. 2 Pataapɩzɩɣ se pakpaɣ paa liidiye nɖɩ nɛ pɛhɛyɩnɩ templo tɛ lambuu. Liidiye lɛɣzɩyaa cɛlaɣnɩ Yuda mba liidiye nɖɩ papɩzɩɣ nɛ pɛhɛyɩnɩ lambuu ŋgʋ yɔ. Ɛlɛ pɛcɛlɩɣ-wɛ ɖɩ lɛ, pɩwɛɛ se pɛhɛyɩ liidiye lɛɣzɩyaa mba nabʋyʋ ɖɩ-yɔɔ. Pɩtasɩ lɛ, pʋcɔ nɛ Yuda mba nabɛyɛ pɩzɩ nɛ palaa kɩlaŋ lɛ, pɩwɛɛ se paya kpɩna naayɛ. Yesu ya tadɩyɛ laɖaa mba se “mɩlaa” mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛyaa mba pɔkɔŋaɣ se paya kpɩna ana yɔ, pɛpɛlaɣ-wɛ liidiye sakɩyɛ.
^ tay. 4 Fezuu taa templo taa lɛ, tɛtʋ yɔɔ kadasɩ taa Yehowa samaɣ sɛɣ Ɛsɔ.
^ tay. 8 Ñʋʋ ŋgʋ, kɩyɔɔdaa se pɩtɩkɛ niŋkaɣ sɔsɔɔ alɩwaatʋ taa palʋlɩ Yesu, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Bibl yɔɔdʋʋ se “ninɖiɣyaa nabɛyɛ [kaawɛ] tɛyɛ ɖoo ana a-taa nɛ paɖaŋ pe-heŋ” yɔɔ.—Luka 2:8.
^ tay. 10 Koobu Frederick Franz kaama takayaɣ nakɛyɛ 14 novembre 1927 wiye nɛ ɛyɔɔdɩ ka-taa se: “Ðɩɩkaɣ tɔɔʋ kisimasɩ sɛmɩɩyɔ. Betɛɛlɩ hɔʋ taa mba tɔ caca nɛ pɔtɔ se paatasɩɣ tɔɔʋ kisimasɩ wiɖiyi.” Pɩlabɩ fenasɩ cabɩ pʋwayɩ lɛ, Koobu Franz tasɩ maʋ takayaɣ nakɛyɛ nɛ ɛtɔ se: “Pazɩ pazɩ lɛ, Kɩbaɣlʋ wɛɛ nɛ ɛñalɩɣ ɖɔ-yɔɔ Babilooni ɛgbɛyɛ nɖɩ Sataŋ lakɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ ɖɩ-cɛtɩm.”
^ tay. 18 Pɩnaɣ 2013 taa, tɔm susuyaa 796 5954 kaawɛna, ŋgʋ ɛyaa mba pɔkɔm Yesu sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ taa yɔ, pɛkpɛndɩ 19 241 252.
^ tay. 18 Pɔyɔɔdʋʋ cɩnɛ se pɔtɔzʋʋ kpakpasɩ kɩbanzɩ kpakpasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ taa yɔ, pɩwɛ ndɩ nɛ patayʋʋ heŋ nɛ pʋŋ pɛ-hɛkʋ taa yɔ. (Maatiyee 25:31-46) Kʋñɔŋ sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa pakaɣ tayʋʋ heŋ nɛ pʋŋ pɛ-hɛkʋ taa; mbʋ payaɣ ɖɔɖɔ se kɛdɛzaɣ tɔm hʋʋ. Pʋcɔ nɛ pɩtalɩ mbʋ lɛ, mba pɛwɛ ɛzɩ kpakpasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ yɔ, papɩzɩɣ pɛlɛɣzɩ nɛ pasʋʋ agbaa wena awɛ ɛzɩ ñanzɩ yɔ, a-taa.—Malakiya 3:7.
^ tay. 18 Pɩkɔŋ nɛ pɩtɛmnɩ se pakaɣ pɛɖʋʋ mba pɛwɛ ɛzɩ kpakpasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ yɔ miŋ sɔsɔŋ taa, pɩwɩlɩɣ se pakaɣ-wɛ ɖezuu kpaagbaa ɖezuu.
